Titel Protocol diabetische ketoacidose (DKA) op de intensive Care Kinderen
|
|
- Sylvia Bosman
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Titel Protocol diabetische ketoacidose (DKA) op de intensive Care Kinderen Datum vaststelling: Datum revisie: Verantwoording: April 2013 April 2015 Staf Intensive Care Kinderen Inleiding Dit protocol is in belangrijke mate gebaseerd op de zeer uitvoerige landelijke richtlijn. Het algemene doel van de HC/IC behandeling Acute behandelen van shock Bewaking en monitoren van vochtbalans met correctie dehydratie Montitoren en corrigeren van electrolyt verstoringen met het min of meer constant houden van de OSM eff Monitoren van cerebrale functie Normaliseren van de glucose spiegel Normaliseren van de ketose Bovenstaande in ca. 48 uur te bereiken Triage ernst DKA en indicaties PICU A. Klinische factoren: Leeftijd < 2 jaar, gedaald bewustzijn, tekenen van intracraniële drukstijging, uitputting, extreme dehydratie + tekenen van shock, persisterende shock (na max. 30 ml/kg vulling) B. Bloeduitslagen: ph<7.0, metabole acidose (en laag- normale pco 2 ) C. Logistieke factoren: Complexiteit van de behandeling overstijgt de zorgcapaciteit van verpleeg afdeling. Onmogelijkheid tot verkrijgen intraveneuze toegangsweg D. Verhoogde kans op hersenoedeem: - Incidentie 0,9%, echter met hoge mortaliteit (tot 30%) - pco 2 < 1.5kPa (11,3 mmhg) - Ureum > 10 mmol/l - persisterende hyponatriëmie en/of het niet oplopen van het serumnatrium tijdens de eerste uren van de behandeling. - Toediening van grote hoeveelheden hypotone infuusvloeistoffen - Vroege toediening van insuline zonder controle of correctie Na + Fase 1; Primaire opvang 1
2 - Stabiliseer conform A- B- C- D principe / APLS Richtlijnen - Behandel shock met vaatvulling (NaCl 0,9% of Ringerslactaat) ml/kg - Voer volledig lichamelijk onderzoek uit (let op aspiratie, ICP verhoging etc) - (Her) overweeg differentiaal diagnose (DKA, HHS??, +/- sepsis etc. ander?) - Overweeg standaard IC beleid (maagprotectie, SDD, analgetica/antipyretica etc) - Breng indien mogelijk een arteriële catheter in en zorg voor 2 perifere infusen - Doe laboratorium diagnostiek Bloedgas, glucose, Na+, K+, Cl-, Ca++, lactaat, fosfaat, ureum, kreatinine. Hb, Ht, Leuco s, thrombo s, CRP HbA1c, osmolaliteit, CK, spijtserum (op indicatie amylase, lipase) Bedside: ketonen - Schat de mate van dehydratie in conform onderstaande tabel. Overschatting van dehydratie en rehydratie is gevaarlijk (hersenoedeem) Bij DKA is de klinische inschatting van dehydratie veelal onbetrouwbaar Bij DKA is gewichtsverlies een onbetrouwbare maat van dehydratie Gebruik bij de berekeningen nooit meer dan 8% dehydratie Corrigeer het totale vocht altijd over 48 hr Tabel ernst van dehydratie ERNST KENMERKEN MAX. INSCHATTING mild Amper dehydratie 3% (30 ml/kg) matig Dehydratie + 8% (50 ml/kg) ernstig Als vorige + CRT >> + diepliggende ogen 8% (80 ml/kg) shock Zwakke snelle pols, afgenomen perifere circulatie, CRT >>>> 8% (80 ml/kg) + vasculaire ondervulling Fase II; post- acute beleid Monitoring: Standaard IC monitoring aangevuld met vochtbalans a 1 uur en frequente neurocontroles Bij bloedgasanalyse dient Na + en Cl - mee bepaald te worden ter correctie voor hyperchloremie. Het chloor aandeel van de BE kan berekent worden met Na + - Cl Het belang hiervan is dat bij persisterende acidose, metabole oorzaken als ketose en hyperchloremie van elkaar onderscheiden moeten worden. Bereken effectieve osmol = OSM eff = [Glucose] + 2x [Na+] NPO (op geleide retenties) gedurende 24 uur (ivm gastroparese). Maagsonde bij gedaald EMV, maagdilatatie, braken +++ Intraveneus vocht en elektrolyten Controleer en suppleer zo nodig tevens magnesium, fosfaat en calcium (zie protocol electrolyten) Vochtbeleid 2
3 o Deficit in ml = % dehydratie x ideaal lichaamsgewicht x 1000 (niet te ruim rekenen) o Suppleer het deficit over 48 uur en trek de reeds gegeven vulling af o Geef normaal basis vochtbeleid o Corrigeer vochtbeleid voor negatieve balans (balans moet positief zijn), klinische mate van dehydratie, hemodynamische parameters en Na + (of beter bij lage OSM eff ) o Infuus samenstelling bestaat uit NaCl 0.9 % of Ringerslactaat. Let op dat Ringerslactaat licht hypotoon is. Bij hyponatriemie geen Ringerslactaat geven of aanvullen met NaCl (3% perifeer infuus of 10% als zijlijn op goed lopend infuus maar bij sterke voorkeur direct via CVC). Bij (dreigende) hyperchloremie verdient Ringers lactaat de voorkeur Kalium suppletie conform electrolyten protocol. Bij lage ph is K + meestal vals normaal/hoog. Iv suppletie heeft de voorkeur maar bij geringe retentie kan deels enteraal suppletie gegeven worden. Effectieve osmolaliteit OSM eff o Dient in de eerste uren min of meer gelijk blijven. Bij een dalend glucose betekent dit dat de serum- natriumconcentratie dan moet toenemen o Toename OSM eff => meer vocht iv. geven (= infuussnelheid +10%) en/of NaCl suppletie minderen o Afname OSM eff => Indien de Osmeff (te) snel daalt cave hersenoedeem => minder vocht iv. geven (= infuussnelheid - 10%) en evt NaCl 3% of 10% iv toedienen Zorg voor infuusbeleid uitsluitend o.b.v. NaCl 0.9% of suppleer met NaCl 3 of 10% Indien reeds glucose wordt gegeven: geef glucose in een zo klein mogelijk volume Bij extreme daling van serum natrium: overweeg het geven van NaCl 10 % => 1 ml/kg in 30 minuten iv.: Zie Hersenoedeem Natriumbicarbonaat o Nooit geïndiceerd bij acidose! o Enigste indicatie: levensbedreigende hyperkaliemische ritmestoornissen (1-2 mmol/kg in 60 minuten iv.) Insuline en glucose therapie 1. Standaard insuline (Novorapid, Humalog, Apidra ) oplossing bevat 1 IE per ml (=50 IE oplossen in NaCl 0.9% tot 50 ml) 2. Er worden geen oplaad of bolus doseringen gegeven 3. Indien ph <7.3 en/of bicarbonaat < 15 mmol/l) < 2 jaar IE/kg/uur iv. > 2 jaar IE/kg/uur iv. Bekende diabeten 0.05 IE/kg/uur iv 4. Indien ph > 7.30 (denk aan HHS ) 3
