INLEIDING TOT DE MARXISTISCHE ECONOMIE. Nick Deschacht
|
|
- Petra Boer
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 INLEIDING TOT DE MARXISTISCHE ECONOMIE Nick Deschacht
2 Inleiding Prof. dr. Ernest Mandel ( )
3 Overzicht van de cursus 28/3: Basisbegrippen van de marxistische economie 18/4: De ontwikkeling van de kapitalistische productiewijze 25/4: Marx theorie van de economische crisis van het kapitalisme Cursustekst: Politieke economie, prof. dr. Dirk Frantzen (
4 De centrale vraag... economische crisis, werkloosheid, ongelijkheid, imperialisme, ecologie,... Wat is het kapitalisme? Karl Marx: Het Kapitaal (1867) Het korte antwoord zou kunnen zijn: het kapitalisme is een productiewijze gekenmerkt door veralgemeende koopwarenproductie. Maar wat betekent dit? Bovendien stelt Marx dat we fenomenen enkel dynamisch kunnen begrijpen
5 Marx lezing van de geschiedenis Noodzakelijk product Arbeidsproductiviteit: technologie, arbeidsdeling, schaalvergroting Het meerproduct als basis van de klassenmaatschappij Productiewijze Productieverhoudingen De antieke productiewijze Slavernij De feodaliteit Lijfeigenschap Het kapitalisme... Productiewijzen ondergraven gaandeweg hun eigen bestaansvoorwaarden
6 Marx lezing van de geschiedenis Primitieve accumulatie van kapitaal Proletarisering en de opkomst van loonarbeid Geschatte proletarisering in West-Europa (zie J. Lucassen, 2005) ± 25% ± 60% ± 70% ± 90% Om misverstanden te vermijden: Zijn bedienden ook loonarbeiders? Is iemand met een spaarrekening altijd een kapitalist?
7 Arbeidswaardeleer Wat bepaalt de waarde van een product? Antwoord van Marx: het enige kenmerk dat alle producten gemeenschappelijk hebben is dat er menselijke arbeid in vervat zit de waarde van een product wordt bepaald door de hoeveelheid arbeid nodig om ze te produceren (de waardewet ) Vergelijk met de klassieke economie: 3 productiefactoren (kapitaal, arbeid en grondstoffen)
8 Meerwaarde en winst Proletarisering: producenten gescheiden van productiemiddelen, hebben geen andere keuze dan hun arbeidskracht te verkopen. Achter de schijnbaar vrijwillig aangegane ruilrelatie tussen arbeider en kapitalist schuilt een dwangrelatie. De ongelijke machtsverhouding in het loononderhandelingsproces stelt de kapitalist in staat om de arbeider meer arbeid te laten presteren dan hij vergoedt via het loon (het meerproduct). Winst is de specifieke vorm van het meerproduct in het kapitalisme, waarbij het meerproduct wordt toegeëigend door ruilhandel op de arbeidsmarkt ipv onder directe dwang.
9 Een eerste antwoord op de centrale vraag Wat is het kapitalisme? Een koopwaar is een product bedoeld voor verkoop op de markt Niet elke markteconomie is kapitalistisch: eenvoudige koopwarenproductie (= pré-kapitalistisch) veralgemeende koopwarenproductie (ook arbeidskracht is een koopwaar) Dus: het kapitalisme is een productiewijze gekenmerkt door veralgemeende koopwarenproductie
10 Marx economische basisconcepten De kapitalist koopt twee soorten koopwaren om die in het productieproces te verbinden: arbeidskracht en productiemiddelen (grondstoffen en machines) Tijdens het productieproces wordt waarde gecreëerd. Na afloop bestaat de waarde van een koopwaar uit drie componenten: C: het constant kapitaal (de waarde van de verbruikte productiemiddelen) V: het variabel kapitaal (de waarde van de verbruikte arbeidskracht) Mw: de meerwaarde (de waarde van het geproduceerde meerproduct) Totale waarde van een koopwaar = C + V + Mw
11 Marx economische basisconcepten Voorbeeld: productie van een houten stoel C: prijs betaald voor grondstoffen (hout), werktuigen, werkplaats V: prijs betaald voor de arbeidskracht Mw: de winst Volledige arbeidsdag: 8u C: 20 (2 uur) + V: 50 + Mw: 30 = 100 (totale waarde) (5 uur) (3 uur) Marx analyseert de pogingen om de hoeveelheid meerwaarde te vergroten: De productie van absolute meerwaarde De productie van relatieve meerwaarde
