Zuid-Amerika / Chili Met maar liefst vierduizend kilometer tussen het meest noordelijke en meest zuidelijke punt strekt Chili zich bijna uit van de tropen tot de poolcirkel. Door die geografische uitgestrektheid vormt het land een dramatische aaneenschakeling van uiteenlopende, uitgestrekte en vooral ook majestueuze landschappen. Extreem droge 'painted deserts' in het noorden, vruchtbare valleien rond Santiago en desolate pampa's en uitgestrekte ijsvelden in Patagonië en vuurland. land & cultuur algemeen Algemeen Feiten en cijfers Oppervlakte: 756.946 km2 (18,2 x Nederland) Hoofdstad: Santiago Inwonertal: 15,5 miljoen Bevolkingsdichtheid: 20,6 inwoners per km2 1
Godsdienst: Rooms-Katholiek (89%), Protestant (11%) Taal: Spaans Klimatologische gesteldheid: Van extreem droog en heet in het noorden tot koud en nat in het zuiden, met subtropische regio s in het centrum. Vele mogelijkheden Voor de avonturier is Chili een land met vele mogelijkheden. Wandelen door de prachtige nationale parken, fietsen van de ene kant naar de andere kant en de cultuurliefhebber kan vooral in de hoofdstad Santiago de Chile zijn hart ophalen. bevolking Bevolking In Chili wonen 13 miljoen mensen. Tweederde hiervan woont in de Centrale Vallei, in het midden van het land, en maar liefst een derde van het totaal in de hoofdstad Santiago. In Patagonië wonen maar weinig mensen. Araucania telt 23 inwoners per vierkante kilometer en het uiterste zuiden nog maar één. Het noorden is even dun bevolkt. Bevolkingsgroepen 70 procent van de Chilenen zijn mestiezen; mensen van gemengd indiaans/europese afkomst. Ongeveer 20 procent van de bevolking is blank. Dit zijn in hoofdzaak afstammelingen van Europese kolonisten uit de 19e en 20e eeuw. Slechts 10 procent van de bevolking heeft puur indiaans bloed en alleen 150.000 personen tellende groep der Mapuches die rond Temuco leeft, heeft een eigen karakter weten te behouden. gastronomie Gastronomie De Chileense keuken is beïnvloed door Spaanse, Franse en Indiaanse gerechten. Chili produceert een grote verscheidenheid aan voedingsmiddelen en dat maakt de keuken zeer divers. Internationale keuken In de restaurantjes in de steden en ook in de toeristischer dorpen kunt u kiezen uit internationale en lokale keuken. Daarom komt het Chileense eten in grote lijnen overeen met hetgeen u gewend bent te eten. cultuur Cultuur De officiële taal in Chili is Spaans. Daarnaast zijn er (met name op de Altiplano in het noorden) nog enkele kleine groepen indianen voor wie de moedertaal nog steeds indiaans is (meestal Aymara). Op plaatsen waar veel toeristen 2
komen zijn meestal ook wel mensen te vinden die Engels spreken dus kennis van het Spaans is niet absoluut noodzakelijk. Enige kennis van het Spaans Enige kennis van het Spaans is echter wel handig en verrijkt uw reis. Spreekt u helemaal geen Spaans, dan is het leuk vooraf wat algemene woorden en zinnetjes aan te leren en een reiswoordenboekje is dan zeker aan te raden. traditie & vooruitgang Traditie & vooruitgang De Chileense maatschappij is verschillend van de onze, en hoewel een grote delen van de bevolking in redelijke welvaart leeft, wordt het nog altijd tot de ontwikkelingslanden gerekend. Dit geldt zeker voor enkele gebieden van Chili die wij gedurende onze reizen bezoeken. De wegen De wegen tussen de grote steden zijn goed geasfalteerd, maar in het binnenland zijn vele onverharde wegen die soms in zeer slechte staat zijn door stortregens en de daarmee gepaard gaande erosie. Deze onberekenbare aard van de gebieden kan ons voor onverwachte obstakels plaatsen en misschien zullen er momenten zijn dat dit niet erg comfortabel is. Als u dit weet te accepteren zal het geen afbreuk doen aan uw reisgenot maar meer een verrijking zijn van uw reis naar Chili. landschap & klimaat algemeen Algemeen De natuur is zo bont en divers als van landen met een noord/zuid lengte van 4000 km mag worden verwacht. Het noorden van Chili is een grootse aaneenschakeling van desolate woestijnen, prachtige kusten met eenzame stranden, onmetelijke zoutvlakten, wonderlijk gekleurde berggebieden en de op meer dan 4000 meter hoogte gelegen Altiplano met meren en vulkanen. De uitgestrektheid van Chili maakt het tot een ideale bestemming voor lange trektochten. Trekkings en tochten Het Torres del Paine nationaal park, het merengebied en de Atacamawoestijn rond San Pedro trekken wandelaars van over de hele wereld. Trekkings en tochten in de uitgestrekte landschappen kunnen worden afgewisseld met bezoeken aan boeiende steden en stadjes zoals Santiago, Punta Arenas, Ancud en San Pedro de Atacama 3
