In de muziekwereld komen regelmatig (te) hoge geluidniveaus voor in relatie tot de grenswaarden uit het Arbobesluit. Maar heel weinig mensen
|
|
- Nina Jonker
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Inleiding Op gehoorbeschadiging ten gevolge van het uitvoeren van je dagelijkse werk zit niemand te wachten. Gehoorschade is namelijk onomkeerbaar en kan voor de betrokkenen leiden tot het niet goed meer uit kunnen voeren van het dagelijkse werk. Gehoorproblemen kunnen tevens aanleiding zijn tot het ontstaan van sociale problemen. Gelukkig kent Nederland een wetgeving die er op gericht is om gehoorbeschadiging te voorkomen. Op 1 november 1999 is de nieuwe Arbeidsomstandighedenwet in werking getreden. Eenvoudig is deze wetgeving echter niet. In het navolgende artikel wordt globaal aangegeven welke delen van de wetgeving van toepassing zijn, wat de plichten van werkgever en werknemer zijn en bij welke geluidniveaus acties volgens de nieuwe Arbowet noodzakelijk zijn. De Wet Het optreden van blijvende gehoorschade is mogelijk indien men gedurende langere tijd wordt blootgesteld aan geluidniveaus die, gemiddeld over een 8-urige werkdag, hoger zijn dan 80 db(a). De Nederlandse wetgeving erkent dit gevaar en bevat een uitgebreid stelsel aan regels. Zo is er de Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet). Deze wet vormt het brede algemeen wettelijk kader en heeft betrekking op veiligheid, gezondheid en welzijn in verband met de arbeid. Uitgangspunt van de wet is dat de zorg voor arbeidsomstandigheden een verantwoordelijkheid is van werkgever én werknemer. In de Arbowet zijn geen specifieke eisen met betrekking tot geluid opgenomen. Die zijn terug te vinden in het Arbeidsomstandighedenbesluit (Arbobesluit). In dit besluit zijn nadere regels opgenomen over de wijze waarop het gestelde in de Arbowet dient te worden nageleefd. Verder kent de wet nog de Arbeidsomstandighedenregeling (Arboregeling). Hierin zijn ministeriele regelingen opgenomen voor bepaalde onderdelen van de Arbowet. En tenslotte zijn er de Arbobeleidsregels. In deze regels is aangegeven hoe de Arbeidsinspectie met bepaalde, meer globale voorschriften uit de Arbowet en het Arbobesluit omgaat. Voor wie geldt de wet De wet geldt voor alle arbeidsorganisaties in de Nederlandse samenleving inclusief verrichtingen van leerlingen en studenten in onderwijsinrichtingen. Eigenlijk geldt de Arbowet dus voor iedereen die arbeid laat verrichten (werkgever) of zelf verricht (werknemer). De begrippen werkgever en werknemer worden in artikel 1 van de Arbowet omschreven. Werkgever in de zin van de wet is de persoon (zowel de natuurlijke persoon (een mens) als de rechtspersoon (bijvoorbeeld een vereniging)) die een ander in dienst heeft of onder zijn gezag arbeid laat verrichten. Of hierbij een arbeidsovereenkomst of een andere vorm van aanstelling is afgesloten, is niet van belang. Ook degene die een ander inleent als uitzendkracht wordt aangemerkt als werkgever. Indien dus gebruik wordt gemaakt van uitzendkrachten dan is niet het uitzendbureau maar de persoon die gebruik maakt van de uitzendkrachten de werkgever volgens de Arbowet. Werknemer is dan altijd degene die arbeid verricht voor de werkgever. De directeur van een bedrijf met werknemers blijft als werkgever zelf echter formeel buiten de bescherming van de Arbowet. Ook een directeur zonder personeel valt niet onder de Arbowet omdat eigenaar en werknemer dezelfde persoon zijn. Er is dan geen sprake van "een ander" zoals bedoeld in de Arbowet. Plichten werkgever Algemeen rust de plicht op de werkgever om een Arbobeleid te voeren. Dit beleid dient er op gericht te zijn om de arbeid zodanig te organiseren dat de werknemer geen nadelige invloed ondervindt ten aanzien van veiligheid en gezondheid. Hierbij geeft de wet aan dat het beleid in redelijkheid moet kunnen worden uitgevoerd. Bij het opstellen van een arbobeleidsplan kunnen de Arbodienst, de Arbeidsinspectie en gespecialiseerde adviesbureaus de werkgever ondersteunen. 1
2 Om een goed arbobeleid uit te kunnen voeren, is de werkgever verplicht gesteld een inventarisatie en evaluatie uit te voeren van de risico's waaraan de werknemers tijdens het uitoefenen van hun werkzaamheden worden blootgesteld. De resultaten van de Risicoinventarisatie en Evaluatie (RIE) moeten schriftelijk worden vastgelegd. Met betrekking tot geluid betekent dit dat (bijvoorbeeld door middel van geluidmetingen) onderzocht dient te worden of er werkplekken zijn waar het geluidniveau hoger is dan 80 db(a). Tevens dient de werkgever een schriftelijk plan van aanpak op te stellen waarin is vastgelegd welke concrete maatregelen worden genomen ter voorkoming of beperking van de gevaren of risico's zoals vastgesteld in de RIE. Tenslotte dient het arbobeleid regelmatig getoetst te worden of aanpassingen benodigd zijn. Tot de plichten van de werkgever behoort ook het geven van voorlichting omtrent de risico's van hoge geluidniveaus, de wijze waarop het arbobeleid hiermee omgaat en het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen (bijvoorbeeld gehoorbescherming) indien het geluidniveau op de arbeidsplaats hoger is dan 85 db(a). Tenslotte dient de werkgever de mogelijkheid te bieden voor gehooronderzoek van de werknemer om achteruitgang van het gehoor tijdig te kunnen ontdekken. Gebleken is dat het regelmatig laten uitvoeren van gehooronderzoek veel bijdraagt aan de bewustwording van de risico's die verbonden zijn aan hoge geluidniveaus. Niet alleen de Arbowet legt de zorgplicht bij de werkgever maar ook het Burgerlijk Wetboek (nog niet van toepassing op ambtenaren). Het artikel 7:658 lid 1 geeft aan dat op de werkgever de plicht rust om zoveel als redelijkerwijs mogelijk is te voorkomen dat de werknemer arbeidsongeschikt raakt door de werkzaamheden die door de werknemer worden uitgevoerd. Volgens het BW is de werkgever aansprakelijk voor de opgelopen schade tenzij kan worden aangetoond dat alle verplichtingen zijn nagekomen (RIE uitgevoerd, arbobeleid vastgesteld en uitgevoerd) of dat de schade in belangrijke