12 Marx economische basisconcepten Volledige arbeidsdag: 8u C: 20 (2 uur) + V: 50 + Mw: 30 = 100 (totale waarde) (5 uur) (3 uur) 1. De winstvoet = 43% De winstvoet is de winst als percentage van het geïnvesteerde kapitaal
13 Marx economische basisconcepten Volledige arbeidsdag: 8u C: 20 (2 uur) + V: 50 + Mw: 30 = 100 (totale waarde) (5 uur) (3 uur) 2. De samenstelling van het kapitaal = 40% De samenstelling van het kapitaal is een maat voor de graad van mechanisering
14 Marx economische basisconcepten Volledige arbeidsdag: 8u C: 20 (2 uur) + V: 50 + Mw: 30 = 100 (totale waarde) (5 uur) (3 uur) 3. De meerwaardevoet = 60% De meerwaardevoet interpreteert Marx als een maat voor de graad van uitbuiting
INLEIDING TOT DE MARXISTISCHE ECONOMIE
INLEIDING TOT DE MARXISTISCHE ECONOMIE 2. Bewegingswetten van het kapitalisme Nick Deschacht Wat is het kapitalisme? Het korte antwoord was: Het kapitalisme is een productiewijze gekenmerkt door veralgemeende
Nadere informatieINLEIDING TOT DE MARXISTISCHE ECONOMIE
INLEIDING TOT DE MARXISTISCHE ECONOMIE 3. De marxistische crisis- en conjunctuurtheorie Nick Deschacht Een theorie van de economische crisis? Recessie en werkloosheid in de Verenigde Staten, 1948-2008
Nadere informatieLudo Cuyvers. Marxistische economie. herbekeken. (jamv\\
Ludo Cuyvers Marxistische economie herbekeken (jamv\\ Inhoud Inleiding 9 Hoofdstuk 1 De reproductie van het economisch systeem 17 1. Productie en reproductie 17 2. De marxistische reproductieschema's:
Nadere informatieENIGE SLEUTELBEGRIPPEN NADER VERKLAARD: BOURGEOISIE PROLETARIAAT KLEINE BURGERIJ
Teksten voor kaderscholing ENIGE SLEUTELBEGRIPPEN NADER VERKLAARD: BOURGEOISIE PROLETARIAAT KLEINE BURGERIJ De walserij, Adolf von Menzel (1815-1905). Menzel was een van de eerste schilders die de industriële
Nadere informatieSamenvatting Economie Hoofdstuk 4
Samenvatting Economie Hoofdstuk 4 Samenvatting door D. 1323 woorden 7 februari 2016 1 1 keer beoordeeld Vak Economie Samenvatting Hoofdstuk 4; Aan 't werk Boek: 200% Economie 4 mavo/tl Paragraaf 1; productie
Nadere informatieVAN DE. Door professor Ernest Mandel
BEGINSELEN EN TOEPASSING VAN DE MARXISTISCHE ECONOMIE Door professor Ernest Mandel Cursus genoteerd door Toneelgroep Het Trojaanse Paard. Elektronisch beschikbaar gesteld door Adrien Verlee, onder copyleft.
Nadere informatieSamenvatting Economie Hoofdstuk 1
Samenvatting Economie Hoofdstuk 1 Samenvatting door S. 946 woorden 2 april 2017 8,1 1 keer beoordeeld Vak Economie Hoofdstuk 1 De vraag naar producten Kernbegrippen 1) Individuele vraaglijn 2) Betalingsbereidheid
Nadere informatieUIT de arbeidsmarkt
Verandering van de werkloosheid. Vraag en aanbod op de arbeidsmarkt zijn onderhevig aan continue veranderingen. Als gevolg daarvan verandert de omvang van de werkloosheid in een land ook continue. Werkloosheid
Nadere informatieS0A20A SOCIOLOGIE - prof. dr. R. Laermans PROEFEXAMEN
1 Schriftelijk examen S0A20A SOCIOLOGIE - prof. dr. R. Laermans PROEFEXAMEN Instructies voor een goed verloop van het examen. 1. Schrijf op elk van de antwoordbladen je naam, voornaam en examennummer.
Nadere informatieKarl Marx en vervreemding. Geschreven door Erdi Aksoy dinsdag 02 november 2010
Karl Marx, de filosoof uit Trier. De man die als filosoof immense invloed uitgeoefend heeft op de huidige politiek. Een persoon die geassocieerd kan worden met het socialisme en communisme, een van de
Nadere informatieUIT loonruimte en AIQ v1.1
Uitleg loonruimte en AIQ. 1. Wat is de AIQ? De AIQ is de arbeidsinkomensquote en geeft weer hoeveel procent van het Nationaal inkomen (totaal aan beloningen productiefactoren) uitgekeerd wordt aan arbeidsloon.
Nadere informatieEen product begint als grondstof en daarna word het verwerkt tot een eindproduct.
