Biobased inkopen: geen output zonder input

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Biobased inkopen: geen output zonder input"

Transcriptie

1 Biobased inkopen: geen output zonder input Jan IJzerman CoP-meeting 1 oktober 2015

2 Wie ben ik? Jaren 80 : Ministerie LNV duurzame landbouw Jaren 90 : Provincies Groningen & Fryslân plattelandsvernieuwing Vanaf 2002 : Consultancy energietransitie & afval Vanaf 2014 : Zelfstandig adviseur valorisatie van rest- en afvalstromen

3 Wat doe ik? Aanbestedingsbegeleiding decentrale overheden & nutsbedrijven bij inkopen van afvaldiensten: - Provincies Flevoland & Utrecht: bermgras - Regio West-Brabant: alle biomassastromen - Waterschap Rivierenland: alle maaisel - Waterschap Vallei & Veluwe: rwzi-slib - Reststoffenunie drinkwaterbedrijven: waterijzer Valorisatiestudies groene grond- en brandstoffen: - STOWA: rwzi-slib, cellulose uit afvalwater e.d.

4 en dat lukt aardig

5 Overige activiteiten 2012: aanbestedingsonderzoek decentrale overheden (i.s.m. MVO Nederland & PIANOo) 2013: Handreiking Duurzaam Aanbesteden Groenafval (i.o.v. Min. EZ) [= Marktdossier PIANOo] 2015: Workshops decentrale overheden (innovatief aanbesteden groene grondstoffen, i.o.v. RVO)

6 deelnames NEN Biobased products Beg.Cie Duurzaam Biobased Inkopen I&M Werkgroep Luierrecycling I&M/NVRD European Procurement Forum: - PPI4Waste Interest Group - Water Innovation Procurement Discussion Group (WIP) - GPP AG Monitoring Group (resource efficiency roadmap)

7 Kortom Inputkant : zorgen dat groene grondstoffen beschikbaar komen. Throughput : zorgen dat groene grondstoffen beschikbaar worden gemaakt. Outputkant : zorgen voor biobased/circulaire benutting van groene grondstoffen. NB: >75% van de binnenlandse groene grondstoffen is in eigendom van decentrale overheden!

8 Mijn ervaringen I INPUTKANT Koudwatervrees inkopers: risicomijdend gedrag. Kopieergedrag aanbestedende diensten. Ontbreken van beleidsankers voor biobased/circulair gunningsmodel. Ontbreken van een aanbestedingsstrategie. Verschil tussen innovatief bestek en innovatief aanbesteden nagenoeg onbekend. Beperkte kennis van de markt.

9 Mijn ervaringen II THROUGHPUT Marktconsultaties zijn uitzondering. De materialentransitie gaat langzaam; concurrerende BbE-technologieën nog in kinderschoenen. Groothandel kan push & pull uitoefenen, maar focust op prijs.

10 Mijn ervaringen III OUTPUTKANT Aanbod BbE-materialen is gering & smal. Aanbod BbE-materialen is verspreid (ontbreken van schaalgrootte). Voldoende (goed) binnenlands vezelaanbod, maar gebrek aan grondstoffen voor bioplastics e.a. kunststofvervangende grondstoffen. Hoop is gevestigd op biocomposieten.

11 Geen output zonder input Samenvattend: Indien we niet investeren in het structureel betrekken van decentrale overheden bij het PvA Maatschappelijk verantwoord inkopen overheden (MVI), zal de materialentransitie van fossiel naar biobased bij een aanhoudend lage olieprijs in een traag tempo blijven voorthobbelen.

12 Suggesties: 1. Stel een eenvoudig factsheet op met voorbeelden van biobased toepassingen van publieke biomassastromen (GFT, hout, gras, catering). 2. Toon aan dat het begin van circulariteit in het gemeente-, provincie- en waterschapshuis zélf ligt. 3. Reik eenvoudige beleidsankers aan, die gunning op groene herkomst van materialen mogelijk maken.

13 Als circulariteit aan de inputkant gemeengoed wordt (omdat erop bespaard of eraan verdiend kan worden!), dan zal biobased inkopen aan de outputkant vanzelf tot de inkoper doordringen.

14

15 Vraag Kan mijn deelname aan de CoP een zinvolle bijdrage leveren aan het objectief om biobased inkopen o.b.v. kennis & ervaring verder te brengen?

Plan van Aanpak Kansen voor Bermgras Innovatie & Aanbesteden

Plan van Aanpak Kansen voor Bermgras Innovatie & Aanbesteden Plan van Aanpak Kansen voor Bermgras Innovatie & Aanbesteden 1. Context Al enkele jaren gaat de aandacht van overheden en bedrijven uit naar de markt van bermgrasverwerking. Was het beheer van bermgras

Nadere informatie

Sneak preview benchmark MVI. Maatschappelijk Verantwoord Inkopen congres

Sneak preview benchmark MVI. Maatschappelijk Verantwoord Inkopen congres Sneak preview benchmark MVI Maatschappelijk Verantwoord Inkopen congres Doelen van sessie: De doelstelling van deze sessie is tweeledig: 1. inzicht bieden in achtergrond-, opzet-, mogelijke resultaten-

Nadere informatie

Samen geven we richting aan de koers van de NKC

Samen geven we richting aan de koers van de NKC Samen geven we richting aan de koers van de NKC ₀ ₀ ₀ In de aanloop naar de klimaattop in Parijs is eind 2014 de Nederlandse Klimaatcoalitie van start gegaan om CO2 reductie bij bedrijven en andere organisaties

Nadere informatie

Innovatief aanbesteden van gras

Innovatief aanbesteden van gras Ervaringen Flevoland en Utrecht Peter Aardema Adviseur Infra Provincie Flevoland - Bermbeheer in Flevoland - Beleid verwerking bermmaaisel - Aanbesteding maaibestek Flevoland Oost (met prestatieverklaring

Nadere informatie

PIANOo Congres 26 mei 2011 Mr. Pauline Bos tel. 070-3819724 E-mail bos@pro10.nl. Pro 10

PIANOo Congres 26 mei 2011 Mr. Pauline Bos tel. 070-3819724 E-mail bos@pro10.nl. Pro 10 Focus op contractbeheer PIANOo Congres 26 mei 2011 Mr. Pauline Bos tel. 070-3819724 E-mail bos@pro10.nl Pro 10 Partners in Procurement & Tendering Carolina van Nassaustraat 27 2595 TK Den Haag Nederland

Nadere informatie

MVI en Beter Aanbesteden; #hoedan?

