VOOR- EN DANKWOORD. Hinderlagen liggen daar, voor hinden klaar Jotie T Hooft, Le Plat Payé

Transcriptie

1 v VOOR- EN DANKWOORD Hinderlagen liggen daar, voor hinden klaar Jotie T Hooft, Le Plat Payé Dit boek heeft veel te danken aan de oorspronkelijke tekst van Aimé De Caluwé, die ik reeds geactualiseerd had in het kader van de reeks Concurrence et pratiques du marché bij Larcier met de publicatie in 2008 van het boek La Procédure. Toen in 2010 de nieuwe wet betreffende de marktpraktijken en de consumentenbescherming (WMPC) uitkwam, moest dit uiteraard herwerkt worden. Deze nieuwe wetgeving behelst twee nieuwe wetten, de WMPC en de procedureregels die hierop van toepassing zijn (of de RPWMPC) en heeft een aantal wijzigingen aangebracht op het vlak van de procedure. Ze heeft de belangrijkste verworvenheden van de procedureregels van de vordering tot staking behouden, meer bepaald de bescherming van de intellectuele eigendomsrechten. Ze getuigt ook van de evolutie die, gesteund door de Europese wetgever, de consumentenbescherming meer en meer ingang doet vinden in het economisch recht. De belangrijkste wijzigingen van de WMPC op het vlak van de procedure zijn de volgende: de invoering van het begrip onderneming en de eenvormige definitie van het begrip consument ; een specifieke regeling voor een vordering tot staking tegen de agent (art. 111); de mogelijkheid van het toekennen van een termijn om een einde te maken aan de overtreding (art. 112); het vastleggen van een bedrag dat verschuldigd is ingeval een publicatiemaatregel die uitgevoerd werd, in beroep wordt hervormd (art. 116); de invoering van een verjaringstermijn van 1 jaar na beëindiging van de feiten waarop men zich beroept (art. 117); de afschaffing van de mogelijkheid om de procedure in te stellen bij verzoekschrift (niet meer hernomen in het huidig art. 118). het strafrechtelijk sanctioneren van het negeren van een stakingsbevel geldt enkel voor beslissingen genomen in toepassing van artikel 2 RPWMPC (art. 126). Het boek wenst ook, zoveel als mogelijk, praktijkgericht te zijn. Aldus worden de verschillende stappen van de procedure overlopen en wordt aandacht besteed aan een reeks courante verweermiddelen.

2 vi VOOR- EN DANKWOORD Ik wens Mr. Rebecca De Meulder, die mij heeft bijgestaan in het opzoekingswerk, alsmede Mr. Sophie Cuykens, die de tekst met betrekking tot de strafsancties voor een groot deel voor haar rekening nam, te danken. Ten slotte ook een oprechte dank aan Mr. Stephanie Audoore die de ganse tekst heeft nagelezen. Alex TALLON 28 februari 2012

3 INHOUDSTAFEL vii INHOUDSTAFEL De Bibliotheek Handelsrecht Larcier Voorwoord bij de Reeks Mededinging, Handelspraktijken en Intellectuele Rechten Voor- en dankwoord i iii v DEEL I. DE VORDERING TOT STAKING HOOFDSTUK I. HISTORISCHE EVOLUTIE VAN DE VORDERINGEN TUSSEN CONCURRENTEN Afdeling en voordien Afdeling 2. Van 1971 tot Afdeling 3. Van 1991 tot de wijzigingen van Afdeling 4. De nieuwe wet op de marktpraktijken van HOOFDSTUK II. TOEPASSINGSGEBIED Afdeling 1. Evolutie van 1934 tot Afdeling 2. De voorbereidende werken en de wet van 14 juli Afdeling 3. Evolutie tussen 1971 en Afdeling 4. De voorbereidende werken van de wet van 14 juli Het vraagstuk van de algemene norm Enkele andere ontwikkelingen Afdeling 5. De periode tussen 1991 en Afdeling 6. Daden die vatbaar zijn voor staking Algemeen Bescherming van intellectuele eigendomsrechten door middel van de vordering tot staking A. Historiek van de uitsluiting van daden van namaak B. Historische reden van de uitsluiting C. Verwerping van de uitsluiting en wetswijzigingen D. Concrete evolutie per type intellectueel eigendomsrecht Historiek Toestand sinds de wetswijziging van 2007, hernomen door de RPWMPC E. Afwezigheid van specifieke bescherming de reflexwerking Afdeling 7. Daden die niet vatbaar zijn voor de vordering tot staking Algemeen

