Planten in de kou. De herfst en winter. Na de herfst komt de winter. In de winter regent het vaak. Op de sloten en de plassen komt een dun laagje ijs.

Transcriptie

1 Planten in de kou. Planten in de kou Hoe komen planten de winter door? De bomen verliezen de blaadjes. Een narcis overwintert als narcisbol. Van een waterlelie blijven alleen de wortels leven. In de winter kun je in de bomen bladknoppen vinden. In de knoppen zitten opgevouwen bladeren zo kunnen ze niet bevriezen. In de winter gaat de boom een beetje dood, de bladeren vallen uit de boom en de wortels bevriezen. De boom stopt met groeien maar in het voorjaar zuigt hij weer water op dus dan groeit hij weer verder jaar. Hoe overleven planten in de winter? Veel planten moeten zich beschermen tegen de kou, omdat de kou op 2 manieren schade kan oprichten: 1 de plant bevriest, 2 de vorst laat de bodem bevriezen en zo kan de plant geen water uit de grond krijgen en droogt uit. Hoe beschermt de plant zich tegen de winter? De plant heeft water en als de winter er aan komt drinkt hij minder water. De vorst maakt het niet gemakkelijk bevriezen en sommige hebben zelfs extra stoffen als bescherming! Sommige planten hebben schubben of haartjes tegen de kou, maar anderen planten weer niet. Zij hebben het dus heel koud in de winter, zij gaan dood. Bomen houden rust in de winter en de hele winter groeit hij niet. De bomen laten de blaadjes vallen omdat, blaadjes geven voortdurend vocht af een boom met blaadjes zou in de winter sterven van de dorst. Lies Leemhuis De herfst en winter Na de herfst komt de winter. In de winter regent het vaak. Op de sloten en de plassen komt een dun laagje ijs. Koud Als het koud word in Nederland. Valt er soms sneeuw. Bomen gaan een beetje dood, en planten gaan uitbloeien. Dieren houden een winterslaap, en sommige dieren maken een voedselvoorraad. Uitgebloeide bloemen Dan stoppen de bloemen met bloeien. Dan verkleuren de bladeren en vallen ze er af. In de herfst zijn de bloemen uitgebloeid. Planten in de kou deel 1: Lies, Mika, Marije, Mathijs & Sercan

2 Planten in de kou Het bolgewas Een bolgewas is een plant die overwinterd door in een al of niet ondergronds bol in feite een bolvormig ophoping an vlezerige bladeren voedsel te bewaren. In het algemen gaat het hier om eeenzaadbolig planten. Een aantal bolgewassen zijn als voedingsmiddelen bekend zoals ui en knoflook andere bolgewassen de zogenaamde bloembollen worden voor de sier gemaakt zoals de tulp de hyint krokus de narcis en het blaudruifje. Vooral in Nederland is de kweek van sierbolgewassen een aan zienlijke tak van bedrijfigheid. Naast bolgewassen voor de tuin bestaan er ook bolgewasseen die speciaal voor bloei binnenhuis worden kekweekt zoals hinneastrum. Wist je dat... In een zonnenbloem kunnen honderden pitten zitten. Daar kan je het volgende jaar een heel veld zonnebloemen mee zaaien. Wat zit er in een bol of knol? In een knol zit voedsel opgeslagen.maar in een bol zitten de stengel, de bladeren en de bloem al verstopt. In de winter overwintert de narcissenbol Maar in de zomer wordt het een narcis. Van een waterlelie blijven s'winters aleen de wortels leven. Dus plant een bol voor de winter dan is die in de lente aan het bloeien! De tulp Planten in de kou deel 2: Sanne, Noah, Robin, Magnus & Claire

