Brochure pensioenregeling D van Pensioenfonds ANWB. Voor medewerkers van: ANWB, MAA en Pharos

Transcriptie

1 Brochure pensioenregeling D van Pensioenfonds ANWB Voor medewerkers van: ANWB, MAA en Pharos Januari 2013

2 Inhoudsopgave 1. Wanneer bouw ik ouderdomspensioen op? 4 2. Wanneer kan ik met pensioen? 4 3. Hoeveel ouderdomspensioen krijg ik? 4 4. Hoeveel pensioen krijgen mijn partner en mijn kinderen als ik overlijd? Partnerpensioen Wezenpensioen Pensioenen voor aspirant-deelnemers 5 5. Wat betaal ik voor de pensioenregeling? Blijft mijn werkgever premie voor mijn pensioen betalen? 5 6. Wat gebeurt er met mijn ouderdomspensioen? Wat gebeurt er als ik stop bij mijn werkgever voordat ik 67 jaar ben? Wat gebeurt er als ik bij een andere werkgever ga werken? Wat gebeurt er als ik langdurig met verlof ga? Wat gebeurt er als ik arbeidsongeschikt word? Wat gebeurt er als ik ga scheiden? Wat gebeurt er als ik in deeltijd ga werken? 9 7. Welke mogelijkheden heb ik als ik met pensioen ga? Eerder met pensioen gaan Deeltijdpensioen Je ouderdomspensioen deels veranderen in partnerpensioen Je partnerpensioen veranderen in een ouderdomspensioen Eerst wat meer, en daarna wat minder pensioen krijgen Hoe weet ik hoeveel ouderdomspensioen ik krijg? Hoe krijg ik mijn pensioen? Welke belastingen en premies worden er nog ingehouden op mijn pensioen? Hoe houdt mijn pensioen zijn waarde? Toeslagverlening voor pensioengerechtigden en gewezen deelnemers Toeslagverlening voor deelnemers aan de pensioenregeling Waardeoverdracht Wat is waardeoverdracht? Wanneer kan ik mijn pensioen overdragen naar een andere pensioeninstelling? Wanneer is het verstandig om te kiezen voor waardeoverdracht? Wanneer kan ik waardeoverdracht aanvragen? Verlagen van pensioen Welke informatie moeten ik en het pensioenfonds geven? Welke informatie moet ik geven? Welke informatie moet het pensioenfonds mij geven? Waar kan ik heen met mijn klachten? Nuttige adressen Begrippenlijst 14 2

3 Wat is pensioen? Er zijn vier soorten pensioen in jouw pensioenregeling: - ouderdomspensioen; - partnerpensioen; - wezenpensioen; - arbeidsongeschiktheidspensioen. Het ouderdomspensioen is je inkomen als je stopt met werken omdat je 67 jaar wordt. Als je vóór je 67ste arbeidsongeschikt wordt, krijg je mogelijk arbeidsongeschiktheidspensioen. En je nabestaanden kunnen pensioen krijgen als je overlijdt. Jouw partner krijgt mogelijk partnerpensioen en je kinderen krijgen wezenpensioen. Je werkgever heeft een pensioenregeling bij het pensioenfonds Stichting Pensioenfonds ANWB Inleiding Deze brochure geeft antwoord op de vragen: 1. wanneer kan ik met pensioen? 2. hoeveel pensioen krijg ik? 3. wat krijgen mijn partner en mijn kinderen als ik overlijd? 4. wat gebeurt er met mijn pensioen als ik arbeidsongeschikt word? 5. wat gebeurt er met mijn pensioen als ik naar een andere werkgever ga? In deze brochure staat alleen de belangrijkste informatie uit je pensioenregeling. Het kan zijn dat je na het lezen nog vragen hebt. Deze vragen kun je dan stellen aan de uitvoeringsorganisatie van het pensioenfonds. Bij voorkeur per pensioenfonds@anwb.nl. De volledige pensioenregeling van je werkgever staat in het pensioenreglement. Je kunt dit reglement opvragen bij het pensioenfonds of downloaden via de website Als er in het pensioenreglement uitgebreidere informatie staat dan in deze brochure, gaat het pensioenreglement voor. Bewaar deze brochure goed! Misschien heb je hem in de toekomst nog nodig. 3

