XX/Snow
val gardena Parel in het spectaculaire Dolomietenlandschap tekst: irene bauer, suzanne bralten foto s: edoart.nl Val Gardena: legendarisch Wereldcup-oord, maar bovenal een prachtig winterlandschap. De vallei behoort tot het domein van de imposante Dolomieten en dat moet je eigenlijk een keer gezien hebben. Voor ons Nederlanders is deze bergwereld nog enigszins onontdekt. Raar eigenlijk. Al jaren doet Val Gardena alles om haar gerennomeerde faam als Leading Mountain Resort of the World in ere te houden en in het geheel niet zonder succes. De vallei heeft alles is huis voor een geslaagde wintersportvakantie: een uitgestrekt skigebied, mooie maar zeker ook gezellige dorpen, natuurlijk de verfijnde Italiaanse keuken én super designhotel Nives. (Grote foto) Wie beweert dat de off-piste van Val Gardena niet kan tippen aan die van de Oostenrijkse gebieden, heeft beslist ongelijk. Natuurlijk, in Val Gardena zijn de pistes breed en talrijk, maar wie z n ogen goed openhoudt kan ook de hele dag sporen door de verse sneeuw zetten, zo bewijzen Timo Hermeler en auteur Irene Bauer. (rechts) Jammer, geen Wiener Schnitzels op de kaart... Just kidding De keuken van Hotel & Restaurant Nives is een walhalla voor diegenen die houden van bijzondere smaaksensaties. Een en ander uiteraard begeleid door een van de vele uitstekende wijnen uit de royale wijnkelder van Nives. Snow/XX
XX/Snow Val Gardena is genieten. Niet alleen sportief, maar ook culinair
Als wij vanuit Bolzano naar het zuidwesten rijden, enteren we het Grödental, beter bekend als Val Gardena. We zijn hier in het domein van de Dolomieten en dat is duidelijk te zien aan het landschap. De bergen zijn steiler, slanker, lichter van kleur en hebben meer pieken dan de andere bergen in de Alpen. In dit deel van de Dolomieten zijn er nog zo n 18.000 bewoners die het Ladinisch spreken. Deze taal stamt uit de oude Romeinse provincie Raetia en het volks Latijn en is bewaard gebleven door de beschermende werking van de bergen. Wij rijden het dal door naar Selva Gardena dat in het Duits Wolkenstein genoemd wordt. Dit is een gezellig dorp dat aan de voet van het Sellamassief ligt. Selva, is het kleinste dorp van de vallei, maar heeft de meest gunstige ligging als vertrekpunt. Selva Gardena ligt namelijk in het hart van het skigebied Sella Ronda en is daardoor zeer populair als vakantie oord. Het dorp heeft bij wintersporters mede veel bekendheid verworven door de beroemde Sella Ronda. Wij worden opgewacht bij Hotel Nives, een klein schalig, splinternieuw hotel in het centrum van het dorp. Splinternieuw, maar door het vele houtwerk ook warm en gezellig. De moderne vormgeving is gecombi neerd met subtiele traditionele elementen. Eigenaar van dit hotel is de jonge ondernemer Alex Lindler, telg uit een echt Wolkensteins hoteliersgeslacht. Samen met zijn vrouw heeft hij - voor deze regio dan - iets compleet nieuws opgezet. Modern, maar met inachtneming van de oude traditie (wat in Val Gardena veel hout betekent). Luxe, maar niet protserig. Heel modern is de wellnessruimte, maar wij vertrekken eerst naar onze kamer om even uit te rusten van alle indrukken van de reis. Als ik voor het avondeten nog even naar buiten kijk, zie ik dat het is gaan sneeuwen. Dat belooft een goede dag te worden. Tevreden schuiven we aan in het restaurant onder het hotel. Al na het voorgerecht kijken we elkaar goedkeurend aan. Wat een bizar goede keuken! Eerlijk eten met duidelijke smaken, zo kan ik deze keuken het best omschrijven. En dat onder het genot van de meest heerlijke wijnen. Want onder het hotel zit een indrukwekkende wijnkelder met een scala aan Süd-Tiroler wijnen. De volgende ochtend staan we al vroeg klaar