mate door opzet of roekeloosheid van de werknemer is ontstaan. De wetgeving legt in beginsel dus veel verantwoording en plichten bij de werkgever maar biedt de werkgever daardoor bij een zorgvuldige uitvoering van het arbobeleid bescherming tegen de gevolgen van eventuele schadeclaims. En de werknemer? Ook de werknemer heeft plichten. Niet zoveel als de werkgever maar toch. De werknemer is verplicht medewerking te verlenen aan het arbobeleid van de werkgever. Verder dient de werknemer de persoonlijke beschermingsmiddelen daadwerkelijk te dragen als de geluidniveaus daartoe aanleiding geven (hoger dan 85 db(a) tijdens het uitvoeren van een bepaalde werkzaamheid) en mee te werken aan de voorlichting. Het niet dragen van persoonlijke beschermingsmiddelen indien dit wel verplicht is, kan de werknemer op een boete van maximaal ƒ 500,-- komen te staan. Arbeidsinspectie Als er wetten worden uitgevaardigd, dan dienen deze nageleefd te worden. Met betrekking tot de arbeidsomstandigheden voert de Arbeidsinspectie deze controles uit. De nieuwe Arbowet kent een nogal ingrijpende verandering: het lik-op-stuk-beleid. Als de arbeidsinspectie een overtreding constateert, dan mag zij direct, ter plaatse, een bestuurlijke boete aanzeggen. Het is niet noodzakelijk dat vooraf een waarschuwing wordt gegeven. Een boete komt niet in de plaats van de wetgeving die moet worden nageleefd. Met andere woorden, een overtreding kan niet worden afgekocht. Ook na een boete moet de overtreding worden hersteld. 2
3 Geluidniveaus In het Arbobesluit worden een aantal geluidniveaus genoemd die voor werkgever en werknemer van belang zijn. De eerste waarde is de gezondheidsgrens van 80 db(a). Als het (energetisch) gemiddelde geluidniveau tijdens de uitvoering van de werkzaamheden lager is dan 80 db(a), dan zijn er voor die werkzaamheden geen vervolgacties nodig. In de muziekwereld komen echter regelmatig veel hogere geluidniveaus voor. Aan de mengtafel bij een popconcert zijn geluidniveaus van meer dan 90 db(a) geen uitzondering. Ook personeel in een discotheek bijvoorbeeld zal worden blootgesteld aan hoge geluidniveaus. Er is daarom een tweede grenswaarde opgenomen en wel de actie- en gevarengrens van 85 db(a). Volgens het Arbobesluit mogen machines, werktuigen enzovoort geen gemiddeld energetisch geluidniveau veroorzaken van meer dan 85 db(a) op de arbeidsplaats. Verder mag het geluidniveau bij het verrichten van de werkzaamheden niet hoger zijn dan 85 db(a). Als het (energetisch) gemiddelde geluidniveau tijdens de uitvoering van de werkzaamheden hoger is dan 85 db(a), dan is het dragen van gehoorbescherming verplicht! Maar daarmee is de kous nog niet af. De locaties waar deze hoge geluidniveaus voorkomen, dienen te worden gemarkeerd om anderen er op te wijzen dat er sprake is van een potentieel gevaar. En de werkgever dient in haar arbobeleidsplan aan te geven wat zij aan deze te hoge geluidniveaus denkt te gaan doen: maatregelen dus. Maar, om onzinnige situaties te voorkomen, kent de Arbowet het redelijkheidsbeginsel en de redelijkerwijsclausule. Redelijkheid Het redelijkheidsbeginsel heeft tot doel om een afweging te kunnen maken tussen de belangen met betrekking tot de arbeidsomstandigheden en andere belangen. Tot die andere belangen worden gerekend de technische haalbaarheid van maatregelen, de operationele haalbaarheid en de economische haalbaarheid. In het algemeen zal de Arbeidsinspectie kijken naar de verhouding tussen de inspanning die moet worden geleverd en het doel (geluidniveaus verlagen zodanig dat er geen risico's meer zijn) dat dient te worden bereikt. Een dance-party met een geluidniveau van 80 db(a) zal echter niet veel bezoekers trekken. Het resoluut terugdraaien van de volumeknop is derhalve geen redelijke maatregel omdat daarmee de commerciële belangen geschaad worden. Verder zal bij de beoordeling van de redelijkheid van de maatregelen ook gekeken worden naar de "stand van de techniek" en wat er gebruikelijk is in de branche. De belangrijkste reden hiervoor is dat het om redenen van eerlijke concurrentie niet gewenst is Nederland uit de pas te laten lopen met andere landen uit Europa. In het Arbobesluit is ook de redelijkerwijs-clausule opgenomen. Als een werkgever kan aantonen dat de " dagdosis" (het totale blootstellingsniveau over een periode van 8 uur) lager is dan 80 db(a), dan zijn verdere maatregelen voor die werknemer niet noodzakelijk. Hiermee wordt gebruik gemaakt van een tijdcorrectie. De werknemer staat gedurende korte tijd weliswaar bloot aan potentieel schadelijke geluidniveaus maar gezien de lange tijd die het gehoor vervolgens geboden wordt om te herstellen, is de kans op gehoorschade klein. Algemeen geldt, hoe hoger het geluidniveau tijdens de werkzaamheid, hoe korter de tijdsduur van de blootstelling om een beroep op de redelijkwijsclausule te kunnen doen. Om een beroep op deze clausule te kunnen doen, is een akoestisch onderzoek noodzakelijk. Weekgemiddelde In het Arbobesluit is een artikel opgenomen dat handelt over het weekgemiddelde. Dit artikel is bedoeld voor werknemers die op arbeidsplaatsen verblijven met geluidniveaus die sterk van dag tot dag verschillen. Als het in redelijkheid niet mogelijk is om zodanige maatregelen te treffen dat het geluidniveau tijdens de werkzaamheid verlaagd wordt tot minder dan 85 db(a), dan mag het gemiddelde geluidniveau berekend of gemeten over een periode van een week niet meer bedragen dan 85 db(a). De werkgever van een geluidtechnicus die bijvoorbeeld 1 of 2 avonden in de week een band mixt en zich de rest van de week verre 3