4 1. Wanneer bouw ik ouderdomspensioen op? Je bouwt ouderdomspensioen op zodra je meedoet met de pensioenregeling. Je bent dan deelnemer. Je mag met de pensioenregeling meedoen vanaf de eerste dag dat je voor de ANWB werkt. Je blijft meedoen met de pensioenregeling tot je met pensioen gaat. Of tot de dag dat je weggaat bij de ANWB. Om mee te doen met de pensioenregeling moet je wel 21 jaar of ouder zijn. Als je jonger bent dan 21 jaar, ben je eerst aspirant-deelnemer van de regeling. Onder 4.3 staat wat dat voor jou betekent. 2. Wanneer kan ik met pensioen? Je kunt met pensioen op de eerste dag van de maand waarin je 67 jaar wordt. Voorbeeld: op 28 augustus in het jaar 2022 wordt je 67 jaar. Je kunt vanaf 1 augustus 2022 met pensioen. Je krijgt dit pensioen totdat je overlijdt. 3. Hoeveel ouderdomspensioen krijg ik? We kunnen nu nog niet zeggen hoeveel ouderdomspensioen je precies krijgt als je 67 jaar bent. Wel kunnen we zeggen dat jouw pensioenregeling een 'uitkeringsovereenkomst in de vorm van een middelloonregeling' is. Dit betekent dat je pensioenuitkering afhangt van de salarissen die je tot aan je pensioen jaarlijks verdiend hebt. Hoeveel pensioenuitkering je krijgt, weet je pas precies als je met pensioen gaat. Jouw ouderdomspensioen hangt af van: - wat je pensioengrondslag is in de tijd dat je meedoet met de pensioenregeling. De pensioengrondslag is het deel van je salaris waarover je pensioen opbouwt; - wat je opbouwpercentage is. Dit betekent: hoeveel procent van je pensioengrondslag je ieder jaar aan pensioen opbouwt. Voor jou is dat 2,15 procent per jaar; - hoeveel jaar je meedoet met de pensioenregeling; - of je voltijd of deeltijd werkt. Je kunt zelf uitrekenen hoeveel ouderdomspensioen je ieder jaar opbouwt. Kijk daarvoor naar het voorbeeld hieronder. Het voorbeeld gaat over iemand die fulltime werkt en een opbouwpercentage heeft van 2,15 procent. Pensioengevend jaarsalaris franchise = pensioengrondslag Pensioengrondslag x opbouwpercentage = jaarlijkse pensioenopbouw Pensioengrondslag: = Jaarlijkse pensioenopbouw voor ouderdomspensioen: x 2,15% = 492,26 LET OP: voor 2013 is het op bouwpercentage verlaagd naar 1,95% in verband met het herstelplan. Het herstelplan kunt u downloaden van de website Wat is de franchise? En waarom gaat die van je jaarsalaris af als we de pensioengrondslag berekenen? De franchise is een deel van je salaris dat niet meetelt voor de opbouw van je pensioen. Je bouwt dus niet over je hele salaris pensioen op. Dat is ook niet nodig, want je krijgt ook een AOW-uitkering van de overheid. Hoe hoog die AOW-uitkering is, berekent de Sociale Verzekeringsbank. Over het bedrag van de AOW-uitkering hoef je geen pensioen op te bouwen. Daarom trekt het pensioenfonds een bedrag van je jaarsalaris af als het je pensioengrondslag berekent. Het bedrag dat het pensioenfonds aftrekt, heet de franchise. Dit bedrag kan ieder jaar worden aangepast aan de stijging van de AOW-uitkering. 4

5 Ieder jaar krijg je een pensioenopgave van het pensioenfonds. Daar staat in hoeveel pensioen je hebt opgebouwd en hoeveel je nog kunt opbouwen. Je pensioengevend jaarsalaris staat ook op je pensioenoverzicht. 4. Hoeveel pensioen krijgen mijn partner en mijn kinderen als ik overlijd? In je pensioenregeling is ook een partnerpensioen en een wezenpensioen geregeld. Deze pensioenen kunnen belangrijk zijn voor je als je een partner en/of kinderen hebt en je overlijdt. Met partner bedoelen we de man of vrouw met wie je een relatie hebt. Deze relatie kan zijn: - een huwelijk; - een geregistreerd partnerschap bij de burgerlijke stand; - ongehuwd samenwonen op basis van een notariële akte. In het pensioenreglement staan de precieze voorwaarden. 4.1 Partnerpensioen Het partnerpensioen is inkomen voor je partner als je overlijdt. Hoe berekenen we het partnerpensioen? Het partnerpensioen is 70% van het ouderdomspensioen. Overlijd je voor je 67ste, dan is het partnerpensioen 70% van het ouderdomspensioen dat je zou hebben gekregen als je tot je 67ste had meegedaan met de pensioenregeling. Jouw partner krijgt deze uitkering vanaf de eerste dag van de maand waarin je overlijdt tot en met de laatste dag van de maand waarin je partner zelf overlijdt. 4.2 Wezenpensioen Het wezenpensioen is inkomen voor je kinderen als je overlijdt. Hoe berekenen we het wezenpensioen? Het wezenpensioen is 14% van het ouderdomspensioen dat je zou hebben gekregen als je tot je 67ste gewerkt zou hebben. Overlijd je na je pensionering, dan is het wezenpensioen 14% van het ouderdomspensioen. Het pensioenfonds betaalt het wezenpensioen aan kinderen tot en met 18 jaar. Oudere kinderen die nog studeren, krijgen een wezenpensioen tot ze 27 jaar zijn of tot ze klaar zijn met studeren. Ook gehandicapte kinderen krijgen een wezenpensioen tot hun 27ste verjaardag. 4.3 Pensioenen voor aspirant-deelnemers Als je nog geen 21 bent, ben je aspirant-deelnemer. Je bouwt dan nog geen ouderdomspensioen op. Maar stel dat je overlijdt, dan hebben je partner en kinderen wel recht op een pensioen. Je partner krijgt een partnerpensioen en je kinderen krijgen een wezenpensioen. Vanaf je 21ste verjaardag doe je mee met de pensioenregeling en bouw je dus ouderdomspensioen op. 5. Wat betaal ik voor de pensioenregeling? Jij en je werkgever betalen samen voor de pensioenregeling. Je betaalt volgens de CAO pensioenpremie: 6,5% tot 8% van je pensioengrondslag. Het actuele percentage is afhankelijk van de financiële positie van het fonds. In paragraaf 3 hierboven staat hoe je de pensioengrondslag berekent. Je werkgever houdt deze premie iedere maand in op je bruto salaris. Je werkgever betaalt de rest van de pensioenpremie. Pas als je meedoet met de pensioenregeling, betaal je premie. 5.1 Blijft mijn werkgever premie voor mijn pensioen betalen? De werkgeversbijdrage voor de pensioenregeling kan verminderd of zelfs helemaal gestopt worden. Dit kan uitsluitend bij een ingrijpende wijziging van omstandigheden bij de werkgever. Als deze situatie zich voordoet, worden de pensioenaanspraken die je nog zou opbouwen en de jaarlijkse toeslagverlening aan de gewijzigde omstandigheden aangepast. Je wordt hiervan onmiddellijk schriftelijk op de hoogte gebracht. De pensioenaanspraken die je al hebt opgebouwd veranderen overigens niet. De mogelijke wijziging betreft dus alleen de in de toekomst nog op te bouwen pensioenaanspraken. 5