fauna Fauna In het noorden van Chili leven vanwege het woestijnklimaat weinig dieren, aan de woestijnranden vinden we wel schildpadden, slangen en hagedissen. Het bosgebied De dichte bossen van het zuiden zijn in het bezit van zeldzame dieren als het pudu-hert, papegaaien en kolibri s. Voor vogelliefhebbers is Chili dan ook een waar paradijs.verder leven in het bosgebied vossen, poema s, uilen en vleermuizen. Patagonië Bekende verschijningen in Patagonië zijn de armadillo en struisvogel. In het Andesgebergte vinden we de condor en verschillende knaagdieren en de kustwateren van Chili zijn rijk aan vissoorten, waardoor er ook pinguïns, dolfijnen en zeeleeuwen te vinden zijn. Walvissen In de oceanen rondom het zuiden van Chili leven zeeolifanten en meerdere soorten walvissen. In de kustgebieden zijn ook allerlei vogels te vinden, zoals de pelikaan, albatrossen en jan-van-gent. Nationale parken Chili kent Nationale Parken, waar dieren- en plantenliefhebbers hun hart op kunnen halen en kunnen genieten van de verscheidenheid aan plant- en wildleven. flora Flora De natuur van Chili is zeer divers en veel daarvan wordt beschermd in nationale parken. In de noordelijke woestijngebieden en op de steppe van Patagonië komt vrijwel geen begroeiing voor. Aan de randen van de Atacama woestijn komen wel cactussen en doornstruiken voor. Centraal Chili In zuidelijke richting vinden we in centraal Chili struikgebieden en grassoorten die overgaan in lianen, varens, mossen en naald- en loofbomen. Andere soorten Andere soorten planten en bomen die te vinden zijn in Chili zijn: de acacia, de apeboom, de beuk, de den, de eucalyptus, de lariks, de palm en de populier. geografie Geografie 4
Chili is gelegen in Zuid-Amerika, ingeklemd tussen het Andesgebergte in het oosten en de Stille Oceaan in het westen. Het vierde grootste land van Zuid-Amerika Het land is ongeveer 19 keer zo groot als Nederland en is na Brazilië, Argentinië en Peru het vierde grootste land van Zuid-Amerika. Chili strekt zich hemelsbreed meer dan 4200 km lang uit langs de Grote Oceaan en is minimaal 64 km breed en maximaal 350 km. Aan de landzijde grenst Chili in het oosten aan Argentinië, in het noordoosten aan Bolivia en in het noorden aan Peru. klimaat Klimaat Patagonië en het zuidpunt van Chili Door de ligging ver op het zuidelijk halfrond is het in Zuid-Chili zomer wanneer het bij ons winter is. In het gebied rond Temuco heerst een gematigd klimaat met in december en januari maximum temperaturen tot 25 C. Het regent in de zomer weinig, maar er kunnen flinke buien voorkomen. In de bergen zijn de nachten fris en op de hoogste bergtoppen ligt nog sneeuw. Verder zuidelijk rond Puerto Montt en langs de Chileense eilandenarchipel, bevinden we ons in de zone van de roaring fourties en de thundering fifties ; gordels van hevige stormen. Vochtige winden brengen vanaf de oceaan enorme hoeveelheden regen (3.000-5.000 mm/jr), die het voorkomen van overdadig groene regenwouden hier verklaren. Tijdens de tochten in dit gebied dient u rekening te houden met regen en een temperatuur van 10 C à 15 C, De buien kunnen echter ook plotseling worden afgewisseld door opklaringen en felle zon. Torres del Paine Torres del Paine ligt in een koud klimaatsgebied. Hier heerst een toendra/hooggebergteklimaat, met dagtemperaturen van ca. 15 C, kans op nachtvorst en veel wind. Het regent hier minder, aangezien het gebied zich bevindt in de regenschaduw van de Patagonische ijskap en de hoge Andes. Vuurland Vuurland ligt ook in een koud klimaatsgebied. In Vuurland, op de zuidelijkste punt van het continent (56 Z.B.) is het pas donker om 23.00 uur en is de wind de overheersende klimaatsfactor. Door de matigende invloed van de zee schommelen de temperaturen hier rond 10 C à 15 C. Noord-Chili Langs de kust is het door de invloed van de koude Humboldtstroom aangenaam met gemiddelde dagtemperaturen van 15 à 20 C. Het is s ochtends meestal bewolkt en later op de dag komt de zon door. De meer landinwaarts gelegen woestijnen (Salar de Atacama, Pampa de Tamarugal) kennen geen matigende invloed van de zee en kennen extreme temperatuurverschillen van 30 C overdag tot ca. 0 C s nachts. Op vele plaatsen heeft het hier zelfs nog nooit geregend! Door de tropische ligging is de zonnestraling intens en zonnehoed en zonnebrandcréme zijn dan ook 5
