Afstemmingsverordening WWB Sluis 2013

Transcriptie

1 Verordening Pag. 1/8 Afstemmingsverordening WWB Sluis 2013 Hoofdstuk 1 Algemene bepalingen Artikel 1: Begripsomschrijving In deze verordening wordt verstaan onder: a. de wet: de Wet werk en bijstand (WWB); b. BBZ: het Besluit bijstandsverlening zelfstandigen 2004; c. algemene bijstand: de bijstand bedoeld in artikel 5, onderdeel b, van de wet; d. bijzondere bijstand: de bijstand bedoeld in artikel 5, onderdeel d, van de wet; e. bijstand: algemene en bijzondere bijstand; f. bijstandsnorm: de bijstandsnorm bedoeld in artikel 5, onderdeel c, van de wet; g. maatregel: het verlagen van de bijstand op grond van artikel 18, tweede lid, van de wet; h. het college: het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Sluis; i. benadelingsbedrag: het door het college te veel betaalde bedrag (met inbegrip van het gestelde in artikel 58 lid 5 WWB) aan bijstand; j. maand: kalendermaand; k. traject/voorziening: voorziening als bedoeld in artikel 7 WWB en in hoofdstuk 3 van de Reintegratieverordening WWB Artikel 2: Het opleggen van een maatregel 1. Als de belanghebbende naar het oordeel van het college tekortschietend besef van verantwoordelijkheid betoont voor de voorziening in het bestaan dan wel de uit de wet, de Wet Inburgering voortvloeiende verplichtingen niet of onvoldoende nakomt, met uitzondering van artikel 17, eerste lid van de wet, waaronder begrepen het zich jegens het college zeer ernstig misdragen, wordt overeenkomstig deze verordening een maatregel opgelegd. 2. Een maatregel wordt afgestemd op de ernst van de gedraging, de mate waarin de belanghebbende de gedraging kan worden verweten en de omstandigheden waarin hij verkeert. Artikel 3: Berekeningsgrondslag 1. De maatregel wordt toegepast op de bijstandsnorm. 2. In afwijking van het eerste lid kan de maatregel ook worden toegepast op de bijzondere bijstand indien: a. aan belanghebbende bijzondere bijstand wordt verleend met toepassing van artikel 12 van de wet; b. de verwijtbare gedraging van belanghebbende, in relatie met zijn recht op bijzondere bijstand, daartoe aanleiding geeft; c. aan belanghebbende bijzondere bijstand wordt verleend voor woonkosten en premie arbeidsongeschiktheidsverzekering in geval belanghebbende een zelfstandige is die bijstand voor levensonderhoud krachtens het BBZ ontvangt of heeft ontvangen. Artikel 4: Het besluit tot opleggen van een maatregel In het besluit tot opleggen van een maatregel worden in ieder geval vermeld: de reden van de maatregel, de duur van de maatregel, het percentage waarmee de bijstand wordt verlaagd, het bedrag waarmee de bijstand wordt verlaagd uitgaande van de uitkeringsnorm en, indien van toepassing, de reden om af te wijken van een standaardmaatregel.

2 Artikel 5: Horen van belanghebbende 1. Voordat een maatregel wordt opgelegd, wordt de belanghebbende in de gelegenheid gesteld zijn zienswijze naar voren te brengen. 2. Het horen van belanghebbende kan achterwege worden gelaten indien: a. de vereiste spoed zich daartegen verzet; b. de belanghebbende reeds eerder in de gelegenheid is gesteld zijn zienswijze naar voren te brengen en zich sindsdien geen nieuwe feiten of omstandigheden hebben voorgedaan; c. de belanghebbende niet heeft voldaan aan een verzoek van het college of van een derde aan wie het college met toepassing van artikel 7 van de wet werkzaamheden in het kader van de wet heeft uitbesteed, om binnen een gestelde termijn inlichtingen te verstrekken als bedoeld in artikel 17 en 41 van de wet, of artikel 38, tweede lid, van het BBZ; d. het college het horen niet nodig acht voor het vaststellen van de ernst van de gedraging of de mate van verwijtbaarheid; e. de belanghebbende aangeeft hiervan geen gebruik te willen maken. Artikel 6: Afzien van het opleggen van een maatregel Het college ziet af van het opleggen van een maatregel indien elke vorm van verwijtbaarheid ontbreekt of indien het daarvoor dringende redenen aanwezig acht. Artikel 7: Ingangsdatum en tijdvak 1. De maatregel wordt opgelegd met ingang van de eerst volgende kalendermaand volgend op de datum waarop het besluit tot het opleggen van de maatregel aan de belanghebbende is bekendgemaakt. Daarbij wordt uitgegaan van de voor die maand geldende bijstandsnorm. 2. In afwijking van het eerste lid kan de maatregel met terugwerkende kracht worden opgelegd, voor zover de bijstand nog niet is uitbetaald. 3. Indien de verlaging niet kan worden geëffectueerd, omdat de uitkering inmiddels is beëindigd, dan wordt de verlaging alsnog gerealiseerd door middel van herziening van de eerder verstrekte uitkering en/of door middel van verrekening van het nog openstaande vakantiegeld. 4. In afwijking van het eerste lid kan, voor zover het zelfstandigen betreft die een uitkering voor levensonderhoud in de vorm van een geldlening op grond van het BBZ hebben ontvangen, de maatregel met terugwerkende kracht worden betrokken bij de definitieve vaststelling van die bijstand. 5. Een maatregel wordt voor bepaalde tijd opgelegd. Een maatregel die voor een periode van meer dan drie maanden wordt opgelegd, wordt uiterlijk na drie maanden nadat deze ten uitvoer is gelegd heroverwogen. Artikel 8: Samenloop van gedragingen Als een belanghebbende zich gelijktijdig schuldig maakt aan verschillende gedragingen die het niet nakomen van een verplichting genoemd in artikel 2, eerste lid, inhouden, wordt voor het bepalen van de hoogte van de maatregel uitgegaan van de gedraging waarop de maatregel met het hoogste percentage is gesteld. Hoofdstuk 2 Niet of onvoldoende voldoen aan de plicht tot arbeidsinschakeling en tegenprestatie of de verplichtingen bedoeld in artikel 44a van de wet Artikel 9: Indeling in categorieën Gedragingen van belanghebbenden waardoor de verplichting op grond van artikel 9 van de wet niet of onvoldoende is nagekomen, worden onderscheiden in de volgende categorieën: 1. Eerste categorie: a. het zich niet tijdig laten registreren als werkzoekende bij het UWV of het niet tijdig laten verlengen van de registratie; b. overige gedragingen niet genoemd in de tweede en derde categorie. 2. Tweede categorie: a. het niet naar vermogen trachten algemeen geaccepteerde arbeid te verkrijgen; b. het niet of onvoldoende gebruik maken van een door het college aangeboden traject/voorziening, zoals genoemd in de Re-integratieverordening gemeente Sluis 2012 of de Verordening WI;

