9. BODEM MJP Hoofdstuk 9 9 BODEM 9.1 Basis 9.1.1 9.1 Inschakelen erkend bodemsaneringsdeskundige 9.1.2 9.2 Vergunningen tijdelijke grondopslagplaatsen (TOP) obv code van goede praktijk 9.2 sniveau 9.2.1 9.3 Acties en maatregelen binnen het Vlaamse bodembeleid 9.2.2 9.4 Erosiebestrij 9.3 Projecten 9.1. Inschakelen van een erkend bodemsaneringsdeskundige Basis X Project MBP 2005- H_34 In 2010 werd een erkend bodemsaneringsdeskundige aangesteld in het kader van een bodemverontreiniging (schadegeval) ter hoogte van het Paardenstraatje (ondergrondse houder). De stad heeft onmiddellijk de nodige toezichthandelingen ondernomen (inschakelen brandweer, OVAM op de hoogte stellen, bedrijf ingeschakeld om de tank te ledigen, aanstellen bodemsaneringsdeskundige). Dossiernr. 803287. In 2011 werd hiervoor een terugbetalingsaanvraag ingediend bij OVAM. In 2011 werden geen dossiers behandeld die hebben geleid tot de aanstelling van een erkend bodemsaneringsdeskundige. Aanstellen van een erkend bodemsaneringsdeskundige wanneer zich calamiteiten voordoen. 9.2. Vergunnen van TOP Basis X In 2011 werd geen vergunning aangevraagd voor een tijdelijke grondopslagplaats. Project MBP 2005- H_38 Indien een vergunningsaanvraag voor een tijdelijke grondopslagplaats wordt ingediend zullen de bepalingen van de code van goede praktijk als toetsingskader worden gebruikt. 9.3. Vlaamse bodembeleid 9.3.1. Inventarisatiestudie woonzone op potentieel verontreinigde grond Basis HOOFDSTUK 9 BODEM 1
Project MBP 2005- Woonzone voormalige gasfabriek In 2007 werd gestart met een bodemonderzoek ter hoogte van de percelen aan de Battelsesteenweg 2-50 (even nummers) en de Olivetenvest 40-52 (even nummers) door OVAM. Op deze locatie was van 1841 tot 1890 een gasfabriek gevestigd. OVAM nam dit initiatief omdat de huidige eigenaars geen enkele verantwoordelijkheid voor de voormalige activiteiten van de gasfabriek droegen. Een siteonderzoek werd door OVAM uitgevoerd. Het siteonderzoek besluit dat een bodemsanering noodzakelijk is op een 30tal percelen. Een bodemsaneringsproject zal worden opgemaakt. De aanbeste van deze opdracht zal door OVAM gebeuren in 2012. De eigenaars werden van hun onderzoeksplicht in het kader van het bodemsaneringsdecreet ontheven. De inwoners werden in 2011 geïnformeerd (brief, infoavond) over de resultaten van het onderzoek en de verdere stappen die OVAM zal ondernemen. De stad verleent zijn medewerking aan dit dossier. Pilootproject VOCl-sanering Het terrein is gelegen in het centrum van Mechelen (Potterijstraat- Hanswijkstraat). De bodem is verontreinigd met vluchtige gechloreerde solventen, vluchtige aromaten en minerale olie. De verontreiniging is historisch van aard en afkomstig van een voormalige wasserij, ververij en droogkuis. De dichte bebouwing laat geen grote graafwerken toe. Daarom wordt gezocht naar een saneringstechniek op de plek zelf. Pilootproeven werden uitgevoerd (2009-2010). Een bodemsaneringsproject werd opgesteld en conform verklaard. De inwoners werden hierover geïnformeerd via een infovergadering. De saneringen worden uitgevoerd eind 2011-2012. De stad verleent zijn medewerking aan dit dossier. Planning 2011 - Verder uitvoeren of medewerking verlenen aan inventarisatiestudies en saneringswerken van woonzones op (potentiëel) vervuilde gronden. - Heropstarten en actualiseren van de oude inventarisatie potentieel verontreinigde gronden - project woonzones. Dit zal mee worden opgenomen in het afsluiten van een samenwerkingsverband met OVAM. 9.3.2. Inzamelplaats verontreinigde grond Basis De stad baat geen inzamelplaats voor kleine partijen verontreinigde grond (vnl. afkomstig van particulieren) uit. Project MBP 2005-9.3.3. Inventarisatie historische risicoactiviteit Basis De stad beschikt over een stedelijke inventaris van risicopercelen op haar grondgebied (register verontreinigde gronden). Dit is een databank waar gronden zijn in opgenomen waar VLAREBO-activiteiten werdenworden op Project HOOFDSTUK 9 BODEM 2
