Rekenen / Nederlands / Engels Generieke examens Brochure generieke examens voor studenten School voor ZSW, alle opleidingen Schooljaar 2016-2017 versie 1
De slaag-/zakregeling voor de generieke examens is een regeling waarin staat waaraan je moet voldoen om te kunnen diplomeren. De onderdelen van de generieke vakken & de wijze van examineren Wat staat er in deze brochure? In deze brochure vind je informatie over alle generieke examens. Generieke examens zijn: Examen rekenen Examens Nederlands Examens Engels De generieke examens staan vermeld op het examenplan dat hoort bij jouw opleiding en jouw cohort. Op het examenplan staat informatie over alle examenonderdelen die je moet afronden om te kunnen diplomeren. Het examenplan krijg je van je coach. Binnen de examinering van de generieke vakken wordt gebruikt gemaakt van twee soorten examens, namelijk: Centrale examens (CE): dit zijn examens die landelijk ontwikkeld, vastgesteld en beoordeeld worden. Alle studenten in het mbo zijn verplicht deze examens te maken. De CE wordt voor het hele Friesland College georganiseerd door Centre. Instellingsexamens (IE): Dit zijn examens die door het Friesland College zelf ontwikkeld, vastgesteld, afgenomen en beoordeeld worden. Rondom de centrale examinering is de laatste jaren veel te doen geweest in het mbo. De centrale examens taal en rekenen worden geleidelijk ingevoerd. In de eerste jaren waarin de centrale examens worden afgenomen spreken we van pilotexamens. Pilotexamens moet je wel doen, maar je kunt er niet door zakken. Als deze definitief worden ingevoerd, dan noemen we het centrale examens die vallen onder de slaag/zak-regeling. Onder de generieke vakken vallen in ieder geval Nederlands en Rekenen. Voor mbo niveau 4 valt Engels ook onder de generieke vakken. Ieder vak beslaat een aantal onderdelen die middels een CE of middels een IE geëxamineerd worden. In onderstaand schema kun je lezen welke generieke examens je moet doen en welk niveau er bij jouw opleiding hoort. Rekenen Niveau 1 Niveau 2 Niveau 3 Niveau 4 Onderdelen Getallen Verhoudingen Meten en meetkunde Verbanden Nederlands Niveau 1 Niveau 2 Niveau 3 Niveau 4 Domein Lezen Luisteren Schrijven 2 x Spreken Gesprekken voeren 3F Examen 1 x CE 3F Examen 1 x CE 4 x IE Engels niveau 4 Domein Niveau Examen Lezen B1 Luisteren B1 1 x CE Schrijven 2x A2 Spreken A2 4 x IE Gesprekken voeren A2
Het schooljaar waarin je diplomeert, bepaalt welke pilot- of slaag/zakregeling geldt. Dit verschilt per opleidingsniveau. Hieronder staan de normen beschreven. Niveau 1 opleidingen Diplomeren in 2016-2017 Je moet examen doen voor Nederlands en rekenen. Beide examens vallen niet onder de slaag/zak-regeling, de resultaten tellen dus niet mee voor het behalen van je diploma. De cijfers komen ook niet op je resultatenlijst bij het diploma. Bij de examens Nederlands is sprake van cijferdifferentiatie, dit betekend dat er 1 punt extra bij je cijfers wordt opgeteld. Niveau 2 en 3 opleidingen Diplomeren in 2016-2017 Je moet examen doen voor Nederlands en rekenen en beide vakken vallen onder de slaag-/zakregeling. Voor Nederlands moet je minimaal gemiddeld een 5 halen om te kunnen diplomeren. Voor rekenen moet je examen doen maar je kunt er niet op zakken. Het cijfer komt wel op je resultatenlijst bij het diploma te staan. Wanneer je in 2016-2017 diplomeert en in 2015-2016 een pilotexamen rekenen hebt gedaan, dan hoef je niet opnieuw examen voor rekenen te doen en blijft het cijfer staan ongeacht de uitslag. De eerder behaalde pilotcijfers voor Nederlands zijn in 2016-2017 niet meer geldig. Bij de niveau 2 opleidingen is bij de examens Nederlands sprake van cijferdifferentiatie, dit betekend dat er 1 punt extra bij je cijfers wordt opgeteld. Voor rekenen moet je examen hebben gedaan maar je kunt er niet op zakken. Het cijfer komt wel op je resultatenlijst bij het diploma te staan. Engels wordt afgenomen met instellingsexamens, maar voor lezen en luisteren kan dit ook een pilotexamen zijn. Voor Engels geldt wel al een slaagzak/regeling. Hoe weet zijn? nu wanneer de examens In het begin van je opleiding wordt voor de generieke vakken altijd een TOA-toets afgenomen. Dit is een nulmeting, waaruit duidelijk wordt wat je niveau op dat moment is. Je weet dan ook waar je aan moet werken om op het vereiste taal- of rekenniveau van je opleiding te komen. Tijdens de lessen word je door de docent op de hoogte gehouden van je voortgang, niveau binnen de verschillende onderdelen en wanneer je op mag voor het examen. Het is belangrijk de adviezen van je docent op te volgen, om de slagingskans te verhogen. Je mag pas beginnen met examineren als je over de helft van de opleiding bent. De einddatum op je onderwijsovereenkomst is hiervoor bepalend. Mocht je versnellen binnen de opleiding, dan moet je onderwijsovereenkomst aangepast worden. Wanneer je een eenjarige opleiding doet, mag je wel eerder examen doen. In de planning van jouw examens wordt rekening gehouden met een mogelijke herkansing. Niveau 4 opleiding Diplomeren in 2016-2017 Je moet examen doen voor Nederlands, Engels en rekenen. Wanneer je gestart bent met je opleiding na 1 augustus 2012 geldt dat je voor Nederlands en Engels minimaal één 5 en één 6 moet halen, in willekeurige volgorde.
