Zuunbeekroute 40 Gaasbeek Gooik Beert Van de vroegere machtspositie van de heerlijkheid Gaasbeek, zowat vijftien kilometer ten westen van Brussel, rest eigenlijk niets meer. Vandaag maakt Gaasbeek deel uit van de gemeente Lennik. Op het gebeid van natuurschoon hebben Gaasbeek en de omliggende dorpen en gehuchten (Oudenaken, Elingen, Beert, Pepingen, Kester en Bellingen) wel nog wat te bieden. De Zuunbeek en de talrijke beken en beekjes die er hun water naartoe voeren, hebben samen een reeks prachtige valleitjes geschapen. In die valleien overheersen de weidelandschappen, hier en daar onderbroken door aanplantingen van snelgroeiende populieren. Langs de hellingen met hun rijke leemgrond speelt vooral de akkerbouw een hoofdrol. Ook vandaag dragen een aantal imposante vierkantshoeven in belangrijke mate bij tot het beeld van het Pajottenland. De tocht 1 2 7 km De Onze-Lieve-Vrouwekerk (1), op het dorpsplein van Gaasbeek is omgeven door haar dierbare overledenen en dankt haar huidig uiterlijk voornamelijk aan verbouwingen in de 18de eeuw. Via het weggetje naast de Onze-Lieve-Vrouwekerk kun je de vroegere pastorie van Gaasbeek bereiken, waarin nu een heemkundig museum huist. Op het rechthoekige dorpsplein valt de arduinen schandpaal op. Geniet onderweg van het uitzicht op Hof te Bree-Eik, een van de belangrijkste hoeven van de streek. Je fietst de Donkerstraat in en krijgt wat later kasseien onder de wielen; de Donkerstraat blijft rechtdoor lopen. Bij een splitsing fiets je naar rechts, maar de straat behoudt haar naam. Waar je bij een T-splitsing een kapel ziet staan, rijd je links de Frans Luckxstraat in, die je naar Elingen brengt, een deelgemeente van Pepingen. Op het eerstvolgende kruispunt sla je de Brandwacht in, richting Pepingen. Je krijgt er een bochtige en heuvelachtige asfaltweg onder de wielen. Aan de rand van de Bosbeekvallei neem je de Lossestraat naar links, net voor een flink uit de kluiten gewassen hoeve. Vanaf de weg heb je een prachtig uitzicht over het land. De wat kronkelende weg leidt je voorbij het Hof te Mol, uit de vorige eeuw. 2 3 6 km Je bereikt het gehucht Kestergat (2). De laatste lettergreep van Kestergat moet je niet in haar gebruikelijke Nederlandse betekenis begrijpen, maar is afgeleid van het Engelse gate, dat hier verwijst naar de toegangsweg tot het wat verder gelegen dorp Kester. Het dorp was vroeger de zetel van een belangrijke heerlijkheid. Nadat je uiterst voorzichtig de Ninoofsesteenweg bent overgestoken naar de Kesterstraat, zie je rechts het park rond het kasteeltje van Kestergat. Luttele meters verder ben je op het grondgebied van Kester en gaat de straatnaam over
282 40 Door de heerlijkheid Gaasbeek Praktisch AFSTAND 25 km. BEWEGWIJZERING Zeshoekige borden met rode letters. VEILIGHEID Grote delen van de route lopen over rustige landbouwwegen. Op de drukkere wegen en kruispunten is de gebruikelijke voorzichtigheid gewenst. AARD VAN DE WEG Grotendeels verharde wegen; enkele stroken met kasseien. Nergens verkeersvrij. AANBEVOLEN VERTREKPUNT Dorpsplein van Gaasbeek. INFORMATIE VVV Toerisme Pajottenland en Zennevallei, Grote Markt 1, bus 1 1500 Halle, 4 02 356 42 59, M pajottenland-zennevallei@halle.be, 2 www.toerismepajottenland.be. Bezoekerscentrum Gaasbeek, Achthoekig Paviljoen, Kasteelstraat 40, 1750 Gaasbeek, 4 02 532 20 38, 2 www.kasteelvangaasbeek.be. FIETSENVERHUUR De Spaak, Eeckelstraat 30, 1755 Gooik, 4 02 532 02 21, M despaak@proximedia.be. ETEN EN DRINKEN De Kasteelhoeve, Donkerstraat 41, 1750 Gaasbeek, 4 02 532 26 24. Gezellige taverne met tuin, terras en kinderspeeltuigen. Afspanning Oud Gaasbeek, Kasteelstraat 37, 1750 Gaasbeek, 4 