1 Bijlage 2: Te behandelen sub-agendapunten behorend bij het agendapuntverzoek projectplan Fairfok en Besluit houders van dieren d.d. 29 januari 2015 aan de Algemene Vergadering van de Raad van Sub-agendapunt 1: Intrekken huidig projectplan Fairfok wegens strijdigheid met het Kynologisch Reglement en start met het opstellen van een nieuw projectplan Fairfok in goed onderling overleg met de achterban, waarbij tevens de rashondenfokkers worden betrokken. Het projectplan Fairfok is niet op de Algemene Vergadering geagendeerd geweest, noch zijn verenigingen en fokkers inhoudelijk op de hoogte gebracht. Dit terwijl het plan op 27 november jl. aan de Staatssecretaris is aangeboden, let wel, hierdoor is er op geen enkele manier nog ruimte voor vrijblijvendheid. De door de Raad van Beheer intern gevolgde procedure is strijdig met de bepalingen uit het Kynologisch Reglement van de Raad van Beheer (hoofdstuk II, titel 4, artikel II.5) en deze omissie dient hersteld te worden door het projectplan terug te nemen en een nieuw projectplan op te stellen op de wijze zoals hieronder beschreven in 2002/2003. In 2002/2003 werd het nieuw op te stellen Centraal Fokreglement in nauw overleg met alle belanghebbenden in de rashondenfokkerij tot stand gebracht. Op rasgroepniveau werden bijeenkomsten georganiseerd voor de betreffende verenigingen en bijbehorende fokkers. Daarnaast bestond er een e-mailadres voor het stellen van vragen en het doen van voorstellen. Op alle binnengekomen vragen en voorstellen werd gereageerd in een openbaar vraag/antwoorddocument op de website van de Raad van Beheer. Alle relevante zaken zijn verwerkt in het gewijzigde Centraal Fokreglement. Hierdoor is met brede inspraak en met kennis van fokkers een nieuw Centraal Fokreglement ontstaan. Er bleek veel kennis bij de rasbesturen en fokkers aanwezig te zijn en die kennis is dankbaar benut. Sub-agendapunt 2: Start met itvoering quickscan nulmeting t.b.v. uitgangspunt nieuw projectplan en t.b.v. input voor correctie imago rashond. In het projectplan volgt de Raad van Beheer de mening van de media dat de rashond ziek is. Dat blijkt ook uit het gestelde in het projectplan Fairfok in paragraaf 1.3. Aan de correctheid van dit beeld wordt getwijfeld en dit beeld kan alleen worden weggenomen door feitenonderzoek. De Raad van Beheer heeft nagelaten om valide onderzoek te plegen en heeft gemakshalve een aanname gedaan op basis van verouderd onderzoek van de Raad van Beheer, uitgevoerd door de heer Ir. E. Gubbels. Om een begin te kunnen maken met het opstellen van een gedegen projectplan dienen allereerst gegevens te worden gegenereerd op basis waarvan het beginpunt kan worden bepaald en op grond waarvan verder onderzoek en passende maatregelen kunnen worden geïnitieerd. Daarnaast kan dan snel een gecorrigeerd beeld over de gezondheid van de rashond aan het publiek kenbaar worden gemaakt. Rust in de media geeft ons tijd om op basis van juiste feiten en met inbreng van de kennis van de achterban een correct projectplan Fairfok tot stand te brengen. De quickscan komt tot stand met medewerking van een aantal dierenartsen waarbij zij dagelijks gegevens inbrengen in een database aan de hand van de consulten met honden. Het betreft hier een simpel vragenformulier dat ongeveer een halve minuut per hond vraagt. De tijdsduur van dit onderzoek beslaat een periode van 6 maanden waarbinnen een warm en een koud seizoen vallen. Deze quickscan kan door een commissie of een tijdelijke stichting met vertegenwoordigers uit de rashondenfokkerij, dierenartsen en eventueel de overheid tot stand worden gebracht. De vergoeding van de kosten van de commissie of stichting en een vergoeding aan de dierenarts kan worden gefinancierd uit het potje van de Raad van Beheer, zijnde de opslag van 7,50 op de stamboomprijs, dan wel een nader te bepalen bijdrage vanuit de leden.