absolute noodzaak. Altiplano Op de Altiplano (4.000 à 4.500 m) nemen de temperaturen flink af en dalen te temperaturen s nachts meestal tot onder het vriespunt. Overdag is het ca. 10 C maar er treden grote verschillen op als gevolg van aan-/afwezigheid van zon en of wind. Af en toe treden hier fikse stormen op. Warme en winddichte kleding is voor trektochten door dit gebied erg belangrijk, evenals een goede warme slaapzak (tot ca. -10 C). reisperiode Reisperiode Zuid-Chili De beste reistijd voor Zuid-Chili valt van half november tot en met maart. Noord-Chili De beste reistijd voor het noorden van Chili valt van april tot oktober waarbij de maanden juli en augustus het helderste weer, maar ook de laagste temperaturen hebben. grafiek Grafiek De onderstaande grafiek toont het klimaat in de regio rond Santiago de Chile. Voor een exacte weergave van de klimaatgemiddelden op uw reisbestemming kunt u informatie vinden in de uitgebreide reisbeschrijvingen. ontdekken 6
feesten & festivals Feesten & festivals Buiten de bij ons bekende feestdagen kent Chili nog de volgende feestdag: 06 januari: Driekoningen (Epifanie); 24 januari: Feria de las Alasitas (feest van de god Ekek'o en festival van de Kunsten, verkoop miniaturen); 01 mei: Dag van de Arbeid; 21 mei: Dag van de Marine (herdenking zeeslag bij Iquique (1879) tijdens de Salpeteroorlog (1879-1884) tussen Chili, Peru en Bolivia); 29 juni: Dag van de heilige Petrus en Paulus; 15 augustus: Maria Hemelvaart; 18 september: Onafhankelijkheidsdag (Chili verklaart zich onafhankelijk van Spanje, 1810); 19 september: Dag van het strijdkrachten; 12 oktober: Columbusdag (ontdekking van Amerika, 1492); 01 november: Allerheiligen; 02 november: Allerzielen; 08 december: Maria Onbevlekte Ontvangenis. N.B. 26 december is geen feestdag in Chili. foto & film Foto & film In Chili wordt het niet altijd op prijs gesteld om de bevolking te fotograferen. U doet er verstandig aan dit eerst even te vragen. Wij raden aan een ruime hoeveelheid fotomateriaal vanuit Nederland mee te nemen. Het type videobanden dat in Zuid-Amerika wordt aangeboden is niet geschikt voor gebruik in de in Nederland gangbare videosystemen. Neem daarom voldoende banden vanuit Nederland mee. Voor digitale camera s moeten eventueel voldoende reserve-batterijen meegenomen worden. adressen Adressen Ambassade van Nederland in Chili Av. Apoquindo 3.500/13e verdieping Las Condes (Metro El Golf) Santiago de Chile Telefoon: + 56 2 27 56 92 00 Noodgevallen (buiten kantooruren): + 56 9 77 59 22 50 7
Fax: + 56 2 27 56 92 26 Website: Ambassade van Nederland E-mail: stg@minbuza.nl Openingstijden Ambassade: maandag t/m donderdag van 09.00 tot 13.00 uur/van 14.00 tot 16.30 uur; vrijdag van 09.00 tot 13.00 uur Openingstijden Consulaire afdeling: maandag en dinsdag van 09.00 tot 12.30 uur en 's middags op afspraak Telefonische inlichtingen: + 56 2 27 56 92 02 (maandag t/m donderdag van 14.00 tot 16.00 uur; vrijdag van 11.30 tot 13.30 uur) Fax: + 56 2 27 56 92 26 E-mail: stg-ca@minbuza.nl lezen Lezen Hieronder vindt u suggesties voor boeken die u tijdens uw reis in Chili goed van pas zullen komen. Chile & Easter Island, A Travel Survival Kit. Bernhardson, Wayne. Lonely Planet Publications. Reisgids met veel praktische informatie over alle aspecten van het reizen in Chili. Bijzonder uitgebreid op het gebied van accommodaties, eetgelegenheden en lokaal transport (Engelstalig) Reishandboek Chili. (uitg. Elmar), Henk Filipo; Chili & Easter Island: gids - geschreven door een SNP reisleider die in het verleden tochten in Chili heeft uitgezet en begeleid - met veel