Nederlandse 2e Ontwerp praktijkrichtlijn NPR 8040-1 Inspectiemethode - Beoordelen van de gemeten temperatuur in elektrische installaties met behulp van infraroodthermografie Inspection method - Assessing the measured temperature in electrical installation systems using infrared thermography Publicatie uitsluitend voor commentaar mei 2013 ICS 17.200; 91.140.01 Commentaar vóór 2013-09-01 Vervangt NPR 8040-1:2010 Ontw. Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This document may only be used on a stand-alone PC. Use in a network is only permitted when a supplementary license agreement for us in a network with NEN has been concluded. Nederlands Elektrotechnisch Comité THIS PUBLICATION IS COPYRIGHT PROTECTED DEZE PUBLICATIE IS AUTEURSRECHTELIJK BESCHERMD Apart from exceptions provided by the law, nothing from this publication may be duplicated and/or published by means of photocopy, microfilm, storage in computer files or otherwise, which also applies to full or partial processing, without the written consent of the Netherlands Standardization Institute. The Netherlands Standardization Institute shall, with the exclusion of any other beneficiary, collect payments owed by third parties for duplication and/or act in and out of law, where this authority is not transferred or falls by right to the Reproduction Rights Foundation. Auteursrecht voorbehouden. Behoudens uitzondering door de wet gesteld mag zonder schriftelijke toestemming van het Nederlands Normalisatie-instituut niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van fotokopie, microfilm, opslag in computerbestanden of anderszins, hetgeen ook van toepassing is op gehele of gedeeltelijke bewerking. Het Nederlands Normalisatie-instituut is met uitsluiting van ieder ander gerechtigd de door derden verschuldigde vergoedingen voor verveelvoudiging te innen en/of daartoe in en buiten rechte op te treden, voor zover deze bevoegdheid niet is overgedragen c.q. rechtens toekomt aan de Stichting Reprorecht. Although the utmost care has been taken with this publication, errors and omissions cannot be entirely excluded. The Netherlands Standardization Institute and/or the members of the committees therefore accept no liability, not even for direct or indirect damage, occurring due to or in relation with the application of publications issued by the Netherlands Standardization Institute. Hoewel bij deze uitgave de uiterste zorg is nagestreefd, kunnen fouten en onvolledigheden niet geheel worden uitgesloten. Het Nederlands Normalisatie-instituut en/of de leden van de commissies aanvaarden derhalve geen enkele aansprakelijkheid, ook niet voor directe of indirecte schade, ontstaan door of verband houdend met toepassing van door het Nederlands Normalisatie-instituut gepubliceerde uitgaven. 2013 Nederlands Normalisatie-instituut Postbus 5059, 2600 GB Delft Telefoon (015) 2 690 390, Fax (015) 2 690 190
Inhoud Voorwoord... 3 Inleiding... 4 1 Onderwerp en toepassingsgebied... 5 2 Normatieve verwijzingen... 5 3 Termen en definities... 6 4 Voorwaarden voor het uitvoeren van een representatieve infraroodthermografiemeting... 6 4.1 Inleiding... 6 4.2 Doel... 7 4.3 Voorwaarden... 7 5 Beoordeling van de gemeten temperatuur met infraroodthermografie... 7 5.1 Inleiding... 7 5.2 Doel... 7 5.3 Beoordeling... 8 5.4 Beoordeel de gemeten temperatuur op basis van de maximale toegelaten temperatuur van een aansluiting... 8 5.4.1 Inleiding... 8 5.4.2 Doel... 8 5.4.3 Uitwerking... 8 5.4.4 Werkwijze... 9 5.5 Beoordeel de gemeten temperatuur op basis van de maximale toegelaten temperatuur van het elektrisch isolatiemateriaal van een component... 9 5.5.1 Inleiding... 9 5.5.2 Doel... 9 5.5.3 Uitwerking... 9 5.5.4 Werkwijze... 10 5.6 Beoordeel de gemeten temperatuur op basis van de maximale toegelaten temperatuurstijging van een onderdeel van een component... 10 5.6.1 Inleiding... 10 5.6.2 Doel... 10 5.6.3 Uitwerking... 10 5.6.4 Werkwijze... 12 5.7 Beoordeel het toegelaten temperatuurverschil bij vergelijkbare aansluitingen of omhulde contacten van één component... 12 5.7.1 Inleiding... 12 5.7.2 Doel... 12 5.7.3 Uitwerking... 12 5.7.4 Werkwijze... 13 5.8 Beoordeel het temperatuurverschil tussen de gemeten temperatuur en de berekende temperatuur van een component... 13 5.8.1 Inleiding... 13 5.8.2 Doel... 13 5.8.3 Uitwerking... 14 5.8.4 Werkwijze... 14 2
