INHOUD. Voorwoord... v DEEL 1 VENNOOTSCHAP, VERENIGING EN ANDERE RECHTSFIGUREN

Transcriptie

1 INHOUD Voorwoord v DEEL 1 VENNOOTSCHAP, VERENIGING EN ANDERE RECHTSFIGUREN Hoofdstuk 1. Het begrip vennootschap Onderscheid met andere rechtsfiguren I. Het begrip vennootschap A. Omschrijving B. Constitutieve kenmerken C. Grondslag van de vennootschap: overeenkomst D. Kenmerken van de vennootschap als overeenkomst II. Onderscheid met verwante rechts figuren A. Vereniging B. Onderneming C. Stichting D. Rechtspersoon E. Onverdeeldheid F. Winstdeelnemende en andere overeenkomsten Hoofdstuk 2. Rechtspersoonlijkheid I. Begrip II. Rechtsgevolgen Hoofdstuk 3. Bronnen van het vennootschapsrecht I. Internationale bronnen A. Europese vennootschapsrecht B. Andere internationale bronnen van vennootschapsrecht C. Paralegale normen ( soft law ) II. Nationale bronnen vii

2 Hoofdstuk 4. Classificaties I. Handelsvennootschap, burgerlijke vennootschap en burgerlijke vennootschap met handelsvorm A. Handelsvennootschappen B. Burgerlijke vennootschappen C. Burgerlijke vennootschappen met handels vorm D. Overzicht E. Onderscheidend criterium: statutair doel F. Bijzondere kwestie: gemengd doel G. Relevantie van het onderscheid II. Personenvennootschap en kapitaal vennootschap A. Personenvennootschappen B. Kapitaalvennootschappen C. Tussenvormen D. Belang van het onderscheid III. Vennootschap met rechtspersoon lijkheid en vennootschap zonder rechtspersoonlijkheid A. Vennootschappen met rechtspersoonlijkheid B. Volkomen en onvolkomen rechtspersonen C. Vennootschappen zonder rechtspersoon lijkheid IV. Vennootschappen met beperkte en met onbeperkte gehoudenheid van de vennoten A. Vennootschappen met beperkte gehoudenheid Principe: beperkte gehoudenheid Doorbraak van de beperkte gehoudenheid a. Contractuele doorbraak b. Gerechtelijke doorbraak c. Wettelijke doorbraak B. Vennootschappen met onbeperkte gehoudenheid Vennootschappen zonder rechtspersoonlijkheid V.O.F. en ESV Comm.V, Comm. VA, LV Burgerlijke vennootschap vs. handelsvennootschap V. Vennootschappen die een openbaar beroep op het spaarwezen doen of hebben gedaan en private vennoot schappen VI. Vennootschappen met winstoogmerk en vennootschappen die geen of een beperkt vermogensvoordeel nastreven voor de vennoten.. 51 VII. Andere indelingen viii

3 Hoofdstuk 5. Typologie I. De maatschap A. Inleiding B. Pluraliteit bewijs personenvennootschap C. Geen rechtspersoonlijkheid gevolgen Collectieve eigendom Persoonlijke en onbeperkte gehoudenheid vennoten Faillissement maatschap onmogelijk Regels over vereffening (Proces)bevoegdheid D. Bestuur E. Commerciële maatschap F. Burgerlijke maatschap II. De tijdelijke handelsvennootschap A. Inleiding B. Bestuur C. Contractvrijheid Beding van ondeelbaarheid van de rekeningen D. Geen rechtspersoonlijkheid E. Relevantie ten opzichte van de maatschap III. De stille handelsvennootschap A. Inleiding B. Geheim karakter C. Gehoudenheid van de vennoten D. Bestuur E. Bijzondere eigendomsregeling IV. De vennootschap onder firma (V.O.F.) A. Inleiding B. Rechtspersoonlijkheid Onvolkomen rechtspersoonlijkheid: persoonlijke, hoofdelijke en onbeperkte gehoudenheid in subsidiaire orde Afzonderlijk vermogen Faillissement van de V.O.F. en de vennoten Regels vereffening Procesbevoegdheid C. Bestuur en vertegenwoordiging D. De vennoten E. Relevantie van de V.O.F V. De gewone commanditaire vennoot schap (Comm.V) A. Inleiding B. Beherende vennoten of gecommanditeerden ix

