Hormoon remmende injecties bij prostaatkanker

Vergelijkbare documenten
Hormoon remmende injecties bij prostaatkanker

Penoplicatie. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Besnijdenis bij volwassenen Door de uroloog op de polikliniek

Synacthentest. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Starten met een biologisch medicijn

Behandeling van ijzertekort

Onderzoek naar vruchtbaarheid

Het verwijderen van een testikel

Het verwijderen van spataders

LHRH-test. Informatie voor ouders/verzorgers. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Verwijderen van een testikel

PET/CT-scan prostaat met PSMA

Verwijderen van een blaassteen

Zoledroninezuur-infuus

Het verwijderen van spataders

Bijschildklierscintigrafie

Besnijdenis. In dagbehandeling. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Operatie aan de plasbuis

Pleurapunctie. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Schildklierscintigrafie

Lymfeklierscintigrafie Armen of benen

Trombolyse. Toedienen van een stolseloplossend medicijn bij een herseninfarct. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Galliumscintigrafie. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Plasklachten. Bij de man. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Het verwijderen van schroeven, platen of pennen uit botten

Operatie aan de plasbuis

Een ruggenprik. Onderzoek van hersenvocht. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Uretero-renoscopie. Het verwijderen van een niersteen uit de urineleider. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Skeletscintigrafie. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Prostaatoperatie via de buik

Nierbiopsie. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

TUR-prostaat of blaashalsincisie

Blaasspoelingen met Gemcitabine

Arginine-test. Informatie voor ouders/verzorgers. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Blaasfunctieonderzoek

PET/CT-scan. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Antroscopie. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Anakinra (Kineret ) Voorgeschreven door de reumatoloog. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Operatie aan het scrotum

Blaasspoelingen met BCG

Botuline-injecties in de blaas

Een suprapubische katheter

Methotrexaat Voorgeschreven door de reumatoloog

Bronchoscopie. Kijkonderzoek in de luchtwegen. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Slaapendoscopie. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Cryo-Ablatie. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Nemen van biopten Op de polikliniek Kaakchirurgie

Aderlatingen bij ijzerstapeling Hemochromatose

Mictie cystografie. Op de afdeling Radiologie. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

24 uurs ph-meting. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Verhoogd PSA. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Racz-procedure. Epidurale adhesiolysis. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Onderzoek naar botontkalking na een botbreuk

Blindedarmontsteking bij kinderen

Cardioversie. Een behandeling voor hartritmestoornissen. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Thoracoscopie. bij de Longfunctieafdeling. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Leucocytenscintigrafie

Golimumab (Simponi ) Voorgeschreven door de reumatoloog. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Eenmalige blaasspoeling

Biopsie met echo/ct-scan

Patiënteninformatiedossier (PID) PROSTAATKANKER. onderdeel HORMONALE THERAPIE. PROSTAATKANKER Hormonale therapie

Fotodynamische therapie (PDT)

Opsporen en verwijderen van de schildwachtklier

Inleiding. Een penoplicatie. Pré-operatieve screening

Onderzoek naar vruchtbaarheid. Bij de man

Levothyroxine Schildklierhormoon in tabletvorm

Behandeling met urokinase

Gezichtsveldonderzoek

Mycofenolaatmofetil. Voorgeschreven door de internistnefroloog. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Aanbrengen van een cerclage

Welkom op de polikliniek Psychiatrie

Renografie. Bij volwassenen en kinderen. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Etanercept. Voorgeschreven door de reumatoloog. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Verwijderen van een fibro-adenoom uit de borst

Sulfasalazine (Salazopyrine )

Hormoonbehandeling bij prostaatkanker Urologie

Sentinel node scintigrafie melanoom

Longontsteking. Behandeling via het zorgpad. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Steeldraai van de testikel

Polikliniekbezoek Hersentumorcentrum

APD-infuus. bij laesies in de botten. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Clonidine-test. Informatie voor ouders/verzorgers. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Nierscintigrafie met DMSA Bij volwassenen en kinderen

Behandeling met Epoëtine bij gewrichtsvervangende knie- en heupoperaties

Niet ingedaalde zaadbal

Hersenscintigrafie. met HMPAO. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Behandeling van nierstenen

Ergometrie: fietstest

Infliximab Voorgeschreven door de reumatoloog

Centrale katheter via de arm (PICC)

Bloedtransfusie. Op de afdeling Dagbehandeling. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

EEG-onderzoek na slaaponthouding

Racz-procedure. Epidurale adhesiolysis. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Stellatumblokkade. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Het APD-infuus. Een behandeling bij botontkalking. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

PET/CT-scan. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Botdensitometrieonderzoek

op: dag om uur. Dit onderzoek duurt ongeveer tien tot vijftien minuten en vindt plaats op de polikliniek Urologie van:

Ook heeft u een gesprek met de anesthesioloog. De anesthesioloog beoordeelt of u de operatie lichamelijk aankunt.

Transcriptie:

Hormoon remmende injecties bij prostaatkanker Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo.