MVI en Beter Aanbesteden; #hoedan? MVI en Beter Aanbesteden; #hoedan? Een overzicht van wat kan en mag volgens de Aanbestedingswet 2012. Maret Oomen en Ellen Weisbeek Introductie - Wie zijn wij? Maret Oomen Ellen Weisbeek Directie Mededinging

Nadere informatie

Innovatiegericht inkopen + EMVI

Innovatiegericht inkopen + EMVI Innovatiegericht inkopen + EMVI Bermgras Beter Benutten Henk Wijnen INNOVATIEGERICHT INKOPEN + EMVI Handreikingen Tips Inkoopproces Webinars BERMGRAS BETER BENUTTEN 2 WAAROM INNOVATIE? Bijdragen aan oplossingen

Nadere informatie

Hoogwaardige benutting van gras. Wat is daarvoor nodig?

Hoogwaardige benutting van gras. Wat is daarvoor nodig? Hoogwaardige benutting van gras Wat is daarvoor nodig? Seminar Kansen voor Gras 24 September 2014 Arjen Brinkmann Brinkmann Consultancy 1 Hoogwaardige benutting van gras wat is daarvoor nodig? In ieder

Nadere informatie

BIOBASED INKOPEN. Martin Scherpenisse

BIOBASED INKOPEN. Martin Scherpenisse BIOBASED INKOPEN Martin Scherpenisse Programma Aanleiding Wat en waarom biobased? Definitie Inkoopmodel / checklist Toets interactie Praktijk en flyer Einde Aanleiding Conclusies: Organisatiebeleid is

Nadere informatie

Energetische Toepassing van Biomassa - Dilemma s en kansen. Grondstof GFT. Tim Brethouwer 8 maart 2018

Energetische Toepassing van Biomassa - Dilemma s en kansen. Grondstof GFT. Tim Brethouwer 8 maart 2018 Energetische Toepassing van Biomassa - Dilemma s en kansen. Grondstof GFT Tim Brethouwer 8 maart 2018 Toelichting Tim Brethouwer. Senior marktanalist bij Attero Technisch adviseur Vereniging afvalbedrijven.

Nadere informatie

REBus (Resource Efficient Business Models) Pilot circulair inkopen kantoorinrichting ProRail

REBus (Resource Efficient Business Models) Pilot circulair inkopen kantoorinrichting ProRail REBus (Resource Efficient Business Models) Pilot circulair inkopen kantoorinrichting ProRail Samenvatting With the contribution of the LIFE financial instrument of the European Community ProRail & REBus

Nadere informatie

Duurzaam inkopen, gewoon doen!

Duurzaam inkopen, gewoon doen! Duurzaam inkopen, gewoon doen! Duurzaam Inkopen, 27 januari 2010 ir. Mark Hoogbergen Adviseur Agenda 1 Introductie 4 Criteria 2 Waarom 5 Aan de slag 3 Doelstelling > Menu extra s Agentschap NL Als het

Nadere informatie

Informatienota. Onderwerp EU Partnerschap Urban Agenda Innovative and responsible public procurement

Informatienota. Onderwerp EU Partnerschap Urban Agenda Innovative and responsible public procurement Informatienota Onderwerp EU Partnerschap Urban Agenda Innovative and responsible public procurement Nummer 2018/176459 Portefeuillehouder Botter, J. Programma/beleidsveld 6.2 Gemeentelijk bestuur Afdeling

Nadere informatie

Biobased Inkopen. De koffiebeker. Rob Heijink Categoriemanager Catering IUC BV RWS

Biobased Inkopen. De koffiebeker. Rob Heijink Categoriemanager Catering IUC BV RWS De koffiebeker Rob Heijink Categoriemanager Catering IUC BV RWS Achtergrond Studie Milgro; 175 miljoen bekers per jaar Slechte scores met afvalscheiden Randvoorwaarden in kaart brengen voor duurzame koffiebeker

Nadere informatie

Aanbesteden door de lokale overheid (gemeente).

Aanbesteden door de lokale overheid (gemeente). Aanbesteden door de lokale overheid (gemeente). presentatie 30 mei 2016 regionale marktdag Stedendriehoek Jan Teunis Hartgers inkoopadviseur, team inkoop gemeente Apeldoorn Inkoopplatform Stedendriehoek

Nadere informatie

Aanbestedingen winnen en klanten behouden

Aanbestedingen winnen en klanten behouden Aanbestedingen winnen en klanten behouden Duurzaamheid als onderscheidend vermogen Scherpenzeel, 12 december 2014 Alexander Reuvers Agenda Opening & introductie Aanbesteden (30 minuten) Eerste workshop

Nadere informatie

Bermgras Inzamelstructuur. Innovatief & Ondernemend

Bermgras Inzamelstructuur. Innovatief & Ondernemend Bermgras Inzamelstructuur Innovatief & Ondernemend AGENDA Ondernemerschap en Duurzame samenwerking in Provincie Utrecht Arbor Project Bermgras Inzamelstructuur Waarom? Wat? Hoe? Samenwerkingsovereenkomst

Nadere informatie

Biomassa: realistisch doel of niet?