MBP 2005- H_35 uitgeoefend of waar calamiteiten of niet vergunde VLAREBO activiteiten plaatsvondenplaatsvinden. Vanaf de jaren 90 is deze informatie opgenomen in de stedelijke vergunningendatabank (VLAREM vergunningen). Deze informatie werd bezorgd aan OVAM. Stapsgewijs wordt deze inventaris vervolledigd met gegevens van voor de inwerkingtre van VLAREM. In 2011 werden gesprekken gevoerd met OVAM om te kijken hoe de historische informatie kan worden aangeleverd. Verder afspraken maken met OVAM om te kijken hoe de historische informatie over risicopercelen kan worden opgelijst en opgenomen in de databank van OVAM. Dit zal mee worden opgenomen in het afsluiten van een samenwerkingsverband met OVAM. 9.3.4. Inventarisatie andere bodemproblemen (o.a. bodemverdichting) Basis Bodemverdichting is een aandachtspunt voor de stad in onder andere de parkdomeinen (o.a. verdichting wandelpaden, bescherming boomwortels) en voor sommige straatbomensolitaire bomen. In het kader van het Project beheer worden stapsgewijs maatregelen voorzien (gebruik van specifieke MBP 2005- voertuigen, ploffen van bodems) Bij het beheer van de stedelijke parkgebieden en het openbaar groen in het algemeen verder aandacht hebben voor bodemverdichting. 9.4. Erosiebestrij Basis Erosie vormt geen probleem op het grondgebied van de stad Mechelen. Project MBP 2005-9.5. Projecten Basis Project MBP 2005- HOOFDSTUK 9 BODEM 3
9.6. Acties uit MBP Basis Project MBP 2005- Subsidiereglement: De stad beschikt over een subsidiereglement inzake het buiten gebruik stellen van stookolietanks. Er wordt enkel een premie verleend wanneer de ondergrondse houder integraal wordt verwijderd. In 2011 werden er 17 premies toegekend (2008:28; 2009:22). Info over het reglement is beschikbaar op de website van de stad en vermeld in het gedrukt Ik Leef Verstandig-magazine (oktober 2011). Het aanvraagformulier is ook beschikbaar aan het loket van de dienst milieu en. De premie op zich wordt in 2012 stopgezet. Er zal onderzocht worden of deze kan geïntegreerd worden in de stedelijke verbeteringspremie die in 2012 herwerkt wordt tot een algemeen premiereglement rond wonen en duurzaam (ver)bouwen. Toezicht en handhaving: De dienst milieu en onderneemt eveneens actie wanneer gevallen van bodemverontreiniging bekend raken, zowel als schadegeval (zie regeling OVAM terzake) als bestaande verontreiniging. Bij controles van ingedeelde inrichtingen komen soms verontreinigingen aan het licht. Het in kaart brengen van bodemverontreiniging op het grondgebied van de stad Mechelen is bijgevolg een constant aandachtspunt voor de dienst milieu en. Zo werd in 2011 toezicht en handhaving verricht met betrekking tot een overvulling van een particuliere mazouttank. In 2011 werden er ook verschillende toezichts- of handhavingsmaatregelen inzake bodemverontreiniging uitgevoerd gerelateerd aan de opslag van afvalstoffen (zie paragraaf 1.2.2. pro- en reactieve controles hoofdstuk instrumentarium). Adviezen bodemsaneringsprojecten: De dienst milieu en verleende in 2011 4 adviezen op bodemsaningsprojecten (DATS, garage Van San, De Rooster, Bofasdossier benzinestation). Bodemonderzoeken: Bodemonderzoeken worden stelselmatig uitgevoerd bij bouw- of wegeniswerken die een grondverzet van meer dan 250 m³ met zich meebrengen) of met de verkoop van percelen waarop een Vlareboactiviteit heeft plaatsgevonden. In 2011 werden geen oriënterende of beschrijvende bodemonderzoeken uitgevoerd op stedelijke terreinen. Asbestdraailingen: De stad neemt deel aan het inventarisatie- en saneringsproject asbestdraailingen van OVAM. Na deelname aan het eerste project (2004-2008, gericht naar particuliere gronden) werd ook ingetekend op het vervolgproject dat vooral gericht is naar gemeentegronden (2009-2015). De stad hanteert hierbij de codes van goede praktijk voor wat betreft het veilig en oordeelkundig verwijderen van asbestdraailingen. OVAM ondersteunt de stad financieel en milieu-technisch (onderzoek ). In 2011 werden door OVAM de laatste particuliere terreinen (aangemeld na oproep einde 2008) gesaneerd. Een nieuwe grootschalige oproep zal niet meer worden georganiseerd. Vanaf 2012 zullen nieuwe particuliere vaststellingen met asbestdraailingen door OVAM verder worden HOOFDSTUK 9 BODEM 4
opgevolgd. Brownfields: De stad wenst ook actief mee te werken aan het herontwikkelen van verlaten en vervuilde industriële complexen (brownfields). Momenteel is het brownfieldproject Zegel (voormalige postzegeldrukkerij) in uitvoering. In 2011 werd de procedure opgestart om een brownfieldconvenant af te sluiten voor de site Verbeemen. De stad heeft in 2011 verder zijn medewerking verleend aan de OVAM studie met betrekking tot de herontwikkelbaarheid van voormalige gasfabriekengashouders (gassites). 3 sites zijn in Mechelen aangeduid. De informatie werd opgenomen in de stedelijk inventaris en informatie over de sites werd aan OVAM bezorgd. - Onderzoeken hoe de premie voor het verwijderen van ondergrondse stookolietanks kan worden geïntegreerd in een nieuw op te stellen algemeen premiereglement rond wonen en duurzaam (ver)bouwen. - Verlenen van adviezen inzake bodemsaneringsprojecten. - Verder uitvoerenopvolgen van bodemonderzoeken eigen sites indien van toepassing. - Verder ondersteuning verlenen aan OVAM bij bodemprojecten op het grondgebied van de stad. HOOFDSTUK 9 BODEM 5