4. Vind je dat de wasbeer in Nederland thuishoort? Wasbeer hoort van oorsprong niet in Nederland thuis. Waarschijnlijk is het een uitgezet dier.

Transcriptie

1 Oefentoets Wasbeer doet het goed in Nederland De wasbeer is een soort die van nature voorkomt in Canada. 1. Wat is de beschrijving van een soort? Soort = een verzameling organismen die zich onderling kunnen voorplanten en daarbij vruchtbare nakomelingen kunnen voortbrengen 2. Tot welke groep dieren behoort de wasbeer? Klasse = zoogdieren 3. Wat weet je van de wasbeer? Ooit gezien? Zelf beoordelen Bekijk het onderstaande filmpje 4. Vind je dat de wasbeer in Nederland thuishoort? Wasbeer hoort van oorsprong niet in Nederland thuis. Waarschijnlijk is het een uitgezet dier. Lees onderstaande artikel uit de Volkskrant en beantwoord vervolgens de vragen. Zo leuk en onschuldig is de wasbeer niet DE VOLKSKRANT, BINNENLAND, 8 JULI 2008 (PAGINA 03) Van onze verslaggever Peter de Waard AMSTERDAM De wasbeer doet het goed in Nederland. Dit is niet alleen een bedreiging voor de weidevogels deze rover eet graag eieren maar ook voor mensen. De wasbeer kan een parasiet bij zich dragen die vooral voor kinderen levensgevaarlijk is. Het dier kan zich snel voortplanten en is een opportunist. De wasbeer zoekt naar voedsel waar dit het makkelijkst te vinden is. En dat is vaak in de buurt van mensen, zegt David van Gennep van de Stichting AAP, een opvangadres voor exotische dieren. De in Almere gevestigde stichting heeft 22 wasberen in de opvang zitten. Deze wasberen zijn door dierenambulances aangeleverd na meldingen van burgers. De wasbeer komt van nature alleen in Noord-Amerika voor, waar het dier op sommige plekken een plaag is. In Europa is de wasbeer een zogenoemde invasieve exoot. Ze zijn vlak voor de Tweede Wereldoorlog uitgezet in Duitsland. Rudolf Hess na Hitler

2 de machtigste nazi vond het wel een interessant dier om op te jagen. Deze kolonie is zich later over Duitsland gaan verspreiden, aldus Van Gennep. Inmiddels zijn ze de grens met Nederland overgestoken. Ze komen vooral in het oosten voor, maar ze zijn nu ook al in Dronten gesignaleerd. Ook wasberen die als huisdier zijn gehouden, en vervolgens zijn ontsnapt of uitgezet, handhaven zich in de natuur. De wasbeer oogt als een grappig dier. Er zijn mensen die er 100 euro voor neertellen om er een thuis te hebben. Maar het is geen geschikt huisdier. Vaak doen mensen ze de deur uit waarna ze verwilderen. Dat brengt gevaren met zich mee. Niet alleen voor de wildstand, maar ook voor mensen. Van Gennep: Het is een animala non grata. Ze eten van alles, van schaaldieren tot fruit, maar ook de eieren van op de grond broedende water- en weidevogels. De wasbeer kan daarnaast ook nog een spoelworm met zich meedragen die voor het dier zelf onschuldig is. Maar de larven van deze spoelworm zijn niet zo onschuldig. Via de ontlasting van de wasbeer komen de larven bijvoorbeeld in een zandbak terecht, waarna ze binnendringen bij kinderen en daar het hersenweefsel vernielen, aldus Van Gennep. Volgens Van Gennep overlijden in de VS geregeld kinderen aan een door deze larven veroorzaakte hersenbeschadiging. Hij durft niet te schatten hoeveel wasberen op dit moment in Nederland in het wild leven. We zouden het graag willen weten. Het gaat eerder om tientallen of mogelijk honderd dan om duizenden. Maar laten we ingrijpen voordat het ook hier een echte plaag wordt. Copyright: de Volkskrant