2 Onderstaand is weergegeven hoe eenvoudig een dergelijk onderzoek kan plaatsvinden met een fictieve voorbeeldinvulling: Stamboom ja/nee (o.b.v. chipcode 528140 ) Ras /look-alike /kruising Behandeling betreft iets dat MOGELIJK erfelijke basis kan hebben ja / nee Korte weergave aard behandeling ja labrador nee bijtwond nee Labrador (look-alike) ja botkanker nee kruising nee enting Kanttekening 1: buitenlandse rashonden hebben nog geen chipcode startend met 528140, deze komen bij dit quickscanonderzoek dus in het vakje niet-rashond terecht. Voor dit quickscanonderzoek is dat niet van groot belang. Kanttekening 2: herhaalbezoeken worden niet opnieuw geregistreerd. Het vermoeden is daar, dat hiermee inzichtelijk wordt gemaakt dat de gezondheidstoestand van de niet-rashonden, waaronder ook de look-alike er slechter voor staat dan die van de rashond, zie tevens het opgeleverde incidentie onderzoek van de Faculteit Diergeneeskunde Utrecht over het dierenartsbezoek van de rassen en look-alikes van de rassen Chihuahua, Franse bulldog en de labrador. Sub-agendapunt 3: Focus op de fokkerij van rashonden en niet op de fokkerij van niet-rashonden De toonzetting in het huidige projectplan is die van een regulerende overheid en niet die van een belangenorganisatie van de rashondenfokkerij. De Raad van Beheer is de vereniging van verenigingen waarbinnen alleen rashonden worden gefokt, een en ander aansluitend op de doelstelling van de FCI die ook alleen de fokkerij met rashonden als uitgangspunt neemt. Hierom dienen de hoofdstukken over internationale hondenhandel en look-alikes (hoofdstukken 4 en 5) verwijderd te worden uit het projectplan. Dit heeft betrekking op niet-rashonden en de regulering hiervan is een taak van de overheid en niet van de Raad van Beheer op kosten van haar leden. Sub-agendapunt 4: Het aan de Staatssecretaris aangeboden projectplan Fairfok bevat een enorm pakket aan maatregelen met grote financiële consequenties welke niet inzichtelijk zijn gemaakt. Daarnaast is de uitvoerbaarheid van de voorgestelde maatregelen niet getoetst en onderbelicht. Herstel deze omissies en herbeoordeel de noodzaak van het maatregelenpakket. Toets hoofdstuk 3 alsnog op noodzaak, uitvoerbaarheid, financiële consequenties en doorlooptijd en herzie het maatregelenpakket aan de hand van de uitkomsten daarvan. In hoofdstuk 3 van het projectplan Fairfok zijn vele maatregelen aangekondigd die veel tijd en geld kosten. Bijzonder is dat deze enorme hoeveelheid maatregelen (die allemaal betaald moeten worden door de leden) gebaseerd zijn op een aanname van een gezondheidstoestand binnen de rashondenfokkerij, gebaseerd op een gedateerd (paragraaf 2.2 onder punt 2) onderzoek van Ir. E. Gubbels (40% rashonden ziek, onderzocht in periode 1998-2000) In het projectplan is zelfs gemeld dat er geen recente cijfers voor handen zijn. Onder de leden en aangesloten fokkers is veel kennis over de gezondheid van de rassen. Het is dan ook de vraag waarom de Raad van Beheer die kennis niet heeft benut via een simpele uitvraag.
3 Vervolgens wordt in hoofdstuk 3 wel een enorm maatregelenpakket ter verbetering van de gezondheid van de rashond aangekondigd, terwijl er vanwege de afwezigheid van recente, feitelijke kennis, totaal niet bekend is of deze maatregelen wel noodzakelijk zijn. Er is derhalve verkeerd om gewerkt. De diverse onderzoeksinstituten die dit projectplan Fairfok hebben ondersteund staan uiteraard allemaal te trappelen om in opdracht van de Raad van Beheer uiteenlopende onderzoeken uit te voeren. Of dit noodzakelijk en doelmatig is, is maar de vraag. De huidige gezondheidstoestand is immers onbekend volgens de Raad van Beheer. Starten met een reëel, sober en doelmatig onderzoek conform sub-agendapunt 2 zou passender zijn. De kosten zijn absoluut een factor waarmee rekening moet worden gehouden. De hobbymatige rashondenfokkerij wordt steeds duurder en met de vele verplichtingen te belastend en is op die manier niet in stand te houden. Naast de voorgestelde maatregelen heeft de Raad van Beheer o.a. in het verschiet: verplichte gedragstesten, verplichte educatie, een