4 Starten met insulin iv. indien glucose in 2 opeenvolgende uren weinig of niet is gedaald (< 5 mmol/ liter/ uur). De startdosis is IE/kg/uur. 5. Vervolge insuline en glucose therapie Vanaf een bloedsuikerspiegel van mmol/l o Indien beperkte keto- acidose (ph > 7.3 of ketonemie 1 mmol/l) Eerste stap: reduceer de insulinedosis (stapjes van telkens - 10%) o Indien nog duidelijke keto- acidose: Voeg glucose toe in een klein volume. Start laag met mg/kg/h (= glucose 10% => 0,3-0,6 ml/kg/h of glucose 20% => 0,15-0,3 ml/kg/h). Gebruik hiervoor geen glucose 5% of glucose/zout Indien glucose blijft dalen: verhoog intake met kleine stapjes (vb met mg/kg/h) Hypoglycemie tijdens DKA therapie o Glucose 10% bolus 2 ml/kg iv. o Reduceer dosis insuline (maar niet stoppen) o Start glucose toediening of verhoog glucose onderhoud i.v. o Volg a 30 minuten bloedglucose en OSM eff Beademing bij DKA Beademing bij DKA is zeer zelden nodig en in potentie gevaarlijk. De patient hyperventileert bij DKA ter compensatie van de metabole acidose. Uitputting komt vrijwel niet voor. Preventie DVT bij DKA Bij DKA bestaat mogelijk een verhoogd risico voor het ontwikkelen van een diepe veneuze trombose (DVT). Een CVC is relatief gecontra- indiceerd. In principe kan de volledige behandeling met twee grote perifere infusen veilig en effectief gebeuren. Indien een centraal veneuze lijn noodzakelijk is, moet profylaxe met laag moleculair- gewicht heparines (LMWH)= Nadroparine sc. worden overwogen Hersenoedeem Ontstaat meestal tijdens de eerste uren, soms al bij opname. Risicofactoren zijn snelle daling serum osmolaliteit, zeer laag PaCO 2 bij opname, ernstige dehydratie en/of hoog ureum, hypoxiche episoden. Vroege symptomen: hoofdpijn, braken, onrust, dalende EMV, inadequaat gedrag, verwardheid, etc. Late symptomen: pupilanisocorie, asymmetrische pupilreracties, irregulaire ademhaling, convulsies. Relatieve bradycardie, oplopende bloeddruk, desaturatie. Therapie: o - Stabiliseer conform A- B- C- D principe, zn. intubatie/beademing o - D- E- F- G (uitsluiten hypoglycemie) o - Verhoog plasma osmolaliteit => NaCl 10% 1ml /kg in 30 minuten iv. o - Vochtbeperking = halveer onderhoudsvocht. 4
5 o - Hoofd midline, 30 graden anti- trendelenburg o - Na stabilisatie overweeg CT of MRI cerebrum Literatuur 1. Richtlijn Nederlandse Vereniging Kindergeneeskunde (NVK): De behandeling van kinderen met een diabetische ketoacidose (DKA) of hyperglycemische hyperosmolair syndroom (HHS). Piet Leroy en Monique de Vroede, Mei Dehydration in children with diabetic ketoacidosis: a prospective study. Sottosanti M, Gavin C Morrison GC, Singh RN et al. Arch Dis Child Ed 2012;97: Measured degree of dehydration in children and adolescents with type 1diabetic ketoacidosis. Ugale J, Mata A, Meert KL et al. Pediatric Critical Care Medicine 2012;13: Hypertension despite dehydration during severe pediatric diabetic ketoacidosis. Deeter KH, Roberts JS, Bradford H et al. Pediatric Diabetes 2011: 12: How well does serum bicarbonate concentration predict the venous ph in children being evaluated for diabetic ketoacidosis? Opher A. Nadler, MD,* Marsha J. Finkelstein, MS,fi and Samuel R. Reid Pediatric emergency Care 2011; 27: Bicarbonate in diabetic ketoacidosis a systematic review. Chua HR, Schneider A, Bellomo R. Annals of Intensive Care 2011;1: Low morbidity and mortality in children with diabetic ketoacidosis treated with isotonic fluids. Perrin C. White, MD, and Bryan A. Dickson, MD J. Pediatrics 2013, epub 8. Diabetic ketoacidosis is associated with prothrombotic tendency in children. Bilici M, Tavil B, Dogru O et al. Pediatric Hematology and Oncology 2011;28: Correlation of clinical and biochemical findings with diabetic ketoacidosis related cerebral edema in children using magnetic resonance diffusion- weighted imaging. Glaser NS, Marcin JP, Wootton- Gorges SL et al. 5
6 J Pediatr 2008;153: Cerebral injury and cerebral edema in children with diabetic ketoacidosis: Could cerebral ischemia and reperfusion injury be involved? Glaser NS. Pediatr Diabetes 2009;10: Effects of hyperglycemia and effects of ketosis on cerebral perfusion, cerebral water distribution, and cerebral metabolism. Glaser NS, Ngo C, Anderson S et al. Diabetes 2012;61: Subclinical cerebral edema in children with diabetic ketoacidosis randomized to 2 different rehydration protocols. Glaser NS, Wootton- Gorges SL, Buonocore MH et al Pediatrics 2013;131:e Life- saving decompressive craniectomy for diffuse cerebral edema during an episode of new- onset diabetic ketoacidosis. Nguyen HS, Callahan JD, Cohen- Gadol AC. Childs Nerv System 2011;27: Taylor D, Durward A, Tibby SM, Thorburn K, Holton F, Johnstone IC, and Murdoch IA. The influence of hyperchloraemia on acid base interpretation in diabetic ketoacidosis. Intensive Care Med. 2006; 32: Niveau aanbevelingen Het GRADE systeem bestaat uit 2 componenten: de kracht van de aanbeveling uitgedrukt in het cijfer I (sterke aanbeveling) of II (zwakke aanbeveling) en de kwaliteit van het bewijs waarop deze aanbeveling is gebaseerd uitgedrukt in de letters (A t/m D). Bij de toebedeling van het cijfer worden potentiële voordelen en nadelen tegen elkaar afgewogen. Graad A: Ondersteund één of meerdere RCT s van optimale kwaliteit Graad B: Ondersteund door RCT s van niet optimale kwaliteit of uitstekende observationele studies Graad C: Ondersteund door één of meerdere goede observationele studies Graad D: Ondersteund door patiënten series of mening van experts 6
Deze procedure beschrijft de medische aanpak bij het optreden van diabetische ketoacidose of hyperglycemische hyperosmolaire ontregeling.