4 C. Stille vennoten of commanditairen D. Bestuur en vertegenwoordiging VI. De besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (BVBA), de éénpersoons-besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (EBVBA) en de BVBA Starter (S-BVBA) A. Besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (BVBA) Inleiding Volkomen rechtspersoonlijkheid Oprichting bij authentieke akte Bestuur Beperkte overdraagbaarheid van de aandelen Geen publiek beroep op de kapitaalmarkt B. Éénpersoons-besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (EBVBA) Inleiding Integratie in BVBA-recht Kapitaal Oprichting a. Maar één EBVBA per natuurlijke persoon b. Oprichting EBVBA door een rechtspersoon of vereniging van alle aandelen bij een rechtspersoon Belangenconflict Algemene vergadering Overdracht van aandelen C. De BVBA Starter ( S-BVBA ) Inleiding Integratie in het BVBA-recht Oprichting Kapitaal Financieel plan Oprichtersaansprakelijkheid Overdracht van aandelen Bestuur Reservefonds Verlies van het statuut van starter Bemerkingen VII. De coöperatieve vennootschap (CV) A. Inleiding B. Twee vormen: CVOA en CVBA C. CVBA: volkomen rechtspersoon CVOA: onvolkomen rechtspersoon x

5 D. Bijzonder pluraliteitsvereiste E. CVBA: authentieke oprichting CVOA: onderhandse oprichting F. Kapitaal G. Aandelen en overdracht H. Toetreding, uittreding en uitsluiting I. Grote vrijheid op het vlak van de werking VIII. De naamloze vennootschap (NV) A. Inleiding B. Authentieke oprichting C. Volkomen rechtspersoonlijkheid kapitaalplicht D. Orgaanplicht E. Vrije overdraagbaarheid aandelen F. Bestuur IX. De commanditaire vennootschap op aandelen (Comm. VA) A. Inleiding: tussen Comm.V en NV B. Heropleving: de Comm. VA als structuur voor de familiale onderneming C. Stabiel bestuur X. De vennootschap met een sociaal oogmerk (VSO) A. Inleiding B. Geen nieuwe vennootschapsvorm, maar een modaliteit voor bestaande vormen C. Voorwaarden voor het statuut van VSO D. De gesubsidieerde VSO XI. De landbouwvennootschap (LV) A. Inleiding: burgerlijke vennootschap B. Rechtspersoonlijkheid C. Kapitaal D. Twee soorten LV E. Beherende en stille vennoten F. Bestuur G. Algemene vergadering H. Ontbinding XII. Het Belgische economisch samen werkings verband (ESV) en het Europese economisch samenwerkingsverband (EESV) A. Inleiding B. Definitie C. Leden D. Rechtspersoonlijkheid E. Doel F. Kapitaal xi

6 G. Organen De ledenvergadering Bestuur en vertegenwoordiging XIII. De Europese vennootschap of Societas Europea (SE) A. Inleiding B. Supranationale entiteit? C. Kapitaal D. Oprichting E. Bestuur en toezicht XIV. De Europese coöperatieve vennoot schap of Societas Cooperativa Europea (SCE) A. Inleiding B. Supranationale entiteit? C. Kapitaal D. Doel E. Oprichting F. Bestuur, algemene vergadering en toezicht G. Lidmaatschap Hoofdstuk 6. Keuzevrijheid, typendwang en omvorming A. Keuzevrijheid B. Gesloten systeem typendwang C. Omvorming DEEL 2. OPRICHTING VAN DE VENNOOTSCHAP Hoofdstuk 1. Geldigheidsvoorwaarden I. Pluraliteitsvereiste A. Inleiding B. Sanctie bij eenhoofdige oprichting: nietigheid C. Opmerking: pluraliteitvereiste tijdens het bestaan van de vennootschap II. De toestemming tot de vennootschaps overeenkomst en de wilsgebreken A. Toestemming in persoon of bij volmacht sterkmaking Volmacht Sterkmaking Sanctie xii

