GEO GEO Terrestrische Systemen en hun Ruimtelijke Patronen. Elisabeth Addink

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "GEO GEO Terrestrische Systemen en hun Ruimtelijke Patronen. Elisabeth Addink"

Cecilia Cools
6 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 GEO GEO Terrestrische Systemen en hun Ruimtelijke Patronen Elisabeth Addink 1

2 Doel Inzicht verschaffen in de ruimtelijke samenhang tussen klimaat, lithologie, bodem en vegetatie op mondiaal, regionaal en lokaal schaalniveau; Basiskennis verschaffen van bodemkunde en vegetatiekunde; Inzicht verschaffen in de belangrijkste bodemvormende processen en bodemvormende factoren; Doel (2) Inzicht verschaffen in vegetatieprocessen en de relatie met omgevingsfactoren en de daaruit voortkomende vegetatiepatronen op diverse schaalniveaus (mondiaal, regionaal, lokaal); Basiskennis verschaffen van aardobservatietechnieken en het gebruik van deze technieken voor het waarnemen van ruimtelijke patronen van vegetatie. 2

3 Website Mededelingen Powerpoints van gegeven colleges Practicumopgaven Studiewijzer, rooster, etc. Blackboard Literatuurbundel + extra pagina s Powerpoints Practicumopdrachten Posterdocumentatie Rooster, studiewijzer, etc 3

4 Rooster Roosterwijzigingen: Do 13 sept college 9-11 (ipv 9-13) Ma 17 sept college (ipv 13-17) Do 20 sept college vervalt Ma 24 sept college (ipv 13-17) Ma 15 okt college vervalt Alle donderdagmiddagen vervallen Ma 29 oktober extra college Werkvormen Hoorcolleges Practica Poster 28 september eerste versie inleveren (pdf) Week 42 definitieve versie inleveren (A3) Eigen opdracht 4

5 Opzet Colleges Geofactoren Mondiale patronen Systemen Bodemprocessen Vegetatieprocessen Regionale patronen Analyse satellietbeelden Opzet Practica 1. Kennismaken met aardobservatiebeelden 2. Interpretatie en Classificatie van beelden 3. Spectrale Vegetatie Index 4. Patronen Wereldwijd Groep 1 A t/m K dinsdagochtend Groep 2 L t/m Z donderdagochtend Aanwezigheid bij de practica is verplicht. Week 41 alle opdrachten afgetekend. Kleurpotloden mee naar computerpractica 5

6 Wiskunde 1e jaar Wie 1e jaars wiskunde AW volgt, even melden in de pauze ivm practicumindeling Wisselen practicumgroep Wisselen van de dinsdag naar de donderdagochtend kan: Vind iemand uit de andere groep die ook wil wisselen Meld het uiterlijk donderdag 13 september bij de docent 6

7 Eigen Opdracht (1) Er wordt in tweetallen gewerkt Ieder tweetal krijgt een regio in een klimaatzone toegewezen en bestudeert hiervan de geofactoren. Hiernaast wordt een satellietbeeld van de regio geanalyseerd en vergeleken met de verwachtingen op basis van de geofactoren. Eigen Opdracht (2) Bij het derde RS practicum (week 40) worden de regio s verdeeld. Op 29, 30 oktober en 1 november geeft ieder tweetal een presentatie van 10 minuten over de geanalyseerde regio. Geprinte hand-outs van deze presentatie worden daarbij ingeleverd. 7

8 Beoordeling Eindtoets (week 45): 60% Poster (28 sept en week 42): 20% Eigen opdracht (week 44/5): 20% Reparatie-opdracht alleen bij eindgemiddelde 5.00 tot Als je niet deel kunt nemen aan een beoordelingsonderdeel, meld je dan tijdig af (uiterlijk aan het begin van de toets/presentatie). Afwezigheid Toets Indien de student wegens ziekte niet kan deelnemen aan de toets, dient een doktersverklaring te worden ingeleverd bij de secretaris van de examencommissie (mw. Ingrid Beekman). Zonder deze verklaring vervalt het recht op een vervangende of reparatie-opdracht. 8

9 Vandaag Praktische Zaken Geofactoren Klimaat en de wereldwijde patronen Poster Geofactoren Natuurlijke landschappen variëren wereldwijd, maar worden overal bepaald door de specifieke toestanden van de geofactoren 9

10 Copyright Matthias Jakob

11 11

12 12

13 Copyright Theo Scheepers 2002 Copyright Jeff Munro

14 14

15 Copyright Heather Viles

16 1. Klimaat 2. Lithologie 3. Reliëf 4. Hydrologie 5. Bodem 6. Vegetatie 7. Fauna Geofactoren Ruimtelijke schaal 16