achtergrond informatie en mooie foto s Chile Handbook (uitg. Footprint); veel praktische en achtergrond informatie af en toe met een grappige noot. Literatuur over Paaseiland Jared Diamond. Ondergang. Waarom zijn sommige beschavingen verdwenen en hoe kan de onze haar ondergang voorkomen? (Oorspr. titel: Collapse). Uitgeverij Het Spectrum. Roelof van Gelder: Naar het Aards Paradijs Het Rusteloze Leven van Jacob Roggeveen, Ontdekker van Paaseiland 1659-1729. Balans, Amsterdam. Biografie. P.F. Thomése: Zuidland. Querido, Amsterdam. Verhalenbundel. Service SNP SNP heeft in samenwerking met de gerenommeerde reisboeken & landkaartenwebshop van De Zwerver een handige bestelservice. De manier om snel en gemakkelijk de juiste reisboeken en kaarten voor uw reis in huis te krijgen. Deze postorderservice en de bijbehorende voorwaarden kunt u via internet gratis raadplegen. Op onze website zoekt u de reis van uw keuze en 8
met twee eenvoudige klikken verschijnt een bestelformulier met de juiste selectie behorende bij uw bestemming. U kiest vervolgens welke boeken of kaarten u wilt bestellen. Normaliter is de levertijd 3 werkdagen. Per verzending wordt va. 2,95 verzendkosten in rekening gebracht en uw bestelling thuisbezorgd. souvenirs Souvenirs In Chili kunt u leuke souvenirs op de kop tikken, zoals kleden, dekens, edelstenen (zoals de lapis lazuli), sieraden en diverse wolproducten. In tegenstelling tot de grotere steden, hebben producten in kleinere steden en dorpen geen vaste prijzen en heeft u de mogelijkheid om af te dingen. Afdingen Op markten en in stalletjes is het de bedoeling af te dingen. Afdingen krijgt u na een paar keer oefenen goed onder de knie. Maar in sommige gevallen zijn de prijzen al zo laag, dat je de mensen het brood uit de mond zou stoten als je afdingt. Laat het dan ook, want men moet er hier wel vaak met grote families van leven. Neem er de tijd voor en wees voorzichtig met het afrekenen, want op sommige plaatsen worden wisseltrucs uitgehaald met toeristen. Bedenk op voorhand wat u het product waard is en betaal niet meer dan dat. CITES De Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora (CITES; 1975) is een internationale overeenkomst tussen overheden. De doelstelling van CITES is de handel in wilde dieren en planten zodanig te reguleren, dat deze door overmatige exploitatie en verlies van hun leefomgeving niet in hun voortbestaan of zelfs met uitsterven worden bedreigd. Ook de handel in dierlijke en plantaardige producten, zoals voedingsmiddelen, huiden, bont, tassen, hout, houten (muziek)instrumenten, toeristische souvenirs en medicijnen van tegenwoordig meer dan 30.000 dieren plantensoorten vallen onder CITES. Invoer souvenirs Kijk voor de meest actuele informatie over CITES, het invoeren van voedingsmiddelen, souvenirs, namaakartikelen, cultuurvoorwerpen en dergelijke op de website van de Nederlandse douane. taal & etiquette Taal & etiquette De officiële taal van Chili is Spaans. Het Spaans is alleen anders het Spaans zoals het Spanje wordt gesproken. Door de grote afstand zijn de talen 9
enigszins af gaan wijken. Het Spaans in Chili is minder fel en vaak iets sneller dan in andere Latijns-Amerikaanse landen. Er zijn ook vrij veel eigen Chileense woorden. van belang reisdocumenten Reisdocumenten Voor een verblijf in Chili hebt u een paspoort vereist dat bij aankomst nog minstens 6 maanden geldig is. N.B. Wij raden u aan om een kopie van uw paspoort mee te nemen op reis en dit apart van uw paspoort goed te bewaren voor noodgevallen (verlies of diefstal). N.B. Wijziging van deze informatie is altijd mogelijk! Ook wanneer u niet de Nederlandse nationaliteit bezit, kunnen afwijkende bepalingen gelden. Neemt u hiervoor contact op met de ambassade of een consulaat van Chili (zie nuttige adressen). Medisch paspoort Een Europees Medisch Paspoort (EMP) is geen geldig grensdocument! Maar het is wel erg handig voor mensen die met regelmaat medicijnen (moeten) innemen. Het is verkrijgbaar bij oa. huisarts, apotheek, medisch specialist of GGD. Op het EMP vermeldt de arts gegevens over ziekte en de benodigde medicijnen. Met dit document voorkomt u problemen bij de douane. Meer informatie