Heemkundevereniging De Hopel Opgericht 13.10.2010. 1 Onder het begrip heemkunde verstaan wij in het algemeen de kennis van de eigen leefom geving. Het is geen wetenschap, maar de synthese van wetenschappen met betrekking tot dorp, stad en/of streek. 2 In de praktijk vaker beperkt tot de eigen geboorte- en/of woonplaats. Individueel, of met anderen, een vereniging vormend, wordt het onderzoekgebied in beeld gebracht, meestal in de vorm van een publicatie. Het primaire doel is het bevorderen van de kennis van de lokale geschiedenis; secundair het leren kennen van de nadere omgeving, die vaak een grote invloed heeft (gehad). Getracht wordt dit te bereiken door het verrichten van historisch onderzoek in archieven en verschenen literatuur. Daar de buurtschap de Hopel bepaaldelijk geen grote omvang heeft, beperkt het onderzoek van HKV De Hopel zich niet alleen tot deze plaats, maar worden ook de omliggende plaatsen meegenomen. Daarbij ligt de nadruk op het doornemen en toegankelijk maken van nog niet eerder gepubliceerde bronnen die direct of indirect met deze buurt in verbinding staan. Aangezien bewerking en het uitgeven hiervan niet aan tijd te binden zijn, verschijnen de (bron)publicaties onregelmatig. In tegenstelling tot andere heemkundeverenigingen worden geen verzamelingen aangelegd en/of onderhouden. Meerdere instellingen zoals het Centraal Bureau voor Genealogie, het Nationaal Archief, de talrijke regionale en lokale archieven (Gemeente en Heemkundevereniging Landgraaf, Rijckheyt in Heerlen, Euregionaal Historisch Centrum Sittard-Geleen, Gemeentearchief Kerkrade, Historisch Centrum Limburg in Maastricht) zijn daarvoor speciaal ingericht en geheel of gedeeltelijk toegankelijk via hun website of hun studiezaal. Heemkundevereniging De Hopel Secretariaat: p/a. Bruinkoolweg 30 6414 BJ Heerlen/Heksenberg e-mail: wim.nolten@ziggo.nl 1 Afbeelding: Klok -gevelwoning anno 1907 2. Summa Encyclopedie, deel 9 [Antwerpen/Utrecht 1975], 68
1. de Hopel...een plekje apart [1982] Bevat de geschiedenis van de Kerkraadse wijk de Hopel, ook bekend als 'de witte kolonie'. 2. Chronologicum Hopelianum 14242007 100 jaar witte kolonie [2007] Vervolg op 1: een chronologische opsomming van feiten en gebeurtenissen over de Hopel 3. 535 jaar Clerus te Eygelshoven/Hopel 1477-2012 [2012] 535 jaar Clerus bevat informatie over de pastoors van Eygelshoven waarbij er een 3-tal onbekende pastoors gevonden werden, tevens de drie pastoors van de Hopel 4....das Pastorat zu Eigelshofen... 14811791 [2012] ] Informatie uit het archief te Düsseldorf inzake het pastoraat te Eygelshoven plus aanvullende gegevens. 