Student Jolien van der Lee Studentnummer Specialisatie content design Vak Seminar Blok D Docent Madris Duric Inleverdatum
|
|
- Jelle de Ruiter
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Student Jolien van der Lee Studentnummer Specialisatie content design Vak Seminar Blok D Docent Madris Duric Inleverdatum Beantwoording van de volgende vraag Wat is de ethische verantwoordelijkheid van de CMD er, met betrekking tot marketing, en tot in hoeverre is de CMD er in staat om deze rol te vervullen?
2 Na het doorlopen van mijn eerste twee jaren als CMD er begon de manier waarop ethiek wordt behandeld tijdens de opleiding mij enigszins tegen te staan. Naar mijn idee kwam dit onderwerp namelijk vrijwel niet voor in het lessenpakket. Nadat dit onderwerp terugkeerde in de specialisatie content design kwam die interesse naar ethiek binnen de opleiding opnieuw bij mij op. Dit heeft geleid tot de volgende vraag: wat is de ethische verantwoordelijkheid van de CMD er, met betrekking tot marketing, en tot in hoeverre is de CMD er in staat om deze rol te vervullen? In dit essay zal allereerst een definitie van ethiek worden gegeven en zullen en besproken worden wat de ethische verantwoordelijkheid van een marketeer, en dus de CMD er als marketeer, is. Vervolgens zal een case worden behandeld worden aan de hand van deze theorie en zal gekeken worden naar hoe de CMD er deze case zou benaderen. Tenslotte zal de hoofdvraag beantwoord worden. De CMD er is een brede benaming voor mensen die de opleiding Communicatie en Multimedia Design volgen. In het onderzoek is er een keuze gemaakt om deze doelgroep verder af te bakenen. Met de CMD er wordt in dit essay gerefereerd naar de Communicatie en Multimedia design studenten die aan het einde van hun tweede jaar zitten. De keuze voor deze afbakening is gemaakt omdat deze studenten enkel les hebben gehad van de docenten van CMD en nog geen kennis (over ethiek) hebben opgedaan in het werkveld of een minor of specialisatie hebben gevolgd. Dit sluit echter niet uit dat de informatie en inzichten uit dit essay niet relevant zijn voor andere CMD ers.
3 Wat is ethiek eigenlijk? Van oorsprong is ethiek een onderdeel van de filosofie met als grondlegger de Griekse Socrates. (Filosofie.nl, 2015) Een bekende quote van Socrates is: het is onmogelijk het goede niet te doen als je het eenmaal kent. Ethiek gaat dus over het bepalen van de juiste handeling in een concrete situatie. Wat is goed en wat is slecht. Latere filosofen hebben zijn ideeën over ethiek verder ontwikkelt in verschillende theorieën. Zo is er binnen de ethiek een tweedeling ontstaan: de deontologische ethiek en de teleologische ethiek. (Hunt & Vitell, 1986) De deontologische ethiek stelt dat de vraag of een handeling ethisch is afhankelijk is van de specifieke handeling. Indien jij twintig mensen zou kunnen redden door één persoon te doden, kan het doden van deze persoon volgens de deontologische ethiek nooit de ethisch juiste handeling zijn. De specifieke handeling is onjuist. De teleologisch ethiek richt zich juist op de gevolgen van de handeling. Één van de belangrijkste teleologische ethische stromingen is het utilisme. Volgens de grondleggers van het utilisme, de filosofen Bentham (1823) en Mill (1859) is het moreel juiste dat wat leidt tot het meeste geluk in de wereld. Volgens deze ethiek zou je dus wel één persoon mogen doden om zo twintig mensen te redden, aangezien dit uiteindelijk leidt tot het meeste geluk: het geluk van twintig mensen in plaats van het geluk van één persoon. Een tweede ethische theorie is het ethisch relativisme. Hierbij stelt men dat er geen correcte ethische overtuigingen bestaan, omdat moraliteit altijd subjectief is. Wanneer gekozen wordt om deze theorie te gebruiken voor het benaderen van een ethisch dilemma wordt dus eigenlijk gezegd dat je niets te zeggen hebt over iets wat je als goed of slecht ervaart. (Allan & Wood, 2009) Een derde theorie is Fairness of Justice. Filosofen die deze theorie aanhangen, zoals Aristoteles, stellen dat iedereen als gelijken moet worden behandeld. Een probleem wat vaak voorkomt bij deze theorie is dat de vraag wat is fair? gesteld moet worden. Daarom wordt deze theorie vaak ook gezien als een theorie die gebaseerd is op de rechten van een individu, om op deze manier een definitie aan fairness te geven. (Allan & Wood, 2009) Niet alleen binnen de filosofie is ethiek een belangrijk onderwerp. Juist in het dagelijks leven en binnen verschillende werkvelden is ethiek een onderwerp wat veel dilemma s veroorzaakt. Zo ook binnen de marketing, een vakgebied waar de CMD er zich in bevind. Volgens Hunt en Vitell maakt men tijdens het maken van een ethische keuze in marketing gebruik van een teleologische evaluatie en een deontologische evaluatie. Op deontologisch niveau zal men de handeling, ten opzichte van de alternatieven, beoordelen aan de hand van persoonlijke waarden. Hierbij kijkt men dus naar de persoonlijke attitude ten opzichte van de handeling. Vervolgens zal de handeling beoordeeld worden op teleologisch niveau, in de volgende stappen: het bepalen van de mogelijke gevolgen van de handeling en alle alternatieven, de waarschijnlijkheid dat elk gevolg op zal komen bij elke stakeholdergroep, de voorkeuren en wensen van elke stakeholder groep en het bepalen van de mate van belangrijkheid van elke stakeholdergroep. Op deze manier zou er een goede balans moeten ontstaan tussen intuïtie en reden. Deze wijze van het benaderen van ethische dilemma s is ook terug te zien in onderzoeken naar het lesgeven in marketing ethiek. In het artikel Incorporating Ethics into the Marketing Communications Class geven Allan en Wood een model waarop marketeers, en dus ook marketing studenten, om zouden moeten gaan met ethische dilemma s. (2009) Volgens hen zou je vier stappen moeten doorlopen: 1. Ethische probleem herkenning en interpretatie: het herkennen van het ethische probleem en vervolgens het afvragen of dit ook daadwerkelijk een ethisch probleem is of een vraag over legaliteit; 2. Ethische evaluatie en beoordeling: het toepassen van verschillende ethische stromingen zoals het utilisme, ethisch relativisme en fairness of justice; 3. Ethische intentie: het nadenken over intenties en het effect; 4. Ethische handeling: het maken van de stap om daadwerkelijk de ethisch juiste handeling uit te voeren. Elke marketing student zou in staat moeten zijn om deze werkwijze uit te kunnen voeren. Volgens Allan en Wood zijn er twee manieren om het leren van het maken van een ethisch juiste keuze door te voeren in de marketinglessen: individueel of klassikaal. Bij beide vormen wordt gebruik gemaakt van een algemeen hoorcollege over ethiek en de theorieën, het (individueel of klassikaal) uitwerken van een case en de bijbehorende dilemma s aan de hand van bovenstaande stappen. Tot slot zouden de studenten met elkaar moeten discussiëren over het ethische dilemma.