17 Klimaat Wat is klimaat? Het langjarig gedrag van het weer. Wat is weer? De toestand van de atmosfeer Vocht Temperatuur Wind 17

18 Wat is klimaat? (2) Beschrijving van het gedrag van het weer (langjarig gemiddelde, 30jr) Seizoenen Gemiddelde/min/max temperaturen, verschillen (per etmaal, per maand, per seizoen) Neerslag (hoeveelheid, duur, verdeling over de tijd) Etc. Klimaatsturende factoren Zonne-energie Draaiing van de aarde Aardoppervlak (Land/Water) Reliëf Stand aard-as 18

19 Zonder broeikaseffect iedere nacht vorst Zonne-energie 30% gereflecteerd door wolken of aardoppervlak 23% geabsorbeerd door atmosfeer 47% geabsorbeerd door aardoppervlak 19

20 Zonder draaiing van de aarde Door draaiing van de aarde: Coriolis effect 20

21 Aardoppervlak Specifieke warmte (in J g 1 K 1 ) Water 4.18 Bodem 0.85 Lucht 1 Reliëf Beïnvloedt luchtstroming Luchttemperatuur neemt af met hoogte 21

22 22

23 Temperatuur bij stijging lucht Adiabatisch proces Niet verzadigde lucht -10K/km Verzadigde lucht -5K/km Stilstaande lucht toenemende hoogte -6.5K/km Seizoenen Aard-as 23

24 Aard-as NDVI = (NIR VIS) / (NIR + VIS) Latitudinal Variation of the Radiation Balance 24

25 February 2002 Water als warmtetransporteur Warmte capaciteit water 4 resp. 5 keer zo groot als die van lucht en bodem Verspreiding warmte vanaf de evenaar over de aarde door oceaan en wind 25

26 Oceaanstromingen 70% aardoppervlak bedekt door water Verantwoordelijk voor 40% van mondiaal warmtetransport (60% door wind) Oppervlakte stromingen gestuurd door overheersende wind 26

Scotia Neerslag Ontstaat als de luchtvochtigheid te

27 Oppervlaktetemperatuur Atlantische Oceaan Noordwest stroming (transport) van water en warmte langs Nova Scotia Neerslag Ontstaat als de luchtvochtigheid te groot wordt Relatieve luchtvochtigheid is afhankelijk van temperatuur 27

28 Vandaag Geofactoren Klimaatsturende factoren Warmtespreiding vanaf de evenaar 28

29 Vandaag Geofactoren 1. Klimaat 2. Lithologie 3. Reliëf 4. Hydrologie 5. Bodem 6. Vegetatie 7. Fauna Klimaatsturende factoren Warmtespreiding vanaf de evenaar Vandaag Geofactoren Klimaatsturende factoren Zonne-energie Draaiing van de aarde Aardoppervlak (Land/Water) Reliëf Stand aard-as Warmtespreiding vanaf de evenaar 29

30 Vandaag Geofactoren Klimaatsturende factoren Warmtespreiding vanaf de evenaar 40% oceanen, 60% wind Poster Poster op A3-formaat Onderwerp: vergelijking tussen twee ecozones 4 vd 9 ecozones: Periglaciaal Droge tropen Natte tropen Subtropen met winterregen (Mediterraan) 30

31 Aanpak Zoek wetenschappelijke artikelen via ISIweb of ScienceDirect Minimaal 3 artikelen Bedenk een onderzoeksvraag Maak een poster waarin je de vraag en het antwoord presenteert Waar moet je op letten? Vormgeving Indeling, verhouding tekst-figuur Inhoud Geef bronvermeldingen, zorg dat je verhaal één geheel wordt Verzorging Kleurgebruik, type-/spelfouten, leesbaarheid 31

32 Posteronderwerpen Verwering van graniet Verwering van kalksteen Massabewegingen Fysische bodemprocessen Chemische bodemprocessen Bosbranden Boskap Vegetatieontwikkeling Bodemerosie door water Winderosie Rivierregimes Hydrologische kringloop Overstromingen Infiltratiecapaciteit Verdeling onderwerpen op Blackboard Wisselen onderwerp Wisselen kan Meld het bij de docent 32

33 Data 28 september pdf via Blackboard Papieren versie (A3) meenemen in week 40 naar werkcollege (2 en 4 oktober) Verbeterde versie inleveren in week 42 bij practicum 33

Vergelijkbare documenten

GEO Ecozones vervolg Systemen. Vandaag

GEO Ecozones vervolg Systemen. Vandaag GEO2-4204 Ecozones vervolg Systemen Vandaag (Peri)glaciaal Mediterraan Subtropen zonder droge periode Subtropen zonder droge periode klimaat Warm en vochtig s zomers convectie > zware buien orkanen Subtropen