Nederlandse norm. NEN 8078 (nl) Vervangt NEN 8078:2004; NEN 8078:2017 Ontw. ICS januari 2018

Vergelijkbare documenten
Vervangt NEN 913:1963; NEN 913:1998 Ontw. Nederlandse norm. NEN 913 (nl) Melk en vloeibare melkproducten - Bepaling van de titreerbare zuurtegraad

Vervangt NEN-EN :2000 Ontw. Nederlandse norm. NEN-EN (en)

Nederlandse voornorm NAD-NVN-ENV (nl)

Nederlandse norm. NEN 8078 (nl) Voorziening voor gas met een werkdruk tot en met 500 mbar - Prestatie-eisen - Bestaande bouw

Voorbeeld. norm NEN-EN Preview. Ontwerp

Vervangt NEN-EN :1997; NEN-EN :1999 Ontw. Nederlandse norm. NEN-EN (en)

Voorbeeld. Preview. NEN-IEC /A2 (en; fr) Wijzigingsblad. Nederlandse

Nederlandse norm. NEN-EN (en)

Nederlandse norm. NEN 3576 (nl) Beglazing van kozijnen, ramen en deuren Functionele eisen

Vervangt NEN-EN 50182:1994 Ontw. Nederlandse norm. NEN-EN (en)

Vervangt CR :1996; NEN-EN :2003 Ontw. Nederlandse norm. NEN-EN (en)

Nederlandse norm. NEN-EN (en) Lichtmasten - Deel 3-2: Ontwerp en verificatie - Verificatie door beproeving

(en; fr) Matten van isolerend materiaal voor elektrotechnische doeleinden (IEC 61111:1992,MOD,IEC 61111:1992/C1:2000,MOD)

Voorbeeld. norm NEN-EN Preview. 2e Ontwerp

Nederlandse norm. NEN 6578 (nl) Water - Potentiometrische bepaling van het totale gehalte aan totaal fluoride

Voorbeeld. norm NEN 2559/A2 Onderhoud van draagbare blustoestellen. Preview. Wijzigingsblad

NTA 2581 (nl) Opstellen van meetrapporten volgens NEN Nederlandse technische afspraak ICS ;

Nederlandse norm. NEN 5087/A1 (nl) Inbraakveiligheid van woningen - Bereikbaarheid van dak- en gevelelementen: deuren, ramen en kozijnen

Nederlandse norm NEN Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geïnstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen.

Nederlandse praktijkrichtlijn NPR (nl) Evenementen - Hijs- en heftechniek - Veiligheidsfactoren voor hijs- en hefmiddelen

Voorbeeld. norm NEN-EN Preview. 2e Ontwerp

Soil - Investigation, sampling and analysis of asbestos in soil augustus 2006 ICS

Nederlandse norm. NEN 5754 (nl) Bodem - Berekening van het gehalte aan organische stof volgens de gloeiverliesmethode

Nederlandse norm. NEN-EN-ISO 4287 (en)

Vervangt NEN-EN :2001. Nederlandse norm. NEN-EN (en)

Nederlandse praktijkrichtlijn. NPR-CLC/TR (en) Leidraad voor de toepassing van de Europese norm EN (NEN-EN 50160)

Nederlandse norm. NEN-EN (en)

Nederlandse norm. NEN 6702/A1 (nl) Technische grondslagen voor bouwconstructies - TGB Belastingen en vervormingen

HKZ-certificatieschema > zzp ers in zorg en welzijn

Nederlandse norm. NEN /A1 (nl)

Voorbeeld. norm. Preview. NEN 1006/A1 (nl) Wijzigingsblad. Algemene voorschriften voor leidingwaterinstallaties (AVWI-2002)

Power cables with XLPE insulation and PVC sheath, with special fire performance and having a rated voltage of 0,6/1 kv mei 2004 ICS

Nederlandse norm. NEN (nl) Zetsteen - Deel 2: Zetsteen van cementbeton, zonder interlocking en zonder wapening

Vervangt NEN-EN :1994; NEN-EN :1994/Ontw. A1:1997. Nederlandse norm. NEN-EN (en)

Nederlandse norm. NEN-ISO /A1 (en)

Nederlandse norm NEN-IEC /A2. (en; fr)

Voorbeeld. norm NEN 8078 Voorziening voor gas met een werkdruk van ten hoogste 100 mbar - Prestatie-eisen - Bestaande bouw. Preview.