4 houdt van hoge geluidniveaus, kan op basis van het weekgemiddelde motiveren dat de kans op gehoorschade nihil is en hoeft dan geen verdere maatregelen meer te nemen. Ook om een beroep op dit artikel te kunnen doen, is een akoestisch onderzoek noodzakelijk. Maatregelen Het treffen van maatregelen om het geluidniveau te verlagen, dient in een bepaalde volgorde plaats te vinden. Dit staat bekend als de arbeidshygiënische strategie en houdt in dat als eerste maatregelen aan de bron dienen te worden getroffen. Wanneer deze maatregelen in redelijkheid niet voldoende doeltreffend kunnen worden uitgevoerd, dienen collectieve beschermende maatregelen te worden getroffen bijvoorbeeld door het aantal personen dat aan een bepaald geluidniveau wordt blootgesteld, zo klein mogelijk te houden. Pas als dit wederom in redelijkheid geen oplossing biedt, mogen individuele maatregelen (waaronder persoonlijke beschermingsmiddelen) worden getroffen. Met het alleen uitreiken van gehoorbescherming (en het erop toezien dat het ook wordt gedragen) is de werkgever dus niet klaar. Hij dient ook aan te tonen dat in redelijkheid geen andere maatregelen kunnen worden getroffen. Overigens is deze arbeidshygiënische strategie ook opgenomen in de Europese kaderrichtlijn veiligheid en gezondheid. Nog meer geluidniveaus Reeds is aangegeven welke acties er volgen uit geluidniveaus lager dan 80 db(a) of hoger dan 85 db(a). Maar wat dient er te gebeuren voor het gebied tussen 80 en 85 db(a). Als het geluidniveau tijdens een werkzaamheid in dit bereik valt, dan dient de werkgever passende gehoorbeschermingsmiddelen ter beschikking te stellen. Het is aan de werknemer om te besluiten of er gebruik wordt gemaakt van deze middelen. De werknemer heeft hierin zijn eigen verantwoording. Bedenk echter dat langdurige blootstelling aan geluidniveaus tussen de 80 en 85 db(a) ook tot gehoorschade kan leiden. De tot nu toe aangegeven geluidniveaus hebben allemaal betrekking op een energetisch gemiddelde waarde over een bepaalde tijdsduur. Hierin zitten alle variaties van (te) hoge en lage geluidniveaus verwerkt. Een kortdurend geluidniveau mag relatief hoog zijn om gemiddeld toch op een acceptabele waarde uit te komen. Om dit niet ongelimiteerd toe te laten en de werknemer te beschermen tegen hoge piekgeluiden ten gevolge van bijvoorbeeld explosies (showvuurwerk) is in het Arbobesluit een grenswaarde van 200 Pascal opgenomen. Dit komt overeen met 140 db. In de praktijk zal deze grenswaarde niet snel overschreden worden. Een flink rammende slagwerker kan echter aardig in de buurt komen. Gehoorbescherming Iedereen kent ze wel: van die grote kappen die mensen bij lawaaiige machines dragen. Die ziet de rechtgeaard musicus of technicus zichzelf niet dragen. Toch is gehoorbescherming soms de enige mannier om het geluidniveau in de gehoorgang terug te brengen tot beneden de 80 db(a). Gelukkig zijn er daarom ook andere oplossingen die minder zichtbaar en comfortabeler zijn in het gebruik zoals otoplastieken. Dit zijn individueel aangemeten oordoppen die op maat van de drager worden gemaakt. Op deze wijze dragen ze prettig. Verder kunnen de otoplastieken worden aangepast aan de specifieke kenmerken van het geluidniveau waar de werknemer aan wordt blootgesteld. Een hoge dempingswaarde is aldus realiseerbaar. Maximaal kan ongeveer 35 db geluidreductie bereikt worden. Meer is niet mogelijk vanwege de geluidoverdracht via botgeleiding en via de mondholte. Met een reductie van 35 db zou een geluidniveau van 115 db(a) nog tot onschadelijk kunnen worden teruggebracht. Tot slot 4
5 In de muziekwereld komen regelmatig (te) hoge geluidniveaus voor in relatie tot de grenswaarden uit het Arbobesluit. Maar heel weinig mensen beschermen zich tegen deze geluidniveaus. Gehoorbescherming verlaagd niet alleen het geluidniveau maar tast ook de klankkleur aan. En dat is een ongewild bijproduct. Er zijn dan ook relatief veel "dove" musici of technici. Mensen bij wie het gehoor ten gevolge van jarenlange blootstelling aan hoge geluidniveaus bij bepaalde frequenties afwijkt van de gehooreigenschappen van mensen die niet aan deze niveaus zijn blootgesteld. En dan geraakt men in een vicieuze cirkel. Omdat een bepaald frequentiegebied niet meer goed wordt waargenomen, wordt dit aan de mengtafel wat bijgeregeld met als gevolg een hoger geluidniveau, meer kans op schade (ook voor anderen) en een op termijn nog slechter gehoor. En dat is erg vervelend als je met je gehoor je brood moet verdienen! Gelukkig wordt de soep niet zo heet gegeten als hij nu wordt opgediend. Gehoorbeschadiging treedt, afhankelijk van het geluidniveau en de blootstellingsduur, pas op als het gehoor vaak (zoals elke dag) aan te hoge geluidniveaus wordt blootgesteld. Regelmatig audiometrisch onderzoek (bijvoorbeeld 1 maal per half jaar) helpt om vermindering van de gehoorprestaties in een vroeg stadium op het spoor te komen. Het is een utopie om te denken dat geluidniveaus van 80 db(a) over een paar jaar bij popconcerten, in theaters, discotheken en dancepartys geaccepteerd zullen zijn maar het kan vaak best een beetje zachter. Dat is ook mooi meegenomen in relatie tot de milieuvergunning! 5
Handleiding Verbetercheck Schadelijk geluid
Handleiding Verbetercheck Schadelijk geluid Inhoudsopgave 1. Inleiding 1.1 Wanneer is er sprake van schadelijk geluid? 1.2 Wat is de Verbetercheck Schadelijk geluid? 1.3 Is de Verbetercheck Schadelijk
Nadere informatieSchadelijk geluid. Informatie voor werknemers en werkgevers
Schadelijk geluid Informatie voor werknemers en werkgevers Werken met machines of werken aan de kant van de snelweg of het spoor kan schadelijk zijn voor het gehoor. Als werknemers langdurig aan hard geluid
Nadere informatieLAWAAI. Wat is de gewenste situatie? Maatregelen. Sector Tuinzaadbedrijven
LAWAAI Bij het werken met of bij machines kan de norm voor schadelijk geluid, (80 db(a)) overschreden worden. Afhankelijk van het aantal decibels, de toonhoogte en de blootstellingsduur kan daardoor blijvende
Nadere informatieToolbox. Herrie op het dak
Toolbox Herrie op het dak Herrie op het dak In het kader van het project: Duurzaam inzetbaar dakwerk Veilig en gezond op het dak Afspraken lawaai Arbocatalogus Platte daken Men spreekt van lawaai wanneer
Nadere informatieArbeidsomstandigheden. Congres Transport van Afval 5 februari 2015 Marjolein Gobes
Arbeidsomstandigheden Congres Transport van Afval 5 februari 2015 Marjolein Gobes De afvalbranche Wijzigingen per 1 juli 2015 > 60 miljoen ton afval per jaar +/- 15.000 werknemers Relatief hoog aantal
