TEKSTEN TER OVERWEGING DAAR PLUKKEN DE BOEREN DE VRUCHTEN VAN
|
|
- Filip Lenaerts
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 TEKSTEN TER OVERWEGING DAAR PLUKKEN DE BOEREN DE VRUCHTEN VAN 2015
2 VOORWOORD Het materiaal dat u hierbij aantreft is een onderdeel van de Solidaridad campagne Daar plukken de boeren de vruchten van en kan worden gebruikt in zondagsvieringen, weekvieringen, vespers en themavieringen. Na een korte inleiding over het thema bieden wij u enkele teksten die van dienst kunnen zijn bij het samenstellen van een viering. Het gaat hierbij om: I. verhalen over fruitboeren, die met kracht en doorzettingsvermogen een betere toekomst nastreven voor hun kinderen en voor de aarde; II. teksten uit de pauselijke encycliek Laudato si Meer informatie over de kerkelijke campagne Daar plukken de boeren de vruchten van vindt u op Wij nodigen u van harte uit uw eigen geloofsgemeenschap te betrekken bij het creëren van kansen op ontwikkeling en vooruitgang van mannen en vrouwen in Zuiden. De opbrengst van uw collecte wordt door Solidaridad besteed aan trainingen voor verbetering van de productie van kleine producenten en versterking van de organisaties van boeren en arbeiders. Wij danken u bij voorbaat voor uw blijvende betrokkenheid bij het werk van Solidaridad en wensen u veel succes! 2 P a g i n a
3 1. INLEIDING LAAT FRUIT WEER GEZOND ZIJN VOOR IEDEREEN Groenten en fruit zijn niet alleen gezond voor ons lichaam, maar ook voor de wereldeconomie. De groente- en fruitsector is een van de grootste en meest diverse economische sectoren in de wereld. Voor de teelt wordt meer land gebruikt dan voor koffie, cacao, suikerriet en soja. Daarom kan een gezonde groente- en fruitsector in ontwikkelingslanden economische groei stimuleren en armoede helpen verminderen en is het cruciaal voor een gezonde toekomst voor de hele planeet. Wereldwijd werkt een miljard mensen in de landbouw. Velen van hen kunnen nauwelijks zichzelf of hun familie onderhouden. Verouderde landbouwtechnieken en verkeerd of overmatig gebruik van pesticiden drijven hen alsmaar verder af van voldoende voedsel en inkomen. Paradoxaal genoeg hebben juist veel landarbeiders geen toegang tot betaalbare groenten en fruit. Veel boeren gebruiken de giftige pesticiden en chemicaliën om hun gewas te beschermen tegen insecten, onkruid, en plantenziektes. Uiteindelijk beschadigt dit gebruik echter hun allergrootste investering: het land waarop hun fruit en groenten wordt verbouwd. Giftige pesticiden tasten de bodem aan. Ze doden de actieve voedingsstoffen en insecten die nodig zijn voor een gezonde bodem en het laten groeien van voedzame groenten en fruit. Het verlies aan biodiversiteit is de prijs die wordt betaald, tenzij boeren overstappen naar meer duurzame technieken. Werken aan een gezonde groente- en fruitsector betekent daarom werken aan een gezonde toekomst voor ons allemaal! 3 P a g i n a
4 HET WERK VAN SOLIDARIDAD Solidaridad helpt boeren en boerinnen bij het verduurzamen van hun landbouwmethoden om zo de kwaliteit en het volume van hun oogst te verbeteren. Lokale partners trainen de boeren en boerinnen om deze doelen te realiseren. Dit gebeurt in programma s die door Solidaridad en het bedrijfsleven zijn opgezet. Goed begeleide trainingen leiden tot landbouwmethoden die beter zijn voor het milieu, voor de boer en zelfs voor het hele gezin. Door de trainingen worden mest en bestrijdingsmiddelen efficiënt benut en wordt het gebruik van gevaarlijke middelen en vervuiling tegengegaan. Daarnaast wordt er gewerkt aan versterking van de positie van vrouwen, waardoor er ook geïnvesteerd wordt in de toekomst van kinderen. Maatwerk Per land of regio wordt gekeken welke aanpassingen nodig en mogelijk zijn om boeren verder te helpen. Want wat in Peru werkt, werkt niet vanzelfsprekend ook in India of Brazilië. Maar Solidaridad helpt fruitboeren altijd een zo goed mogelijke keten in economisch en duurzaam opzicht te creëren. En dit gebeurt op de Solidaridad manier: door te blijven, ook op de lange termijn, door de behoeftes van de boeren op de eerste plaats te zetten, en door behendig genoeg te zijn om verschillende rollen aan te nemen als de behoeftes van de sector veranderen. Solidaridad ziet eerlijke en duurzame handel als het beste middel om de levensstandaard van fruitboeren en -arbeiders in ontwikkelingslanden te verbeteren. Deze boeren spelen bovendien een cruciale rol in het bewaken van een duurzame toekomst voor onze hele planeet. Een gezonde toekomst voor fruitboeren, daar plukken we allemaal de vruchten van! 4 P a g i n a
5 2. ELEMENTEN VOOR EEN LITURGISCHE VIERING Ontmoet Rosario Chero Rosario Chero is een boerin in Peru. Ze komt uit een arme familie in de San Lorenzo vallei, waar zij samen met haar man vier hectare land heeft. De helft gebruikten ze voor mango teelt. Zwaar werk, waarmee ze maar net het hoofd boven water konden houden. Om hun inkomsten te vergroten besloot Rosario om op de andere helft van het land bananen te telen. Zo kwam ze in aanraking met Grupo Hualtaco, een organisatie voor bananenboeren. Via hen nam ze deel aan een training van Solidaridad die haar hielp haar bedrijf te organiseren, nieuwe duurzame technieken te leren, en de vruchten te plukken van haar verhoogde bananenproductie. Wat gaat er mis in de fruitteelt? Door verouderde landbouwtechnieken en verkeerd gebruik van pesticiden kunnen veel fruitboeren zichzelf of hun familie nauwelijks onderhouden. Veel arbeiders krijgen geen formele contracten aangeboden. Hierdoor worden zij gedwongen soms tot wel zestien uur per dag door te werken. De pesticiden waarmee gewerkt wordt, veroorzaken ernstige gezondheidsklachten bij de arbeiders. Het gif komt bovendien vaak in het grondwater terecht. En door verkeerd gebruik van de pesticiden verliest het milieu bovendien aan biodiversiteit. Solidaridad helpt fruitboeren verbeteringen door te voeren die minder schade toebrengen aan mens en milieu en de productie verhogen. Per land of regio wordt er naar de beste oplossing gezocht. Want wat in Peru werkt, werkt niet vanzelfsprekend ook in India. Rosario Chero is een van de boeren die door een training van Solidaridad geholpen is. Zij teelt inmiddels alleen nog maar biologische bananen en heeft haar opbrengst flink zien stijgen. 5 P a g i n a
