Voorwoord. Bewaar dit boekje bij je belangrijke documenten, zodat het voor de nabestaanden steeds binnen handbereik is.
|
|
- Hidde van der Wal
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Voorwoord Doodgaan is nu niet direct een onderwerp waar we dagelijks over praten. Verdriet kunnen we niet wegnemen, hoe graag we het ook willen. Wel kunnen we via deze uitgave wijzen op een aantal belangrijke aandachtspunten en problemen helpen voorkomen in een periode dat nabestaanden het al moeilijk genoeg hebben. Als iemand overlijdt moet er immers van alles worden geregeld. Ook geven we een overzicht van een aantal voorafgaande schikkingen die je kan nemen. Dit neemt een pak zorgen weg voor de nabestaanden. Kortom met deze gids geven we een antwoord op de vele vragen die zich stellen bij een overlijden. Ook zetten we de administratieve verplichtingen even op een rijtje. Bewaar dit boekje bij je belangrijke documenten, zodat het voor de nabestaanden steeds binnen handbereik is. Richard Demily gemeentesecretaris Erwin Van Pée burgemeester
2 Inhoud Voorwoord p 1 Bij leven en welzijn: wat kan je zelf doen? Laatste wilsbeschikking Wilsverklaring inzake euthanasie Testament Schenking Verzekering Palliatieve verzorging Orgaantransplantatie Afstand van je lichaam aan de wetenschap p 3 p 3 p 5 p 6 p 6 p 7 p 8 p 8 p 8 Bij overlijden: wat moeten nabestaanden doen? Het overlijden De aangifte Rituelen en plechtigheden Begrafenis en crematie p 9 p 9 p 10 p 11 p 11 Na overlijden: checklist voor de nabestaanden Inkomen Erfenis en successierechten Pensioen Ziekenfonds Wezenbijslag, studietoelagen en voogdij Fonds voor beroepsziekten/arbeidsongevallen Bankzaken Verzekeringen De auto Nog enkele te verwittigen instanties Nuttige adressen Eigen adressen p 12 p 12 p 14 p 15 p 16 p 17 p 18 p 19 p 20 p 20 p 21 p 23 p 25
3 Bij leven en welzijn Wat kan je zelf doen? Je kan op verschillende manieren zorgen dat je nabestaanden op de hoogte zijn van je laatste wil: mondeling of op papier. Het mondeling op de hoogte stellen is af te raden, omdat dat helaas vaak tot misverstanden leidt. Wel kan je je nabestaanden op papier enkele zaken vertellen. Dit kan via een laatste wilsbeschikking, testament, schenking Laatste wilsbeschikking Indien je dat wenst, kan je op de dienst burgerlijke stand aangeven wat er met je lichaam moet gebeuren na overlijden. Of anders gezegd, je kan tijdens je leven een schriftelijke laatste wilsbeschikking opstellen. Een wilsbeschikking is een wens waaraan je nabestaanden na je overlijden niet mogen voorbijgaan. Je kan kiezen voor begraving of crematie (met vermelding van de asbestemming). Je kan ook je wensen in verband met de uitvaartplechtigheid vermelden. 3
4 Samengevat: je kan kiezen voor: begraving van het stoffelijk overschot (1). crematie (2). crematie gevolgd door begraving van de as (3) crematie gevolgd door bijzetting van de as in het columbarium van de begraafplaats (4). crematie gevolgd door verstrooiing van de as op de strooiweide van de begraafplaats (5). crematie gevolgd door verstrooiing van de as in de Belgische territoriale zee (6). crematie gevolgd door verstrooiing van de as op een andere plaats dan de begraafplaats (7). een uitvaartplechtigheid volgens de katholieke godsdienst (8). een uitvaartplechtigheid volgens de protestantse godsdienst (9). een uitvaartplechtigheid volgens de anglicaanse godsdienst (10). een uitvaartplechtigheid volgens de orthodoxe godsdienst (11). een uitvaartplechtigheid volgens de joodse godsdienst (12). een uitvaartplechtigheid volgens de islamitische godsdienst (13). een uitvaartplechtigheid volgens de vrijzinnige geloofsovertuiging (14). een uitvaartplechtigheid volgens de neutraal filosofische godsdienst (15). Sinds februari 2006 is er een nieuw besluit van de Vlaamse regering over de laatste wilsbeschikking. Nu kan de dienst burgerlijke stand van je gemeente ook een standaardverklaring opmaken, zodat je deze verklaring niet zelf moet opstellen. Deze standaardverklaring bevat het volgende: naam, voornamen, geboorteplaats, -datum. Verder moeten ook duidelijk één van de volgende mogelijkheden in dat document: ofwel één van de opties vermeld onder (1) tot en met (7). ofwel één van de opties vermeld van onder (1) tot en met (7) in combinatie met één van de opties vermeld onder (8) tot en met (15). ofwel één van de opties vermeld onder (8) tot en met (15). Bij ieder overlijden wordt er door de dienst burgerlijke stand nagekeken of er een verklaring werd afgelegd. De verklaring kan altijd ingetrokken of gewijzigd worden. In de gemeente hebben we 2 begraafplaatsen: ééntje in Heppen en ééntje in Leopoldsburg. Beide begraafplaatsen hebben een strooiweide en een muurcolumbarium. In Heppen is er ook een grondcolumbarium. Een ontvangstbewijs van die verklaring krijg je mee naar huis als bewijs. 4 Dienst burgerlijke stand, gemeentehuis, Koningin Astridplein 37, 3970 Leopoldsburg, tel alg , tel rechtstreeks , fax , burgerlijkestand@leopoldsburg.be
5 Wilsverklaring inzake euthanasie Sinds september 2002 is euthanasie in België onder strikte voorwaarden toegelaten. De wet voorziet de mogelijkheid om bij leven en welzijn een wilsverklaring op te stellen waarin je vraagt dat er euthanasie wordt verricht indien je door ziekte of ongeval wordt getroffen, daardoor een ernstige en ongeneeslijke aandoening krijgt en op onomkeerbare wijze het bewustzijn verliest. Tijdens de besprekingen in het parlement is er besloten dat hieronder alleen comateuze patiënten vallen. Het gaat dus niet om demente personen. De wilsverklaring moet in aanwezigheid van twee meerderjarige getuigen op papier worden gezet. Minstens één van die getuigen mag geen erfgenaam zijn of materieel belang hebben bij jouw dood. Je kan (maar moet niet) in de wilsverklaring één of meerdere vertrouwenspersonen aanduiden die de behandelende arts op de hoogte brengen. Let wel: De behandelende arts, de geraadpleegde arts en de leden van het verplegend team kunnen niet als vertrouwenspersoon optreden. De wilsverklaring moet gedateerd en ondertekend worden door degene die de verklaring aflegt, door de getuigen en, indien die er zijn, door de aangeduide vertrouwensperso(o)n(en). Kan je zelf niet meer schrijven, dan mag je dat laten doen door een meerderjarig persoon die je aanduidt en die geen enkel materieel belang heeft bij jouw overlijden. Hierbij moeten opnieuw twee meerderjarige getuigen aanwezig zijn, van wie er minstens één geen materieel belang heeft bij jouw overlijden. De wilsverklaring moet gedateerd en ondertekend worden door degene die het verzoek schriftelijk opstelt, door de getuigen en door de aangeduide vertrouwensperso(o)n(en). De wilsverklaring vermeldt dat jij niet in staat bent te tekenen en waarom. Bij de wilsverklaring wordt een medisch getuigschrift gevoegd als bewijs. Zo n wilsverklaring is maximaal 5 jaar geldig. Ze moet dus tijdig vernieuwd worden. Er kan enkel rekening worden gehouden met deze voorafgaande wilsverklaring wanneer: de patiënt lijdt aan een ernstige en ongeneeslijke, door ongeval of ziekte veroorzaakte aandoening. niet meer bij bewustzijn is. deze toestand onomkeerbaar is. De vorm waaraan zo n wilsverklaring moet beantwoorden, is wettelijk vastgelegd. Dienst burgerlijke stand, gemeentehuis, Koningin Astridplein Leopoldsburg, tel alg , tel rechtstreeks , fax , burgerlijkestand@leopoldsburg.be Vereniging RWS (recht op Waardig Sterven), Constitutiestraat 33, 2060 Antwerpen, tel/fax , info@rws.be, 5
6 Testament Dankzij een testament kan je in zekere mate beslissen wat er na je overlijden met je vermogen moet gebeuren. Door een testament op te stellen, kun je de afhandeling van de erfenis volgens je eigen wens laten verlopen. Naast het financiële kan je in je testament ook andere zaken regelen. Zo kan je bijvoorbeeld aangeven dat je kiest voor crematie (dit kan ook met een laatste wilsbeschikking). Je kan in je testament iemand aanduiden die je begrafenis regelt of je kan een voogd voor je minderjarige kinderen aanstellen. Zelf je erfgenamen kiezen, kan niet altijd. De wet voorziet dat de echtgenoot, de kinderen, de kleinkinderen (achterkleinkinderen ) en ouders (grootouders ) een voorbehouden deel krijgen. Om te weten of de overledene een testament liet registreren, kan je terecht bij het Registratiekantoor in Beringen, bij de notaris of bij het centraal register voor testamenten. 2de kantoor der registratie, Harmoniestraat 9, 3580 Beringen, tel Schenking Je kan er ook voor kiezen om tijdens je leven een deel van je vermogen weg te schenken. Zo kan je je bezittingen gedeeltelijk of geheel onder je erfgenamen verdelen. Ook in een huwelijkscontract kunnen echtgenoten inzake erfrecht elkaar bevoordelen. In een huwelijkscontract kan je ook schenkingen doen aan ongeboren kinderen. Een huwelijkscontract sluit je af bij een notaris. Je hebt 2 verschillende soorten van schenking: Notariële schenking Handgift 1. Notariële schenking In principe moet elke schenking bij notariële akte gebeuren. De akte wordt dan geregistreerd en schenkingsrechten betaald. De schenkingsrechten zijn afhankelijk van bedrag en verwantschap tussen schenker en begiftigde. Zo betalen bijvoorbeeld je naaste verwanten minder rechten dan je verre neef. Na je overlijden moeten er logischerwijze geen successierechten meer betaald worden. Als de schenking gebeurt binnen de drie jaar voor je overlijden gelden wel bijzondere regels. 2. Handgift Bij een handgift schenk je je goederen aan de begunstigde. Dit kunnen enkel voorwerpen zijn (bijvoorbeeld juwelen en baar geld), onroerende goederen kunnen niet, ook niet door overhandiging van de eigendomsakte. 6
