Fietstocht langs monumenten in het buitengebied van Huizen Afstand ca. 20 km. Een uitgave van Vrienden van het Oude Dorp www.stibod.nl
Fietstocht langs Monumenten in het buitengebied van Huizen De fietstocht leidt u van het Oude Dorp van Huizen, via de Oude Haven naar het buitengebied en terug. Onderweg ziet u informatiepanelen van het Waterkeringpad Amstel, Gooi en Vecht en van de fietsroute Heel de Heuvelrug. Zij bevatten veel informatie over het gebied waar u doorrijdt. De route is ca. 20 km lang. Helaas zijn door dichte begroeiing en grote hekken de panden niet allemaal even goed te zien. S.v.p. geen tuinen inlopen. De route start bij het Huizer Museum op de Achterbaan in het Oude Dorp van Huizen. Daar neemt u het kromme straatje rechts naast het museum als u met uw rug naar het Museum staat. In de Hellingstraat slaat u rechtsaf. Vervolgens de eerste straat links, de Visserstraat. U rijdt nu door de Vissersbuurt, een van de twee beschermde dorpsgezichten van Huizen. Deze buurt ligt op de meest oostelijke uitloper van de Utrechtse Heuvelrug. Rechts begint het lage land van de Meenten en Maten. Op de hoek van de Hellingstraat en de Visserstraat staat rechts het oudste huis van Huizen (1651). Aan het einde van de Visserstraat rechtsaf de Noorderweg in; vervolgens de Botterstraat oversteken; aan het einde even links en direct weer rechts door de Wolfskamerstraat. U rijdt nu door een van de eerste uitbreidingsbuurten van Huizen (1926). De huizen in deze straat hebben geen voordeur. Aan het einde neemt u rechts de Prinses Irenestraat tot aan de Baanbergenweg, hier naar links en bij de Bestevaer weer naar rechts. U vervolgt deze weg totdat u een bordje ziet naar links Haven/Nautisch Havenkwartier. U rijdt nu langs de Oude Haven van Huizen die dateert uit 1854. Aan uw linkerhand op Havenstraat 81 staat een voormalige visrokerij uit 1859. Dit is een van de weinige restanten van de visverwerkende industrie in Huizen. Na het sluiten van de visrokerij werd het gebouw gebruikt door Potterie de Driehoek. Nu is er het restaurant de Haven van Huizen gevestigd. Aan het einde van de Havenstraat ziet u rechts een Botterwerf en daarachter het rijksmonument De Kalkovens. Tussen de Botterwerf en de Kalkovens rijdt u rechts naar beneden langs de ligplaats van botters en andere platbodems en om het gebouw van de Kalkovens. Aan uw rechterhand ziet u het nieuwe Nautisch Havenkwartier.
U rijdt rechtdoor tot het knooppunt bordje 78. Daar neemt u rechtsaf het fietspad. Dit fietspad ca. 2 km volgen langs recreatiegebied de Wolfskamer en langs het Gooimeer tot paddestoel nr. 222 61. Vlak voor deze paddestoel heeft u een mooi uitzicht over het Gooimeer met aan de overkant Almere Haven. Hier heeft lang geleden voor de kust Oud Naarden gelegen. Bij de paddestoel slaat u linksaf richting Huizen/Blaricum. Bij paddestoel nr. 222 63 rechtdoor richting Naarden/Huizen/Blaricum, langs theehuis Bos en Hei. Bij paddestoel 20031 links aanhouden, tot aan de Van Hoors Houtweg. Hier rechtsaf en bij de eerste weg weer naar rechts, de Duinweg in. Deze gaat over in een zandweg; gewoon doorfietsen. U passeert nu villa De Drift. Villa De Drift Driftweg 227. Bouwjaar 1925.De villa is een vrijwel gaaf voorbeeld van een zomerverblijf op een vlinderplattegrond. De dwarsvleugel tegen de achterzijde (1950) wordt niet tot het monument gerekend. Doorfietsen tot de Naarderstraat, deze oversteken en linksaf het fietspad langs de Naarderstraat nemen tot de eerste straat aan uw linkerhand, het Eikenlaantje. (N.B. niet de doodlopende weg nemen). Eikenlaantje 8. Bouwjaar 1930. Deze voormalige zomerwoning heeft een opmerkelijke vormgeving, die lijkt op de brug van een schip. U herkent hier trekken van de Amsterdamse-school-stijl. Het Eikenlaantje uitrijden tot de Schapendrift. Hier naar rechts. Op Schapendrift nr. 3 staat een bijzondere nieuwe villa, genaamd Het Swarte Schaep, die is gebouwd in de Dudokstijl. In t Gooi is deze stijl erg populair voor nieuwe woningen. Bij de Naarderstraat steekt u weer over en gaat u rechtsaf het fietspad langs de weg op. Rechts in de bocht van het fietspad langs de weg staat: Het Tolhuis, Naarderstraat 201. Bouwjaar circa 1840. Vroeger betaalden passanten hier tol. De ligging ten opzichte van de rijweg en de naast het pand gelegen beukenbomen vergrootten de herkenbaarheid van het pand als tolhuis. Een van de twee oude beukenbomen staat er nog.
