Electrofysiologie en Ablatiebehandeling

Transcriptie

1 Electrofysiologie en Ablatiebehandeling T +32(0) F +32(0) info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken Medisch Centrum André Dumont Stalenstraat 2a B 3600 Genk

2 WELKOM Wij hopen dat u, na het lezen van deze brochure, goed geïnformeerd bent, maar mocht u nog vragen hebben dan kunt u terecht bij uw arts of de verpleegkundigen. We wensen u een spoedig herstel! Namens de artsen en de verpleegkundigen van de cardiologische afdeling. INHOUDSTAFEL 1. EFO en Ablatiebehandeling Wat is een EFO? 1.2 De voorbereiding 1.3 Het onderzoek 1.4 Wat is een ablatie? 1.5 Nazorg 1.6 Complicaties 2. VKF-Ablatie Wat is een VKF-ablatie? 2.2 De voorbereiding 2.3 Nazorg 2.4 Meest voorkomende complicaties (slechts zelden) Inhoudsverantwoordelijke: dr. M. Vrolix (Cardioloog) Maart Ziekenhuis Oost-Limburg l Brochure: BR EFO en Ablatiebehandeling

3 01 EFO EN ABLATIE- BEHANDELING Het Elektrofysiologisch onderzoek (=EFO) en de ablatie 1.1 Wat is een EFO? Het elektrofysiologisch onderzoek dient om na te gaan of er zich bij u hartritmestoornissen voordoen. Het is mogelijk dat u een klachtenpatroon heeft dat de aanwezigheid van zo n stoornis waarschijnlijk maakt. Eens dit vermoeden bevestigd is, kan - in overleg met u beslist worden deze hartritmestoornis te behandelen met radiofrequente ablatie. Via een katheter wordt dan de plaats waar de ritmestoornis ontstaat, vernietigd. Dit gebeurt door de punt van de katheter te verwarmen door middel van radiofrequente golven. 1.2 De voorbereiding Voor een elektrofysiologisch onderzoek wordt u opgenomen in het ziekenhuis. Uw cardioloog bespreekt vooraf met u of u tijdelijk moet stoppen met bepaalde medicijnen zoals antistollingsmedicatie, zoals bvb. Marcoumar,Pradaxa, Eliquis, Xarelto,... Eventueel moet er met andere medicijnen gestart worden, bvb. met Clexane, die toegediend wordt onder de vorm van spuitjes in de buik. Asaflow en aspirine mag u gerust verder innemen. Breng zeker al uw medicatie mee wanneer u naar het ziekenhuis komt, en evt. ook de attesten die nodig zijn voor uw werk, de verzekering, Bij de opname zal een verpleegkundige u vragen stellen over o.a. allergieën, medicatie, dieet,. Er zal ook nog bloed afgenomen worden. Op de dag van het onderzoek moet u nuchter zijn. Dit betekent dat u de avond voordien, vanaf middernacht, niet meer mag eten, drinken en roken. Voordat u naar de onderzoekszaal gebracht wordt zal uw liesstreek geschoren worden. U krijgt ook een infuus. Bovendien zal de verpleegkundige u vragen een operatieschortje aan te doen. Indien nodig krijgt u kalmerende medicatie. Brochure: BR EFO en Ablatiebehandeling l Ziekenhuis Oost-Limburg 3

4 1.3 Het onderzoek In de EFO-zaal zal u meerdere dokters, verpleegkundigen zien. Er zijn ook heel wat toestellen die gebruikt worden om uw hart in beeld te brengen en om het ritme van het hart te beïnvloeden en te bewaken. De röntgenstralen om uw hart in beeld te brengen zijn niet schadelijk voor u, de patiënt, maar wel voor een ongeboren kind. Daarom wordt geen EFO of ablatie bij zwangeren uitgevoerd. Als u op de behandelingstafel ligt, worden meerdere elektroden op uw lichaam gekleefd. U wordt met steriele doeken bedekt en enkel het aangezicht wordt vrijgelaten. De plaats waar de katheters worden ingebracht, wordt plaatselijk verdoofd. Algemene anesthesie kan gebeuren indien de arts dit nodig acht of bij bepaalde procedures. Er zullen een paar buisjes in een bloedvat in de lies (in sommige gevallen in de hals) worden ingebracht en u krijgt een antistollingsmiddel (heparine) toegediend. Dit voorkomt dat het bloed op de katheters bloedklontertjes gaat afzetten. Eerst wordt uw normale hartritme een aantal keren gemeten. Van verschillende delen van uw hart wordt een cardiogram gemaakt. Zo kan uw arts heel precies vaststellen hoe lang het duurt voordat een elektrische prikkel uit de voorkamers in de kamers van uw hart aankomt. Daarna zal de cardioloog proberen een eventuele hartritmestoornis kunstmatig op te wekken. Hij stuurt via de elektrodekatheter extra prikkels naar 4 Ziekenhuis Oost-Limburg l Brochure: BR EFO en Ablatiebehandeling

