BART! IK WIL BARTJE Toneelspel in één bedrijf door MARIAM OOSTEROM TONEELUITGEVERIJ VINK B.V. (Grimas Theatergrime verkoop) Tel: 072-5 11 24 07 E-mail: info@toneeluitgeverijvink.nl Website: www.toneeluitgeverijvink.nl
VOORWAARDEN Alle amateurverenigingen die het stuk: BART! IK WIL BARTJE gaan opvoeren, dienen in alle programmaboekjes, posters, advertenties en eventuele andere publicaties de volledige naam van de oorspronkelijke auteur: MARIAM OOSTEROM te vermelden. De naam van de auteur moet verschijnen op een aparte regel, waar geen andere naam wordt genoemd. Direct daarop volgend de titel van het stuk. De naam van de auteur mag niet minder groot zijn dan 50% van de lettergrootte van de titel. U dient tevens te vermelden dat u deze opvoering mag geven met speciale toestemming van het I.B.V.A. Holland bv te Alkmaar. Copyright: 2000 Anco Entertainment bv - Toneeluitgeverij Vink bv Internet: www.toneeluitgeverijvink.nl E-mail: info@toneeluitgeverijvink.nl Niets uit deze uitgave mag verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, verfilming, video opname, internet vertoning (youtube e.d.) of op welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van I.B.V.A. HOLLAND bv te Alkmaar, welk bureau in deze namens de Uitgever optreedt. Het is niet toegestaan de tekst te wijzigen en/of te bewerken zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van I.B.V.A. HOLLAND bv te Alkmaar, welk bureau in deze namens de Uitgever optreedt. Vergunning tot opvoering van dit toneelwerk moet worden aangevraagd bij het Auteursrechtenbureau I.B.V.A. HOLLAND bv Postbus 363 1800 AJ Alkmaar Telefoon 072-5112135 Website: www.ibva.nl Email: info@ibva.nl ING bank: 81356 IBAN: NL08INGB0000081356 BIC: INGBNL2A
Geen enkele andere instantie dan het IBVA heeft de bevoegdheid genoemde rechten van u te claimen, of te innen. Auteursrechten betekenen het honorarium (loon!) voor de auteur van wiens werk door u gebruik wordt gemaakt! Auteursrechten moeten betaald worden voor elke voorstelling, dus ook voor try-outs, voorstellingen in/voor zorginstellingen, scholen e.d. Vergunning tot opvoering: 1. Aankoop van minimaal 7 tekstboekjes bij de uitgever. 2. U vult het aanvraagformulier in op www.ibva.nl of u zendt de aanvraagkaart (tevens bewijs van aankoop), met uw gegevens, naar I.B.V.A. Holland. Uw aanvraag dient tenminste drie weken voor de eerste opvoering in bezit te zijn van I.B.V.A. Holland. 3. U krijgt daarop de nota toegestuurd. Na betaling wordt u de vereiste vergunning toegestuurd. Vergunning tot HER-opvoering(en): 1. U vult het aanvraagformulier in op www.ibva.nl of u zendt de aanvraagkaart met uw gegevens naar I.B.V.A. Holland. Uw aanvraag dient tenminste drie weken voor de eerste opvoering in bezit te zijn van I.B.V.A. Holland. 2. U krijgt daarop de nota toegestuurd. Na betaling wordt u de vereiste vergunning toegestuurd. Opvoeringen zonder vergunning zijn niet toegestaan en strafbaar op grond van de Auteurswet 1912. Zij worden gerechtelijk vervolgd, terwijl de geldende rechten met 100% worden verhoogd. Het tarief wordt met 20% verhoogd voor opvoeringen waarvoor geen toestemming werd aangevraagd binnen drie weken voorafgaand aan de voorstelling. Het is verboden gebruik te maken van gekregen, geleende, gehuurde of van anderen dan de uitgever gekochte tekstboekjes. Rechten BELGIË: Toneelfonds JANSSENS, afd. Auteursrechten, Te Boelaerlei 107-2140 Bght ANTWERPEN Telefoon (03)3.66.44.00. Geen enkele andere instantie heeft de bevoegdheid genoemde rechten van u te claimen, of te innen.