7 Verzekering Maar wanneer de schenker binnen de drie jaar na de overhandiging overlijdt, moet de begunstigde toch nog successierechten betalen. Een handgift van een grote som geld kan nogal wat rompslomp met zich meebrengen. Daarom wordt een overschrijving nu ook als geldige handgift aanvaard. Dit wordt een onrechtstreekse schenking genoemd. Sociaal Huis - gratis juridisch advies - elke tweede dinsdag van de maand tot uur Tramstraat 43, tel , socialedienst@ocmwleopoldsburg.be Je kan tijdens je leven een aantal verzekeringen afsluiten die bij overlijden zorgen voor een kapitaalsuitkering of je begrafenisonkosten dekken. Levensverzekering Uitvaartverzekering Schuldsaldoverzekering Levensverzekering Hierbij wordt een onderscheid gemaakt tussen de uitbetaling van een zeker kapitaal wanneer je een bepaalde leeftijd hebt bereikt of het uitkeren van een bedrag na je overlijden aan je echtgenoot, partner, ouders, kinderen of vrienden. Een levensverzekering is aftrekbaar van de belastingen als je je familie tot de tweede graad begunstigd. Uitvaartverzekering Bij een uitvaartverzekering regelt en betaalt de verzekeringsmaatschappij de uitvaart. In deze verzekering zijn inbegrepen: de kist, de plechtigheid, het drukwerk In tegenstelling tot bijvoorbeeld Nederland worden deze verzekeringspolissen in België niet op grote schaal afgesloten. Niet elke verzekeringsmaatschappij of -makelaar heeft het in zijn pakket. Schuldsaldoverzekering Wanneer je geld leent om een huis te bouwen of te kopen, sluit je best bijkomend een schuldsaldoverzekering af. Bij overlijden betaalt de verzekeringsmaatschappij de schulden af bij de bank. Zonder schuldsaldoverzekering maken deze schulden deel uit van je erfenis. je verzekeringsagent. 7
8 Palliatieve verzorging Als je in je eigen huiskring een terminale patiënt verzorgt, dan heeft deze recht op een tegemoetkoming. De premie wordt door de ziekenfondsen uitbetaald. De huisarts doet de aanvraag door het invullen van een standaardformulier. De aanvraag kan pas gebeuren als het overlijden binnen de drie maanden verwacht wordt of therapieën niet meer kunnen helpen. Orgaantransplantatie Als je je organen na overlijden niet wil afstaan voor transplantatie, moet je hiertegen bij leven bezwaar aantekenen. Indien je geen bezwaar aantekent, moet bij je overlijden aan de familie geen toestemming gevraagd worden om je organen te transplanteren. Je kan verzet aantekenen bij de dienst bevolking. Voor eventuele rechten op palliatief verlof informeer je best bij je werkgever of bij de Rijksdienst voor Arbeidsvoorzieningen (RVA). Sinds kort bestaat er ook een telefonische hulplijn (LEIFlijn - LevensEinde Informatie Forum) voor elke patiënt, hulpverlener of organisatie die vragen heeft over beslissingen rond het levenseinde. Alle mogelijke vragen over de problematiek waardig sterven worden door de hulplijn ernstig onderzocht en beantwoord. Het telefoonnummer van LEIFlijn is Je kan ook terecht op of leiflijn@skynet.be Voor de tegemoetkomingen: je ziekenfonds Voor de palliatieve zorgen: Recht op waardig sterven (vzw), Voor palliatief verlof: Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening, Voor Leopoldsburg: wend je tot RVA, Bampslaan 23, 3500 Hasselt, tel , fax Dienst bevolking, gemeentehuis, Koningin Astridplein 37, 3970 Leopoldsburg, tel , fax , bevolking@leopoldsburg.be Afstand van je lichaam aan de wetenschap Je lichaam afstaan aan de wetenschap moet je al bij leven regelen. Je moet eigenhandig een wilsuiting schrijven waarin je bevestigt dat je lichaam gebruikt mag worden voor onderzoek en wetenschap. de afdelingen anatomie van de verschillende universiteiten. 8
9 Bij overlijden wat moeten nabestaanden doen? Als er iemand thuis sterft, waarschuw dan onmiddellijk de dokter. De geneesheer stelt officieel het overlijden vast en maakt een overlijdensakte op. Bij een overlijden in een ziekenhuis zorgt de kliniek voor het overlijdensattest. Het overlijden De begrafenisondernemer weet perfect welke formaliteiten je allemaal moet invullen bij een sterfgeval. Hij/zij is dan ook de perfecte persoon om je vanaf de eerste minuut bij te staan. De begrafenisondernemer regelt de rouwbrieven en de uitvaart, zorgt voor de begrafenis of de crematie. Hij/zij brengt je ook in contact met heel wat diensten die je voor de verdere afhandeling van het sterfgeval nodig hebt. Info: de begrafenisondernemer. 9
10 De aangifte Je kan zelf het overlijden officieel aangeven. In de meeste gevallen regelt de begrafenisondernemer dit. overlijden zelf officieel aangeven De aangifte van overlijden gebeurt op de dienst burgerlijke stand van de gemeente waar de overledene gestorven is. Elk overlijden moet officieel vastgesteld worden door een dokter, die daarvan een overlijdensattest opmaakt. Met dat attest kan je het overlijden aangeven bij de dienst burgerlijke stand van de gemeente waar de persoon overleden is - dus niet noodzakelijk waar hij woonde. Voor de aangifte heb je nodig: het overlijdensattest. de identiteitskaart van de overledene. eventueel zijn of haar trouwboekje. zijn of haar rijbewijs. zijn of haar laatste wilsbeschikking, als die er is.(zie p.5) Vervolgens bezorgt de gemeente jou uittreksels uit de overlijdensakte. Je kan die nodig hebben, bijvoorbeeld bij de notaris, de werkgever, de bank of de verzekeraar. aangifte door de begrafenisondernemer In de meeste gevallen regelt de begrafenisondernemer de aangifte. Hij/zij geeft het overlijdensattest af bij de dienst burgerlijke stand van de gemeente waar het overlijden plaatsvond. De ambtenaar van de burgerlijke stand stelt dan de overlijdensakte op. Vervolgens kan je onmiddellijk de nodige uittreksels uit het overlijdensregister opvragen. Deze uittreksels heb je nodig om onder andere de werkgever, de vakbond, het ziekenfonds van de overledene te verwittigen. Op de dienst burgerlijke stand kan je ook de attesten krijgen voor familieleden die recht hebben op een dag verlof voor de begrafenis. Bij een overlijden in een andere gemeente dan de woonplaats zal de begrafenisondernemer ook de dienst burgerlijke stand van de eigen gemeente verwittigen. Bij een overlijden in het buitenland wordt de gemeente waar de overledene gedomicilieerd was, op de hoogte gebracht door de Belgische ambassade. Dienst burgerlijke stand, gemeentehuis, Koningin Astridplein Leopoldsburg, tel , fax , burgerlijkestand@leopoldsburg.be 10
11 Rituelen en Plechtigheden Al eeuwen begeleiden de grote religies stervenden met sterfrituelen. Juist voor het overlijden worden de katholieken de laatste sacramenten toegediend. Bij de protestanten is er een ziekenzalving, maar deze gebeurt meestal niet bij stervenden. De Sjemah wordt opgezegd bij joden. Bij de moslims zeggen de omstaanders de Shahadah op Begrafenis en crematie In de gemeente hebben we 2 begraafplaatsen: ééntje in Heppen en ééntje in Leopoldsburg. Beide begraafplaatsen hebben een strooiweide en een muurcolumbarium. In Heppen is er ook een grondcolumbarium. Plechtigheden kunnen godsdienstig, vrijzinnig of burgerlijk zijn. Het spreekt voor zich dat dit alles sterk individueel bepaald is en dat de persoonlijke invulling het prijskaartje bepaalt. Zie ook laatste wilsbeschikking. je eigen geloofsgemeenschap of de begrafenisondernemer. Dienst burgerlijke stand, gemeentehuis, Koningin Astridplein Leopoldsburg, tel alg , tel rechtstreeks , fax , burgerlijkestand@leopoldsburg.be 11
12 Na overlijden checklist voor de nabestaanden Niemand heeft veel ervaring met het afhandelen van de praktische regelingen bij eens sterfgeval. Toch zijn er heel wat instanties die van het sterfgeval moeten weten. Inkomen Hoe moet het nu verder met het inkomen van de nabestaanden indien je partner nog werkte of werkzoekend was? Indien je partner op het moment van zijn of haar overlijden nog werkte, kan je een overlevingspensioen aanvragen. Naargelang het statuut van je partner, moet je verschillende instanties verwittigen. 12 Beroepsactief in de privé of zelfstandige Indien de overledene werkzaam was in de privé, verwittig dan de werkgever. In het geval dat de overledene werkte in de privé of als zelfstandige kan je bij de sociale dienst van het OCMW (Sociaal huis) een overlevingspensioen aanvragen. Hieraan zijn wel enkele voorwaarden verbonden qua leeftijd en qua duur van het huwelijk. Zo moet je minstens 45 jaar oud zijn, behalve wanneer je een kind ten laste hebt of ten minste 66% arbeidsongeschikt bent. Verder moet je ook minstens 1 jaar gehuwd zijn, behalve wanneer uit het huwelijk een kind geboren is. Of wanneer de partner overleden is als gevolg van een ongeval na de datum van het huwelijk of als gevolg van een beroepsziekte. Of indien je op het moment van het overlijden een kind ten laste was waarvoor één echtgenoot kinderbijslag ontving. Indien je niet aan deze voorwaarden voldoet, kan je een tijdelijk overlevingspensioen ontvangen.