Aanmelding Je docent Taal en rekenen meldt jou aan voor de examens. Je wordt door middel van een brief (bij het centraal examen), via je FC Live e-mailaccount of via je coach (bij de instellingsexamens) uitgenodigd. Na het lezen van deze uitnodiging weet je precies wat je moet meebrengen, waar en hoe laat het examen wordt aangeboden en welke onderdelen je moet afleggen. Zorg ervoor dat je juiste adres bij school bekend is, anders ontvang je de uitnodiging niet! In de uitnodiging staan de begintijden van je examens. Kom altijd op tijd, zorg ervoor dat je ten minste 15 minuten vóór het begin van een examen aanwezig bent! Als je te laat bent en niet meer wordt toegelaten, dan heb je een kans verspild. Niet alleen je studie kan hierdoor vertraging oplopen, ook je kansen worden hierdoor verminderd. Afmelden Als je ziek bent of een andere geldige reden hebt, waardoor je niet kunt deelnemen aan het examen, meld je dan af op de manier zoals in de uitnodiging staat. Geef het ook door aan je docent en coach. Als je je niet afmeldt of als je geen geldige reden hebt, dan ben je een examenkans kwijt (werk is geen geldige reden!). Let op: de centrale examens Nederlandse taal en rekenen kunnen plaats vinden tijdens je lessen of stage. De examens gaan voor. Informeer zelf de docenten en/of het stagebedrijf! Waar zijn de examens? De generieke examens worden op het Friesland College afgenomen. Het CE wordt op een aparte examenlocatie in het Friesland College georganiseerd. Het IE vindt meestal plaats in een ruimte bij de eigen opleiding of bij het talencentrum. Binnen de school voor Zorg, Service en Welzijn is een speciaal computerlokaal ingericht waar de schrijfexamens, onder het toeziend oog van surveillanten, worden afgenomen. De examens spreken en gesprekken voeren worden op verschillende manieren afgenomen, je docent Nederlands informeert je hierover. Bij de examens krijg je instructies van de surveillant hoe het examen gaat verlopen. Je docent en coach zal je ook voorbereiden. Wat moet je meebrengen naar het examen? 1. De uitnodigingsbrief: daarop staan jouw gegevens en de tijd en plaats van de examens. Het is een deelnemersbewijs aan het examen. 2. Je identiteitsbewijs (Europese identiteitskaart, paspoort, auto- /motorrijbewijs, verblijfsdocument). Dit identiteitsbewijs moet geldig zijn op de dag van de examens. Ben je je ID kwijtgeraakt, breng dan het aangiftebewijs van de gemeente of politie mee. Kun je geen ID laten zien, dan mag je geen examen doen. 3. Eventueel een verklarend woordenboek, als je daar gebruik van wilt maken
Instructies bij de centrale examens taal en rekenen en instellingexamens schrijven Hoe gaat het examen? je doet examen op de computer. elke kandidaat heeft een eigen versie van het examen je mag aantekeningen maken tijdens het examen, kladpapier is aanwezig na afloop van elk examen moet je alle aantekeningen inleveren. Deze worden vernietigd Tijdens het examen jassen, tassen en mobieltjes en smartwatches mogen niet mee in de examenruimte je mag in de examenruimte niet roken, drinken of eten er zijn geen pauzes tijdens een examenzitting. Als je naar het toilet moet, loopt de tijd gewoon door Uitslag Ongeveer zes weken na het centrale examen krijg je een brief met de uitslag thuis gestuurd. Bij de instellingsexamens krijg je de uitslag eerder via de mail of van je docent. Je kunt de uitslag van je examens ook zien op je resultatenlijst in Eduarte. Herkansing Je hebt bij elk examen recht op één herkansing. Kom je in aanmerking voor een herkansing, neem dan contact op met je docent Nederlandse taal of rekenen en/of met je coach. Je docent meldt je dan opnieuw aan voor het examen. In uitzonderlijke gevallen is een derde kans mogelijk, dit moet je middels het formulier Aanvraag 2 e herkansing examen met motivatiebrief aanvragen bij de secretaris examencommissie. Geldigheid de geldigheidsduur van een examen taal en rekenen is twee studiejaren na beëindiging opleiding een pilotexamen is 1 jaar geldig mocht je door onvoorziene omstandigheden studievertraging oplopen