Tweede Kamer der Staten-Generaal

Transcriptie

1 Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar Herziening van de deelnemingsvrijstelling in de vennootschapsbelasting Nr. 4 BIJLAGEN BIJ DE MEMORIE VAN TOELICHTING Bijlage 1: Een vergelijking met het ontwerp-vermeend op hoofdpunten Ontwerp-Vermeend 1. Deelnemingsvrijstelling - annaal bezit vervalt, - de vrijstelling is van toepassing op waardeveranderingen uit hoofde van vorderingen voor zover deze vorderingen - direct of indirect - strekken tot duurzame financiering van het lichaam waarin wordt deelgenomen; Voorliggend wetsvoorstel 1. Deelnemingsvrijstelling - annaal bezit vervalt; - als een afgewaardeerde vordering wordt omgezet in aandelenkapitaal van het lichaam waarin wordt deelgenomen vindt de vrijstelling geen toepassing op positieve deelnemingsvoordelen tot het bedrag van de afwaardering, - bij het bepalen van de niet aftrekbare kosten ter zake van een deelneming wordt de mathematische methode voorgeschreven. - als een vaste inrichting wordt omgezet in een deelneming vindt de vrijstelling geen toepassing op positieve voordelen tot het bedrag van de onverrekende verliezen uit die vaste inrichting in de zin van artikel 3, derde lid, Besluit voorkoming dubbele belasting. 2. Begrip deelneming 2. Begrip deelneming - in binnenlandse verhoudingen wordt het 5%-criterium met betrekking tot de vraag of er een deelneming is, aangevuld met een materieel criterium: geen deelneming indien aannemelijk is dat het belang als belegging wordt gehouden. 3. Liquidatieverliezen - het totaal van de liquidatie-uitkeringen wordt vermeerderd met het totaal van de uitkeringen in het jaar van de ontbinding en in de daaraan voorafgaande vijf jaren; 3. Liquidatieverliezen - tot het totaal van de liquidatieuitkerin gen worden ten minste gerekend de positieve voordelen uit hoofde van de deelneming welke zijn genoten in het jaar waarin het Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 4 1

2 ontbonden lichaam zijn onderneming geheel of nagenoeg geheel heeft gestaakt, in de drie daaraan voorafgaande en in de daarop volgende jaren; - slechts aftrekbaar is het liquidatieverlies ter zake van een binnen het Rijk gevestigd lichaam, voor zover dat verlies niet indirect betrekking heeft op een buiten het Rijk gevestigd lichaam of op een binnen het Rijk gevestigd niet-ontbonden lichaam - het liquidatieverlies blijft buiten aanmer king tot het bedrag van het verlies - anders dan liquidatieverlies uit hoofde van deelnemingen van het lichaam waarin werd deelgenomen (tussenholding); - er wordt nog geen liquidatieverlies in aanmerking genomen zolang de onderneming van het ontbonden lichaam geheel of gedeeltelijk binnen het concern wordt voortgezet (voortzetting); - indien een binnenlands belastingplichtig lichaam fungeert als tussenholding tussen een grotendeels buitenlandse moeder en een buitenlandse dochter (Holland-routing) wordt het liquidatieverlies ter zake van die dochter slechts verrekend met winst uit die activiteiten in de lijn waarvan het aanhouden van die deelneming lag; - de omvang van het liquidatieverlies moet overtuigend worden aangetoond. Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 4 2