Biomassa: realistisch doel of niet? Biomassa: realistisch doel of niet? Biomassa uit natuur, bos, landschap en de houtketen Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Platform Hout Nederland (PHN) Bosschap Branchevereniging Organische

Nadere informatie

Gemeentelijke Duurzaamheidsindex GDI-2014 Data voor alle 12 provincies

Gemeentelijke Duurzaamheidsindex GDI-2014 Data voor alle 12 provincies Gemeentelijke Duurzaamheidsindex GDI-2014 Data voor alle 12 provincies Stichting Duurzame Samenleving www.gdindex.nl info@gdindex.nl 0317-750645 1 De GDI omvat de 3 dimensies van duurzaamheid: Mens & Maatschappij,

Nadere informatie

Workshop duurzame stadslandbouw

Workshop duurzame stadslandbouw Workshop duurzame stadslandbouw Changemaker Festival te Heino 14 september 2013 Datum: 14 september 2013 Locatie: Van: Voor: Summmercamp Heino Cees Moerman Workshop Changemaker Kenmerk: 1309 Programma

Nadere informatie

In de praktijk. Gé van den Eertwegh PEHM, Utrecht, 25 maart 2010

In de praktijk. Gé van den Eertwegh PEHM, Utrecht, 25 maart 2010 Gé van den Eertwegh PEHM, Utrecht, 25 maart 2010 Ich bin ein Waterschapper! Vorige werkgever: Waterschap Rivierenland Nu KWR teamleider Ecologie Ich war ein Waterschapper 2 Wie werkt er bij beherende instantie?

Nadere informatie

Actieplan Maatschappelijk Verantwoord Inkopen Gemeente Zaanstad. Juli 2017

Actieplan Maatschappelijk Verantwoord Inkopen Gemeente Zaanstad. Juli 2017 Actieplan Maatschappelijk Verantwoord Inkopen Gemeente Zaanstad Juli 2017 Aanleiding Zaanstad wil zo maatschappelijk verantwoord inkopen als mogelijk. De gemeente kijkt bij inkoop naar belangrijke maatschappelijke

Nadere informatie

Naar een circulaire buitenruimte Wouter Schik, stimulator duurzaamheid gemeente Amersfoort

Naar een circulaire buitenruimte Wouter Schik, stimulator duurzaamheid gemeente Amersfoort Naar een circulaire buitenruimte Wouter Schik, stimulator duurzaamheid gemeente Amersfoort 16 januari 2019 Belang circulaire buitenruimte gemeenten Ca. 90% voetafdruk gemeenten door projecten en beheer

Nadere informatie

Biobased inkopen Martin Scherpenisse 12 oktober 2017

Biobased inkopen Martin Scherpenisse 12 oktober 2017 Biobased inkopen Martin Scherpenisse 12 oktober 2017 Provincie Zeeland Website: www.zeeland.nl www.facebook.com/provincie Zeeland www.twitter.com/provzeeland Abdij 6 - Middelburg Martin Scherpenisse MSc

Nadere informatie

Meten is weten. Hoe bepaal je de succeskans en de impact van netwerken? Programma. Deel 1: Hoe meet je outcome? (Saskia)

Meten is weten. Hoe bepaal je de succeskans en de impact van netwerken? Programma. Deel 1: Hoe meet je outcome? (Saskia) Meten is weten Hoe bepaal je de succeskans en de impact van netwerken? Congres financieren in Netwerken, 13 april 2017 Saskia Keuzenkamp (Vrije Universiteit Amsterdam / Movisie) Sigrid Fiering (Provincie

Nadere informatie

ZONDER WATER GEEN PAPIER; EN ZONDER PAPIER.. MICHIELADRIAANSE

ZONDER WATER GEEN PAPIER; EN ZONDER PAPIER.. MICHIELADRIAANSE ZONDER WATER GEEN PAPIER; EN ZONDER PAPIER.. MICHIELADRIAANSE Thereis no suchthingas waste water. Just water wasted. Ideaslikethisare goodforpeople, planetandprofit. Ideaslikethisarisein the Netherlands.

Nadere informatie

Cluster Bedrijfsvoering rve ICT

Cluster Bedrijfsvoering rve ICT Cluster Bedrijfsvoering rve ICT ACTIEPLAN 2017-2020 Maatschappelijk Verantwoord Inkopen (MVI) 30 juni 2017 Pagina 1 van 10 Inhoud 1 INLEIDING... 3 2 AMBITIE RVE ICT MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD INKOPEN...

Nadere informatie

Communicatieplan CO2-prestatieladder

Communicatieplan CO2-prestatieladder Communicatieplan CO2-prestatieladder certificering CO2-prestatieladder 2018 / 2019 versie 1.2 23 mei 2019 SUEZ Nederland Holding B.V. - SUEZ Recycling and Recovery Netherlands Mr. E.N. van Kleffensstraat

Nadere informatie

ARN, uw duurzame innovatieve partner!

ARN, uw duurzame innovatieve partner! ARN, uw duurzame innovatieve partner! WELKOM! 5 maart 2019 ARN als energie- en grondstoffenproducent Aandeelhouders/PPS-structuur Regio Nijmegen 37,5% Regio De Vallei 11,76% Regio Rivierenland 5,88% REMONDIS

Nadere informatie

Factsheet persbericht

Factsheet persbericht Factsheet persbericht Nut vakbonden onbekend bij jongeren 30 november 2011 Inleiding Van oktober 2011 tot november 2011 hield Zoekbijbaan.nl het Nationale Bijbanen Onderzoek. Aan het onderzoek deden 2464

Nadere informatie

Financieringsvoorwaarden ondersteuning Samenwerkingsafspraken energiebesparing bij bedrijven

Financieringsvoorwaarden ondersteuning Samenwerkingsafspraken energiebesparing bij bedrijven Financieringsvoorwaarden ondersteuning Samenwerkingsafspraken energiebesparing bij bedrijven Inleiding In september 2013 is door een groot aantal partijen, waaronder de rijksoverheid, werkgevers- en werknemersorganisaties,

Nadere informatie

FOSFAATFABRIEK. Coert Petri (Waterschap Rijn en IJssel) Green Deal en Ketenakkoord Fosfaat