Voorwoord Infraroodthermografie met een infraroodcamera is niet meer weg te denken in de dagelijkse praktijk bij het beheren van elektrische installaties. Een infraroodcamera is eenvoudig in gebruik en kan veilig worden toegepast om contactloos de temperatuur te meten van een aansluiting of een component in de elektrische installatie. Met infraroodthermografie kunnen temperaturen worden gemeten, die na beoordeling een indicatie kunnen zijn voor een defect, bijvoorbeeld: een slechte verbinding, verhoogde overgangsweerstand van een aansluiting, een te hoge temperatuurontwikkeling van een component. Door een defect in een vroeg stadium vast te stellen, kan brand of uitval van de elektrische installatie worden voorkomen. Onder het gebruik van infraroodcamera s wordt nadrukkelijk verstaan het samenhangende geheel van het uitvoeren van de meting en het beoordelen van de gemeten temperatuur. Dit praktijkrichtlijnontwerp is opgesteld op initiatief van UNETO-VNI, vakgroep Beheer en inspectie, de ondernemersorganisatie voor de installatiebranche en de technische detailhandel. Het praktijkrichtlijnontwerp is opgesteld door de NTA-commissie Ordening technische inspecties onder verantwoordelijkheid van de beleidscommissie 363. Op het ogenblik van publicatie van dit praktijkrichtlijnontwerp was de NTA-commissie als volgt samengesteld: A.P. Koster (voorzitter) P.H.W.J.M. Coppes Technisch Bureau Sparreboom B.V., Ridderkerk C+B Advies en Expertise B.V., Helmond A. Geelen Vidimus Beheer en Inspectie B.V., Hoogeloon A. Kerkhofs SBK Advies en Training, Helmond F.J.H.T. Smits Parkstad Inspecties, Ransdaal F. Vinken Fluke Nederland B.V., Eindhoven M. Visser Verkerk Beheer & Onderhoud, Zwijndrecht M.M.M. Bosboom (secretaris) Nederlands Normalisatie-instituut, Delft In de serie Nederlandse praktijkrichtlijnen verschijnen publicaties van informatief karakter zoals toelichtingen op normen, constructieve mogelijkheden, werkmethoden en fabricagegegevens. Aan deze publicaties mag geen normatieve waarde worden toegekend. Commentaar op dit praktijkrichtlijnontwerp kan vóórn 2013-09-01 worden ingediend via www.normontwerpen.nen.nl. 3
Inleiding Met infraroodcamera s wordt de temperatuur gemeten van aansluitingen en componenten in de elektrische installatie. Na beoordeling van de gemeten temperatuur wordt aanbevolen of directe actie is vereist dan wel of aanvullend onderzoek noodzakelijk is met betrekking tot de veiligheid en de betrouwbaarheid van de elektrische installatie. Er is gekeken naar de: voorwaarden om een representatieve infraroodthermografiemeting uit te voeren; vijf beoordelingsmethoden: maximale toegelaten temperatuur van een aansluiting; maximale toegelaten temperatuur van het elektrisch isolatiemateriaal van een component; maximale toegelaten temperatuurstijging van een component; toegelaten temperatuurverschil tussen twee aansluitingen van één component, als de stroom door de twee aansluitingen gelijk is; beoordeling van het temperatuurverschil tussen de gemeten en de berekende temperatuur van een component. In Europa is het beoordelen van de gemeten temperatuur van een aansluiting of een component in de elektrische installatie, met een infraroodcamera, niet genormaliseerd. Met deze praktijkrichtlijn wordt voorzien in deze lacune. 4
Inspectiemethode Beoordeling van de gemeten temperatuur in elektrische installaties met behulp van infraroodthermografie 1 Onderwerp en toepassingsgebied Deze praktijkrichtlijn geeft de voorwaarden voor het meten van de temperatuur van een aansluiting of een component in een elektrische installatie met behulp van infraroodthermografie. Deze praktijkrichtlijn geeft vijf methoden voor het beoordelen van de gemeten temperatuur. Geadviseerd wordt deze methoden strikt toe te passen. Deze praktijkrichtlijn geeft voor elke methode een aanbeveling wanneer directe actie is vereist of aanvullend onderzoek noodzakelijk is. Deze praktijkrichtlijn gaat uit van een infraroodcamera met een bereik van 8 m tot 14 m. De door de fabrikant meegeleverde gebruiksaanwijzing van de infraroodcamera behoort te worden gerespecteerd. 