1. Samenvatting Deze medische procedure beschrijft de evaluatie, behandeling en opvolging bij diabetische ketoacidose of hyperglycemische hyperosmolaire ontregeling bij volwassen patiënten. 2. Inleiding/doel
Nadere informatieDiabetische ketoacidose (DKA) of Hyperglycemisch Hyperosmolair
De behandeling van kinderen met een Diabetische ketoacidose (DKA) of Hyperglycemisch Hyperosmolair syndroom (HHS) Piet Leroy en Monique de Vroede Woord vooraf Dit protocol beschrijft de behandeling van
Nadere informatieDiabe&sche ketoacidose. Diana Jansen, ANIOS IC 6 maart 2015
Diabe&sche ketoacidose Diana Jansen, ANIOS IC 6 maart 2015 Casus 38- jarige man VG: blanco Buiten bewustzijn aangetroffen, onduidelijk of hij voordien klachten had Bij verdenking hypoglycemie in ambulance
Nadere informatieProtocol vochtbeleid kinderen < 40 kg IC kinderen
Protocol vochtbeleid kinderen < 40 kg IC kinderen Datum vaststelling: 15 okt 2015 Auteurs Kinder IC Versie: 1.1 Datum revisie: 15 okt 2018 Verantwoording: Medische protocollencommissie Kinder IC Brondocument:
Nadere informatieHyperglycemischeketoacidosebij hoogzwangere.
Hyperglycemischeketoacidosebij hoogzwangere. patient 34 jarige dame G3P1, : 37 wkn2d Voorgeschiedenis: DM type 1 sinds 1983 1 miskraam in 1999 Start insulinepomp 1999 1 ste kindje in 2009 HbA1c 2010: 8.9%,
Nadere informatieVloeistofbeleid op de IC - wat zeggen de trials? MMM Circulatie 2018
Vloeistofbeleid op de IC - wat zeggen de trials? MMM Circulatie 2018 Wat weten we al? Tussen colloïdale- en kristallijne vloeistoffen bestaat niet veel verschil wat betreft belangrijke uitkomstmaten Dit
Nadere informatieRefeedingsyndroom in de Oncologie Marleen Ariëns en Esther Heijkoop Diëtisten
Refeedingsyndroom in de Oncologie Marleen Ariëns en Esther Heijkoop Diëtisten 2015 Agenda Historie Ondervoeding en oncologie Refeeding Casus tijdens de presentatie 1ste lijn Refeeding? Historie Belegeringen
Nadere informatieRichtlijn behandeling van ernstige sepsis en septische shock. Medische protocollencommissie Intensive Care
Titel Richtlijn behandeling van ernstige sepsis en septische shock Datum vaststelling: 04-2008 Datum revisie: 04-2010 Verantwoording: Bron document: Medische protocollencommissie Intensive Care Surviving
Nadere informatiePresentatie Casus 1b. Victoria Janes & Yvonne Poel
Presentatie Casus 1b Victoria Janes & Yvonne Poel Casusbeschrijving Vrouw: 55 jaar wordt door de ambulance naar de SEH gebracht, waar u als arts-assistent assistent werkzaam bent. Dezelfde ochtend heeft
Nadere informatieDisclosure belangen spreker. (poten'ële) belangenverstrengeling
Disclosure belangen spreker (poten'ële) belangenverstrengeling Geen Diagnose nieuwe diabeet: (h)erkennen is van levensbelang! W.H.Stokvis- Brantsma, kinderarts- endocrinoloog Diabeter Petra Schram, kinderarts
Nadere informatieDe behandeling van ernstige diabetische ketoacidose bij kinderen: magie of wetenschap?
De behandeling van ernstige diabetische ketoacidose bij kinderen: magie of wetenschap? Piet Leroy en Monique De Vroede Drs. P.L.J.M. Leroy, kinderartsintensivist, Maastricht Universitair Medisch Centrum,
Nadere informatieRichtlijn behandeling van ernstige sepsis en septische shock volwassenen. Medische protocollencommissie Intensive Care
Titel Richtlijn behandeling van ernstige sepsis en septische shock volwassenen Datum vaststelling: 02-2013 Datum revisie: 02-2015 Verantwoording: Bron document: Medische protocollencommissie Intensive
Nadere informatieCasus 5. Kavita Ramdien, Rob Vermond, Jurre Stens
Casus 5 Kavita Ramdien, Rob Vermond, Jurre Stens Inleiding casus 5 U gaat als co-assistent mee met de ambulance die gewaarschuwd is door de buren (die een sleutel hebben) van een 70-jarige man, die zij
Nadere informatieDe behandeling van ernstige Diabetische Keto-acidose bij kinderen.