nog op te stellen werkplan, de nog te ontwikkelen normenmatrix etc. De (financiële) consequenties en de consequenties qua tijdbeslag voor rasverenigingen en fokkers zullen fors zijn. De in paragraaf 3.3.3 sub a genoemde onderzoeken van raspopulatie data voor alle rassen met de snelheid van 3 rassen per kwartaal gaat (zonder vertraging) 25 jaar duren! Dat is zinloos. Sub-agendapunt 5: Verschaf helderheid in de verantwoordelijkheid met betrekking tot gedrag van honden, dit ligt slechts ten dele bij de fokker, maar grotendeels bij de koper/nieuwe baas. Verwijder deze fokkersverantwoordelijkheid ten aanzien van gedrag van de hond uit het projectplan. In het projectplan wordt de verantwoordelijkheid van de fokker gekoppeld aan de onlosmakelijke combinatie gezondheid, welzijn en gedrag. Vooral dit laatste punt dient verwijderd te worden. Gedragsproblemen bij huishonden liggen veelal bij de relatie hond-baas en niet bij hond-fokker. Door gedrag te koppelen aan de verantwoordelijkheid van de fokker wordt de basis gelegd voor grote, onterechte claims door pup eigenaren die ontevreden zijn over het gedrag van hun hond. Stel als eis dat de rashondenfokkers hun nest in huiselijke kring dienen groot te brengen in contact met mensen en dan zijn de welzijns- en gedragsbasis voor te verkopen pups al goed gelegd. Sub-agendapunt 6: Verwijder ambitie 5 (hoofdstuk 2) uit het projectplan, de verzekering van de fokker naar de koper dat een rashond 11 jaar gezond leeft zonder bijzonder dierenartsbezoek In het Projectplan Fairfok staat in paragraaf 2.2, onder punt 5 het volgende vermeld: In de toekomst is de nieuwe eigenaar van een rashond ervan verzekerd dat zijn hond goed past in zijn nieuwe omgeving, geen abnormaal gedrag vertoont, trainbaar en alert is. De hond functioneert goed in een groep (mensen, honden), is gezond en leeft gemiddeld 11 jaar. Bezoek aan de dierenarts blijft beperkt tot reguliere controle en behandeling. Dit punt behoeft geen nadere toelichting. Naar aanleiding van deze formulering zijn Amerikaanse toestanden te verwachten ten aanzien van opportunistische megaclaims richting rashondenfokkers. Dit is dé stimulans voor alle rashondenfokkers om stamboomloos te gaan fokken. Daarnaast is de fokker op basis van het Besluit houders van dieren, gehouden schriftelijke informatie te verstrekken, o.a. over de kosten die gepaard gaan met het houden van een hond. De hiervoor gemelde ambitie is op dat vlak onhoudbaar omdat onjuiste informatie geeft.
4 Sub-agendapunt 7: Keep it simple en draag uit waar een rashond voor staat. Stop met de tussenstap van invoering van convenanten en start per direct met de normenmatrix. Op dit moment zien fokkers en kopers van rashonden door de bomen het bos niet meer. De eenvoudige opmerking de rashond is ziek is door de hele maatschappij als waarheid aangenomen. Tot nu toe heeft de georganiseerde kynologie daar slechts de volgende niet uit te leggen eisenpakketten tegenover gesteld. Zo kennen wij het Kynologisch Reglement met daarin de gezondheids- en welzijnsregels. Per rasvereniging een Verenigings Fokreglement (VFR) (of zelfs meerdere Verenigings Fokreglementen indien er meerdere rasverenigingen per ras bestaan) en een aantal convenanten die gelden voor iedereen die een ras fokt die onder dat convenant valt. Gelukkig ligt de normenmatrix in het verschiet, een matrix die eenduidig de minimale gezondheidseisen per ras vastlegt en die voor iedere fokker van dat ras gelden. De rashond heeft een stamboom, dit is juist iets dat de rashond onderscheidt van andere honden. De georganiseerde kynologie heeft helaas toegestaan dat de term stamboom is besmeurd. Daarnaast zijn de eisen aan de afgifte van een stamboom minimaal, namelijk het gestelde in het Kynologisch Reglement. De stamboom van de toekomst kent de normenmatrix als basis. Hierdoor kan de garantie worden gegeven dat de ouderdieren van de pup voldoen aan de gestelde gezondheidseisen welke in de normenmatrix, in overleg met de verenigingen van dat ras, zijn vastgelegd. Hiermee worden alle VFR s van een ras en het convenant van sommige rassen samengebracht en dat schept