6 Als het fonds in een financieel slechte situatie terecht komt, moet het fonds bij De Nederlandsche Bank een herstelplan indienen. In een herstelplan geeft een pensioenfonds aan welke maatregelen worden genomen om de financiële positie te verbeteren. Als het fonds alle in het herstelplan opgenomen beschikbare middelen heeft ingezet maar deze niet toereikend blijken te zijn, is het toch mogelijk om ook de reeds opgebouwde pensioenaanspraken te korten. In dat geval word je hiervan schriftelijk op de hoogte gebracht. 6. Wat gebeurt er met mijn ouderdomspensioen? 6.1 Wat gebeurt er als ik stop bij mijn werkgever voordat ik 67 jaar ben? Als je stopt bij je werkgever, doe je ook niet meer mee met de pensioenregeling. Je bouwt dan geen nieuw ouderdomspensioen meer op. Maar het pensioen dat je al hebt opgebouwd, blijft staan. Het is niet mogelijk dat je blijft meedoen met deze pensioenregeling. Als je arbeidsongeschikt bent wanneer je stopt bij je werkgever, blijf je wel meedoen met de pensioenregeling. In paragraaf 6.3 staat hoe dat gaat. 6.2 Wat gebeurt er als ik bij een andere werkgever ga werken? Als je bij een andere werkgever gaat werken, doe je niet meer mee met de pensioenregeling die je nu hebt. Het ouderdomspensioen dat je hebt opgebouwd, blijft staan. Maar je bouwt geen pensioen meer op in deze regeling. Bij je nieuwe werkgever bouw je waarschijnlijk ook pensioen op. Dat gebeurt dan met de pensioenregeling van je nieuwe werkgever. Soms is de nieuwe pensioenregeling beter dan de oude. Bijvoorbeeld als in de nieuwe regeling je pensioen beter wordt verhoogd. Dan kan het voordelig zijn om het opgebouwde pensioen uit de pensioenregeling die je nu hebt aan de nieuwe pensioenregeling over te dragen. Dat noemen we waardeoverdracht. In paragraaf 9 en 10 kun je meer lezen over verhoging/toeslag en waardeoverdracht. 6.3 Wat gebeurt er als ik langdurig met verlof ga? Als je in een kalenderjaar langer dan drie maanden met verlof gaat en eventueel in die periode een levensloopuitkering krijgt, kun je aan de pensioenregeling blijven meedoen. Je betaalt dan tijdens je verlof gewoon je pensioenpremie. 6.4 Wat gebeurt er als ik arbeidsongeschikt word? Als je ziek of arbeidsongeschikt wordt, blijf je meedoen met de pensioenregeling. Je bent arbeidsongeschikt als je meer dan 2 jaar ziek bent. Als je volledig arbeidsongeschikt wordt, bouw je ook volledig pensioen op, maar je hoeft geen premie meer te betalen. Als je deels arbeidsongeschikt wordt, bouw je ook volledig pensioen op maar is een deel premievrij. Tevens ontvang je een arbeidsongeschiktheidspensioen. Als je arbeidsongeschikt wordt, heb je volgens de wet recht op een arbeidsongeschiktheidsuitkering. Als je volledig arbeidsongeschikt wordt, krijg je een WIA-uitkering en als je voor een deel arbeidsongeschikt wordt, krijg je een WGA-uitkering. Het UWV bepaalt voor hoeveel procent je arbeidsongeschikt bent. Datzelfde percentage gebruikt het pensioenfonds om te bepalen wat de premievrije voortzetting is en hoeveel arbeidsongeschiktheidspensioen je ontvangt. De premievrije voorzetting vind je in onderstaande tabel. Percentage arbeidsongeschiktheid Percentage van premievrije voortzetting 80% of meer 100% 35% tot 80% 50% minder dan 35% 0% Voorbeeld: als je voor 80% tot 100% arbeidsongeschikt bent (dit betekent volledig arbeidsongeschikt), zal de pensioenopbouw volledig doorgaan zolang je volledig arbeidsongeschikt blijft. De basis hiervoor is 6