vindt u op EMP en douane. Voor het meenemen van medicijnen die onder de Opiumwet vallen, is een aparte vergunning nodig (zie medicijnen Opiumwet). Visum Visum Voor een bezoek aan Chili van maximaal 90 dagen hebt u geen visum nodig. Uw paspoort moet minstens 1 lege visumpagina bevatten. Daarnaast moet u beschikken over over een vliegticket voor de terug- of doorreis, een reserveringsbevestiging van de eerste accommodatie en over voldoende financiële middelen voor de duur van uw verblijf. N.B. Wijziging van deze informatie is altijd mogelijk! Ook wanneer u niet de Nederlandse nationaliteit bezit, kunnen afwijkende bepalingen gelden. Neemt u hiervoor contact op met de ambassade of een consulaat van Chili (zie nuttige adressen). 10
SNP service visumverplichtingen SNP biedt u een extra service waarmee u zich kunt informeren over de visumverplichtingen voor een te ondernemen reis en de mogelijkheid om via VisumCentrale CIBT tegen een gereduceerd tarief een visum aan te vragen. VisumCentrale CIBT Klik hier voor de visumverplichtingen en het aanvragen van een visum voor Chili gezondheid Gezondheid Als u op reis gaat, dient u goed uitgerust te zijn en over een goede gezondheid en conditie te beschikken. Hierdoor kunnen ongemakken, als 'reizigersdiarree' veroorzaakt door een ander klimaat, de hoogte en vreemd voedsel tot een minimum worden beperkt. Heeft u speciale aandoeningen, dan is het zeer aan te raden een codicil/talisman te dragen, een medicatielijst en voldoende medicijnen vanuit Nederland mee te nemen en de reisleiding hierover in te lichten. N.B. Let op mogelijke invoervoorwaarden van uw medicijnen. Dit voorkomt problemen met de douane (zie ook 'medisch paspoort'). Gezondheidszorg In Chili zijn de medische voorzieningen goed. N.B. Zorg dat u niet vertrekt zonder een uitgebreide ziektekosten- en/of reisverzekering. Hygiëne Goede hygiëne is erg belangrijk tijdens uw vakantie. We raden aan uw handen vaak en goed te wassen, zeker na toiletbezoek en voor het eten. Een paar pakjes wetties komen op veel momenten goed van pas. Pas op met wat u eet en drinkt. EHBO Het is verstandig om enkele EHBO-spullen mee te nemen, zoals oa. pijnstillers, pleisters, compeed, jodiumtinctuur, norit, immodium, zakjes ORS tegen uitdroging door diarree, sporttape, rekverband, evenals lippenzalf, zonnebrand, zonnebril, ed. Praktisch Draagt u een bril, hang deze met een koortje om uw nek, neem een reservebril mee en een kopie van de specificaties van uw bril. Draagt u lenzen, neem dan ook een reservebril (met zonneglazen!) mee. Hoogteziekte Tijdens uw reis in Chili (3.800-4.880 m) kunt u last krijgen van hoogteziekte. Door het lagere zuurstofgehalte op grote hoogte moet het lichaam meer rode 11
bloedlichaampjes aanmaken voor zuurstoftransport. Gun uw lichaam de tijd daaraan te wennen en doe het rustig aan. Hoogteziekte is onvoorspelbaar, iedereen kan het krijgen. Het treedt gewoonlijk op vanaf 3000 meter hoogte. Symptomen zijn kortademigheid, hoofdpijn, gebrek aan eetlust, duizeligheid en slapeloosheid. Dit gaat na enkele dagen over. Hogerop kunnen deze symptomen terugkomen. Bij aanhoudende en ernstige verschijnselen, bv. braken, duizeligheid of hardkloppingen, dient u zo snel mogelijk af te dalen of een arts raadplegen. Heeft u ademhalingsproblemen, hoge bloeddruk of hartziekten, dan verzoeken wij u dringend uw arts te raadplegen. Acclimatisatietips Enkele tips om de acclimatisatie voorspoedig te laten verlopen: Ga uitgerust op reis en drink vooraf niet veel alcohol. Drink op hoogte veel water (4 à 5 liter per dag) Drink geen of weinig koffie en alcohol. Rook niet. Vermijd slaap- en kalmerende middelen; deze verminderen ademhaling en zuurstofopname. Rustig aandoen, programma zo nodig aanpassen. Raadpleeg bij twijfel altijd de dokter (via uw gids of hotel) Koninklijk Instituut voor de Tropen (KIT)Het KIT geeft lezenswaardige boekjes uit over gezond blijven in het buitenland, oa. Hoe blijf ik gezond in de tropen en 'Hoe blijf ik gezond in de hoogte'. Ze zijn te koop in de betere boekhandels, buitensportzaken en bij het KIT zelf. vaccinatie Vaccinatie Aanbevolen Voor Chili zijn geen vaccinaties verplicht, wel worden enkele