4 Aan de hand van de zojuist besproken theorieën is te testen of de CMD er in staat is om ethische dilemma s te herkennen en op te lossen. Hiervoor is een case opgesteld waarin een ethisch dilemma plaatsvind. Deze case is vervolgens benaderd door middel van de theorie en er is gevraagd aan vier studenten hoe zij zouden handelen in deze situatie. Case: verdienmodel voor FitSport Je werkt al een aantal weken voor een startend bedrijf, FitSport. FitSport is bezig met het opzetten van een online community waarbinnen 50-plussers de mogelijkheid hebben om andere mensen te vinden om mee te sporten en om hier sportinstanties waaraan de community is aangesloten te kunnen vinden. Ook kunnen commerciële partijen hier adverteren. Denk hierbij aan een bedrijf als de sportwinkel Perry Sport, die een speciale korting wilt geven voor mensen die binnen deze community zitten. Nu zit je in gesprek met je opdrachtgever, die ineens met een goed idee komt. Hij ziet hier namelijk een extra verdienmodel in. De commerciële partijen mogen gratis adverteren, maar wanneer zij betalen krijgen zij inzicht in alle data die FitSport heeft kunnen verzamelen van haar sporters. Aan jou en jouw team wordt nu gevraagd om een advies op te zetten over op welke manier FitSport dit zal moeten aanpakken. Volgens de theorie zou je in deze situatie dus vier stappen moeten doorlopen. Allereerst moet het dilemma herkent worden, in dit geval dus is het wel moreel verantwoord om gegevens van klanten door te verkopen aan commerciële partijen. Vervolgens zal je moeten afvragen of dit gaat om een ethisch dilemma of een vraag over legaliteit: is het wettelijk toegestaan om gegevens van klanten door te verkopen aan commerciële partijen? Indien dit het geval is, zullen vervolgens de stakeholders bepaald moeten worden. In dit geval FitSport, de commerciële partijen, jij of jouw bureau en de sporters. Vervolgens zal je het dilemma gaan benaderen met behulp van ethische stromingen en gaan nadenken over intenties en het effect. Zo kan het je intentie zijn om Anna, een lid van de community, gericht te helpen door haar een goedkope enkelbrace voor haar zwakke enkel aan te bieden. Echter zou het effect kunnen zijn dat haar gegevens gebruikt worden voor een campagne van een sportwinkel. Anna s baas zou haar kunnen herkennen en zou haar vervolgens als een zwakke werkneemster kunnen gaan zien. Ten slotte zal bepaald moeten worden hoe hierin gehandeld wordt. Deze case is voorgelegd aan vier CMD ers. Drie van de CMD ers kwamen direct met een stappenplan over hoe zij te werk zouden gaan om het idee van de opdrachtgever uit te voeren. Zo zei één van de ondervraagden: ik zou in mijn advies vooral benadrukken dat de commerciële partijen geen directe reclame moeten maken, maar reclame die niet opvalt als reclame. Mensen zijn daar tegenwoordig immuun voor geworden. Één van de CMD ers zag hier wel een ethisch dilemma in terug. Vervolgens gaf zij aan dat ze dit niet aan de opdrachtgever durfde te zeggen. Nadat ik uitleg gaf over de theorie, gaven ze alle vier aan dat ze dit nooit, naar hun weten, hadden besproken in de les. Het is mogelijk dat de stof rondom ethiek de studenten ontgaan is. Daarom is er naast het testen van de case ook gekeken naar het lespakket van CMD. Uit studiehandleidingen en collegeslides is te achterhalen dat het onderwerp (toegepaste) ethiek niet wordt benoemd. (Hogeschool Utrecht, 2015) De vakken psychologie en sociologie, narrativiteit en creatief denken lijken de studenten wel verder te helpen met het verder nadenken dan voor de hand ligt. Het onderwerp ethiek wordt hier echter vrijwel niet besproken. Er wordt nergens besproken hoe de CMD er met ethische dilemma s om zou moeten gaan.
5 In het essay is besproken dat ethiek het reflecteren op de goedheid of slechtheid van een handeling is. Ethische dilemma s komen vaak voor binnen het vakgebied marketing en er zijn standaard modellen die je helpen om hierbij de ethisch juiste keuze te maken. Het is gebleken dat één van de CMD ers in staat was om de eerste stap van het model uit te voeren: ethisch probleem herkenning en interpretatie. Echter kwam zij niet verder dan deze eerste stap. Ze gaf aan dat ze het niet tegen de opdrachtgever zou durven zeggen omdat het bij haar overkwam als zeuren. Indien zij een goede onderbouwing kon geven zou zij deze stap wel durven nemen. De andere drie konden het ethische dilemma niet benoemen. Het is dus te concluderen dat de CMD er niet in staat is om de rol als ethisch verantwoordelijke op zich te nemen binnen de marketing. De opleiding mist dus een onderdeel ethiek in zijn curriculum. De vier ondervraagde CMD ers gaven aan dat zij hier wel behoefte aan hadden. Ook gaven zij aan het ethisch dilemma en de plan van aanpak, volgens het theoretische model, te begrijpen na uitleg. Nu zou hierop de reactie kunnen zijn dat de CMD er dit tegen zal komen tijdens de minor, de specialisatie en de stage. Dit is tijdens dit seminar niet direct onderzocht, aangezien gekeken is naar het onderwijsaanbod van de opleiding zelf. Echter heb ik de case nog kort voorgelegd aan een aantal derde- en vierdejaars CMD ers. Ook zij waren niet in staat om het ethische dilemma te herkennen.