De behandeling van ernstige Diabetische Keto-acidose bij kinderen. Piet L. Leroy, Kinderarts-Intensivist, Maastricht Universitair Medisch centrum E-mail: p.leroy@mumc.nl Disclosure De auteur heeft wat
Nadere informatiePatiënteninformatie. Diabetische ketoacidose
Patiënteninformatie Diabetische ketoacidose Inhoud Inleiding... 3 Informatie over ziektebeeld diabetische ketoacidose... 3 Leer meer over DKA en bloedketonencontrole... 3 Symptomen... 4 Wie riskeert de
Nadere informatieDe klassieke vorm van hyperglykemische ontregeling
Stand van Zaken Hyperglykemische ontregeling bij kinderen en adolescenten Dick Mul en Caroline R. Meijer K L I N I S C H E P R A K T I J K Recent verscheen een nieuwe richtlijn van de Nederlandse Vereniging
Nadere informatieBloedgasanalyse. Doelstelling. Bloedgasanalyse. 4 mei 2004 Blad 1. Sacha Schellaars IC centrum UMC Utrecht. Zuur base evenwicht Oxygenatie
Bloedgasanalyse Sacha Schellaars IC centrum UMC Utrecht Doelstelling De student kan de 4 stoornissen in het zuurbase evenwicht benoemen. De student kan compensatiemechanismen herkennen en benoemen. De
Nadere informatiebloedgassen Snelle interpretatie
bloedgassen Snelle interpretatie Wat is de Ph Het aantal waterstofionen (H+) geteld per ml water. Hoeveel waterstofionen komen er bij een reactie vrij of gaan er verloren en/of hoeveel waterstofionen worden
Nadere informatieElektrolytstoornis tijdens ALS. samenstelling: Pim Keurlings, arts SEH
Elektrolytstoornis tijdens ALS samenstelling: Pim Keurlings, arts SEH Inhoudsopgave Doelstelling Context: 4 H s en 4 T s Kalium Hyperkaliëmie Hypokaliëmie Samenvatting Vragen/discussie Doelstelling Inzicht
Nadere informatieSepsis. Welke mean arterial pressure houden we aan? Renze Jongstra Circulation Practitioner Intensive Care Verpleegkundige
Sepsis Welke mean arterial pressure houden we aan? Renze Jongstra Circulation Practitioner Intensive Care Verpleegkundige Inhoud Inleiding Sepsis Behandeling sepsis Hemodynamiek bij sepsis Onderzoek Resultaten
Nadere informatieVulling. Hoeveel water heeft een mens en waar zit het?
Vulling Hoeveel water heeft een mens en waar zit het? Vulling Lichaamswater Bij mannen 60%; vrouwen 50% ECV: iets minder dan de helft ICV: iets meer dan de helft Intravasculair (plasma): onderdeel van
Nadere informatieHyperglycemie Keto-acidose
Hyperglycemie Keto-acidose Klinische les Marco van Meer SJG 20 06 2007 (acute) ontregeling van diabetes Doel Op het einde van mijn presentatie is jullie kennis over glucose huishouding en ketoacidose weer
Nadere informatiePatiënt met SAB op de IC
Patiënt met SAB op de IC AZO-scholingsavond acute neurologie November 2018 Jan Pouwels IC verpleegkundige Neural Practitioner Disclosure belangenverstrengeling voor de sprekers van de AZO scholingsavond
Nadere informatieMANAGEMENT VAN DIABETES KETO-ACIDOSE (DKA)
MANAGEMENT VAN DIABETES KETO-ACIDOSE (DKA) 1. ACHTERGROND 1.1. DKA komt voor bij een absoluut of relatief insulinetekort en het gecombineerd effect van de counterregulatory hormonen ( catecholamines, glucagon,
Nadere informatieBloedgassen. Homeostase. Ronald Broek
Bloedgassen Homeostase Ronald Broek Verstoring Homeostase Ziekte/Trauma/vergiftiging. Geeft zuur-base en bloedgasstoornissen. Oorzaken zuur-base verschuiving Longemfyseem. Nierinsufficientie Grote chirurgische
Nadere informatieCase-report: Een vrouw met een onbegrepen coma...
Case-report: Een vrouw met een onbegrepen coma... H.J.Jansen, E.S. Louwerse, C.P.C. de Jager Intensive Care, Jeroen Bosch Ziekenhuis, lokatie: Groot Ziekengasthuis Nieuwstraat 34, 5211 NL, s-hertogenbosch
Nadere informatieValérie s. Tips&Tricks #5. Suikerziekte en hypoglycemie, Somogyi, ketoacidose, hyperosmolair Syndroom
Valérie s Tips&Tricks #5 Suikerziekte en hypoglycemie, Somogyi, ketoacidose, hyperosmolair Syndroom Suikerziekte en hypoglycemie, Somogyi, ketoacidose, hyperosmolair Syndroom 1. Hypoglycemie Hypoglycemie
Nadere informatieAllemaal Beestjes. Eline van der Hagen Kcio 15 juni 2017
Allemaal Beestjes Eline van der Hagen Kcio 15 juni 2017 Voorgeschiedenis Vrouw, 68 jaar Diabetes type 2 (1995), hypertensie (2010), chronische nierinsuffiëntie (2012) Presentatie op de SEH In de nacht
Nadere informatieWanneer is een circulatie slecht?