5 het hart. Soms worden bepaalde medicijnen toegediend om uw hart nog wat gevoeliger te maken voor deze prikkels van buitenaf. Deze medicijnen krijgt u via een apart infuusnaaldje in uw arm of via het hulsje in uw lies waar ook de katheters door worden geschoven. Als het lukt om de ritmestoornis op te wekken, kunt u uw hart op hol voelen slaan. Soms wordt een patiënt hier duizelig van of verliest hij zelfs het bewustzijn. De ritmestoornis wordt vastgelegd op een cardiogram. Als de ritmestoornis niet vanzelf overgaat, zullen korte elektrische prikkels, via de katheter, gegeven worden om de stoornis weer te stoppen. Zodra het onderzoek voldoende duidelijk heeft gemaakt wat het probleem is en welke behandeling er verder moet gebeuren, bespreekt de cardioloog dit met u. Er zijn 4 mogelijkheden: Het onderzoek is normaal. Bij veel stoornissen is het zinvol om op een later tijdstip een ablatie uit te voeren, een inwendige defibrillator of een pacemaker te implanteren. Soms wordt onmiddellijk een proefbehandeling uitgevoerd met een ritmeverbeterend medicijn (=anti-aritmica). Dat middel wordt via een infuus ingespoten. Vervolgens wordt de ritmestoornis opnieuw opgewekt om te zien of het medicijn werkt. Er kan meteen een ablatie uitgevoerd worden. Brochure: BR EFO en Ablatiebehandeling l Ziekenhuis Oost-Limburg 5

6 1.4 Wat is een ablatie? Ablatie is een behandeling die aansluitend aan een EFO kan plaatsvinden, óf nadien. Met behulp van een soort wisselstroom kan het puntje van de katheter verwarmd worden tot ongeveer 50 graden, en daarmee worden heel precies kleine stukjes weefsel in het hart weggebrand. Er ontstaat dan een klein littekentje waarvan de doorsnede en de diepte enkele millimeters bedraagt. Deze handeling wordt meerdere keren herhaald. U voelt een warm of branderig gevoel, dat pijnlijk kan zijn. Daarom is het soms nodig dat u een narcose krijgt. Dit wordt u dan in de katheterisatiekamer meegedeeld. Met een ablatie kan men verschillende oorzaken van een ritmestoornis behandelen. Als er bijvoorbeeld een abnormale elektrische verbinding tussen de voorkamers en kamers van uw hart is, kan die onderbroken worden met behulp van een ablatie. Soms ontstaan er elektrische prikkels in het hart, op een plaats buiten de normale geleidingsbanen. Zo n plaats wordt ook met ablatie uitgeschakeld. Het is de bedoeling dat er na de ablatie geen ritmestoornis meer optreedt. Dit wordt gecontroleerd door u medicatie te geven die het hart gevoeliger maakt voor prikkels en die dus probeert de ritmestoornis opnieuw op te wekken. Bij een hardnekkige ritmestoornis wordt een ablatie van de bundel van His uitgevoerd. In dit geval heeft u een pacemaker nodig, omdat de verbinding tussen de voorkamers en kamers in uw hart verbroken wordt, waardoor de hartslag te veel vertraagt. 1.5 Nazorg Na een EFO en ablatie (behalve na een VKF-ablatie; zie daarvoor verder) worden de buisjes in de katheterisatiekamer zelf verwijderd. In de lies wordt een drukverband aangebracht dat ter plaatse moet blijven tot de volgende ochtend. Afhankelijk van de dikte van de katheters krijgt u 4 tot 6u bedrust voorgeschreven. Na de ablatie wordt uw hartritme 6 Ziekenhuis Oost-Limburg l Brochure: BR EFO en Ablatiebehandeling

7 02 VKF-ABLATIE op uw kamer verder gecontroleerd tot de volgende dag met behulp van telemetrie (= continue monitoring). Na uw verblijf in het ziekenhuis mag u een week niet met de wagen rijden. U mag geen ligbad nemen omwille van de bloedvatverwijdende werking van warm water. Douchen mag wel. U dient zware druk op de liezen te vermijden: fietsen, zwaar tillen of persen tijdens een WC-bezoek mag niet. 6 weken na het onderzoek zal u op raadpleging moeten komen voor controle. 1.6 Complicaties Overgevoeligheid Bloeduitstorting Bewustzijnsverlies Pericardvocht AV-block (implantatie pacemaker is dan noodzakelijk) De voorkamerfibrillatie-ablatie. 2.1 Wat is een VKF-ablatie? De behandeling met radiofrequente ablatie van voorkamerfibrilleren (= VKF) gebeurt door een zogenaamde pulmonale venen isolatie (= PVI). Voorkamerfibrillatie ontstaat vanuit elektrische impulsen uit de longvenen (= aders). Het doel van de behandeling is een elektrische isolatie van alle pulmonaalvenen van de linkervoorkamer te bekomen. Dit gebeurt op geleide van de anatomie (daarom wordt een CT uitgevoerd vóór procedure) en elektrische signalen. Met behulp van een soort wisselstroom kan men het puntje van de katheter verwarmen tot ongeveer 50 graden, en daarmee heel precies kleine stukjes weefsel in het hart, ter hoogte van de pulmonaalvenen, wegbranden. Er ontstaat dan een klein littekentje waarvan de doorsnede en de diepte enkele millimeters bedragen. Brochure: BR EFO en Ablatiebehandeling l Ziekenhuis Oost-Limburg 7