Nederlandse norm. NEN (nl) Schuldhulpverlening - Deel 2: Eisen aan schuldhulpverleners

Nederlandse norm. NEN 6633/A1 (nl) Water en (zuiverings)slib - Bepaling van het chemisch zuurstofverbruik (CZV)

Vervangt NEN 6814:1999 Ontw. Nederlandse norm. NEN 6814 (nl)

Vervangt NPR 3749:1993; NPR 3749:2004 Ontw. Nederlandse praktijkrichtlijn. NPR 3749 (nl)

Fire safety of larger fire compartments - Risk approach juni 2016 ICS

Voorbeeld. norm. Preview. NEN-ISO/IEC 18004/C1 (en) Correctieblad

Nederlandse norm. NEN-ISO 16039/A1 (en)

Voorbeeld. norm NEN 1006/A3 Algemene voorschriften voor leidingwaterinstallaties (AVWI-2002) Preview. Ontwerp. Publicatie uitsluitend voor commentaar

Voorbeeld NËN : ISÖ3903. Preview. Nederlandse. Scheepsbouw en maritieme constructies. Gewone rechthoekige scheepsramen (ISO 3903:1993)

Voorbeeld. norm NEN-ISO Preview

Vervangt NEN-EN 50402:2003 Ontw. Nederlandse norm. NEN-EN (en)

Vervangt NEN-EN-IEC :1998. Nederlandse norm. NEN-EN (en)

Nederlandse norm. NEN 5706 (nl) Richtlijnen voor de beschrijving van zintuiglijke waarnemingen tijdens de uitvoering van milieukundig bodemonderzoek

Voorbeeld. Preview. norm. NEN-ISO/IEC /C2 (en) Correctieblad

Vervangt NEN-EN :1998 Ontw.; NEN-EN 50061:1991,deels; NEN-EN 50061:1991/A1:1995,deels; NEN-EN 50061:1991/A1:1995/C1:1995,deels

Nederlandse norm. NEN 3140/A1 (nl) Bedrijfsvoering van elektrische installaties Laagspanning. Operation of electrical installations Low voltage

Vervangt NEN 5466:1999/A2:2003; NEN 5466:1999/Ontw. A3:2004

Vervangt NEN-EN 50248:1998; NEN-EN 50248:1999 Ontw. Nederlandse norm. NEN-EN (en) Kenmerken van DAB-ontvangers. Characteristics of DAB receivers

Samen met NEN-ISO 68-1:1999 vervangt deze norm NEN 81:1982. Nederlandse norm NEN-ISO 724

Nederlandse norm NEN 4001+C1. (nl) Brandbeveiliging - Projectering van draagbare en verrijdbare blustoestellen

Voorbeeld. Preview. NPR 13201/A1 (nl) Nederlandse praktijkrichtlijn. Openbare verlichting Kwaliteitscriteria. Public lighting Quality criteria

Nederlandse praktijkrichtlijn NPR (nl)

Vervangt NEN 1078:1999; NEN 1078:2004 Ontw. Nederlandse norm. NEN 1078 (nl)

Nederlandse norm. NEN 2025 (nl) Communicatie bij het werken met hijs- en hefwerktuigen. Communication for the guidance of cranes and hoisting gear

Nederlandse norm. NEN-ISO /A1 (en)

Nederlandse norm NEN (nl) Brandbeveiliging - Projectering van draagbare en verrijdbare blustoestellen

Ontwerp norm NEN 7909

Nederlandse norm. NEN-EN-ISO (nl) Bouwkundige tekeningen - Aanduidingssystemen - Deel 2: Ruimtenamen en -nummers (ISO :1998)

Nederlandse praktijkrichtlijn. NPR 3471 (nl) Keuze, gebruik, verzorging en onderhoud van kleding met hoge zichtbaarheid

Nederlandse norm. NEN-EN (en)

Verlichtingsarmaturen - Deel 2-22: Bijzondere eisen voor verlichtingsarmaturen voor noodverlichting oktober 2016 ICS

Vervangt NPR 3596:2000. Nederlandse praktijkrichtlijn. NPR 3596 (nl)

Nederlands certificatieschema. NCS 7201 (nl) ICS ; november 2017

Voorbeeld. Preview. NEN-EN-ISO (en) Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN. Nederlandse

Nederlandse norm. NTA 8013 (nl) Procedure voor het controleren van PV-systemen. Procedure for checking PV-systems. ICS 27.