FOSFAATFABRIEK. Coert Petri (Waterschap Rijn en IJssel) Green Deal en Ketenakkoord Fosfaat FOSFAATFABRIEK Green Deal en Ketenakkoord Fosfaat Coert Petri (Waterschap Rijn en IJssel) (Rafaël Lazaroms, coördinator klimaat en energie Unie van Waterschappen) 1 mei 2012 1 Inhoud presentatie Green

Nadere informatie

Samenwerking in de waterketen Leren van lessen uit de waterpraktijk Het succes van de 44 regio s

Samenwerking in de waterketen Leren van lessen uit de waterpraktijk Het succes van de 44 regio s Samenwerking in de waterketen Leren van lessen uit de waterpraktijk Het succes van de 44 regio s Jeroen Smarius: covoorzitter kernteam samenwerking waterketen namens VNG Gemeentesecretaris Uden Harm Küpers:

Nadere informatie

Innovatiegericht Inkopen

Innovatiegericht Inkopen WORKSHOP 7 Innovatiegericht Inkopen Marieke van Putten, PIANOo Andrea Wijnants, Ministerie I&M 21 juni 2011 Workshop 1 Het Nieuwe Werken Inhoud Wat is innovatiegericht inkopen bij de overheid? Wat doet

Nadere informatie

Duurzame aanbesteding voor Waterschap Amstel, Gooi en Vecht. Advies voor de fractie van Water Natuurlijk in AGV

Duurzame aanbesteding voor Waterschap Amstel, Gooi en Vecht. Advies voor de fractie van Water Natuurlijk in AGV Duurzame aanbesteding voor Waterschap Amstel, Gooi en Vecht Advies voor de fractie van Water Natuurlijk in AGV Duurzame aanbesteding voor Waterschap Amstel, Gooi en Vecht Advies voor de fractie van Water

Nadere informatie

Vragen van de fractie D66 aan het College van Gedeputeerde Staten op grond van artikel 43 van het Reglement van Orde

Vragen van de fractie D66 aan het College van Gedeputeerde Staten op grond van artikel 43 van het Reglement van Orde `s-hertogenbosch, 20 oktober 2015 Aan het College van Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant Brabantlaan 1 5216 TV 's-hertogenbosch Vragen van de fractie D66 aan het College van Gedeputeerde Staten op grond

Nadere informatie

MVO gids Noord Nederland

MVO gids Noord Nederland MVO gids Noord Nederland Podium, vraagbaak en hulp voor bedrijven en organisaties die actief bezig zijn met maatschappelijk verantwoord ondernemen en werken. Ontwikkeld door de MVO alliantie Noord Nederland

Nadere informatie

Praktisch aan de slag met 114 definities voor circulair inkopen

Praktisch aan de slag met 114 definities voor circulair inkopen Praktisch aan de slag met 114 definities voor circulair inkopen Circulariteit bij Alliander 14-12-2017 Hendrik de Vries, Consultant Circulaire Economie Liandon EC, onderdeel van Alliander Werkgebied en

Nadere informatie

Jaarplan 2019 Hoek Hoveniers Versie: 18 januari 2019 Jaarplan CO2 2019

Jaarplan 2019 Hoek Hoveniers Versie: 18 januari 2019 Jaarplan CO2 2019 Jaarplan CO2 2019 November 2018 Inhoud 1. Reductiedoelstellingen... 3 2. Maatregelen en initiatieven... 4 2.1 Maatregelen... 4 2.2. Afwijkingen, corrigerende en preventieve maatregelen... 4 2.3. Initiatieven...

Nadere informatie

Circulaire Economie en RVO. Bedrijven Platform Duurzaamheid Soest 1 november 2018

Circulaire Economie en RVO. Bedrijven Platform Duurzaamheid Soest 1 november 2018 Circulaire Economie en RVO Bedrijven Platform Duurzaamheid Soest 1 november 2018 Inhoud RVO CE Stimulering CE Inhoud CE CE: waar hebben we het over? Beleid; EZK en IenW; bedrijfsbelang en milieu grondstoffenscan

Nadere informatie

Gas geven voor duurzame energie

Gas geven voor duurzame energie Gas geven voor duurzame energie Programma Programma Thema Thema Workshops Workshops Lokatie Lokatie Gelders Gelders netwerk netwerk voor voor duurzame duurzame energie energie Uitnodiging Netwerkbijeenkomst

Nadere informatie

2 *APR, 2011. GRÖENSEHViCP 7iiin.>-iÖLi;^jg5 3100 AH SCHIEDAM. Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

2 *APR, 2011. GRÖENSEHViCP 7iiin.>-iÖLi;^jg5 3100 AH SCHIEDAM. Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties > Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag Het algemeen bestuur van Natuur- en Recreatieschap Ijsselmonde Postbus 341 GRÖENSEHViCP 7iiin.>-iÖLi;^jg5 3100 AH SCHIEDAM 2 *APR, 2011 j 1. j Datum 18 april

Nadere informatie

Welkom. Bestuurlijke top Circulaire Economie: Van Afval naar Grondstoffen. Van Afval naar Grondstoffen

Welkom. Bestuurlijke top Circulaire Economie: Van Afval naar Grondstoffen. Van Afval naar Grondstoffen Welkom Bestuurlijke top Circulaire Economie: Van Afval naar Grondstoffen Bestuurlijke top Circulaire Economie: Van Afval naar Grondstoffen Programma 14.00-14.05 uur Welkomstwoord door dagvoorzitter Isabelle

Nadere informatie

Circulaire economie voor de waterschappen

Circulaire economie voor de waterschappen Circulaire economie voor de waterschappen Inez van Tilburg, 27-9-2018 De waterschappen Voldoende water Schoon water Veilig water Wat is circulaire economie? Minimaliseren van gebruik primaire grondstoffen

Nadere informatie

De waarde van biomassa

De waarde van biomassa De waarde van biomassa Betaalbaar beheer en onderhoud 1 oktober2015 Mireille Götz Programmamanager Omdat wij niet denken aan onze toekomstige generaties, zullen zij ons nooit vergeten Biobased Economy