Wanneer is een circulatie slecht? Prof. Dr. J.G. van der Hoeven Afdeling Intensive Care UMC St Radboud Venticare 2010 1 Analyse Inotropicum Vaatverwijder Combinatie Geen actie Nee Is er een probleem met
Nadere informatieGlucose regulatie bij volwassen IC en MC-patiënten bij continue toediening van voeding
regulatie bij volwassen IC en MC-patiënten bij continue toediening van voeding Doel: Bereiken en handhaven van een glucose waarde tussen 4,4 6,1 mmol/l Indicaties: - Patiënten met Diabetes Mellitus - Patiënten
Nadere informatiePeroperatief vochtbeleid bij niertransplantatie
Peroperatief vochtbeleid bij niertransplantatie - Literatuurstudie - Renata Haghedooren Co assistent 2011-2012 Promotor: Dr. M Verhaegen Delayed graft function Huidig vochtbeleid Doel van de literatuurstudie
Nadere informatieTiener met abdominale klachten. Pauline Naessens ASO Pediatrie
Tiener met abdominale klachten Pauline Naessens ASO Pediatrie Oproep 14-jarig meisje Koorts tot 42 C Braken en waterige diarree Collaps Presentatie A : Vrije luchtweg B : AF 25/min, Kussmaul-ademhaling,
Nadere informatieInfuusbeleid op recovery
Infuusbeleid op recovery Is vullen in of uit?? Sander van den Heuvel Anesthesioloog Stellingen Dagbehandelingspatiënten mogen best wat meer vocht krijgen Een krap vochtbeleid verbetert de resultaten bij
Nadere informatieDiabetes Mellitus rondom een operatie: wat moeten we ermee?
Diabetes Mellitus rondom een operatie: wat moeten we ermee? Maarten Visscher Resident in Anaesthesiology PhD Candidate Casus Patient, mw. D, 63 jr, lapchol VG: 1x HNP OK 1990 MI 1996 DM Med: PCM, gliclazide,
Nadere informatieRichtlijn Diabetes Mellitus de novo. Datum: Auteur: M. Dousma, kinderarts NWZ
Richtlijn Diabetes Mellitus de novo Datum: 31-08-2018 Auteur: M. Dousma, kinderarts NWZ Doel het zo snel mogelijk stellen van de diagnose diabetes, de typering en de ernst van de metabole ontregeling door
Nadere informatieLevensbedreigende hyponatriëmie. J.G. van der Hoeven UMC St Radboud, Nijmegen
Levensbedreigende hyponatriëmie J.G. van der Hoeven UMC St Radboud, Nijmegen 1 U meet een lage plasma [Na + ] - waarom? Concentratie = Totaal Na + in extracellulaire ruimte 2 U meet een lage plasma [Na
Nadere informatieSafety of hydroxyethyl starches. Seminariewerk Idris Ghijselings
Safety of hydroxyethyl starches Seminariewerk Idris Ghijselings 12-04-2013 Outline 1. Structuur en Farmacokinetiek - concentratie - moleculair gewicht - molaire substitutie 2. Farmacodynamiek - volume
Nadere informatieDehydratie bij kinderen
SAMENVATTING Dehydratie bij kinderen richtlijn voor de eerste opvang bij gastro-enteritis Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde (NVK) Autorisatie: 10 oktober 2012 Gefinancierd door Stichting Kwaliteitsgelden
Nadere informatieGebalanceerde vloeistoffen op de IC
Gebalanceerde vloeistoffen op de IC Zin of onzin? Topics in IC, Lunteren 08-12-16 Miriam Moviat Internist Intensivist JBZ Balans is in... Waarom gebalanceerde vloeistoffen? Ze benaderen de samenstelling
Nadere informatieBeademen: kan het nog beter? De rol van voeding
Refereeravond Multidisciplinaire route naar detubatie Beademen: kan het nog beter? De rol van voeding 17 juni 2014, Geertje Raemakers-van Driel, diëtist Inleiding doel voeden op IC eiwitstofwisseling,
Nadere informatieGlucose-screening en Hypoglycemie
Inleiding is een frequent voorkomend probleem op een neonatologie afdeling. Het is belangrijk om hierop te anticiperen en daarom pasgeborenen, met een verhoogd risico op hypoglycemie, te screenen. Het
Nadere informatieOorzaken shock. Hypovolemie Compressie van hart en vaten (tamponade) Cardiogene shock (hartfalen) Sepsis Neurogeen (verlies autonome bezenuwing)
Oorzaken shock Hypovolemie Compressie van hart en vaten (tamponade) Cardiogene shock (hartfalen) Sepsis Neurogeen (verlies autonome bezenuwing) Diagnose Klinische omstandigheden Klinisch onderzoek Hemodynamisch
Nadere informatiePerifere zenuw blokkade bij een patiënt at risk voor compartiment syndroom? Lucie van Genugten 3 e jaars AIOS Anesthesiologie 7 November 2014
Perifere zenuw blokkade bij een patiënt at risk voor compartiment syndroom? Lucie van Genugten 3 e jaars AIOS Anesthesiologie 7 November 2014 Vraag Maskeert een perifere zenuwblokkade het optreden van
Nadere informatieAnalyse van het Z-B evenwicht Stewart methodiek
Analyse van het Z-B evenwicht Stewart methodiek Fellowonderwijs Intensive Care UMC St Radboud De relatie tussen ph en [H + ] ionen 300 250 [H + ] nmol/l 200 150 100 50 0 6,4 6,6 6,8 7 7,2 7,4 7,6 7,8 ph
Nadere informatieEen druppel teveel. Perioperatief vochtbeleid bij kinderen. Pediatric Autumn Seminar, 29 november 2014, Nieuwegein Gersten Jonker, anesthesioloog
Een druppel teveel Perioperatief vochtbeleid bij kinderen Pediatric Autumn Seminar, 29 november 2014, Nieuwegein Gersten Jonker, anesthesioloog Disclaimer Ingangsvragen Wat weet jij ervan? - Lees de vraag
Nadere informatieDr. Jenny Buijtels, specialist interne geneeskunde
Dr. Jenny Buijtels, specialist interne geneeskunde Presentatie Dia s en casussen die ook voorkomen in de workshop vloeistoftherapie en dwangvoeding Zo indruk van hoe de workshop is opgebouwd Verantwoordelijkheid
Nadere informatieTraumatisch schedelhersenletsel