Nadere informatieChauffeur. De belangrijkste risico's voor de chauffeur zijn: Lawaai Onveiligheid Trillingen
Chauffeur Onder de verzamelnaam chauffeur valt ook de chauffeur-monteur. De chauffeur heeft door zijn werk onder andere kans op een verkeersongeval en het ontwikkelen van gehoorschade door lawaai. Verder
Nadere informatieVakjargon uit Arbowet en arbocatalogus. FNV Woordenlijst
Vakjargon uit Arbowet en arbocatalogus FNV Woordenlijst Woordenboekje: jargon rond Arbowet en arbocatalogus arbeidshygiënische strategie arbeidsinspectie arbeidsrisico arbo arbobeleid arbobeleidsregels
Nadere informatieSportzalen: Arbo-eisen voor geluidniveaus onhaalbaar
Sportzalen: Arbo-eisen voor geluidniveaus onhaalbaar 6e Kennisdag Bouwfysica 21 mei 2015 Jeroen Vugts Sportzalen: Arbo-eisen voor geluidniveaus onhaalbaar Aanleiding Richtlijnen/eisen Ruimteakoestiek Geluidniveaus
Nadere informatieHet gebruik en nut van gehoorbescherming
Het gebruik en nut van gehoorbescherming -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Gehoorbescherming
Nadere informatie1. Arbowet: plichten van de werkgever
Handboek Ondernemingsraad en Personeelsvertegenwoordiging Inhoudsopgave 1. Arbowet: plichten van de werkgever... 1 1.1 Pak risico s aan bij de bron... 2 1.2 Wat is psychosociale arbeidsbelasting (PSA)?...
Nadere informatieHoeveel db? Wanneer gehoorschade? Waar?
Bescherm je gehoor! Bescherm je gehoor! Als werknemer in de Sector Drankverstrekkende bedrijven (o.a. cafés, discotheken) willen we je graag informeren waar je op moet letten als je werkt bij hoge geluidsniveaus
Nadere informatiearboregelgeving Informatiebron Arbo-aspecten bij het gebruiken van biomassa voor energie-opwekking arbowet
Informatiebron Arbo-aspecten bij het gebruiken van biomassa voor energie-opwekking arbo-regelgeving Arbowet De regelgeving op het gebied van arbeidsomstandigheden is vastgelegd in de Arbeidsomstandighedenwet,
Nadere informatieVrijwilligers en Arbeidsomstandigheden
Vrijwilligers en Arbeidsomstandigheden Frank Rijshouwer Hogere Veiligheidskundige 20 juni 2006 1 Arbowetgeving Arbeidsomstandighedenwet Arbeidsomstandighedenbesluit Arbeidsomstandighedenregeling Arbo-
Nadere informatie9-9-2013. Agenda. Bijeenkomst Veiligheidscoaches Gilde van Vrijwillige Molenaars. 1. Opening. 3. Arbowet- en regelgeving (1)
Agenda Bijeenkomst Veiligheidscoaches Gilde van Vrijwillige Molenaars Zaterdag 13 april 2013 9 september 2013 1. Opening 2. Voorstelronde (Theun) 3. Arbowet- en regelgeving op de molen (Erik) 4. Veiligheid
Nadere informatieArbobeleidskader Lucas
Arbobeleidskader Lucas t.b.v de scholen voor VO van de Lucas 1. Uitgangspunten Het bestuur van Lucas en de directie(s) van de aangesloten scholen zijn verantwoordelijk voor het schoolbeleid. Het arbobeleid
Nadere informatieGELUID. Knelpunten. De brancheafspraken. Sector Bos en Natuur
GELUID In de bos- en natuursector wordt regelmatig gebruik gemaakt van trekkers, aanbouw- en zelfrijdende machines of motorisch aangedreven handgereedschap. Bij een deel van deze werkzaamheden wordt de
Nadere informatie1 Beschrijving. 2.1 Mechanische trillingen Bespreking per hoofdstuk:
Preventiefiche 1052 07/2017 Blootstelling aan fysische agentia (lawaai en trillingen) bij wegenwerkers 1 Beschrijving Door hun werk lopen wegenwerkers onder andere risico op gehoorschade, rugklachten,
Nadere informatieBlootstelling aan geluid
Basisinspectiemodule Blootstelling aan geluid Deze BasisInspectieModule (BIM) is opgesteld aan de hand van de stand van de techniek en is geschreven voor intern gebruik bij de arbeidsinspectie. Verder
Nadere informatieBasisinspectiemodule
Basisinspectiemodule Blootstelling aan geluid Deze BasisInspectieModule (BIM) is opgesteld aan de hand van de stand van de techniek en is geschreven voor intern gebruik bij de Inspectie SZW. Verder is
Nadere informatie1.1 Hoe vrijblijvend is de Arbowet?
1 Arbo 17 de meest gestelde vragen in de schoonmaak 1 Arbo Arbeidsomstandigheden hebben de laatste decennia veel aandacht gekregen, en terecht. Vaak is al gebleken dat met soms eenvoudige werkplekaanpassingen,
Nadere informatieSchade aan het gehoor
Bescherm je oren! Als werknemer in de podiumsector kun je in deze folder lezen waarop je moet letten als je werkt bij de hoge geluidsniveaus die in podiumsector voorkomen. Bescherm in ieder geval je oren,
Nadere informatie3 EHOORBESCHERMING G
3 GEHOORBESCHERMING INLEIDING Bij het kiezen van een gehoorbescherming dient rekening te worden gehouden met de juiste geluiddemping en het draagcomfort. Bij het werken in een lawaaiige omgeving, of het
Nadere informatieDe Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid BESLUIT:
Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Besluit van de Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, van 6 maart 2006, Directie Arbeidsomstandigheden, nr. ARBO/A&V/2006/14012 houdende/tot
Nadere informatieGELUID. Wat is de gewenste situatie? Maatregelen. Sector Mechanisch loonwerk
GELUID In de loonwerksector wordt regelmatig gebruik gemaakt van trekkers, aanbouw- en zelfrijdende machines of motorisch aangedreven handgereedschap. Bij een deel van deze werkzaamheden wordt de norm
Nadere informatiePBM: gehoorbescherming
PBM: gehoorbescherming De wet Veel werknemers in de bouwnijvheid staan regelmatig in lawaai te werken. Boven de 80 decibel is geluid schadelijk voor het gehoor. Om gehoorbeschadiging te voorkomen, zijn
Nadere informatieInterne instructie Arbeidsinspectie
Interne instructie Arbeidsinspectie Versie november 2004 Geluid INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING 2. AANPAK 2.1 Wettelijke grondslag 2.2 Algemeen 2.2.1 Verplichtingen van werkgevers en werknemers 2.3 Inspectie
Nadere informatieSchadelijk geluid (presentatie aug-2015)
Schadelijk geluid (presentatie aug-2015) Schadelijk geluid Normen / wetgeving Blootstelling Gebruik PBM s Schadelijk geluid Lawaaidoofheid is dat iemand permanente gehoorschade kan oplopen door (langdurige)
Nadere informatieIn dit document zijn de letterlijke teksten van relevante wetsartikelen opgenomen.
