aan dhr Hugo Geerts Adjunct-kabinetschef Leefmilieu en Natuur Kabinet minister Joke Schauvliege Vlaams minister van Omgeving, Natuur en Landbouw Datum: 10/06/2015 Betreft: nota naar aanleiding van het overleg met de VEB Geachte heer Geerts, Beste Hugo, Zoals afgesproken tijdens ons overleg van 3 juni 15, bezorgen wij u hierbij de samenvattende nota met de voornaamste bezorgdheden van de VEB. Deze nota bundelt de belangrijkste opmerkingen en voorstellen zoals die werden overgemaakt aan de OVAM. Indien u nog vragen of opmerkingen heeft dan kan u steeds contact opnemen met het secretariaat van de VEB. Met de meeste hoogachting, Mark Van Straaten Voorzitter
Vlarel Handtekenbevoegdheid/examenplicht Eén van de bepalingen van het VLAREL die vergaande gevolgen voor de bodemsaneringsdeskundigen heeft, is de verplichting om voor één (of twee) examens te moeten slagen wil men handtekenbevoegdheid verkrijgen/behouden voor Module I (of Module II). Het huidige VLAREL verplicht de personen die in het verleden reeds handtekenbevoegdheid hadden tot een herbevestiging van de aan deze bevoegdheid verbonden competenties. De VEB is wat dit betreft van mening dat eerder door de OVAM verleende handtekenbevoegdheid niet zo maar mag komen te vervallen door de invoegetreding van het VLAREL. Volgens de VEB kunnen de hierboven bedoelde competenties worden verzekerd, enerzijds via een vereiste van continue bijscholing, anderzijds door uitvoering van de door OVAM mogelijke handhaving zoals voorzien in art. 53/4 3 van het VLAREL. Deze benadering past integraal in het voor de VEB-leden verplichte competentiegebaseerde kwaliteitssysteem dat extern wordt geauditeerd. Het systeem van (het verkrijgen van) handtekenbevoegdheid, waarbij eerst de opleiding Module I dient te worden gevolgd en men moet slagen voor het examen van deze module vooraleer Module II kan worden aangevat, houdt te weinig rekening met de manier waarop de specialistische onderneming die een bodemsaneringsdeskundige is, wordt georganiseerd. Het is een onlogische evolutie om personen, in wie men investeerde om hen tot experts in een (al dan niet technisch) deelgebied van de bodemsanering te laten uitgroeien, te verplichten de opleiding Module I te volgen willen zij handtekenbevoegdheid voor type II bekomen. Dit zorgt voor een bijkomende investering (kostprijs van de opleiding + aantal uur onbeschikbaarheid van de medewerker) die geen meerwaarde betekent voor het bedrijf aangezien het takenpakket van de persoon in kwestie in de regel ongewijzigd zal blijven. De VEB is dan ook vragende partij voor een systeem waarbij Module II zou worden losgekoppeld van Module I. We bedoelen hiermee dat het mogelijk zou moeten zijn om de opleiding Module II te volgen indien men over een welbepaald minimum aan aantoonbare ervaring in de betreffende materie (BBO/BSP/BSW ) beschikt, zonder
eerst de ganse opleiding Module I te moeten volgen en te slagen voor het examen. Dat deze loskoppeling zou betekenen dat voor bepaalde types opdrachten/rapporten zowel de persoon met handtekenbevoegdheid type I als deze met handtekenbevoegdheid type II dienen te ondertekenen, of dat handtekenbevoegdheid voor type II niet langer automatisch handtekenbevoegdheid voor type I betekent, is voor de VEB aanvaardbaar. Om te voldoen aan de eis van de OVAM (met name dat wie bevoegd is voor Module II ook minstens het wetgevend kader en het CMA dient te kennen beide onderdelen van Module I), stelt de VEB voor om aan de huidige opleiding Module II een verplicht opleidingsonderdeel toe te voegen over dit wetgevend kader en het CMA, specifiek voor de personen die nu onder de overgangsmaatregel voor Module II vallen. Indien een rapport voor beide modules dient te worden ondertekend, kan het dan volstaan een medewerker in te zetten die beschikt over de getuigschriften van beide modules, of kan het rapport worden ondertekend door verschillende personen die samen over de handtekenbevoegdheid voor beide modules beschikken. Op deze manier moeten personen die enkel handtekenbevoegdheid voor Module II wensen niet langer de ganse Module I te doorlopen maar wordt toch aan de vereisten van de OVAM tegemoet gekomen. Opdeling erkenningen De VEB meent dat het VLAREL in die zin zou moeten worden aangepast dat een bodemsaneringsdeskundige erkend is voor de uitvoering van alle staalnames van (uitgegraven) (water)bodem en grondwater, ongeacht welk doel (VLAREM/VLAREMA/VLAREBO) dan wel welke allogene materialen/stoffen er in de bodem of grondwater aanwezig zouden zijn. Volgens ons is dit één van de (hoofd)taken van de bodemsaneringsdeskundige i.h.k. van het bodemdecreet. Een aparte erkenning zoals nu voorzien in het VLAREL voor staalname i.h.k. van stortplaatsen, asbest, baggerspecie, etc. (onder de erkenning van laboratoria) creëert een onnodige overlap en daardoor onduidelijkheid en onzekerheid. Gebruikseisen voor BSD s verplichte permanente vorming Art. 53/3, 1, 9 bepaalt het aantal jaarlijks te volgen bijscholing. In het voorstel van wijziging wordt dit naar beneden bijgesteld.