7 B. Wilsgebreken Inleiding Dwaling Bedrog III. Bekwaamheid A. Minderjarigen B. Echtgenoten Inleiding Art. 1401, vijfde lid BW: lidmaatschapsrechten van gezamenlijke aandelen a. Inleiding b. Lidmaatschapsrechten (eigen) vs. vermogenswaarde (gemeenschappelijk) c. Inbreng van gemeenschappelijke goederen d. De vermelding in het aandeelhoudersregister e. Ontbinding van de huwelijksgemeenschap f. Enkele praktische voorbeelden C. Rechtspersonen IV. Voorwerp en oorzaak A. Voorwerp: inbreng B. Oorzaak: doel Inleiding: oorzaak als wettelijk en statutair doel Geoorloofde oorzaak Doeloverschrijding a. Overschrijding wettelijk doel (pro memorie) b. Overschrijding statutair doel V. De inbrengen A. Inleiding B. Inbrengen is een wezenlijke verplichting C. Wat is voor inbreng vatbaar? D. Onderscheid met de lening E. Frauduleuze inbreng F. Soorten inbreng (1): inbreng van geld, in natura of van nijverheid Inbreng van geld Inbreng in natura Inbreng van nijverheid G. Soorten inbreng (2): inbreng in eigendom en inbreng in genot Inbreng in eigendom analogie met koop Inbreng van genot Belang van het onderscheid: risico Specifiek geval: inbreng van de eigendom van een genotsrecht xiii

8 H. Volstorting van de inbreng Inleiding: volstorten is de inbreng uitvoeren Opeisbaarheid en betaalbaarheid van de inbreng volstortingsvordering Sancties bij niet of laattijdige levering van de inbreng Belang van duidelijke vermeldingen bij volstorting van geld Bevoegde rechtbank en bewijs I. Geen verplichting tot gelijkheid van de inbrengen VI. Winstoogmerk, winstverdeling en verbod op leeuwenbeding A. Inleiding B. Winstoogmerk: rechtstreeks of onrechtstreeks vermogensvoordeel C. Verdeling van winst en omslag van verlies Inleiding Wettelijke regeling: art. 30 W.Venn Andersluidende statutaire regeling D. Het verbod van leeuwenbeding Toepassingsgebied van het verbod Opmerking: enkel verbod in vennootschappen Geldige ongelijke verdelingen Sanctie a. Nietigheid b. Nietigheid leeuwenbeding = nietigheid vennootschap? Toepassing: portage, puts en calls a. Inleiding b. Het spanningsveld tussen puts en calls en het verbod op leeuwenbeding in de cassatierechtspraak c. Alternatieve benadering van de problematiek VII. Affectio societatis is geen aparte geldigheidsvereiste Hoofdstuk 2. Vormvereisten I. Vennootschappen zonder rechts persoon lijkheid II. Vennootschappen met rechtspersoon lijkheid A. Verplicht geschrift B. Inhoud van de oprichtingsakte C. Openbaarmaking van de oprichtingsakte Wijze van openbaarmaking Doelstelling van de openbaarmaking Sanctie D. Bijzonder geval: niet openbaar gemaakte gegevens xiv