7 de pensioengrondslag voorafgaande aan de arbeidsongeschiktheid. Je zult waarschijnlijk na verloop van tijd uit dienst treden van de werkgever. Als je voor 35% tot 80% arbeidsongeschikt bent, zal de pensioenopbouw voor 50% doorgaan zolang je arbeidsongeschikt blijft. Je betaalt er geen pensioenpremie meer voor. Voor 50% blijft je in dienst van de werkgever en bouw je pensioen op over dat salaris. Je betaalt dan wel pensioenpremie over dat salaris. Als je arbeidsongeschikt wordt, krijg je een wettelijke arbeidsongeschiktheidsuitkering (WIA of WGA). Je krijgt deze wettelijke uitkering over maximaal 70% van ,85 (peildatum ). Als deelnemer aan de pensioenregeling heb je recht op een arbeidsongeschiktheidspensioen volgens onderstaande tabel. Je hebt recht op dit pensioen zolang je een wettelijke uitkering krijgt, maar uiterlijk tot aan je 67ste. Percentage arbeidsongeschiktheid Percentage van het arbeidsongeschiktheidspensioen bij arbeidsongeschiktheid 80% of meer 100% 67% tot 80% 72,5% 55% tot 67% 60% 45% tot 55% 50% 35% tot 45% 40% minder dan 35% 0% Hoeveel is het arbeidsongeschiktheidspensioen? Hoeveel het arbeidsongeschiktheidspensioen is, is voor iedereen anders. Je kunt wel berekenen wat je maximaal krijgt. De basis is 13,6% van je jaarsalaris (exclusief vakantiegeld) voorafgaande aan je arbeidsongeschiktheid vermenigvuldigd met het daarbij behorende percentage uit bovenstaande tabel. Is je jaarsalaris (inclusief vakantiegeld) hoger dan de WIA-uitkeringsgrens? Dan vindt hierop een aanvulling plaats. Neem daarvoor je pensioengevend jaarsalaris. Trek er de wettelijke WIAuitkeringsgrens vanaf. Neem 70% van dit laatste bedrag. Dat is je maximum aanvullende arbeidsongeschiktheidspensioen. Hierna staan twee voorbeelden. De eerste voor iemand die helemaal arbeidsongeschikt is en minder verdient dan de WIA-uitkeringsgrens. De tweede voor iemand die tot 67% arbeidsongeschikt is en meer verdient dan de WIA-uitkeringsgrens. Voorbeeld voor iemand die volledig arbeidsongeschikt is en minder verdient dan ,85. Pensioengevend jaarsalaris excl. vak. geld ,- Arbeidsongeschiktheidspensioen (13,6% van ,-) 6.120,- Pensioengevend jaarsalaris incl. vak. geld , - Uitkeringsgrens -/ ,85, Verschil -/ ,86 (geen aanvulling) Je arbeidsongeschiktheidspensioen is dus 6.120, - per jaar. Na een eventuele revalidatie tot 70% arbeidsongeschiktheid wordt dit 72,5% van 6.120,- = 4.437,- per jaar 7

8 Voorbeeld voor iemand die tot 67% arbeidsongeschikt is en meer verdient dan ,85 Pensioengevend jaarsalaris excl. vak. geld ,- Arbeidsongeschiktheidspensioen (13,6% van ,- ) 7.072,- Pensioengevend jaarsalaris incl. vak. geld , - Uitkeringsgrens -/ ,85 Verschil 5.144,15 70% van dit verschil 3.600,91 Bij volledige arbeidsongeschiktheid is je pensioen dus maximaal 7.072,- plus 3.600,91- = ,91 60% van het maximale arbeidsongeschiktheidspensioen = 6.403,75 Je arbeidsongeschiktheidspensioen als je 67% arbeidsongeschikt bent is dus 6.403,75 per jaar. 6.5 Wat gebeurt er als ik ga scheiden? Als je gaat scheiden heeft je ex-partner recht op een deel van het ouderdomspensioen. Namelijk de helft van het deel dat je hebt opgebouwd toen je samen was. Waar heeft mijn ex recht op? Ben je getrouwd of heb je een partnerschap bij de burgerlijke stand laten registreren? Dan heeft je ex recht op de helft van je ouderdomspensioen nadat je gescheiden bent. Dit recht heeft je ex ook als je gescheiden bent van tafel en bed (dan ben je nog getrouwd maar woon je niet meer bij elkaar). Het gaat om de helft van het ouderdomspensioen dat je hebt opgebouwd toen je getrouwd was of toen je geregistreerd was als partners. We noemen dit 'verevening'. Je ex én jij krijgen allebei een pensioenoverzicht van het pensioenfonds. Je kunt als echtgenoten of partners ook andere afspraken maken. Dit kan in de huwelijkse voorwaarden, in de voorwaarden voor het partnerschap of in de scheidingsovereenkomst. Woonde je samen maar was je niet getrouwd? En had je ook geen geregistreerd partnerschap? Dan heeft je ex geen recht op een deel van het ouderdomspensioen als je uit elkaar gaat. Ook niet als je een samenlevingscontract had. Wat gebeurt er als na de scheiding mijn ex of ik overlijden? Als je overlijdt vóór je ex, krijgt je ex geen deel van je ouderdomspensioen. Maar je ex krijgt wel bijzonder partnerpensioen. Je kunt daar meer over lezen in paragraaf Als je ex eerder overlijdt dan jij, krijg je het hele ouderdomspensioen. Wat gebeurt er als mijn partner en ik andere afspraken hebben gemaakt over de verdeling van het ouderdomspensioen bij scheiding? Je kunt ook afspreken dat jij en je ex allebei een zelfstandig ouderdomspensioen krijgen. We noemen dat 'conversie'. Je ex krijgt dan ouderdomspensioen als hij of zij 67 jaar wordt. Als je ex overlijdt, dan vervalt het ouderdomspensioen van je ex. Je houdt dan alleen je eigen deel van het ouderdomspensioen. En als jij overlijdt, vervalt Jouw ouderdomspensioen. Je ex houdt dan zijn of haar eigen deel. Het bijzonder partnerpensioen vervalt als je kiest voor conversie. Hoe maak ik afspraken over de verdeling van mijn pensioen? Je kunt hierover afspraken maken door een formulier in te vullen. Dat formulier krijg je bij de Rijksoverheid of bij je echtscheidingsadvocaat. Je kunt het ook downloaden van de website van het pensioenfonds. Tot twee jaar na de dag dat je bent gescheiden, kun je nog afspraken maken over de verdeling van je pensioen. Jouw pensioenfonds moet deze afspraak wel eerst goedkeuren. 8