13 De aanvraag van het overlevingspensioen doe je best binnen de twaalf maanden. Dan krijg je immers een overlevingspensioen met terugwerkende kracht, toegekend vanaf de maand dat je partner overleden is. Bij de aanvraag heb je je identiteitskaart, het trouwboekje en je SIS-kaart nodig. Er zal ook gevraagd worden naar: De geboorte en overlijdensdatum van de overledene. Naam en adres van je sociaal verzekeringsfonds en je aansluitingsnummer (enkel voor zelfstandigen!). Jaarbedrag Dossiernummer Dit geldt ook voor een buitenlands overlevingspensioen. De vermelding van de beroepsloopbaan van de overledene als werknemer en/of zelfstandige Welke bedragen je reeds ontvangen hebt - Renten - Pensioenen - Vergoedingen - Naam en bedrag van het betaalorganisme Wie niet aan deze voorwaarden voldoet, heeft recht op een tijdelijk pensioen gedurende één jaar. Werkte je partner als contractueel bij de overheid dan is deze regeling niet van toepassing maar moet je je steeds wenden tot de Rijksdienst voor pensioenen (privé-sector). Werkloosheidsuitkering Indien de overledene niet gesyndiceerd was moet je de Hulpkas voor Werkloosheidsuitkeringen verwittigen en een overlijdensattest bezorgen. Indien de overledene wel gesyndiceerd was, neem dan contact op met zijn of haar vakbond en bezorg hen een overlijdensattest. Zelfstandig ondernemer Indien de overledene een zelfstandig ondernemer was (bestuurder, zaakvoerder, vennoot in een handelsvennootschap), dan neem je best contact met de boekhouder. Hij of zij onderneemt op zakelijk vlak de nodige stappen. Beroepsactief in de overheid (ook defensie) Indien je partner werkte als vastbenoemde in overheidsdienst, neem je best contact op met de openbare dienst waar de overledene werkte. De personeelsdienst van de instelling doet in dit geval de aanvraag tot overlevingspensioen. De Pensioendienst voor de Overheidssector (PDOS) berekent en beheert je overlevingspensioen. De instantie die je uitbetaald noemt de centrale dienst voor vast uitgaven (CDVU). De voorwaarden zijn dat je ten minste één jaar wettelijk gehuwd was, tenzij er een kind ten laste is of het overlijden een gevolg was van een ongeval of beroepsziekte na het huwelijk overkomen. Sociaal Huis, Tramstraat 43, 3970 Leopoldsburg, , socialedienst@ocmwleopoldsburg.be Hulpkas voor Werkloosheidsuitkeringen, Burgemeester Bollenstraat 13/1, 3500 Hasselt, tel , fax Centrale Dienst voor Vaste Uitgaven, Kunstlaan 30, 1040 Brussel, tel Pensioendienst voor de overheidssector (PDOS), Victor Hortaplein 40, bus 30, 1060 Brussel, tel
14 Erfenis en successierechten De notaris geeft zeer interessante uitleg over nalatenschap. Je hebt hem ook nodig voor een aantal authentieke documenten voor de bank. Als de overledene een eigenhandig testament nalaat, moet je dat bij een notaris aanbieden om het te laten uitvoeren. Maar ook als dat niet het geval is, is het nuttig de notaris te raadplegen. Hij/zij kan je alles vertellen over erfrecht en erfopvolging, en kan je helpen bij de verdeling van de erfenis. Akte van bekendheid: om de banktegoeden en/of de kluis van de overledene te deblokkeren heb je een akte van bekendheid nodig. Die bevat enkele essentiële inlichtingen, zoals de namen van de bekende erfgenamen en het al dan niet bestaan van een testament. Voor de akte van bekendheid moet je de notaris of de vrederechter aanspreken. Erfrechtverklaring: in plaats van een akte van bekendheid, aanvaardt de bank soms ook een erfrechtverklaring. Dit is een schriftelijke verklaring van de notaris die vermeldt wie de erfgenamen zijn. Indien de overledene zelf geen maatregelen heeft getroffen voor de verdeling van zijn vermogen, dan gelden de regels van de wettelijke erfopvolging. De bloedverwanten van de overledene worden gerangschikt, maar de echtgenoot of echtgenote heeft een bijzonder statuut. Uiteraard moet je niet noodzakelijk de erfenis aanvaarden. Als erfgenaam kan je de nalatenschap aanvaarden, verwerpen of aanvaarden onder voorrecht van boedelbeschrijving. Als je de nalatenschap aanvaardt, dan moet je ook alle schulden van de nalatenschap betalen. Soms is het niet meteen duidelijk of er meer bezittingen dan schulden zijn. In dat geval kan je de erfenis aanvaarden onder voorrecht van boedelbeschrijving. In dat geval moet je eventuele schulden nooit met je persoonlijke middelen betalen. Om de erfenis te aanvaarden onder voorrecht van boedelbeschrijving moet je, net als bij het verwerpen, een verklaring afleggen op de griffie van de rechtbank van eerste aanleg. Wanneer er helemaal geen erfgenamen zijn, komt de nalatenschap toe aan de staat. De aangifte van het nalatenschap moet binnen de vijf maanden na overlijden gebeuren. De erfgenamen krijgen hiervoor een aanmaning van de ontvanger van registratie en domeinen. Successierechten zijn een belasting op erfenissen en zijn verschuldigd door iedereen die uit het bezit van een overledene iets ontvangt. Sinds januari 2007 is er een vrijstelling van de successierechten op de gezinswoning voor de langstlevende partner. Dit betekent dat je voor de woning waar je samen met je partner op het ogenblik van het overlijden samenwoonde geen successierechten meer moet betalen. Dit geldt ook wanneer één of beide partners vrijwillig of gedwongen in een rusthuis of serviceflat verblijven of feitelijk gescheiden zijn. 14
15 Samenwonenden moeten wel aantonen dat ze minstens drie jaar ononderbroken een relatie hebben. Dit moet voorkomen dat mensen die niet in aanmerking komen voor een vrijstelling, allerlei constructies opzetten om de successierechten te ontlopen. Sociaal Huis - gratis juridisch advies - elke twee dinsdag van de maand tot uur Tramstraat 43, tel , socialedienst@ocmwleopoldsburg.be Belgische Vereniging voor banken, Registratie II kantoor, Harmoniestraat 9, 3580 Beringen, tel Pensioen Er zijn verschillende pensioenstelsels in ons land, onder meer afhankelijk van het statuut van de gepensioneerde. Welke instantie moet de langstlevende echtgenoot aanspreken voor het overlevingspensioen? Als een gepensioneerde overlijdt, moet je de Centrale Dienst der Vaste Uitgaven (CDVU) - Pensioenen zo vlug mogelijk op de hoogte brengen. Indien de overledene per circulaire cheque werd betaald en de laatste circulaire cheque niet meer heeft verzilverd, moet je die cheque met een uittreksel uit de overlijdensakte terugsturen naar de CDVU, Kunstlaan 30 te 1040 Brussel. In geen enkel geval mag iemand anders (bv. de echtgenoot of de kinderen) na het overlijden van de gepensioneerde proberen de cheque zelf te innen, zelfs niet als hij/zij over een volmacht beschikt. Vanaf de maand die volgt op het overlijden, krijg je automatisch een overlevingspensioen. Dat pensioen wordt berekend op basis van de beroepsloopbaan van de overledene. Dit bedrag is gebaseerd op de prestaties en stortingen die door of in de naam van de overledene werden gedaan. Dit is niet het geval als je zelf nog werkt, dan moet je wel een aanvraag tot overlevingspensioen indienen. Ook bij een feitelijke scheiding moet je nog altijd een aanvraag indienen. Voor een ambtenarenpensioen moet je altijd een aanvraag voor een overlevingspensioen indienen. Vraag inlichtingen bij de uitbetalingsdienst van het pensioen. 15
16 Ziekenfonds Bij het overlijden van de langstlevende echtgenoot, zal het pensioenbedrag in de maand van het overlijden door de rijksdienst voor Pensioenen worden teruggevorderd, als het uitbetaald werd na datum van overlijden. Voor een buitenlands pensioen, verwittig je de buitenlandse uitbetalingsinstelling. Sociaal Huis - Tramstraat 43, tel , socialedienst@ocmwleopoldsburg.be Administratie der Pensioenen, Kruidtuinlaan 50 bus 31, 1010 Brussel, tel Rijksdienst voor Pensioenen, Zuidertoren, 1060 Brussel, tel (uitbetalingen), tel (dossiers) Rijksdienst Sociale verzekeringen zelfstandigen, Jan Jacobsplein 6, 1000 Brussel, tel Bij het overlijden van je partner, verandert je statuut bij het ziekenfonds. Belangrijk hierbij is dat je een uittreksel uit de overlijdensakte meeneemt naar het ziekenfonds en dat je de SISkaart inlevert. Met dit uittreksel uit de overlijdensakte zal de verzekeringstoestand van de overlevende(n) aangepast worden. Er zal ondermeer nagegaan worden of er recht bestaat op een verhoogde tegemoetkoming ziekteverzekering (voorkeurregeling WIGW). In veel gevallen kan je bij het ziekenfonds ook een deel van de begrafeniskosten recupereren. Maar dit is niet altijd zo. Voor zelfstandigen gebeurt dit immers niet, tenzij ze daarvoor speciaal verzekerd zijn. Als het ziekenfonds tussenkomt, dan moet je de SIS-kaart van de overledene, het uittreksel uit de overlijdensakte en de facturen van de begrafeniskosten afgeven. Let er wel op dat deze facturen getekend zijn voor voldaan. Een overlijdensvergoeding bestaat ook bij de vakbond en bij de kas voor oudstrijders. Informeer ook hier naar je rechten. je ziekenfonds. 16