3 Bijlage 2: Een aantal voorbeelden A. Enige voorbeelden waarbij het voorgestelde regime afwijkt van de huidige regeling 1. (art. 13, lid 6) BV X heeft op haar dovhter BV D een vordering van f 5 min. De dochter gaat slecht en BV X waardeert de vordering af tot f 1. Vervolgens gaat BV D haar aandelenkapitaal uitbreiden met nominaal f5 min. BV X stort deze aandelen vol door inbreng van de vordering ad f 5 min. Door de nieuwe regeling zijn de toekomstige positieve voordelen uit BV D niet vrijgesteld tot een bedrag van f Dit geldt ook waar het gaat om verkoopwinst die gerealiseerd wordt bij vervreemding van (een deel van) de aandelen in BV D. 2. (art. 13, lid 7) BV X heeft een buitenlandse vaste inrichting (verder v.i.). In de afgelopen 3 jaar heeft de BV X f 7 min. aan verliezen van de v.i. ten laste van haar Nederlandse resultaat gebracht De v.i. wordt omgezet in een deelneming. De deelneming begint winsten te maken en keert deze als dividend uit; in 5 jaar tijd f8,5 min. De deelnemingsvrijstelling is slechts van toepassing voor zover de ontvangen dividenden het bedrag van de bij de moeder (BV X) ten laste van het resultaat gebrachte f7 min. te boven gaan. De deelnemingsvrijstelling wordt derhalve toegepast voor f 1,5 min. 3. (art. 13, lid 7) Idem als 2. BV X heeft echter nog een andere buitenlandse v.i. die de afgelopen jaren in totaal f4,5 min. winst heeft behaald. Het saldo van buitenlandse winsten en verliezen dat ten laste van het Nederlandse resultaat is gekomen bedraagt nu f2,5 min. De deelnemingsvrijstelling is nu van toepassing op een bedrag van: f8,5 - f2,5 min. = f6 min. 4. (art. 13, lid 7) BV X heeft een Nederlandse dochter, BV D. Deze dochter heeft een buitenlandse v.i. De v.i. heeft f5 min. aan verliezen geleden in de afgelopen 4 jaar, die ten laste van het Nederlandse resultaat van de BV D zijn gekomen. De v.i. wordt omgezet in een deelneming. Deze deelneming bevindt zich nu echter in handen van BV X. Ook nu geldt dat de deelnemingsvoordelen die de deelneming gaat opleveren pas zijn vrijgesteld voorzover deze meer bedragen dan de bij BV D in aftrek gebrachte verliezen van f5 min. 5. (art. 13, lid 7) BV M heeft een deelneming in BV D1 die in Nederland is gevestigd. Deze BV D1 heeft twee buitenlandse vaste inrichtingen (v.i. 1 en v.i. 2) V.i. 2 wordt omgezet in een deelneming BV D2. Deze deelneming bevindt zich in handen van BV M. In een schema ziet een en ander er als volgt uit. Situatie 1 MBV Situatie 2 1 ' BVD1 v.i. I v.i. 1 2 Op het moment van omzetting van v.i. 2 in BV D2 is er door BV D1 aan v.i.-verliezen ter zake van v.i. 2 ten laste van haar Nederlandse resultaat een bedrag van f 10 min. gebracht; v.i. 1 heeft winst behaald, noch verlies geleden. Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 4 3