Naarderstraat 266. Bouwjaar 1922. Dit pand is een nagenoeg gaaf voorbeeld van een kleine villa uit het begin van de jaren twintig. Het is ontworpen door Jan Rebel, één van de belangrijkste Gooise architecten uit die periode. De dwarsvleugel tegen de achtergevel (1968) wordt niet tot het monument gerekend. Naarderstraat 270. Bouwjaar 1922. Weer een gaaf voorbeeld van een kleine villa uit het begin van de jaren twintig Het ontwerp van de architect Jan Rebel heeft een bijzondere architectonische schoonheid. Naarderstraat 298. Bouwjaar 1921. Deze villa is een typerend voorbeeld van een geïmporteerde woning in blokbouw, vervaardigd door de firma Christoph und UnmackA.G. uit West-Silezië. Dit type huizen is zeldzaam in Nederland. Bijzonder is dat de rietbedekking behouden is gebleven. De dwarsvleugel tegen de rechterzijgevel (1939/1957) wordt niet tot het monument gerekend. Naarderstraat 302-308. Bouwjaar 1920. Deze vier voormalige dienstwoningen, twee maal twee woningen onder een kap, van de N. V Chemische Fabriek Naarden zijn van belang vanwege de bouwstijl die is ontleend aan de Amsterdamse-school. De architect is Theodor Wilhelm Rueter, die meerdere woningen in t Gooi heeft ontworpen, vooral in Blaricum. Naarderstraat 311. Bouwjaar 1921. Weer een typerend voorbeeld van een geïmporteerde woning in blokbouw vervaardigd door de firma Christoph un Unmack A. G. uit West-Silezië. Zeer zeldzaam is dit type huizen in Nederland en deze villa is wel uitzonderlijk gaaf en tot in details compleet, waarbij onder meer de schuifluiken en bloembakken in oorspronkelijke staat bewaard zijn gebleven. De bijbehorende garage wordt ook tot het monument gerekend. U rijdt de Naarderstraat door tot de Flevolaan. Die links inrijden. Rechts op de hoek ziet u: Flevolaan 2. Bouwjaar ca. 1899/identieke herbouw 1912. De villa Viersprong is een relatief vroeg en gaaf voorbeeld van een geïmporteerde woning in blokbouw, vervaardigd door de Noorse Strom Traeverefabrik. De naastgelegen garage met paardenboxen wordt niet tot het monument gerekend.
U neemt de eerste laan links, de Messchaertlaan en vervolgens rechtsaf de Stukkenlaan in. Stukkenlaan 4. Bouwjaar 1920. Deze villa is een typerend voorbeeld van een geïmporteerde woning in blokbouw, vermoedelijk vervaardigd door een Scandinavische firma. Eenvoudige architectuur. De exterieur- en interieurafwerking is nagenoeg geheel gaaf. Stukkenlaan 7. Bouwjaar 1908. Deze villa is interessant vanwege de eigenzinnige architectonische vormgeving en detaillering. Stukkenlaan 9. Bouwjaar 1918. Deze villa, ontworpen door de architect J. Roodenburg, is eveneens van belang vanwege de architectonische vormgeving en detaillering, die karakteristiek zijn voor de periode rond 1920. Stukkenlaan 10. Bouwjaren 1909 en 1921 (uitbreiding). Deze villa is een voorbeeld van een geïmporteerde woning in blokbouw, geleverd door de Noorse Stram Traeverefabrik. Voor zover bekend is het eenmalig dat een dergelijk gebouw in twee bouwfasen tot stand is gekomen: de uitbreiding is bij uitzondering geen standaardpakket, maar een eenmalig ontwerp. De detaillering is nagenoeg geheel gaaf. U vervolgt de Stukkenlaan tot de Flevolaan. Daar slaat u linksaf. De kruising Nieuwe Bussummerweg/Bollelaan steekt u over en u vervolgt de Flevolaan, totdat u aan uw linker hand de imponerende gebouwen ziet van de hofstede Oud-Bussem. De hofstede staat op het voormalige landgoed Oud Bussem, dat gelegen is op de grens tussen Naarden en Huizen. Meer informatie over de geschiedenis van de hofstede en het landgoed vindt u op: http://www.strengholt.nl http://www.sas.com/reg/offer/nl/landgoed-oud-bussem