9 Wat krijgt mijn ex als ik overlijd? Als je gaat scheiden heeft je ex recht op een bijzonder partnerpensioen. Dit is een deel van het pensioen dat je hebt opgebouwd tijdens het huwelijk, het geregistreerde partnerschap of de gezamenlijke huishouding. Je ex krijgt dit bijzondere partnerpensioen als je overlijdt. Je kunt hierover afspraken maken in huwelijkse voorwaarden, partnerschapsvoorwaarden of in het echtscheidingsconvenant. Als je kiest voor conversie van het ouderdomspensioen, dan krijgt je ex geen bijzonder partnerpensioen. Want dit pensioen is dan omgezet in een ouderdomspensioen voor je ex. 6.6 Wat gebeurt er als ik in deeltijd ga werken? Je bouwt minder pensioen op als je in deeltijd werkt of gaat werken. We berekenen je pensioenopbouw dan als volgt. 1. we berekenen je pensioengrondslag alsof je fulltime werkt; 2. we berekenen de deeltijdfactor. Dit is de verhouding tussen het aantal uren dat je werkt en het aantal uren dat bij je werkgever geldt als fulltime. Bijvoorbeeld: je werkt 32 uur per week en bij je werkgever betekent een fulltime baan 40 uur werk per week. De deeltijdfactor is dan 32 / 40 = 0,8. 3. de fulltime pensioengrondslag x de deeltijdfactor x op bouwpercentage = je pensioenopbouw per jaar. 7. Welke mogelijkheden heb ik als ik met pensioen ga? Je kunt bij de pensioenregeling uit een aantal mogelijkheden kiezen: - eerder met pensioen gaan; - een deeltijdpensioen aanvragen; - ouderdomspensioen deels veranderen in een partnerpensioen; - het partnerpensioen veranderen in ouderdomspensioen; - eerst wat meer en daarna wat minder ouderdomspensioen krijgen. Als je voor een van deze mogelijkheden kiest, dan verandert de hoogte van je ouderdomspensioen. En misschien ook de hoogte van het partnerpensioen. Je kunt op drie manieren zien hoe je pensioen verandert: - Je logt met je persoonlijke inlogcode in op de pensioenplanner en je simuleert de gewenste situatie. - je kunt het zelf uitrekenen. Je gebruikt daarvoor de formules die je vindt in de bijlage van het pensioenreglement. - je kunt het laten uitrekenen door Jouw pensioenfonds. Dit kost je niets. 7.1 Eerder met pensioen gaan In principe ga je met pensioen als je 67 jaar wordt. Wil je eerder met pensioen, dan kun je dit aanvragen bij het pensioenfonds. Op z n vroegst kun je met pensioen als je 55 jaar bent. Als je eerder met pensioen gaat, moet je vanaf die datum ook daadwerkelijk stoppen met werken. Je pensioen wordt wel lager als je eerder met pensioen gaat. Maar als je een partnerpensioen hebt, blijft dat gelijk. In paragraaf 7.3 staat meer informatie over het partnerpensioen. 7.2 Deeltijdpensioen Je kunt ook met deeltijdpensioen gaan. Dit betekent dat je tussen je 60e en 67e in deeltijd gaat werken. Je spreekt eerst met je werkgever af hoeveel uur je nog doorwerkt. Je kunt hier geen afspraken over maken met het pensioenfonds. Als je bijvoorbeeld 60% van de oorspronkelijke uren per week blijft werken, kun je met deeltijdpensioen voor 40%. Dit betekent dat je alvast 40% krijgt van het ouderdomspensioen dat je op dat moment hebt opgebouwd. Voor 60% blijf je meedoen met de pensioenregeling. Voor dit deel blijf je ook pensioen op bouwen. In paragraaf 6.5. staat hierover meer informatie. Dit deeltijdpensioen moet minimaal 1 jaar duren en er dient een werkzaam deel van tenminste 50% te resteren. Je pensioen, en ook het partnerpensioen, worden wel lager als je met deeltijdpensioen gaat. Je kunt hierover meer lezen in de bijlage bij het pensioenreglement. Wil je met deeltijdpensioen gaan, dan kun je dat aanvragen bij het pensioenfonds. Doe dat minimaal drie maanden voordat je met deeltijdpensioen wilt gaan. 9