Nadere informatie

Duurzaam Inkopen in Nederland Inspiratie voor de Belgische overheden? Take Padding

Duurzaam Inkopen in Nederland Inspiratie voor de Belgische overheden? Take Padding Duurzaam Inkopen in Nederland Inspiratie voor de Belgische overheden? Conferentie duurzame aankopen Brussel Programmatorische federale overheidsdienst Duurzame Ontwikkeling Take Padding 1 december 2011

Nadere informatie

De Overheidsvisie op de bio-based economy in de energietransitie

De Overheidsvisie op de bio-based economy in de energietransitie De Overheidsvisie op de bio-based economy in de energietransitie Irene Mouthaan, themaleider Bio-based Economy, directie Industrie & Handel, ministerie van LNV en IPE 0 Opbouw Presentatie Bio-based Economy

Nadere informatie

Maatschappelijk Verantwoord Inkopen. Maatschappelijk Verantwoord Inkopen doe je samen. Anita den Hoed Sr. Adviseur Inkoop Enexis Groep.

Maatschappelijk Verantwoord Inkopen. Maatschappelijk Verantwoord Inkopen doe je samen. Anita den Hoed Sr. Adviseur Inkoop Enexis Groep. Maatschappelijk Verantwoord Inkopen Maatschappelijk Verantwoord Inkopen doe je samen Anita den Hoed Sr. Adviseur Inkoop Enexis Groep April 2018 Roadmap naar MVI-beleid 2 Opbouw MVI-beleid 3 MVI-beleid

Nadere informatie

Missie, visie en strategie slibverwerking waterschap Rijn en IJssel

Missie, visie en strategie slibverwerking waterschap Rijn en IJssel BIJLAGE 1 Missie, visie en strategie slibverwerking waterschap Rijn en IJssel Missie We verwerken het zuiveringsslib tegen de laagste maatschappelijke kosten, waarbij we ons inzetten de in het slib aanwezige

Nadere informatie

Actieplan Maatschappelijk Verantwoord Inkopen februari Gemeente Baarle-Nassau

Actieplan Maatschappelijk Verantwoord Inkopen februari Gemeente Baarle-Nassau Actieplan Maatschappelijk Verantwoord Inkopen februari 2018 Gemeente Baarle-Nassau 2018 2019 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 2 2. Thema s Maatschappelijk Verantwoord Inkopen... 3 2a. Milieuvriendelijk Inkopen...

Nadere informatie

in samenwerking met 1

in samenwerking met 1 in samenwerking met 1 Welkom bij de workshop CIRCULAIR BOUWEN 2 Welkom en opening Dagvoorzitter Jacqueline Cramer 3 Programma 09.15 Interview met Jaron Weishut, The Green Village en Harold Pauwels, NEN

Nadere informatie

Innovatief aanbesteden; van last naar lust

Innovatief aanbesteden; van last naar lust Innovatief aanbesteden; van last naar lust Simone Houtman, Rijkswaterstaat Marc Veenhuizen, gemeente Apeldoorn Michiel Westerhoff, Circulus Berkel Wat is? Promotion of Public Procurement of Innovation

Nadere informatie

Circulair inkopen door gemeenten en bedrijven

Circulair inkopen door gemeenten en bedrijven Circulair inkopen door gemeenten en bedrijven Circulair inkopen door gemeenten en bedrijven Circulair inkopen: U kunt van start! De overheid heeft een enorme inkoopkracht. Van maar liefst 73,3 miljard

Nadere informatie

DEELSESSIE 3. Duurzame energie: Deelvoorzitter Marga Hoek, Groene Zaak

DEELSESSIE 3. Duurzame energie: Deelvoorzitter Marga Hoek, Groene Zaak DEELSESSIE 3 Duurzame energie: Van afvalinzamelaar tot energieleverancier Deelvoorzitter Marga Hoek, Groene Zaak Ger de Jong Meerlanden De Meerlanden N.V. Rijden op GFT NVRD 24 mei 2012 Duurzame energie

Nadere informatie

Een initiatief van: Duurzame ontwikkeling, arbeid en milieu: TTIP en de EU

Een initiatief van: Duurzame ontwikkeling, arbeid en milieu: TTIP en de EU Noordstra, lepie Van: Verzonden: Aan: Onderwerp: Europese Ster maandag 09 november 2015 15:25 Statengriffie provinsje Fryslân Duurzame ontwikkeling, arbeid en milieu: TTIP en de

Nadere informatie

MVI / MVO. Duurzaam Circulair ILO SR MKB Innovatie

MVI / MVO. Duurzaam Circulair ILO SR MKB Innovatie MVI / MVO Duurzaam Circulair ILO SR MKB Innovatie Werkgroep MVI intake team; Projectleider Pr. Duurzaam Pr. Circulair WSPR Inkoop 2017 2018 2019 Schrijven Bewustwording Opleidingsprogramma Doen en leren

Nadere informatie

Masterclass Raamovereenkomsten. Externe Inhuur. 7 oktober 2008. The Procurement Solutions Company

Masterclass Raamovereenkomsten. Externe Inhuur. 7 oktober 2008. The Procurement Solutions Company Masterclass Raamovereenkomsten Externe Inhuur 7 oktober 2008 The Procurement Solutions Company Agenda Welkom/opening Korte introductie Diversiteit Raamovereenkomsten 8 stappenplan Raamovereenkomsten met

Nadere informatie

Slimmer met vastgoed - innovatief aanbesteden. Een interactieve kennismaking met DBFMOcontracten

Slimmer met vastgoed - innovatief aanbesteden. Een interactieve kennismaking met DBFMOcontracten Slimmer met vastgoed - innovatief aanbesteden van Vliet Een interactieve kennismaking met DBFMOcontracten April 2011 7 april 2009 2 April 2011 - Slimmer met vastgoed - innovatief aanbesteden 3 April 2011