9 Hoofdstuk 3. Sanctieregeling I. Inleiding II. Nietigheid als sanctie voor de ongeldige oprichting van vennootschappen A. Vennootschappen zonder rechtspersoon lijkheid: gemeenrechtelijke nietigheid ex tunc B. Vennootschappen met rechtspersoon lijkheid: bijzondere nietigheid ex nunc C. Kapitaalvennootschappen: limitatieve nietigheidsgronden Materieelrechtelijke gronden Vormelijke gronden Geen andere gronden dan de wettelijke III. Regularisatie van de nietigheid is mogelijk voor de ongeldige vennoot schap met rechtspersoon lijkheid IV. Gevolgen van de nietigverklaring: vereffening, volstorting en aansprakelijkheid V. Procesrechtelijke aspecten Hoofdstuk 4. Verkrijging van rechtspersoonlijkheid I. Regel: rechtspersoonlijkheid vanaf neerlegging oprichtingsakte op de griffie II. Uitzondering: rechtspersoonlijkheid vanaf inschrijving in het rechts personen register III. Opmerking: verenigingenrecht Hoofdstuk 5. Preconstitutief handelen: de vennootschap in oprichting I. Probleemstelling: fasen in de oprichtings procedure II. Preconstitutief handelen: de vennootschap in oprichting A. Vennootschappen zonder rechtspersoon lijkheid B. Vennootschappen met rechtspersoonlijkheid (art. 60 W.Venn.) Uitgangspunt: persoonlijke gehoudenheid van de promotoren Uitzondering: gehoudenheid vennootschap in geval van overname na oprichting a. Aard van de overname: bekrachtiging b. Vorm en tegenwerpelijkheid van de overname c. Voorwerp van de overname xv

10 d. Gevolgen van de overname (1): retroactiviteit e. Gevolgen van de overname (2): bevrijding promotor Geen opschorting gehoudenheid promotor tussen aangaan verbintenis en verstrijken overnametermijn of overname De vennootschap in oprichting is geen ongewilde maatschap Art. 60 W.Venn. betreft enkel de verhouding tegenover derden C. Opmerking: verenigingen en stichtingen DEEL 3. IDENTIFICATIE VAN DE VENNOOTSCHAP IN HET RECHTSVERKEER Hoofdstuk 1. Naam van de vennootschap I. De verplichting tot het dragen van een vennootschapsnaam A. Vennootschappen met rechtspersoonlijkheid (art. 65 W.Venn.) B. Vennootschappen zonder rechtspersoon lijkheid II. Regel: de keuze van de vennootschaps naam is vrij III. Beperkingen op de vrije keuze van de vennootschapsnaam A. Openbare orde, goede zeden en strafrecht B. Verwarringsgevaar (art. 65 W.Venn.) Hoofdstuk 2. Zetel van de vennootschap I. Belang van de zetel II. Statutaire zetel vs. werkelijke zetel III. Zetelverplaatsing Hoofdstuk 3. Nationaliteit van de vennootschap I. Internationaal privaatrechtelijke relevantie: aanknopingspunt voor toepasselijk recht A. Inleiding B. Relevant aanknopingspunt: werkelijke zetel (art. 110 WIPR) C. Nationaliteitsverandering II. Privaatrechtelijke relevantie: cautio iudicatum solvi xvi

11 DEEL 4. BESTUUR EN VERTEGENWOORDIGING Hoofdstuk 1. Begripsafbakening en juridische kwalificatie van bestuur en vertegenwoordiging I. Begrippen bestuur en vertegen woordiging: intern vs. extern bestuur II. Juridische kwalificatie van bestuur en vertegenwoordiging A. Het bestuur Contractuele rechtsverhouding Verschillende kwalificaties in de rechtsleer Geen arbeidsovereenkomst Bestuur als gemengde overeenkomst Intuitu personae-karakter van de bestuurdersovereenkomst B. Vertegenwoordiging van rechtspersonen: organieke vertegenwoordiging Inleiding Het orgaanbegrip Organieke vertegenwoordiging Verschil met lastgeving Bijzondere lasthebbers Hoofdstuk 2. De relevantie van het onderscheid tussen personen vennootschappen en kapitaal vennootschappen inzake bestuur en vertegenwoordiging I. Verplichting een bestuur te organiseren II. Vertegenwoordigingsmacht (Prokura) Hoofdstuk 3. Bestuur en vertegenwoordiging in de personenvennootschappen I. Inleiding II. Interne organisatie van het bestuur en bestuursbevoegdheid A. Inleiding B. Bestuursbevoegdheid van de vennoten (aanvullend recht) Elke vennoot is afzonderlijk bestuursbevoegd Omvang van de bestuursbevoegdheid Recht op anticipatief verzet (vetorecht) C. Contractuele regeling: aanstelling van zaakvoerder(s) Soorten zaakvoerders Einde bestuursrecht individuele vennoten xvii