10 7.3 Je ouderdomspensioen deels veranderen in partnerpensioen Ga je met pensioen? En heb je een partner? Dan kan jouw pensioenfonds een deel van je ouderdomspensioen veranderen in partnerpensioen. Het pensioenfonds zal je van tevoren vragen of je dat wilt. Het pensioenfonds zal je ook vragen welk deel je wilt veranderen in partnerpensioen. Het partnerpensioen mag maximaal 70% zijn van het ouderdomspensioen dat je overhoudt. Aangezien het partnerpensioen reglementair al 70% van het ouderdomspensioen bedraagt kan van deze mogelijkheid slechts gebruik worden gemaakt als een bijzonder partnerpensioen uit een vorige relatie is afgescheiden. Je kunt meer lezen over deze verandering in de bijlage bij het pensioenreglement. 7.4 Je partnerpensioen veranderen in een ouderdomspensioen Ga je met pensioen? En heb je een partner? Dan kun je het pensioenfonds vragen om je partnerpensioen te veranderen in een ouderdomspensioen. Of een deel ervan. Je houdt dan geen partnerpensioen over, of een lager partnerpensioen. Deze keuze kun je alleen maken als je partner het daarmee eens is. Je kunt meer lezen over deze verandering in de bijlage bij het pensioenreglement. 7.5 Eerst wat meer, en daarna wat minder pensioen krijgen Je kunt ervoor kiezen om in de eerste periode na je pensioneren meer pensioen te krijgen dan daarna. Bijvoorbeeld omdat je denkt dat je in de eerste jaren meer geld nodig hebt dan daarna. Deze eerste periode kan vijf of tien jaar zijn. Je kunt niet kiezen hoeveel meer pensioen je in de eerste periode wilt krijgen. Als je een partner hebt, blijft het partnerpensioen hetzelfde. Dat verandert dus niet mee met je ouderdomspensioen. Je kunt meer lezen over deze keuze in de bijlage van het pensioenreglement. 8. Hoe weet ik hoeveel ouderdomspensioen ik krijg? Ieder jaar krijg je van het pensioenfonds een overzicht van je pensioenopbouw: het Uniform Pensioenoverzicht (UPO). Hierin staat hoeveel pensioen je kunt verwachten als je 67 jaar bent. In het UPO staat ook hoeveel ouderdomspensioen je al hebt opgebouwd. Als je niet meer meedoet, krijg je niet meer ieder jaar een overzicht. 8.1 Hoe krijg ik mijn pensioen? Voordat je met pensioen gaat, krijg je een opgave van Jouw pensioenfonds. Hierin staat hoeveel pensioen je per maand krijgt. Heb je een partner? Dan staat er ook in hoeveel het partnerpensioen is als je overlijdt. In het overzicht van het pensioenfonds staan de bruto en netto bedragen. Zodra je met pensioen bent, krijg je iedere maand een bedrag op je bankrekening. Je krijgt het pensioen totdat je overlijdt. Hoe krijgt mijn ex zijn of haar deel van het pensioen? Zodra je met pensioen gaat, heeft je ex recht op zijn of haar deel van het ouderdomspensioen. Het pensioenfonds betaalt dit deel rechtstreeks aan je ex. Overlijd je ex, dan krijg je het hele ouderdomspensioen weer zelf. 8.2 Welke belastingen en premies worden er nog ingehouden op mijn pensioen? Het pensioenfonds houdt loonheffing in op je pensioen. Bovendien houdt het pensioenfonds een premie in voor de Zorgverzekeringswet. Deze bedragen gaan van je pensioen af voordat je het pensioen op je rekening krijgt. Je krijgt ieder jaar een jaaropgave van Jouw pensioenfonds. Hierin staan de volgende bedragen: - het bedrag dat je aan pensioen hebt gekregen; - het bedrag dat is ingehouden aan loonheffing; - het bedrag dat is ingehouden aan premie Zorgverzekeringswet. Je hebt deze jaaropgave nodig voor je belastingaangifte. Bewaar het dus goed. 10