Traumatisch schedelhersenletsel Arjen Slooter neuroloog intensivist Symposium Intensive Care, UMC Utrecht, 1 april 2011 Traumatisch schedelhersenletsel -Meestal combinatie van extra- en intracraniëel letsel
Nadere informatieHemodynamische op/malisa/e op de IC. Jasper van Bommel Intensive Care - Erasmus MC Rotterdam
Hemodynamische op/malisa/e op de IC Jasper van Bommel Intensive Care - Erasmus MC Rotterdam Circulatoir falen Definitie SHOCK! Levensbedreigende toestand waarin te weinig bloed met zuurstof naar de organen
Nadere informatiePropofol infusie syndroom. Maartje de Gier AIOS anesthesiologie MDO praatje oktober 2016
Propofol infusie syndroom Maartje de Gier AIOS anesthesiologie MDO praatje oktober 2016 Man, 54 jaar RvO: sedatie bij wilsonbekwamepatient met glioblastoom Sedatie met o.a propofol: stand 20-25ml/uur gedurende±
Nadere informatieZUURBASE. Praktisch bekeken
ZUURBASE Praktisch bekeken Bloedgasafwijkingen en Electrolytstoornissen Enerzijds handteken van ziekte (hulp in diagnose) Anderzijds mogelijk (urgente) pathologie op zich (? nood aan behandeling) BEHANDELING
Nadere informatieVan sportdrank tot napilsen
Van sportdrank tot napilsen vochtbalans rondom inspanning Marco Mensink & Jora Steennis marco.mensink@wur.nl Marco Jora indeling Waarom is de vochtbalans zo belangrijk Hoeveel vocht verlies ik Wat moet
Nadere informatieKlinisch redeneren D. Michel van Megen
Klinisch redeneren D Michel van Megen SEH/IC vpk CWZ Begrippen: Intracraniële infecties» meningitis» encefalitis Ruimte innemende processen» hersenabces» hersentumoren brughoektumor astrocytomen hypofysetumor
Nadere informatieObesitas bij ortopedische ingrepen: challenge of contra-indicatie? Co-assistent: Philippe Leire Promotor: Dr. A. Kumar
Obesitas bij ortopedische ingrepen: challenge of contra-indicatie? Co-assistent: Philippe Leire Promotor: Dr. A. Kumar Kaart toenemende demografie obesitas The influence of obesity on total joint arthroplasty.
Nadere informatieBijlage III. Wijzigingen in de relevante rubrieken van de Samenvatting van de Productkenmerken en de Bijsluiter
Bijlage III Wijzigingen in de relevante rubrieken van de Samenvatting van de Productkenmerken en de Bijsluiter Opmerking: De relevante rubrieken van de Samenvatting van de productkenmerken en de bijsluiter
Nadere informatieMedische zorgverlening bij een acute bloeding en hemorragische shock
Medische zorgverlening bij een acute bloeding en hemorragische shock Jan J. De Waele Jan.DeWaele@UGent.be @CriticCareDoc Inleiding Acute bloeding vaak trauma geassocieerd Mortaliteit na trauma in Belgie
Nadere informatieZuur-base evenwicht Intoxicaties. J.G. van der Hoeven UMC St Radboud, Nijmegen
Zuur-base evenwicht Intoxicaties J.G. van der Hoeven UMC St Radboud, Nijmegen 1 Casus Vrouw 21 jaar - recente diagnose leukemie Opname koorts, dyspneu en hypotensie T 41 0 C - pols 135 - RR 80/40 - AF
Nadere informatieProtocol Ontregelde Diabetes Mellitus Patiënt
Doel: Het op verantwoorde wijze telefonisch heldere afspraken maken over het bijreguleren van diabetespatiënten met een hyperglycemische of hypoglycemische ontregeling. Hyperglycemie: Een episode van een
Nadere informatieNIV bij exacerbatie COPD
NIV bij exacerbatie COPD Petra Vos, longarts Guido Reijnen, longarts i.o. Rijnstate Ziekenhuis Arnhem Doelen Voor welke patient is NIV op afdeling geindiceerd? Voor welke patient NIV op IC? Wie krijgt
Nadere informatieZuurbase evenwicht. dr Bart Bohy http://www.medics4medics.com
Zuurbase evenwicht 1 Zuren 2 Base 3 4 5 6 7 oxygenatie / ventilatie 8 9 Arteriële bloedgaswaarden Oxygenatie PaO2: 80-100mmH2O SaO2: 95-100% Ventilatie: PaCO2: 35-45mmHg Zuur-base status ph: 7.35-7.45
Nadere informatieHoofdstuk 3 Samenstellen dialysevloeistof in de AK 200U S
Hoofdstuk 3 Samenstellen dialysevloeistof in de AK 200U S Dit principe geldt voor de AK100, AK100 Ultra, AK200, AK200 Ultra, AK200S en AK200S Ultra. (Verder AK s genoemd) In de AK200 en AK200S serie is
Nadere informatieCVVH, hoe doen we het nu. Heleen Oudemans-van Straaten Intensive Care
CVVH, hoe doen we het nu Heleen Oudemans-van Straaten Intensive Care CVVH Dosis Antistolling Wat is de dosis van CVVH? Wat is de aanbevolen dosis? CVVH dosering Hoeveelheid ultrafiltraat CVVH dosering
Nadere informatieMINI-PLASCO NACL B. BRAUN 0,9 %, oplossing voor injectie. Mini-Plasco van: 10 ml 20 ml Natriumchloride...0,09 g...0,18 g
SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL MINI-PLASCO NACL B. BRAUN 0,9 %, oplossing voor injectie 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Mini-Plasco van: 10 ml 20 ml Natriumchloride...0,09
Nadere informatieHet Refeeding Syndroom
Het Refeeding Syndroom Presentatie t.b.v. symposium Voeding op leeftijd Neeltje Nabuurs, diëtist 29 september 2016 Waarom? 14-15% ondervoed op 1 e opnamedag (meting NPOZ 2015) Refeeding kan fatale gevolgen
Nadere informatieRegionale antistolling met citraat voor CVVH. Heleen Oudemans-van Straaten. Frontiers in Critical Care Medicine 13 november 2008
Regionale antistolling met citraat voor CVVH Heleen Oudemans-van Straaten Frontiers in Critical Care Medicine 13 november 2008 Citrate waarom citraat? hoe werkt het? hoe doe ik het? beperkingen? voordelen?