6 Allan, D., & Wood, N. T. (2009). Incorporating Ethics into the Marketing Communications Class: The Case of Old Joe and New Jo Camel. Marketing Education Review, pp Bentham, J. (1823). Principles of Morals and Legislation. Filosofie.nl. (2015). Socrates. Retrieved mei 2015, from Filosofie.nl: Hogeschool Utrecht. (2015). Communication and Multimedia Design. Retrieved mei 2015, from Opleidingsintranet. Hunt, S. D., & Vitell, S. (1986). A General Theory of Marketing Ethics. Mill, J. S. (1859). Utilitarianism. Bovenstaande bronnen zijn alleen de bronnen die uiteindelijk gebruikt zijn voor het onderbouwen van de in het essay benoemde beweringen. Voor het onderzoek zijn meer bronnen gebruikt, deze zijn in het onderzoeksverslag terug te vinden.
Student Jolien van der Lee Studentnummer Specialisatie content design Vak Seminar Blok D Docent Madris Duric
Student Jolien van der Lee Studentnummer 1601659 Specialisatie content design Vak Seminar Blok D Docent Madris Duric Beantwoording van de volgende vraag Wat is de ethische verantwoordelijkheid van de CMD
Nadere informatieEthische optiek = hoe is de benadering dat mensen het uiteindelijk goede behoren te doen.
Samenvatting door A. 1576 woorden 4 december 2014 1,3 2 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Paragraaf 2 De ethische optiek 1 inleiding Ethiek gaat over goed en kwaad in het menselijk handelen. Onderscheid
Nadere informatieVWO 4 FILOSOFIE Wat is ethiek en het utilisme
VWO 4 FILOSOFIE Wat is ethiek en het utilisme Wat is ethiek? Ethiek legt het verschil uit tussen goed en fout Ook kijkt men in de ethiek naar hoe mensen besluiten nemen Ethiek is descriptief Het gaat over
Nadere informatieFormat voor het plan van aanpak voor het aanvragen van een ster
Format voor het plan van aanpak voor het aanvragen van een ster Uitwerking Domein Gezondheidszorg Hogeschool Utrecht Honoursforum GZ Onderwerp / thema: Naam student: Studentnummer: Opleiding: Studiejaar
Nadere informatieInnovatief onderwijs. Stap 1. Instructie probleem
Innovatief onderwijs In het kader van innovatief onderwijs heb ik gekozen voor een groep 1 e jaars leerlingen niveau 3. Wanneer het gaat over rassenkennis blijken steeds weer een groot aantal leerlingen
Nadere informatieICTM-43 Internetmarketing Tools Blokwijzer
ICTM-43 Internetmarketing Tools Blokwijzer Academie voor ICT & Media Blok KB43 Minor Periode 2-2015/16, november 2016 1 Blok: KB43 Internetmarketing Tools Course Blackboard: KB43 Internet Marketing Tools
Nadere informatieDEEL A COMPETENTIEOPDRACHT WSI 2
DEEL A COMPETENTIEOPDRACHT WSI 2 COMPETENTIEOPDRACHT WSI 2 LESGEVER ZWEM-ABC 1. INLEIDING Een belangrijk werkveld in de zwembadsector is het werken als Lesgever Zwem-ABC (Water Safety Instructor) in een
Nadere informatieHome Opleiding Onderwijsprogramma Organisatie Stages en projecten. Zoek
Home Opleiding Onderwijsprogramma Organisatie Stages en projecten Zoek Home Opleiding Onderwijsprogramma Organisatie Stages en projecten CMD Amsterdam Studie programma Ontwerpopleiding voor interactieve
Nadere informatieVTOI De Dag van het Toezicht 17 april 2015
BCG EBIs integriteit, waarden en normen versus toezicht VTOI De Dag van het Toezicht 17 april 2015 DRIE DIMENSIES VAN INTEGRITEIT Integriteit door het volgen van regels 3 Goed Moreel oordelen Argumenten
Nadere informatieBachelorproject (15 EC), BSK. Docent: MSc, Drs. C. Nagtegaal
Vakbeschrijvingen derde jaar EBM: In het derde jaar volg je enkele verdiepende vakken, schrijf je de bachelorscriptie en heb je een vrije keuzeruimte. Je kunt deze ruimte invullen met keuzevakken (o.a.
Nadere informatieHoe passen booking.com en klm persuasive design toe op Hun websites?