12 3. Tegenwerpelijkheid van de benoeming Duur van het mandaat Bevoegdheden van de zaakvoerder(s) Bezoldiging van de zaakvoerder Afzetting en ontslag van de zaakvoerder a. Statutaire zaakvoerder-vennoot b. Statutaire zaakvoerder-niet-vennoot c. Niet-statutaire zaakvoerder III. Extern optreden van de vennootschap: vertegenwoordiging A. Voorwaarden voor vertegenwoordiging Inleiding Handelen in naam en voor rekening van de vennootschap (in hoedanigheid) Handelen binnen bevoegdheid B. Verificatie van de vertegenwoordigings bevoegdheid Inleiding Vennootschappen zonder rechtspersoonlijkheid Vennootschappen met rechtspersoonlijkheid C. Rechtsgevolgen van onbevoegd handelen Regel: de vennootschap is niet gebonden Uitzonderingen: gebondenheid van de vennootschap ondanks onbevoegd handelen vertegenwoordiger a. Bekrachtiging b. Schijnmandaat (vertrouwensleer) c. Baattrekking d. Zaakwaarneming Hoofdstuk 4. Bestuur en vertegenwoordiging in de kapitaalvennootschappen I. Inleiding II. De interne organisatie van het bestuur A. Inleiding B. Benoemingsvoorwaarden voor bestuurders Geen wettelijke kwaliteits- of benoemingsvoorwaarden Mogelijke statutaire voorwaarden Wettelijke onverenigbaarheden en verbodsbepalingen C. Benoemingswijze D. Aantal bestuurders E. Duur van het bestuurdersmandaat Regel Lopende zaken xviii

13 III. F. Afzetting Verplichte ad nutum afzetbaarheid in de NV Stabiele positie van de statutaire zaakvoerder in de BVBA G. Vrijwillig ontslag H. Bezoldiging van bestuurders Remuneratie in de beursgenoteerde vennootschap Regel: absolute vrijheid Striktere regeling voor de bezoldiging van bestuurders in de genoteerde NV a. Inleiding b. Regels over de variabele vergoeding c. Remuneratieverslag d. Remuneratiecomité e. Vertrekvergoeding Bevoegdheden van het bestuursorgaan en mogelijkheid tot delegatie van bevoegdheden A. Regel: raad van bestuur en zaakvoerder hebben residuaire en volledige bevoegdheid Volheid van bevoegdheid, residuaire bevoegdheid en toegewezen bevoegdheid Exclusieve bevoegdheden ten aanzien van de algemene vergadering Het bestuur kan niet de bevoegdheden van andere organen uitoefenen Enkele voorbeelden van bestuursbevoegdheden a. Vervreemding van het vennootschapsvermogen b. Vertegenwoordigingsbevoegdheid c. Varia B. Bevoegdheidsbeperkingen C. Delegatie van bestuursbevoegdheden Inleiding Directiecomité Dagelijks bestuur a. Inleiding b. Begrip dagelijks bestuur c. Benoeming en afzetting van dagelijks bestuurders d. Bijzondere kwestie: de bevoegdheid van de afgevaardigd bestuurder D. Bijzondere comités in de NV: adviescomité en auditcomité Inleiding Adviescomités xix