inentingen aanbevolen. Teken De Ziekte van Lyme (Tick-borne Encephalitis; TBE, FSME, RSSE) worden overgedragen door teken en komt vrijwel overal ter wereld voor. Het risico op besmetting is volgens deskundigen beperkt. Door het dragen van bedekkende kleding en insmeren met insectenwerende middelen (DEET) kunnen tekenbeten zoveel mogelijk voorkomen worden. Ook hier geldt: voor een algemeen advies is er de website van het LCR of ITG, een persoonlijk advies (bv. inenting tegen Tekenencephalitis) dient te worden besproken met uw huisarts en/of een arts van een reizigersadviescentrum (GGD Nederland). Algemeen en persoonlijk advies inentingen Voor de meest actuele informatie over verplichte/aanbevolen (herhalings) inentingen per ziekte en per land met bijbehorende, algemene beschrmingsadviezen verwijzen wij u naar de website van het Landelijk Coördinatiecentrum Reizigersadvisering (LCR) in Nederland of het Instituut voor Tropische Geneeskunde (ITG) in België. Voor een persoonlijk advies moet 12
u zich 4 tot 6 weken voor vertrek laten adviseren door uw huisarts en/of een arts van een reizigersadviescentrum (GGD Nederland). Vaccinaties en anti- Malariamaatregelen kunnen verschillen per reiziger. Neem voor een gericht medisch advies het SNP reisprogramma mee om te kunnen zien in welk gebied u reist. Vaccinaties halen tijdrovend? U gaat op reis en heeft vaccinaties nodig, maar heeft weinig tijd door uw drukke baan of gezinsleven. Een afspraak maken kost u veel tijd en kan vaak niet op het moment dat het u uitkomt. Dit is nu verleden tijd. Thuisvaccinatie.nl biedt u namelijk hét alternatief voor de GGD of ander vaccinatiecentrum. Natuurlijk wilt u die welverdiende vakantie ook niet laten verpesten door het oplopen van een infectieziekte. Dankzij tijdige vaccinatie kunt u uzelf een hoop ellende besparen. Een kleine moeite, vooral omdat Thuisvaccinatie.nl gewoon bij u thuis komt voor de vaccinatie. Ook vaccineren we regelmatig tijdens bijeenkomsten. Makkelijk toch? De voordelen van Thuisvaccinatie.nl: vaccinatie en reisadvies bij u thuis buiten kantooruren en in weekenden vaccinatie door erkende artsen vergoeding meestal (deels of geheel) mogelijk Klik hier om naar de site van Thuisvaccinatie.nl te gaan. veiligheid Veiligheid De meeste Chileense steden zijn redelijk veilig, maar zoals in iedere stad zijn ook hier buurten minder pluis. U doet er verstandig aan uw waardevolle bezittingen, reisdocumenten en geld in een tasje onder uw kleding te dragen of achter te laten in een kluis in uw hotel. Verder dient u op luchthavens, bij busstations, in steden of op andere openbare gelegenheden op uw hoede te zijn voor zakkenrollers. handig douanebepalingen Douanebepalingen U mag tolvrij in- en uitvoeren: drie flessen drank 500 sigaretten 500 gram tabak een onbeperkte hoeveelheid valuta 13
Bescherming fruitteelt Om de belangrijke fruitteelt te beschermen en om planten- en veeziekten te weren, houdt men strenge hygiënische controles aan de grenzen. Het is verboden om planten, groenten, vlees, kaas, fruit en andere bederfelijke producten in te voeren, of vanuit de noordelijke provincies naar het zuiden te vervoeren. Er wordt hier streng op gecontroleerd, waarbij levensmiddelen in beslag genomen worden. Medicijnen Voor medicijnen die onder de Opiumwet vallen wordt een medisch paspoort aanbevolen (medicijnen Opiumwet). Andere medicijnen: geen problemen mits voor eigen gebruik en beperkte hoeveelheid. In- en uitvoer Voor alle in- en uitvoerbepalingen voor Nederland van oa. wilde dieren en planten en ervan afgeleide producten (CITES), voedingsmiddelen, souvenirs, namaakartikelen, cultuurvoorwerpen en dergelijke verwijzen wij u naar de website van de Nederlandse douane. algemeen Algemeen Chili is goed ingespeeld op het toerisme. Vooral in de toeristenplaatsen bent u van vele gemakken voorzien. Met eten en drinken moet u nog weleens oppassen en houdt rekening met het hebben van een jetlag door het grote tijdsverschil. Toiletpapier Toiletpapier moet in Chili vaak niet zoals bij ons in het toilet worden gegooid maar in de speciaal hiervoor bestemde emmer. Dat lijkt misschien onhygiënisch, maar de afvoerpijpen van de toiletten zijn erg nauw en verstoppen gemakkelijk. communicatie Communicatie Wilt u vanaf uw vakantiebestemming Chili naar Nederland telefoneren, dan draait u 00 31. De thuisblijvers die vanuit Nederland naar Chili willen bellen, doen dat door eerst 00 56 te draaien. Internet De ontwikkeling in Chili op het gebied van Internetfaciliteiten gaat snel. Tijdens de reis zult u regelmatig internetcafés aantreffen. Wel zijn de verbindingen soms traag. 14