Inleiding U heeft zojuist van uw uroloog gehoord dat uit de onderzoeken is gebleken dat u prostaatkanker heeft. De arts heeft met u besproken welke gevolgen dat voor u heeft en dat u behandeld gaat worden met hormoon remmende injecties. Een verpleegkundige van het Transmuraal team komt de injecties bij u thuis toedienen. In deze folder leest u onder andere wat hormoon remmende injecties precies zijn, hoe ze worden toegediend, welke voorbereidingen nodig zijn en met welke bijwerkingen u te maken kunt krijgen. Beleving We proberen zo goed mogelijk aan te geven wat u kunt verwachten aan ongemak of pijn als u een onderzoek of behandeling krijgt. Toch beleeft ieder mens dat anders en op zijn eigen manier. Vertel het ons als u ergens tegenop ziet of ongerust bent, dan kunnen we daar nog extra rekening mee houden. Hormoon remmende injecties Bij prostaatkanker is er sprake van een ongeremde groei (gezwel) van de cellen van de klierbuisjes in de prostaat. De hormoon remmende injecties die u gaat krijgen, moeten er voor zorgen dat het gezwel in uw prostaat kleiner wordt. Daarmee neemt ook de omvang van uw prostaat af en eventuele uitzaaiingen. U merkt dat doordat uw klachten afnemen. Bij deze behandeling wordt een hormoonpreparaat via een injectie gegeven. Dit preparaat kan een staafje of een oplossing zijn, die in een paar weken geleidelijk oplost en de werkzame stof afgeeft. 1

Ieder mens heeft het mannelijke geslachtshormoon testosteron in zijn of haar lichaam. Juist testosteron zorgt er voor dat prostaatkankercellen sneller groeien. De injecties met de hormoon remmende stof zorgen ervoor dat uw lichaam geen testosteron meer aanmaakt. En daardoor zullen de prostaatkankercellen geremd worden in hun groei. De voorbereiding U krijgt een afspraak bij de verpleegkundige op de polikliniek Urologie. Zij legt u uit hoe de injecties worden toegediend en vertelt u meer over de werking van de injecties. Zij controleert ook of u inmiddels bent aangemeld bij het Transmuraal Team. Met het woord 'Transmuraal' bedoelen we ziekenhuiszorg die buiten het ziekenhuis gegeven wordt, bij deze behandeling dus bij u thuis. U heeft van uw uroloog een recept gekregen waarmee u bij uw apotheek tabletten Casodex (bicalatumide) kunt halen voor dertig dagen. U begint meteen met het innemen van deze tabletten. De tabletten heeft u nodig om u voor te bereiden op de injecties die u gaat krijgen. De tabletten voorkomen namelijk dat de hoeveelheid testosteron stijgt na de eerste injectie. Alleen bij de eerste injectie zal het testosteron stijgen. Bij de volgende injecties die u krijgt, hoeft u deze tabletten dus niet meer in te nemen. Dan zorgen de injecties er juist voor dat uw lichaam geen testosteron meer aanmaakt. Binnen twee weken nadat u begonnen bent met het innemen van de tabletten, krijgt u uw eerste injectie. 2

Als u bloedverdunnende medicijnen gebruikt, moet u dit zeggen tegen de verpleegkundige. Het wondje van de injectie kan namelijk door de medicijnen langer nabloeden. U hoeft er niet bang voor te zijn dat u daarmee de hormoon remmende stof verliest. Het toedienen van de injectie Het Transmuraal Team gaat u thuis de injectie toedienen. Zij nemen zelf de injectie mee en blijven dat doen zolang u de injecties nodig heeft. Het is belangrijk dat u de injecties regelmatig krijgt toegediend. De verpleegkundige vraagt u te gaan zitten of liggen. Nadat u uw onderbuik heeft ontbloot, maakt de verpleegkundige de plaats waar de injectie wordt gegeven, schoon met alcohol. De verpleegkundige pakt daarna een buikplooi vlak onder uw navel en geeft de injectie met de hormoon remmende stof aan de onderzijde van de buikplooi. Daarna plakt zij een pleister op de plaats waar geprikt is. Vervolgafspraak Nadat u de injectie heeft gekregen, komt de verpleegkundige van het Transmuraal Team u na 12 of 26 weken weer een injectie geven. Zij neemt dan ook bloed bij u af. Ongeveer een week later heeft u een afspraak bij de uroloog voor de uitslag van het bloedonderzoek. De uroloog spreekt met u af hoe vaak u de injecties moet krijgen. Soms is het nodig dat u de injecties krijgt voor de rest van uw leven. 3

Bijwerkingen U krijgt hormonen toegediend. Er veranderen daardoor tijdelijk dingen in uw lichaam en kunnen de volgende bijwerkingen optreden: U kunt last krijgen van opvliegers. U kunt gevoelige borsten krijgen. Uw buikvet kan toenemen. U kunt minder zin in seks hebben. Een erectie kan minder worden of zelfs geheel verdwijnen. De bijwerkingen gaan meestal over na het stoppen met de injecties. Krijgt u last van andere klachten? Neemt dan contact op met uw uroloog. Tot slot Heeft u na het lezen van de folder nog vragen? Belt u dan gerust tijdens kantooruren naar de polikliniek Urologie, tel. (078) 652 32 80. Wij zijn graag bereid uw vragen te beantwoorden. Ook voor het maken of verzetten van een afspraak belt u naar dit nummer. Wilt u uw mening geven over deze folder? Dat kan hier: www.asz.nl/foldertest/ 4

Albert Schweitzer ziekenhuis mei 2018 pavo 0122