6 Een betere toekomst voor Rosario Uiteindelijk is de beste graadmeter voor impact: hoeveel meer kunnen boeren hun familie geven? Voor de training produceerde Rosario negen dozen bananen per week. Nu zijn dat er wel vijfendertig. Rosario heeft hierdoor 200 dollar per week meer te besteden. Ze heeft een extra hectare land kunnen kopen. Maar bovendien kunnen nu haar kinderen naar school en kan ze gezondheidszorg inkopen. Zo wordt ook de gemeenschap en de regio versterkt. Dat is het verschil dat Solidaridad maakt. Solidaridad zet zich in voor fruitboeren door: Technische ondersteuning voor de belangrijkste boeren, die hun kennis door kunnen geven Training in gebruik van beschermingsmateriaal. Bewustwordingstraining in het belang van het telen van andere gewassen. Laudato si No Vorderingen in de richting van duurzaamheid Er zijn vormen van vervuiling die de mensen dagelijks treffen. Die vervuiling wordt vaak veroorzaakt door het gebruik van kunstmest, insecticiden, onkruidverdelgers en giftige bestrijdingsmiddelen in het algemeen. De aarde, ons huis, lijkt steeds meer te veranderen in een immense opslagplaats van vuil. De problemen van de vervuiling houden nauw verband met de wegwerpcultuur die zoveel schadelijke gevolgen heeft, zowel voor mensen als voor alles wat ons omringt. Het industriële systeem heeft nog niet het vermogen ontwikkeld om aan het einde van de productie- en consumptiecyclus alle afval te verwerken en restproducten opnieuw te gebruiken. We zijn er nog niet in geslaagd een kringloop van productie te hanteren die levenskansen waarborgt voor alle mensen die nu leven en ook voor de generaties na ons. We moeten het gebruik van niet hernieuwbare middelen zo veel mogelijk vermijden en onze consumptie beperken. Het komt er op aan zo doeltreffend mogelijk te produceren en we dienen zoveel mogelijk de nadruk te leggen op hergebruik en recycling. Als we dat doen gaan we de wegwerpcultuur tegen die uiteindelijk onze hele planeet schaadt. We zien dat er vorderingen in de richting van duurzaamheid worden gemaakt, maar die zijn helaas nog veel te schaars. 6 P a g i n a
7 Ontmoet Hercules Cestaro Hercules Cestaro is een sinaasappelboer. Samen met zijn vrouw Marli, en zijn tweeling Bruno en Fernando (21) woont hij op een boerderij in de deelstaat Paraná in Brazilië. Zijn dochter Fernanda woont in de stad, waar ze studeert. Hercules is een gelukkig man. Samen met zijn broers runt hij het bedrijf, waar ze naast sinaasappels ook wat koffieplanten, vee en vissen houden. Hij maakt zich echter ook zorgen. Zoveel zorgen dat hij er slecht van slaapt. Het leven van sinaasappelboeren gaat namelijk niet over rozen. Er zijn veel uitdagingen, waarvan de plantenziekte greening de ernstigste is. Ik heb buren en vrienden die hun hele boomgaard zijn kwijtgeraakt, vertelt Hercules. Wat gaat er mis in de fruitteelt? Elke sector heeft zijn eigen problemen en dat geldt ook vaak voor elk land. In Brazilië hebben kleinschalige boeren als Hercules het moeilijk om hun hoofd boven water te houden. Dit ligt aan de problemen die zij tegenkomen, wanneer het gaat om ziektes als greening, maar ook de hoge productiekosten en de kleine marges die zij overhouden. Het is voor hen steeds moeilijker te concurreren met de grote jongens. Terwijl familiebedrijven een enorm belangrijke werkverschaffer zijn voor de Brazilianen en daarom een groot aandeel hebben in de ontwikkeling van het land. Ook de werkomstandigheden zelf laten nog veel te wensen over. Er wordt op een ongezonde en onveilige manier met pesticiden omgegaan, Veel arbeiders krijgen geen 7 P a g i n a
8 formele contracten aangeboden. Hierdoor worden zij gedwongen soms tot wel zestien uur per dag door te werken. De pesticiden waarmee gewerkt wordt, veroorzaken ernstige gezondheidsklachten bij de arbeiders. Het gif komt bovendien vaak in het grondwater terecht. En door verkeerd gebruik van de pesticiden verliest het milieu bovendien aan biodiversiteit. Een duurzame toekomst voor Hercules Hercules werkt samen met Solidaridad aan een oplossing. Hij is onderdeel van het project Rural Horizons. Binnen dit project krijgen 57 sinaasappelboeren na het invullen van een vragenlijst over de status van hun bedrijf, advies waarmee ze verbeteringen kunnen doorvoeren. Hiermee houden ze hun boomgaard gezond, voor mens en milieu en houden ze meer geld over voor hun gezin. Hercules kijkt uit naar de toekomst. Hij hoopt nu de ondersteuning te krijgen die hij nodig heeft. Ik wil hier blijven, dit is mijn thuis. Ik ben hier opgegroeid en nooit weggegaan. Ik zou niet weten hoe ik werk in de stad zou moeten vinden. Solidaridad helpt boeren op het gebied van: Productiviteit: bijvoorbeeld door ziektes te voorkomen. Milieuvriendelijkheid: door in plaats van chemische, biologische middelen in te zetten. Sociale aspecten: hoe je goed voor arbeiders kunt zorgen. Economie: bijvoorbeeld hoe je met een goede boekhouding efficiënter kunt werken. Laudato si No De bescherming van de aarde Ik ben dankbaar voor al degenen die een bijdrage leveren aan de bescherming van de aarde, het huis dat wij samen bewonen. Heel veel dank verdienen zij die zich werkelijk inspannen om de dramatische gevolgen van het verval van het milieu en het lot van de allerarmsten in de wereld, op te lossen. Jonge mensen vragen dringend