Hoe passen booking.com en klm persuasive design toe op Hun websites? naam: esther Ziengs docent: madris duric studentnummer: 1606847 specialisatie: content Format: essay datum: 17 december 2014 Inleiding
Nadere informatiePlan van aanpak. Namen Studenten: Tim Smit Bhanu Sharma Ryan Pool Paulo Bruns Denzel Seca
Plan van aanpak Namen Studenten: Tim Smit 500630016 Bhanu Sharma 500709428 Ryan Pool 500713831 Paulo Bruns 500716331 Denzel Seca 500672845 Klas: MMT1F Team: 2 Minor: Marketing Tomorrow Vak: Online Marketing
Nadere informatieL I V E YOUR E S T I N Y IDENTITEITSBEWIJS
L I V E YOUR E S T I N Y IDENTITEITSBEWIJS 1. IDEOLOGIE WAARIN GELOVEN WIJ? IDEOLOGIE Waarin geloven wij? WIE BEN IK? Wij geloven dat ieder mens een bestemming heeft. Ieder mens heeft een identiteit. We
Nadere informatieThink Different. Artikel
Think Different. Artikel Student: Sara Bouazra Studentnummer: 1640943 Opleiding: Communicatie & Multi Media Design Specialisatie: Visual Design Vak: Seminar (herkansing) Cursusnaam: DREAM DISCOVER DO (SEMINAR)
Nadere informatieLeer Opdrachten ontwerpen voor Blended Learning
Leer Opdrachten ontwerpen voor Blended Learning Helder &Wijzer Mijn opdrachten In een kort, blended programma In het kort Voor wie docenten/trainers die blended opdrachten willen leren ontwerpen en ontwikkelen
Nadere informatieCommunicatie & Multimedia Design (CMD)
rratum Studiegids Bacheloropleiding Communicatie & Multimedia Design (CMD) 20-206 Algemeen In de studiegids van de opleiding CMD, zoals gepubliceerd op www.studiegids.hu.nl zijn een aantal fouten geslopen,
Nadere informatieCommunication and Multimedia Design Amsterdam Informatie over het afstudeerproject februari - juni 2012
Communication and Multimedia Design Amsterdam Informatie over het afstudeerproject februari - juni 2012 Inleiding Studenten van de opleiding CMD Amsterdam maken in het afstudeerjaar hun individuele afstudeerproject.
Nadere informatieEen ander domein is de wetenschap. Wetenschap kan men als volgt omschrijven:
Pagina B 1 Samenvatting inleidende les ethiek 8/02/06 ETHIEK. Filosofie is denken, hard nadenken over vanalles en nog wat, en hoort eigenlijk bij ethiek. Ethiek zelf kan me ook een beetje vergelijken met
Nadere informatieONDERZOEKSRAPPORT CONTENT MARKETING EEN ONDERZOEK NAAR DE BEHOEFTE VAN HET MKB IN REGIO TWENTE AAN HET TOEPASSEN VAN CONTENT MARKETING
ONDERZOEKSRAPPORT CONTENT MARKETING EEN ONDERZOEK NAAR DE BEHOEFTE VAN HET MKB IN REGIO TWENTE AAN HET TOEPASSEN VAN CONTENT MARKETING VOORWOORD Content marketing is uitgegroeid tot één van de meest populaire
Nadere informatieBeinvloeding van glossylezers door middel van persuasive design.
Beinvloeding van glossylezers door middel van persuasive design. Fleur Bukman User Experience Design - Seminar CMD - jaar 3 Studentnummer: 1618817 Docent: Hans Kemp Mei 2015 1 Inhoudsopgave Inleiding 3
Nadere informatieHoe zorg je voor een concreet en afgebakend onderwerp als je gaat starten met afstuderen?
1 Hoe zorg je voor een concreet en afgebakend onderwerp als je gaat starten met afstuderen? Versie 1.0, april 2019 copyright, Jouw Scriptiecoach BV 2 Inhoudsopgave Over Jouw scriptiecoach Hoe kies ik een
Nadere informatieFaculteit der Geesteswetenschappen Cluster Filosofie. Bachelor scriptiereglement voor de opleiding: Wijsbegeerte
Faculteit der Geesteswetenschappen Cluster Filosofie Bachelor scriptiereglement voor de opleiding: Wijsbegeerte Vastgesteld door de Examencommissie CoH, clustercommissie Filosofie op 1-2-2019 Scriptiereglement
Nadere informatieSnuffelstage Exact. Kjell Ouwendijk Klas 2D. Stagebegeleiders : Dhr. Michael Vermeulen Dhr. Deyar Aljabbary Dhr. Olivier Deleye
Snuffelstage Exact Kjell Ouwendijk Klas 2D Stagebegeleiders : Dhr. Michael Vermeulen Dhr. Deyar Aljabbary Dhr. Olivier Deleye Begeleiding school: Mevrouw Lindenbergh 22 oktober 2018 Inleiding Vanuit school
Nadere informatieHANDLEIDING PORTFOLIO FITNESSTRAINER A
HANDLEIDING PORTFOLIO FITNESSTRAINER A INFORMATIE VOOR DE CURSIST / EXAMENKANDIDAAT Stappenplan Proeve van Bekwaamheid Fit!vak Fitnesstrainer A Verwerven competenties Theorie-examen Portfolio Praktijkexamen
Nadere informatie// BLOG. // WEEK 8 Madris update, onderzoeks rapportage op orde en essay. // WEEK 9
LISA VORST CMD // 1602852 // DREAM // DISCOVER // DO MADRIS DURIC 10 APRIL 2015 // BLOG // WEEK 1 Opzet vervangende hoofdvraag en deelvragen gericht op afstudeerbedrijf. Voorafgaande is er een gesprek
Nadere informatieJan de Leeuw. Jan de Leeuw DAMON DAMON
Jan de Leeuw DAMON Jan de Leeuw DAMON Voorwoord Dit boek biedt een systematische introductie in de ethiek van sportorganisaties en de disciplines die daarin een belangrijke rol spelen zoals marketing,
Nadere informatieMARKTONDERZOEK. Schooljaar
MARKTONDERZOEK Schooljaar 2013-2014 Kennistentamen onderdeel van management accounting Leerwerktaak statistiek (marktonderzoek) onderdeel van data en modellen. Marktonderzoek Wat gaan we vandaag doen?