Nadere informatieKetoacidose: caveats en pitfalls
Ketoacidose: caveats en pitfalls Katelijn Decochez, Karlien Francois, Brigitte velkeniers 3 december 2010 Definitie Hyperketonemie + Metabole acidose + Hyperglycemie Epidemiologie Mortaliteit 5 à 10% in
Nadere informatieMetabole acidose. Bob Zietse 15 december 2016
Metabole acidose Bob Zietse 15 december 2016 ACID-BASE BALANCE langzaam volledig Metabole verstoring Compensatie renaal ph = pk + 10 log [HCO3-] 0.03 * pco 2 Respiratoire verstoring Compensatie ventilatie
Nadere informatieCasus. De patiënt met een neuro trauma. Op SEH: CT- Cerebrum. Op de IC. Conclusie en beleid. VICV 2013 Neuro expertise werkgroep
De patiënt met een neuro trauma VICV 2013 Neuro expertise werkgroep Dhr Huisen, 12-10- 1993 Eenzijdig ongeval auto versus boom Initiële EMV E1 M3 V1 Aldaar gesedeerd en geïntubeerd i.v.m. onrust, zou beide
Nadere informatieDiabetes Mellitus en Beweging
Diabetes Mellitus en Beweging Doelen 0Refresher 0Patient Education 0Exercise and DM Wat betekent het? 0 Diabetes: Door(heen) gaan 0 Mellitus: Honing/Zoet Wat is het? 0 Groep van stoornissen met hyperglycemieën
Nadere informatieBelangenverstrengeling. Acute Diabeteszaken Wat zien we op de SEH en wat zijn de valkuilen. Drie valkuilen bij Comorbiditeit
Belangenverstrengeling Acute Diabeteszaken Wat zien we op de SEH en wat zijn de valkuilen Langerhansdagen 2018 Frits Holleman Praatjes/adviesraden: sanofi, AstraZeneca, Bioton Alle (neven)inkomsten gaan
Nadere informatieBIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE PATIËNT. Citrasol HF-CIT-PRE, oplossing voor hemofiltratie
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE PATIËNT Citrasol HF-CIT-PRE, oplossing voor hemofiltratie Natriumchloride Kaliumchloride Magnesiumchloride Glucose monohydraat Tri-natirumcitraat dihydraat Lees goed de hele
Nadere informatieGlucose in beweging door beweging. Yvonne Krul internist in opleiding
Glucose in beweging door beweging Yvonne Krul internist in opleiding Vraag 1 Jongen van 18 jaar met type 1 diabetes speelt aankomend weekend kampioenswedstrijd voor de voetbal. Wat adviseert u t.a.v. de
Nadere informatieBij een metabole acidose is er een daling van de ph en het bicarbonaatgehalte. Compensatoir kan het CO2 gehalte in het bloed dalen.
ZUUR BASE EVENWICHT Afwijkingen in het zuur base evenwicht worden onderverdeeld in respiratoire en metabole acidose, respiratoire en metabole alkalose en gemengde aandoeningen. 1.1 Respiratoire acidose
Nadere informatieSAMENVATTING VAN DE KENMERKEN VAN HET PRODUCT
SAMENVATTING VAN DE KENMERKEN VAN HET PRODUCT 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL NaCl 0,9 % B. Braun, oplossing voor injectie. 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING 1000 ml oplossing bevat: Natriumchloride
Nadere informatieFemke Gresnigt SEH-arts KNMG OLVG Amsterdam Lid sectie toxicologie NVSHA Bestuurslid NVSHA portefeuille Opleiding & Onderwijs
Femke Gresnigt SEH-arts KNMG OLVG Amsterdam Lid sectie toxicologie NVSHA Bestuurslid NVSHA portefeuille Opleiding & Onderwijs Ecstasy in het OLVG Cijfers OLVG Casuïstiek ernstige complicaties Hyperthermie
Nadere informatieWorkshop chronische nierschade. Adry Bakker Diepenbroek Bettie Hoekstra
Workshop chronische nierschade Adry Bakker Diepenbroek Bettie Hoekstra Mevr. Muis 73 jaar Voorgeschiedenis: diabetes mellitus type 2 hartfalen regelmatig urineweginfecties, 2x pyelonefritis aspecifieke
Nadere informatieVulling. Hoeveel water heeft een mens en waar zit het?
Vulling Hoeveel water heeft een mens en waar zit het? Vulling Lichaamswater Bij mannen 60%; vrouwen 50% ECV: iets minder dan de helft ICV: iets meer dan de helft Intravasculair (plasma): onderdeel van
Nadere informatieDiabeteszorg aan het eind van het leven.geen Standaard. Casuïstiek Nr. 1. Vervolg. Casuïstiek Nr. 2. Vervolg 14-6-2013
Diabeteszorg aan het eind van het leven.geen Standaard Drie patiënten, driemaal onzekerheid 1 2 Casuïstiek Nr. 1 Man, 85 jr, BMI: 28, Duur DM2:15jr Medicatie: 2dd 850 mg metformine HbA1c: 48 mmol/mol (6
Nadere informatieRespiratoire complicaties bij thoraxchirurgie. Bart van Silfhout Ventilation Practitioner
Respiratoire complicaties bij thoraxchirurgie Bart van Silfhout Ventilation Practitioner Doel & inhoud Het uitwisselen van ideeën, kennis en gedachten en vooral een leuke voordracht!!! Gasuitwisseling
Nadere informatieVooraanmelding. Toediening tranexaminezuur bij verbloeding Kirsten Balvers, Arts-onderzoeker Trauma-unit/ Intensive Care.