4 viii INHOUDSTAFEL 2. Contractuele inbreuken A. Algemeen B. Historiek C. Oorsprong van de uitsluiting D. Evolutie Algemeen: de samenloop van contractuele en aquiliaanse aansprakelijkheid Toepassing op de vordering tot staking Conclusie HOOFDSTUK III. ACTOREN VAN DE VORDERING TOT STAKING Afdeling 1. Wie mag ze instellen Algemeen De belanghebbenden A. Begrip B. Aard van het belang C. Voorbeelden De consument Een buitenlandse onderneming Religieuze instellingen Quality control e.a Zelfstandige vertegenwoordiger Curatoren Vzw s en Stichtingen D. Synthese Beroeps- en interprofessionele verenigingen De ministers De consumentenverenigingen Titularissen van intellectuele eigendomsrechten Afdeling 2. Tegen wie dient de vordering te worden gericht? HOOFDSTUK IV. BEVOEGDHEID Afdeling 1. Territoriale bevoegdheid Afdeling 2. Materiële bevoegdheid Daden die het voorwerp kunnen zijn van de vordering tot staking Beslissingsmacht van de voorzitter zetelend zoals in kort geding A. Kenmerken en draagwijdte van de beslissing Algemeen Uitvoeringstermijn en geldigheid van het bevel in de tijd Gebonden beslissingen declaratoire of preventieve beslissingen Formulering van het stakingsbevel B. Nieuwe bevoegdheid inzake intellectuele eigendomsrechten C. Openbaarmaking van de beslissing (aanplakking en bekendmaking).. 85 D. Behandeling van meervoudige en samenhangende vorderingen

5 INHOUDSTAFEL ix Afdeling 3. Verloop van de procedure Inleiding van de vordering A. Dagvaarding Algemeen Dagvaardingstermijn Inschrijving op de rol B. Afschaffing van het verzoekschrift in staking C. Eenzijdig verzoekschrift D. Vrijwillige verschijning E. Conclusie F. Tussenkomst van het Openbaar Ministerie Excepties en verweermiddelen A. Voorafgaandelijke ingebrekestelling B. Tussenkomst en vrijwaring C. Stopzetting voor iedere vordering beoordeling van de beëindigde daad en het herhalingsrisico D. Goede trouw E. Afwezigheid van urgentie F. Verloop van tijd en verjaring G. Wederzijdse schendingen of tekortkomingen H. Andermans daad I. Afwezigheid van schade J. Bestaan van een contractuele band K. Discriminatie L. Daad van strafrechtelijke aard M. Vordering ingesteld voor de Raad voor de Mededinging Tegenvordering Onderzoeksmaatregelen en bewijsvoering A. Algemeen B. De bewijslast C. De vaststellingen door een gerechtsdeurwaarder en door privédetectives De instaatstelling Het verstek Uitvoeringstermijnen Opschorting De voorlopige uitvoering De dwangsom A. Het belang van de dwangsom B. Formulering van de dwangsom en interpretatie ervan C. Schorsing en vermindering van de dwangsom D. Kort overzicht van rechtspraak Kennisgeving aan de minister Afdeling 4. Verhaalsmogelijkheden