02 532 56 92, 2 www.oudgaasbeek.be. Met overdekt terras en eetcafé. in Molenstraat. Een kleine halve kilometer na die naamsverandering wacht je links het Zwaantje. Tussen populieren door bereik je het laagste punt van de vallei van de Bruggeplasbeek. De weg stijgt dan even, maar niet voor lang, want je daalt meteen weer af naar het valleitje van de Roskambeek. Aan de T-splitsing met de weg Pepingen-Bogaerden (Hoesnaekstraat) sla je links af. Houd hier even halt om het prachtige silhouet van het kerkje op de heuvelkam voor je te bewonderen; dat moet de 0nze-Lieve-Vrouwekerk van Bellingen zijn. Je kunt deze kerk bezoeken als je aan het eerstvolgende kruispunt de route even verlaat en een paar honderd meter naar rechts fietst. De 17de-eeuwse kerk in gotische stijl maakte vroeger deel uit van een priorij die ressorteerde onder de abdij van Cantimpré. De wat verder gelegen hoeve, met nog twee oude schuren en een 19de-eeuwse woning, hoorde eveneens bij de abdij. Na zowat tweehonderd meter in de Hoesnaekstraat fiets je rechts een zijstraat in. Onmiddellijk voorbij de hoeve met huisnummer 42 sla je weer rechts af: dit is de Dreef, al is niet meteen duidelijk waar de naam vandaan komt. Je merkt hier vooral de glooiende akkers aan weerszijden van een licht op en neer gaande weg. Geen enkele zijstraat is er te bespeuren en je moet dus wel voortfietsen tot
283 de Steenweg naar Bellingen, die je meteen oversteekt naar de Kattenholstraat (richting Beert). Geen verandering van straatnaam wanneer je aan een T-splitsing naar rechts fietst. Bij weer een T-splitsing moet je naar links en fiets je in de Grote Baan naar beneden. De eerste zijstraat rechts is de Johan De Maeghtstraat. De vallei van de Zuunbeek Zuunbeekroute 3 4 5 km De Johan De Maeghtstraat leidt je helemaal door Beert, onder meer naar de Sint-Augustinuskerk (3). De Sint-Augustinuskerk met kerkhof, rechts van je, werd gebouwd in de tweede helft van de 18de eeuw. Bij het kerkmeubilair noteren we zijaltaren uit 1750, een communiebank uit 1760 en twee biechtstoelen die slechts enkele decennia ouder zijn. Ter hoogte van de kerk fiets je naar links. Even volg je de Eikstraat (rechts) tot bijna aan de Groebegracht, dan sla je links de Kiethomstraat in. Bijna ononderbroken loopt die weg omlaag naar het dal van de Groebegracht, en bij het verlaten van het dorp verandert de naam in Beertseweg. Heel even kom je in de buurt van de Groebegracht, waar je links de Haagstraat inrijdt. Het trappen gaat moeizamer, je verlaat het valleitje. De grootste voorzichtigheid is geboden bij het (nogmaals) oversteken van de Ninoofsesteenweg naar de Scheysingen. Onderweg fiets je voorbij Klein en Groot Scheysingen, twee hoeven uit de vorige eeuw. Je volgt de Lenniksesteenweg bij de eerstvolgende T-splitsing even naar links en fietst dan rechts de Vlieringenstraat op, over de kasseien. De eerste zijstraat links is Den Booien, die je trouw blijft na het oversteken van de Steenweg naar Sint-Pieters-Leeuw. Je rijdt de Wedemstraat rechts af. Aan de overkant van het valleitje links van je, waarvan de beekjes in de Zuunbeek uitmonden, zie je de neogotische kerktoren van het gehucht Breedhout, dat bij Halle hoort. 