Voorbeeld. Preview. Ontwerp. Publicatie uitsluitend voor commentaar. Nederlandse. Commentaar vóór 1 april 2000

Transcriptie

1 Nederlandse Ontwerp praktijkrichtlijn NPR 1813 Ergonomie - Ergonomische uitgangspunten voor kantoormeubelen en aanwijzingen voor het gebruik - Toelichting bij NEN 1812 en NEN 2449 Ergonomics - Ergonomic principles for office furniture and instruction for the use - Information guide to the standard NEN 1812 and NEN 2449 Publicatie uitsluitend voor commentaar Commentaar vóór 1 april 2000 Zal vervangen NPR 1813:1990 december 1999 ICS ; Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This document may only be used on a stand-alone PC. Use in a network is only permitted when a supplementary license agreement for us in a network with NEN has been concluded. Normcommissie "Meubelen voor kantoren" Apart from exceptions provided by the law, nothing from this publication may be duplicated and/or published by means of photocopy, microfilm, storage in computer files or otherwise, which also applies to full or partial processing, without, the written consent of the Netherlands Standards Institute. The Netherlands Standards Institute shall with the exclusion of any other beneficiary collect payments owed by third parties for duplication and/or act in and out of law, where this authority is not transferred or falls by right to the Reproduction rights Foundation. Auteursrecht voorbehouden. Behoudens uitzondering door de wet gesteld mag zonder schriftelijke toestemming van het Nederlands Normalisatie-instituut niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van fotokopie, microfilm, opslag in computerbestanden of anderszijns, hetgeen ook van toepassing is op gehele of gedeeltelijke bewerking Het Nederlands Normalisatie-instituut is met uitsluiting van ieder ander gerechtigd de door derden verschuldigde vergoedingen voor verveelvoudiging te innen en/of daartoe in en buiten rechte op te treden, voor zover deze bevoegdheid niet is overgedragen c.q. rechtens toekomt aan de Stichting Reprorecht. Although the utmost care has been taken with this publication, errors and omissions cannot be entirely excluded. The Netherlands Standards Institute and/or the members of the commissions therefore accept no liability, not even for direct or indirect damage, occurring due to or in relation with the application of publications put out by the Netherlands Standards Institute Hoewel bij deze uitgave de uiterste zorg is nagestreefd, kunnen fouten en onvolledigheden niet geheel worden uitgesloten. Het Nederlands Normalisatie-instituut en/of de leden van de commissies aanvaarden derhalve geen enkele aansprakelijkheid, ook niet voor directe of indirecte schade, onstaan door of verband houdende met toepassing van door het Nederlands Normalisatie-instituut gepubliceerde uitgaven Nederlands Normalisatie-instituut Kalfjeslaan 2, Postbus 5059, 2600 GB Delft Telefoon (015) , Fax (015)

2 Blz. 2 Ontw. NPR 1813:1999 Inhoud blz. 0 Inleiding 4 1 Onderwerp en toepassingsgebied 5 2 Verwijzingen 5 3 Werk, mens en middelen Algemeen Werk Mens Middelen Samenhang werk, mens en middelen 11 4 Werkplekinrichting Samenhang voor een goede werkplek Werkplekconcepten Gebruiksmogelijkheden Overige werkplekaspecten Werkplekaccessoires 16 Bijlage A - Antropometrie van volwassen Nederlanders 17

3 Blz. 3 Ontw. NPR 1813:1999 Voorwoord In de serie Nederlandse praktijkrichtlijnen verschijnen publicaties van informatief karakter, zoals toelichtingen op normen, constructieve mogelijkheden, werkmethoden en fabricagegegevens. Aan deze publicaties mag geen normatieve waarde worden toegekend. Toelichting bij ontwerppraktijkrichtlijn Bij de opstelling van NEN 1812 "Ergonomische criteria voor kantoorwerkstoelen - Eisen voor afmetingen en uitvoering - Meet- en beproevingsmethoden" en NEN 2449 "Ergonomische criteria voor kantoorwerktafels - Eisen voor afmetingen en uitvoering - Beproevingsmethoden" hebben de ergonomische uitgangspunten voor kantoorarbeid centraal gestaan. Gezien de ontwikkelingen op dit gebied is er niet alleen gekeken naar traditioneel zittend werk, maar tevens naar andere vo rmen van werken (onder andere staand, thuis en gedeelde werkplekken). Deze praktijkrichtlijn is opgesteld vanuit de behoefte om de ergonomische uitgangspunten breder toe te passen in het ontwerp van kantoormeubelen. De voorkeur voor ergonomisch verantwoorde kantoormeubelen komt voort uit de ervaringen van gebruikers met ergonomisch onjuist ontworpen meubelen, zowel in het kader van efficiency en effectiviteit van het werk als in het kader van de gezondheid van de werknemer. Kantoorarbeid vormt een zeer groot en nog steeds toenemend deel van de totaal te verrichten arbeid; de gebruikersgroep van kantoormeubelen is daardoor zeer groot. De veranderingen in de werkprocessen van kantoorarbeid zijn relatief groot te noemen. Deze veranderingen en nieuwe inzichten in de ergonomie zijn de aanleiding geweest om de praktijkrichtlijn NPR 1813 tweede druk van december 1990 volledig te herschrijven. Naast deze richtlijn wordt aanbevolen de literatuur op behandelde gebieden waarnodig te raadplegen. Dit praktijkrichtlijnontwerp is opgesteld door de normcommissie Meubelen voor kantoren. Op het moment van publicatie van dit ontwerp was de commissie als volgt samengesteld: ir. J.W.S. Blok (voorzitter) - Assenburg, Tilburg ir. R.E. Bronkhorst - TNO Arbeid, Hoofddorp ir. A. Dankers - Assenburg, Tilburg D.A. Deelen - Car Industrie, Katwijk R. de Jong - Voko Nederland, Amsterdam ir. N. Prins - Ahrend Produktiebedrijf, Zwanenburg D. Rienstra - TNO-Bouw, Delft P.J.M. Settels R.e. - ING, Amsterdam P. Starink - Berenschot, Utrecht ing. R. Vellinga - ArboNed Friesland J.J. Wulfers - Giroflex Nederland, De Meern drs. P.M. de Vlaming (secretaris) - Nederlands Normalisatie-instituut, Delft