helderheid. Laat de term afstammingsbewijs (=stamboom met de aantekening dat niet voldaan is aan de normenmatrix) vervallen, het doet afbreuk aan de term rashond en werkt naar de buitenwereld een beeld van een halve rashond in de hand. De stamboom van de toekomst is meer dan dat en dat moeten we uitdragen. Een rashond = stamboom = garantie op een zorgvuldig gefokte hond op basis van de normenmatrix. In de normenmatrix dient standaard de uitzonderingsregel voor genenpoolverbreding te zitten, waaronder de inzet van buitenlandse dekreuen (en het gebruik van ingevoerd sperma van buitenlandse dekreuen), waarbij de eis dat de buitenlandse dekreu (of de dekreu van ingevoerd sperma) moet voldoen aan de Nederlandse normen wordt losgelaten. Als dit achterwege blijft, leidt dit tot een versmalling van de genenpool van de Nederlandse rashondenpopulatie en dit legt de basis voor inteeltproblematiek bij de toekomstige rashondenpopulaties. Sub-agendapunt 8: verwijder uit al de rasverenigingsfokreglementen de eis dat buitenlandse dekreuen (en dekreuen waarvan sperma is ingevoerd) moeten voldoen aan de Nederlandse gezondheidseisen Er zijn door de Raad van Beheer verenigingsfokreglementen gestimuleerd en goedgekeurd waarin de eis is opgenomen dat alle buitenlandse dekreuen moeten voldoen aan de Nederlandse gezondheidsnormen. Veel rasverenigingen lopen hierdoor leeg. Het werkt een genenpoolversmalling in de hand die de basis legt voor toekomstige problemen in de fokkerij. Buitenlandse dekreuen (en dekreuen waarvan sperma is ingevoerd) moeten voldoen aan de eisen uit dat betreffende land en laat het daarbij. Sub-agendapunt 9: Laat de term afstammingsbewijs vervallen, een rashond = stamboom = normenmatrix = zorgvuldig gefokte rashond. Zie voor nadere toelichting sub-agendapunt 7.
5 Sub-agendapunt 10: Verwijder ambitie 3 van paragraaf 2.2 van het projectplan: het stoppen met het fokken van dieren met bijzondere raskenmerken die kunnen leiden tot risico op gezondheids-, gedrags-, en welzijnsproblemen. Deze ambitie gaat leiden tot rechtszaken om bepaalde rassen te verbieden. In paragraaf 2.2, ambitie 3 staat het volgende vermeld: Er wordt niet meer gefokt met honden als het risico op gezondheids-, gedrags- en welzijnsproblemen te groot is of als de dieren niet meer zelfstandig en natuurlijk kunnen leven. Dit is een zeer gevaarlijk geformuleerde ambitie die gegarandeerd gaat leiden tot rechtszaken met als doel het verbieden van bepaalde rassen. Plaats een willekeurige rashond een jaar in het bos zonder enige vorm van verzorging en het gros gaat het niet redden. Onze rassen zijn cultureel erfgoed, en als zodanig als ras erkend door de FCI. Stuur op vermindering van excessen en stimuleer gezond fokken, maar stel niet dit soort gevaarlijke ambities. Hiermee ondermijnt de Raad van Beheer de rashondenfokkerij en de positie van haar leden. Sub-agendapunt 11: Maak onderscheid tussen sturing op de gezondheid van rashonden en het meedoen aan tentoonstellingen. Laat de tentoonstellingseisen in het projectplan vervallen. In het projectplan Fairfok wordt in de paragrafen 2.2 en 3.4.2 gesproken over de nakeuring van de Best of Breeds (BOB s) van 40 rassen tijdens tentoonstellingen door een team van dierenartsen. Dit om de selectie van gezonde honden als BOB te stimuleren. Er zijn vele wezenlijke gezondheidsproblemen die niet van buitenaf te zien zijn. Deze maatregel lijkt gericht te zijn op het pleasen van de publieke opinie, het leidt tot niets. Gezondheid stuur je aan via de fokkerij met fokreglementen en gezondheidsonderzoeken en de hobby schoonheidswedstrijd staat hier los van. Ook de eis om bij iedere tentoonstelling tenminste 50% van het keurmeestercorps te laten bestaan uit Nederlanders leidt tot niets. Het is een gegeven dat buitenlandse keurmeesters meer inschrijvingen trekken. De tentoonstellingsorganisaties hebben het met de terugloop aan inschrijvingen al zwaar genoeg. Het kan toch niet de bedoeling zijn om de tentoonstellingen definitief met deze eis de das om te doen. Sub-agendapunt 12: Laat het infokken van andere rassen, look-alikes en niet-erkende kleuren als