5. Egelser Luuj deel I 1611-1811 [2006] Alle persoonsgegevens uit de DTB van vorm van genummerde persoonskaarten met aanvullende gegevens uit andere DTB 6. Egelser Luuj deel II 1800-1899 [2008] Alle persoonsgegevens uit de burgerlijke stand van vorm van genummerde persoonskaarten; met aanvullingen 7. Egelser Luuj deel III 1900-1940 [2010] Alle persoonsgegevens uit de burgerlijke stand met info over historie en andere zaken 8. Egelser Luuj deel IV 1800-1953 [2012] Bevat 387 kwartierstaten van gesloten huwelijken en info over bekende/onbekende Eygelshovenaren 9. Kaufbuch Schepenbank Merkstein 1632-1662 [2012] Transcriptie van dit register uit de schepenbank Merkstein inzake aan- en verkopen van grond met toebehoren 10. Akten van Landmesser J.W. Minis Schepenbank Merkstein 1765-1779 [2013] inzake opmetingen van land met aanen dependentiën 11. Verhandelingen Schepenbank Merkstein 1774-1794 [2012] in het Nederlands gestelde verslagen omtrent diverse handelingen van de schepenbank 12. Zivilprocesakten I Schepenbank Merkstein 1646-1702 [2011] Verslagen over civiele prosessen gevoerd door partijen voor de schepenbank Merkstein 13. Zivilprocesakten II Schepenbank Merkstein 1707-1795 [2011] Verslagen over civiele prosessen gevoerd door partijen voor de schepenbank Merkstein, vervolg op 12. 14. Gezinslijsten St. Willibrordus Merkstein 1624-1797 [2012] Net als Egelser Luuj genummerde gezinslijsten uit de DTBregisters van de St. Willibrordusparochie in Merkstein (D)
15. Leggerboek Leenhof`van Geleen 1560 [2012] Transcriptie van een oud register inzake aan- en verkopen van goederen, stammend uit een privé archief (AKA) 16. Keurkeulse Mankamer Heerlen 14191482 [2013] Alle verheffingen en wat dies meer zij voor de KKM te Heerlen in naam van de Keulse aartsbischop 17. Gezinslijsten St. Dionisius Frelenberg 1661-1798 [2013] Net als Egelser Luuj genummerde gezinslijsten uit de DTB registers van de St. Dionisiusparochie in Frelenberg (D) 18. Schaesberg Bevolking I 1796-1925 [2010] Alle persoonsgegevens uit de burgerlijke stand van Schaesberg, aangevuld met gegevens uit het Bevolkingsregisters en andere bronnen, familienamen A-K 19. Schaesberg Bevolking II 1796-1925 [2010] Alle persoonsgegevens uit de burgerlijke stand van Schaesberg, aangevuld met gegevens uit het Bevolkingsregisters en andere bronnen, familienamen L-Z 20. Egelser Bronnebook I [2014] De sinds 1987 verzamelde Eygelshoven in de 21. Egelser Bronnebook II [2014] De 22. Egelser Bronnebook III [2014] De 23. Egelser Bronnebook IV [2014] De 24. Egelser Bronnebook V [2014] De 25. Miscellaneous [2015] Bundel van 36 verschillende artikelen 26. Familie van de Bongard; Een literatuurverkenning [2014] 28. Kerkrade Bevolking A-K 1654-1794 [2015] Alle persoonsgegevens van de parochie St.Lambertus Kerkrade 29. Kerkrade Bevolking K-Z 1654-1794 [2015] Alle persoonsgegevens van de parochie St.Lambertus Kerkrade 27. Keurkeulse Mankamer Heerlen, 15501575 [2014] Alle verheffingen en wat dies meer zij voor de KKM te Heerlen in naam van de Keulse aartsbisschop