4 Blz. 4 Ontw. NPR 1813: Inleiding In het eerste hoofdstuk van deze praktijkrichtlijn wordt aangegeven op welke onderwerpen van NEN 1812 en NEN 2449 deze NPR betrekking heeft. Bij toepassing van deze praktijkrichtlijn is het gebruik van de genoemde normen noodzakelijk. In het tweede hoofdstuk worden de normen vermeld waarnaar in de tekst van de praktijkrichtlijn wordt verwezen. In het derde hoofdstuk wordt nader ingegaan op het model werk - mens - middelen. Met dit model wordt toegelicht wat het belang is van een juist ingerichte werkplek voor het verkrijgen van het gewenste resultaat. In het vierde hoofdstuk worden de afzonderlijke componenten voor een optimale werkplekinrichting besproken. In dit hoofdstuk wordt ook beschreven aan welke eisen een werkplek moet voldoen in relatie tot de aard en tijdsduur van het werk. In bijlage A zijn de lichaamsmaten van volwassen Nederlanders gegeven.

5 Blz. 5 Ontw. NPR 1813: Onderwerp en toepassingsgebied Deze NPR geeft toelichting op en aanwijzingen voor het gebruik van de in NEN1812 en NEN 2449 behandelde kantoormeubelen. 2 Verwijzingen In de praktijkrichtlijn wordt verwezen naar de volgende publicaties: NEN 1812:1999 NEN 2449:1990 NEN 3087:1997 NVN 3438:1995 NEN-EN-ISO 7730:1996 DIN 4556 DIN Ergonomie - Ergonomische criteria voor kantoorstoelen - Eisen voor afmetingen en uitvoering - Meet- en beproevingsmethoden Ergonomie - Ergonomische criteria voor kantoorwerktafels - Eisen voor afmetingen en uitvoering - Beproevingsmethoden Visuele ergonomie in relatie tot verlichting - Principes en toepassingen Ergonomie - Geluidhinder op de arbeidsplats - Streefwaarden voor geluid en nagalmtijden met betrekking tot verstoring van communicatie en concentratie Gematigde thermische binnenomstandigheden - Bepaling van de PMV- en de PPDwaarde en specificatie van de voorwaarden voor thermische behaaglijkheid (Ned.) Büromöbel - Fuβstützen für den Büroarbeitsplatz - Anforderungen, Maβe Arbeitsdrehstuhl - Sicherheitstechnische Anforderungen - Prüfung 3Werk, mens en middelen 3.1 Algemeen Bij verschillende vormen van kantoorwerk is het krijgen van een optimaal resultaat van belang. Het werk moet worden gedaan in een veilige werkomgeving. Ziekte of lichamelijke klachten als gevolg van de werksituatie en de daarbij gebruikte middelen en gereedschappen moet, gelet op de inhoud van de Arbowet, worden voorkomen. Bovendien beïnvloedt het de winstgevendheid van een onderneming. Voor het krijgen van een goed resultaat is een juiste onderlinge afstemming nodig tussen werk, mens en middelen. Hierna wordt eerst kort beschreven wat onder deze aspecten wordt verstaan en vervolgens wordt in 3.5 de onderlinge samenhang besproken. 3.2 Werk In elk type werk zijn er verschillende soorten werkzaamheden die moeten worden uitgevoerd: de werktaken of kortweg de taken. De taak of verzameling taken die iemand uitvoert, wordt functie genoemd. In een organisatie zijn mensen in een functie werkzaam, die verschillende of soortgelijke taken uitvoeren. Bij administratieve taken kan een onderscheid worden gemaakt tussen taken met een hoge herhalingsfrequentie (onder andere gegevens invoeren of muteren) en taken met een variërend patroon (onder andere archiveren, telefoneren). Variatie tussen deze twee typen taken in een functie voorkomt eenzijdige en veelal ongezonde belasting. Het is van belang onderscheid te maken tussen lang- en kortdurende werktaken. Daarnaast is het van belang te weten of taken regelmatig worden herhaald. Hoe langer de tijdsduur of hoe hoger de herhalingsfrequentie, des te meer aandacht behoort te worden besteed aan de aanpassing van het meubilair in relatie tot het uit te voeren werk (zie 3.5).