3 De opbouw van een bloembol. Groeien Opbouw van een bloem Als je een bloembol doormidden snijdt, kun je goed zien hoe de bol is opgebouwd. Een bol bestaat net als een gewonen plant, uit wortel en een stengel met bladeren. De stengel is bij een bol is heel kort en wordt de bolschijf genoemd. Aan de onderkant van de bolschijf zitten aan de rand de wortels. Op de bolschijf zitten dikke brede bladere die vlezige rokken genoemd worden, ze bevatten het reselvoedsel. De buitenste rokken zijn echter vliezig droog en perkamentachtig. Als je dit nat maakt loopt het water eraf. Ze vormen een uitstekende bescherming tegen uitdrogen diervat en verotting. Denk maar eens aan uien die die erg lang bewaard kunnen worden. Midden opde bolschijf staat de hoofdknop. Deze heeft een korte stengel met de bladeren omhoog gericht en wordt de toekomstige plant. In de oksels van de vlezige rokken zitten knoppen of zogenaamde klisters. Veel planten leven ongeveer een jaar. In dat jaar maken ze meestal meerdere bloemen. In die bloemen komen zaden. Als de bloemen doodgaan, blijven de zaden leven. En uit die zaden groeien in de lente dan weer nieuwe planten. In de winter lijken alle planten gewoon dood. Maar in het voorjaar laten alle planten zich gewoon weer zien. In de winter overleven veel planten, en dat doen ze op hun eigen manier De bloem bol De bloembol lijk op een ui. Binnen in de bol zit een plant met de bloem heel klein. Dat kun je niet zien. Om de bol zitten dikke bladeren. Die bladeren noem je rokken. De rokken beschermen de kleine plant. De rokken geven de plant en bloem ook voedsel. Als het herfst wordt worden de bloembollen in de grond gestopt. Bijschrift bij foto of afbeelding Heb je geen tuin? Dat is niet erg. Bloemollen groeien ook in een pot of op een balkon. Maar als je een bloembol in de grond wil stoppen moet je wel weten hoe dat moet. 1: Eerst maak je een kuiltje met een schep of met je hand. 2: Daarna leg je de bol in het kuiltje. 3: Daarna maak je de kuil weer dicht met de bloembol erin. 4: Dan ben je klaar als je dan wilt mag je de bol ook nog water geven. Pagina 2 Planten in de kou deel 2: Sanne, Noah, Robin, Magnus & Claire

4 Elk dier past zich aan. Angie De overleving van honden Afrikaanse wilde hond. Een Afrikaanse hond is ook wel een hyenahond. De Afrikaanse wilde hond is een grote, gevlekte hond met een lang, slank lichaam en lange poten, grote afgeronde oren en een lange volle staart. De kop is vrij kort en breed, met krachtige kaken. Van de prooi, de grote knipkiezen bij het verscheuren ervan. Het blijvende gebit bestaat uit 42 elementen: 12 snijtanden 4 hoektanden en 26 kiezen. Rond een leeftijd van 7 maanden is het blijvende gebit volledig aanwezig. Eten Afrikaanse honden ook mensen? Wat een oren! Voedsel De Afrikaanse hond jaagt vooral op Antilopen en blauwe gnoes. Hij is ook in staat grotere dieren zoals zebra s en giraffes te doden. Afrikaanse wilde honden jagen samen op hun prooi. Ze jagen vooral in de schemering. Hun specialiteit is niet snelheid, maar uithoudingsvermogen. Hij kan over een afstand van 5 kilometer een gelijk tempo van 48 km/u volhouden. In een korte sprint kunnen ze snelheden van 60 km/u bereiken. Huishonden Ze hoeven natuurlijk niet te jagen, Zij worden gewoon verzorgd. De hond heeft een carnivoren gebit. Dat betekent dat het gebit geschikt is om een prooi mee te vangen en te verscheuren. De sterke hoektanden vervullen een belangrijke functie bij het vangen van hun prooi. Elk dier past zich aan: Teun, Bram, Roxanne, Serene, Roy