Samenvatting door G. 1151 woorden 21 januari 2015 7,2 5 keer beoordeeld Vak Methode Economie Economie voor jou Paragraaf 3: 3.1: Produceren: is het maken van goederen of het leveren van diensten. Een product
Nadere informatieVonk: Marxistische Studenten
Vonk: Marxistische Studenten 1 Inhoud Ten geleide 3 Hoofdstuk 1 Wie was Marx? En Engels? 5 Hoofdstuk 2 Een materialistische dialectiek 8 Hoofdstuk 3 De dialectiek van de geschiedenis 11 Hoofdstuk 4 Werking
Nadere informatieUIT arbeidsdeling
Arbeidsdeling Het streven van de mens is om zijn welvaart te laten toenemen. Meer welvaart is te bereiken door een hogere productie. Een hogere productie kun je op verschillende manieren bereiken. Een
Nadere informatieDe moderniteit van Marx Kapitaal
De moderniteit van Marx Kapitaal Interview met Alex Callinicos De huidige crisis van het kapitalisme valt samen met een hernieuwde belangstelling voor Marx Kapitaal. Alex Callinicos onderzoekt Marx begrip
Nadere informatieECONOMIE. Begrippenlijst H3 VMBO-T2. PINCODE 5 e editie vmbo-kgt onderbouw. Bewerkt door D.R. Hendriks. Sint Ursula Scholengemeenschap, Horn
ECONOMIE VMBO-T2 Begrippenlijst H3 PINCODE 5 e editie vmbo-kgt onderbouw Bewerkt door D.R. Hendriks Sint Ursula Scholengemeenschap, Horn Versie 1 2013-2014 Hoofdstuk 3 Goede producten? Paragraaf 3.1 Wat
Nadere informatieInleiding. Laat honderd denkscholen opbloeien, maar laat ze hun veronderstellingen duidelijk vermelden Joan Robinson
Inleiding Laat honderd denkscholen opbloeien, maar laat ze hun veronderstellingen duidelijk vermelden Joan Robinson In 2018 is het tweehonderd jaar geleden dat Karl Marx werd geboren. Marx heeft in belangrijke
Nadere informatieLeerboek politieke economie
Leerboek politieke economie Academie der Wetenschappen van de Sovjet-Unie Economisch Instituut Oorspronkelijke uitgave: augustus 1954 Huidige uitgave: januari 2007 Digitale uitgave: januari 2015 leerboek
Nadere informatieAntwoorden Economie H1; Productie en Productiefactoren (Present)
Antwoorden Economie H1; Productie en Productiefactoren (Present) Antwoorden door een scholier 1164 woorden 25 maart 2004 5,1 76 keer beoordeeld Vak Economie Hoofdstuk 1: productie en productiefactoren
Nadere informatieTijd van burgers en stoommachines De sociale kwestie.
Onderzoeksvraag: Waardoor ontstonden het liberalisme en het socialisme, en hoe dachten liberalen en socialisten over de sociale kwestie? Kenmerkende aspect: De opkomst van de politiek maatschappelijke
Nadere informatie3.2 De omvang van de werkgelegenheid
3.2 De omvang van de werkgelegenheid Particuliere bedrijven en overheidsbedrijven nemen mensen in dienst. Collectieve sector = Semicollectieve sector = De overheden op landelijk, provinciaal en lokaal
Nadere informatieALGEMENE ECONOMIE /03
HBO Algemene economie Raymond Reinhardt 3R Business Development raymond.reinhardt@3r-bdc.com 3R 1 M Productiefactoren: alle middelen die gebruikt worden bij het produceren: NOKIA: natuur, ondernemen, kapitaal,
Nadere informatieDe industriële samenleving in Nederland. Hoofdstuk 3. Van stoommachine tot robot. indus_samenleving_2007_2009_vragen.doc
De industriële samenleving in Nederland Hoofdstuk 3 Van stoommachine tot robot De industriële samenleving in Nederland kerndeel vragen 1 1. Wat is de Industriële Revolutie? 2. Wat zijn drie belangrijke
Nadere informatieSamenvatting Economie H 6
Samenvatting Economie H 6 Samenvatting door een scholier 977 woorden 10 mei 2002 5,8 40 keer beoordeeld Vak Economie Hfst. 6 6.1 - Ideaaltypische omschrijving: omschrijving van het volmaakte model * Vrije
Nadere informatie1ste bach PSW. Economie. 1ste semester. uickprinter Koningstraat Antwerpen B EUR
1ste bach PSW Economie 1ste semester Q uickprinter Koningstraat 13 2000 Antwerpen www.quickprinter.be B13 6.00 EUR Nieuw!!! Online samenvattingen kopen via www.quickprintershop.be Handboek Ppt op BB Video
Nadere informatieSamenvatting Economie Vraag en aanbod hoofdstukken 3, 4 & 5
Samenvatting Economie Vraag en aanbod hoofdstukken 3, 4 & 5 Samenvatting door een scholier 2679 woorden 14 juni 2011 7,4 5 keer beoordeeld Vak Economie Hoofdstuk 3. De producent: prijzen, kosten en aanbod
Nadere informatieEconomie module 1. Hoofdstuk 1: Voor niks gaat de zon op.