6 Blz. 6 Ontw. NPR 1813: Mens De houding die mensen tijdens hun werkzaamheden aannemen, wordt bepaald: door de afmetingen van de werkplek waaraan en de hulpmiddelen waarmee zij moeten werken; door de afmetingen van het menselijk lichaam en de lichaamsdelen; door de werkhouding, dat wil zeggen door de hoeken van de verschillende lichaamsdelen, de intensiteit, de kracht, de inspanning en de duur van de houding. Gezien de grote verschillen in lichaamsafmetingen zou de dimensionering van een werkplek voor ieder mens anders moeten zijn. Dit is in de praktijk echter niet mogelijk, en daarom wordt er bij het ontwerpen van werkplek en uitrusting (zoals kantoorwerktafels en kantoorstoelen) gewerkt met zogenaamde antropometrische tabellen. Hierna wordt beschreven hoe moet worden omgegaan met antropometrische gegevens. De antropometrie stelt de vorm en afmetingen van het menselijk lichaam vast. Er wordt onderscheid gemaakt in statische en dynamische antropometrie: Statische antropometrie bestudeert de gegevens en de afmetingen van het gefixeerde lichaam of lichaamsdelen. De gegevens worden onder andere gebruikt bij het ontwerp van stoelen, tafels en gereedschappen; Dynamische of functionele antropometrie bestudeert de afmetingen tijdens de bewegingen. In een bepaalde houding zijn immers bewegingen nodig om de werkzaamheden te kunnen uitvoeren. De gegevens van antropometrische onderzoeken worden veelal na statistische bewerkingen weergegeven in tabellen (zie bijlage A). Om deze tabellen beter te kunnen lezen, wordt hier kort ingegaan op een aantal begrippen. De kennis van de waarden van de statische antropometrie heeft een uitgebreid toepassings-gebied. en hiervan zijn ontwerpen van meubilair, werktuigen, hulpmiddelen en persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen. Van belang is om steeds in ontwerpen mee te nemen dat statische antropometrie niet altijd leidend hoeft te zijn in een ontwerp. De dynamiek op het uitlokken van beweging is noodzakelijk, met name wat de gezondheidsaspecten van mensen betreft. Mensen verschillen onderling niet alleen van lichaamslengte; de afmetingen van de lichaamssegmenten, maar ook het gewicht en de kracht die kan worden geleverd, zijn onderling verschillend. Dit is het terrein van de dynamische antropometrie. De verschillende parameters worden veelal in tabelvorm voorgesteld in functie van de uit te voeren beweging. Voor bijvoorbeeld het ontwerpen van een tafel zijn de volgende dynamische parameters van belang: maximale reikwijdte, comfortzone voor de verschillende individuen en benodigde kracht voor het manipuleren van bepaalde hulpmiddelen. Voor tabellen van dynamische antropometrie wordt verwezen naar de standaard ergonomische handboeken op dit gebied.

7 Bestelformulier Stuur naar: NEN Standards Products & Services t.a.v. afdeling Klantenservice Antwoordnummer WB Delft Ja, ik bestel NEN Standards Products & Services Postbus GB Delft Vlinderweg AX Delft T (015) F (015) ex. NPR 1813:1999 Ontw. nl Ergonomie - Ergonomische uitgangspunten voor kantoormeubelen en aanwijzingen voor het gebruik - Toelichting bij NEN 1812 en NEN Wilt u deze norm in PDF-formaat? Deze bestelt u eenvoudig via Gratis nieuwsbrieven Wilt u op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen op het gebied van normen, normalisatie en regelgeving? Neem dan een gratis abonnement op een van onze nieuwsbrieven. Gegevens Bedrijf / Instelling T.a.v. O M O V Klantnummer NEN Uw ordernummer BTW nummer Postbus / Adres Postcode Plaats Telefoon Fax Factuuradres (indien dit afwijkt van bovenstaand adres) Postbus / Adres Postcode Plaats Datum Handtekening Retourneren Fax: (015) klantenservice@nen.nl Post: NEN Standards Products & Services, t.a.v. afdeling Klantenservice Antwoordnummer 10214, 2600 WB Delft (geen postzegel nodig). Voorwaarden De prijzen zijn geldig tot 31 december 2016, tenzij anders aangegeven. Alle prijzen zijn excl. btw, verzend- en handelingskosten en onder voorbehoud bij o.m. ISO- en IEC-normen. Bestelt u via de normshop een pdf, dan betaalt u geen handeling en verzendkosten. Meer informatie: telefoon (015) , dagelijks van 8.30 tot uur. Wijzigingen en typefouten in teksten en prijsinformatie voorbehouden. U kunt onze algemene voorwaarden terugvinden op: Normalisatie: de wereld op één lijn. preview