In dit document zijn de letterlijke teksten van relevante wetsartikelen opgenomen. Relevante wet-en regelgeving BHV1 1. Arbeidsomstandighedenwet (van kracht sinds 1 januari 2007) N.B. Achter de artikelen
Nadere informatieMetaalbewerker / bankwerker
Metaalbewerker / bankwerker Er werken circa 800 tot 1000 metaalbewerkers in de bouw. Ze werken bij grote GWW- en B&U-bedrijven. Onder de verzamelnaam metaalbewerker / bankwerker vallen naast de metaalbewerker
Nadere informatieDit document is alleen geldig op de aangegeven printdatum, tenzij de volgende gegevens zijn ingevuld:
Documentgegevens Titel Werkgebied Sanctiebeleid bij niet naleven van de regels, voorschriften en instructies Personeel: Arbo Dit document is alleen geldig op de aangegeven printdatum, tenzij de volgende
Nadere informatieARBO BELEID. Krammer HE Brielle /
ARBO BELEID Krammer 8 3232 HE Brielle 0181-470467/68 0181-470469 Inleiding Op scholen vormen arbeidsomstandigheden een veel besproken onderwerp. De gezondheid en het welzijn van het personeel is vaak in
Nadere informatieBasisinspectiemodule
Basisinspectiemodule Blootstelling aan geluid Deze BasisInspectieModule (BIM) is opgesteld aan de hand van de stand van de techniek en is geschreven voor intern gebruik bij de Inspectie SZW. Verder is
Nadere informatieMINISTERIE VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID ARBEIDSINSPECTIE EINDVERSLAG INSPECTIEPROJECT GROENTE, FRUIT, ZUIVEL EN DRANKEN (A430)
MINISTERIE VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID ARBEIDSINSPECTIE EINDVERSLAG INSPECTIEPROJECT GROENTE, FRUIT, ZUIVEL EN DRANKEN (A430) Periode 1 april 2000 t/m 30 november 2000 INHOUDSOPGAVE 1 Samenvatting
Nadere informatieHoofdstuk 1 Inleiding algemeen
Hoofdstuk 1 Inleiding algemeen 1.1 Inleiding De Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet) bevat in hoofdzaak voorschriften van algemene aard en vormt daarmee een kaderwet voor arbeidsomstandigheden. Deze voorschriften
Nadere informatieWorkshop: Training preventiemedewerker. Door: Mark Smakman Arbeids- & Organisatieadviseur/Veiligheidskundige
Workshop: Training preventiemedewerker Door: Mark Smakman Arbeids- & Organisatieadviseur/Veiligheidskundige Programma Introductie; Kennismaking; Arbo-wet; Partijen in de Arbo-wet; Arbobeleidscyclus; De
Nadere informatieHolland Solar heet u welkom. Veilig werken op daken. Solar Solu(ons 2015
Holland Solar heet u welkom Veilig werken op daken Solar Solu(ons 2015 Veilig werken op daken ernst van tongeren directeur/eigenaar ID energie bestuurslid Holland Solar assessor Kenteq ( SEI erkenning
Nadere informatieGELUID. Sector Boomteelt en Vaste plantenteelt
GELUID In de fruit- en boomteelt wordt regelmatig gebruik gemaakt van trekkers, aanbouw- en zelfrijdende machines, compressoren of van motorisch aangedreven handgereedschap. Bij veel werkzaamheden wordt
Nadere informatieArbobeleid. Titus Terwisscha van Scheltinga
Arbobeleid Titus Terwisscha van Scheltinga Veiligheid, Gezondheid, Welzijn en PSA Veiligheid: Machineveiligheid Brandpreventie en bestrijding Vluchtwegen en nooduitgangen Veilige machines en installaties
Nadere informatieGELUID. Wat is de gewenste situatie? Maatregelen. Sector Hoveniers en Groenvoorziening
GELUID In de hovenierssector wordt regelmatig gebruik gemaakt van motorisch aangedreven handgereedschap, trekkers met aanbouwwerktuigen en zelfrijdende machines. Bij een deel van deze werkzaamheden wordt
Nadere informatieGELUID. Wat is de gewenste situatie? Sector Akkerbouw en vollegrondsteelt
GELUID In de vollegronds groenteteelt en akkerbouw wordt veel gewerkt met trekkers, rooimachines, sorteermachines, verwerkingslijnen. Bij veel van deze werkzaamheden wordt de norm voor schadelijk geluid,
Nadere informatieTechnisch bureau van Eeden Arbeidsomstandighedenbesluit secties geluid en trillingen
Afdeling 3. Lawaai 1. Algemeen Artikel 6.6. Definities In deze afdeling wordt verstaan onder: a. piekgeluidsdruk (Ppiek): maximumwaarde van de «C»-frequentiegewogen momentane lawaaidruk; b. dagelijkse
Nadere informatieGELUID. Wat is de gewenste situatie? Maatregelen. Sector Fruitteelt
GELUID In de fruitteeltsector wordt regelmatig gebruik gemaakt van trekkers, aanbouw- en zelfrijdende machines en op sommige bedrijven ook sorteermachines. Bij met name trekkerwerkzaamheden wordt de norm
Nadere informatieSamenvatting wetgeving omtrent Machines en Arbeidsmiddelen
Samenvatting wetgeving omtrent Machines en Arbeidsmiddelen De wetgeving met betrekking tot machines en arbeidsmiddelen is niet eenvoudig. Er zijn diverse richtlijnen en wetten binnen de Europese Unie en
Nadere informatieIntegrated Management System
Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 1 1. Doel... 1 2. Toepassingsgebied... 1 3. Referenties... 1 4. Definities... 1 5. Werkinstructie... 2 5.1 Bepalen van geluidsbelasting... 2 5.2 Gehoorbescherming... 2 5.3
Nadere informatieVoorlichting, onderricht & Toezicht
Interne instructie Arbeidsinspectie Voorlichting, onderricht & Toezicht INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING 2. AANPAK 2.1 Wettelijke grondslag 2.2 Inspectie 2.3 Handhaving 3. SCHEMA STAPPEN BIJ HANDHAVING Vastgesteld