om verandering. Zij vragen zich af hoe je aan een betere toekomst kunt bouwen als je daarbij niet denkt aan een oplossing voor de milieucrisis en je het lot niet aantrekt van al degenen die worden buitengesloten. Er is dringend behoefte aan een nieuwe dialoog over de toekomst onze planeet aarde. Er dient een gesprek te komen dat ons allen verenigt, want de milieucrisis waar we getuigen van zijn heeft te maken met ons gedrag en raakt ons allemaal. De wereldwijde milieubeweging heeft al een lange weg afgelegd, het milieubewustzijn is gegroeid en veel groepen burgers doen actief mee. Maar er is ook frustratie, niet alleen omdat degenen die macht hebben niet meewerken, maar ook door het gebrek aan bredere belangstelling. Ook bij gelovige mensen zie je soms dat het milieuprobleem wordt ontkend, ook daar komt onverschilligheid en berusting voor of leeft er een blind vertrouwen in technische oplossingen. Wat we nodig hebben is een nieuwe, universele vorm van solidariteit. 8 P a g i n a
9 Ontmoet Foncho Cantillo Meer dan tien jaar geleden werden de Colombiaanse gebieden Ríofrío, Orihueca en Guacamayal samengevoegd tot één gemeente. Deze Zona Bananera is tegenwoordig synoniem aan duurzame bananenproductie en herbergt vele kleinschalige boeren die al generaties lang in de bananensector werken. Eén van hen is Albeiro Alfonso Cantillo, maar iedereen noemt hem Foncho. Midden tussen de groene velden liggen de Colombiaanse schonen Ana María en María Mercedes: twee boerderijen die duurzame bananen produceren. Foncho's boerderijen zijn hem zeer dierbaar, ze zijn niet voor niets vernoemd naar zijn moeder en tante. Sinds zijn tiende werkt Foncho op de bananenplantage, die destijds nog van zijn vader was. Economisch is hij volledig afhankelijk van de bananenoogst, dus hij werkt hard om zijn bedrijf succesvol te laten zijn. 9 P a g i n a
10 Een standaard dag van Foncho begint om 5 uur s ochtends als hij zijn dochter Brenda (19) en zoon Sebastian (15) helpt om zich klaar te maken voor school. Daarna gaat hij naar zijn boerderij, waar hij elke dag 10 tot 11 uur aan het werk is. Foncho is lid van een Fair trade bananen coöperatie genaamd Coobafrío. De coöperatie is opgezet in de jaren 90 door zijn vader samen met enkele andere boeren. In eerste instantie had de coöperatie 19 leden; nu zijn dat er 43, waaronder 10 vrouwen. Samen vertegenwoordigen zij bovendien bijna 300 arbeiders. Foncho s vader is het initiatief begonnen door samen met andere boeren hun bananen te gaan verkopen, zodat zij een betere prijs konden krijgen bij de inkopers. Grote stappen vooruit Toen de Coobrafrío boeren hun Fair trade certificering kregen, zorgden de duurzame methoden die zij voortaan toepasten ervoor dat de productie omhoog ging. Bovendien kregen zij voor elke doos bananen met het keurmerk een extra premie. Dat kleine beetje extra betekent heel veel voor boeren als Foncho die hun hele familie moeten onderhouden van de opbrengsten van hun bananen. Iván Lovo, kwaliteits- en productiecontroleur bij Unibán, legt uit dat bananenboeren vijftien jaar geleden nog niet de standaard aanhielden die tegenwoordig noodzakelijk is om de duurzaamheid van de producten te garanderen. Hier waren twee redenen voor: ten eerste een gebrek aan kennis en ten tweede, omdat de markt het niet van hen vroeg. laarzen voor de arbeiders, handschoenen, om milieuvriendelijk te werken, ervoor zorgen dat verpakkingsmateriaal aan veiligheidseisen voldoet. Dat alles bestond nog niet vijftien jaar geleden, zegt Lobo. Voordelen steeds meer zichtbaar Na de dood van zijn vader besloten Foncho en zijn broer verder te gaan met de productie van bananen. In het begin was het moeilijk, herinnert hij zich, maar nu plukt hij de vruchten van zijn harde werk. Foncho en zijn broer, die de boerderijen nu al meer dan 25 jaar bezitten, verkopen hun oogst aan Unibán, een van Colombia s grootste bananenhandelaren en lid van het Sustainable Trade Platform, dat Solidaridad samen met partners heeft opgericht. De bananenteelt voorziet de familie al generaties lang van hun bestaan, maar nu worden ook de voordelen voor de hele gemeenschap zichtbaar. Dankzij de inzet voor een duurzame teelt werd de afgelopen vier jaar meer dan 80% van de bananen die hier groeien geëxporteerd naar internationale markten. De vruchten van een duurzame aanpak Boeren als Foncho hebben niet alleen het land geërfd van hun voorouders om een familiebedrijf voort te zetten; ze hebben ook hun kennis geërfd. Nu combineren zij deze wijsheden met de nieuwe kennis die zij opdoen op het gebied van duurzaamheid. Dit is van enorm belang in de Bananen Zone en de Colombiaanse bananensector in het algemeen om het pad te smeden richting vooruitgang, voorspoed en economische gezondheid voor de hele bananensector en alle mensen die hiervan afhankelijk zijn. 10 P a g i n a
TEKSTEN TER OVERWEGING DAAR PLUKKEN DE BOEREN DE VRUCHTEN VAN
TEKSTEN TER OVERWEGING DAAR PLUKKEN DE BOEREN DE VRUCHTEN VAN 2015 VOORWOORD Het materiaal dat u hierbij aantreft is een onderdeel van de Solidaridad campagne Daar plukken de boeren de vruchten van en
Nadere informatieParadoxaal genoeg hebben juist veel landarbeiders geen toegang tot betaalbaar groenten en fruit
DAAR PLUKKEN DE BOEREN DE VRUCHTEN VAN HET SUCCES VAN GRUPO HUALTACO Groenten en fruit zijn niet alleen gezond voor ons lichaam, maar ook voor de wereldeconomie. De groente- en fruitsector is een van de
Nadere informatieDE JEUGD HEEFT GEEFT DE TOEKOMST
WAT DOET SOLIDARIDAD? Solidaridad ziet eerlijke en duurzame handel als het beste middel om de levensstandaard van mensen in ontwikkelingslanden te verbeteren. Daarom helpt Solidaridad boeren bij het verduurzamen
Nadere informatieDuurzame wereldvoedselvoorziening. hoe ziet dit vraagstuk eruit en in welke richting liggen de oplossingen?