Nadere informatieV2 assessments rooster B. 14 februari 2012 A.W.M. Feleus. gaan testen en kunnen jullie ook zi welk team. Tags: Internationalisering
Gepost door Jacub Nolsen Voorzitter opleidingscommissie De opleiding Communication & Multimedia Design (CMD) Amsterdam leert studenten alles over het ontwerpen van online interactieve media. Dit betekent
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/54859 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Heer, W. de Title: Gelijkheid troef in het Nederlandse basisonderwijs: onderzoek
Nadere informatieDURVEN ZIEN ERVAREN DELEN HET CREATIEF PROCES IN 5 DISCIPLINES
DURVEN ZIEN ERVAREN DELEN HET CREATIEF PROCES IN 5 DISCIPLINES WENSEN / VERWACHTINGEN Deel met je buurman/buurvrouw Wie ben je? Waar kom je vandaan? Wat kom je halen? Wat wil je delen? WENSEN / VERWACHTINGEN
Nadere informatieESSAY. Hoe kan Oxford House efficiënter online communiceren naar zijn potentiele opdrachtgevers? Essay. Lexington Baly 1592180
ESSAY Hoe kan Oxford House efficiënter online communiceren naar zijn potentiele opdrachtgevers? Essay Lexington Baly 1592180 Seminar: Dream Discover Do Essay Docent: Rob van den Idsert Effectief gebruik
Nadere informatieDeel I Ethische theorieën 25
Woord vooraf 13 Introductie 17 Deel I Ethische theorieën 25 I DE TELEOLOGISCHE TRADITIE: ARISTOTELES 27 Paul van Tongeren Introductie 27 1 Historische en systematische situering 27 1.1 De polis in het
Nadere informatieTitel: Creatief met (kilo) gram Groep 5 rekenen 1
Titel: Creatief met (kilo) gram Groep 5 rekenen 1 De leerlingen gaan in deze les op een speelse en kritische manier een verdieping leggen in de begrippen kilogram en gram aangezien de meeste leerlingen
Nadere informatieHoofdstuk 3. Geloof, waarden, ervaringen
Hoofdstuk 3 Geloof, waarden, ervaringen Kennis en geloof Kennis is descriptief Heeft betrekking op feiten Is te rechtvaardigen Geloof is normatief Heeft betrekking op voorschriften Is subjectief Geldt
Nadere informatie11/8/2016. Academisch Schrijven in het curriculum. Opzet van deze bijeenkomst. Academisch schrijven. Toepassing in curriculum.
Academisch Schrijven in het curriculum Dr N. Saab, ICLON, Dr Ph. Dol, Academisch Talencentrum, Dr. J.A. Mol, Faculteit der Archeologie Opzet van deze bijeenkomst Interactief: 1. Wij geven enkele voorbeelden
Nadere informatieBEOORDELINGSFORMULIER STAGES BACHELOR NIVEAU 3
Faculteit Geesteswetenschappen BEOORDELINGSFORMULIER STAGES BACHELOR NIVEAU 3 Onderstaand formulier betreft de beoordeling van het stageverslag en het onderzoeksverslag. Deze wordt door de begeleidende
Nadere informatieOpdracht Stop kindersekstoerisme
Opdracht Stop kindersekstoerisme Opdracht voor 4 personen MBO Toerisme ECPAT Nederland ECPAT wereldwijd actief ter bescherming van kinderen tegen seksuele uitbuiting ECPAT Nederland - Postbus 11103-2301
Nadere informatieTOETSMATRIJS: Ethiek voor Makelaars en Taxateurs
TOETSMATRIJS: Ethiek voor Makelaars en Taxateurs Doel van het diploma Met dit diploma laten makelaars en taxateurs zien dat ze kritische professionals zijn met kennis van de ethiek. Deze kennis en houding
Nadere informatieTraining. Begeleiden
Training Begeleiden Colofon Uitgeverij: Edu Actief b.v. 0522-235235 info@edu-actief.nl www.edu-actief.nl Auteur: Janien Leeuwerke Inhoudelijke redactie: Napona Smid Titel: Training Begeleiden ISBN: 978
Nadere informatieDEEL A COMPETENTIEOPDRACHT LFG 1
DEEL A COMPETENTIEOPDRACHT COMPETENTIEOPDRACHT INTRODUCTIE AQUA & LEISURE 1. INLEIDING Een belangrijk werkveld in de zwembadsector is het werken als lifeguard in een zwembad. Dit kan zowel in publiek zwembad,
Nadere informatieOnderzoeksopzet. Marktonderzoek Klantbeleving
Onderzoeksopzet Marktonderzoek Klantbeleving Utrecht, september 2009 1. Inleiding De beleving van de klant ten opzichte van dienstverlening wordt een steeds belangrijker onderwerp in het ontwikkelen van
Nadere informatieWorkshop. Dataverzameling. Van onderzoeksvraag naar data
Workshop Dataverzameling Van onderzoeksvraag naar data Even voorstellen: Suzanne van de Groep 24 jaar Promovendus (PhD-kandidaat) Universiteit Leiden Hoe gaan jongeren met andere mensen om? Hoe werkt dat
Nadere informatie21ste-eeuwse vaardigheden:
INLEIDING 21ste-eeuwse vaardigheden Het helpen ontwikkelen van 21ste-eeuwse vaardigheden bij studenten vraagt het nodige van docenten. Zowel qua werkvormen als begeleiding. In hoeverre neem je een voorbeeldrol
Nadere informatieRijke Lessen. zetten je aan het denken. Handleiding(etje) Minka Dumont 26 november 2009 SLO - Landelijke Plusklasnetwerkdag
Rijke Lessen zetten je aan het denken Minka Dumont 2009 www.lesmateriaalvoorhoogbegaafden.com Handleiding(etje) Minka Dumont 26 november 2009 SLO - Landelijke Plusklasnetwerkdag Onthouden Kunnen ophalen
Nadere informatieTaxanomie van Bloom en de kunst van het vragen stellen. Anouk Mulder verschil in talent
Onthouden Kunnen ophalen van specifieke informatie, variërend van feiten tot complete theorieën Opslaan en ophalen van informatie (herkennen) Kennis van data, gebeurtenissen, plaatsen Kennis van belangrijkste
Nadere informatieKwaliteit van SLB en reflectie
Kwaliteit van SLB en reflectie dr. Kariene Mittendorff Lectoraat Innovatief en Effectief Onderwijs Agenda Definitie van reflectie (Onderzoekslijn kwaliteit SLB en reflectieprocessen) Herontwerptrajecten
Nadere informatieModule H4-2 DE TIJD VAN GRIEKEN EN ROMEINEN (OVERZICHT EN KENMERKEN).