Nadere informatieOverzicht beboetbare nieuwe Arbo verplichtingen per
Overzicht beboetbare nieuwe Arbo verplichtingen Met ingang van 1 juli 2017 zijn de Arbowet en het Arbobesluit gewijzigd. Zie hierover: https://www.fnv.nl/themas/veilig-en-gezond-werken/arbo/nieuwe-arbowet-per-1-juli-2017
Nadere informatieWillem Westermann Vereniging Van EvenementenMakers (VVEM)
Willem Westermann Vereniging Van EvenementenMakers (VVEM) Organisatoren (b.v. concerten, dance) Locaties (b.v. gebouwen, open velden) Leveranciers (b.v. geluid maken, geluid beheersen) Milieu: bescherming
Nadere informatieGELUID. Wat is de gewenste situatie? Maatregelen. Sector Paardenhouderij
GELUID Er komen op paardenhouderijen werkzaamheden voor waarbij de schadelijke grens van 80 db(a) kan worden overschreden. Als voorbeelden kunnen genoemd worden onderhoudswerk aan erf, stallen en overige
Nadere informatieMachinist - torenkraan
Machinist - torenkraan De machinist torenkraan bedient en onderhoudt de torenkraan. Hij werkt op grote hoogte, meestal tussen de 20 en 50 m, maar soms ook op 100 m. De machinist torenkraan heeft door de
Nadere informatieNieuwe tekst Arbowet na invoering wetswijziging per 1 juli 2017
Nieuwe tekst Arbowet na invoering wetswijziging per 1 juli 2017 Toelichting: Wijzigingen in de Arbowet die sinds 1 juli 2017 gelden zijn rood gemarkeerd Delen van de Arbowet die sinds 1 juli 2017 niet
Nadere informatieHelger Siegert. Agenda
Stand van Zaken Arbeidsomstandigheden www.molens.nl en www.molen.pagina.nl Helger Siegert 1 Agenda Introductie Uitgangspunten Veranderingen in de wet Discussie 2 1 Arbeidsomstandigheden Wat is aandacht
Nadere informatieBij het kiezen van een gehoorbescherming dient rekening te worden gehouden met de juiste
NORMEN GEHOORBESCHERMING Gehoor bescherming Bij het kiezen van een gehoorbescherming dient rekening te worden gehouden met de juiste geluiddemping en het draagcomfort. Bij het werken in een lawaaiige omgeving,
Nadere informatieArbeidsomstandighedenbeleid
Arbeidsomstandighedenbeleid informatie voor werkgevers en werknemers 170.indd 1 30-12-2008 10:38:37 170.indd 2 30-12-2008 10:38:38 Veilig en gezond werken is belangrijk. De overheid stelt doelen vast voor
Nadere informatieKenniscentrum InfoMil Lawaai op het werk
Rijkswaterstaat Ministerie van Infrastructuur en Milieu Kenniscentrum InfoMil Lawaai op het werk 21 januari 2017 Inhoudsopgave Lawaai op het werk 3 Overzicht van EU-regelgeving 3 Overzicht van Nederlandse
Nadere informatieRechten en plichten rond werknemers met een gehooraandoening
Deze informatie is onderdeel van hoorwerkwijzer.nl Rechten en plichten rond werknemers met een gehooraandoening Als je minder goed hoort of een andere gehooraandoening hebt, wil je meestal toch graag (blijven)
Nadere informatieMachinaal houtbewerker
Machinaal houtbewerker Onder de verzamelnaam machinaal houtbewerker vallen ook de afkorter timmerfabriek, de bedrijfsleermeester timmerfabriek, de houtbewerker machinaal en de werkplaatstimmerman. Het
Nadere informatieHet echte VOL-VCA examen dat u na de opleiding gaat maken omvat 70 vragen en daarvoor heeft u maximaal 105 minuten de tijd.
Dit proefexamen omvat 35 vragen over de hoofdstukken 1 tot en met 3 van het PBNA lesboek VOL-VCA. Aan dit proefexamen mogen maximaal 50 minuten besteed worden. Elk goed antwoord levert u 1 punt op. Voor
Nadere informatieBetonstorter / gietbouwer
Betonstorter / gietbouwer Er zijn een paar duizend betonstorters / gietbouwers in Nederland. Ze werken bij betonmortelcentrales en enkele grote bouwbedrijven. Betonstortwerk wordt ook verricht door timmerlieden,
Nadere informatieDe doelstellingen van de Arbowet zijn: het verbeteren van de veiligheid en gezondheid van medewerkers
1. Wetgeving 1.1 Arbowet In januari 2007 is de Arbowet 2007 van kracht geworden. Het begrip Arbo staat voor Arbeidsomstandigheden en heeft betrekking op Veiligheid, Gezondheid en Welzijn (VGW). De Arbowet
Nadere informatieRISICO-INVENTARISATIE EN -EVALUATIE theorie en praktijk
Stadsschouwburg Utrecht Telefoon algemeen 030 232 41 25 Lucasbolwerk 24 Fax algemeen 030 231 44 99 3512 EJ Utrecht Telefoon techniek 030 232 41 09 Directeur Hoofd Technische Dienst Technische Organisatie
Nadere informatieWorkshop Arbowet. Presentatie aan: Medewerkers ZvdZ. Datum: 25 september Presentatie door: Daniel Kuin
Workshop Arbowet Presentatie aan: Medewerkers ZvdZ Datum: 25 september 2015 Presentatie door: Daniel Kuin Filmpje https://www.youtube.com/watch?v=mdez8aai89k Daniel Kuin, arbeidshygiënist Stelling: De
Nadere informatieVEILIG WERKEN MET LASERBRONNEN
VEILIG WERKEN MET LASERBRONNEN VEILIG WERKEN MET LASERBRONNEN In april 2010 is de Europese Richtlijn Kunstmatige optische straling, als verdere uitwerking van de ARBO-richtlijn, in werking getreden. Dit
Nadere informatieLawaai. Interne instructie Arbeidsinspectie. Versie februari 2007 INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING 2. AANPAK
Interne instructie Arbeidsinspectie Versie februari 2007 Lawaai INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING 2. AANPAK 2.1 Wettelijke grondslag 2.2 Algemeen 2.2.1 Definities 2.2.2 Verplichtingen van werkgevers en werknemers