3 5. Maak een voedselweb waarin de wasbeer voorkomt 6. Welke niche vervult de wasbeer in Nederland? Jaagt op prooien en houdt zodoende de populaties van diverse soorten in evenwicht 7. Welke organisatieniveaus worden in het artikel beschreven? Orgaan(hersenweefsel), organisme, populatie(weidevogels, parasieten), ecosysteem. 8. Heeft de wasbeer natuurlijke vijanden? Nee, niet in Nederland tenminste. Het is een roofdier die aan de top van de voedselketen staat. 9. In het artikel is men bang voor een plaag van wasberen in Nederland. Hoe kan een plaag ontstaan? Een plaag is een enorme toename van een bepaalde soort. Dit komt door enerzijds gunstige omstandigheden zoals voldoende voedsel en voortplantingsmogelijkheden anderzijds door het ontbreken van natuurlijke vijanden. 10. Wat zal er met de wasbeer gebeuren als deze niet gevangen wordt. Geef in een grafiek aan hoe de populatiedichtheid zal verlopen. Het aantal wasberen kan toenemen totdat de voedselvoorziening een beperkende rol gaat spelen. Dan ontstaat er uiteindelijk een evenwichtssituatie.

4 11. Beschrijf een methode hoe je de grootte van de populatie wasberen in een gebied zou kunnen bepalen. Vangen, merken en terugvangen. Met de volgende berekening is het totaal aantal wasberen te bepalen: x : y = o : g. Daar bij is y = aantal gemerkte dieren; g = aantal teruggevangen gemerkte dieren; o= aantal teruggevangen niet-gemerkte dieren; x = de totale populatie. 12. De wasbeer is een invasieve soort. Wat betekent dat? Een invasieve soort is een soort die zich buiten zijn natuurlijke verspreidingsgebied heeft gevestigd. Hieronder staat een ingezonden brief aan de volkskrant nadat het artikel is verschenen. Discrimineer de wasbeer niet DE VOLKSKRANT, INTERMEZZO, 12 JULI 2008 (PAGINA I28) Zo leuk en onschuldig is de wasbeer niet, was de kop van een artikel (Binnenland, 8 juli). De wasbeer kan een parasiet bij zich dragen die vooral voor kinderen levensgevaarlijk is. Zo lang er geen paginagroot artikel op de voorpagina verschijnt over onze trouwe viervoeters, die nog steeds ongehinderd onze parken, stranden, stoepen en bossen mogen volkakken, lijkt dit op z n minst ernstige discriminatie van de wasbeer. Het is nog steeds niet politiek correct om te zeggen dat de uitwerpselen van honden (die ook vol zitten met deze levensgevaarlijke parasieten) nu toch echt niet meer ongestraft overal gedeponeerd kunnen worden. De viscerale larvae migrans kan ook door spoelwormeieren van de hond of kat veroorzaakt worden. Aangezien er veel meer katten in zandbakken spitten en veel meer honden in parken poepen, waar kinderen vervolgens (ongemerkt) doorheen lopen, is procentueel het risico om dit syndroom van een kat of hond te krijgen natuurlijk veel groter dan van een wasbeer. In theorie zou het levensgevaarlijk kunnen zijn, als dit syndroom inderdaad naar de hersenen gaat. De kans hierop is echter gering, en verhoudingsgewijs tot de kans om dit van een hond of kat te krijgen natuurlijk nihil gezien de verhouding van miljoenen katten en honden tot enkele tientallen wasberen. De wasbeer zou niet zomaar als een serieus probleem voor de volksgezondheid mogen worden afgeschilderd. Dit probleem is er wel, maar niet in de vorm van wasberenpoep. Dorothée Balhuizen, Rotterdam, dierenarts 13. Leg uit waarom volgens de dierenarts de wasbeer geen gevaar is voor de volksgezondheid? De spoelworm kan ook worden overgebracht door honden en katten die in veel grotere aantallen voorkomt in zandbakken e.d. dan de wasbeer.

5 14. Waarom zal men in het eerste artikel de wasbeer als een bedreiging af willen schilderen? De wasbeer is een vreemd dier die van nature niet in Nederland voorkomt. Men is bang dat het evenwicht verstoord wordt door de komst van de wasbeer. Weidevogels zouden bedreigd worden in hun bestaan. 15. Wat vind je? Mag de wasbeer blijven? Geef een argument voor en tegen. Voor: Evenwicht hersteld zich na verloop van tijd Verrijking van de diversiteit in Nederland Tegen Afname weidevogels Overbrengen van ziekten