wensmaatregelen vervallen. Je creëert hiermee vervolgproblemen en voor de genenpool van het grootste deel van de rassen is dit een onzinmaatregel. Als uitzondering voor kleine rassen (in aantal) of bijzondere situaties moet je dit als bijzondere uitzonderingsmaatregel met aparte besluitvorming hierover niet uitsluiten. Dat is wat anders dan dit als algemene maatregel te stimuleren. Het stimuleren van verbreding van de rashondenfokkerij door dit positief te faciliteren, waardoor weer meer mensen rashonden willen fokken,is zinvoller, evenals het stimuleren van het gebruik van buitenlandse dekreuen (zie eerdere sub-agendapunten). Benadruk deze positieve stimulansen in het projectplan en laat de nadruk op het infokken van andere rassen, look-alikes en niet-erkende kleuren
6 als gewenste maatregelen vervallen (nogmaals, wel als goed onderbouwde uitzondering eventueel inzetten bij gebleken noodzaak voor een ras). Sub-agendapunt 13: Onderzoek de mogelijkheid om de verschillende rassen als merk te registreren in Nederland. Misbruik en beschadiging van de merknaam door derden kan dan juridisch worden aangepakt. Het stamboek kan als een soort merknaamregister worden gezien. Als een hond in Nederland geen NHSB-nummer heeft mag de merknaam niet worden gevoerd. Daarnaast kunnen dierenartsen en andere geleerden die ongefundeerde uitspraken over rashonden doen worden aangesproken. Schep helderheid over de definitie rashond, deze hond heeft een door de FCI erkende stamboom. Verwijder termen zoals rashonden zonder stamboom uit het projectplan. We hebben rashonden en nietrashonden. Maak controle op rashonden eenvoudig op basis van de chipcode die begint met de cijfers 528140 en regel dat de geïmporteerde rashonden een Nederlandse chip met deze code krijgen. Sub-agendapunt 14: Benader de overheid met als doel om als belangenorganisatie alsnog de consequenties van het Besluit houders van dieren voor de achterban beter gestroomlijnd en werkbaar te maken. De mix van het nieuw ingevoerde Besluit houders van dieren en het projectplan Fairfok maken het klimaat waarin de fokker zijn rashonden fokt levensgevaarlijk. Fokkers worden in toenemende mate aansprakelijk gesteld voor ieder denkbaar gebrek aan de verkochte hond. Steeds vaker worden het aankoopbedrag, herstelkosten en zelfs smartengeld van de fokker gevorderd. Het gevolg van een sneller veronderstelde bedrijfsmatigheid bij fokkers op basis van het Besluit houders van dieren heeft als gevolg dat de koop van een hond vanwege de grotere consumentenbescherming is verworden tot een consumentenkoop. Wordt een fokker in rechte betrokken wanneer er sprake is van een gebrek bij de gekochte pup, dan vindt er een omkering van de bewijslast plaats, waardoor de fokker bij voorbaat 1-0 achter staat. De uitlatingen en ambities zoals gesteld in het projectplan Fairfok dragen bij aan het slechte klimaat en spelen tegenstanders alle troeven in de hand om fokkers aan te pakken. De erkenning van de intrinsieke waarde (wezen met gevoel) van het dier heeft ertoe geleid dat de geclaimde bedragen steeds hoger uitpakken, niet in de laatste plaats door de toenemende smartengeld claims. Een nieuw projectplan moet bijdragen aan een veilig klimaat voor de rashondenfokker en geen handreikingen bieden aan pupkopers voor onterechte claims (11 jaar verzekerde gezondheid). Daarnaast moet de Raad van Beheer haar verantwoordelijkheid nemen en de overheid tot inkeer brengen met betrekking tot de letterlijke tekst van het Besluit houders van dieren (hobbymatige) rashondenfokkerij. Zo zijn de opleidingseisen met stages te belastend voor de hobbymatige rashondenfokkerij waardoor nog meer rashondenfokkers ermee zullen stoppen. Dit werkt wederom contrair met de wens tot genenpoolverbreding en de stimulans tot meer rashonden (met gezondheidsonderzoeken conform de normenmatrix) in plaats van niet-rashonden waarvan de gezondheidsbasis volstrekt niet inzichtelijk is. Gevraagd wordt aan de Raad van Beheer om de overheid alsnog te benaderen om de consequenties van het Besluit houders van dieren voor de achterban beter gestroomlijnd en werkbaar te maken.