Nadere informatieISO 9612-2009. Een nieuwe norm voor het meten van geluid op de arbeidsplaats NVVA 2009
ISO 9612-2009 Een nieuwe norm voor het meten van geluid op de arbeidsplaats Overzicht Vervanging NEN 3418 Inhoud van 9612: Overeenkomsten en verschillen met 3418 3 methoden: selectie en inhoud Meetonzekerheid
Nadere informatieSessie 2 RI&E en Plan van aanpak. Wendy Roescher
Sessie 2 RI&E en Plan van aanpak Wendy Roescher 06-525 99 066 RI&E Risico Factoren in arbeidssituatie die kunnen leiden tot gezondheidsschade of letsel Inventariseren Risico s eigen werknemers en derden
Nadere informatie2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE
> Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4
Nadere informatieWetgeving Veilig Werken op Hoogte. Verplichtingen en oplossingen voor werkgever & werknemer
Wetgeving Veilig Werken op Hoogte Verplichtingen en oplossingen voor werkgever & werknemer Wetgeving veilig werken op hoogte Verplichtingen en oplossingen voor werkgever & werknemer Arbeidsongevallenoorzaak
Nadere informatieDieselMotorEmissie. Kijk op www.arbomobiel.nl voor meer informatie
DieselMotorEmissie DieselMotorEmissie (DME of dieselrook) is een sluipend gevaar. De kleine roetdeeltjes zijn kankerverwekkend en je hebt niet meteen in de gaten dat ze zo schadelijk zijn. Het is belangrijk
Nadere informatieARBOCATALOGUS PKGV- INDUSTRIE De arbocatalogus PKGV- industrie is een in fasen ontwikkelde catalogus die beheerd wordt door het Verbond Papier- en
2007 ARBOCATALOGUS PKGV- INDUSTRIE De arbocatalogus PKGV- industrie is een in fasen ontwikkelde catalogus die beheerd wordt door het Verbond Papier- en Kartonproducerende en - verwerkende industrieën.
Nadere informatieRapport Inspectie Arbeidsomstandigheden
Rapport Inspectie Arbeidsomstandigheden School: PCSS voor basisonderwijs De Arend Vestiging: Nunspeet Beschrijving: Protestants Christelijk Speciale School voor Basisonderwijs Onderzoek: drs. P.A. de Kloe
Nadere informatieREACH en ARBO Hoe implementeer ik REACH in arbeidsomstandigheden? Diana Martens Projectleider Renske Beetstra Specialist Diana Martens, Inspectie SZW
REACH en ARBO Hoe implementeer ik REACH in arbeidsomstandigheden? Diana Martens Projectleider Renske Beetstra Specialist Inhoud 1. Verplichtingen REACH Eindgebruiker 2. Relatie REACH en ARBO-wetgeving
Nadere informatieBaggeraar. De belangrijkste risico's voor de baggeraar zijn: Gevaarlijke stoffen Lawaai Onveiligheid
Baggeraar De baggeraar wordt in zijn werk geconfronteerd met diverse en/of wisselende weersomstandigheden. Met harde wind en flinke golfslag wordt met het baggeren gestopt omdat dan de kans op schade aan
Nadere informatieT 030 659 55 50 F 030 659 56 55 E info@vhg.org I www.vhg.org
Vereniging van Hoveniers en Groenvoorzieners (VHG) De Molen 30, 3994 DB Houten Postbus 1010, 3990 CA Houten T 030 659 55 50 F 030 659 56 55 E info@vhg.org I www.vhg.org Een arbeidsongeval! Wat nu? Wilt
Nadere informatieVerantwoordelijkheid en aansprakelijkheid. Mr. Jan Harmen Kwantes Consultant Work and Health
Verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid Mr. Jan Harmen Kwantes Consultant Work and Health Centrale vragen Centrale vragen: 1. Hoe zit het met verantwoordelijkheden en de aansprakelijkheden wanneer er
Nadere informatieArbowet, beleid & arbeidsomstandigheden
Syllabus Arbowet, beleid & arbeidsomstandigheden Verzuimpreventie, veilig werken en een integrale aanpak U lapt de regels van de Arbowet natuurlijk niet aan uw laars. Maar kent u al uw arboverantwoordelijkheden?
Nadere informatieArbeidsomstandigheden
t b r o n s e k Arbeidsomstandigheden T Inleiding Wettelijke regels Veiligheid, gezondheid en welzijn Rechten en plichten Uitvoering arbobeleid Inleiding Johan ter Veer, administratief medewerker bij blikfabriek
Nadere informatieBranchetoetsdocument: Arbo en veiligheid
pagina van 5 Branchetoetsdocument: Arbo en veiligheid Versie 4. VERVALLEN - Vervangen door RI&E en Preventiemedewerker (alle branche) Deelbranche(s) Camper en Caravan Algemene beschrijving & doelstelling
Nadere informatiePeilstation Intensief Melden
Peilstation Intensief Melden Adviseren over beroepsziekten Mr.drs. Niek Weesie Beroepsziekte Artikel 9 lid 3 Arbowet De persoon bedoeld in artikel 14, eerste lid, die belast is met de taak, bedoeld in
Nadere informatieAsbest in gemeentelijke gebouwen. Een praktisch handvat voor het omgaan met asbest
Asbest in gemeentelijke gebouwen Een praktisch handvat voor het omgaan met asbest Bezit uw gemeente gebouwen waarin asbest is verwerkt? Het kan voorkomen dat u als gemeentelijke gebouwbeheerder met asbest
Nadere informatieArbowet, -beleid en arbeidsomstandigheden. Alle procedures op een rij!
Arbowet, -beleid en arbeidsomstandigheden Alle procedures op een rij! Inhoud Hoofdstuk 1: Arbodienstverlening 5 1.1 Liberalisering verplichte arbocontractering 6 1.2 Maatwerk en eigen regie 6 Hoofdstuk
Nadere informatieFiche 8 (Analyse): Reglementering
Fiche 8 (Analyse): Reglementering De Belgische reglementering van kracht op 01.01.2004 Deze fiche is een zeer beknopte samenvatting van de reglementering, die derhalve in extenso moet worden geraadpleegd.