Economie module 1. Hoofdstuk 1: Voor niks gaat de zon op. Economie gaat in essentie over het maken van keuzes. De behoeften van mensen zijn onbegrensd, maar hun middelen zijn beperkt. Door dit spanningsveld
Nadere informatie3 Economische basis principes
What is called economic progress is the joint effect of the activities of the three progressive groups, the savers, the scientist-inventors, and the entrepreneurs, operating in a market economy. Ludwig
Nadere informatieDe wensen van mensen zijn onbegrensd. Hoe noemen we in de economie deze wensen? BEHOEFTEN. Categorie Vraag & Antwoord
Categorie Vraag & Antwoord De wensen van mensen zijn onbegrensd. Hoe noemen we in de economie deze wensen? BEHOEFTEN Er zijn te weinig middelen om in alle behoeften te kunnen voorzien. Hoe heet dit verschijnsel?
Nadere informatieSamenvatting Economie Toetsweek 2
Samenvatting Economie Toetsweek 2 Samenvatting door E. 1301 woorden 3 december 2016 10 1 keer beoordeeld Vak Economie VERKOOPWAARDE 2000 INKOOPWAARDE: (INTERMEDIAIR VERBRUIK) GRONDSTOFFEN 1100 DIENSTEN
Nadere informatieEconomie Pincode klas 4 vmbo-gt 6 e editie Samenvatting Hoofdstuk 3: We gaan voor de winst Exameneenheid: Arbeid en productie
3.1 Wat zijn de kosten? Toegevoegde = extra waarde die ontstaat door de bewerking van een product waarde Toegevoegde waarde = verkoopwaarde inkoopwaarde Productiefactoren = productiemiddelen die een producent
Nadere informatieHoofdstuk 7: Productie en Kosten
Economie, een Inleiding Hoofdstuk 7: Productie en Kosten 1 Productie en Kosten Constructie van kostenfunctie Resultaat van optimale keuze van productiefactoren gegeven prijzen gegeven te produceren output
Nadere informatieSamenvatting Economie Module 2
Samenvatting Economie Module 2 Samenvatting door S. 1008 woorden 3 januari 2013 6,7 62 keer beoordeeld Vak Methode Economie Praktische economie Praktische economie Module 2 Economie Module 2 Eenmaal, andermaal,verkocht
Nadere informatieBij produceren gaat echt om alle activiteiten die gericht zijn op het maken van producten of het verrichten van diensten.
Verslag door F. 1863 woorden 23 juni 2012 8,8 5 keer beoordeeld Vak Economie 7.1 productie en behoeften Bij produceren gaat echt om alle activiteiten die gericht zijn op het maken van producten of het
Nadere informatieExtra opgaven hoofdstuk 11
Extra opgaven hoofdstuk Opgave Van een landbouwbedrijf zijn de input- en outputrelaties in onderstaande tabel weergegeven. We veronderstellen dat alleen de productiefactor arbeid varieert. Verder is gegeven
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 3 1 t/m 9
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 3 1 t/m 9 Samenvatting door een scholier 3000 woorden 6 oktober 2009 6 2 keer beoordeeld Vak Geschiedenis 1. Voor industrie was nodig: energiebronnen. grondstoffen.
Nadere informatieSamenvatting Economie Werk hoofstuk 1 t/m 3
Samenvatting Economie Werk hoofstuk 1 t/m 3 Samenvatting door H. 1812 woorden 16 juni 2013 6 4 keer beoordeeld Vak Methode Economie LWEO Economie samenvatting Werk hoofdstuk 1, 2 en 3 Hoofdstuk 1. Werken
Nadere informatieALGEMENE ECONOMIE /01
HBO Algemene economie Raymond Reinhardt 3R Business Development raymond.reinhardt@3r-bdc.com 3R 1 Het begrip economie M Economie: grof vanuit Grieks vertaald: management van huishouding. Sociale wetenschap
Nadere informatieParagraaf 2 De hedendaagse arbeids samenleving 2.1 wat is een arbeids samenleving?
Antwoorden door een scholier 1490 woorden 7 april 2006 4,6 15 keer beoordeeld Vak Methode Maatschappijleer Delphi Paragraaf 2 De hedendaagse arbeids samenleving 2.1 wat is een arbeids samenleving? In 1948
Nadere informatie4.1 De collectieve arbeidsovereenkomst
4.1 De collectieve arbeidsovereenkomst De arbeidsvoorwaarden van veel werknemers zijn vastgelegd in een collectieve arbeidsovereenkomst. Dit is een overeenkomst die per bedrijf of bedrijfstak wordt afgesloten
Nadere informatieH1: Economie gaat over..