PERSONEN: Papa Bart Baayens - vader van Bartje, ongeveer dertig jaar. Lijkt een gewone huisvader maar is in werkelijkheid buitenshuis een wilde... Hij is het gehele stuk na de ontvoering dood nerveus en zeer gespannen. Mama Marlies Baayens- de Vries - moeder van Bartje, achtentwintig jaar. Haar kind is haar alles. Kraamhulp Doris - alleenstaande, wat oudere kraamhulp. Ze loopt tijdens het hele stuk in een wit verpleegstersuniform. Voor Marlies is ze erg lief. Oma Baayens - moeder van Bart, alcoholist, vertoont zeer kinderlijk gedrag. Ze praat naarmate het stuk vordert steeds meer met een dubbele tong. Buurvrouw Guus - intelligente vrouw van rond de vijftig. (kan ook door een man gespeeld worden) Jackie - beste vriendin van Marlies. Een mannelijk type vrouw; stoere broek, liefst zeer kort geknipt haar, leren jas - stoer! Susan - ex-vriendin van Bart. Zeer vrouwelijk, zeer verzorgd, een rok maar wel modern. Ze blijft het hele stuk door dicht bij de deur staan en staat steeds op het punt om weg te gaan. DECOR: Links bevindt zich de deur naar de rest van het huis en rechts de deur naar de douche. 4
Als het doek opengaat, ligt Marlies met natte haren in een nette pyjama in bed, ze is net bevallen. Bartje ligt in de wieg. Op het kleine tafeltje staan beschuiten met muisjes en drie kopjes thee. Kraamhulp: (komt op met Bart) Nou, meid, de was zit in de machine en Bartje ligt heerlijk te slapen; wij hebben wel een kopje thee verdiend, vind je ook niet, Bart? Bart: Ik ben het met je eens, Marlies heeft hard moeten werken. (gaat naast Marlies op bed zitten, kust haar op haar voorhoofd) Ik ben trots op je, hoor. Kraamhulp: (geeft Bart en Marlies een kopje thee en een beschuitje, pakt een klapstoeltje en gaat bij hen zitten) Nou, meid, met mij moet je het voorlopig doen. Ik blijf acht dagen. Ik zal je helpen bij de verzorging van Bartje, het huishouden en uiteindelijk kun je het dan weer zelf. Heb je wensen voor het eten vanavond? Marlies: Ehm, volgens mij is er nog wat macaroni of zo. In de koelkast staat nog gehakt... Kraamhulp: Ik vind het wel. Er ligt ook nog een hoop strijkgoed, zag ik. Zal ik dat ook maar even wegwerken? Marlies: Ja, ik ben daar de laatste tijd niet aan toe gekomen. Ik voelde me flink beroerd aan het eind. Kraamhulp: Zijn er verder nog dingen waarvan je wilt dat ik ze voor je doe? Marlies: Ik zou het zo niet weten. Bart: Je wilde toch slingers en ballonnen ophangen? (gaat nu naar de kraamhulp toe) Er liggen beneden in het dressoir een pak ballonnen en een paar slingers, je moet maar even kijken. Kraamhulp: Prima. Hoe voel je je verder, Marlies? Marlies: Ik ben erg moe, maar verder gaat het wel... Die verloskundige, wanneer komt die weer? Kraamhulp: Meestal blijft ze langer en eet ze nog een beschuitje mee, maar ze had een spoedgeval. Dus ik denk dat ze morgen nog wel even naar jullie komt kijken en anders zeker overmorgen. (staat op) Ik ga even die ballonnen en het strijkgoed halen. (gaat links af) Marlies: (loopt naar de wieg toe, Bart loopt haar achterna. Als ze samen bij de wieg staan zegt ze trots tegen Bart) We hebben een zoon, Bart. We hebben een mooie zoon gemaakt. Ik ben zo blij. Het deed pijn hoor, dat bevallen, maar ik ben zo blij met hem. Moet je nou eens kijken, die haartjes en z'n neusje. Hij heeft jouw neusje, Bart. O, kijk, hij beweegt zijn handje, lief hè? 5