17 Wezenbijslag, studietoelagen en voogdij Wezenbijslag Elk kind dat kinderbijslag ontvangt, heeft bij het overlijden van vader of moeder recht op wezenbijslag. Afhankelijk van het statuut van de overledene zijn er andere procedures. Als de overledene werknemer was, moet je je in eerste instantie wenden tot het kinderbijslagfonds waarvan je reeds kinderbijslag ontvangt. Stuur een uittreksel van de overlijdensakte op en vergeet je aansluitingsnummer niet. Je krijgt een formulier toegestuurd dat je invult en terugstuurt, samen met recente uittreksels uit de geboortenakten van de weeskinderen. De kinderbijslag schakelt meestal zonder onderbreking over op wezenbijslag. Zolang de overlevende ouder niet hertrouwd of een nieuw huishouden vormt, wordt de wezenbijslag (die aanzienlijk meer bedraagt dan de kinderbijslag) toegekend. Studietoelagen Bij het overlijden valt het gezin bijna altijd terug op een lager inkomen. Hierdoor kan je eventueel alsnog in aanmerking komen voor een studiebeurs voor de studerende kinderen. De reglementering voorziet een aparte regeling bij onverwachte wijzigingen in de gezinstoestand. Was de overledene ambtenaar, dan neem je best contact met de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers, Trierstraat 70, 1000 Brussel. Stuur een aanvraag tot wezenbijslag op. Vergeet de overlijdensdatum niet te vermelden. Je moet geen uittreksels van akten opsturen. De rijksdienst zoekt die zelf op. Voor zelfstandigen is er een afzonderlijke regeling: contacteer in dat geval de Rijksdienst voor de Sociale Verzekering van Zelfstandigen (RSVZ), Jan Jacobsplein 6, 1000 Brussel. Indien je man of vrouw zelfstandige was en jij loontrekkend, vraag dan eerst de gewone kinderbijslag voor een loontrekkende aan bij het kinderbijslagfonds van de werkgever. Nadien betaalt de sociale verzekeringskas voor zelfstandigen het verschil uit tussen de gewone kinderbijslag en de wezenbijslag. 17
18 Voogdij Fonds voor beroepsziekten / arbeidsongevallen Als één van de ouders overlijdt in een gezin waar nog minderjarige kinderen zijn, dan verwittigt het gemeentebestuur de vrederechter. Studietoelagen-beurzen: Universiteit - Hoge school Afdeling Studietoelagen van de Vlaamse Gemeenschap, Hendrik Consciencegebouw, Koning Albert 2 laan 15, 1210 Brussel, tel Secundair onderwijs: Provincie Limburg, Universiteitslaan 1, 3500 Hasselt, tel? Voogdij: Vredegerecht Beringen, Pieter Bruegelstraat 8, 3580 Beringen, tel In het kader van de arbeidsongevallen -en beroepsziekteverzekering zijn er een aantal tussenkomsten voorzien: een tussenkomst in de begrafeniskosten een tussenkomst in de kosten voor overbrenging van de stoffelijke resten naar de plaats van begraving een rente van 30 procent voor de overlevende echtgenoot en van 15 procent voor de minderjarige kinderen of zolang zij gerechtigd zijn op kinderbijslag, van het basisloon van de overledene. Let wel: het Fonds voor Arbeidsongevallen is er voor werknemers in de privé-sector. Voor werknemers uit de openbare sector wordt de werkgever geacht een verzekering te hebben afgesloten om slachtoffers van een arbeidsongeval te vergoeden. Deze verzekeringsmaatschappij regelt ook alle formaliteiten en staat in voor de uitbetaling. Handelaars en zelfstandigen kunnen terecht bij hun verzekeringsmaatschappij. Fonds voor Arbeidsongevallen (FAO), Troonstraat 100, 1050 Brussel, tel Fonds voor Beroepsziekten (FBZ), Maastrichtersteenweg 14/1, 3500 Hasselt, tel De ziekenfondsen 18
19 Bankzaken Wanneer de bank ingelicht wordt over een sterfgeval moeten de rekeningen en de kluizen geblokkeerd worden. Het gaat om alle rekeningen en kluizen op naam van de overledene, én - ongeacht het stelsel waaronder ze getrouwd waren - die van de langstlevende echtgenoot, én die welke ze samen hadden. Vóór de bank de tegoeden kan vrijgeven aan de erfgenamen, moet ze het bedrag opgeven van alle tegoeden en schulden aan de Administratie van BTW, Registratie en Domeinen. De fiscus vraagt ook een inventaris van de inhoud van de kluis. Verzekeringen: als de overledene of zijn nabestaanden de begunstigde waren van bepaalde verzekeringen bij overlijden, en de overledene heeft die verzekeringen bij de bank afgesloten, dan moet dat uiteraard ook besproken worden. Het kan bijvoorbeeld gaan om een levens-, beleggings-, ongevallenof overlijdensverzekering, al dan niet gekoppeld aan een beleggingsproduct. De erfgenamen kunnen in normale omstandigheden pas over de tegoeden beschikken als ze een akte van bekendheid (of erfrechtverklaring) en een vereffeningsorder kunnen voorleggen. Belgische Vereniging voor Banken, Pensioenuitkeringen: als het pensioen van de overledene op zijn rekening gestort werd, moet de bank het overlijden melden aan de pensioenkas. Niet-verschuldigde bedragen zal de bank terugbetalen. Leningen: lopende leningen van de overledene bij de bank moeten afgelost worden. De erfgenamen kunnen meestal kiezen tussen verder afbetalen of het schuldsaldo in één keer betalen. Als er een schuldsaldoverzekering was, wordt de lening door deze verzekering afgelost. 19
20 Verzekeringen In veel gevallen moeten de nabestaanden bij een sterfgeval een uitkering ontvangen van één of andere verzekering. Anderzijds moeten ook verzekeringspolissen gewijzigd worden die met de overledene te maken hadden. Uitkering door de verzekering: als de overledene of zijn nabestaanden de begunstigde waren van bepaalde verzekeringen bij overlijden, dan moeten ze daarvoor de betreffende verzekeringsmaatschappij(en) aanspreken. Het kan bijvoorbeeld gaan om een levensverzekering, overlijdensverzekering, ongevallenverzekering Polissen stopzetten of aanpassen: sommige polissen worden overbodig door het sterfgeval (bijvoorbeeld een autoverzekering). Andere polissen wil je misschien behouden, maar in een aangepaste versie (bijvoorbeeld een brandverzekering). Medisch attest: is de overledene gestorven bij een ongeval en had hij een ongevallenverzekering afgesloten, dan zal de verzekeringsmaatschappij je een medisch attest vragen. De dokter die het overlijden vaststelde, kan je dat bezorgen. De auto In geval van overlijden kan je de inschrijvingsplaat van de overledene laten schrappen ofwel overdragen op de naam van de langst levende echtgenoot of van de kinderen. Voor de schrapping moet je de plaat opsturen naar de Directie Inschrijvingen Voertuigen (DIV) of inleveren bij je verzekeringsagent. De verkeersbelasting wordt geschorst vanaf de dag waarop de plaat toekomt. Het inschrijvingsbewijs moet in de wagen blijven. Bij overdracht of herinschrijving op naam van de langstlevende echtgenoot kan je de plaat van de overledene behouden. Het is dezelfde procedure als bij de aankoop van een tweedehandsvoertuig (zo moet er opnieuw BIV betaald worden). Op het formulier, dat je kan bekomen bij de garagist, de verzekeringsmakelaar of de autokeuring moet vermeld staan dat het gaat om een overdracht door het overlijden van de titularis. De documenten die je bijvoegt zijn: een origineel van de overlijdensakte en een origineel inschrijvingsbewijs van de auto. je verzekeringsagent of je ziekenfonds (voor hospitalisatieverzekering) Bij overname van de verzekeringspolis van de auto is het, voor de bonus-malus formule, van belang of de langstlevende al dan niet langer dan drie jaar een rijbewijs had. 20
het overlijden moet worden gemeld en bankzaken
5Instanties waaraan het overlijden moet worden gemeld en bankzaken Erfgenamen, legatarissen of begiftigden die tot de nalatenschap komen en een netto-erfdeel verkrijgen, moeten op de waarde van dat netto-erfdeel
Nadere informatieVerlies van een partner - Verwerking - Administratieve molen
Verlies van een partner - Verwerking - Administratieve molen Na het overlijden van je partner heb je heel wat te verwerken. Tegelijk wordt er wel van je verwacht dat je heel wat administratie in de gaten
Nadere informatieWat te doen bij overlijden?