5 Wist je dat: De slechtvalk is waarschijnlijk het SNELSTE dier ter wereld. Een spin in zijn web Spinnen Vogels in de wintertijd Er zijn meerdere vogels, bij roofvogels heb je een top 3: haviken, gieren en uilen Er zijn ook heel veel trekvogels die naar het zuiden gaan.er zijn wel 42 soorten trekvogels.er is ook weer een vogel in Nederland terug die hier al 15 jaar niet meer is gezien dat is de raaf. Raven zijn alleseters. Raven komen overal in Europa voor. Hoe overleeft een vos het? Een vos is een roofdier dus hij eet vlees zoals: konijnen, vogels en muizen en vast nog meer. De vos eet vooral muizen en als hij niks heeft gevangen dan eten ze planten. Jonge vosjes De mannetjesvos zoekt in de winter een vrouwtjesvos en gaat met haar paren. En dan in de lente worden de kleintjes geboren.de vader zorgt voor het eten en de moeder voor de vosjes. Spinnen hebben 8 ogen en 8 poten. Spinnen leven overal in huis, in de tuin en in het bos. In het water leven waterspinnen. En als je een spin in huis ziet zie je eigenlijk een huisspin. Als je een spin met kruis op hun rug ziet zie je een kruisspin. Omdat het vrouwtje een wit kruis op haar rug heeft. Kruisspinnen maken een web in de vorm van een wiel. Dat duurt een uur. Als ze eitjes legt doet ze dat wel op een warme plek. Als het vrouwtje eitjes heeft gelegd dan spint het vrouwtje er draden omheen. Een vos met een jonge vos. Snoeken doen alles onder water Zwemmen, eten en slapen. Ze kunnen niet op het land leven. Ze hebben water nodig om in leven te blijven. Als jij onder water gaat kan je geen adem halen. Snoeken kunnen dat wel. Ze doen dat met hun kieuwen. Dat zijn de spleten aan de zijkant van hun kop. Snoeken hebben geen poten. Ze zwemmen met hun staart. Ze sturen met hun vinnen. Op de huid van de snoeken zitten schubben. Het zijn harde plaatjes. Ze zitten als een laag op het lichaam. De schubben beschermen de snoeken. Ze kunnen zich wel eens ergens tegen aan stoten. Snoeken leggen eitjes, het vrouwtje legt ze op de bodem of in Bijschrift de modder. bij foto of afbeelding Soms legt ze ze op de planten. Ze past er meestal niet op. Als jonge snoeken uit hun eitjes komen moeten ze meteen voor zichzelf zorgen, ze eten van de waterplanten of hele kleine diertjes. Ze moeten goed oppassen. Grote vissen lusten graag kleine visjes. Soms vinden mensen het leuk om vissen te vangen. Ze doen het voor hun plezier met hun hengel. Ze vissen in de sloot of in de rivier. Pagina 2 Elk dier past zich aan: Teun, Bram B, Roxanne, Serene, Roy

6 Planten drinken door een rietje Slurpen planten ook? Drinken zij ook al uit een glas. Zorgt een cactus voor lekkages? Prikt een cactus het rietje niet kapot? Wortelstelsel. Wortels De wortels van een boom groeien onderin, de meeste onder de grond en sommige boven. Door die wortels wordt het water en voedsel naar boven gehaald. Verder is het voor stevigheid. Het water gaat via de wortels door de stam naar de bladeren. De bladeren vallen in de winter af door dat de wortels het te koud vinden om water op te halen, en daardoor krijgen de bladeren geen water en vallen af. Al die wortels zitten in een wortelstelsel. In dat wortelstelsel zitten een paar honderd wortels. Zo n wortelstelsel is van alle bomen uniek. En het bestaat uit 4 onderdelen: de wortel, zijwortel, wortelmutsje en wortelharen. Planten hebben ook een soort wortels die hebben kleine buisjes in de stengel.. De wortels van een boom Water verdampen Naalden verdampen weinig water. Daarom houdt een naaldboom zijn naalden in de winter. Naalden blijven s winters groen. Planten drinken Sommige bomen drinken met hun bladeren. Water gaat via de stam naar de bladeren. Daardoor komt het water de boom binnen. Als ze alle voedingsstoffen eruit gehaald hebben, verdampt het. Een gewone roos maar in de stengel gebeurt van alles. Planten drinken door een rietje: Melle, Timo, Benji, Merel & Julia

7 Hoe houden cactussen water vast Cactussen en vetbollen kunnen goed leven in de woestijn. Als het regent zuigen ze zich vol met water. Zo blijven ze in leven in de woestijn. Cactus in de woestijn Overleven planten In de herfst vallen de bladeren naar beneden en veranderen van kleur. De natuur maakt zich zelf klaar voor de winter. In de winter is het koud. Als ze de bladeren houden dan bevriezen ze. Als de bladeren er af zijn gevallen zijn de bladeren rood, geel, oranje of bruin. De bladeren verkleuren omdat, de groene korreltjes die erin zitten naar de takken gaan. Bijschrift bij foto of afbeelding Pagina 2 Planten drinken door een rietje: Melle, Timo, Benji, Merel & Julia