14 3. Verplichte oprichting van een auditcomité in de genoteerde NV IV. Regels over de besluitvorming in NV en BVBA A. Collegiale besluitvorming in de raad van bestuur van de NV vs. individuele besluit vorming in de BVBA Collegiale besluitvorming in de raad van bestuur van de NV a. Principes b. Rechten en plichten van individuele bestuurders Individuele bevoegdheid van de zaakvoerder in de BVBA B. Belangenconflictregeling Inleiding Toepassingsvoorwaarden voor de belangenconflictregeling in NV en BVBA a. Inleiding b. Vermogensrechtelijk belang van een bestuurder c. Belang van de bestuurder is strijdig met een verrichting of beslissing die behoort tot de bevoegdheid van het bestuursorgaan d. Uitzonderingen De belangenconflictprocedure a. Mededelingsplicht b. Deelname aan de besluitvorming Sancties Bijzonderheden voor de BVBA a. Geen college van zaakvoerders b. Enige vennoot en enige zaakvoerder van de EBVBA Specifieke bepaling voor groepsinterne belangenconflicten inzake de genoteerde NV a. Toepassingsvoorwaarden b. Uitzonderingen c. Procedure d. Sancties C. Deugdelijk bestuur (corporate governance) D. Nietigheid van besluiten V. Vertegenwoordiging van de NV en de BVBA: Prokura-regime A. Inleiding B. Uitgangspunt: volledige vertegenwoor digings bevoegdheiden macht van het bestuursorgaan C. Modulering van de vertegenwoordigings bevoegdheid in de NV en de BVBA xx

15 1. Kwalitatieve en kwantitatieve statutaire bevoegdheidsbeperkingen a. Mogelijkheid van statutaire kwalitatieve en kwantitatieve contractuele bevoegdheidsbeperkingen b. Louter interne werking c. Bijzondere wettelijke toepassing: statutaire doeloverschrijding d. Vertegenwoordigingsbevoegdheid vs. vertegenwoordigingsmacht e. Invloed van de kwade trouw van de derde Eén- of meerhandtekeningclausules a. Regel: één- of meerhandtekeningclausules zijn mogelijk en tegenwerpelijk aan derden b. Eén- of meerhandtekeningclausules kunnen ten aanzien van derden enkel algemene gelding hebben c. Concurrerende vertegenwoordigingsbevoegdheid van het bestuursorgaan D. Invloed van delegatie van vertegen woor digingsbevoegdheid aan het directiecomité en het dagelijks bestuur in de NV Wettelijke grenzen op de vertegenwoordigings bevoegdheid en -macht van deze organen Tegenwerpelijkheid vertegenwoordigingsbevoegdheid en -macht Wettelijke beperkingen op de vertegenwoordigingsbevoegdheid en -macht Prokuraregime VI. Bestuurdersaansprakelijkheid A. Inleiding B. Gronden van aansprakelijkheid Gewone bestuursfout a. Inleiding b. Foutvereiste c. Enkele voorbeelden d. Individuele aansprakelijkheid e. Omvang van de schadevergoedingsplicht f. Oorzakelijk verband Inbreuk op het W.Venn. of de statuten a. Inleiding b. Enkele voorbeelden c. Mogelijkheid om aan de aansprakelijkheid te ontkomen d. Schade en oorzakelijk verband e. Van strikte toepassing xxi

16 3. Onrechtmatig financieel voordeel na de toepassing van de belangenconflictprocedure Onrechtmatige daad a. Inleiding b. Aansprakelijkheid tegenover de vennootschap en derden vereiste fout c. Schadevergoedingsplicht d. Individuele aansprakelijkheid in solidum-aansprakelijkheid Kennelijk grove fout die heeft bijgedragen tot het faillissement a. Inleiding b. Welke bestuurders worden geviseerd? c. Kennelijk grove fout d. Aansprakelijkheid na faillissement bijdrage fout tot het faillissement e. Schadevergoedingsplicht f. Individuele of hoofdelijke aansprakelijkheid g. Houder van de aansprakelijkheidsvordering h. Bevoegde rechtbank Aansprakelijkheid voor fiscale en socialezekerheidsschulden a. Aansprakelijkheid voor bepaalde fiscale schulden b. Aansprakelijkheid voor socialezekerheidsschulden C. De aansprakelijkheidsvordering Vennootschapsvordering of actio mandati Minderheidsvordering a. Inleiding b. Vordering voor rekening van de vennootschap c. Vereisten voor het instellen van de minderheidsvordering d. Procedurele aspecten e. Kosten van de procedure f. De minderheidsvordering is weinig aantrekkelijk Vordering van derden vordering van de curator D. Vrijstelling, vrijwaring en verzekering van bestuurdersaansprakelijkheid Vrijstelling van bestuurdersaansprakelijkheid Vrijwaring van aansprakelijkheid Verzekering voor bestuurdersaansprakelijkheid E. Afstand van de bestuurdersaansprakelijk heid door kwijting of dading xxii