Module H4-2 DE TIJD VAN GRIEKEN EN ROMEINEN (OVERZICHT EN KENMERKEN). WERKSCHEMA (alle leerroutes) 2 lesweken Onderdeel van toets T1 in toetsweek 1 Alle informatie over deze module vind je hier: Jouw docent
Nadere informatieDe Taxonomie van Bloom Toelichting
De Taxonomie van Bloom Toelichting Een van de meest gebruikte manier om verschillende kennisniveaus in te delen, is op basis van de taxonomie van Bloom. Deze is tussen 1948 en 1956 ontwikkeld door de onderwijspsycholoog
Nadere informatieBOL OPLEIDINGEN MAATSCHAPPELIJKE ZORG AVENTUS APELDOORN / DEVENTER STUDIEWIJZER
BOL OPLEIDINGEN MAATSCHAPPELIJKE ZORG AVENTUS APELDOORN / DEVENTER STUDIEWIJZER BOL PBGZ 12 / PBSD 9 Coördinatie, kwaliteit en voorlichting, profielfase Cohort 2016 2019 kwartiel 11 INSTROOMVEREISTEN:
Nadere informatieWerkplan vakverdieping kunstvakken
Werkplan vakverdieping kunstvakken 2012-2013 algemene gegevens Naam: Klas: Nanda ten Have VR3C Gekozen vakverdieping: Beeldend onderwijs Persoonlijke leerdoel gekoppeld aan de vakcompetenties of gericht
Nadere informatieInformatie voor deelnemers aan de training " Op weg naar het zelfstandig ondernemerschap".
Bijlage: Opzet training hoe start ik een eigen bedrijf. Informatie voor deelnemers aan de training " Op weg naar het zelfstandig ondernemerschap". Indien u van plan bent een eigen bedrijf te starten vanuit
Nadere informatieModule 4 (leerjaar 1) LEVEN IN HET OUDE GRIEKENLAND.
Module 4 (leerjaar 1) LEVEN IN HET OUDE GRIEKENLAND. WERKSCHEMA (alle leerroutes) Versie: mavo 1 & mavo-havo 1 3 lesweken Onderdeel van toets T3 in toetsweek 2 Alle informatie over deze module vind je
Nadere informatieHET CONCEPT WAT JE SCHRIJFT BEN JE ZELF
HET CONCEPT WAT JE SCHRIJFT BEN JE ZELF Inleiding Het boek Wat je schrijft ben je zelf (WJSBJZ) is een werkboek. Het bestaat uit 33 levensvragen met bijbehorende opdracht. Bij elke vraag is er schrijfruimte
Nadere informatieWerving en aquisitie. Introductie en voorlichting IRun2BFit. Intakegesprek (programma op maat) Intentieverklaring en samenwerkingsovereenkomst
Bijlage A Werving en aquisitie Introductie en voorlichting IRun2BFit Intakegesprek (programma op maat) Intentieverklaring en samenwerkingsovereenkomst Organiseren en opzet lokale organisatie Instructiebijeenkomst
Nadere informatieLaag Vaardigheden Leerdoelen Formulering van vragen /opdrachten
Blooms taxonomie Laag Vaardigheden Leerdoelen Formulering van vragen /opdrachten Evalueren Evalueren = de vaardigheid om de waarde van iets (literatuur, onderzoeksrapport, presentatie etc) te kunnen beoordelen
Nadere informatieBijlage cursusomschrijvingen. Social Work Voltijd
Bijlage cursusomschrijvingen Social Work Voltijd 2017-2018 Titel Grondslagen 1 ASW-V1GROND1-17 Cursusnaam Grondslagen 1 Werkvormen: Werkvorm Frequentie de werkvorm aangeboden? Hoorcollege Grondslagen
Nadere informatieDossier opdracht 7. Statistiek 1 - Vakdidactiek
Dossier opdracht 7 Statistiek 1 - Vakdidactiek Naam: Thomas Sluyter Nummer: 1018808 Jaar / Klas: 1e jaar Docent Wiskunde, deeltijd Datum: 22 oktober, 2007 Samenvatting GWA: Een lesactiviteit waarbij de
Nadere informatieModule H3-2 DE GROTE OORLOG VAN EUROPA
Module H3-2 DE GROTE OORLOG VAN EUROPA WERKSCHEMA (alle leerroutes) 3 lesweken (max. 6 lessen) Onderdeel van toets T1 in toetsweek 1 Alle informatie over deze module vind je hier: Jouw docent heeft met
Nadere informatieBeroepenwerkstuk 3 MAVO
Beroepenwerkstuk 3 MAVO 2015 2016 1 INLEIDING Het beroepenwerkstuk: Een van de onderdelen van het programma beroepenoriëntatie in 3 mavo is het maken van een beroepenwerkstuk en het presenteren hiervan
Nadere informatieNr. HANDLEIDING PORTFOLIO GROEPSLESDOCENT INFORMATIE VOOR DE CURSIST / EXAMENKANDIDAAT
Nr. HANDLEIDING PORTFOLIO GROEPSLESDOCENT INFORMATIE VOOR DE CURSIST / EXAMENKANDIDAAT Stappenplan Proeve van Bekwaamheid Fit!vak Groepslesdocent Portfolio Groepslesdocent Fit!vak Deelopdrachten 1: Het
Nadere informatieSamenwerken aan een toekomstbestendige retailsector
Samenwerken aan een toekomstbestendige retailsector Wie wij zijn Het Retail Innovation Platform helpt de innovatie- en concurrentiekracht van de retailsector te versterken. Samen met retailers en andere
Nadere informatiePre-Academisch Onderwijs. Overzicht modules leerjaar 2 en planning modules leerjaar 1 t/m 3
Pre-Academisch Onderwijs Overzicht modules leerjaar 2 en planning modules leerjaar 1 t/m 3 OVERZICHT MODULES LEERJAAR 2 Wetenschapsfilosofie In deze module zul je naast de kennis over wetenschapsfilosofie,
Nadere informatieBasisinformatie Opleiding
Basisinformatie Opleiding Introductie Je neemt deel aan de opleiding Professional Coaching & Leiderschap bij Coachcenter. De opleiding is er voor ieder die zichzelf verder wil ontwikkelen op persoonlijk
Nadere informatieProfielschets. Ondernemende school
Profielschets Ondernemende school Scholen met Succes Postbus 3386 2001 DJ Haarlem www.scholenmetsucces.nl info@scholenmetsucces.nl tel: 023 534 11 58 fax: 023 534 59 00 1 Scholen met Succes Een school
Nadere informatieDOEN! - Praktische opdracht beschrijvende statistiek in 4HAVO. Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam
Naam auteur(s) Vakgebied Titel Onderwerp Opleiding Doelgroep Sleuteltermen M.J.D. van den Bosch- Knip, Ir RBA Wiskunde DOEN! - Praktische opdracht beschrijvende statistiek in 4HAVO beschrijvende statistiek
Nadere informatieSuccesvolle doorstroom mbo hbo in Noord-NL. Agnes Meijer 26 januari 2017
Succesvolle doorstroom mbo hbo in Noord-NL Agnes Meijer 26 januari 2017 Samenwerking mbo hbo in Noord-NL Brug bouwen tussen twee bewegende oevers zodat mbostudenten een grotere kans op studiesucces hebben
Nadere informatieBusiness model canvas. Connie Smits
Business model canvas Connie Smits Inhoud Business model canvas... 3 Customer Segments... 4 Value Proposition... 5 Customer Relationships... 6 Channels... 7 Revenu Streams... 8 Key Resources... 9 Key Activities...