Nadere informatieDe RI&E is up-to-date
Preventie moet in de spotlights staan. De bedrijfsarts moet kunnen uitblinken in zijn rol. Betrokkenheid moet beter. Dat zijn de doelen van de wijziging van de Arbeidsomstandighedenwet. Eén van de wijzigingen
Nadere informatieAdembescherming de gebruiksfase
Programma: -Inleiding op het thema -Workshops: 1. Onderhoud Adembescherming Ruud Heirman 2. Fit-testen Aart-Jan van Ek 3. Beheer van persoonlijke beschermingsmiddelen Martijn de Brouwer -Plenaire discussie
Nadere informatiePersoonlijke Beschermingsmiddelen EEN VERPLICHT NUMMER
Persoonlijke Beschermingsmiddelen EEN VERPLICHT NUMMER Wat zijn persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM)? Onder persoonlijke beschermingsmiddelen wordt verstaan: uitrusting die bestemd is om door de werknemer
Nadere informatieArbeidsomstandigheden en uitzendkrachten Hoe is dat geregeld?
Arbeidsomstandigheden en uitzendkrachten Hoe is dat geregeld? Arbeidsomstandigheden en uitzendkrachten Hoe is dat geregeld? Werkt u met een uitzendonderneming of bent u dat binnenkort van plan? Dan is
Nadere informatieOmgaan met de Wet flexibel werken. mr. Karen Maessen De Voort Advocaten I Mediators
Omgaan met de Wet flexibel werken mr. Karen Maessen De Voort Advocaten I Mediators Programma Wet flexibel werken Thuiswerken: hoe zit het met de arbeidsomstandigheden? Thuiswerken en aansprakelijkheid
Nadere informatieEen veilige en gezonde werkplek begint met de RI&E WAT IEDEREEN OVER DE MOET WETEN
Een veilige en gezonde werkplek begint met de RI&E WAT IEDEREEN OVER DE RI&E MOET WETEN De RI&E hoe zit het ook alweer? Een ondernemer loopt risico s, dat weet u als geen ander. Een Risico-Inventarisatie
Nadere informatieACHTERGROND ARBOCATALOGUS KINDEROPVANG
ACHTERGROND ARBOCATALOGUS KINDEROPVANG FCB, april 2009 Inhoud 1. Wat is een Arbocatalogus? 2. De Arbocatalogus en de Arbowet 3. De Arbocatalogus en de RI&E 4. Verantwoordelijkheden van de werkgever, de
Nadere informatieDe ri&e en het plan van aanpak
De ri&e en het plan van aanpak Door: Jaap Bijl (Bijl Opleiding en Advies) 0. Inhoud 1. Samenvatting 2. Wettelijke grondslag 3. Wat is een ri&e en pva? 4. Waarom een ri&e? 5. Waar leidt een ri&e toe? 6.
Nadere informatieWettelijk kader, normen en grenswaarden Arbobesluit artikel 4.6 met beleidsregels en (werken in besloten ruimte)
ARBOCATALOGUS GELUID Inleiding Medewerkers binnen de industriële reiniging en scheepsonderhoud hebben vaak en langdurig te maken met hoge geluidniveaus die op termijn kan leiden tot de beroepsziekte lawaaidoofheid.
Nadere informatieDe Arbeidsinspectie in het kort. Blootstelling aan trillingen heftrucks
De Arbeidsinspectie in het kort Blootstelling aan trillingen heftrucks Blootstelling aan trillingen bij het werk op de heftruck Heftruckchauffeurs kunnen worden blootgesteld aan schadelijke lichaamstrillingen.
Nadere informatieAddendum op naslagwerk Werken met kwaliteit Aanpassingen en aanvullingen ISBN 978 90 6053 613 1 Januari 2012
Addendum op naslagwerk Werken met kwaliteit Aanpassingen en aanvullingen ISBN 978 90 6053 613 1 Januari 2012 Paragraaf 1.2 Veiligheid (pagina 11) Paragraaf 3.5 Milieubewust handelen (pagina 49-50) Alinea
Nadere informatieRI&E. Chr. montessorischool De Abeel Den Haag 4 mei 2015 RISICO-INVENTARISATIE EN -EVALUATIE
RI&E Chr. montessorischool De Abeel Den Haag 4 mei 2015 RISICO-INVENTARISATIE EN -EVALUATIE RI&E 2015 Den Haag, 30 september 2015 2/14 I NHOUDSOPGAVE Risico-inventarisatie & -evaluatie... 4 Samenvatting...
Nadere informatieRisico-inventarisatie & evaluatie en Preventiemedewerker
Interne Instructie Risico-inventarisatie & evaluatie en Preventiemedewerker Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Wettelijke grondslag 3. Aanpak 3.1. Toezicht en handhaving 3.2. Werkwijze 3.3. Basis toetskader
Nadere informatieRisico-inventarisatie & evaluatie
Interne instructie Arbeidsinspectie Risico-inventarisatie & evaluatie INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING 2. AANPAK 2.1 Wettelijke grondslag 2.2 Inspectie 2.3 Handhaving 3. ACHTERGRONDINFORMATIE 3.1 Algemeen 3.2
Nadere informatieThemamiddag Arbo Hoofdsector S&A 2-4-2014
Themamiddag Arbo Hoofdsector S&A 2-4-2014 Arbowet Verplichtingen/Aansprakelijkheid Zelfstandigen en Arbo Arbocatalogus Prioritaire risico s en maatregelen Project aanpak fysieke belasting ISZW Gert van
Nadere informatieGeef lawaai geen kans
Geef lawaai geen kans Er zijn verschillende redenen waarom u voorzichtig moet zijn met lawaai op het werk. Bijvoorbeeld omdat u zich niet goed kunt concentreren. Of omdat u last krijgt van hoofdpijn of
Nadere informatiePROJECT HORECA-DISCOTHEKEN
PROJECT HORECA-DISCOTHEKEN 2000 VERSLAG van het PROJECT HORECA-DISCOTHEKEN 2000 PROJECTNUMMER A424 ARBEIDSINSPECTIE 21 augustus 2001 Samenstelling: K.H. van Dijk, Arbeidsinspectie regio Zuid tel. 0475-356670
Nadere informatieROOKBELEID De Lichtenvoorde. Lichtenvoorde, februari 2004. P.R. Stroeve, adviseur personeelszaken
ROOKBELEID De Lichtenvoorde Lichtenvoorde, februari 2004 P.R. Stroeve, adviseur personeelszaken INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE... 2 1. ROOKBELEID DE LICHTENVOORDE... 3 1.1 Algemeen... 3 1.2 Uitgangspunt De
Nadere informatie