2 Normatieve verwijzingen De volgende documenten waarnaar is verwezen zijn onmisbaar voor de toepassing van dit document. Bij gedateerde verwijzingen is alleen de aangehaalde versie van toepassing. Bij ongedateerde verwijzingen is de laatste versie van het document (met inbegrip van wijzigings- en correctiebladen) waarnaar is verwezen van toepassing. NEN-EN-IEC 600085 Elektrische isolatiematerialen Thermische evaluatie en benaming NEN-EN-IEC 60204-1 Veiligheid van machines Elektrische uitrusting van machines Deel 1: Algemene eisen NEN-EN-IEC 60898-1 NEN-EN-IEC 60947-1 NEN-EN-IEC 60947-2 NEN-EN-IEC 60947-3 NEN-EN-IEC 60947-4-1 NEN-EN-IEC 61008-1 NEN-EN-IEC 61095 Elektrotechnisch installatiematerieel Installatie-automaten voor huishoudelijk en soortgelijke installaties Deel 1: Installatieautomaten voor wisselstroomtoepassing Laagspanningsschakelaars Deel 1: Algemene richtlijnen Laagspanningsschakelaars Deel 2: Vermogenschakelaars Laagspanningsschakelaars Deel 3: Schakelaars, scheiders, gecombineerde eenheden van schakelaars/scheiders en smeltveiligheden Laagspanningsschakelaars Deel 4-1: Schakelaars en aanzetters voor motoren Elektromagnetische schakelaars en aanzetters voor motoren Aardlekschakelaars zonder ingebouwde overstroombeveiliging voor huishoudelijk en soortgelijk gebruik (RCCB s) Deel 1: Algemene bepalingen Elektromagnetische schakelaars voor huishoudelijk en soortgelijk gebruik NEN-EN-IEC 61439-1 Laagspanningsschakel- en verdeelinrichtingen Deel 1: Algemene regels 5
3 Termen en definities Voor de toepassing van deze praktijkrichtlijn gelden de volgende termen en definities. 3.1 aansluiting geïsoleerde ader aangesloten op een aansluitklem van een compontent of rijgklem 3.2 component zelfstandig onderdeel dat in een elektrische installatie wordt gebruikt OPMERKING en van een component zijn installatieautomaten, schakelaars e.d. 3.3 emissiecoëfficiënt gedeelte van de door een zwart lichaam uitgestraalde warmte dat door een ander lichaam van dezelfde temperatuur wordt uitgestraald 3.4 infraroodthermografie bepalen van temperaturen van objecten door het maken van infraroodwarmtebeelden met een infraroodcamera 3.5 infraroodcamera toestel voor het maken van warmtebeelden 3.6 maximale toegelaten temperatuur temperatuur die maximaal toelaatbaar is 3.7 nominale stroom genormaliseerde stroom door een component waarvoor de component is ontworpen 3.8 omhulde contacten contacten aangebracht in een omhulling van een component 3.9 stroom momentele stroom, True-RMS waarde, door een object OPMERKING 1 OPMERKING 2 True-RMS staat voor True Root Mean Square. True-RMS waarde is de effectieve gelijkstroomwaarde van sinusvormige stromen. 4 Voorwaarden voor het uitvoeren van een representatieve infraroodthermografiemeting 4.1 Inleiding Infraroodthermografie is gebaseerd op het principe dat elk object infraroodstraling uitzendt. Met een infraroodcamera wordt de infraroodstraling waargenomen en omgerekend naar temperaturen. Voor een representatieve infraroodthermografiemeting van een object in de elektrische installatie behoort ten minste aan de hieronder genoemde voorwaarden te worden voldaan. 6
Bestelformulier Stuur naar: NEN Standards Products & Services t.a.v. afdeling Klantenservice Antwoordnummer 10214 2600 WB Delft NEN Standards Products & Services Postbus 5059 2600 GB Delft Vlinderweg 6 2623 AX Delft Ja, ik bestel ex. NPR 8040-1:2013 2e Ontw. nl Inspectiemethode - Beoordelen van de gemeten temperatuur in elektrische installaties met behulp van infraroodthermografie 23.85 T (015) 2 690 390 F (015) 2 690 271 www.nen.nl/normshop Wilt u deze norm in PDF-formaat? Deze bestelt u eenvoudig via www.nen.nl/normshop Gratis e-mailnieuwsbrieven Wilt u op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen op het gebied van normen, normalisatie en regelgeving? Neem dan een gratis abonnement op een van onze e-mailnieuwsbrieven. www.nen.nl/nieuwsbrieven Gegevens Bedrijf / Instelling T.a.v. O M O V E-mail Klantnummer NEN Uw ordernummer BTW nummer Postbus / Adres Postcode Plaats Telefoon Fax Factuuradres (indien dit afwijkt van bovenstaand adres) Postbus / Adres Postcode Plaats Datum Handtekening Retourneren Fax: 015 2 690 271 E-mail: klantenservice@nen.nl Post: NEN Standards Products & Services, t.a.v. afdeling Klantenservice Antwoordnummer 10214, 2600 WB Delft (geen postzegel nodig). Voorwaarden De prijzen zijn geldig tot 31 december 2018, tenzij anders aangegeven. Alle prijzen zijn excl. btw, verzend- en handelingskosten en onder voorbehoud bij o.m. ISO- en IEC-normen. Bestelt u via de normshop een pdf, dan betaalt u geen handeling en verzendkosten. Meer informatie: telefoon 015 2 690 391, dagelijks van 8.30 tot 17.00 uur. Wijzigingen en typefouten in teksten en prijsinformatie voorbehouden. U kunt onze algemene voorwaarden terugvinden op: www.nen.nl/leveringsvoorwaarden. LEREN, WERKEN EN GROEIEN MET NEN preview - 2018