Nadere informatie

Implementeren van MVI. Geleerde lessen uit de evaluatie van MVI actieplannen

Implementeren van MVI. Geleerde lessen uit de evaluatie van MVI actieplannen Implementeren van MVI Geleerde lessen uit de evaluatie van MVI actieplannen CE Delft Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 Energie, transport en grondstoffen Economische, technische en beleidsmatige

Nadere informatie

Initiatieven op het gebied van circulaire economie in de zorg Workshop NEN & RadboudMC 31 augustus 2017

Initiatieven op het gebied van circulaire economie in de zorg Workshop NEN & RadboudMC 31 augustus 2017 Initiatieven op het gebied van circulaire economie in de zorg Workshop NEN & RadboudMC 31 augustus 2017 Transitieprogramma Zorgeloos Afval Jolein Baidenmann Transitiemanager Circulaire Economie in de Zorg

Nadere informatie

De Transitie naar een Circulaire Economie in Flevoland: Kansen voor People, Planet en Profit. Jacqueline Cramer Ambassadeur Circulaire Economie

De Transitie naar een Circulaire Economie in Flevoland: Kansen voor People, Planet en Profit. Jacqueline Cramer Ambassadeur Circulaire Economie De Transitie naar een Circulaire Economie in Flevoland: Kansen voor People, Planet en Profit Jacqueline Cramer Ambassadeur Circulaire Economie PEOPLE People, Planet, Profit (PPP) Van een lineaire naar

Nadere informatie

Inventarisatie verkiezingen tot 1 januari Herindelingsverkiezingen

Inventarisatie verkiezingen tot 1 januari Herindelingsverkiezingen Inventarisatie verkiezingen tot 1 januari 2008 leden van het Europees Parlement 10 juni 2004 leden van de gemeenteraden maart 2006 leden van de provinciale staten maart 2007 leden van de Tweede Kamer der

Nadere informatie

Aanbesteden: Hans Bakker Gunnen en benutten!

Aanbesteden: Hans Bakker Gunnen en benutten! Aanbesteden: Hans Bakker Gunnen en benutten! Regiomanager MKB- Nederland/ coördinator regio Hans Bakker, regiomanager MKB- Nederland/regionaal aanbestedingsbeleid coördinator aanbesteden Informeert Ontmoet

Nadere informatie

Actieplan Maatschappelijk Verantwoord Inkopen (MVI)

Actieplan Maatschappelijk Verantwoord Inkopen (MVI) Actieplan Maatschappelijk Verantwoord Inkopen (MVI) Wat is MVI? Maatschappelijk verantwoord inkopen (MVI) betekent dat bij de inkoop van diensten, producten en werken in alle fasen van het inkoopproces

Nadere informatie

MIT2015 MKB Innovatiestimulering Topsectoren 2015

MIT2015 MKB Innovatiestimulering Topsectoren 2015 Beknopte toelichting MIT2015 MKB Innovatiestimulering Topsectoren 2015 Voorbehoud: dit betreft beknopte toelichting MIT2015 officiële tekst in De Staatscourant is leidend 15-4-2015 I 1 Afspraken MKB samenwerkingsagenda

Nadere informatie

Raad wil aanpassing van gedelegeerde maatregelen procedure. Deze week: Roo, Marijke de. Kunt u de nieuwsbrief niet goed lezen? Bekijk deze online

Raad wil aanpassing van gedelegeerde maatregelen procedure. Deze week: Roo, Marijke de. Kunt u de nieuwsbrief niet goed lezen? Bekijk deze online Roo, Marijke de Van: Europese Ster Verzonden: maandag 16 maart 2015 16:24 Aan: Statengriffie provinsje Fryslân Onderwerp: Raad wil aanpassing van de gedelegeerde maatregelen procedure

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2008 2009 30 196 Duurzame ontwikkeling en beleid Nr. 44 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VOLKSHUISVESTING, RUIMTE- LIJKE ORDENING EN MILIEUBEHEER Aan de Voorzitter

Nadere informatie

ALLES BEGINT MET EEN IDEE

ALLES BEGINT MET EEN IDEE ALLES BEGINT MET EEN IDEE Samenwerking in het kader van het EIP Programma Rol van de provincies, SNN en RVO Subsidiefacts (algemeen) Subsidiabele kosten Subsidiefacts (provincie) Het EIP (Europees Partnerschap

Nadere informatie

Ontwikkeling naar duurzaamheid is te belangrijk om aan het toeval over te laten.

Ontwikkeling naar duurzaamheid is te belangrijk om aan het toeval over te laten. Ing. maart 2014 PS2014-1 2014-0039 PS23/4 Van: geurt van de kerk Verzonden: maandag 10 maart 2014 9:44 Aan: info@gdindex.nl Onderwerp: Gemeentelijke duurzaamheidsindex GDI#2014

Nadere informatie

Nieuwsflits Arbeidsmarkt. Friesland, oktober 2018

Nieuwsflits Arbeidsmarkt. Friesland, oktober 2018 Nieuwsflits Arbeidsmarkt Friesland, oktober 2018 Personeelstekorten in Friesland stijgen Het aantal WW-uitkeringen in Friesland daalde in oktober. Ook op jaarbasis neemt de WW in Friesland af. In steeds

Nadere informatie

Trend: Toename van biobased in verpakken. Karen van de Stadt

Trend: Toename van biobased in verpakken. Karen van de Stadt Trend: Toename van biobased in verpakken Karen van de Stadt Waarom biobased in verpakken? Altijd instroom nodig Hernieuwbare materialen Innovatie Heilige graal? 2 Copyright 2017 KIDV 3 Copyright 2017 KIDV

Nadere informatie

INNOVATIEF AANBESTEDEN VAN GRAS. Teus van Steenis Tactisch inkoper

INNOVATIEF AANBESTEDEN VAN GRAS. Teus van Steenis Tactisch inkoper INNOVATIEF AANBESTEDEN VAN GRAS Teus van Steenis Tactisch inkoper AANLEIDING INNOVATIEF AANBESTEDEN VAN GRAS einde lopende contracten veel aandacht voor circulariteit en duurzaamheid ambitie provincie