H1: Economie gaat over.. 1: Belangen Geld is voor de economie een smeermiddel, door het gebruik van geld kunnen we handelen, sparen en goederen prijzen. Belangengroep Belang = Ze komen op voor belangen
Nadere informatieSamenvatting Economie Module 2 Een kwestie van ondernemen
Samenvatting Economie Module 2 Een kwestie van ondernemen Samenvatting door een scholier 1446 woorden 14 december 2003 7,3 22 keer beoordeeld Vak Economie Economie module 2 Een kwestie van ondernemen Hoofdstuk
Nadere informatieOorzaken van de crisis
Oorzaken van de crisis De fundamentele oorzaak van de crisis kan in één zin worden vervat: er is een crisis ontstaan in het circuleren van kapitaal als gevolg van het feit dat werkende mensen niet genoeg
Nadere informatieDE ECONOMISCHE BASIS VAN DE DERDE UNIVERSELE THEORIE
HET GROENE BOEK; DEEL 2 DE ECONOMISCHE BASIS VAN DE DERDE UNIVERSELE THEORIE Belangrijke historische ontwikkelingen die bijdragen aan de oplossing van het probleem van werk en inkomen - de relatie tussen
Nadere informatieDomein GTST havo. 1) Gezinnen, bedrijven, overheid en buitenland; of anders geformuleerd: (C + I + O + E M)
1) Geef de omschrijving van trendmatige groei. 2) Wat houdt conjunctuurgolf in? 3) Noem 5 conjunctuurindicatoren. 4) Leg uit waarom bij hoogconjunctuur de bedrijfswinsten zullen stijgen. 5) Leg uit waarom
Nadere informatieEconomie en ontwikkeling
Economie en ontwikkeling BTC Infocyclus Annelies Van Bauwel Overzicht Wat is Economie? Functioneren van economie L. Smets en D. Essers De economische kringloop Specialisatie en coördinatieproblemen Rol
Nadere informatieSamenvatting Economie Hoofdstuk 4.1 t/m 4.6
Samenvatting Economie Hoofdstuk 4.1 t/m 4.6 Samenvatting door een scholier 1377 woorden 29 maart 2010 7 6 keer beoordeeld Vak Methode Economie In balans Economie samenvatting Hoofdstuk 4 Beroepsbevolking
Nadere informatieDe impact van supersterbedrijven op de inkomensverdeling
VIVES BRIEFING 2018/05 De impact van supersterbedrijven op de inkomensverdeling Relatief verlies, absolute winst voor werknemers Yannick Bormans KU Leuven, Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen,
Nadere informatieNetto toegevoegde waarde: loon + huur + rente + winst Bruto toegevoegde waarde: waarde van verkopen waarde van productiebenodigdheden
Paragraaf 1 Nationaal inkomen en welvaart Economie samenvatting H8 Om de welvaart in een land te meten gebruik je het bbp (bruto binnenlands product). Dat is de omvang van de totale productie in het hele
Nadere informatieSamenvatting Maatschappijwetenschappen Hoofdstuk 1 t/m 4.3
Samenvatting Maatschappijwetenschappen Hoofdstuk 1 t/m 4.3 Samenvatting door een scholier 2665 woorden 27 maart 2011 7,8 21 keer beoordeeld Vak Maatschappijwetenschappen Samenvatting MAW Werk Hoofdstuk
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 3 paragraaf 1 t/m 5
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 3 paragraaf 1 t/m 5 Samenvatting door Sven 1427 woorden 12 april 2018 7,7 2 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden Paragraaf 3.1 In de wereld van
Nadere informatieWelvaart en groei. 1) Leg uit wat welvaart inhoudt. 1) De mate waarin mensen in hun behoefte kunnen voorzien. 2) Waarmee wordt welvaart gemeten?
1) Leg uit wat welvaart inhoudt. 2) Waarmee wordt welvaart gemeten? 3) Wat zijn negatief externe effecten? 4) Waarom is deze maatstaf niet goed genoeg? Licht toe. 1) De mate waarin mensen in hun behoefte
Nadere informatieSamenvatting Management & Organisatie Hoofdstuk 26
Samenvatting Management & Organisatie Hoofdstuk 26 Samenvatting door een scholier 1708 woorden 25 januari 2010 6,1 23 keer beoordeeld Vak Methode M&O In balans M&O, Samenvatting Hoofdstuk 26: Kosten en
Nadere informatieGeschreven: Bron: Vertaling: Deze versie:
Geschreven: 1954; Bron: boek als pdf bezorgd door Rob Heusdens, het voorwoord door Luc Lever; Vertaling: augustus 1977 door Uitgeverij Het Progressieve Boek, Rotterdam; Deze versie: correcties van scan-
Nadere informatieaanbod van arbeid: alle mensen tussen de 15 en de 65 die willen, kunnen en mogen werken. (werknemers, zelfstandigen en werklozen)
Samenvatting door een scholier 1898 woorden 28 maart 2004 6,9 64 keer beoordeeld Vak Economie Economie H 1 tm 5 1 aanbod van arbeid: alle mensen tussen de 15 en de 65 die willen, kunnen en mogen werken.