Hofstede Oud-Bussem. Oorspronkelijk maakte dit meer dan honderd jaar oude complex aan de Flevolaan 41, gelegen op de grens van Naarden en Huizen deel uit van het landgoed Oud Bussem, dat zich uitstrekte van landgoed Crailo, tot de grens van Bussum in het Westen, de Zuiderzee in het Noorden en de grens van Huizen in het oosten. Jan Tabak en het Bos van Bredius waren onderdelen van het landgoed. Op het complex van de voormalige hofstede liggen het hoofdgebouw dat dienst deed als modelboerderij met een melkerij, de zaaddrogerij op nr. 39, de zuivelfabriek op nr 55, en het kantoor met dienstwoning op nr. 67 en 67 a. De hofstede Oud Bussum is in opdracht van Joannes van Woensel Kooy en industrieel Floris Vos rond 1900 ontworpen door de bekende architect K.C. de Bazel, die vooral in Bussum veel heeft gebouwd. In 1950 werd de melkerij beëindigd. Nu is in het complex het hoofdkantoor van Uitgeverij Strengholt gevestigd. Om een goede indruk te krijgen van het bijzondere van het complex kunt u het beste een rondje maken over het terrein. Op Flevolaan 63-65 ziet u een oude boerderij uit ca. 1700 die ook deel uitmaakte van het oorspronkelijke landgoed. Als u na een rondrit over het terrein van de hofstede Oud-Bussem uw weg vervolgt over de Flevolaan ziet u aan het einde van de Flevolaan links de ingang van landgoed Oud-Bussem. Over het terrein van het landgoed vervolgt u uw weg. Landgoed Oud Bussem, Flevolaan 69. Dit landhuis (inclusief de bijbehorende dienstwoning aan de noordwestzijde (nr. 59) en de tuinmuur dateert uit 1930. Het is van architectuur-historisch belang vanwege de vormgeving en detaillering die geïnspireerd zijn op l8de en l9de eeuwse voorbeelden. Belangrijk is ook de interieurafwerking. Het is een onderdeel van het oeuvre van architect D.F. Slothouwer.
Tussen 1950 en 1976 heeft het landhuis dienst gedaan als kliniek voor zieke kinderen. Sinds 1993 is het Amerikaanse softwarebedrijf gevestigd in het pand.in 2010 werd aan de oostzijde van het kandhuis een bijzondere aanbouw gerealiseerd in de vorm van een orangerie van de architecten Braaksma en Roos. U fietst langs het gebouw en de orangerie over het onverharde bospad tot aan de Oud Bussummerweg. Hier slaat u rechtsaf. De Oud Bussummerweg gaat over in de Noord Crailoseweg. U fietst door tot aan de Museumlaan, die u linksaf inslaat. Aan het begin van de Museumlaan ziet u aan beide zijden twee hardstenen palen. Deze zijn waarschijnlijk na 1879 geplaatst, toen de landgoederen Noord- en Zuid- Crailoo weer in één hand zijn gekomen. Deze palen zijn van cultuurhistorisch belang als onderdeel van de (voormalige) grensafbakening van de buitenplaats Crailoo. Het landgoed Crailo is in 1916 opgedeeld in een zuidelijk en noordelijk deel. Museumlaan 3 is de tuinmanswoning uit 1891 van het voormalige landgoed Crailoo. Gebouwd in chaletstijl. Museumlaan 1. Bouwjaar 1858-1859. Het landhuis Oud-Crailoo is van architectuurhistorisch belang vanwege de neo-classisistische hoofdvorm (1858 J.D. Zocher,) en de aanpassing in zakelijke stijl (1923 W. Hamdoff,). De hekpijlers worden tot het monument gerekend. U vervolgt de Museumlaan tot aan de Beukenlaan. Hier neemt u het fietspad door het bos linksaf, dat u uitrijdt tot u weer op de de Oud Bussummerweg komt. Die gaat u rechtsaf op. Oud Bussummerweg 40, 40A, 42, 44. Deze gebouwen maken onderdeel uit van landgoed de Maerle. Bouwjaar 1917. De gebouwen zijn van architectuur-historisch belang vanwege de vormgeving en detaillering. De uitbreiding van J. W. Hanrath (1917) vormt een harmonische toevoeging aan de oorspronkelijke opzet van K.P.C. de Bazel uit 1906.
U volgt de Oud Bussummerweg en steekt de Langerhuizenweg over. U kunt onderweg nog een kijkje nemen in de Patrijslaan. Patrijslaan 4 is oorspronkelijk gebouwd als zomerwoning. Het is gebouwd in een typische mengvorm van nieuwe zakelijkheid en traditionalisme. Bijzonder zijn de stalen vensters. Bij de Nieuw Bussumerweg slaat u rechtsaf. Doorrijden tot aan de stoplichten, daar linksaf slaan en bij de volgende stoplichten weer rechtsaf. U rijdt nu langs de muur van de oude vissers begraafplaats naar de Oude Kerk in het centrum van Huizen. Dit is het eindpunt van de route. Uitgave van Stichting Vrienden van het Oude Dorp (voorheen Behoud het oude dorp). www.stibod.nl Huizen juli 1996/herzien juli 2011