Duurzame wereldvoedselvoorziening hoe ziet dit vraagstuk eruit en in welke richting liggen de oplossingen? Even voorstellen: Ruben Bringsken Ondernemer in Food en ICT (focus op duurzame oplossingen) Eigenaar/participatie
Nadere informatieFAIRTRADE. Een beter leven. Wat is Fairtrade
Wat is Fairtrade EERLIJKE HANDEL STAAT VOOROP KEURMERK INTERNATIONALE SAMENWERKING HANDEL GEMEENTE DUURZAAMHEID Een beter leven Veel boeren en arbeiders in arme landen (ook wel ontwikkelingslanden ) hebben
Nadere informatieDe bananenteelt. Kleinschalige boeren. Grote plantages
De bananenteelt Geen product ter wereld wordt meer verhandeld dan bananen. Jaarlijks produceren tropische landen als Colombia, Dominicaanse Republiek en Peru meer dan 100 miljoen ton bananen. Bananen worden
Nadere informatiePeople Product Packaging
Duurzaamheid 2016 Voorwoord Als Nederlands leidende producent van bed- en badtextiel staat Beddinghouse op dit moment voor een uitdaging. De waarden die we hanteren voor onze producten kwaliteit, comfort
Nadere informatieGezondheid & Voeding
Biologische producten en duurzame keurmerken Wij kochten in 2014 voor iets meer dan 1 miljard euro aan biologische producten. Dat is een groei van 6% ten opzichte van 2013. We worden steeds bewuster en
Nadere informatieGebeurtenis Gebeurtenis MNO MNO Gebeurtenis Gebeurtenis MNO MNO Gebeurtenis Gebeurtenis MNO MNO Gebeurtenis Gebeurtenis MNO MNO
De grote exportlanden (Ecuador, Costa Rica en Colombia) hebben je een contract aangeboden om nieuwe plantages te bouwen in hun landen. Je kan nu meer bananen telen en verkopen. Je winst stijgt enorm en
Nadere informatieWerkboekje. Natuur en milieu educatie. Groep 7. Naam: Fruit in de mix. Dit is een product van Stichting Vogelpark Avifauna
Werkboekje Natuur en milieu educatie Naam: Groep 7 Fruit in de mix Dit is een product van Stichting Vogelpark Avifauna Werkblad 1 Waar komt ons fruit vandaan? Vul 1. Teken het klassikale woordenweb die
Nadere informatieInteractief - augustus 2014
La Paz, 30-09-2014 Beste lezer, Allereerst de hartelijke groeten van de hoge hoogten van het regiokantoor van ICCO/Kerk in Actie in La Paz, Bolivia. Hierbij ontvangt u het halfjaarlijkse verslag van de
Nadere informatieVergroening van de landbouw: hoe maken we stappen/ hoe maken we sprongen? Jolanda Wijsmuller, BCS
Vergroening van de landbouw: hoe maken we stappen/ hoe maken we sprongen? Jolanda Wijsmuller, BCS Markt trends Vraag naar veilig en duurzaam geteeld voedsel Sterkere focus op voedselkwaliteit en gezonde
Nadere informatieKoffie en Carbon in Mexico
Koffie en Carbon in Mexico Project voorstel van Solidaridad Oktober 2016 Uit de studie die Hesselink heeft laten uitvoeren door Ecofys, blijkt dat de CO2-voetafdruk van koffie voor 14% bij de plantage
Nadere informatieEerste verjaardag Stichting WATER
1 November 2008 Tweede nieuwsbrief Eerste verjaardag Stichting WATER Een jaar geleden zaten een tweetal leden van onze vriendengroep bij de notaris en de oprichting van de Stichting WATER werd een feit.
Nadere informatie1. GEEN ARMOEDE 2. GEEN HONGER. Armoede uitroeien, in al zijn vormen en overal. Honger beëindigen, betere voeding en duurzame landbouw promoten
1. GEEN ARMOEDE Armoede uitroeien, in al zijn vormen en overal Ondanks de halvering van de extreme armoede in de wereld tijdens de afgelopen decennia, leeft nog steeds 1,3 miljard mensen in extreme armoede.
Nadere informatieJongerenkerk Venlo Overweging 20 september Hub van den Bosch
Overweging 20 september 2015 In had vanmorgen Marianne Thieme of Jesse Klaver kunnen uitnodigen om hier te staan. Daar waar veel van hun collega s het over inkomensplaatsjes hadden, over economie, over
Nadere informatieWaardeketen Verantwoord en sociaal jaarverslag 2016
Waardeketen Verantwoord en sociaal jaarverslag 2016 Mensen en kapitaal In ons dagelijks werk maken onze mensen het verschil en daarom willen we goed voor onze mensen zorgen. Opleiding en ontwikkeling vormen
Nadere informatieVoedsel en Landbouw: tijd om te kiezen!
Voedsel en Landbouw: tijd om te kiezen! Friends of the Earth Europe Europese campagne voor duurzame landbouw en voedsel Milieudefensie, Friends of the Earth Netherlands Internationale campagne voor duurzame
Nadere informatieUNITING THE ORGANIC WORLD
International Federation of Organic Agriculture Movements Principles of Organic Agriculture 1 Beginselen van de Biologische Landbouw De Beginselen vormen de wortels, waaruit de biologische landbouw groeit
Nadere informatiePLANTAGELANDBOUW IN LATIJNS-AMERIKA
PLANTAGELANDBOUW IN LATIJNS-AMERIKA 0 Lesschema 1 WAT IS PLANTAGELANDBOUW? 1.1 Bestudeer de afbeeldingen en satellietbeelden van plantages 1.2 Input, proces en output 2 WAAR DOET MEN AAN PLANTAGELANDBOUW?
Nadere informatieBiologische & Fairtrade koffie
Alles wat er met de koffieboon gebeurt, van het begin bij het telen tot en met het koffiezetten, beïnvloedt de smaak. Onze reden om te kiezen voor - biologisch geteelde - koffiebonen. Wat goed is voor
Nadere informatieInvesteren in zelfredzaamheid. Rabobank Foundation
Investeren in zelfredzaamheid Rabobank Foundation Hoe help je mensen om zelfred zaam te worden? Dat is een vraagstuk waar Rabobank Foundation zich al ruim 40 jaar mee bezig houdt. Zelfredzaamheid bete
Nadere informatie4.4 Opdracht: de boer
4.4 Opdracht: de boer Deze opdracht is verdeeld in vier delen. Namelijk de volgende: opdracht 1: milieubelasting opdracht 2: de appel opdracht 3: ziektes bij de appel opdracht 4: Beleid, boeren, bedrijven
Nadere informatieOikoVisie INVESTEREN IN FAIRRUKKELIJKE KOFFIE. Oikocredit behoudt focus op kleinschalige boeren
OikoVisie INVESTEREN IN FAIRRUKKELIJKE KOFFIE Oikocredit behoudt focus op kleinschalige boeren Fair(rukkelijk)e koffie uit Rwanda Koffie. De een houdt van een straffe bak, de ander lust hem liever mild.
Nadere informatieWat weet jij over biologisch en over de bodem?
Met leuke vragen, opdrachten en experimenten voor thuis! Wat weet jij over biologisch en over de bodem? Biologisch, lekker natuurlijk! Heb je er wel eens over nagedacht dat alles wat je eet, van een plant
Nadere informatie1,6 miljoen. Fairtrade in het Zuiden 87,7% 12,3% leden. kleinschalige boeren. arbeiders. kleinschalige boeren en arbeiders binnen Fairtrade.