4 5 5 km Net voor de Wedembosbeek (4) staat het Hof te Wedem, dat reeds in de 13de eeuw werd vermeld, maar waarvan nu de oudste stukken uit de 17de eeuw dateren. Na het beekje is het natuurlijk weer even klimmen geblazen om het valleitje te verlaten. Boven wacht een beloning in de vorm van een prachtig uitzicht. Je bereikt de Gaasbeeksesteenweg en hobbelt over die kasseiweg naar links. De weg vormt al eeuwen lang de grens tussen Halle en Sint-Pieters-Leeuw. Gelukkig hoef je de kasseiweg niet te beklimmen, maar gaat het bergafwaarts naar de vallei van de Zuunbeek, het watertje dat onder de weg door loopt. De belangrijkste bijriviertjes van de Zuunbeek, die verderop in de Zenne uitmondt, zijn de Beringenbeek en de Karenbergbeek. Jammer dat dit heldere water later naar de vervuilde Zenne moet. De kasseien kunnen wedijveren met die van de hel van het Noorden, maar mogen je niet beletten van het landschap te genieten. Even verder kom je via een verkeerseilandje rechts in de Hoogstraat uit, die haar naam waardig licht stijgt. Als de volgende straat haar naam eveneens eer aandoet, sta je er goed voor: ter hoogte van een kapelletje fiets je links
284 40 0 750 m 3.750 m N285 Leerbeek Kestergat LENNIK 2 Sint- Laureins- Berchem Sint-Kwintens- Lennik Bree-eik Sint-Martens-Lennik Zwarte Molen PEPINGEN Elingen Gaasbeek 1 Oudenaken Breedhout Kasteel Groenenberg Kasteel van Gaasbeek Schamelbeek Kasteel van Budingen 5 Beisberg 4 Kasteel Nederlo SINT- PIETERS- LEEUW N28 Kasteel Menebroek Bogaarden Bellingen Beert 3 HALLE ROUTE REFERENTIEPUNTEN 0% verkeersvrij vertrek 1 Onze-Lieve-Vrouwekerk van Gaasbeek SITUERING GENT E17 Leie Schelde A12 E19 HASSELT Dijle E40 Schelde E40 LEUVEN BRUSSEL Gaasbeek E411 E429 E313 WAVER Nijvel LUIK 7 km 13 km 18 km 23 km 2 3 4 5 Kestergat in Gooik Sint-Augustinuskerk van Beert Wedembosbeek in Halle Kasteel van Gaasbeek BERGEN FRANKRIJK E19 Sambre E42 Meuse NAMEN Ourthe 25 km AFSTAND
Wegwijzer 285 Vertrekpunt: Onze-Lieve-Vrouwekerk (1) (Gaasbeek) 1 t 2 7 km Donkerstraat Donkerstraat Frans Luckxstraat Brandwacht Lossestraat 2 t 3 6 km Kestergat (2) (Gooik) Kesterstraat Molenstraat Zwaantje Hoesnaekstraat Dreef Dreef Kattenholstraat Kattenholstraat Grote Baan Johan De Maeghtstraat Johan De Maeghtstraat 3 t 4 5 km Sint-Augustinuskerk (3) (Beert) Eikstraat Kiethomstraat Beertseweg Haagstraat Scheysingen Lenniksesteenweg Vlieringenstraat Den Booien Den Booien Wedemstraat 4 t 5 5 km Wedembosbeek (4) (Halle) Gaasbeeksesteenweg Hoogstraat Hemelrijkstraat Appelboomstraat Groenstraat 5 t 1 2 km Kasteel van Gaasbeek (5) (Gaasbeek) Onderstraat Onze-Lieve-Vrouwekerk (1) (Gaasbeek) 25 km de Hemelrijkstraat in. De weg naar de hemel is lang en steil, maar boven word je beloond met een prachtig uitzicht op de vallei van de met groen omzoomde Beisbeek. De kasseiweg links aan een driewegsplitsing leidt je verder door het Hemelrijk. Op De Vijfhoek fiets je langs de rotonde naar links, de Appelboomstraat in (met fietspad). Op het grondgebied van Gaasbeek verandert de naam in Kasteelstraat en Groenstraat. Net op de grens loopt een betonweg die leidt naar het Groenenbergdomein, een gebied dat alleen voor wandelaars toegankelijk is. Het Groenenbergdomein strekt zich uit rond een kasteeltje uit het einde van de 19de eeuw en werd ontworpen door de Brusselse landschapsarchitect Edmond Galopin.
286 40 Kasteel van Gaasbeek 5 1 2 km Even verder ligt de ingang van het kasteel van Gaasbeek (5). De verre oorsprong van het kasteel van Gaasbeek situeert zich in de eerste helft van de 13de eeuw, toen de toenmalige hertog van Brabant, Hendrik I, de heerlijkheid Gaasbeek stichtte om zijn invloed uit te breiden. Enkele delen van het huidige kasteel dateren nog uit de beginperiode, het interieur grotendeels uit de 19de eeuw. Ook op dit kasteeldomein zijn uitsluitend wandelaars welkom. Iets voorbij de ingang is er een fietsenstalling, waar je je vehikel kunt achterlaten. Je verlaat de Groenstraat naar links voor de Onderstraat, die je zachtjes naar beneden brengt tot in de vallei van de Molenbeek en tot op het dorpsplein van Gaasbeek met de Onze-Lieve-Vrouwekerk (1).