om de berg op te gaan en nemen de skilift omhoog richting de Sassolungo ofwel de Langkofel. Deze markante rotspartij lijkt nog het meest op een enorme opgestoken duim en is een belangrijk punt van herkenning in het landschap van Val Gardena. Dit deel van het skigebied is ook het begin van de Sella Ronda route rond het indrukwekkende Sellamassief. Om deze ronde te skiën moet je vier passen bedwingen, een mooie uitdaging voor sportieve skiërs. Het skigebied maakt deel uit van Dolomiti Superski, en dat betekent dat je met één pas in twaalf verschillende gebieden in de Dolomieten kunt skiën. Er zijn dus genoeg mogelijkheden om afwisselende dagtochten te maken in dit enorme gebied. Wij kiezen ervoor om in de omgeving van de Langkofel te blijven. Er ligt zo n twintig centimeter verse sneeuw, het is aardig opgeklaard en we hebben een paar mooie afdalingen gezien waar we graag vanaf willen. We lopen een klein stukje omhoog en vinden een flank waar nog niemand is geweest sinds de sneeuwval van afgelopen nacht. Een mooie poederafdaling volgt. Het leuke aan dit gebied is dat je bijna aan alle kanten van de berg naar beneden kunt over mooie brede pistes, terwijl er tussen de pistes nog voldoende ruimte is om af een toe een stukje poeder mee te pakken. We vermaken ons prima! Later op de dag komen we na een mooie afdaling het bos uit en stuiten we op een gezellig bergrestaurantje. We bestellen een echte Süd-Tiroler lunch: Tiroler Knödel en als toetje een originele Italiaanse espresso. We zijn er weer helemaal klaar voor! Naast Selva zijn er nog twee dorpen te vinden in de vallei van Val Gardena. Het dorp San Cristina ligt aan de zonnige kant van Val Gardena, en hier vind je een breed aanbod moderne en vriendelijke hotels. San Cristina is centraal gelegen in het gebied en heeft werke lijk een weergaloos uitzicht op de Langkofel. Rondom het dorp zijn diverse oefen weides, waardoor het een zeer geschikte bestemming is voor gezinnen en beginners. Ortisei is het derde oord in de vallei en staat vooral bekend om zijn rijke traditie en har mo nieuze omgeving. Met een scala aan nachtclubs, discotheken en kroegen kunnen feest gangers zich prima vermaken hier. Drie dorpen dus, met alledrie een eigen karak ter. Eén ding hebben zij gemeen: een indrukwekkend bergpanorama, een ver fijn de Italiaan se keuken en een uitgestrekt skigebied. De 175 kilometer aan piste liggen tussen de rotsmassieven van de Sella, de Sassolungo en de Sir. Eigenlijk is het haast ver bazing wekkend te noemen dat er zo weinig Nederlanders afreizen naar de Dolo mieten. Voor ons wellicht des te beter, want zo weet het gebied haar inter nationale karakter goed te behouden. Geen Hollandse hossers en Pommes mit Würstl, maar een internationaal en veelzijdig gebied en een Italiaans getinte keuken. Want niet alleen de keuken van Hotel Nives is goed. De gastronomie in Val Gardena staat hoog aangeschreven en ook op de berg kun je heerlijk eten. De typisch Ladinische berg hutten bereiden gerechten die gebaseerd zijn op de antieke, culinaire tradities van Val Gardena. Echt even totaal iets anders! Maar denk niet dat ze in Italië niet weten wat gezelligheid is. Het is welis waar Zuid-Tirol, maar het blíjft Tirol. Ok, misschien gaat het er alle maal iets minder plat aan toe dan in de populaire Oostenrijkse oorden, maar ook hier weten ze heel goed wat après-ski is! Zowel op de piste >> (Links) Wie beweert dat de off-piste van Val Gardena niet kan tippen aan die van de Oosten rijkse gebieden, heeft beslist ongelijk. Natuurlijk, in Val Gardena zijn de pistes breed en talrijk, maar wie z n ogen goed openhoudt kan ook de hele dag sporen door de verse sneeuw zetten, zo bewijzen Timo Hermeler en auteur Irene Bauer. (rechts) Jammer, geen Wiener Schnitzels op de kaart... Just kidding De keuken van Hotel & Restau rant Nives is een walhalla voor diegenen die houden van bijzondere smaaksensaties. Een en ander uiteraard begeleid door een van de vele uitstekende wijnen uit de royale wijnkelder van Nives. Snow/XX