Wat te doen bij overlijden? STAD GENK Wat te doen bij overlijen? 2 3 Wat gebeurt automatisch? 1. DE GENEESHEER stelt het overlijden vast 2. DE BEGRAFENISONDERNEMER doet aangifte van overlijden bij de Burgerlijke
Nadere informatieBij Overlijden : te contacteren personen
Bij Overlijden : te contacteren personen Huisarts naam.. Telnr To do maakt medisch attest van overlijden op kent psychologen in de buurt, die u en uw kinderen kan ondersteunen. Begrafenisondernemer naam..
Nadere informatieWat te doen bij overlijden?
Wat te doen bij overlijden? Inhoud Inleiding 2 Aangifte overlijden 3 Wie moet u op de hoogte brengen van een overlijden? 5 Financiële instellingen 5 Diensten voor pensioenen 7 Instelling voor oorlogsvergoedingen,
Nadere informatieChecklist: wat de doen na een overlijden?
Checklist: wat de doen na een overlijden? MEDISCH ATTEST BEGRAFENISONDERNEMER AANGIFTE BURGERLIJKE STAND UITVAART ADVISEUR/ NOTARIS BANKEN INSTANTIES verwittigen OVERLEVINGSPENSIOEN AANGIFTE Het overlijden
Nadere informatieDoodgewoon. een gids omtrent overlijden.
Doodgewoon een gids omtrent overlijden www.gemeentemol.be Doodgewoon het doet je goed eens aan de dood te denken je dagen worden er wat duidelijker van je dient te weten dat geen mens voor je kan leven
Nadere informatieEen gids omtrent overlijden
Een gids omtrent overlijden Sociaal huis Kuurne april 2011 Voorwoord Iemand verliezen door een overlijden is altijd een pijnlijke gebeurtenis. Daarbij komt nog dat een aantal praktische problemen moeten
Nadere informatieInhoud INHOUDSOPGAVE
INHOUDSOPGAVE Voorwoord... 15 Wat na overlijden?... 17 Inleiding... 19 Checklist... 21 1. Vóór de uitvaart... 21 2. Vlak na de uitvaart... 21 3. Binnen bepaalde tijd... 22 HOOFDSTUK 1. Rond het overlijden...
Nadere informatieInlichtingen begrafenissen in concessies
Gemeentebestuur van Jette Inlichtingen begrafenissen in concessies Mevrouw, Mijnheer, Een naaste verliezen is een pijnlijk moment. Met deze brochure wensen wij u te informeren en te begeleiden. Er moeten
Nadere informatieWAT TE DOEN BIJ EEN OVERLIJDEN?
1. Bank en verzekering WAT TE DOEN BIJ EEN OVERLIJDEN? De erfgenamen moeten zelf contact opnemen met alle banken waar de overledene tegoeden had, zoals bankrekeningen, spaarrekeningen, depositoboekjes,
Nadere informatieI OVERLIJDEN. Voor de regio Turnhout:
1 I OVERLIJDEN Een overlijden is altijd een beproeving voor de nabestaanden. Toch gaat het leven verder en moeten er een aantal formaliteiten vervuld worden. Hieronder vermelden wij er enkele ( zonder
Nadere informatieEen overlijden... Wat nu?
Versie februari 2017 - objectid 230251 vzw Jessa Ziekenhuis Salvatorstraat 20, 3500 Hasselt, www.jessazh.be Vlaams PatiëntenPlatform vzw Groenveldstraat 15 3001 Heverlee Tel: 016 23 05 26 Email: info@vlaamspatientenplatform.be
Nadere informatieWegwijzer na het overlijden
Wegwijzer na het overlijden Begrafenissen C. Haast & Zoon Kapelsestraat 20 Kleine Molenweg 190 2950 Kapellen 2940 Stabroek Centraal nummer: +32 (0)3 664 20 62 1 Inhoud: 1. De aangifte van overlijden 3
Nadere informatieWat te doen bij overlijden
Wat te doen bij overlijden T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken Medisch Centrum André Dumont
Nadere informatieU hebt iemand die u nabij stond verloren. Wat nu?
U hebt iemand die u nabij stond verloren. Wat nu? U hebt net een persoon die u nabij stond verloren. Onze oprechte deelneming Tijdens deze emotionele periode moet er heel wat geregeld worden en zit u
Nadere informatieWat na het overlijden van een dierbare? Praktische informatie in verband met de te treffen maatregelen bij een overlijden
Wat na het overlijden van een dierbare? Praktische informatie in verband met de te treffen maatregelen bij een overlijden Een geliefde verliezen door de dood is een pijnlijke ervaring. Als mens worden
Nadere informatieBankzaken. 10 Andere organisaties en instellingen. 1 Wat gebeurt er met de bankzaken van de 1 overledene? Was de overledene cliënt bij KBC Bank?
10 Andere organisaties en instellingen Als de abonnementen bij de telefoon-, gas- en elektriciteitsmaatschappij en de waterleidingmaatschappij op naam van de overledene stonden, breng die instellingen
Nadere informatieWat te doen. bij overlijden? OCMW. Pantone 366 SINT-TRUIDEN. Pantone 361
Wat te doen bij overlijden? OCMW SINT-TRUIDEN Pantone 366 Pantone 361 C18 - M0 C66 - M0 1 Inhoud 1. Voorwoord...3 2. Eerste formaliteiten 2.1. De geneesheer...4 2.2. De begrafenisondernemer...4 2.3. Het
Nadere informatieWat te doen bij overlijden?
Wat te doen bij overlijden? Wat te doen bij overlijden Voorwoord Beste familielid Als iemand uit je naaste omgeving overlijdt, dan doet dat pijn. Naast het gemis, het grote verdriet, moet er ook administratief
Nadere informatieWat na overlijden. Rondom het levenseinde
Wat na overlijden Rondom het levenseinde Inhoudstafel 1. Wat moet er gebeuren? 4 1.1 Aangifte van het overlijden 4 1.2 Praktische regelingen 4 2. Financiële gevolgen 6 2.1 Bank 6 2.2 De nalatenschap 6
Nadere informatieWat te doen bij overlijden?