Jaarcijfers Fairtrade in het Zuiden arbeiders en Dit zijn cijfers die verzameld zijn in op basis van auditrapporten van FLO Cert. Ze zijn verwerkt door Fairtrade International in en gepubliceerd begin
Nadere informatieWaarden van landbouw en boeren. Hendrik Hoeksema, ZLTO (www.zlto.nl) Ton Duffhues, ZLTO en Atelier Waarden van het Land (www.waardenvanhetland.
Waarden van landbouw en boeren Hendrik Hoeksema, ZLTO (www.zlto.nl) Ton Duffhues, ZLTO en Atelier Waarden van het Land (www.waardenvanhetland.nl) Twee perspectieven Wat vinden we van waarde(n)? Boeren
Nadere informatieHET BESTE MEDICIJN TER WERELD antwoordblad
Opdracht 1 Weet jij waar je poep en plas blijft nadat je hebt doorgetrokken?. Bijvoorbeeld. Het verdwijnt in het riool. Dan gaat het naar de waterzuiveringsinstallatie. Wat is je eerste indruk van de sanitaire
Nadere informatieIn een notendop. 1 De Visie van het Netwerk Stadslandbouw Antwerpen. Het Netwerk stadslandbouw Antwerpen is
1 De Visie van het Netwerk Stadslandbouw Antwerpen In een notendop Het Netwerk stadslandbouw Antwerpen is Een netwerk van lokale boeren en andere betrokken partners Een aanspreekpunt voor Stadslandbouw
Nadere informatieInhoud. Voorwoord 5. Inhoud
Inhoud Voorwoord 5 1 Handel in duurzame producten 11 1.1 Duurzame of traditionele productie? 11 1.2 Logo s en keurmerken 13 1.3 Kosten van duurzame teelt 18 1.4 Relatie prijs - kwaliteit - afzet 19 1.5
Nadere informatieonze planeet onze mensen ALSICO kleding
onze planeet onze mensen ALSICO kleding Levensvatbaar Ecologisch Economisch * Leefbaar Sociaal Eerlijk *Duurzaam gerecycleerd papier ALSICO & DUURZAAM ONDERNEMEN De ALSICO group is een familiebedrijf opgericht
Nadere informatieStichting Soduon. Jaarverslag 2015
1. Inleiding Stichting SODUON werd op 03 augustus 2010 opgericht vanuit de wens van een aantal Burundese-Nederlanders om wat te kunnen betekenen voor kansarme families en hun kinderen en de wens om dat
Nadere informatie( BIOLOGISCHE ) Akker- en tuinbouw. Vol met boerenwijsheid én leuke Wist je datjes... CAMPAGNE GEFINANCIERD MET STEUN VAN DE EUROPESE UNIE
BIOLOGISCHE ) Akker- en tuinbouw Vol met boerenwijsheid én leuke Wist je datjes... CAMPAGNE GEFINANCIERD MET STEUN VAN DE EUROPESE UNIE Een krop sla zonder gif Biologische aardappelen, granen en groenten
Nadere informatieMax Havelaar: 25 jaar ontwikkeling. Persontmoeting 28 augustus 2014 Lily Deforce Directeur
Max Havelaar: 25 jaar ontwikkeling Persontmoeting 28 augustus 2014 Lily Deforce Directeur Agenda 25 jaar Fairtrade: van de boer in het Zuiden tot op ons bord - Evolutie van 1989 tot 2014 - Trade not aid
Nadere informatieDuurzaamheid van boon tot kop
Duurzaamheid van boon tot kop Inhoud Wat is Het Waarom zijn wij Het Plan? Het Plan in de praktijk verantwoorde landbouw verantwoorde productie verantwoorde consumptie Plan gestart? Elk kopje koffie vertelt
Nadere informatieDe biologische veehouderij
oerwafels meergranenbolletjes Biologisch boeren meergranen olijfolie De biologische veehouderij Wij vinden het belangrijk dat onze klanten verantwoorde producten kunnen kopen. Bij de inkoop van onze producten
Nadere informatieOns eten en het milieu
SPREEKBEURT OF WERKSTUK Ons eten en het milieu Hier vind je informatie voor een spreekbeurt of werkstuk over ons eten en het milieu. Het is handig om je spreekbeurt onder te verdelen in stappen. Dit zijn
Nadere informatieServing. the. One. who. serves
Serving the One who serves UITDAGING Afrika telt naar schatting 50 miljoen boerengezinnen die lijden aan ondervoeding. Deze kleinschalige boeren zouden de oplossing kunnen zijn voor het wereldvoedselprobleem.
Nadere informatieDe prijs van betaalbare bananen www.fairtradegemeenten.nl
Yellowpaper De prijs van betaalbare bananen www.fairtradegemeenten.nl Yellowpaper De prijs van betaalbare bananen Inhoudsopgave Inleiding...3 Bananen in Nederland...3 De bananenteelt...5 Fairtrade bananen...7
Nadere informatieSamenvatting Economie H.8 / H.3
Samenvatting Economie H.8 / H.3 Samenvatting door R. 1151 woorden 15 juni 2013 5,2 2 keer beoordeeld Vak Methode Economie Pincode 8.1 is dit verzekeren? Begrippen H.8 Verzekering: Een manier om je te beschermen
Nadere informatieArm en Rijk. Hoofdstuk 2: Arm en rijk in de Verenigde Staten
Arm en Rijk Hoofdstuk 2: Arm en rijk in de Verenigde Staten 2.1 Rijk en arm in de Verenigde Staten De rijke Verenigde Staten Je kunt op verschillende manieren aantonen dat de VS een rijk land is. Het BNP
Nadere informatieSEED4GROWTH JAARREKENING EN JAARVERSLAG 2014
SEED4GROWTH JAARREKENING EN JAARVERSLAG 2014 Inleiding: Over SEED 4 Growth Waar komt de zuurstof vandaan die we elk moment inademen? Waar komt water vandaan dat we drinken? Waar komt de chocolade uit onze
Nadere informatieVOOR EEN EERLIJKE TOEKOMST
ALDI RT D KIEST VOOR FAIRT R RADE VOOR EEN EERLIJKE TOEKOMST filterkoffie honing rietsuiker pure chocolade ALDI START T SAMENWERKING MET F EN ER KOMEN NOG MEER FAIRTRADE PRODUCTEN... EEN GOED ALDI KIEST
Nadere informatieWat stelt De Nationale DenkTank 2012 voor om de voedselketen te verduurzamen*?