Nadere informatieH2: Economisch denken
H2: Economisch denken 1 : Produceren Produceren: Het voortbrengen van goederen en diensten met behulp van de productiefactoren door bedrijven en de overheid. Alleen bedrijven en de overheid kunnen produceren
Nadere informatie1.1 t/m 1.4 Ondernemen het combineren van productiefactoren; arbeid kapitaal en natuur.
Samenvatting door een scholier 1547 woorden 16 april 2007 5,2 6 keer beoordeeld Vak Methode Economie Praktische economie Samenvatting economie Module 2. Hoofdstuk 1 1.1 t/m 1.4 Ondernemen het combineren
Nadere informatieNIETS ANDERS DAN GELIJKE VRIJHEID:
NIETS ANDERS DAN GELIJKE VRIJHEID: OVER DE ACTUALITEIT VAN KARL MARX LGOG-lezing over Marx op 14 mei 2018 door René Gabriëls 1. KRITIEK VAN DE POLITIEKE ECONOMIE Wat is de achtergrond van Marx analyse
Nadere informatie7 Directe en indirecte kosten
7 Directe en indirecte kosten hoofdstuk 7.1 C 7.2 B 7.3 C 7.4 A 7.5 B 7.6 D 800 / 7.0 = 0,101 7.7 B 1.350 13,5 40 = 810 Opslag: 60 / 40 = 1,5 (150%) 7.8 A 2 35 + 10 15 + 0,50 2 35 = 255 7.9 B 12 + 10 +
Nadere informatieSamenvatting Economie Hoofdstuk 2
Samenvatting Economie Hoofdstuk 2 Samenvatting door een scholier 1990 woorden 6 december 2010 3,6 2 keer beoordeeld Vak Methode Economie In balans 2.1 produceren Produceren: het maken van goederen en het
Nadere informatieSamenvatting Economie H.8 / H.3
Samenvatting Economie H.8 / H.3 Samenvatting door R. 1151 woorden 15 juni 2013 5,2 2 keer beoordeeld Vak Methode Economie Pincode 8.1 is dit verzekeren? Begrippen H.8 Verzekering: Een manier om je te beschermen
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5, par. 2 t/m 9
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5, par. 2 t/m 9 Samenvatting door een scholier 2091 woorden 24 april 2006 6,9 3 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden 2. Kenmerken van de industriële
Nadere informatieMigratietheorieën in vogelvlucht. Jeroen Doomernik
Migratietheorieën in vogelvlucht Jeroen Doomernik De eerste migrant Neo-klassieke theorie New Economics of Labour Migration De duale arbeidsmarkt World systems Volgmigratie Migratiesystemen Netwerken Institutionalisering
Nadere informatiepolitieke economie eind 1971 We moeten het kapitalisme kennen en we moeten het vernietigen. REVOLUTIE
Inhoudsopgave Inleiding Hoofdstuk 1. Het ontstaan van kapitalisten en arbeiders 3 Hoofdstuk 2. De kapitalistische uitbuiting 4 Hoofdstuk 3. Het privé-eigendom is de grondslag van de kapitalistische maatschappij
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 1 de industri?le samenleving
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 1 de industri?le samenleving Samenvatting door Amy 673 woorden 19 maart 2017 6,6 8 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Werkplaats Hoofdstuk 1 de industriële samenleving
Nadere informatieOPGAVEN HOOFDSTUK 1 UITWERKINGEN
OPGAVEN HOOFDSTUK 1 UITWERKINGEN Opgave 1 a. Wat bestudeert de bedrijfseconomie? Bedrijfseconomie is een economische wetenschap die het economisch handelen van bedrijven bestudeert. Opgave 2 a. Wat zijn
Nadere informatieSamenvatting Economie Hoofdstuk 1 t/m 5, Arbeidsmarkt
Samenvatting Economie Hoofdstuk 1 t/m 5, Arbeidsmarkt Samenvatting door een scholier 1500 woorden 30 mei 2006 6,8 66 keer beoordeeld Vak Methode Economie LWEO H1, de arbeidsmarkt op. Aanbod van arbeid
Nadere informatieEconomie van robot en sociale zekerheid
Waar leidt de inzet van de robot toe? Stel dat de robot nu kan worden ingevoerd. Een robot kan eenvoudige werkzaamheden vervullen tegen een kostprijs van 2,50 EUR per uur. Dat zou betekenen dat het loon
Nadere informatie2,1: Nederlands-Indië, 19 e eeuw
2,1: Nederlands-Indië, 19 e eeuw 1830 1870: Javaanse boer werkt voor Nederlandse staat: - cultuurstelsel - Herendiensten van verliespost naar wingewest Vanaf 1870: modern imperialisme particuliere bedrijven
Nadere informatieSamenvatting Economie Arbeidsmarkt & inkomen
Samenvatting Economie Arbeidsmarkt & inkomen Samenvatting door een scholier 1239 woorden 30 oktober 2003 6,6 81 keer beoordeeld Vak Economie Lesbrief Arbeidsmarkt Hoofdstuk 1 Beroepsbevolking= werkgelegenheid
Nadere informatieSamenvatting Economie Hoofdstuk 1 t/m 5: Verdienen en Uitgeven
Samenvatting Economie Hoofdstuk 1 t/m 5: Verdienen en Uitgeven Samenvatting door D. 1403 woorden 18 januari 2014 7 3 keer beoordeeld Vak Economie Conjunctuurbeweging/Conjunctuur: Het patroon van het stijgen
Nadere informatieSamenvatting Economie Hoofdstuk 1 en 2
Samenvatting Economie Hoofdstuk 1 en 2 Samenvatting door een scholier 175 woorden 20 november 2004 6,3 2 keer beoordeeld Vak Economie 1 De kern van het ondernemen. 1.1 Welke activiteiten vinden in de onderneming
Nadere informatieOpnamekosten Boeterente, indien je je geld eerder opneemt dan de afgesproken looptijd dan moet je een boete rente betalen.