Bart: Ja, lieverd, het is een schatje. Kom nu je bed maar weer in, je moet een beetje rusten. (brengt Marlies weer naar bed, gaat bij haar zitten) Ik wilde eigenlijk mijn moeder even bellen. Marlies: Je moeder, waarom? Bart: Lieverd, ze is oma geworden. Marlies: Sorry hoor, Bart, maar ik heb nu niet zo veel zin in je moeder. Bart: Goed, dan wachten we nog even. Buurvrouw: (komt op van links, enthousiast) ik zag de auto van de verloskundige wegrijden dus ik dacht, daar is een kind geboren... (rent naar de wieg) Ooohhh, wat een lieverd. Meid, wat een leuk kindje. Marlies: (zucht en fluisterend naar Bart) Bart, ik heb hier niet zo'n zin in. Bart: (knikt haar vriendelijk toe en dan naar buur) Zeg, buurvrouw. Ik vind het erg fijn, hoor, dat u zo snel komt, maar... Buurvrouw: Die kindjes worden altijd zo snel groot, hè. Als ze zopas geboren zijn, zijn ze nog zo onschuldig... Bart: Wat ik wilde zeggen, buur, Marlies is net bevallen, ze is nog erg moe, ze wil graag... Buurvrouw: (loopt naar Marlies toe en gaat bij haar op bed zitten) Natuurlijk, daar begrijp ik alles van. Hoe is het gegaan, heb je veel hechtingen... Marlies: Nee, ik heb geen hechtingen. (naar Bart toe) Bahart... Buurvrouw: Daar mag je blij om zijn, hoor, een nichtje van mij had er achttien, dat is geen pretje. Heb je lang moeten persen? Bart: Buurvrouw, Marlies is echt moe. Ze moet echt rusten. Kraamhulp: (komt op van links, met strijkgoed, strijkplank en ballonnen, gaat tijdens het gesprek strijken) De eerste kraamvisite. Een kopje koffie, mevrouw... Buurvrouw: Zeg maar Guus, hoor. Ik ben de buurvrouw. Lekker kopje koffie. Ik kom nu effe snel, hoor, Marlies moet natuurlijk rusten. Dus ik doe een kopje koffie en kom van de week uitgebreid. Bart: Ehmm. Marlies: Guus, ik vind het heel leuk als je een andere keer komt, echt. Maar niet nu. Kraamhulp: Marlies, kom op. Het is feest!! Je hebt een zoon!! Marlies: (boos) Snapt nou niemand dat ik rust wil!! Buurvrouw: Oké, oké, ik heb het begrepen. Ik ben niet welkom, ik ga wel weer. Marlies: Zo bedoel ik het niet, maar... Buurvrouw: Nee, nee, ik weet genoeg, ik ben hier te veel. (gaat gepikeerd links af) 6
Bart: (gaat weer bij Marlies zitten) Hé, schat, ik ga even boodschappen doen voor de winkels dicht zijn. Want dat gehakt ziet er niet zo goed meer uit, hoor. Marlies: Dat is goed. Sorry hoor, dat ik zo deed tegen de buurvrouw, maar volgens mij heeft ze gewoon gewacht tot die verloskundige weg was en haar kans gezien om binnen te stappen. Dat mens bemoeit zich overal mee. Stapt hier gewoon maar binnen. We hadden haar destijds nooit moeten vragen om de poes eten te geven, ik kan nu die sleutel niet meer terugvragen. Bart: Het was trouwens maar wat fijn dat ze het wilde doen, want we vonden niemand anders die zo gek was om zes weken voor dat stomme beest wilde zorgen. Marlies: Goed, goed. Misschien wil je nog wat rijstwafels meenemen en wat appelsap of zo. Bart: Is goed. Dag, lieverd!! (gaat links af) Marlies: (knikt even, pakt dan de telefoon en draait een nummer) Jackie, hoi, met