6 x INHOUDSTAFEL HOOFDSTUK V. DE VORDERING BETREFFENDE EEN BENAMING VAN OORSPRONG 116 Afdeling 1. Algemeen Afdeling 2. Beschermingsomvang HOOFDSTUK VI. DE COLLECTIEVE CONSUMENTENOVEREENKOMSTEN DEEL II. DE STRAFVORDERING HOOFDSTUK I. ALGEMENE BESCHOUWINGEN Afdeling 1. Vóór de wetswijziging van juni Afdeling 2. Na de wetswijziging van juni HOOFDSTUK II. ANALYSE VAN DE WET Afdeling 1. De strafrechtelijke bepalingen De misdrijven A. Artikel 124 WMPC Inlichting van de consument (124, 1 en 3 ) Benaming, samenstelling en etikettering van producten en diensten (124, 2 ) Het afgeven van documenten met betrekking tot de verkoop van producten en diensten (124, 11 en 7 ) Aankondiging van prijsverlagingen en van -vergelijkingen (124, 4 ) Uitverkopen (124, 5 ) Solden Waardebonnen: sperperiodes (124, 6 ) Openbare verkopen (124, 10 ) Verkoop op afstand (124, 8 ) Afgedwongen aankopen (124, 14 ) Verkopen aan consumenten, gesloten buiten de onderneming van de verkoper (124, 9 ) Oneerlijke handelspraktijken ten aanzien van consumenten (124, 13 ) B. Artikel 125 WMPC Het ontstaan en de betekenis van de tekst De draagwijdte van de oude tekst De WHPC en de WMPC voeren een restcategorie in van inbreuken gepleegd te kwader trouw De kwade trouw C. Artikel 127 WMPC D. Artikel 126 WMPC Bepalingen van algemeen strafrecht A. Bijzondere sancties B. Bijzondere herhaling C. Toepassing van de eerste honderd artikelen van de Strafwet

7 INHOUDSTAFEL xi Afdeling 2. De procedurele bepalingen De burgerlijke aansprakelijkheid van vennootschappen Le commercial tient le criminel en état DEEL III. DE GEMEENRECHTELIJKE VORDERING HOOFDSTUK I. AARD EN GRONDSLAG HOOFDSTUK II. DE BEVOEGDHEID Afdeling 1. Materiële bevoegdheid Afdeling 2. Territoriale bevoegdheid HOOFDSTUK III. ACTOREN Afdeling 1. Wie mag de vordering instellen? Afdeling 2. Tegen wie kan de vordering ingesteld worden? HOOFDSTUK IV. VOORWERP VAN DE VORDERING Afdeling 1. De schadevergoeding Afdeling 2. Aankondiging en aanplakking Afdeling 3. Injunctierecht Afdeling 4. De dwangsom HOOFDSTUK V. DE PROCEDURE Afdeling 1. De vrijwaring Afdeling 2. Bewijs Afdeling 3. Verjaring HOOFDSTUK VI. VORDERING IN KORT GEDING HOOFDSTUK VII. BURGERLIJKE VORDERING OP BASIS VAN DE STRAFVORDERING. 164 DEEL IV. DE WAARSCHUWINGSPROCEDURE HOOFDSTUK I. ALGEMENE BEPALINGEN Afdeling 1. Definitie Afdeling 2. Doelstelling Afdeling 3. Praktische overwegingen Afdeling 4. Toepassingsgebied Afdeling 5. Modaliteiten Termijn Kennisgeving Vorm

8 xii INHOUDSTAFEL A. De vrijwillige waarschuwing B. De noodzakelijke waarschuwing C. Onmogelijkheid van de waarschuwing Verhaalmogelijkheden Afdeling 6. Algemene beoordeling HOOFDSTUK II. VOORVERPAKTE PRODUCTEN Afdeling 1. Toepasselijke bepalingen Afdeling 2. De procedure Afdeling 3. Toepasbaarheid van de procedure Afdeling 4. Gevolgen van de waarschuwing HOOFDSTUK III. DE GRONDWETTELIJKHEID VAN DE ARTIKELEN 123, 133 EN 136 WMPC DEEL V. OPSPORING EN VASTSTELLING VAN DE INBREUKEN HOOFDSTUK I. BEVOEGDE AMBTENAREN HOOFDSTUK II. BEVOEGDHEDEN HOOFDSTUK III. BIJSTAND EN TOEZICHT HOOFDSTUK IV. WAARSCHUWINGSPROCEDURE HOOFDSTUK V. VORDERINGEN OP INITIATIEF VAN DE MINISTER HOOFDSTUK VI. BESLAG HOOFDSTUK VII. VOORSTEL TOT MINNELIJKE SCHIKKING BIJLAGE I: Coördinerende tabel WMPC/RPWMPC WHPC BIJLAGE