Samenvatting Economie Hfd.9 Nu kopen later betalen 5 Sparen, hoe werkt dat? Wat is sparen? Sparen is het opzij leggen van inkomen. 3 redenen (motieven) waarom mensen sparen: 1. Om later iets te kopen;
Nadere informatieSamenvatting Economie Hoofdstuk 6
Samenvatting Economie Hoofdstuk 6 Samenvatting door een scholier 2139 woorden 16 oktober 2005 7,4 25 keer beoordeeld Vak Methode Economie Percent Paragraaf 1 Micro-economie: als we de productie door 1
Nadere informatie7,1. Samenvatting door een scholier 818 woorden 19 september keer beoordeeld. MODULE 1: HOOFDSTUK 1 Waarover gaat economie?
Samenvatting door een scholier 818 woorden 19 september 2004 7,1 10 keer beoordeeld Vak Economie MODULE 1: HOOFDSTUK 1 Waarover gaat economie? Economie gaat over de behoeften (de wensen) van mensen. Behoeften
Nadere informatie1. Leg uit dat het sparen door gezinnen een voorbeeld is van ruilen in de tijd. 2. Leg uit waarom investeren door bedrijven als ruilen over de tijd beschouwd kan worden. 3. Wat is intertemporele substitutie?
Nadere informatieExamen aantekeningen 2014
Examen aantekeningen 2014 Basisbehoeften zijn behoeften die je nodig hebt om in leven te blijven. Bijvoorbeeld eten en drinken, kleding en een huis. Luxe behoeften heb je niet echt nodig bijvoorbeeld televisie
Nadere informatieMARX VOOR BEGINNERS EEN INLEIDING TOT HET MARXISME INSTITUUT MARXISTISCHE STUDIES FRANS DE MAEGD LEUVEN, APRIL 2011
MARX VOOR BEGINNERS EEN INLEIDING TOT HET MARXISME INSTITUUT MARXISTISCHE STUDIES FRANS DE MAEGD LEUVEN, APRIL 2011 Kleine leesopdracht Noem de belangrijkste bijdragen van Marx aan de hand van de toespraak
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Module 3, Welvaart in Amerika en Nederland
Samenvatting Geschiedenis Module 3, Welvaart in Amerika en Nederland Samenvatting door een scholier 583 woorden 8 februari 2005 4,7 21 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo Module 3, aantekeningen.
Nadere informatie7,5. Samenvatting door een scholier 1363 woorden 7 februari keer beoordeeld. Lesbrief: Arbeidsmarkt. Hoofdstuk 1: De arbeidsmarkt op
Samenvatting door een scholier 1363 woorden 7 februari 2002 7,5 813 keer beoordeeld Vak Economie Lesbrief: Arbeidsmarkt Hoofdstuk 1: De arbeidsmarkt op Concrete markt: een plek waar vragers en aanbieders
Nadere informatie1 Boekhouden BOEKHOUDEN
1 Boekhouden 8 BOEKHOUDEN Joël werkt bij de zalmkwekerij van Vincent Arends. Hij werkt op de administratie. Joël weet daardoor precies wat er gebeurt in het bedrijf. Hij weet bijvoorbeeld welke kosten
Nadere informatieTweede graad Derde graad Algemene economie Derde graad Bedrijfswetenschappen Thema 1: De kern van ondernemen
Tweede graad Derde graad Algemene economie Derde graad Bedrijfswetenschappen Thema 1: De kern van ondernemen Welke activiteiten vinden in een onderneming plaats? - de productiefactoren natuur, arbeid en
Nadere informatie5.1 Wie is er werkloos?