eten & drinken Eten & drinken Hygiëne De hygiëne in Chili is over het algemeen goed waardoor u in eigenlijk alle restaurants veilig kunt eten. Drinkwater Kraanwater kan in het hele land zonder problemen gedronken worden. Er wordt gevraagd in de zomermaanden spaarzaam om te gaan met water. geldzaken Geldzaken Chileense Peso De munteenheid in Chili is de Peso (CLP). Door de geldontwaarding is de onderverdeling in centavos afgeschaft. Er zijn munten in omloop van 1, 5, 10, 50, 100 en 200 peso en bankbiljetten van 500, 1000, 2000, 5000, 10.000 en 20.000 peso. Betaalmiddelen Wij raden u aan een paar verschillende betaalmiddelen mee te nemen: contante Euro's of Amerikaanse dollars, bankpas of creditcard. Wilt u geld wisselen dan kan dat bij vele wisselkantoortjes of Casas de cambio. Onder andere: Maria Soledad Lizana Ojeda, Agustinas 814 kantoor 708. Tel. 380567 Inversiones y Turismo Nassau S.A. (Agustinas 1050). Betaalpassen Ter voorkoming van betaalpasfraude en vergroting van de veiligheid hebben alle Nederlandse banken besloten om het gebruik van de betaalpas buiten Europa standaard te blokkeren. Als je je betaalpas buiten Europa wilt gebruiken, zul je dit bij de bank moeten aangeven. Doe dit voor vertrek, want bij de meeste banken duurt het minimaal 1 dag voor de aanpassing is verwerkt. Bij de meeste banken kan het betaalprofiel online voor de duur van je verblijf buiten Europa gewijzigd worden binnen de internetbankieren omgeving, aanpassing op bankkantoren is ook mogelijk. Kijk op de website van je bank voor meer informatie over het gebruik van de betaalpas buiten Europa en hoe je het betaalprofiel kunt wijzigen. Geldautomaten In alle Chileense grote steden zijn geldautomaten aanwezig die geschikt zijn voor passen met Mastercard/Maestro/Cirrus-logo (oa. Santiago (vliegveld), 15
Puerto Montt, Punta Arenas, El Calafate, Buenos Aires). Wilt u weten waar in Chili deze geldautomaten zich bevinden, kijkt u dan op de website: Mastercard ATM locator. In geval geldautomaten door storingen buiten gebruik zijn is het handig gebruik te kunnen maken van contant geld of uw creditcard. Koersinformatie openingstijden Openingstijden Banken Banken zijn geopend van maandag tot en met vrijdag van 9.00 uur tot 14.00 uur. Postkantoren Postkantoren zijn geopend van maandag tot en met vrijdag van 9.00 uur tot 16.00 uur. overig Electriciteit Voor het type stopcontact, stekker, netspanning en frequentie, zie de website wereldstopcontacten.nl. Tijdsverschil In de Nederlandse zomertijd (april tot en met september) is het in Chili 6 uur vroeger dan in Nederland (Paaseiland 8 uur vroeger). In de Nederlandse wintertijd (oktober-maart) is het in Chili 4 uur vroeger (Paaseiland 6 uur vroeger). 16
op reis per auto Per auto Veel afgelegen gebieden van Chili zijn niet of moeilijk met het openbaar vervoer te bereizen. Georganiseerde excursies of liften zijn dan betere opties. Ook het huren van een auto is een goede oplossing, dit biedt ook de meeste vrijheid. Soort auto Blijf je op de hoofdwegen dan is een gewone personenauto voldoende. Zo niet, dan raden we aan een camioneta (twee- of vierpersoonspickup ) of een four-wheel drive (4WD) te huren. In het Grote Noorden zijn met name veel slechte wegen. per bus Per bus Chili heeft een uitgebreid netwerk van intercity-bussen die u naar alle uithoeken van het land brengen. Wel dient u door de omvang van het land rekening te houden met lange reistijden. Houdt u er ook rekening mee dat - buiten het hoogseizoen, en zeker in het zuiden - op sommige trajecten soms geen bussen rijden. Reserveren SNP kan slecht voor enkele lokale busdiensten reserveringen te maken. De overige bussen zult u zelf lokaal moeten boeken. De hier gegeven frequenties en prijzen dienen slechts ter informatie. Boekt u bij SNP een rondreis waarbij u voor het volgen van het programma gebruik dient te maken van openbare bussen dan kunt u in het informatiepakket dat u ontvangt lezen waar u dient te zijn voor reserveringen en dergelijke. per ferry Per ferry Om kennis te maken met de fjorden van Patagonië vormen een aantal bootverbindingen de uitkomst. In het zuiden kun je verder interessante bootexcursies maken naar pinguïnkolonies en de grote gletsjers bekijken die in zee uitmonden. 17