8 Deze handeling wordt meerdere keren herhaald. Dit veroorzaakt een warm, branderig en pijnlijk gevoel. Daarom krijgt u een narcose. Het is de bedoeling dat er na de VKF- ablatie geen ritmestoornis meer optreedt. Dit wordt gecontroleerd door u medicatie te geven die het hart gevoeliger maakt voor prikkels en die dus probeert de ritmestoornis opnieuw op te wekken. 2.2 De voorbereiding Bij opname Voor een ablatie wordt u opgenomen in het ziekenhuis. U dient reeds daags voordien rond de middag naar het ziekenhuis te komen. Er wordt dan een CT van uw borstkas genomen. Uw cardioloog bespreekt met u of u bepaalde medicatie tijdelijk moet stoppen bvb. antistollingsmiddelen zoals Marcoumar, Pradaxa, Eliquis, Xarelto,... Eventueel moet er met andere medicijnen gestart worden, bvb. met Clexane of Fraxodi, die toegediend worden onder vorm van spuitjes in de buik. Bij de opname zal een verpleegkundige u vragen komen stellen over eventuele overgevoeligheid voor bepaalde medicatie, een dieet, allergieën,.. Breng zeker uw medicatie mee wanneer u naar het ziekenhuis komt, en evt. ook de attesten die nodig zijn voor uw werk, de verzekering, Uw beide liezen, schouders en eventueel uw rug worden geschoren. Er wordt ook een elektrocardiogram (= EKG) gemaakt. De avond voor de ingreep Op de dag van het onderzoek moet u nuchter zijn. Dit betekent dat u de avond voordien, vanaf middernacht, niet meer mag eten, drinken en roken. U dient een vragenlijst in te vullen, die eventueel nog met een anesthesist wordt overlopen. De dag van de ingreep Een verpleegkundige zal u vragen zich te douchen met een ontsmettende zeep (Hibiscrub), en daarna een operatieschortje aan te trekken. Kunstgebit, juwelen en 8 Ziekenhuis Oost-Limburg l Brochure: BR EFO en Ablatiebehandeling

9 bril, moet u uitdoen. Draag ook geen make-up. In de operatiekamer krijgt u een infuus voor de algemene verdoving, en omdat de procedure toch wel een tijd kan duren, wordt soms een sonde in uw blaas gestoken die verwijderd wordt zodra uw bedrust ten einde is. 2.3 Nazorg Als de behandeling gedaan is, worden de katheters verwijderd in de operatiekamer. Dit is afhankelijk van de bloedstolling. Nadien krijgt u een drukverband dat ter plaatse blijft tot de volgende ochtend en er wordt u 6u bedrust voorgeschreven. Uw hartritme wordt bewaakt door middel van telemetrie (= continue monitoring). Op de dag na de procedure zal een EKG (= elektrocardiogram) en een TTE (= echo van het hart om vocht rond het hart op te sporen) gemaakt worden. Na een ablatie dient u gedurende een tijdje een antistollingsmiddel te nemen. Dit voorkomt dat er zich stolsels op de ablatieletsels vormen. De cardioloog zal met u bespreken wat in uw specifiek geval nodig is. Verder moet u een aantal keren op raadpleging komen voor een controle. De eerste raadpleging zal voor een VKF-ablatie na 6 weken voorzien worden, voor elke andere ablatie kan dat variëren tussen 4 en 8 weken na de ingreep. Hoe vaak u op raadpleging zal komen hangt af van de ritmestoornis. 2.4 Meest voorkomende complicaties (slechts zelden) Overgevoeligheid voor de gebruikte geneesmiddelen, kleefpleisters, ontsmettingsmiddelen,.. Bloeduitstorting ter hoogte van de prikplaats. Vocht in het hartzakje door beschadiging van de hartspier (dit kan worden weggehaald). Stolsel op de katheter (antistolling tijdens procedure voorkomt dit in grote mate). Brochure: BR EFO en Ablatiebehandeling l Ziekenhuis Oost-Limburg 9

10 NOTITIES 10 Ziekenhuis Oost-Limburg l Brochure: BR EFO en Ablatiebehandeling

11 Brochure: BR EFO en Ablatiebehandeling l Ziekenhuis Oost-Limburg 11

12 Schrijf u in op onze nieuwsbrief via BR0032