Voorbeeld. Preview. norm. Correctieblad

Voorbeeld. norm. Preview. NEN 2535/C1 (nl) Correctieblad

Bedrijfsvoering van elektrische installaties. Operation of electrical installations. Aanvullende Nederlandse bepalingen voor hoogspanningsinstallaties

Nederlandse norm. NEN-EN-ISO /A2 (nl)

NEN 1010+C1/A1+C1 (nl)

Vervangt NEN-EN 951-1:1993 Ontw.; NEN-EN 25:1976. Nederlandse norm. NEN-EN 951 (en) Deurbladen - Meetmethode van hoogte, breedte, dikte en haaksheid

Nederlandse norm. NEN-EN (nl) Producten van staal - Keuringsdocumenten - Lijst en omschrijving van informatie

Nederlandse norm. NEN 3569 (nl) Vervangt NEN 3569:2011; NEN 3569:2017 Ontw. ICS ; mei 2018

Nederlandse norm. NEN 6088 (nl) Brandveiligheid van gebouwen - Vluchtwegaanduiding - Eigenschappen en bepalingsmethoden

Vervangt NPR 3637:1994. Nederlandse praktijkrichtlijn NPR 3637

Nederlandse norm NEN (nl) Permanent houdbaar papier - Eisen en beproevingsmethoden. Permanent paper - Requirements and test methods

Areas and volumes of buildings - Terms, definitions and methods of determination december 2008 ICS ;

Nederlandse norm NEN-ISO (en) Rubber, vulcanized - Determination of creep in compression or shear (ISO 8013:2012,IDT)

Transcriptie:

Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This document may only be used on a stand-alone PC. Use in a network is only permitted when a supplementary license agreement for us in a network with NEN has been concluded. Nederlandse norm NEN 8078 (nl) Voorziening voor gas met een werkdruk tot en met 500 mbar Prestatie eisen Bestaande bouw Supply for gas with an operating pressure up to and including 500 mbar Performance requirements Existing estate Vervangt NEN 8078:2004; NEN 8078:2017 Ontw. ICS 91.140.40 januari 2018

Normcommissie 349 100 'Installaties voor verbrandingstoestellen' THIS PUBLICATION IS COPYRIGHT PROTECTED DEZE PUBLICATIE IS AUTEURSRECHTELIJK BESCHERMD Apart from exceptions provided by the law, nothing from this publication may be duplicated and/or published by means of photocopy, microfilm, storage in computer files or otherwise, which also applies to full or partial processing, without the written consent of the Royal Netherlands Standardization Institute. The Royal Netherlands Standardization Institute shall, with the exclusion of any other beneficiary, collect payments owed by third parties for duplication and/or act in and out of law, where this authority is not transferred or falls by right to the Reproduction Rights Foundation. Auteursrecht voorbehouden. Behoudens uitzondering door de wet gesteld mag zonder schriftelijke toestemming van het Koninklijk Nederlands Normalisatie instituut niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van fotokopie, microfilm, opslag in computerbestanden of anderszins, hetgeen ook van toepassing is op gehele of gedeeltelijke bewerking. Het Koninklijk Nederlands Normalisatie instituut is met uitsluiting van ieder ander gerechtigd de door derden verschuldigde vergoedingen voor verveelvoudiging te innen en/of daartoe in en buiten rechte op te treden, voor zover deze bevoegdheid niet is overgedragen c.q. rechtens toekomt aan de Stichting Reprorecht. Although the utmost care has been taken with this publication, errors and omissions cannot be entirely excluded. The Royal Netherlands Standardization Institute and/or the members of the committees therefore accept no liability, not even for direct or indirect damage, occurring due to or in relation with the application of publications issued by the Royal Netherlands Standardization Institute. Hoewel bij deze uitgave de uiterste zorg is nagestreefd, kunnen fouten en onvolledigheden niet geheel worden uitgesloten. Het Koninklijk Nederlands Normalisatie instituut en/of de leden van de commissies aanvaarden derhalve geen enkele aansprakelijkheid, ook niet voor directe of indirecte schade, ontstaan door of verband houdend met toepassing van door het Koninklijk Nederlands Normalisatie instituut gepubliceerde uitgaven. 2018 Koninklijk Nederlands Normalisatie instituut Postbus 5059, 2600 GB Delft Telefoon (015) 2 690 390, fax (015) 2 690 190