Nadere informatieAristoteles: Oh ja? Maar ik heb ook wel eens gehoord van utilitarisme, wat is dat dan?
Praktische-opdracht door een scholier 2095 woorden 29 mei 2013 3,8 2 keer beoordeeld Vak Methode Filosofie Cogito Symposium Nienke Raaijmakers H4A Vrijdagmiddag vijf uur. Ik ben net thuis van school, en
Nadere informatieSessie 1 De eudaimonistische ethiek van Aristoteles
Sessie 1 De eudaimonistische ethiek van Aristoteles Wat vertelde Aristoteles lang geleden in Athene in zijn colleges aan het Lyceum over ethiek? Wat beschouwde hij als het doel van handelen? Wat verstond
Nadere informatieLerarenopleiding. Toke Egberts 10 nov. 2017
Lerarenopleiding Toke Egberts 10 nov. 2017 1 Even voorstellen Toke Egberts 2 Inhoud Leraar worden? Opleidingsvarianten Curriculum Vakken Praktijk Toelatingseisen en informatie Individuele vragen 3 Waarom
Nadere informatieBlended Learning in de praktijk Welke keuzes moeten gemaakt worden binnen flexibel onderwijs? Pieter Swager, 21 november 2006
in de praktijk Welke keuzes moeten gemaakt worden binnen flexibel onderwijs? Pieter Swager, 21 november 2006 Interne notitie Hogeschool INHOLLAND in het kader van het project New Blends, in de praktijk.
Nadere informatieHOE KOM IK VAN LEERDOELEN TOT EEN LES?
OPDRACHT HOE KOM IK VAN LEERDOELEN TOT EEN LES? In deze opdracht doorloop je in vogelvlucht alle stappen die je kunt zetten om van leerdoelen te komen tot een goede les voor de leerlingen. Het betreft
Nadere informatieHANDLEIDING PORTFOLIO GROEPSLESINSTRUCTEUR
HANDLEIDING PORTFOLIO GROEPSLESINSTRUCTEUR INFORMATIE VOOR DE CURSIST / EXAMENKANDIDAAT Stappenplan Proeve van Bekwaamheid Fit!vak Groepslesinstructeur A Verwerven competenties Theorieexamen Portfolio
Nadere informatie10 Masteropleiding Filosofie & Maatschappij
10 Masteropleiding Filosofie & Maatschappij 10.1 Inleiding Dit hoofdstuk bevat gedetailleerde informatie over de doelstellingen, eindkwalificaties en opbouw van de Masteropleiding Filosofie & Maatschappij.
Nadere informatieERVAREN WERKDRUK IN HET MBO
ERVAREN WERKDRUK IN HET MBO onderzoeksverslag Rozemarijn van Toly, Annemarie Groot, Andrea Klaeijsen en Patricia Brouwer 01 AANLEIDING ONDERZOEK Er is recent veel aandacht voor werkdruk onder docenten;
Nadere informatieBijlage 3. Beoordelingscriteria onderzoeksplan
Bijlage. Beoordelingscriteria onderzoeksplan Naam student: Dominique van Maas Naam afstudeerbegeleider: Ceciel Zandee Naam tweede beoordelaar: Winifred Paulis Datum: 19-01-014 Voorlopige titel onderzoek
Nadere informatieMacht en moraal STUDIEHANDLEIDING
STUDIEHANDLEIDING Macht en moraal Titel Macht en moraal Code ISOORV02MH Module beheerder Leonie le Sage Jaar uitgave 2015-2016 Studiejaar 4 Periode 2 Opleiding ISO / minor Werken in het gedwongen kader
Nadere informatieUser Centered Design. Ontwerpbeslissingen
User Centered Design Ontwerpbeslissingen Ontwerpbeslissingen: Wat wij willen doen voor jou is Met betrekking tot lessen voorbereiden: Overzichten, schema s en lesplannen moeten ook door leerlingen begrepen
Nadere informatieOpdracht Weg met seksuele uitbuiting van kinderen in toerisme
Lesmateriaal Kindersekstoerisme Opdracht Weg met seksuele uitbuiting van kinderen in toerisme Opdracht voor 1 persoon HBO ECPAT Nederland ECPAT wereldwijd actief ter bescherming van kinderen tegen seksuele
Nadere informatieWilcox, D.L. en Cameron, G.T. (2013). Public Relations strategies and tactics. Amsterdam: Pearson Education. ISBN: 9781292025322.