Wat te doen bij overlijden? Inhoud Voorwoord... 3 Eerste formaliteiten... 4 De geneesheer... 4 De begrafenisondernemer... 4 Het stadsbestuur... 4 De priester of de morele consulent... 5 Mogelijkheden betreffende
Nadere informatiePraktische gids bij overlijden
Praktische gids bij overlijden INFORMATIEBROCHURE INHOUD 1. INLEIDING...4 2. AANGIFTE VAN OVERLIJDEN...5 2.1. Het vaststellen van het overlijden 2.2. Het verwittigen van een begrafenisondernemer of een
Nadere informatieBondige wegwijzer bij overlijden
Informatiebrochure Als begrafenisonderneming in het Antwerpse weten wij dat het overlijden van een dierbare jammer genoeg gepaard gaat met een onvermijdelijke administratieve rompslomp. Alhoewel wij op
Nadere informatieGIDS BIJ OVERLIJDEN SOCIAAL HUIS - GRENDELBAAN DIEPENBEEK
GIDS BIJ OVERLIJDEN SOCIAAL HUIS - GRENDELBAAN 18-3590 DIEPENBEEK 1 Wie de dood kan zien als een deel van het leven, beseft dat juist die dood het leven waardevol maakt. In een eindeloos leven kan alles
Nadere informatieHET LEVENSEINDE. Een leidraad in moeilijke momenten
HET LEVENSEINDE Een leidraad in moeilijke momenten COLOFON Het levenseinde. Een leidraad in moeilijke momenten is een publicatie van het gemeentebestuur Denderleeuw. Publicatiedatum november 2011 (2e druk)
Nadere informatieI OVERLIJDEN. II Aanvragen van het OVERLEVINGSPENSION voor en door de WEDUWE GEPENSIONEERDE MILITAIR 1. Waar en Wanneer:
1 I OVERLIJDEN Een overlijden is altijd een beproeving voor de nabestaanden. Toch gaat het leven verder en moeten er een aantal formaliteiten vervuld worden. Hieronder vermelden wij er enkele ( zonder
Nadere informatieIs er leven na de dood?
Is er leven na de dood? DE DOOD IS EEN DEEL VAN HET LEVEN. MAAR WAT GEBEURT ER MET MIJN BEZIT ALS IK NU PLOTS ZOU OVERLIJDEN? WAT HEB IK EN AAN WIE WIL IK WAT GEVEN? OF LAAT IK ALLES AAN DE STAAT? IS ER
Nadere informatieWat te doen bij een. overlijden
Wat te doen bij een overlijden Inhoud Hoe nu verder 4 Verpleegafdeling 4 Rouwkamer 4 Funerarium 4 Aangifte van overlijden 5 Documenten bij aangifte 5 De uitvaart 7 Kerkelijke uitvaart 7 Vrijzinnige uitvaart
Nadere informatie2 Een dierbare overlijdt
1. Vaststelling en aangifte van het overlijden 5 2. Bankzaken 6 Aangifte van het overlijden 6 Geblokkeerde rekeningen 6 Deblokkering van rekeningen 8 Fiscaal overzicht 8 Leefgeld 8 Kredieten 10 Inhoud
Nadere informatieWat te doen na het overlijden van uw partner
Wat te doen na het overlijden van uw partner 2 Als we afscheid moeten nemen van onze dierbaren Wanneer onze partner overlijdt, worden we als mens diep getroffen. Of hij/zij lang ziek geweest is dan wel
Nadere informatieGoed geven! Dirk Vercoutter van testament.be 20/09/14
Goed geven! Dirk Vercoutter van testament.be 20/09/14 Testamenten en legaten Een gebaar voor het leven 1 IS ER LEVEN NA DE DOOD? DE DOOD IS EEN DEEL VAN HET LEVEN. MAAR WAT GEBEURT ER MET MIJN BEZIT ALS
Nadere informatieInhoud INHOUDSOPGAVE. I gids na overlijden I 7
INHOUDSOPGAVE Voorwoord... Johan Dexters 15 Voorwoord... Frans Leenders 17 Inleiding... 19 Checklist... 21 1. Vóór de uitvaart... 21 2. Vlak na de uitvaart... 21 3. Binnen bepaalde tijd... 22 HOOFDSTUK
Nadere informatiefunaliaeen Mijn wensen & praktische informatie uitvaartverzekering aanbevolen door de Nationale Federatie van Begrafenisondernemers
funaliaeen uitvaartverzekering aanbevolen door de Nationale Federatie van Begrafenisondernemers Mijn wensen & praktische informatie Een uitvaart wordt meestal op korte tijd geregeld. Toch is het niet vanzelfsprekend
Nadere informatieVertrouwelijke informatie. voor uw nabestaanden
Vertrouwelijke informatie voor uw nabestaanden Inhoud Persoonlijke gegevens 4 De volgende personen/instanties dienen verwittigd te worden 6 Financiële instellingen en rekeningnummers 7 Verzekeringen 8
Nadere informatieINFORMATIE BIJ HET OVERLIJDEN VAN UW FAMILIELID
INFORMATIE BIJ HET OVERLIJDEN VAN UW FAMILIELID Aan de familie, Vrienden van de overledene, De directie en de personeelsleden van de Europa Ziekenhuizen wensen hun oprechte deelneming te betuigen bij het
Nadere informatieWat te doen bij overlijden? _ocmwst_ brochure_overlijden_20_pag.indd 1
Wat te doen bij overlijden? 12-2018_ocmwst_ brochure_overlijden_20_pag.indd 1 17/12/18 14:57 Inhoud Voorwoord... 3 Eerste formaliteiten... 4 De geneesheer... 4 De begrafenisondernemer... 4 Het stadsbestuur...
Nadere informatieHET LEVENSEINDE. Een leidraad in moeilijke momenten
HET LEVENSEINDE Een leidraad in moeilijke momenten COLOFON Het levenseinde is een publicatie van het gemeentebestuur Denderleeuw. Publicatiedatum januari 2009 Oplage 750 exemplaren Teksten Sociale Dienst
Nadere informatieJe rechten bij erfenis
Je rechten bij erfenis Wie zijn je erfgenamen? De principes Bloedverwanten + echtgenoot + WSW partner + geadopteerden Volgorde? Eerst de ORDEN : de eerste orde sluit alle volgende uit Eerste orde : afstammelingen
Nadere informatieAlgemene voorwaarden Hooghenraed Overlijdensbijstand
Algemene voorwaarden Hooghenraed Overlijdensbijstand Waarvoor zijn deze algemene voorwaarden? Deze algemene voorwaarden horen bij de verzekering Overlijdensbijstand van Hooghenraed. In deze algemene voorwaarden
Nadere informatieMijn wilsbeschikking
Mijn wilsbeschikking Op dit document kan u verklaren wat uw persoonlijke wensen zijn met betrekking tot uw eigen uitvaart. Deze laatste wilsbeschikking bestaat uit verschillende onderdelen. Laat uw wilsbeschikking
Nadere informatieHoofdstuk 3. Erven als huwelijkspartner
44 Hoofdstuk 3. Erven als huwelijkspartner Dag zei ik tegen haar dag kom Ik je nog eens tegen, glimlachend Maar de wind blies weg Haar gezicht in het water En ik knikte en ik werd onzichtbaar In het stille
Nadere informatieINFORMATIE BIJ HET OVERLIJDEN VAN UW FAMILIELID
LA DÉCLARATION DE DÉCÈS 1 INFORMATIE BIJ HET OVERLIJDEN VAN UW FAMILIELID Aan de familie, Vrienden van de overledene, De directie, de artsen en de personeelsleden van de Europa Ziekenhuizen wensen hun
Nadere informatieWilsverklaringen inzake mijn gezondheidszorg en mijn levenseinde
Wilsverklaringen inzake mijn gezondheidszorg en mijn levenseinde Mijn persoonlijke waarden en opvattingen Naast de uitdrukkelijke wilsverklaringen die volgen, wil ik dat altijd rekening wordt gehouden
Nadere informatieOrgaandonatie en schenking van het lichaam aan de wetenschap
Het overlijden van uw partner moet zo snel mogelijk worden aangegeven bij de burgerlijke stand van de gemeente waar hij/zij overleden is en in de gemeente waar de begrafenis of de crematie zal plaatsvinden.
Nadere informatieU bent onvergetelijk, maar niet onsterfelijk.
U bent onvergetelijk, maar niet onsterfelijk. Denk nu al aan later, met DELA Een mooi en sereen afscheid zonder zorgen Families bijstaan tijdens een van de moeilijkste momenten uit hun leven. Dat is de
Nadere informatieWat te doen bij overlijden?
Wat te doen bij overlijden? Inhoud Voorwoord... 3 Eerste formaliteiten... 4 De geneesheer... 4 De begrafenisondernemer... 4 Het stadsbestuur... 4 De priester of de morele consulent... 5 Mogelijkheden betreffende
Nadere informatieWat als uw dierbare overlijdt?
Wat als uw dierbare overlijdt? CAW-Sociale Dienst Vlaams Neutraal Ziekenfonds Statieplein 12 9300 Aalst 070 235 235 socialedienst@vnz235.be 1 Inhoud Voorwoord... 3 Wat als uw dierbare overlijdt?... 4 1.
Nadere informatieWelk stelsel? Wanneer met pensioen gaan?