Inhoud Voorwoord... 4 1 Onderwerp en toepassingsgebied... 7 2 Normatieve verwijzingen... 7 3 Termen en definities... 7 4 Symbolen... 10 5 Prestatie eisen... 11 5.1 Veiligheid... 11 5.1.1 Aantasting van de voorziening voor gas... 11 5.1.2 Weerstand tegen de permeatie van odorant... 11 5.1.3 Weerstand tegen mechanische belastingen... 11 5.2 Beperking kans op explosie... 11 5.2.1 Positie van de leiding... 11 5.2.2 Gasdichtheid... 12 5.2.3 Afsluitbaarheid van de gastoevoer... 12 5.2.4 Herkenbaarheid... 12 5.3 Druk en capaciteit bij het aansluitpunt... 12 Bijlage A (normatief) Bepaling van de gasdichtheid van een voorziening voor gas... 13 Bijlage B (normatief) Bepaling van het drukverlies in een voorziening voor gas door een meting... 16 Bijlage C (normatief) Bepaling van de weerstand tegen de permeatie van odorant... 17 Bijlage D (normatief) Bepaling van de weerstand tegen slagbelasting... 18 Bijlage E (normatief) Bepaling van de weerstand tegen aantasting... 19 Bibliografie... 20 3

Voorwoord Voor de beoordeling van de gebruiksveiligheid van huishoudelijke gasinstallaties in de bestaande bouw wordt in het Bouwbesluit 2012 [1] verwezen naar NEN 8078. In artikel 6.9 lid 2 staat: 2. Een bestaande voorziening voor gas voldoet aan: a) NEN 8078 bij een nominale werkdruk van ten hoogste 0,5 bar, en b) NEN 2078 bij een nominale werkdruk hoger dan 0,5 bar en lager dan 40 bar. NEN 8078 is qua opzet gebaseerd op NEN 1078 en qua eisenniveau op de door EnergieNed uitgegeven brochure Bodemniveau Gasinstallaties van 15 september 1992 [2]. Het niveau van de hier opgenomen eisen correspondeert ook met het niveau van NEN 1078:1963 (GAVO 1963), met aanvulling van 1969. In afwijking van de brochure Bodemniveau Gasinstallaties, maar in lijn met NEN 1078, geldt de onderhavige norm voor voorzieningen voor gas met een werkdruk tot en met 500 mbar. Het bodemniveau in NEN 8078 is beperkt tot de gebouwgebonden voorziening voor gas. NEN 8078:2018 vervangt NEN 8078:2004. De belangrijkste wijzigingen in deze editie ten opzichte van NEN 8078:2004 zijn: Het onderscheid tussen primaire en niet primaire prestatie eisen is verdwenen. 5.1.1: Het criterium voor restwanddikte van 1 mm is beperkt tot metalen leidingen. 5.1.3 en bijlage D: De bepalingsmethode voor de slagbelasting is aangepast. 5.2.2 en bijlage A: De procedure voor de bepaling van de gasdichtheid in bijlage A is aangepast. In lijn daarmee is het criterium in 5.2.2 geherformuleerd. In figuur 1 is de onderlinge samenhang tussen de NEN normen voor de voorziening voor gas en het Bouwbesluit 2012 bestaande bouw schematisch weergegeven. 4

Bouwbesluit bestaande bouw Legenda M plaats van de meter NEN 2078 NEN 3028 NEN 8087 NEN 8757 Voorschriften voor aardgasinstallaties GAVO 1987 Deel 2: Aanvullende voorschriften voor grotere bijzondere installaties Eisen voor verbrandingsinstallaties Ventilatie van gebouwen Bepalingsmethoden voor bestaande gebouwen Afvoer van rook van verbrandingstoestellen in gebouwen Bepalingsmethoden voor bestaande bouw Figuur 1 Onderlinge samenhang tussen relevante normen voor gas en het Bouwbesluit 2012 (bestaande bouw) Deze norm is opgesteld door normcommissie 349 100 Installaties voor verbruikstoestellen, na voorbereiding door de subcommissie 349 100 01 Gasleidinginstallaties. 5