per trein Per trein De VIA SUR van Santiago naar Concepcin, Temuco en Puerto Montt is de belangrijkste spoorlijn van Chili met meerdere treinen per dag. per vliegtuig Binnenlandse vluchten Door de grote afstanden binnen Chili is het vliegtuig een ideaal vervoermiddel. De Chileense maatschappijen vliegen met goede, moderne vliegtuigen en de service is over het algemeen gelijk aan die binnen Europa. Drie binnenlandse maatschappijen beheersen het luchtruim in Chili, en beconcurreren elkaar met goedkope aanbiedingen: Lan Chile, Ladeco en National. Naar de meeste grote steden gaan vanuit Santiago dagelijks vluchten. In een aantal gevallen vormen binnenlandse vluchten een uitkomst om de lange reistijden van vervoer over land te voorkomen. Populaire vluchten in Chili zijn die van Santiago naar Puerto Montt, van Puerto Montt naar Punta Arenas en van Punta Arenas naar Santiago. De prijzen van binnenlandse vluchten zijn vergelijkbaar met vluchten binnen Europa. Lan Chile vliegt twee tot drie maal per week naar Paaseiland. De Visit Chile Pass is ideaal voor reizigers met weinig tijd. Hierrmee kun je binnen 21 dagen geheel Chili (met inbegrip van Paaseiland), danwel Noord- of Zuid-Chili bereizen per vliegtuig. Voorwaarde is dat de coupon al in Europa in combinatie met het transatlantisch ticket gekocht moet worden. Schema s en tijden zijn aan wijzigingen onderhevig. Meer informatie over vluchten en prijzen kunt u telefonisch of bij de SNP Reiswinkel opvragen. U dient al uw binnenlandse vluchten enkele dagen van te voren te herbevestigen bij de betreffende airline. Dit kunt u telefonisch doen. Airlines hebben in iedere stad waar ook een vliegveld is kantoren. De nummers waarnaar u dient te bellen krijgt u van de lokale SNP-agent. U kunt meestal ook wel bij lokale reisbureautjes- die als agent voor de betreffende airline werken- vragen of zij de vlucht voor u willen herbevestigen. Indien u aansluitend op uw internationale vlucht (Amsterdam - Santiago) een doorverbinding heeft met een binnenlandse vlucht dan ligt dit ticket voor u klaar bij de check-in desk van de betreffende airline (In 95 procent van de gevallen Lanchile of Ladeco). Luchthaventransfers Vanzelfsprekend kunnen wij er wanneer u binnenlandse vluchten boekt voor zorgen dat u van het vliegveld naar uw hotel wordt gebracht of omgekeerd. In veel gevallen is het echter goedkoper dit zelf ter plaatse te regelen. Wat wij wel aanbevelen is om een airporttransfer te boeken bij aankomst op uw bestemming. Nieuw in het land, vaak moe van de reis en met al uw bagage is het een prettige en veilige gedachte dat iemand u naar uw eerste hotel brengt. Prijzen zoals vermeld gelden per persoon wanneer u met 2 personen reist. Reist u alleen of met meer dan 2 personen, dan kan de prijs afwijken. 18 22:13
in de stad In de stad Santiago de Chile Santiago is een stad met ruim 4.5 miljoen inwoners. De stad heeft een groot smogprobleem omdat het in de vallei tussen de hoge Andes en het kustgebergte ligt. Het centrum ligt ingeklemd tussen de rivier Mapocho en de Avenida Libertador General Bernardo O Higgins (ook wel Alameda genoemd). Onder deze straat loopt één van Santiago s twee metrolijnen. Dwars op de Alameda staat de Ahumada, de grote winkelstraat. Taxi s Taxi s worden in Chili veel gebruikt en zijn een stuk goedkoper dan in Nederland. U kunt taxi s gewoon op straat aanhouden of de accommodatie eigenaar vragen er een voor u te bestellen. Taxi s die worden gebeld zijn doorgaans wel iets duurder. Taxichauffeurs behoren eigenlijk een taximeter te gebruiken, maar vaak genoeg is er in een taxi niet eens een meter aanwezig. Is er geen meter spreek dan vooraf een ritprijs af. 19 22:13