4 Na de omzetting geschiedt het volgende: Jaar 1: v.i. 1 behaalt f3 min. winst. Op grond van art. 3, derde lid. Besluit voorkoming dubbele belasting (verder B.V.D.B.) te verrekenen met f 10 min. uit voorgaande jaren. Voor art. 13, lid 7 Wet Vpb. resteert dan f7 min. Ook voor de toepassing van art. 3, derde lid, B.V.D.B, resteert van f7 min. Jaar 2: BV D2 keert f4 min. dividend uit; op grond van art. 13, lid 7, Wet Vpb. is dat belast. Voor de toepassing van art. 13, lid 7, resteert dan nog f3 min. (7-4). Dit geldt ook voor het B.V.D.B. Jaar 3: v.i. 1 behaalt 10 min. winst. Voorkoming dubbele belasting wordt gegeven voor f7 min. (10-3). De f 3 min. die nog resteerde aan oude verliezen wordt verrekend met winst uit v.i. 1 van dit jaar. Voor art. 13, lid 7, Wet Vpb. resteert nu geen bedrag meer. Jaar 4: BV D2 keert f5 min. dividend uit. Daar nu geen te verrekenen bedrag op grond van art. 3, derde lid, B.V.D.B, en art. 13, zevende lid, Wet Vpb. meer aanwezig is, valt die f5 min. onder de deelnemingsvrijstelling. 6. (art. 13a, lid 3) Tijdlijn Staking Ontbinding JL ^L r-jl I BV opgericht in jaar 1. De activiteiten (onderneming) nagenoeg geheel gestaakt in jaar 8; in jaar 9 volgt staking van het restant. Ontbonden/ geliquideerd in jaar 10. Dividenden uitgekeerd in jaren 5 t/m 10 dienen bij de liquidatie-uitkering te worden geteld. 7. (art. 13a, leden 4 en 5) BV M heeft de aandelen in BV T die op haar beurt weer de aandelen in BV D heeft. BV T houdt zich onder meer bezig met de produktie van fietsen en BV D met de produktie van fietsbanden. De waarde van BV T bij de verwerving door BV M was f 10 min.; BV D is voor f4 min. door BV T verworven; dat is ook de waarde op het moment dat BV M BV T aankoopt. De zaken gaan niet goed en BV M besluit BV T is liquideren. De aandelen in D worden bij de liquidatie als onderdeel van de liquidatieuitkering uitgekeerd. De liquidatieuitkering bedraagt f2 min. zijnde de waarde ad f 1 min. van de eigen onderneming van BV T en de waarde ad f 1 min. van de aandelen BV D. Het liquidatieverlies is dus f8 min. De waardedaling van BV T is nu te splitsen in een waardedaling van f3 min. op grond van verliezen geleden in BV D en een waardedaling van f5 min. op grond van de slechte resultaten in BV T zelf. Het niet aftrekbare deel als is bedoel in artikel 13a, vierde lid, bedraagt nu f3 min., afkomstig uit BV D. Het aftrekbare liquidatieverlies is dus f8 min. -/- f3 min. is f 5 min. De waarde van de aandelen in D bedraagt ten tijde van de verkrijging door BV M - bij de liquidatie van BV T - f 1 min. Op grond van het vijfde lid, tweede volzin wordt het door M voor D opgeofferde bedrag echter verhoogd met f3 min. tot 4 min. Bij een eventuele liquidatie van BV D kan het liquidatieverlies alsnog tot uitdrukking komen. Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 4 4

5 8. (art. 13a, leden 4 en 5) Zie voorbeeld 7. BV T realiseert met haar produktie winst noch verlies, maar de waarde is door verliezen in BV D toch gedaald naar f 7 min. en BV T wordt wederom geliquideerd en de aandelen in D worden wederom aan de moeder uitgekeerd. Er ontstaat dan een liquidatieverlies van f3 min., dat echter door toepassing van art,. 13a, vierde lid, niet als aftrekbaar verlies kan worden aangemerkt: f3 min. -/- f3 min. = 0. Evenals in het voorgaande voorbeeld geldt voor BV M als opgeofferd bedrag ter zake van BV D f 4 min. 9. (artikel 13a, leden 4 en 5) BV M en BV T hebben samen BV D opgericht. Ze hebben elk nominaal f5 min. aandelen. Het gaat niet zo goed met D en op een zeker moment koopt BV alle aandelen in T voor f 2 min. (de 50%-deelneming in D was het enige actief van T). Twee jaar later besluit M om T te liquideren waarbij de aandelen D worden uitgekeerd aan M. De waarde van de deelneming van T is op dat moment f 1 min. Weer een jaar later liquideert M D; de liquidatieuitkering bedraag f 1 min. Bij de liquidatie van T leidt de berekening van artikel 13a, tweede lid, tot een verlies van f 1 min. Op grond van het vierde lid is evenwel geen liquidatieverlies aanwezig. Als opgeofferd bedrag voor de bij liquidatie van T verkregen deelneming geldt op grond van het vijfde lid f 2 min. BV M heeft aldus in totaal een 100%-deelneming in D met een totaal opgeofferd bedrag van f7 min. Bij liquidatie van D komt derhalve een liquidatieverlies van f6 min. tot uitdrukking. 10. (art. 13a, lid 6, onderdeel a) BV M heeft een deelneming in de buitenlandse BV A. BV A maakt verliezen en besloten wordt tot liquidatie van de BV, waarbij de onderneming zal worden voortgezet door de eveneens buitenlandse, niet met BV M verbonden BV B. De onderneming wordt daartoe overgedragen aan BV B. Het liquidatieverlies bedraagt f2,5 min. Op het moment van ontbinding waren er in BV A nog onverrekende verliezen ten bedrage van f3 min. Indien BV B ten aanzien van deze f3 min. de mogelijkheid krijgt, van de Mogendheid in welker gebied zij is gevestigd, om deze verliezen met de toekomstige resultaten te verrekenen, dan wordt bij BV M geen rekening gehouden met het liquidatieverlies. 11. (art. 13a, lid 7) In Nederland is gevestigd de BV NL. De aandelen zijn in handen van de in het buitenland gevestigde BV X voor 50% en de in Nederland gevestigde BV Y voor 50%. De aandelen van deze beide BV's zijn in handen van de ook in het buitenland gevestigde BV M. In de BV NL (een fiscale eenheid) worden drie soorten activiteiten bedreven: financiering, onroerend-goed-exploitatie en staalproduktie. Deze drie leveren resp. f3 min., f2 min. en f 1 min. winst op. De BV NL heeft ook nog een deelneming in de in het buitenland gevestigde BV D, welke zich bezighoudt met de winning van ijzererts en de levering daarvan aan BV NL. BV D wordt geliquideerd en er resteert voor BV NL een liquidatieverlies van f3 min. Op grond van artikel 13a, zevende lid, is in het jaar van liquidatie een bedrag van f 1 min. te verrekenen met de winst in BV NL behaald met de staalproduktie. Het restant van f2 min. is verrekenbaar met de winst uit de staalproduktie van de drie voorafgaande en de acht volgende jaren. 12. (art. 13a, lid 7) In Nederland is gevestigd de BV NL. De aandelen van deze BV zijn in handen van de buitenlandse BV X voor 40% en van de binnenlandse BV's Y en Z voor ieder 30% De aandelen van de BV's X en Y worden gehouden door de in het buitenland gevestigde BV M en wel voor 100% van de aandelen X en voor 50% van de aandelen Y. De buitenlandse BV M heeft uiteindelijk dus een belang van 55% bij BV NL. BV NL (een fiscale eenheid) bedrijft twee soorten activiteiten: fabricage van tuinverlichting en groothandel in sportartikelen. De activiteiten in BV NL leveren respectievelijk f2 min. verlies en f 3 min. winst op. Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 4 5