De VEB is van mening dat het huidige minimum van 60 u opleiding per jaar (voor een Type II-deskundige) geen overdreven, noch een onhaalbare vereiste is. De totale bijscholing per deskundige zou bepaald moeten worden op basis van het totale aantal werknemers en niet op basis van het aantal werknemers met handtekenbevoegdheid. Wanneer deze versoepeling wordt vertaald naar reële situaties bij de bodemsaneringsdeskundigen -en rekening houdend met de soepelheid die de OVAM aan de dag zal leggen voor wat betreft de invulling van het opgelegde aantal uur- zal dit leiden tot een lage graad van bijscholing van de medewerkers van de betrokken deskundigen. De VEB vraagt zich bovendien af of deze afbouw, in het licht van de verregaande responsabilisering van de deskundigen die de OVAM op het oog heeft, wel een wenselijke situatie is. Wijziging regeling onverenigbaarheid Omwille van de overeenkomst tussen Meester Luypaers, TEC en ABO (zie ook verslag MT van 23 april 2015) zal de inhoud van dit onderwerp pas later in het verslag worden opgenomen. Wijziging werking Afdeling Bodembeheer OVAM De door de OVAM voorgestelde wijzigingen zijn onder te verdelen in 4 categorieën: a) het bundelen van rapporten b) het reduceren van de Standaardprocedures c) aktename van bodemonderzoeken (ter vervanging van de conformverklaringen) d) het invoeren van een kwaliteitszorgsysteem voor ebsd s (KZS) bundelen van rapporten De VEB is hier uitgesproken voorstander van. het reduceren van de Standaardprocedures / afschaffen conformverklaringen De VEB is niet tegen het principe van reducering van de standaardprocedures maar wel tegen het afschaffen van zowel de Standaardprocedures als de
conformverklaring. De VEB is voorstander van het behoud van een minimaal regelgevend kader. Voor de VEB zou er ten allen tijde een instantie moeten zijn die kan vastleggen wat onder goed huisvaderschap valt bij de uitvoering van bodemonderzoeken. De VEB vreest dat bij afwezigheid van dit kader de sector op korte termijn dreigt te verzanden in een eindeloze procedureslag voor de rechtbank. De VEB is ook van mening dat er grondig moet worden nagegaan wat de implicaties zijn van het afschaffen van de conformverklaring bij bepaalde kritische beslissingsmomenten zoals o de beslissing wel of niet saneren, o de bepaling van de historiciteit van een verontreiniging o het afleveren van een eindverklaring De VEB vindt dat een conformverklaring ook mogelijk zou moeten zijn op basis van de conclusie van 2 verschillende deskundigen (of de OVAM en een deskundige). Invoeren van een kwaliteitszorgsysteem voor de erkende bodemsaneringsdeskundigen De VEB is vóór een Kwaliteitszorgsysteem, maar dit zou door de OVAM voorafgaand aan elke andere voorgestelde wijziging moeten worden geïmplementeerd. De voorgestelde frequentie van 3 jaar voor de uit te voeren audits vindt de VEB (veel) te laag, zeker in de aanvangsperiode. Eén driejaarlijkse certificeringsaudit gevolgd door een jaarlijkse opvolgaudit (zoals in de meest courante kwaliteitszorgsystemen wordt toegepast) geeft meer garanties dat het kwaliteitszorgsysteem daadwerkelijk wordt toegapst in de bedrijfsvoering. De audits van OVAM zouden zowel betrekking hebben op het procesmatige als op het werkinhoudelijke. Daar het auditeren van het procesmatige een zeer specifieke kennis vereist, zijn wij van mening dat dit best gebeurt door daarin gespecialiseerde instanties. OVAM kan zich dan beperken tot het inhoudelijke wat er allicht voor kan zorgen dat deze frequentie kan worden verhoogd. Aan de deskundigen kan de plicht worden opgelegd jaarlijks een certificaat van een externe auditeur voor te leggen. Ook moet duidelijk worden omschreven hoe de OVAM zal sanctioneren in het geval ebsd s niet slagen voor deze kwaliteitsaudit. De VEB is voorstander van een streng handhavingsbeleid wat dit betreft.