11 9. Hoe houdt mijn pensioen zijn waarde? Jouw pensioen behoudt zijn waarde door toeslagverlening. Zonder toeslagverlening daalt jouw pensioen in waarde want over bijvoorbeeld 20 jaar kunt u voor één euro minder kopen dan nu. Het pensioenreglement kent twee verschillende toeslagregelingen. Een toeslagregeling voor pensioengerechtigden en gewezen deelnemers en een toeslagregeling die alleen voor deelnemers geldt. 9.1 Toeslagverlening voor pensioengerechtigden en gewezen deelnemers Voorwaardelijkheidsverklaring Uw pensioenfonds probeert ieder jaar uw opgebouwde pensioen te verhogen met de prijsontwikkeling. Uw opgebouwd pensioen is dit jaar per 1 januari 2013 met 0,00% verhoogd. Uw pensioenfonds heeft het opgebouwde pensioen de afgelopen drie jaar als volgt verhoogd: o Over het jaar 2011 met 0,00%. Dit is de verhoging per 1 januari De prijzen gingen toen met 2,34% omhoog; o Over het jaar 2010 met 0,00%. Dit is de verhoging per 1 januari De prijzen gingen toen met 1,27% omhoog; o Over het jaar 2009 met 0,00%. Dit is de verhoging per 1 januari De prijzen gingen toen met 1,19% omhoog. Uw pensioenfonds betaalt de toekomstige verhogingen van het opgebouwde pensioen uit beleggingsrendement. U hebt door eerdere verhogingen en de verwachting voor de komende jaren niet meteen ook recht op verhogingen in de toekomst. 9.2 Toeslagverlening voor deelnemers aan de pensioenregeling Voorwaardelijkheidsverklaring Uw pensioenfonds verhoogt uw opgebouwde pensioen jaarlijks met de loonontwikkeling. Uw opgebouwd pensioen is dit jaar per 1 januari 2013 met 1,00% verhoogd. Uw pensioenfonds heeft het opgebouwde pensioen de afgelopen drie jaar als volgt verhoogd: o Over het jaar 2011 met 1,25%. Dit is de verhoging per 1 januari De prijzen gingen toen met 2,34% omhoog; o Over het jaar 2010 met 0,00%. Dit is de verhoging per 1 januari De prijzen gingen toen met 1,27% omhoog; o Over het jaar 2009 met 3,30%. Dit is de verhoging per 1 januari De prijzen gingen toen met 1,19% omhoog. U hebt door eerdere verhogingen en de verwachting voor de komende jaren niet meteen ook recht op verhogingen in de toekomst. Hoe wordt het partnerpensioen verhoogd? Het partnerpensioen wordt op dezelfde manier verhoogd als het ouderdomspensioen. Heb je een ex? Dan zal het deel van zijn of haar pensioen op dezelfde manier verhoogd worden. 11

12 Hoe word ik over de verhoging van mijn pensioen geïnformeerd? Als je gepensioneerd bent ontvang je elk jaar van het pensioenfonds een brief waarin wordt verteld met welk percentage de pensioenen in dat jaar worden verhoogd. Daarnaast wordt in deze brief verteld met welk percentage de pensioenen in de drie voorafgaande jaren zijn verhoogd en welke verhoging je in de toekomst kunt verwachten. Als je nog pensioen op bouwt, wordt het opgebouwde pensioen per 1 januari van dat jaar automatisch verhoogd met het percentage van de loonontwikkeling van het jaar daaraan voorafgaand. 10. Waardeoverdracht 10.1 Wat is waardeoverdracht? Je pensioenopbouw stopt als je weggaat bij je werkgever en dus niet meer meedoet met de pensioenregeling. Als je nieuwe werkgever een pensioenregeling heeft, ga je meedoen met de pensioenregeling van je nieuwe werkgever. Dan kun je ervoor kiezen om het pensioen van je huidige werkgever over te dragen naar de pensioeninstelling van de nieuwe werkgever. Het pensioen gaat dan mee in de pensioenregeling van de nieuwe pensioeninstelling. Dit noemen we waardeoverdracht. Je hebt dan geen pensioen meer bij het pensioenfonds ANWB Wanneer kan ik mijn pensioen overdragen naar een andere pensioeninstelling? Als je weggaat bij je werkgever kun je waardeoverdracht aanvragen bij de pensioeninstelling van je nieuwe werkgever. Het pensioenfonds moet hieraan meewerken. Er is een uitzondering: als je al niet meer meedoet aan de pensioenregeling vóór 8 juli 1994, hoeft het pensioenfonds niet aan waardeoverdracht van dat pensioen mee te werken Wanneer is het verstandig om te kiezen voor waardeoverdracht? We kunnen niet zeggen of het in Jouw geval verstandig is om de waarde van het opgebouwde pensioen over te dragen. Dat hangt af van de pensioenregeling van je huidige en nieuwe werkgever. Als je goed weet wat de verschillen zijn, kun je een verstandige keuze maken. Is er bijvoorbeeld een verschil in hoe de pensioenen worden verhoogd? Je krijgt hierover informatie van Jouw nieuwe pensioenfonds. Ook het pensioenvermogen voor de huidige en de nieuwe pensioenregeling kan een rol spelen bij het maken van die keuze. Als je het prettig vindt om van één pensioeninstelling pensioen te ontvangen, kan dit ook een reden zijn om voor waardeoverdracht te kiezen. Je krijgt dan alleen pensioenopgaven van de pensioeninstelling van je laatste werkgever Wanneer kan ik waardeoverdracht aanvragen? Je kunt waardeoverdracht aanvragen binnen zes maanden nadat je bij een nieuwe werkgever bent gestart. Je vraagt waardeoverdracht aan bij de pensioeninstelling van de nieuwe werkgever. Een tijdje later krijg je van die pensioeninstelling een opgave voor waardeoverdracht. Ga je hiermee akkoord, dan wordt de waarde uit je huidige pensioenregeling overgedragen naar de pensioenregeling van je nieuwe werkgever. Je krijgt van de nieuwe pensioeninstelling een opgave van je pensioen na waardeoverdracht. 11. Verlagen van pensioen Het pensioenfonds kan besluiten de opgebouwde pensioenen en de ingegane pensioenen te korten (te verlagen). Dit doet het pensioenfonds alleen als het vermogen van het pensioenfonds gedurende een bepaalde periode (meestal 5 jaar) zo laag is dat de dekkingsgraad lager is dan 105%. Het pensioenfonds zal je schriftelijk op de hoogte stellen van dit besluit. Het pensioenfonds zal verlagen voor zover dit nodig is om weer een dekkingsgraad van 105% te krijgen. Als de financiële situatie van het fonds nadien is verbeterd (de dekkingsgraad zit ruim boven 105%), kan het pensioenfonds besluiten de verlaging geheel of gedeeltelijk ongedaan te maken. Het pensioenfonds deelt het je schriftelijk mee als 12