30. Archief Schepenbank Kerkrade (1140) 1480-1798 [2015] Inventaris 1944 plus transcripties 31. Kerkrade Schepenbank 1761-1795 [2015] Regesten plus transcripties (indexen) 32. Nieuwenhagen Bevolking 1799-1934 [2016] Alle gegevens uit de burgerlijke stand van Nieuwenhagen 35. Gezinsklapper St. Eligius Schinveld 1677-1796 [2017] Alle persoonsgegevens uit DTB van de parochie St. Eligius, Schinveld. 36. Gezinslijsten Kerkrade 1797-1814 [2018] Alle persoonsgegevens uit de bevolkingslijsten van Kerkrade uit de Franse tijd. 37. Transportboecke shertogenrade 17031729 [2018] Transcriptie van dit 168 folio s tellende transportregister, met kaart uit 1723 en drie registers. 33. Rimburg en Ubach over Worms 1797-1922 [2016] Alle gegevens uit de burgerlijke stand-registers 34. Gezinsklapper Schaesberg 1799 1911 [2017] Alle persoonsgegevens uit de DTB van de parochie Petrus & Paulus te Schaesberg
Bijlage Afkortingen: K.O. Kerkrade Onderweg LTvG Limburgs Tijdschrift voor Genealogie LvH Land van Herle Msg De Maasgouw MWGfF Mitteilungen der Westdeutschen Gesellschaft für Familienkunde SEDDEH Stichting Eygelshoven door de Eeuwen Heen Verschenen artikelen/literatuur m.b.t. de Hopel e.o.: Aa, A.J. van der, Aardrijkskundig Woordenboek Nederland [Gorinchem 1837-1851] Berendsen, W., Voetbalglorie van een mijnwerkersdorp aan de Ansel 90 Jaar LHC 1919-2009 [Eygelshoven 2009] Bertrand, C., Buurtschap Hopel: model Europese gemeenschap, onafhankelijke republiek, schone illusie voor vrijheidslievende karpaten in: De Mijn [1960], 136-139 Bertrand, C., Gepensioneerdensocie teit Ons Genoegen Hopel, in: De Mijn [1964], 68-69 Bertrand, C., Minister Beernink opende Laura-project noord zuid verbinding tot Hopel voor verkeer opengesteld, in: De Mijn [1969], 53 Bikker, Leendert, Helaas! De holen der menschen [ s-gravenhage 1988], 17-27 De Mijn/Laurascope, Bedrijfstijdschrift Laura en Vereeniging [Eygelshoven 1958-1974] Driessen, J., Kerkrade in oude ansichten [Zaltbommel 1972] Eelaart, A.W.A. van den, Eygelshoven 850 jaar [Eygelshoven 1981] Feestgids VV Hopel Kerkrade 40 jaar 1945-1985 [Kerkrade 1985] Frusch, H.J.M., Enige beschouwingen over het ontstaan van het dorpje Hopel (gem., Kerkrade), in: Msg 97[1978], 33-46 Hustings, F., F. Schepers en T. Joosten, Vogelwaarnemingen op de Hopel, Kerkrade 1970-1978 [Maastricht 1979] H.H. Knapen, Eygelshoven in oude ansichten [Zaltbommel 1972; gedeeltelijke herdruk 2008] Goor, H.D. van/pelzer J., Wandelen langs kruisen en kapellen in de gemeente Kerkrade, in: K.O. 5 [2001], 26-36 Kockelkoren, M.N.B., Circus Hopeldini, in: K.O. 2 [1998], 67 Kockelkoren, M. en Y. Kouwijzer ed., 25 jaar stichting Eygelshoven door de jaren heen [Eygelshoven 2006] Kuijper J., Gemeente-atlas van Nederland naar officieele bronnen bewerkt, elfde deel, Limburg [Leeuwarden 1867; Heruitgave 1971] Larsen van Neerland, G.A. van Goor s alfabetische plaatsnamengids van Nederland, 8e deel [Den Haag 1971] Marres, W. en J.J.F.W. van Agt, Kerkrade, in: De monumenten van geschiedenis en kunst, deel V: De provincie Limburg, derde stuk: Zuid-Limburg uitgezonderd Maastricht [ s-gravenhage 1962], 304-354. L Ortye, Jos., Wording van het dekenaat Kerkrade, in: K.O. 6 [2002], 37 Sanering Hopel (1. 1973-1978, 1 e lustrum; 2. 1979, Nog n jaar; 3. Journaal nr. 3) [Kerkrade 1978-1979] Schuitman (red.), W., Een woonwijk werd mijnmonument, restauratie van de wijk Hopel in Kerkrade [Heerlen 1982] 50 jaar feestgids van het R.K. Fluit- Tamboer- en Majorettenkorps Eendracht Eygelshoven-Hopel [Heerlen 1983]