Toediening tranexaminezuur bij verbloeding 17-09-2014 Kirsten Balvers, Arts-onderzoeker Trauma-unit/ Intensive Care Vooraanmelding Schietincident, 34 jaar Scoop & run 1 Traumakamer, 34 jaar A: Vrij, aanspreekbaar
Nadere informatieINDICATIES VOOR FOTOTHERAPIE BIJ NEONATEN VANAF WEKEN
INDICATIES VOOR FOTOTHERAPIE BIJ NEONATEN VANAF 35 +0 WEKEN Hyperbilirubinemie met TSB (totaal serum bilirubine) hoger dan de geldende fototherapiegrens. Deze grenswaarden zijn afhankelijk van de zwangerschapsduur,
Nadere informatieTabel 1. : Aanbevelingen voor parenterale vochttoediening (ml/kg/dg) 1. Tabel 3a. Basisschema s parenterale voeding: indien geen enterale voeding
SAMENVATTING VOEDINGSPROTOCOL NoordWest lokatie Alkmaar Tabel 1. : Aanbevelingen voor parenterale vochttoediening (g) 1 < 1000 g 1000 1500 g > 1500 g A terme Dag 1 80-120 80-100 60-80 40-80 Dag 2 100-140
Nadere informatieOsmo- en volumeregulatie
Osmo- en volumeregulatie De water- en zouthuishouding van het lichaam Anne Lohuis - 7 Februari 2013 Doelstelling Het verduidelijken van twee belangrijke functies van het menselijk lichaam, met daar aan
Nadere informatieDIABETESPATIENTEN IN DAGZIEKENHUIS. DR. K. Vermeulen Anesthesie, chirurgisch dagcentrum UZLeuven
DIABETESPATIENTEN IN DAGZIEKENHUIS DR. K. Vermeulen Anesthesie, chirurgisch dagcentrum UZLeuven Doelstelling van diabetesbeleid Kwaliteit: veilig medisch beleid voor diabetespatienten in dagziekenhuis:
Nadere informatieBijsluiter: informatie voor de gebruiker. Glucose 5% B. Braun, oplossing voor infusie Glucose.monohydraat
Bijsluiter: informatie voor de gebruiker Glucose 5% B. Braun, oplossing voor infusie Glucose.monohydraat Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken, want er staat belangrijke
Nadere informatieCitraat, meer dan een anticoagulans. Heleen M Oudemans-van Straaten Intensive Care VUmc
Citraat, meer dan een anticoagulans Heleen M Oudemans-van Straaten Intensive Care VUmc Citraat Stolling citrate Zuur-base Brandstof Biocompatibiliteit Anti-oxidant Gebruiken jullie citraat? Citraat als
Nadere informatieWelke behandeling voor obese type 2 patiënten? Gewoon insuline?
Welke behandeling voor obese type 2 patiënten? Gewoon insuline? Joost Hoekstra, internist, AMC Potentiële belangenverstrengeling Klinische Diabetologie AMC ontvangt sponsoring van cq doet projecten met
Nadere informatieVene jugularis lijn bij patiënten met risico op verhoogde ICP. Carine van Rijn
Vene jugularis lijn bij patiënten met risico op verhoogde ICP Carine van Rijn Inleiding Verhoogde intracraniële druk zou een contra-indicatie zijn voor cannulatie van de v. jugularis interna v. subclavialijn
Nadere informatieTromboseprofylaxe bij niet-chirurgische gehospitaliseerde patiënten. Dr. Marieke J.H.A. Kruip Internist-hematoloog Erasmus MC
Tromboseprofylaxe bij niet-chirurgische gehospitaliseerde patiënten Dr. Marieke J.H.A. Kruip Internist-hematoloog Erasmus MC achtergrond veneuze trombose komt frequent voor Medisch jaarverslag FNT 2014
Nadere informatieSAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN
SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Glucose 5% B. Braun, oplossing voor infusie Glucose 20% B. Braun, oplossing voor infusie Glucose 30% B. Braun, oplossing voor infusie Glucose
Nadere informatieBelangrijke veiligheidsinformatie over dapagliflozine alleen voor diabetes type 1
Belangrijke veiligheidsinformatie over dapagliflozine alleen voor diabetes type 1 Let op bij het gebruik van dapagliflozine. Dapagliflozine is het werkzame bestanddeel in het medicijn. Uw medicijn kan
Nadere informatieDe effecten van fluid responsiveness bepalen bij patiënten met ernstige sepsis. Yvanca van Welt IC verpleegkundige Circulation Practitioner i.o.
De effecten van fluid responsiveness bepalen bij patiënten met ernstige sepsis Yvanca van Welt IC verpleegkundige Circulation Practitioner i.o. 1 Inhoud Inleiding Aanleiding Probleem, doel en vraagstelling
Nadere informatieRichtlijn wisseltransfusie 1
RICHTLIJN WISSELTRANSFUSIE BARTrial Inhoud Aanbevelingen wisseltransfusie Wisseltransfusie achtergrond informatie 1. Inleiding 1.1 wisseltransfusie 2. Bloedproduct 3. Werkwijze 3.1 push en pull of isovolumetrisch
Nadere informatieSAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN
SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN 1. NAAM VAN HET DIERGENEESMIDDEL Glucose 40 g/100 ml B. Braun Vet Care oplossing voor infusie voor runderen, paarden, schapen, geiten, varkens, honden en katten 2.
Nadere informatieDIABETISCHE NEFROPATHIE
DIABETISCHE NEFROPATHIE Onderdeel van de micro-angiopathie bij diabetes mellitus. Insuline-afhankelijke DM 30% vd ptn krijgt nefropathie Niet-insuline-dependente DM 5% vd ptn Pathogenese: Meerdere factoren
Nadere informatieReflecterend testen in de huisartsenpraktijk. Rein Hoedemakers / Peter van t Sant Klinisch chemici
Reflecterend testen in de huisartsenpraktijk Rein Hoedemakers / Peter van t Sant Klinisch chemici Wat kunt u verwachten? Wat is reflecterend testen? Waarom reflecterend testen? Voorbeelden uit de praktijk.
Nadere informatieSchakels in de zorg14 en 31 oktober 2013 Medicatietoediening op Intensive Care
Schakels in de zorg14 en 31 oktober 2013 Medicatietoediening op Intensive Care Dr. Nicole Hunfeld ziekenhuisapotheker Intensive Care Volwassenen De keerzijde? 1250 doden per jaar door geneesmiddelen voorgeschreven
Nadere informatieInsulinepomptherapie Adviezen bij ontregeling
In deze brochure worden punten beschreven waarop u moet letten als u een insulinepomp gebruikt. De diabetesverpleegkundige heeft dit met u besproken. In deze brochure kunt u de informatie nalezen. Hoge
Nadere informatie