1 Pensioen pensioen 1 Uw eerste bekommernis op pensioengerechtigde leeftijd is er vaak één van financiële aard. Aan de hand van een paar vragen proberen we u op de juiste weg te zetten voor het bekomen
Nadere informatieHet verdriet kunt u hen niet besparen. De kosten en de zorgen wel.
Het verdriet kunt u hen niet besparen. De kosten en de zorgen wel. Geen kosten of zorgen voor uw nabestaanden Families bijstaan tijdens een van de moeilijkste momenten uit hun leven. Dat is de specialiteit
Nadere informatie2. Overlijden. 2.1 Formaliteiten
2. Overlijden Het overlijden van een geliefde persoon brengt niet alleen heel wat emotionele problemen met zich mee, maar ook veel praktische beslommeringen. De meeste mensen laten die administratieve
Nadere informatieWILSVERKLARINGEN BETREFFENDE MIJN GEZONDHEIDSZORG EN MIJN LEVENSEINDE
WILSVERKLARINGEN BETREFFENDE MIJN GEZONDHEIDSZORG EN MIJN LEVENSEINDE Wilsverklaringen betreffende levenseinde 1/14 Toelichting bij het gebruik van de wilsverklaringen betreffende uw gezondheidszorg en
Nadere informatieGIDS VOOR DE NABESTAANDEN
GIDS VOOR DE NABESTAANDEN Overzicht van alle praktische en administratieve aspecten die je moet regelen bij het verlies van een ouder, partner of kind. Inhoud 1. Praktische en administratieve regelingen
Nadere informatieDeel 1 - U bent gehuwd. Wat betekent dit voor uw bezittingen?
Inhoudstafel Voorwoord 1 Deel 1 - U bent gehuwd Wat betekent dit voor uw bezittingen? 1 U bent gehuwd zonder huwelijks contract 5 11 Wat betekent dit eigenlijk? 5 12 Welke goederen zijn van wie? 5 121
Nadere informatieFAQ Schenkingen en Legaten
FAQ Schenkingen en Legaten SCHENKINGEN EN LEGATEN AAN DOMINIEK SAVIO Waarom kiezen voor Dominiek Savio voor een schenking of (duo)legaat? Dominiek Savio wil voor kinderen, jongeren en volwassenen met een
Nadere informatieDe erfgenamenfiche verzacht de administratieve pijn
De erfgenamenfiche verzacht de administratieve pijn Bij een overlijden worden de nabestaanden onvermijdelijk geconfronteerd met de bureaucratie. De notaris van plus magazine stelde een modelfiche op met
Nadere informatiezó wil ik het graag...
zó wil ik het graag... Een wilsbeschikking Steeds meer mensen vinden het belangrijk om hun afscheid te laten aansluiten bij hun manier van leven. De wilsbeschikking helpt daarbij. Hierin kunt u aangeven
Nadere informatieHUWELIJK WETTELIJK SAMENWONENDEN FEITELIJK SAMENWONENDEN
Wie: 2 ongehuwde personen die minstens 18 jaar zijn en geen dichte verwantschap hebben 2 ongehuwde personen die minimum 18 jaar zijn en bekwaam zijn om een contract af te sluiten contract ook enkel mogelijk
Nadere informatieAANVRAAG OM TOESLAG. KidsLife Vlaanderen, Sint-Clarastraat 48, 8000 Brugge T: M:
AANVRAAG OM TOESLAG Met het bijgevoegde formulier kun je aangeven dat je gezins onder de sgrens ligt voor een periode van minstens zes opeenvolgende maanden De periode die je aangeeft kan ten vroegste
Nadere informatieBeknopte inhoudstafel (Vóór elk deel vind je de gedetailleerde inhoudstafel van dat deel. De nummers verwijzen naar de bladzijden.
5 Beknopte inhoudstafel (Vóór elk deel vind je de gedetailleerde inhoudstafel van dat deel. De nummers verwijzen naar de bladzijden.) Inleiding 13 Deel I. Erven 19 Hoofdstuk 1. Wie is erfgenaam en wat
Nadere informatieVERGELIJKING HUWELIJK WETTELIJK SAMENWONEN FEITELIJK SAMEWONEN
VERGELIJKING HUWELIJK WETTELIJK SAMENWONEN FEITELIJK SAMEWONEN HUWELIJK WETTELIJK SAMENWONEN FEITELIJK SAMENWONEN = verbintenis tussen 2 ongehuwde personen van verschillend of hetzelfde geslacht die een
Nadere informatieWAT TE DOEN BIJ HET OVERLIJDEN VAN EEN DIERBARE? PRAKTISCHE GIDS
WAT TE DOEN BIJ HET OVERLIJDEN VAN EEN DIERBARE? PRAKTISCHE GIDS De bepalingen en de bedragen opgenomen in deze brochure zijn louter informatief. VIVIUM garandeert niet dat de informatie volledig en up-to-date
Nadere informatiePersonen met een handicap. Tegemoetkomingen en andere maatregelen
Personen met een handicap Tegemoetkomingen en andere maatregelen 1 Heb je een handicap? Heeft je kind een handicap? Dan kan je bij ons (de Directiegeneraal Personen met een handicap) terecht voor: De
Nadere informatieInhoud. Overlijdensaangifte. Schikkingen voor de teraardebestelling. Recht op tegemoetkomingen. Andere praktische regelingen
Inhoud Overlijdensaangifte Overlijden in Londerzeel p.5 Overlijden in een andere gemeente p.6 Overlijden in het buitenland p.6 Overlijden door ongeval, verdacht of gewelddadig overlijden p.6 Arbeidsongeval
Nadere informatieAls zelfstandige arbeid je belangrijkste (of enige) beroepsactiviteit is, dan ben je zelfstandige in hoofdberoep.
7. Het sociaal statuut van een zelfstandige ondernemer. ---------------------------------------------------------------- 7.1. Sociaal statuut zelfstandige. 7.1.1.Hoofdberoep Als zelfstandige arbeid je
Nadere informatieWilsverklaringen inzake mijn gezondheidszorg en mijn levenseinde
Wilsverklaringen inzake mijn gezondheidszorg en mijn levenseinde Mijn persoonlijke waarden en opvattingen Naast de uitdrukkelijke wilsverklaringen die volgen, wil ik dat altijd rekening wordt gehouden
Nadere informatieHUWELIJK WETTELIJK SAMENWONENDEN FEITELIJK SAMENWONENDEN
Wie: 2 ongehuwde personen die minstens 18 jaar zijn en geen dichte verwantschap hebben Hoe: men doet aangifte bij de ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeente waar één van beide partners woont
Nadere informatieInlichtingen betreffende het afstaan van een lichaam na overlijden aan het Vesalius Instituut. Laatste wilsbeschikking
FACULTEIT GENEESKUNDE VESALIUS INSTITUUT VAARDIGHEIDSCENTRUM ANATOMIE MINDERBROEDERSSTRAAT 12, BLOK Q, BUS 1031 BE-3000 LEUVEN KATHOLIEKE UNIVERSITEIT LEUVEN Inlichtingen betreffende het afstaan van een
Nadere informatieWij staan voor u klaar, ook in moeilijke tijden. Dat is het idee.
Wij staan voor u klaar, ook in moeilijke tijden. Dat is het idee. Rabobank. Een bank met ideeën. Informatie voor nabestaanden Wat komt er op u af als een naaste overlijdt? Wanneer iemand in uw omgeving
Nadere informatieNalatenschap: alles wat u moet weten
Nalatenschap: alles wat u moet weten 1 Inleiding Als één van onze dierbaren overlijdt, bevindt ieder van ons zich in een kwetsbare positie. Zeker op emotioneel vlak. Bovendien worden we geconfronteerd
Nadere informatiekoppel geboorte Familie bemiddeling huwelijk uit elkaar gaan scheiding wettelijk samenwonen opvang voor kinderen zwangerschap
uit elkaar gaan huwelijk geboorte wettelijk samenwonen bemiddeling opvang voor kinderen koppel zwangerschap scheiding Familie We wonen samen maar willen niet trouwen. Kan dat? Ja. In België leven vele
Nadere informatieDEEL 3. Wettelijk samenwonen
DEEL 3 Wettelijk samenwonen DE RECHTEN VAN HET PAAR 1 Procedure Wettelijk samenwonen houdt het midden tussen samenwonen zonder meer (zonder bescherming voor de partners) en het huwelijk (dat de echtgenoten
Nadere informatieCHECKLIST NA OVERLIJDEN
Deze checklist is bedoeld voor nabestaanden en heeft als doel u te helpen gedurende de intensieve periode van het regelwerk na een overlijden. Iedere situatie na een overlijden is anders, mogelijk is voor
Nadere informatieSite wettige erfgenamen
Site wettige erfgenamen Begunstigingsclausule Wie een levensverzekering afsluit, moet in het contract één of meer begunstigden aanduiden. Met deze aanduiding geeft de verzekeringsnemer aan wie het kapitaal
Nadere informatieEen overlijden. Informatie en adviezen voor naasten. Jessa Ziekenhuis vzw. Dienst kwaliteit. versie januari 2016 (Object-ID 16875)
Een overlijden Heeft u opmerkingen of suggesties i.v.m. deze brochure? Geef ons gerust een seintje! Dienst kwaliteit E-mail: kwaliteit@jessazh.be Tel: 011 33 55 11 Informatie en adviezen voor naasten Jessa
Nadere informatieNu voor later E. KREMER UITVAARTVERZORGER LAATSTE WENSEN DOCUMENT. van. voor een uitvaart zoals u het wilt 1
E. KREMER UITVAARTVERZORGER Nu voor later LAATSTE WENSEN DOCUMENT van 1 Een uitvaart zoals u het wilt Wanr u geen testament heeft laten opmaken door een notaris, dan kunt u zelf uw (laatste) wensen vastleggen
Nadere informatieberekening en tarieven
Page 1 of 6 Leven - Schenken en Erven Schenkingsrechten in Vlaanderen: tarieven Net zoals bij successies worden de heffingen op schenkingen, de belastbare basis en de eventuele vrijstellingen door elk
Nadere informatieNog vragen? Wilt u de gegevens die voor de kinderbijslag over u bewaard worden, inkijken of verbeteren?