Nadere informatie

AANPAK DUURZAAM GWW. Vanuit het perspectief van de waterschappen Zaal: SILO Tijd: uur

AANPAK DUURZAAM GWW. Vanuit het perspectief van de waterschappen Zaal: SILO Tijd: uur AANPAK DUURZAAM GWW Vanuit het perspectief van de waterschappen Zaal: SILO Tijd: 14.35-15.35 uur Opbouw presentatie Even voorstellen D-GWW bij waterschappen Scheldestromen en Inkoop Aanpak Duurzaam GWW

Nadere informatie

Bermgras beter benutten. Lelystad 21 mei Marieke van Putten

Bermgras beter benutten. Lelystad 21 mei Marieke van Putten Bermgras beter benutten Lelystad 21 mei 2015 Marieke van Putten Waarom innovatie? Bijdragen aan oplossingen van maatschappelijke vraagstukken Versterking van ons verdienvermogen en concurrentiekracht Creëren

Nadere informatie

Circulair bouwen in Utrecht onderdeel van Gezond stedelijk Leven, voor iedereen

Circulair bouwen in Utrecht onderdeel van Gezond stedelijk Leven, voor iedereen Circulair bouwen in Utrecht onderdeel van Gezond stedelijk Leven, voor iedereen Wim Beelen Senior Adviseur Gezond Stedelijk Leven Conferentie Circulair Bouwen 16 november 2018 Onderdelen van de presentatie

Nadere informatie

VAN PROBLEEM NAAR GRONDSTOF THIJS COPINI HOOGHEEMRAADSCHAP HOLLANDS NOORDERKWARTIER

VAN PROBLEEM NAAR GRONDSTOF THIJS COPINI HOOGHEEMRAADSCHAP HOLLANDS NOORDERKWARTIER VAN PROBLEEM NAAR GRONDSTOF THIJS COPINI HOOGHEEMRAADSCHAP HOLLANDS NOORDERKWARTIER Presentatie Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK) Energie en grondstoffenfabriek HHNK en de EFGF Beleid biomassa

Nadere informatie

Sociale ondernemingen. Hanze Research Day, 30 januari 2018 Petra Oden, Claudia van Orden, Melanie Doherty

Sociale ondernemingen. Hanze Research Day, 30 januari 2018 Petra Oden, Claudia van Orden, Melanie Doherty Sociale ondernemingen Hanze Research Day, 30 januari 2018 Petra Oden, Claudia van Orden, Melanie Doherty Agenda voor deze bijeenkomst Voorstelrondje Inleiding (Petra) Verkennend onderzoek (Claudia) RAAK-MKB-voorstel

Nadere informatie

Gelderland Flevoland en Overijssel

Gelderland Flevoland en Overijssel Gelderland Flevoland en Overijssel Rijn en IJssel Rivierenland Groot Salland Reest en Wieden Vallei en Veluwe Provincie Gelderland Provincie Overijssel Twente IJsselland Flevoland Flevoland - Koploper

Nadere informatie

Marktontmoeting Circulair Inkopen van Straatmeubilair

Marktontmoeting Circulair Inkopen van Straatmeubilair Marktontmoeting Circulair Inkopen van Straatmeubilair Nieuwegein, 22 januari 2016 Introductie In het speelveld van circulair inkopen is een paradoxale situatie ontstaan. Enerzijds hebben projectleiders

Nadere informatie

Rapportage beoordelen en incidenteel belonen 2012

Rapportage beoordelen en incidenteel belonen 2012 Rapportage beoordelen en incidenteel belonen 2012 Oktober 2013 Samenvatting Provinciebreed wordt er in 2012 met 91% van de medewerkers een planningsgesprek gevoerd, met 81% een voortgangsgesprek en met

Nadere informatie

POP3 Innovatiemaatregelen Voorbereiding EIP-workshop Water 17 mei 2018

POP3 Innovatiemaatregelen Voorbereiding EIP-workshop Water 17 mei 2018 POP3 Innovatiemaatregelen Voorbereiding EIP-workshop Water 17 mei 2018 Europees landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland 28 juni 2018 1 POP3 in NL Alle EU-lidstaten

Nadere informatie

Workshop 6: Stakeholdersconsultatie. Evenement Verbinding Veghel - 15 juni 2017

Workshop 6: Stakeholdersconsultatie. Evenement Verbinding Veghel - 15 juni 2017 Workshop 6: Stakeholdersconsultatie Evenement Verbinding Veghel - 15 juni 2017 Wie zijn wij? Aron Kuijper Gecertificeerde organisatie (niveau 4) QSHE Manager Lid CCvD Sjoerd Wester Certificerende Instelling

Nadere informatie

Workshop J De kracht van een klimaatfonds. 05 april 2011

Workshop J De kracht van een klimaatfonds. 05 april 2011 Workshop J De kracht van een klimaatfonds 05 april 2011 Presentatie Ad Phernambucq Zeeuws Klimaatfonds: Klimaatneutraal met Zeeuwse Projecten Nationaal Energie- en klimaatbeleid Doelstelling: Duurzame

Nadere informatie

MEMO GAD BNG 28.50.30.701 ISO 14001. Gewestelijke Afvalstoffen Dienst. Portefeuillehouders Milieu. Werkgroep biomassa en 'rijden op groen gas'

MEMO GAD BNG 28.50.30.701 ISO 14001. Gewestelijke Afvalstoffen Dienst. Portefeuillehouders Milieu. Werkgroep biomassa en 'rijden op groen gas' Gewestelijke Afvalstoffen Dienst Gooi en Vechtstreek Postadres: Postbus 514 1200 AM Hilversum Bezoekadres: Hooftlaan 32 1401 EE Bussum Telefoon: (035) 699 18 88 Fax: (035) 694 17 45 Internet: www.gad.nl

Nadere informatie

Plan van Aanpak

Plan van Aanpak ---------------------------- Plan van Aanpak M aatschappelijk V erantwoord I nkopen Juli 2017 Inhoud 1 Het Manifest MVI en Houten... 3 2 MVI & de gemeentelijke organisatie... 4 2.1 Centraal inkopen...