5.1 Wie is er werkloos? Volgens het CBS behoren mensen tot de werkloze beroepsbevolking als ze een leeftijd hebben van 15 tot en met 64 jaar, minder dan 12 uur werken, actief op zoek zijn naar betaald
Nadere informatieSamenvatting Economie Lesbrief Arbeidsmarkt
Samenvatting Economie Lesbrief Arbeidsmarkt Samenvatting door een scholier 1291 woorden 7 maart 2004 8,4 13 keer beoordeeld Vak Economie Lesbrief 'de Arbeidsmarkt' Hoofdstuk 1 Concrete markt: een vaste
Nadere informatiede moderne maatschappij
de moderne maatschappij deel 2 Productie, waarde, geld en kapitaal. hoe onze maatschappij zich ontwikkelt op het ritme van de kassa. 1 Nadat de wareneconomieën de overheersende vorm van productie in Europa
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 7
Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 7 Samenvatting door een scholier 164 woorden 17 maart 24 6,9 291 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Wereldwijs Hoofdstuk 7: Werk aan de wereld. 1: De landbouw
Nadere informatieauteursrechtelijk beschermd materiaal OPLOSSINGEN OEFENINGEN HOOFDSTUK 7
OPLOSSINGEN OEFENINGEN HOOFDSTUK 7 Open vragen OEFENING 1 Consumptietheorie Nutsfunctie Budgetrechte Indifferentiecurve Marginale substitutievoet Marginaal nut Inkomenseffect Productietheorie Productiefunctie
Nadere informatieBegrippenlijst Maatschappijleer Hoofdstuk 5
Begrippenlijst Maatschappijleer Hoofdstuk 5 Begrippenlijst door Maureen 1328 woorden 6 juni 2016 7,7 9 keer beoordeeld Vak Methode Maatschappijleer Thema's maatschappijleer Begrippen maatschappijleer verzorgingsstaat
Nadere informatieLaat die robots maar komen! Ben Dankbaar SOMz 8 januari 2018
Laat die robots maar komen! Ben Dankbaar SOMz 8 januari 2018 De bourgeoisie kan niet bestaan zonder de productiemiddelen, dus de productieverhoudingen, dus de gezamenlijke maatschappelijke verhoudingen
Nadere informatieArbeid = arbeiders = mensen
Vraag van en aanbod naar arbeid Arbeid = arbeiders = mensen De vraag naar mensen = werkenden Het aanbod van mensen = beroepsbevolking Participatiegraad Beroepsbevolking / beroepsgeschikte bevolking * 100%
Nadere informatie5,7. Samenvatting door een scholier 1664 woorden 2 januari keer beoordeeld 4.1
Samenvatting door een scholier 1664 woorden 2 januari 2016 5,7 6 keer beoordeeld Vak Methode Economie Pincode H4 4.1 Mensen hebben verschillende motieven om te werken. Behalve om geld te verdienen, werken
Nadere informatieAnalyse van het kapitalisme - Imperialisme vandaag -
Analyse van het kapitalisme - Imperialisme vandaag - David Para Marxistische zomeruniversiteit 22-24 augustus 2007 Imperialisme vandaag Lenin toont aan dat het kapitalisme een kwalitatieve verandering
Nadere informatieEpiloog 77 Verantwoording 81 Beknopt register van kernbegrippen 87
Inhoud Inleiding 7 Das Kapital 15 1. De tweeledige werkelijkheid 17 2. Het kapitalistisch productieproces: hoe 21 arbeid kapitaal produceert 3. Arbeidsproductiviteit en technische 31 ontwikkeling 4. Kapitaalaccumulatie
Nadere informatiePraktische opdracht Economie Globalisering
Praktische opdracht Economie Globalisering Praktische-opdracht door een scholier 2762 woorden 1 april 2007 7,2 7 keer beoordeeld Vak Economie Wat is Globalisering? Het Socialistische Perspectief Inhoud:
Nadere informatieWinst: overproductie, werkloosheid
1 van 9 25-04-17 15:06 achterdesamenleving.nl Winst: overproductie, werkloosheid en slavernij door Pieter 10-13 minuten Een artikel van Pieter Stuurman De meeste mensen menen te weten dat winst* goed is.
Nadere informatieDe kritische consument
De kritische consument Inleiding Om producten te kunnen maken heb je grondstoffen nodig. Mensen werken met deze grondstoffen en maken er producten van die we consumeren. Een ondernemer is tevreden als
Nadere informatieProefexamen Inleiding tot de Algemene Economie november /7
Proefexamen Inleiding tot de Algemene Economie Prof. Dr. Jan Bouckaert Prof. Dr. André Van Poeck 15-19 november 2012 1. Welke uitspraak is fout? A. De curve van productiemogelijkheden illustreert het begrip
Nadere informatieCategoriale inkomensverdeling
Categoriale inkomensverdeling - 1 van 5 Categoriale inkomensverdeling 1. Verdeling Het nationaal inkomen dat ontstaat wordt verdeeld over de productiefactoren arbeid, kapitaal en ondernemingsinitiatief.
Nadere informatie