13 dit gebeurt. Per 1 januari 2012 heeft het pensioenfonds besloten om het op bouwpercentage voor 2 jaar te verlagen. Dit betekent dat gedurende 2 jaar 0,2% per jaar minder pensioen wordt opgebouwd 12. Welke informatie moeten ik en het pensioenfonds geven? 12.1 Welke informatie moet ik geven? Je moet het pensioenfonds alle informatie geven die nodig is om de pensioenregeling uit te voeren. Bijvoorbeeld als je verhuist, een partner hebt, kinderen hebt of gaat scheiden. In het pensioenreglement staat precies welke informatie je het pensioenfonds moet geven Welke informatie moet het pensioenfonds mij geven? Als je erom vraagt, moet het pensioenfonds je deze informatie geven: - het pensioenreglement; - het jaarverslag; - de jaarrekening; - de uitvoeringsovereenkomst tussen de werkgever en het pensioenfonds; - belangrijke informatie over beleggingen van het pensioenfonds; - een overzicht waarin staat hoeveel pensioen je hebt opgebouwd; - een berekening van de gevolgen van Jouw keuzes. Bijvoorbeeld als je kiest voor deeltijdpensioen of eerder stoppen met werken; - de verklaring inzake beleggingsbeginselen. Dat is een verklaring over de risico s van de beleggingen van het pensioenfonds; - informatie die speciaal voor jou relevant is; - informatie over de hoogte van de dekkingsgraad van het pensioenfonds. De dekkingsgraad zegt of het pensioenfonds genoeg geld heeft om alle pensioenen te kunnen betalen. Hoe hoger de dekkingsgraad, hoe beter het financieel gaat met het pensioenfonds. - als de toezichthouder het pensioenfonds een aanwijzing heeft gegeven. Dit betekent, dat de toezichthouder vindt, dat het pensioenfonds iets niet goed doet en aangeeft wat er wel moet gebeuren; - of er een bewindvoerder is aangewezen voor het pensioenfonds; - hoe het pensioen omgaat met klachten; - of er een herstelplan is voor de korte termijn of voor de lange termijn en wat dat plan dan is. Dit plan zorgt voor het verhogen van de dekkingsgraad van het pensioenfonds. Veel van deze informatie vind je trouwens al op de website Waar kan ik heen met mijn klachten? Ben je het niet eens met een beslissing van het pensioenfonds? Dan kan je een klacht indienen bij het bestuur van het pensioenfonds. Je kunt in het klachtenreglement lezen hoe dat precies moet en wat het bestuur doet met Jouw klacht. Dit klachtenreglement kun je opvragen bij het pensioenfonds of lezen/downloaden van de website. 13

14 14. Nuttige adressen Hieronder vind je nog een aantal nuttige adressen. Stichting Pensioenfonds ANWB Wassenaarseweg EC Den Haag Sociale Verzekeringsbank Het districtskantoor is afhankelijk van je woonplaats. Je kunt dit nalezen op Internet. UWV (Uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen) Het districtskantoor is afhankelijk van jouw woonplaats. Je kunt dit nalezen op Internet Ombudsman Pensioenen Bordewijklaan XR Den Haag Begrippenlijst AOW Algemene Ouderdomswet. Deelnemer Een deelnemer is een werknemer van de ANWB, Medical Air Assistance of Pharos. Franchise Iedere Nederlander bouwt jaarlijks AOW op. Dit wordt uitgekeerd vanaf de 67-jarige leeftijd en voorziet in een basispensioen. Over dit deel wordt geen pensioen opgebouwd, omdat dit al opgenomen is in de AOW. Gewezen deelnemer Als je geen pensioen meer op bouwt bij het pensioenfonds maar nog wel pensioenaanspraken bij het pensioenfonds hebt staan dan ben je een gewezen deelnemer, ook wel slaper genoemd. Loonindex Het percentage van de algemene loonsverhogingen bij de werkgever per 1 januari van het lopende kalenderjaar. Ouderdomspensioen De uitkering die je ontvangt vanaf de pensioeningangsdatum tot het moment dat je komt te overlijden. Partner Degene met wie je gehuwd bent, bij de burgerlijke stand een geregistreerd partnerschap bent aangegaan, of degene met wie je een gezamenlijke huishouding voert welke notarieel is vastgelegd. 14

15 Partnerpensioen Het nabestaandenpensioen dat je partner na je overlijden ontvangt. Pensioenfonds Stichting Pensioenfonds ANWB. Pensioengrondslag Het deel van je pensioengevend jaarsalaris waarover je pensioen op bouwt. Dit is het pensioengevende jaarsalaris min de franchise. Pensioengevend jaarsalaris Het vaste jaarsalaris inclusief vakantietoeslag en een eventuele pensioengevende toeslag. Prijsindex Het percentage waarmee het consumentenprijsindexcijfer (alle huishoudens, afgeleid) over de maand juni van het voorafgaande kalenderjaar is gestegen ten opzichte van het consumentenprijsindexcijfer (alle huishoudens, afgeleid) over de maand juni van het daaraan voorafgaande kalenderjaar. WIA Wet werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen. 15