(blanco) 6

Voorziening voor gas met een werkdruk tot en met 500 mbar Prestatie eisen Bestaande bouw 1 Onderwerp en toepassingsgebied NEN 8078 geeft eisen en bepalingsmethoden voor een gebouwgebonden voorziening voor gas, in bestaande bouwsituaties, met een werkdruk tot en met 500 mbar (0,05 MPa). OPMERKING De Bouwregelgeving maakt onderscheid tussen bestaande bouw, waar deze norm voor is bedoeld, en verbouw, waar afwijkende (strengere) regels voor gelden. Deze norm is bedoeld om te worden toegepast voor een voorziening voor gas die is ingericht voor het gebruik van geodoriseerde gassen uit de tweede en derde familie volgens hoofdstuk 4 van NEN EN 437. In Nederland zullen dat zijn: voor de tweede familie aardgas en voor de derde familie de flessengassoorten butaan en propaan. Deze norm geeft eisen voor een voorziening voor gas met een werkdruk tot en met 500 mbar. Bij een werkdruk hoger dan 200 mbar moeten de eventueel in de installatie geplaatste gasdrukregelaars in overeenstemming met NEN 1059 zijn beveiligd tegen te hoge uitlaatdruk. De norm is ook van toepassing op industriële processen tot en met 500 mbar, mits een risicoanalyse wordt uitgevoerd. Deze norm is niet bedoeld te worden toegepast op de aansluitleiding van de netbeheerder. Hierop is NEN 7244 6 van toepassing. 2 Normatieve verwijzingen Naar de volgende documenten wordt in de tekst zo verwezen dat de bepalingen ervan geheel of gedeeltelijk ook voor dit document gelden. Bij gedateerde verwijzingen is alleen de aangehaalde editie van toepassing. Bij ongedateerde verwijzingen is de laatste editie van het document (met inbegrip van eventuele wijzigingsbladen en correctiebladen) waarnaar is verwezen, van toepassing. NEN 7244 6, Gasvoorzieningsystemen Leidingen voor maximale bedrijfsdruk tot en met 16 bar Deel 6: Specifieke functionele eisen voor aansluitleidingen NEN 7244 9, Gasvoorzieningsystemen Leidingen voor maximale bedrijfsdruk tot en met 16 bar Deel 9: Specifieke functionele eisen voor de afhandeling van gasmeldingen en periodiek gaslek zoeken NEN EN 437, Proefgassen Proefdrukken Toestelcategorieën 3 Termen en definities Voor het doel van deze norm gelden de volgende termen en definities. 3.1 aansluitkraan afsluitorgaan dat is aangebracht op een aansluitpunt en dat het mogelijk maakt een toestel op de voorziening voor gas aan te sluiten of daarvan los te nemen en de gastoevoer naar het toestel af te sluiten zonder dat de hoofdkraan hoeft te worden gesloten 7

3.2 aansluitleiding van de netbeheerder gasleiding vanaf de hoofdleiding naar het afleveringspunt 3.3 aansluitleiding van het toestel gasleiding met inbegrip van een aansluitkraan die de voorziening voor gas verbindt met een gastoestel 3.4 aansluitpunt plaats in de voorziening voor gas die is bestemd, of wordt gebruikt, voor het aanbrengen van een aansluitkraan 3.5 afleveringspunt uitlaatzijde van een drukregelaar ten behoeve van vloeibaar gas, of de uitlaatzijde van de (hoofd)gasmeter ten behoeve van aardgas 3.6 belasting energietoevoer per eenheid van tijd van stookgas aan een gastoestel, of het energietransport door een leiding, gebaseerd op de calorische bovenwaarde 3.7 belasting, nominale belasting waarvoor een toestel volgens opgave van de fabrikant is bestemd 3.8 beproevingsdruk druk in de installatie tijdens de sterkte en/of dichtheidsbeproeving 3.9 druk statische overdruk ten opzichte van de atmosferische druk 3.10 gasdichtheid mate waarin een voorziening voor gas ondoordringbaar is voor stookgas bij de voor de voorziening voor gas bedoelde gasdruk 3.11 gasdruk statische overdruk van het stookgas ten opzichte van de atmosferische druk 3.12 gasdruk, nominale gestandaardiseerde gasdruk van het stookgas 3.13 gasmeter comptabele meter waarop het gasverbruik kan worden afgelezen 8