6 BV NL heeft ook nog een deelneming in de in het buitenland gevestigde BV D, die zich bezighoudt met de produktie van sportschoenen. BV D levert ook aan BV NL. De BV D wordt geliquideerd en er resulteert een liquidatieverlies van f2,5 min. Het liquidatieverlies kan alleen ten laste van het resultaat uit de groothandel worden gebracht. Dat resultaat was f3 min. winst zodat het volledige liquidatieverlies ad f2,5 min. kan worden gecompenseerd. Voor BV NL resteert er een verlies van f 1,5 min. (2 min. verlies fabricage tuinverlichting minus 0,5 min. winst groothandel sportartikelen). 13. (art. 13b, lid 1) BV M liquideert een buitenlandse dochter en zet de onderneming daarvan in de vorm van een buitenlandse v.i. voorts. Alsdan wordt nog geen liquidatieverlies in aanmerking genomen. Op verzoek van de belastingplichtige wordt dit liquidatieverlies echter al wel vastgesteld. Het opgeofferde bedrag voor de geliquideerde deelneming bedraagt: Waarde ten tijde van de liquidatie: 300 (waarde v.i). Het liquidatieverlies is dan 700. BV M zet de onderneming nog twee jaar voort, maar de resultaten blijven negatief en men staakt de onderneming alsnog. Het eerder niet in aanmerking genomen liquidatieverlies (700) kan dan alsnog ten laste van de winst worden gebracht. 14. (art. 13b, lid 2) Zie voorbeeld 13. Indien BV M de onderneming van de vaste inrichting na twee jaar overdraagt aan een dochtervennootschap (BV D) die de onderneming voortzet, mag BV M geen liquidatieverlies claimen. Het voor BV D opgeofferde bedrag dient verhoogd te worden. Het liquidatieverlies bedroeg 700. Hiermee dient het opgeofferde bedrag voor BV D te worden verhoogd. 15. (art. 13b, lid 2) BV M heeft een deelneming in BV T en deze heeft op haar beurt weer een deelneming in BV D. BV T houdt zich bezig met financiering en heeft daarnaast de deelneming in BV D verworven voor f6 min. De waarde van BV T bij de oprichting door M bedroeg f8 min. BV T wordt geliquideerd en BV D, waarvan de aandelen worden uitgekeerd aan BV M, zet de onderneming van BV T voort. De waarde van BV T ten tijde van de liquidatie is f 2 min., waarin is begrepen de waarde van BV D voor f 1 min.; er zijn in de laatste 3 jaren geen dividenduitkeringen gedaan. De berekening van artikel 13a, tweede lid, leidt tot een verlies van f6 min. Na toepassing van het vierde lid resteert een liquidatieverlies van f 1 min. Het opgeofferde bedrag ter zake van BV D wordt in eerste aanleg f6 min. (op grond van het vijfde lid). Omdat BV D het bedrijf van BV T voortzet wordt het liquidatieverlies ter zake van BV T - ad f 1 min. - niet in aanmerking genomen, maar bij het voor BV D opgeofferde bedrag gevoegd, dat aldus f7 min. bedraagt ten tijde van de verwerving. Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 4 6