binnen dezelfde opleiding en later dan gepland diplomeren dan hoef je niet opnieuw examen te doen Vrijstelling Heb je op je vorige opleiding een taal- of rekenexamen gedaan op of 3F dat onder de slaag/zakregeling valt, dan kun je in aanmerking komen voor een vrijstelling voor je huidige examens. Een examenresultaat blijft maar twee jaar geldig, nadat je gediplomeerd bent op je vorige opleiding. Binnen die twee jaar moet je dus opnieuw afstuderen. Geef bij je docent en coach aan dat je een vrijstelling wilt aanvragen. Je kunt dit middels het formulier Aanvraag vrijstellingsverzoek examen en overige diploma-eisen met de gevraagde bewijsstukken, aanvragen bij de secretaris examencommissie ZSW. Je hoort binnen twee weken of je vrijstelling wordt toegekend. Een vrijstelling betekent niet dat je geen onderwijs meer hoeft te volgen. In overleg met je docent en coach maak je afspraken over vervangende onderwijsactiviteiten. Niveau verhogen Heb je je examens op met goede resultaten afgerond, dan mag je ook op 3F examen doen. Dit kan natuurlijk alleen als er nog voldoende tijd is. Als je op een hoger niveau examen wilt doen, dan moet je dit middels het formulier Aanvraag examen Nederlands of rekenen op hoger niveau aanvragen bij de secretaris van de examencommissie. Na toestemming moet
je speciaal worden aangemeld voor dit examen door de coördinator taal/rekenen. Een aangepaste examen Het kan zijn dat je moeite hebt met taal en of rekenen. Er moeite mee hebben betekent niet dat je het niveau niet beheerst of gaat beheersen. Je kunt binnen het Friesland College extra hulp krijgen om je taal- en rekenniveau op peil te krijgen. Deze extra ondersteuning wordt in een werkplaats aangeboden, zowel binnen de school voor ZSW als bij FC extra. Je docent weet wanneer en welke werkplaatsen er zijn en kan je aanmelden. Heb je problemen met rekenen, dan is er een aangepast rekenexamen mogelijk. Dit is bij de entree- en niveau 2 opleiding een 2A rekenexamen en bij alle niveaus een ER examen. Je rekendocent kan je meer vertellen over deze aangepaste examens en waar je aan moet voldoen om hiervoor in aanmerking te komen. Special needs Heb je een aantoonbare beperking of chronische ziekte, die je hindert in het maken van een examen, dan kun je in aanmerking komen voor het gebruik van ondersteunende middelen of maatregelen. We noemen deze beperkingen special needs. Voorbeelden van special needs zijn: dyslexie, dyscalculie, een psychische, auditieve of visuele beperking. Echter, er zijn wel spelregels aan verbonden. De belangrijkste regel is dat je een officiële verklaring van een psycholoog of orthopedagoog moet hebben. Een kopie van deze verklaring moet je bij de start van je opleiding inleveren, via je coach of docent, bij de studentenadministratie. Er wordt dan een aantekening gemaakt in het studentenregistratiesysteem Eduarte. nodig hebt. Alleen als je gebruik maakt van de aanpassingen in de gewone lessen, mag je van de erkende aanpassingen gebruik maken bij het examen. Bij opgave voor een examen, moeten de aanpassingen bij de secretaris van de examencommissie en de coördinator taal en rekenen aangevraagd worden. Actuele informatie De landelijke wet- en regelgeving rondom taal en rekenen wordt vaak gewijzigd en aangepast. Daarom raden wij je aan steeds te informeren bij de docent welke eisen voor jou belangrijk zijn. De docent heeft alle actuele informatie en zal jullie hiervan voorzien. Je kunt veel informatie over de regelgeving lezen op: www.examenbladmbo.nl www.steunpunttaalenrekenenmbo.nl Nog vragen? Neem contact op met je coach en/of docent taal of rekenen. Tot slot Je blijft zelf verantwoordelijk voor je eigen studieloopbaan. Zorg er dus voor dat je weet wanneer je examen moet doen. Benut je kansen goed. Zorg er voor dat je al je cijfers inzichtelijk hebt, zodat je kunt controleren of je voldoet aan alle eisen als je gaat diplomeren. Succes met je examens! Bespreek je special needs met je coach en docent. Maak afspraken over de aanpassingen die je in het onderwijs en bij de examinering