Samenvatting van de bevindingen van de Nationale DenkTank 2012 boer Consument Wat stelt De Nationale DenkTank 2012 voor om de voedselketen te verduurzamen*? verwerker *De voorstellen van de denktank voor
Nadere informatieHELP KOFFIEBOEREN KLIMAATVRIENDELIJK KOFFIE PRODUCEREN. Met mijn familie werkten we het hele jaar rond, voor een steeds kleinere productie - Walter
HELP KOFFIEBOEREN KLIMAATVRIENDELIJK KOFFIE PRODUCEREN Met mijn familie werkten we het hele jaar rond, voor een steeds kleinere productie - Walter Liturgische teksten voor de kerkenactie Solidaridad 2017
Nadere informatieBio. (s)maakt het verschil
Bio (s)maakt het verschil Weet u niet precies hoe kwalitatieve voeding te kiezen? Of hoe u ervan te verzekeren dat u en uw kinderen gezond én lekker eten? Vraagt u zich soms ook af of het bio-label wel
Nadere informatieWorkshop 2 Duurzame landbouw en infrastructuur 5 juni 2015
Workshop 2 Duurzame landbouw en infrastructuur 5 juni 2015 Organisatie : Stichting Duurzame Ontwikkeling Nederland Suriname Inleider : Trusty Green, Loes Trustfull, directeur Trusty Green Begeleider :
Nadere informatieSTEPPING S T O N E L I B E R I A MET LANDBOUW EEN EINDE MAKEN AAN HONGER EN ARMOEDE IN LIBERIA
STEPPING S T O N E L I B E R I A MET LANDBOUW EEN EINDE MAKEN AAN HONGER EN ARMOEDE IN LIBERIA Waar is Stepping Stone Liberia (SSL) werkzaam? Ons team werkt in de ver afgelegen en geisoleerde provincie
Nadere informatieDe Afrikaanse boer wordt met uitsterven bedreigd.
De Afrikaanse boer wordt met uitsterven bedreigd. Afrikaanse boeren en boerinnen met uitsterven bedreigd? Je zal maar boer of boerin wezen in Afrika. Je hebt je veld ingezaaid, misschien wat extra meststoffen
Nadere informatie6,9. Internationalisering. 1. Wat zijn de gevolgen van de internationalisering? van de voedselproductie:
Werkstuk door een scholier 2106 woorden 29 augustus 2009 6,9 11 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Aardrijkskunde Internationalisering Opdracht: we hebben een opdracht gekregen om een eindonderzoek te
Nadere informatieFactsheet. Ooit gedacht dat je met een potje pindakaas de wereld kunt veranderen? Of met een banaan? Het kan. Dankzij fairtrade.
Elke dag π± Factsheet Initiatief fairbezig.nl Fairbezig.nl is een initiatief van Fair Trade Original, de Landelijke Vereniging van Wereldwinkels en Stichting Max Havelaar met steun van de Nationale Postcode
Nadere informatieGezondheid & Voeding
Hoeveelheid bestrijdingsmiddelen op groenten en fruit Bestrijdingsmiddelen zijn middelen die gebruikt worden op onder meer groenten en fruit om gewassen te beschermen tegen ziekten, plagen en onkruid.
Nadere informatieBiodieselproductie uit palmolie en jatropha in Peru en impact voor duurzaamheid.
Biodieselproductie uit palmolie en jatropha in Peru en impact voor duurzaamheid. Een Levens Cyclus Duurzaamheids Analyse Auteur: Baukje Bruinsma November 2009 Samenvatting. Door het verbranden van fossiele
Nadere informatieFAIRTRADE. Een beter leven. Wat is Fairtrade
Wat is Fairtrade EERLIJKE HANDEL STAAT VOOROP KEURMERK INTERNATIONALE SAMENWERKING HANDEL GEMEENTE DUURZAAMHEID Een beter leven Met Fairtrade krijgen boeren en arbeiders in ontwikkelingslanden een eerlijke
Nadere informatieNigeria. 1. Bevolking en welvaart in Nigeria 2. Voedselvoorziening in Nigeria 3. Nigeria in de wereldeconomie 4. Gezond in Nigeria
Nigeria 1. Bevolking en welvaart in Nigeria 2. Voedselvoorziening in Nigeria 3. Nigeria in de wereldeconomie 4. Gezond in Nigeria Marèl Smit & Anne Jekel H3T3 1.Bevolking en welvaart in Nigeria Nigeria
Nadere informatieVOOR EEN BETER EN EERLIJKER KLIMAAT
VOOR EEN BETER EN EERLIJKER KLIMAAT EEN BETER EN EERLIJKER KLIMAAT Het klimaatprobleem treft ons allemaal. Maar huishoudens en kleine boeren in ontwikkelingslanden hebben meer last van klimaatverandering
Nadere informatiePubliekssamenvatting nota Duurzaam voedsel, 25 september 2009, ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit
Publiekssamenvatting nota Duurzaam voedsel 25 september 2009 Populaire versie van de nota Duurzaam voedsel van het ministerie van LNV. Het verduurzamen van consumptie en productie van voedsel lukt alleen
Nadere informatieIK DOE MEE! WORD EEN BEETJE BOER
IK DOE MEE! WORD EEN BEETJE BOER Op het coöperatief boslandbouwbedrijf Pomona zorgen Wase consumenten samen met boeren voor 80% van hun eigen lokale, gezonde en duurzame voeding. Coöperanten investeren
Nadere informatieChocomelk. van eerlijke handel, biologische landbouw en lokale boeren! www.oww.be. Handel, uit respect.
Chocomelk van eerlijke handel, biologische landbouw en lokale boeren! > Handel, uit respect. We slaan de brug tussen boeren uit Noord & Zuid! www.oww.be > Kiezen Kiezen voor nóg meer duurzaamheid Oxfam
Nadere informatieInhoud. Voorwoord 5. Trefwoordenlijst 73. Inhoud
Inhoud Voorwoord 5 1 Handel in duurzame producten 9 1.1 Duurzame of traditionele productie? 9 1.2 Logo s en keurmerken 11 1.3 Kosten van duurzame teelt 16 1.4 Relatie prijs - kwaliteit - afzet 17 1.5 Een
Nadere informatie1 VERPAKKEN IN EEN CIRCULAIRE Copyright 2017 ECONOMIE KIDV door de VNV en het KIDV
1 VERPAKKEN IN EEN CIRCULAIRE Copyright 2017 ECONOMIE KIDV door de VNV en het KIDV 13 maart 2017 platform voor experts professionalisering van het verpakkingsvak profiel versterken binnen het bedrijfsleven
Nadere informatiePda speurtocht: Enkhuizen duurzaam?!