mij... Ja, ik heb een zoon... Bartje... Vanmorgen begonnen de weeën en zo langzamerhand zetten ze door en vanmiddag om drie uur is hij geboren... Ja, ze is aardig... Nee, inderdaad, ze staat hier te strijken... Hè?... Bart heeft haar geregeld, uit de krant geloof ik... Ik weet het niet precies, ik vind het best, hoor. O, en Bart, joh, die is zo trots!!... Ik ga zo hangen, want ik ben doodmoe. Zie ik je snel?... Ja, ja, is goed. Hé, tot morgen dan, doei. Kraamhulp: Oh, oh, je buurvrouw wegsturen en stiekem een vriendin bellen... tut tut tut tut tuut, die kraamvrouwen zijn ook allemaal hetzelfde. Marlies: Ik moest Jackie gewoon even bellen, ze is mijn beste vriendin en ze heeft zo meegeleefd de hele zwangerschap door. Maar ik ben wel moe, hoor. Kraamhulp: (legt haar lekker in de kussens) Ga lekker liggen, je hebt een zware bevalling gehad. Kom, ik pak nog een kopje thee voor je en dan doe je even rustig aan. Echt slapen lukt je waarschijnlijk niet, daarvoor heb je nog te veel adrenaline in ie bloed, maar gewoon lekker liggen, daar rust je ook van uit, hoor. En maak je maar geen zorgen over Bartje, ik zorg voor hem. Marlies: Dat is lief van je, dank je wel. Zeg, Doris, hoe doen we dat nou morgen, moet hij dan in bad, of hoe doen we dat? Kraamhulp: Morgen kom ik om acht uur, dan maak ik je wakker met een lekker kopje thee, een beschuitje en daarna gaan we Bartje lekker in zijn badje stoppen. Je moet je laten verwennen, je bent niet altijd kraamvrouw. Ga nou maar lekker slapen, ik zorg voor 7
Bartje. (laat de strijkboel even liggen en gaat de blauwe ballonnen opblazen en de slinger ophangen. Als ze even bezig is komt Bart op) Ssst, Marlies slaapt. Is alles gelukt? Bart: (glimlacht) Ja, ik heb wat lekkers voor morgen. Kraamhulp: (ernstig) En de rest? Bart: Rijstwafels, appelsap en gehakt. Kraamhulp: (pissig) Je weet best wat ik bedoel. Bart: (lief) Ja, de rest heb ik ook. Nou, zullen we samen die slinger even ophangen, dan hoeft dat morgen niet meer. Kraamhulp: Ssst, ze slaapt nog maar net. Bart: (nadat de slinger hangt, tevreden) Die hangt mooi. Kraamhulp: Goed, dan ga ik die macaroni maken. (gaat links af) Bart: (kust Marlies wakker) Dag, lieverd, heb je lekker geslapen? Marlies: Hal. Ja, ik heb wel even lekker gelegen. Het wordt even donker. Marlies en Bart verschonen samen Bartje op de commode. Bartje krijst en houdt pas op als Bart en Marlies hem weer in de wieg leggen. Marlies: Nou, lieverd, stil maar, papa en mama verschonen alleen je luier, dan mag je weer lekker in je bedje liggen. (als ze klaar is legt ze hem in de wieg, hij is stil) Dus dat wilde je, kleine man. Maar je kan niet alles hebben. (begint een slaapliedje te zingen, Bart doet ook mee). Bart: Welterusten, lieve Bartje. Marlies: Welterusten, Bartje, misschien tot vannacht. Zeg, Bart, ik vind dat we een leuke kraamhulp hebben hoor, maar ik vind het toch ook wel heel leuk om gewoon met z'n tweetjes, ehm drietjes te zijn. 8
Als u het hele stuk wilt lezen dan kunt u via www.toneeluitgeverijvink.nl de tekst bestellen en toevoegen aan uw zichtzending. Voor advies of vragen helpen wij u graag. info@toneeluitgeverijvink.nl 072 5112407 Samenspelen is ons motto