7 B. Enige voorbeelden waarbij het voorgestelde regime niet afwijkt van de huidige regeling 1. (art. 13a, leden 1 en 2) BV X heeft een deelneming in BV Y. Voor deze deelneming heeft BV X opgeofferd f 5 min. Als gevolg van een ongelukkig beleid leidt BV Y grote verliezen en wordt geliquideerd. De liquidatie-uitkering aan BV X bedraagt f 1 min.; er zijn geen dividenden uitgekeerd. BV X mag ten laste van haar resultaat een bedrag van f4 min. brengen. 2. (art. 13a, lid 7) In Nederland is gevestigd de BV NL. De aandelen worden gehouden door de in het buitenland (A) gevestigde BV X voor 60% en de in Nederland gevestigde BV Y voor 40%. BV NL heeft zelf weer de aandelen van de in het buitenland (B) gevestigde BV D. BV NL houdt zich bezig met de produktie van staal en BV D houdt zich bezig met de winning van ijzererts. BV D levert het ijzererts aan BV NL. BV D wordt geliquideerd en er resteert een liquidatieverlies van f3,5 min. Dit verlies is geheel aftrekbaar van de door BV NL behaalde winst, aangezien het aanhouden van BV D lag in de lijn van de activiteiten van BV NL. Situatie: BV. X / BV Y 60% X ^ 40% Buitenland BV NL Nederland A ^ 100%,-''',''' Buitenland B i BV. D. 3. (art. 13a, lid 7) In Nederland is gevestigd de BV NL. De aandelen van deze BV zijn in handen van de in het buitenland gevestigde BV's X, Y en Z voor respectievelijk 40%, 30% en 30%. De aandelen van BV Y en BV Z zijn voor 100% in handen van de in Nederland gevestigde BV M. BV NL heeft een deelneming in een in het buitenland gevestigde BV L. Wanneer BV L wordt geliquideerd, zal het liquidatieverlies in zijn geheel aftrekbaar zijn bij de BV NL, daar het belang bij BV NL uiteindelijk niet voor meer dan 50% in handen is van één buitenlands lichaam. Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 4 7

8 BIJLAGE 3 Overzicht van de financiële gevolgen voor de rijksbegroting 1. Behoort bij wetsontwerp inzake: Herziening van de deelnemingsvrijstelling in de vennootschapsbelasting 2. Ingediend/Ingezonden: 1. Omschrijving van het voorstel: Zie 1 2. Beoogde datum van inwerkingtreding: Tweede dag na plaatsing in het Staatsblad Financiële gevolgen voor de Begrotingsjaar X Meerjarenramingen rijksbegroting (in miljoenen (laatst ingediende guldens) begroting) Uitgaven (jaarx+1) (jaarx+2) (jaarx+3) (jaarx + 4) Specificatie e.v. 2. Totaal 3. Reeds opgenomen in begroting en in meerjarenramingen 4. Verhoging/Verlaging t.o.v. begroting en meerjarenramingen Ontvangsten Specificatie e.v. 2. Totaal 3. Reeds opgenomen in begroting en in meerjarenramingen 4. Verhoging/Verlaging t.o.v. begroting en meerjarenramingen Toelichting op de raming: De meeropbrengst wordt voor 1988 op transactiebasis geraamd op ƒ 170 min.; op kasbasis ƒ 85 min. Compensatie: Prestatiegegevens: Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 4 8