Nadere informatie

Vijf vragen over het aanbestedingsbeleid van overheden in Utrecht

Vijf vragen over het aanbestedingsbeleid van overheden in Utrecht Vijf vragen over het aanbestedingsbeleid van overheden in Utrecht Voor de markt is het interessant te weten hoe de overheden in de provincie Utrecht, die deelnemen aan de Marktontmoeting Ondernemend aanbesteden,

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Turfmarkt 147 Den Haag Postbus 20011 2500 EA Den Haag Uw kenmerk 31

Nadere informatie

Inhoudsopgave studiemateriaal

Inhoudsopgave studiemateriaal pag.: 1 van 6 Opleiding: NEVI 2 tactisch Onderdeel: Module K22, Europees aanbesteden - gevorderd Versie: 2 Algemene inleiding Inhoudsopgave Index Deel 1 Aanbestedingsplan Sub 1.1 Ontwikkelingen Overzicht

Nadere informatie

PIANOo-congres 2017 Vragen om open standaarden bij inkopen Wob Rombouts (Inkoop3.0)

PIANOo-congres 2017 Vragen om open standaarden bij inkopen Wob Rombouts (Inkoop3.0) PIANOo-congres 2017 Vragen om open standaarden bij inkopen Wob Rombouts (Inkoop3.0) BELANG VAN OPEN STANDAARDEN Presentatie Pianoo congres 2017-2 WELKE HOORT ER NIET BIJ? Presentatie Pianoo congres 2017-3

Nadere informatie

Natuurlijk comfortabel -Visie op de afvalwaterketen in de regio Vallei en Veluwe-

Natuurlijk comfortabel -Visie op de afvalwaterketen in de regio Vallei en Veluwe- Vallei & Eem Veluwe Oost Veluwe Noord WELL DRA Natuurlijk comfortabel -Visie op de afvalwaterketen in de regio Vallei en Veluwe- februari 2015 concept De aanpak handelingsperspectieven Ontwikkelingen maatschappij

Nadere informatie

Nieuwsflits Arbeidsmarkt. Friesland, februari 2019

Nieuwsflits Arbeidsmarkt. Friesland, februari 2019 Nieuwsflits Arbeidsmarkt Friesland, februari 2019 Afname WW, zorg biedt veel kansen op werk Het aantal WW-uitkeringen in Friesland nam in februari af In de groeiende zorgsector ontstaan steeds meer baankansen

Nadere informatie

Burgerinitiatief. Janet Wetser E-team Ondersteuning Gemeente Soest

Burgerinitiatief. Janet Wetser E-team Ondersteuning Gemeente Soest Programma Opening - Janet Wetser Doelen en vragen van deze avond - Janet Wetser Wat wil ik met zonnepanelen? - Yvonne Feuerhahn (Energieambassade) - Korte pauze - Technische werking - Wim Troost (Adviseur

Nadere informatie

Toelichting op programma en de kennissessies

Toelichting op programma en de kennissessies Toelichting op programma en de kennissessies André Loos, landelijk programmamanager Summit Mobility, Safety and Smart Centres as a Service 3 november 2017, Sassenheim icentrale: Publiek-privaat initiatief

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten- Generaal Postbus EA Den Haag

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten- Generaal Postbus EA Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten- Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Directie Inkoop-, Facilitairen www.rijksoverheid.nl www.facebook.com/minbzk www.twitter.com/minbzk Uw kenmerk 2

Nadere informatie

Beleid en praktijk rijksoverheid. Joan Prummel Categoriemanager Afval en Grondstoffen Rijksdienst voor Ondernemend Nederland

Beleid en praktijk rijksoverheid. Joan Prummel Categoriemanager Afval en Grondstoffen Rijksdienst voor Ondernemend Nederland Beleid en praktijk rijksoverheid Joan Prummel Categoriemanager Afval en Grondstoffen Rijksdienst voor Ondernemend Nederland Agenda MVI door het Rijk Circulair Inkopen Practice what you preach Agenda MVI

Nadere informatie

Versie: 3.0 Status: definitief Datum: 1 juni Marktconsultatie / inspiratiesessie Grondstoffen waterschap Zuiderzeeland

Versie: 3.0 Status: definitief Datum: 1 juni Marktconsultatie / inspiratiesessie Grondstoffen waterschap Zuiderzeeland Marktconsultatie / inspiratiesessie Grondstoffen waterschap Zuiderzeeland Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Marktconsultatie... 4 2.1 Aanleiding... 4 2.2 Doel van de marktconsultatie... 4 2.3 Contactgegevens...

Nadere informatie

Stakeholdersbijeenkomst SBK Routekaart naar NMD 2.0

Stakeholdersbijeenkomst SBK Routekaart naar NMD 2.0 Stakeholdersbijeenkomst SBK Routekaart naar NMD 2.0 Ir. Piet van Luijk / min. BZK 03-12-2013 1 Waar staan we Bepalingsmethode die aansluit op Europese bepalingsmethoden Nationale MilieuDatabase die geschikt

Nadere informatie

Circulaire inkoop: van droom naar werkelijkheid Inkoop heeft sleutel in handen

Circulaire inkoop: van droom naar werkelijkheid Inkoop heeft sleutel in handen Circulaire inkoop: van droom naar werkelijkheid Inkoop heeft sleutel in handen Green Deal Circulaire Inkoop Prof.dr.ing. Jacques J.A.M. Reijniers MBA Utrecht, 16 januari 2014 Leadership Entrepreneurship

Nadere informatie

Actieplan Maatschappelijk Verantwoord Inkopen

Actieplan Maatschappelijk Verantwoord Inkopen Actieplan Maatschappelijk Verantwoord Inkopen 2019-2020 1 Inleiding De gemeenten Aa en Hunze heeft in 2018, net als de buurgemeenten Assen, Tynaarlo en Noordenveld, het Manifest Maatschappelijk Verantwoord

Nadere informatie