Pda speurtocht: Enkhuizen duurzaam?! Wat is duurzaam? Duurzaam betekent letterlijk dat iets lang kan blijven bestaan. En tegenwoordig wordt er vooral mee bedoeld dat de aarde lang kan blijven bestaan.
Nadere informatieWE FEED THE WORLD. Achtergronden bij. Een film van Erwin Wagenhofer, Oostenrijk, 2005 www.wefeedtheworld.nl
Achtergronden bij WE FEED THE WORLD Een film van Erwin Wagenhofer, Oostenrijk, 2005 www.wefeedtheworld.nl Meer weten over We feed the world? Zelf bijdragen aan een mens-, dier- en milieuvriendelijke landbouw?
Nadere informatie> Inzet: CO 2 reductie en eerlijke carbonhandel
> Ketenaanpak en -verantwoordelijkheid > Inzet: CO 2 reductie en eerlijke carbonhandel > Doel: boeren ondersteunen bij de impact van klimaatverandering en ontbossing tegen te gaan. Ons klimaat verandert
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG. Datum 16 maart 2010 Betreft Intentieverklaring duurzame cacao
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Agroketens en Visserij Cluster Duurzame grondstofketens Prins Clauslaan
Nadere informatieWe gaan nu eens op dezelfde manier naar voedsel telen en kopen kijken als naar een verkeerslicht.
Betaalbaar en gezond Goedkope groenten aangeboden in de supermarkten vinden wij meestal betaalbaar. Maar zijn die goedkope groenten ook allemaal even gezond? Bevatten ze de essentiële vitaminen die we
Nadere informatieDE INDUSTRIE: MOTOR VAN VERNIEUWING. Drie acties voor een nieuw Kabinet. Manifest 2017
DE INDUSTRIE: Drie acties voor een nieuw Kabinet MOTOR VAN Manifest 2017 VERNIEUWING Nederlandse industriële bedrijven behoren tot de top van de wereld. We zijn wereldmarktleider in chipmachines en medische
Nadere informatielaudato si Schepping De mooiste teksten om God te danken en te loven
laudato si De Schepping De mooiste teksten om God te danken en te loven Inhoudsopgave Inleiding Eduard Kimman S.J...3 In het begin schiep God Genesis 1,1-5...4 Alles is liefkozing van God paus Franciscus,
Nadere informatieWelke richting volg je? In welke mate ga je akkoord met volgende stellingen?
Groepsnummer: Nummer respondent: Beste leerling, Hieronder vind je een aantal vragen. Lees de opdrachten aandachtig en probeer zo nauwkeurig mogelijk te antwoorden. Laat geen vragen open. Als je iets niet
Nadere informatieDe Bilt, 7 februari 2019
De Bilt, 7 februari 2019 De Global Goals (1) Wereldwijde agenda met 17 doelen voor duurzame ontwikkeling: Sustainable Development Goals Duurzaamheid in de breedste zin In 2015 vastgesteld door VN Te realiseren
Nadere informatieik deel daar wordt iedereen beter van eten
daar wordt iedereen beter van eten 1 Achtergrond 2 Onderzoek en Reflectie 3 Acties 4 Activiteiten in het Schooljaar ikdeel.be Een project van Met de steun van De Vlaamse overheid kan niet verantwoordelijk
Nadere informatieIK DOE MEE! WORD EEN BEETJE BOER
IK DOE MEE! WORD EEN BEETJE BOER Op het coöperatief boslandbouwbedrijf Pomona zorgen Wase consumenten samen met boeren voor 80% van hun eigen lokale, gezonde en duurzame voeding. Coöperanten investeren
Nadere informatieFairTradeGemeente? FairTradeGemeente 23/01/2012. Focus: duurzame ontwikkeling N - Z. Een campagne van:
FairTradeGemeente Een campagne van: FairTradeGemeente? Een TITEL die aangeeft dat die bepaalde gemeente én haar inwoners eerlijke handel en lokale, duurzame productie en consumptie een warm hart toedragen
Nadere informatieB8-0360/37. Anja Hazekamp, Curzio Maltese, Eleonora Forenza, Barbara Spinelli namens de GUE/NGL-Fractie
27.4.2015 B8-0360/37 37 Overweging A A. overwegende dat "Voedsel voor de planeet, energie voor het leven" het thema van de expo 2015 in Milaan is en dat dit evenement een forse impuls kan geven aan het
Nadere informatieMinder afval met duurzame luiers voor Rotterdamse moeders! Minder afval, minder CO2 uitstoot en chemicaliën, lagere kosten, en een gezonde toekomst
Minder afval met duurzame luiers voor Rotterdamse moeders Minder afval, minder CO2 uitstoot en chemicaliën, lagere kosten, en een gezonde toekomst voor kindjes en de planeet PROBLEEM BESCHRIJVING WEGWERPLUIERS
Nadere informatieSTAP 1: FairClimateFund investeert in de implementatie van klimaatprojecten in onderontwikkelde gebieden.