8 Dieren in de kou Waarom vliegen vogels naar het zuiden? Antwoord: Er is Noorden niet genoeg voedsel in het Zuiden is veel meer voedsel te vinden en vogels houden van warmte. De vogels vertrekken naar het zuiden. Winterslaap Dieren in de kou houden een winterslaap. Daarvoor maken ze een voedselvoorraad. Bijvoorbeeld: eekhoorns, beren en egels dat zijn zoogdieren. Wintergast Een wintergast is een vogel die in de winter naar Nederland komt. Echte wintergasten zijn : zwanen, ganzen, buizerd, koperwiek keep en arend. Je hebt broedvogels die in Nederland blijven en broedvogels die niet in Nederland blijven. De reiger In het najaar vliegen reigers naar het zuiden. Als de reiger vliegt trekt hij zijn kop in. De reiger is dol op katten brokjes. Weetje Vogels vliegen in de eerste letter van vogel dus de V Dieren in extreme kou Als het te koud is komt de werking van allerlei interne processen in het gedrang. Bijvoorbeeld enzymen die aan de basis liggen van stofwisselingsprocessen. In het lichaam werken deze dan niet meer goed, verder heel belangrijk. De reiger Ganzen Ganzen vliegen 5000km. In 2008 waren er 13 soorten ganzen in Nederland. In Europa vind je nergens zoveel ganzen. Als je in Nederland ganzen ziet vliegen, vliegen zij in een V vorm. IJsbeer met jongen in extreme kou. Dieren in de kou deel 1: Nina, Bram, Ivar, Wietske & Dylenzo

9 Dieren in de kou De eekhoorn legt zijn wintervoorraad aan. Wie vertrekt er niet? Er zijn veel dieren die vertrekken, maar er bijven ook dieren in Nederland, bijvoorbeeld: een egel. De egel kan niet naar een ander land, want hij heeft kleine pootjes waardoor hij niet goed lange afstanden kan lopen. De vliegende eekhoorn is heel slim want hj kan De winterslaap Dieren houden of een winterslaap of een winterrust. Er zit een verschil tussen. Als een dier moet eten tijdens zijn winterslaap, heet het een winterrust. Maar de meeste grote dieren, houden een winterslaap, zoals de bruine beer. Als de dieren eenmaal een winterslaap houden, gaat de lichaams tempratuur omlaag. Nadat u een lijst hebt gemaakt van de dingen waarover u wilt schrijven, verdeelt u die lijst onder in categorieën, zoals Inleiding, Nieuws van vader, Nieuws van moeder, Nieuws van de kinderen, Speciale boodschappen en Slotwoord. Als de kinderen oud genoeg zijn, is het leuk als ze hun eigen verhaal schrijven. vliegen en weet je waarom? Nou hij heeft een soort vetlaag onder zijn armen waardoor hij kan vliegen. Een varken die heeft een dubbele vetlaag. Weet je waarom? Omdat die vetlaag ervoor zorgt dat een varken het niet koud krijgt. De wintervoorraad De eekhoorn is een knaagdier die in de winter geen dutje houdt, of weg gaat uit Nederland, maar hij legt een wintervoorraad aan van boomvruchten zoals: denneappels, walnoten, noten en eikels. Soms vinden mensen noten of denneappels onder de grond. Dat was dan meestal een wintervoorraad die het dier van wie die was het kwijt was geraakt. Maar hoe doen de vogels het dan? Zij overleven in andere landen want zij hebben geen dubbele vetlaag of dubbele vetlaag heeft. Voor de vogels die blijven, hangen we vetbollen en pinda s op. Slaap plaats Dieren in de kou deel 2: Jente, Carlijn, Megan, Sam & Robbie

10 Schaap met zijn dikke wollen vacht. De vacht Honden en katten krijgen een dikkere vacht in de winter, maar schapen die hebben heel veel wol om de kou tegen te houden. Pingguings hebben daar in tegen geen vacht die de kou tegen houdt, maar die hebben 2 laagjes veeren die hem warm houden en die 2e laag is ook nog eens waterdicht!! Schapen hebben in de zomer weer een TE dikken vacht en die wordt er dan afgeschoren door de boer. De ijsbeer heeft ook een dubbelen vacht. Dat moet wel, want hij leeft op de Noordpool. als de dieren geen dikke vacht hebben, dan gaan ze in hun hol om een winterslaap te houden. ze hebben vantevoren al een voorraad aangelegd. Een egeltje in de sneeuw. De egel Hoe berijd een egel zich voor op de winter? Nou dat zal ik je uitleggen. Allereerst verzaamet hij dingen om een nest mee te maken. Bijvoorbeeld: takjes, gras en blaadjes. Als het rond de 9 graden is, gaat een egel naar een warm en goed beschermd plekje om daar zijn winterslaap te houden. Hij gaat bijvoorbeeld onder een boomstam liggen. Dan gaat hij rustig liggen. Als de egel in slaap valt, wordt zijn ligaams temperatuur 7 of 8 graden. Als hij slaapt, verbruikt hij geen energie. Een eekhoorn Pagina 2 Dieren in de kou deel 2: Jente, Carlijn,, Megan, Sam & Robbie