Dit is Dolomieten - skiën pur sang: blauwe lucht, zonnetje en eindeloze pistes als in de dorpen hoef je niet te zoeken naar gezellige hutten en de heerlijke Zuid-Tiroolse wijnen geven velen bovendien nog een beetje extra jeu aan de wintersport. Nog een krachtpunt van Val Gardena is de hoge ligging. De sneeuw is altijd gegaran deerd tot in de valleien zelf, maar mocht de natuur haar werk écht laten liggen staan er diverse kunstsneeuwinstallaties klaar voor een geprogrammeerde besneeuwing. Sneeuw ligt er dus altijd. En niet alleen de pistes zijn in goede conditie, de vele loipen liggen er ook altijd goed bij. Mede door het prachtige land schap is dit gebied zeer populair bij langlaufers. Zo vind je in Vallunga, aan de voet van de Stevia, een heel netwerk van trajecten voor beginners én gevorderden. En de schitterende landschappen in deze vallei kunnen natuurlijk ook te voet bewon derd worden. Tussen Ortisei, San Cristina en Selva lopen verschillende wandel paden langs bosranden die de dorpjes met elkaar in verbinding stellen. Flinke tochten maar wie halverwege de wandeling beu is, kan altijd een bus pakken die door heel Val Gardena rijdt. s Avonds rijdt bovendien de Val Gardena Night Bus zodat je ook na het skiën met gemak alle drie de plaatsen kunt bezoeken. Zo hoef je je dus niet te beperken tot één dorp en kan iedereen profiteren van het brede aanbod van alledrie de dorpen. Val Gardena start én eindigt het winterseizoen 2008/2009 spectaculair. Op 19 en 20 december zullen de legendarische wedstrijden van de Wereldcup skiën plaats vinden. Het toneel voor dit evenement bestaat uit de snelste pistes van het witte circuit, de mythische Saslong. Voor liefhebbers is het zeker een aanrader om deze specta cu laire wedstrijden, met snelheden van soms meer dan 100 kilometer per uur, bij te wonen. Legendes als Hermann Maier, Bode Miller en Peter Fill hebben grootse momenten beleefd tijdens deze runs. Dat ze Val Gardena ook wel Leading Resort of the World noemen heeft de vallei onder meer te danken aan haar goede prijs/kwaliteit -verhouding. Niet in alle inter nationale gebieden kun je immers tegenwoordig tegen eerlijke prijzen terecht. In Val Gardena is dat wel zo, zeker als je gebruik maakt van één van de speciale aanbiedingen die het gebied op zijn website presenteert. Misschien dit jaar maar eens naar Italië? Ontdek op de website wat de moge lijkheden zijn. In ieder geval is er tijd genoeg. Het seizoen start al op 29 november en zal doorlopen tot 14 april. Dolomietrenskiën pur sang: Zonnetje, blauwe lucht, brede pistes beschut door bomen en om iedere hoek spectaculaire vergezichten. In totaal heeft Dolomiti Superski, waar Val Gardena deel van uitmaakt, ruim twaalfhonderd kilometer piste, bediend door 450 liften! gebiedsinfo Logistiek: De afstand van Utrecht is 1000 kilometer. De dichtsbijzijnde vliegvelden zijn Bolzano, Innsbruck, Verona, München and Milaan. Check www.flytovalgardena.com. Skigebied: Hoogste punt: 2500 meter Totaal aantal pistekilometers: 175 Aantal liften: 83 Prijs zesdaagse liftpas: vanaf 180.- (laagseizoen) Val Gardena maakt deel uit van het reusachtige Dolomiti Superski met 450 liften en 1220 kilometers piste (waarvan 90% kunstmatig besneeuwd kan worden). Informatie: Val Gardena/Gröden info@valgardena.it www.valgardena.it Hotel & Restaurant Nives, Wolkenstein www.hotel-nives.com info@hotel-nives.com XX/Snow