₂ O C R E V O K J I EERL DE UITDAGING Klimaatverandering is een van de grootste uitdagingen van dit moment. Gelukkig kunnen we hier iets aan doen, maar dan moeten we wel NU in actie komen! Jouw bedrijf
Nadere informatieZuivelperspectief 2030: samen duurzaam en economisch gezond. Toekomstvisie van de Nederlandse Zuivel Organisatie
Zuivelperspectief 2030: samen duurzaam en economisch gezond Toekomstvisie van de Nederlandse Zuivel Organisatie Toekomstbeeld De Nederlandse zuivelsector floreert. Zij profiteert optimaal van de goede
Nadere informatie25 jaar NAV NAV-visie op de Nederlandse akkerbouw tot 2030
25 jaar NAV 1 NAV-visie op de Nederlandse akkerbouw tot 2030 Visie NAV 2 Visie NAV: Een goed inkomen voor akkerbouwers Economisch en maatschappelijk duurzame akkerbouw Gewenste situatie: Nederlandse boeren
Nadere informatieOntwikkeling. De impact van Fairtrade. in eigen handen
Ontwikkeling De impact van Fairtrade in eigen handen Wat is impact? Onder impact verstaan we duidelijke en duurzame veranderingen die het resultaat zijn van de wisselwerking tussen Fairtrade enerzijds
Nadere informatieBest Practice: FLEXABILITY FLEXIBILITEIT. Landbouw Best Practice Door: Paulette Allicock
Best Practice: FLEXIBILITEIT FLEXABILITY Landbouw Best Practice Door: Paulette Allicock Ik ben Paulette Allicock uit het dorp Surama in Rupununi, Guyana. Ik ben verheugd dat ik mijn landbouwmethoden met
Nadere informatieDUURZAAM BODEMBEHEER IN DE LANDBOUW
DUURZAAM BODEMBEHEER IN DE LANDBOUW Samen de schouders onder duurzaam bodembeheer EEN GEZONDE BODEM IS IN BELANG VAN DE HELE MAATSCHAPPIJ Wageningen UR en het Louis Bolk Instituut hebben in opdracht van
Nadere informatieHoe voeden we 9 mrd mensen optimaal: lokaal of mondiaal? Aalt Dijkhuizen MVO
Hoe voeden we 9 mrd mensen optimaal: lokaal of mondiaal? Aalt Dijkhuizen MVO 12-03-2015 NL Agri & Food: oprecht een topsector! Tweede exporteur ter wereld Stevige pijler onder de economie 10% v/h BNP;
Nadere informatieSolidaridad. 24 november 2013. Oecumenische viering in het Pauluscentrum. Thema: Van bitter naar beter. 1ste lezing: Spreuken hfd 31 vers 10-31
Solidaridad 24 november 2013 Oecumenische viering in het Pauluscentrum Thema: Van bitter naar beter 1ste lezing: Spreuken hfd 31 vers 10-31 Lied: Zoek de wegen 849 1 / 8 2de lezing: Jacobus: hfd 3 vers
Nadere informatieSamenvatting door Julian 1714 woorden 27 februari keer beoordeeld. Aardrijkskunde. H3 2 t/m t/m 10
Samenvatting door Julian 1714 woorden 27 februari 2019 0 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand H3 2 t/m 4 + 8 t/m 10 2 Aarde: de ecologische kringloop Ecosysteem: een natuursysteem waarbinnen
Nadere informatieSustainable development goals
Sustainable development goals The road to dignity by 2030 Ending Poverty, Transforming all Lives and Protecting the Planet = De weg naar waardigheid, Armoede beëindigen, alle levens veranderen en de aarde
Nadere informatieGezondheid & Voeding
Gentech maïs tweede kamer is tegen, Europese Commissie is voor In het verleden stemde de Nederlandse regering altijd voor toelating van gentech in de EU, maar het tij lijkt te keren. Afgelopen week heeft
Nadere informatieMilieukeur/ On the way to PlanetProof Bloembollen en Bolboemen
Milieukeur/ On the way to PlanetProof Bloembollen en Bolboemen Wim Uljee Communicatie Manager SMK februari 2018 Onze opdracht Stimuleren van duurzamer produceren en consumeren door middel van keurmerken
Nadere informatieJong & Duurzaam. Klimaat Dieet
Jong & Duurzaam Klimaat Dieet Wie zijn wij en waarom zijn we hier? Wij zijn Wij zijn Werkgroep Jong & Duurzaam Eefke Wij zijn De jongerenvertegenwoordigers Wij zijn 1. 2. 3. 4. Klimaat dieet Duurzame Kleding
Nadere informatieEn de boerin uit Namibië? (Uit: RECHT-vaardig, menswaardig)
En de boerin uit Namibië? (Uit: RECHT-vaardig, menswaardig) In een rollenspel ervaren de deelnemers de invloed van beleidsbeslissingen in het ene land op het leven van mensen in een ander land. De meerderheid
Nadere informatieWORKSHOP CIRCLE SCAN. Door Wouter-Jan Schouten
WORKSHOP CIRCLE SCAN Door Wouter-Jan Schouten WOUTER-JAN SCHOUTEN Doctoraal Bedrijfskunde, Erasmus Universiteit 21 jaar bij the Boston Consulting Group - Partner & Managing Director - Leider van NL Consumer
Nadere informatiePraktische opdracht Economie Derde Wereld schuld
Praktische opdracht Economie Derde Wereld sc Praktische-opdracht door een scholier 2339 woorden 17 juni 2001 6,5 243 keer beoordeeld Vak Economie Voorwoord Ons verslag gaat over de Derde-Wereldsc. Wij
Nadere informatieACHTERGROND PRODUCENT (1)
ACHTERGROND PRODUCENT (1) De erkende wieroken van GAIA S INCENSE zijn handgemaakt, natuurlijk en Fair Trade geproduceerd. Ze worden met liefde gemaakt door een groep vrouwen uit een achterstandsgebied
Nadere informatieEKO-tellingen in de supermarkt november 2009
EKO-tellingen in de supermarkt 5 november Voor het twaalfde opeenvolgende jaar heeft Milieudefensie het aantal biologische en producten in de schappen van de supermarkt geteld. Sinds 2006 wordt in samenwerking
Nadere informatieFairtrade kerk Maarssen
Fairtrade kerk Maarssen Fairtrade presentatie 7 februari 2012 Over Fairtrade producten Informeren Inspireren Invullen Iedereen Missie Het bevorderen van eerlijke handel, in hoofdzaak door de exploitatie
Nadere informatieACHTERGROND PRODUCENT (1)
ACHTERGROND PRODUCENT (1) De erkende wieroken van GAIA S INCENSE zijn handgemaakt, natuurlijk en Fair Trade geproduceerd. Ze worden met liefde gemaakt door een groep vrouwen uit een achterstandsgebied
Nadere informatie-Minimaal 2 boeken en internet gebruiken(bronvermelding verplicht;eigen woorden gebruiken)
PROJECT KATOEN -Feiten verzamelen per onderwerp -Onderwerpen Aardrijkskunde Biologie Scheikunde Economie Ethiek -10 groepjes van 2 tot 3 personen -Minimaal 2 boeken en internet gebruiken(bronvermelding
Nadere informatieVegetarisch Smikkelen van Omgevings Producten. 17 april 2014
Vegetarisch Smikkelen van Omgevings Producten 17 april 2014 de Wereldmaaltijd genoeg voor iedereen de berekening van de Wereldmaaltijd is als volgt uitgevoerd de wereldproduktie van tarwe in 2007 was 612530
Nadere informatiewww.viktorvitamientje.nl
Stichting Viktor Vitamientje vindt dat elk kind in Nederland gezond groot moet kunnen worden.daarom geven we wekelijks een groente- en fruittas aan gezinnen in geldnood die graag gezond willen eten. www.viktorvitamientje.nl
Nadere informatieAardoliealarm in het bos
de graad > Landbouw > lesmateriaal > spelkaarten Aardoliealarm in het bos BIOBOER Om goed te kunnen zaaien, moet de aarde los. Daarvoor gebruik je een tractor. Dat gaat vlot. Neem reuzenpassen en ga 5
Nadere informatieUiteenzetting Aardrijkskunde Internationalisering van de voedselproductie
Uiteenzetting Aardrijkskunde Internationalisering van de voedselproductie Uiteenzetting door een scholier 1715 woorden 7 april 2004 4,9 71 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Uittreksel alle onderzoeksbronnen
Nadere informatie