Innovatie op de werkvloer. Sport en Innovatie Innovatie op de werkvloer

Transcriptie

1 Sport en Innovatie

2 Deelnemende experts: Cees van Bladel Hanno van der Loo Roald van der Vliet Aart van der Wulp Dit hoofdstuk geeft een kijk in de keuken van de topsportpraktijk. Zit de Nederlandse sport echt te wachten op de nieuwste technische snufjes en de modernste trainingsmethodieken? Of trekken onze nationale helden veel liever hun oude zwempak aan en halen de trainers hun beproefde schema s van de plank? En hoe ziet de coach zijn rol? Kan hij al die nieuwe ontwikkelingen nog wel bijbenen? Bestaat de kans dat hij over een paar jaar niet meer is dan het hulpje van de computer? Jan Willem van der Wal legde deze vragen voor aan een viertal experts. Dat zijn de managers van de drie InnoSportLabs die ons land rijk is: De Tongelreep, Thialf en Papendal (waarvan de laatste nog in de opstartfase verkeert): Roald van der Vliet, Aart van der Wulp en Hanno van der Loo. De vierde gesprekspartner is ex-topzeiler Cees van Bladel, die verbonden is aan de stichting Sports & Technologie. Hoe innovatief of hoe conservatief zijn Nederlandse topsporters? Van der Wulp: De schaatssport staat in ieder geval heel wat minder terughoudend tegenover innovaties dan een aantal jaren geleden. Dat heeft zeker te maken met de invloed van de klapschaats. Anderzijds merk ik dat de topsporters zich afvragen waarom ze eigenlijk moeten innoveren als ze toch al kampioen zijn. Ze weten verstandelijk wel dat ze niet stil mogen blijven zitten, maar ze staan niet te springen om veranderingen. Van Bladel: In het zeilen hechten de coaches heel sterk aan de basisvaardigheden: goed starten, een goed kruisvak varen, zeilen is een ervaringssport. Pas als hun zeilers dat onder de knie hebben, willen ze wel eens nadenken over innovaties. Dat wordt gezien als een volgende stap, terwijl ik denk: je moet én én doen. Een klein groepje coaches doet dat nu ook. Van der Vliet: Toen Pieter van den Hoogenband zijn wereldrecords nog had staan, was er geen vuiltje aan de lucht. Maar nadat hij bij een WK als zesde was geëindigd, zei hij: Kom maar op. Toen zijn we onder meer aan zijn start gaan werken. De klasse van Jacco Verhaeren als coach is dat hij ziet dat we het fieldlab in de Tongelreep hard nodig hebben om zwemland nummer 1 te worden. Maar wereldrecords van anderen zijn altijd een échte aanjager voor innovaties. Van der Loo: Dat is toch raar, want iedereen weet dat records er zijn om verbeterd te worden. Van Bladel: In het zeilen zie je juist dat de sporters eindeloos met het verbeteren van hun materiaal bezig kunnen zijn. Dat kan ook aanleiding geven tot conflicten. De zeilers in 68

3 de Tornado-klasse waren in april 2008 nóg bezig met veranderingen aan hun materiaal, terwijl de bond had gesteld dat de keuzes ver vóór de Spelen gemaakt moesten zijn. Een tennisser geef je ook niet op de dag van de Wimbledon-finale een nieuw racket. Die zeilers zijn toen hun eigen weg gegaan. Ik heb er ook wel weer begrip voor, want die jongens worden gek als je ze tegenhoudt in hun streven naar perfectie. Je kunt daar ook heel veel energie uithalen. Van links naar rechts: Aart van der Wulp, Cees van Bladel, Jan Willem van der Wal, Roald van der Vliet en Hanno van der Loo. Van der Loo: Omgekeerd kun je ook stellen dat al dat zoeken en experimenteren tijd en energie kost. Zo n nieuw zwempak krijg je aangereikt en dat bewijst zichzelf. Maar bij veel innovaties moet je lang zoeken naar de juiste oplossing en dat vergt veel inzet van de sporter. Hoe staan onze topsporters ten opzichte van het steeds meten van hun prestaties? Van Bladel: Bij meetmethodes waar de sporter zelf geen last van heeft, speelt dit uiteraard geen rol. Dan lever je de informatie aan de coach. Op dit moment worden veel innovaties en het testen ervan bewust weggehouden bij de topsporters. Ik zou zelf liever zien dat ze eerder in het proces betrokken raken om goede feedback te geven. Het maakt ze ook bewust van de noodzaak om te zoeken naar die laatste twee procent om sneller, hoger te gaan. 69

4 Van der Wulp: In het schaatsen ligt dat wat anders. Daar beslissen de rijders veelal niet zelf, maar zitten ze in een programma van hun ploeg of van de bond. Van der Vliet: Verandering van bewegingspatronen kost nu eenmaal veel tijd. Je hebt te maken met de trits: aanleren - verbeteren - toepassen - automatiseren. Maar het blijft noodzakelijk als je wilt profiteren van de nieuwe mogelijkheden. Pas toen we met onderwatercamera s de keerpunten van de zwemmers goed in beeld kregen, konden we door onderlinge vergelijkingen analyseren welke grote fouten er nog gemaakt worden. Dat verbaasde mij eerlijk gezegd. Jan Willem van der Wal (links) en Roald van der Vliet. Van der Wulp: De ene sporter is er ook makkelijker in dan de ander. Toen de klapschaats werd geïntroduceerd, ontkende een grote groep schaatsers eerst dat je er sneller mee zou kunnen rijden. Anderen dachten dat het vooral iets voor vrouwen zou zijn. De een reed er zo op weg, de ander had een heel seizoen nodig om eraan te wennen. Dat was de reden waarom Annamarie Thomas die schaatsen aanvankelijk weigerde te gebruiken, hoewel ze wist dat ze daardoor geen kampioen zou worden. Maar in het algemeen geldt wel: als je concurrentie iets heeft waar jij nog niet over beschikt, heb je al verloren, of er nu sprake is van alleen een mentaal voordeel of ook van een werkelijke voorsprong. 70

5 Sport en Kennis Deze preview is een gedeelte uit het boek: Nieuwe wegen naar winst Sport en innovatie Meer informatie Voor meer artikelen en andere uitgaven kunt u terecht op