Aanvraag om wezenbijslag contact telefoon fax e-mail dossiernummer Voor de Kinderbijslagwet is een wees een kind van wie één van de volgende verwanten overleden is: de vader, de moeder of een adoptieouder.
Nadere informatieHUWELIJK WETTELIJK SAMENWONENDEN FEITELIJK SAMENWONENDEN
Wie: 2 ongehuwde personen die minstens 18 jaar zijn en geen dichte verwantschap hebben 2 ongehuwde personen die minimum 18 jaar zijn en bekwaam zijn om een contract af te sluiten contract ook enkel mogelijk
Nadere informatieHUWELIJK WETTELIJK SAMENWONENDEN FEITELIJK SAMENWONENDEN
Wie: 2 ongehuwde personen die minstens 18 jaar zijn en geen dichte verwantschap hebben 2 ongehuwde personen die minimum 18 jaar zijn en bekwaam zijn om een contract af te sluiten contract ook enkel mogelijk
Nadere informatieAlgemene informatie voor nabestaanden
Algemene informatie voor nabestaanden Als er iemand overlijdt, komt er veel op de nabestaanden af. Ook met de bank waarvan de overledene klant was moet er het nodige geregeld worden. In dit document hebben
Nadere informatieBrochure. Na een overlijden. Coördinatie en Steundirectie Federale politie Asse
Brochure Na een overlijden Coördinatie en Steundirectie Federale politie Asse Inhoud Inleiding... 4 De eerste formaliteiten... 5 Contact op nemen met de begrafenisondernemer... 5 Aangifte van het overlijden
Nadere informatieMandaat vennootschap onbezoldigd sociale kas verplicht?
Mandaat vennootschap onbezoldigd sociale kas verplicht? Een veel voorkomende vraag: Mijn mandaat in de vennootschap wordt onbezoldigd. Moet ik dan nog sociale bijdragen betalen? Op de website van Acerta
Nadere informatieVoorbereiding van mijn aanvraag, Te bewaren
FOD SOCIALE ZEKERHEID Directie-generaal Personen met een handicap 1712 Voorbereiding van mijn aanvraag, Te bewaren Verklaring voor het verkrijgen van een tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden (THAB) Deze
Nadere informatieWie wil gaan samenwonen heeft twee keuzes: feitelijk of wettelijk samenwonen.
Wie wil gaan samenwonen kan er voor kiezen louter feitelijk samen te wonen, dan wel wettelijk te gaan samenwonen. De keuze die men daarbij maakt, heeft heel wat juridische en fiscale gevolgen. Hoe zit
Nadere informatieVaak gestelde vragen
Vaak gestelde vragen 1. Wat is een voorafgaande wilsverklaring inzake euthanasie? Het is een schriftelijke wilsverklaring van een persoon die, ingeval hij wilsonbekwaam zou zijn, wenst dat een arts euthanasie
Nadere informatieTel.: Fax website: sociaalhuis.bocholt.be. Wat te doen bij een overlijden?
, Tel.: 089 20 19 80 Fax 089 20 19 99 e-mail: info.ocmwbocholt@publilink.be website: sociaalhuis.bocholt.be Wat te doen bij een overlijden? Beste familie Namens het bestuur en het personeel van het OCMW
Nadere informatieInlichtingen betreffende het afstaan van een lichaam na overlijden aan het Vesalius Instituut. Laatste wilsbeschikking. Algemene informatie
FACULTEIT GENEESKUNDE VESALIUS INSTITUUT VAARDIGHEIDSCENTRUM ANATOMIE MINDERBROEDERSSTRAAT 12, BLOK Q, BUS 1031 BE-3000 LEUVEN KATHOLIEKE UNIVERSITEIT LEUVEN Inlichtingen betreffende het afstaan van een
Nadere informatieKONINKRIJK BELGIE Wettelijke basis: KB 2/04/2003. Formulier van wilsverklaring inzake euthanasie
1 KONINKRIJK BELGIE Wettelijke basis: KB 2/04/2003 Formulier van wilsverklaring inzake euthanasie Rubriek I. Verplichte gegevens A. Voorwerp van de wilsverklaring De Heer/Mevrouw (*) (naam en voornaam):
Nadere informatieOver persoonlijke wensen, nabestaanden en praktisch regelwerk.
Over persoonlijke wensen, nabestaanden en praktisch regelwerk. A L S J E V A N E E N B I J Z O N D E R L E V E N H O U D T, Z O R G J E O O K V O O R E E N B I J Z O N D E R A F S C H E I D Over persoonlijke
Nadere informatieUw wensen en uw nabestaanden
UITVAARTVERZEKERING bpost bank Uw wensen en uw nabestaanden Voorafgaand Met deze brochure informeert u uw nabestaanden over uw persoonlijke wensen. Vul de brochure zo volledig mogelijk in en bewaar ze
Nadere informatieChecklist. Hoe te handelen na een overlijden?
Checklist Hoe te handelen na een overlijden? In deze checklist staan de belangrijkste punten die moeten worden afgehandeld na het overlijden. U kunt in de eerste kolom aanvinken wat is gedaan. De tweede
Nadere informatiePersonen met een handicap. Tegemoetkomingen en andere maatregelen
Personen met een handicap Tegemoetkomingen en andere maatregelen 1 Heb je een handicap? Heeft je kind een handicap? Dan kan je bij ons (de Directiegeneraal Personen met een handicap) terecht voor: De
Nadere informatieTOELICHTING BIJ VOORAFGAANDE WILSVERKLARING INZAKE EUTHANASIE Enkel van toepassing in een situatie van onomkeerbare coma
TOELICHTING BIJ VOORAFGAANDE WILSVERKLARING INZAKE EUTHANASIE Enkel van toepassing in een situatie van onomkeerbare coma Wat? Via dit document kan je euthanasie aanvragen voor het geval dat je ooit (later)
Nadere informatiegids voor een correcte regeling van de successie
gids voor een correcte regeling van de successie 2 Inhoud gids voor een correcte regeling van de successie wat te doen in geval van overlijden? neem contact op met de begrafenisondernemer 5 geef het overlijden
Nadere informatieGegevens. 2. Verzekering. Polisnummer. Reden overdracht Datum overdracht. 3. Nieuwe deelnemer
formulier overdracht verzekering Polisnummer Datum ontvangst Wanneer gebruikt u dit formulier? U heeft een levensverzekering bij de Onderlinge s-gravenhage en bent deelnemer. Met dit formulier informeert
Nadere informatieAANVRAAG OM KINDERBIJSLAG
AANVRAAG OM KINDERBIJSLAG Wanneer een formulier Aanvraag om kinderbijslag indienen? Meestal is het niet nodig een aanvraagformulier in te vullen. Je kan ook telefonisch of per mail, fax of brief kinderbijslag
Nadere informatieERFENIS, SCHENKING EN SUCCESSIERECHTEN. Advocaten Meersman & Van Keer Willem Tellstraat 22 9000 GENT 09 225 80 30
ERFENIS, SCHENKING EN SUCCESSIERECHTEN. Advocaten Meersman & Van Keer Willem Tellstraat 22 9000 GENT 09 225 80 30 ERVEN. 1. Erfgenamen kun je kiezen voor zover de reservataire erfgenamen hun deel krijgen.
Nadere informatieOverlegplatform slachtofferbejegening Halle Vilvoorde
Overlegplatform slachtofferbejegening Halle Vilvoorde 1 Inhoudstafel Inleiding...3 De eerste formaliteiten...4 Contact opnemen met de begrafenisondernemer...4 Aangifte van het overlijden op het gemeentehuis...4
Nadere informatieVoor, tijdens en na het afscheid. Informatiebrochure over de administratieve aangelegenheden rond een overlijden.
Voor, tijdens en na het afscheid Informatiebrochure over de administratieve aangelegenheden rond een overlijden. Op 't eind berusting toen je ons verliet, glimlach door herinnering, tranen vol verdriet
Nadere informatie