Artikelen en boeken van Wim Nolten (niet genoemd bij de uitgaven): Vijfentwintig jaar parochie H. pastoor van Ars, Eygelshoven [Eygelshoven 1978] Kwartierstaat Nolten-Reulings [Heerlen 1983] Genealogie Reulings [Heerlen 1984] Genealogie Wobma [Heerlen 1984] Kwartierstaat Nolten-Reulings, in: Gens Nostra XL [1985] 8, 355-363 Eygelshoven (Duitse samenvatting van het Gedenkboek Eygelshoven 850 jaar) [Heerlen 1985] Genealogie NOLTEN [Heerlen 1986] Heerlens kwartierstatenboek : Dl. I: Inhoudende 207 kwartierstaten van en over Heerlense families [Heerlen 1986], met H.G.J. Breuer Heerlens kwartierstatenboek : Dl. II: Inhoudende 197 kwartierstaten van en over Heerlense families [Heerlen 1986], met H.G.J. Breuer Doodslag te Eygelshoven, in: LvH 38 [1988], 53-57 Register met betrekking tot personen uit Heerlen/Hoensbroek, samengesteld door W. Nolten, op Nieuwe burgers van Maastricht, 14de eeuw 1795 [Maastricht 1993]. Genealogie Poyck : een oud Kerkraads geslacht in de loop der tijden [Heerlen 1994] Genealogie Augenbroe [Heerlen 1994] Kwartierstaat drs. J.B.V.N. Pleumeekers, burgemeester van Heerlen : t.g.v. zijn 50ste geboortedag [Heerlen 1995] Kwartierstaat Hubertus Leonardus Maria Savelsbergh [Heerlen 1995] Genealogie Herpers, aangeboden aan dhr. W. Herpers t.g.v. zijn afscheid als conrector en plaatsvervangend conrector van het Eijkhagencollege te Landgraaf [Heerlen 1997] De pastoors van de St. Johannnes de Doper-parochie van Eygelshoven, 1507-1995, in: LvH 47 [1997], 43-57, met L. Augustus. De Hopel [december 2002] De Hopel, o f de gesch. van een mijnwerkerskolonie, in: K.O. 7 [2003], 39-46 De Kerkraadse Heerlenaar Jean Viehoff, in: K.O. 7 [2003], 77-85 Rondleiding historische kern Eygelshoven in het kader van de Nationale Gedichtendag 2003 [Kerkrade 2003] Voor- en nageslacht van luitenant Joannes Leonardus Henckens [Eygelshoven 2003] Pater L.J. Weidmann, zijn werk en afkomst, in: LTvG 31 [2003], 24-25 Koningstein; het geslacht Koningstein, in: LTvG 31 [2003] 3 In Memoriam August Jozef Willem (Wiel) van Loo, in: K.O. 8 [2004], 7 Van vader op zoon: de schilders Frans en Arthus Nols, in: K.O. 8 [2004], 13-15 Het testament van Peter Caspar Poyck en Aldegunda Jacobina Grupello, in: LTvG 33[2005], 18-29 Willy Widdershoven, pastoor te Eygelshoven/Hopel, in: K.O. 9 [2005], 66-73 Dominicus Rongen, pastoor te Eygelshoven/Hopel, in: K.O. 10 [2006], 7-17 Eygelshoven en Alphonse Boosten: een revolutionaire start, in: 25 jaar stichting Eygelshoven door de jaren heen [Eygelshoven 2006], 89-100. Op zoek naar het (mijn) verleden. Een cultuur-historische wandeltocht in, door en om Eygelshoven-Hopel [Heerlen 2006] Molens en molenaars te Eygelshoven, in: LTvG 35 [2007], 87-92 Acht generaties molenaars Eijdems in Eygelshoven, LTvG 