17 1. Kwijting a. Inleiding b. Draagwijdte van de kwijting c. Tijdstip van de kwijting d. Mogelijke houdingen van de algemene vergadering tegenover het verzoek tot kwijting e. Rechtsgeldigheid van de kwijting is afhankelijk van de kwaliteit van de jaarrekening Dading F. Verjaring Hoofdstuk 5. De bestuurder-rechtspersoon en de vereiste om een vaste vertegenwoordiger te benoemen I. Inleiding De verplichte benoeming van de vaste vertegenwoordiger in de bestuurder-rechtspersoon II. Benoeming, afzetting en ontslag van de vaste vertegenwoordiger A. Benoeming B. Afzetting en ontslag C. Openbaarmaking III. De rechtsverhoudingen bestuurder-rechtspersoon vaste vertegenwoordiger en vaste vertegenwoordiger bestuurde vennootschap IV. Aansprakelijkheid DEEL 5. BESLUITVORMING DOOR VENNOTEN EN AANDEELHOUDERS Hoofdstuk 1. Inleiding Hoofdstuk 2. Besluitvorming door de vennoten in personenvennootschappen Hoofdstuk 3. Besluitvorming door de aandeelhouders in de kapitaalvennootschappen: algemene vergadering I. Inleiding II. Definitie van de algemene vergadering Kritiek op het concept A. Definitie B. Kritiek op de algemene vergadering xxiii

18 III. Bevoegdheden van de algemene vergadering A. Inleiding B. De algemene vergadering is het hoogste orgaan van de vennootschap, maar heeft slechts toegewezen bevoegdheden C. Welke bevoegdheden? Inleiding De gewone algemene vergadering De bijzondere algemene vergadering De speciale algemene vergadering De buitengewone algemene vergadering a. Statutenwijziging b. Doelwijziging c. Wijziging van rechten verbonden aan effecten Opmerking IV. Deelname- en stemgerechtigden op de algemene vergadering A. Vennoten en aandeelhouders Regel: steeds deelname- en stemrecht Wie geldt als deelnemingsgerechtigd aandeelhouder of vennoot? Depotbepaling Bijzonderheden in de publieke en genoteerde NV Deelname en stemming bij volmacht a. Algemeen b. Het verzoek tot verlening van volmachten in de publieke NV c. Openbaar verzoek tot verlening van volmachten d. Bijzondere vereisten in de genoteerde NV vanaf 1 januari Recht op bijstand van een advocaat? B. Andere categorieën effectenhouders C. Bestuurders en commissarissen D. Betwisting over het deelnamerecht V. Voorbereiding van de algemene vergadering A. Het recht de algemene vergadering bijeen te roepen Het bestuur kan de algemene vergadering steeds bijeenroepen Verplichting voor het bestuur om de algemene vergadering samen te roepen in bepaalde gevallen a. Gewone jaarlijkse algemene vergadering algemene vergadering inzake wijziging van kapitaal b. Algemene vergadering op initiatief van aandeelhouders Verdagingsrecht De commissaris andere statutair aangeduide personen xxiv