3.14 gastoestel toestel bestemd of geschikt voor koken, verwarmen, warmwaterproductie, koeling, verlichting of wassen dat, indien van toepassing, een normale watertemperatuur van ten hoogste 105 C heeft, of een ventilatorbrander en voor dergelijke branders bedoelde warmtegenerator, en bij gebruik waarvan gas als brandstof wordt gebruikt [BRON: Besluit gastoestellen [3], artikel 1b, gewijzigd In de definitie zijn de termen in enkelvoud gegeven, en is alsmede ventilatorbranders gewijzigd in of een ventilatorbrander. 3.15 gelijktijdigheidsfactor vermenigvuldigingsfactor voor de belasting van de aangesloten toestellen om de ongelijktijdigheid in het gebruik van de toestellen in rekening te brengen 3.16 hoofdkraan afsluitorgaan dat in de stromingsrichting van het gas gezien vlak voor de gasmeter of voor een eventuele drukregelaar is aangebracht en hoort bij de aansluiting voor de gaslevering 3.17 perceel roerend of onroerend goed, gedeelte of samenstel daarvan, dat een leveringspunt heeft voor de levering van stookgas Opmerking 1 bij de term: In gestapelde bouw ligt de perceelgrens halverwege de woningscheidende wand of vloer, tenzij de splitsingsakte anders aangeeft. Opmerking 2 bij de term: Let op: Deze gastechnische definitie van perceel is een andere dan die volgens het Bouwbesluit 2012. 3.18 stookgas gassoort die als brandstof aan een verbruikstoestel wordt toegevoerd 3.19 stookruimte (bestaande bouw) technische ruimte met een of meer opstelplaatsen voor (niet lokale) verbrandingstoestellen met een totale nominale belasting van meer dan 160 kw 3.20 verbruiksdruk druk van het stookgas ter plaatse van de ingang van een appendage of gastoestel bij gasafname 3.21 voorziening voor gas voorziening die zich bevindt tussen het afleverpunt in de meterruimte en het aansluitpunt ten behoeve van een of meer gastoestellen 3.22 werkdruk druk van het stookgas aan het begin van de voorziening voor gas bij gelijktijdige belasting 9

Bestelformulier Stuur naar: NEN Standards Products & Services t.a.v. afdeling Klantenservice Antwoordnummer 10214 2600 WB Delft NEN Standards Products & Services Postbus 5059 2600 GB Delft Vlinderweg 6 2623 AX Delft Ja, ik bestel ex. NEN 8078:2018 nl Voorziening voor gas met een werkdruk tot en met 500 mbar - Prestatie-eisen - Bestaande bouw 32.00 T (015) 2 690 390 F (015) 2 690 271 www.nen.nl/normshop Wilt u deze norm in PDF-formaat? Deze bestelt u eenvoudig via www.nen.nl/normshop Gratis e-mailnieuwsbrieven Wilt u op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen op het gebied van normen, normalisatie en regelgeving? Neem dan een gratis abonnement op een van onze e-mailnieuwsbrieven. www.nen.nl/nieuwsbrieven Gegevens Bedrijf / Instelling T.a.v. O M O V E-mail Klantnummer NEN Uw ordernummer BTW nummer Postbus / Adres Postcode Plaats Telefoon Fax Factuuradres (indien dit afwijkt van bovenstaand adres) Postbus / Adres Postcode Plaats Datum Handtekening Retourneren Fax: 015 2 690 271 E-mail: klantenservice@nen.nl Post: NEN Standards Products & Services, t.a.v. afdeling Klantenservice Antwoordnummer 10214, 2600 WB Delft (geen postzegel nodig). Voorwaarden De prijzen zijn geldig tot 31 december 2018, tenzij anders aangegeven. Alle prijzen zijn excl. btw, verzend- en handelingskosten en onder voorbehoud bij o.m. ISO- en IEC-normen. Bestelt u via de normshop een pdf, dan betaalt u geen handeling en verzendkosten. Meer informatie: telefoon 015 2 690 391, dagelijks van 8.30 tot 17.00 uur. Wijzigingen en typefouten in teksten en prijsinformatie voorbehouden. U kunt onze algemene voorwaarden terugvinden op: www.nen.nl/leveringsvoorwaarden. LEREN, WERKEN EN GROEIEN MET NEN preview - 2018