35 [2007], 119-122 Gebouwen uit de 20 ste eeuw te Eygelshoven [Kerkrade 2007] Heerlenaren in de matrikel van Duisburg, in: LTvG 35 [2007] juni, 51-54 Kwartierstaat mgr. F.J.M. Wiertz, aanvullingen en correcties, in: LTvG 35 [2007], 122-124 Hubert Vliex, pastoor te Eygelshoven/Hopel, in: K.O., 12 [2008], 77 Obiit in fossa carbonaria, (L&V), in: LTvG 36 [2008], 118-127 Aanvulling/Correcties obiit in fossa carbonaria, in: LTvG 37 [2009], 23-24 Deelinge van Slenaken, in: LTvG 37 [2009] juni, 45-55. Overleden in het kolengraf; obiit in fossa carbonaria : verongelukte mijnwerkers te Kerkrade 1816-1969, in: K.O. 13 [2009], 78-87
Erga nzungen zu den Vorfahren der Sopha Steinwarz, in: MWfF Band 44, 97 [2009] 4, Sept/Dez., 117/118. Overleden in het kolengraf; obiit in fossa carbonaria : verongelukte mijnwerkers te Kerkrade 1816-1969, in: K.O. 14 [2010], 162-171 Dispensatie en Bloedverwantschappen te Eygelshoven, LTvG 39 [2011], 99-102 Eygelshoven, eine Ju licher Enklave (1361-1794), in: MWGfF Band 44, 98 [2011] 8, Okt.-Dez., 239-241. Capitaele Schattinge o o k in Eygelshoven, in: LTvG 40 [2012], 18-21 Vorfahren und Familie des Martin Cudell (1773-1845) Gescha ftsinhaber, Archa ologe und Polizeikommissar, in: MWGfF Band 45, 99 [2012] 3, Juli-Sept., 72-77. Totschlag zu Eygelshoven - oder ein internationaler Konflikt, in: MWGfF Band 45, 100, [2013] 8, Okt.-Dez., 233-235. Die deutsche Gemeinde Rimburg vom 5. Nov. 1794 bis 24. Feb. 1817, in: MWGfF Band 46, 102 [2014] 6, April-Juni, 178-179. Anselbode, weekblad voor Eygelshoven en omstreken 1988-2003; 2005-2013 (index) [Heerlen 2014] Belgische vluchtelingen in kamp Eygelshoven te Kerkrade/Hopel 1914-1918, in: LvH 64 [2014], 23-26 Nelleke, ee Hee lesj mee dje... : Leven en werken van Petronella Mans-Nieuwhof, in: LvH 64 [2014] 2, 86-92. Christian Quix, Hoensbroekenaar, kannunik en historicus, in: LvH 64 [2014] 4, 171-180 Ir. Raymond Pierre, eerste directeur van Laura & Vereeniging en het ontstaan van de mijnen te Eygelshoven, in: LvH 65 [2015] 1, 13-28. Die Familie Zaunbrecher aus Kerkrade Tonbrecher l.c.s. Zaunbrecher, in: MWfF Band 45, 103 [2015] 3, juli/sep., 78-80. Inwoners en bestuurders van Kerkrade tussen 1363 en 1616 (1814), in: K.O. 19 [2015], 79-101. Hongaren bij Laura & Vereeniging te Eygelshoven : historische banden tussen Hongarije en Nederland / Limburg, in: MijnStreek 1 [2016] 1-2, 30-35. Christian Quix, Gebrooker, O ocher, Kanonikus und Historiker, in: MWGfF Band 47, 104 [2016] 8, Okt.-Dez., 240-244. Hopel documentatie, vier delen (1424-1978; 1979-1998; 1997-2007; tekeningen); gedeponeerd in 800 Bibliotheek Gemeentearchief Kerkrade onder nr. 6099. Schriebl & Hupperts, Ich bin ein Musikant und komm aus Oberwald (Karl Schriebl), in: Mijn- Streek 2 [2017] 2, 26-28 Der Waldenrather Pfarrer Dominicus Rongen und seine Vorfahren, in: MWGfF Band 48, 105 [2017] 4, Okt.-Dez., 117-119. Erga nzung zu dem Aufsatz u ber Christian Quix, in: MWGfF Band 48, 106 [2018] 7, Juli-Sept., 207-209 (foto).