Antwoordmodel Aan dit antwoordmodel kunnen geen rechten worden ontleend. Het antwoordmodel dient als indicatie voor de corrector. Studiemateriaal Wilcox, D.L. en Cameron, G.T. (2013). Public Relations
Nadere informatie28 OKTOBER 2015 KENNISPORTFOLIO LEERJAAR 2. PIEN VAN VLIET BEDRIJFSKUNDE MER Avans s-hertogenbosch
28 OKTOBER 2015 KENNISPORTFOLIO LEERJAAR 2 PIEN VAN VLIET BEDRIJFSKUNDE MER Avans s-hertogenbosch Inhoud Dit kennisportfolio is een verzameling van de meest relevante modellen en de daarbij behorende informatie,
Nadere informatiePRIVACY: WINT ETHIEK OF GEMAK?
PRIVACY: WINT ETHIEK OF GEMAK? Betreft: Onderzoeksvoorstel Regulier FP Naam: Thom Wouters Datum: 30 november 2012 Studentnr: 2091674 Email: thom.wouters@student-ke.hku.nl INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING pag.
Nadere informatieCommunicatie & Multimedia Design. Onderzoeksopzet. Afstudeerstage mt&v
Communicatie & Multimedia Design Onderzoeksopzet Afstudeerstage mt&v Michel Janse 24 6 2010 Inleiding. In dit document geef ik een conceptuele weergave van het pad dat ik tijdens mijn onderzoek en het
Nadere informatieTraining Stressmanagement
Training Stressmanagement Training Stressmanagement, veerkrachtig omgaan met werkdruk Een burn-out en overspannenheid zijn aandoeningen die grotendeels worden veroorzaakt door grote mate van stress op
Nadere informatieAdinda Keizer - Copyright 2013 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming van Vindjeklant.nl worden gekopieerd of gebruikt in commerciële
Adinda Keizer - Copyright 2013 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming van Vindjeklant.nl worden gekopieerd of gebruikt in commerciële uitingen. Als startend ondernemer is alles nieuw. De boekhouding,
Nadere informatieDe ontwikkeling tot professional binnen de artsenopleiding
De ontwikkeling tot professional binnen de artsenopleiding Prof. dr. Paul Van Royen Decaan Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen Professionalisme en professioneel gedrag Verschillende definities?
Nadere informatieCompetentie 1 Ondernemerschap Initiëren en/of creëren van producten en/of diensten, zelfstandig en ondernemend.
Naam student: Studentnummer: Evaluatieformulier meewerkstage CE In te vullen door de bedrijfsbegeleider van de stage biedende organisatie voorafgaand aan het eindgesprek met de stagedocent. De stagiair
Nadere informatie111 super waardevolle quotes
Stel jezelf eens een doel waar je zowel zenuwachtig als enorm enthousiast van wordt. Je mag er natuurlijk even over nadenken, maar deel wel hieronder welk doel jij jezelf hebt gesteld! Je leert het meeste
Nadere informatieDeelopdracht 1: Onderzoek naar het onderwijsconcept van jouw leerwerkplek
Deelopdracht 1: Onderzoek naar het onderwijsconcept van jouw leerwerkplek In deze deelopdracht ga je het onderwijsconcept van jouw leerwerkplek onderzoeken. Geerts en van Kralingen (2011) definiëren onderwijsconcept
Nadere informatieEthiek (ethos = gewoonte/zede) wil nadenken over en zich bezinnen op de levenshouding, het handelen en de gewoonte.
Samenvatting door A. 2079 woorden 29 juni 2014 6,4 2 keer beoordeeld Vak Anders H1 Ethiek (ethos = gewoonte/zede) wil nadenken over en zich bezinnen op de levenshouding, het handelen en de gewoonte. Moraal
Nadere informatieKop. Romp. Lesbrief Zoekgedrag Leerjaar 1-Profiel 1,2,3
Lesbrief Zoekgedrag Leerjaar 1-Profiel 1,2,3 Tijd: 45 50 minuten Kop Introductie Introduceer de opdracht kort: Informatie opzoeken op internet gaat snel en is gemakkelijk toegankelijk. Soms is het niet
Nadere informatieHoe leer ik kinderen rekenen in groep 3 en 4? Weekschema PABWJ314X1 2015-2016
Hoe leer ik kinderen rekenen in groep 3 en 4? Weekschema PABWJ314X1 2015-2016 Cursusdoelen 1. De student heeft kennis van getalfuncties, inzicht in de telrij, (structuur van) getallen en getalrelaties
Nadere informatieTraining Marketing. Marketing, bouwen aan een sterk merk
Training Marketing Marketing, bouwen aan een sterk merk Marketing is vandaag de dag onmisbaar voor een bedrijf om de verkoop van je producten en diensten te bevorderen. Sterker nog, het is een vereiste
Nadere informatieStudiehandleiding. Opleiding: hbo-masteropleiding Islamitische Geestelijke Verzorging
Studiehandleiding Opleiding: hbo-masteropleiding Islamitische Geestelijke Verzorging Naam onderwijseenheid: Capita selecta: Maatschappelijke activering en gezinsbegeleiding Code onderwijseenheid: HBOMIGV20151MA
Nadere informatieStudiehadleiding. Opleiding: hbo-masteropleiding Islamitische Geestelijke Verzorging
Studiehadleiding Opleiding: hbo-masteropleiding Islamitische Geestelijke Verzorging Naam onderwijseenheid: Methoden en vaardigheden voor praktijkonderzoek Code onderwijseenheid: HBOMIGV015MV Jaar: Onderwijsperiode:
Nadere informatieIK GA VOOR MHBO AMERSFOORT MBOAMERSFOORT.NL
IK GA VOOR MHBO AMERSFOORT MBOAMERSFOORT.NL KEUZE UIT 5 MHBO-OPLEIDINGEN MHBO-opleidingen zijn opleidingstrajecten op maat. Hierbij doorloop je sneller een opleiding en kun je je diploma dus extra snel
Nadere informatiePlan van aanpak, 17 september 2014
Plan van aanpak, 17 september 2014 DEP WORKS B.V. / DEP WORKS office & management support / DEP WORKS MEET&GREET Marnick de Groot Milan van der Maaten Luuk Roordink Afdeling: Marketing & Communicatie Contactpersonen:
Nadere informatie