19 B. Vormvereisten voor de oproeping ter algemene vergadering NV BVBA CV Geen oproeping vereist bij eenparigheid van alle effecten C. Inhoud van de oproeping Plaats, dag en uur Agenda Opmerking: gedetailleerde inhoudelijke vereisten voor de oproeping ter algemene vergadering in de genoteerde NV vanaf 1 januari D. Documenten ter beschikking van de vennoten VI. De vergaderingsregels VII. Schriftelijke algemene vergadering, stemming per brief en elektronische deelname op afstand aan de algemene vergadering A. Schriftelijke algemene vergadering B. Stemming per brief C. Elektronische algemene vergadering en elektronische stemming Elektronische algemene vergadering Elektronische stemming VIII. Aspecten van de uitoefening van het stemrecht A. Alle kapitaalaandelen geven recht op één stem B. Stemrechtbeperking De regel Uitzonderingen in het raam van de transparantiereglementering en de kapitaalbescherming C. Stemovereenkomsten Inleiding Ratio Voorbeelden Geldigheidsvereisten De nietigheidssanctie Niet-naleving van de geldige stemovereenkomst Stemovereenkomsten en de statuten IX. Besluiten van de algemene vergadering: werking, aard en nietigheid. 436 A. Het besluit: werking en aard B. Nietigheid van besluiten Inleiding Nietigheidsgronden a. Vormelijke onregelmatigheid die het besluit heeft kunnen beïnvloeden b. Schending regels over werkwijze vergadering en vergadering buiten de agenda met bedrieglijk opzet xxv

20 DEEL 6. AANDELEN c. Opmerking d. Bevoegdheidsoverschrijding en misbruik van bevoegdheid e. Uitoefening van krachtens een wettelijke bepaling buiten het W.Venn. opgeschorte stemrechten f. Enige andere reden in het W.Venn. vermeld g. Opmerking De vordering tot nietigverklaring Gevolgen van de nietigheid rechten van een derde te goeder trouw De vordering tot opschorting van het vernietigbare besluit Regularisatie Hoofdstuk 1. Definitie, kenmerken en indelingen van aandelen I. Definitie van het begrip aandeel II. Kenmerken van aandelen A. Deel van het kapitaal B. Een bundel rechten en plichten Inleiding Het individueel controlerecht van de aandeelhouder of vennoot bij gebreke van benoeming van een commissaris en het vraagrecht van de aandeelhouders a. Individueel controlerecht b. Vraagrecht C. Waardepapier D. Beslagbaar vermogensbestanddeel III. Onderverdelingen van aandelen A. Indeling van aandelen naar de vorm Het aandeel op naam Het toonderaandeel a. Inleiding b. Omzetting in aandelen op naam c. Overdracht d. Verlies of diefstal e. Vermeldingen op toonderaandelen f. Afschaffing van effecten aan toonder Het gedematerialiseerd aandeel a. Inleiding b. Omzetting in aandelen op naam xxvi

21 c. Overdracht d. Mede-eigendomsrecht van de effectenhouders B. Indeling van aandelen volgens de aard van het verleende recht Inleiding De effecten in de BVBA en CV De effecten in de NV a. Inleiding b. De kapitaalaandelen c. Aandelen zonder stemrecht d. Winstbewijzen e. Obligaties f. Converteerbare obligaties en warrants Hoofdstuk 2. Overdracht van aandelen op naam I. Inleiding II. Overdracht van aandelen in de personenvennootschappen A. Regel: aandelen zijn niet overdraagbaar B. Afwijkende statutaire regeling C. Totstandkoming van de overdracht D. Tegenwerpelijkheid van de overdracht tegenover de vennootschap of de medevennoten III. Overdracht van aandelen in de kapitaalvennootschappen A. Inleiding B. Mogelijkheid tot overdracht C. Wettelijke beperkingen op de overdracht van aandelen? Geen beperkingen voor aandelen Beperking voor winstbewijzen D. Contractuele overdraagbaarheids beperkingen in NV: bedingen van onvervreemd baarheid, goedkeurings- en voorkoopclausules Inleiding Onvervreemdbaarheids-, goedkeurings- en voorkoopclausules: begripsomschrijving a. Onvervreemdbaarheidsbedingen b. Goedkeuringsclausules c. Voorkoopclausules d. Combinaties e. Optiecontracten? Geldigheid van onoverdraagbaarheidsbedingen, goedkeurings- en voorkoopclausules xxvii