3 c. het niet of onvoldoende meewerken aan het opstellen, uitvoeren en evalueren van een plan van aanpak als bedoeld in artikel 44a van de wet; d. het niet of in onvoldoende mate meewerken aan een onderzoek naar de mogelijkheden tot arbeidsinschakeling; e. niet naar vermogen verrichten van door het college opgedragen onbeloonde maatschappelijk nuttige werkzaamheden; f. het niet of onvoldoende voldoen aan de aan de ontheffing verbonden re-integratie verplichtingen die een alleenstaande ouder heeft indien hem op grond van artikel 9a van de wet een ontheffing van de arbeidsplicht is verleend. 3. Derde categorie: a. het niet aanvaarden van algemeen geaccepteerde arbeid; b. het door eigen toedoen niet behouden van algemeen geaccepteerde arbeid. Artikel 10: De hoogte en duur van de maatregel 1. Onverminderd artikel 2, tweede lid, wordt de maatregel vastgesteld op: a. 10% van de bijstandsnorm gedurende een maand bij gedragingen van de eerste categorie; b. 50% van de bijstandsnorm gedurende een maand bij gedragingen van de tweede categorie; c. 100% procent van de bijstandsnorm gedurende een maand bij gedragingen van de derde categorie; 2. De duur van de maatregel als bedoeld in het eerste lid wordt verdubbeld, indien de belanghebbende zich binnen 24 maanden na bekendmaking van een besluit waarbij een maatregel is opgelegd, opnieuw schuldig maakt (recidive) aan een verwijtbare gedraging van dezelfde categorie. Met een besluit waarmee een maatregel is opgelegd wordt gelijkgesteld het besluit om daarvan af te zien op grond van dringende redenen, bedoeld in artikel De duur van de maatregel als bedoeld in het eerste lid wordt gesteld op zes maanden indien belanghebbende zich binnen de in artikel 10 lid 2 genoemde periode voor de derde of meerdere keer wederom schuldig heeft gemaakt aan verwijtbare gedragingen van dezelfde categorie. Hoofdstuk 3 Overige gedragingen die leiden tot een maatregel Artikel 11: Tekortschietend besef van verantwoordelijkheid. 1. Indien een belanghebbende een tekortschietend besef van verantwoordelijkheid voor de voorziening in het bestaan heeft betoond als bedoeld in artikel 18, tweede lid, van de wet,wordt een maatregel opgelegd die wordt afgestemd op de hoogte van het benadelingsbedrag. 2. Onverminderd artikel 2, tweede lid, wordt de maatregel op de volgende wijze vastgesteld: a. bij een benadelingsbedrag tot 1.000,00: 10% van de bijstandsnorm gedurende een maand; b. bij een benadelingsbedrag van 1.000,00 tot 2.000,00: 20% van de bijstandsnorm gedurende een maand; c. bij een benadelingsbedrag van 2.000,00 tot 4.000,00: 50% van de bijstandsnorm gedurende een maand; d. bij een benadelingsbedrag van 4.000,00 of meer: 100% van de bijstandsnorm gedurende een maand; e. bij een benadelingsbedrag van 8.000,00 tot ,00: 100 % van de bijstandsnorm gedurende twee maanden; f. bij een benadelingsbedrag van ,00 tot ,00: 100 % van de bijstandsnorm gedurende drie maanden; g. bij een benadelingsbedrag van ,00 tot ,00: 100 % van de bijstandsnorm gedurende vier maanden; h. bij een benadelingsbedrag vanaf ,00: 100% van de bijstandsnorm gedurende vijf maanden. Bij iedere overschrijding van het hiervoor genoemde benadelingsbedrag met 4.000,00 wordt de in dit lid aangegeven duur van de maatregel van 100 % met een maand verlengd. Artikel 12: Zeer ernstige misdragingen 1. Indien een belanghebbende zich verbaal zeer ernstig misdraagt tegenover het college of zijn ambtenaren, onder omstandigheden die rechtstreeks verband houden met de uitvoering van de wet, als bedoeld in artikel 18, tweede lid van de wet, wordt onverminderd artikel 2, tweede lid, een maatregel opgelegd van 50% van de bijstandsnorm gedurende een maand.

4 2. Indien een belanghebbende zich fysiek -al of niet in combinatie met verbaal- zeer ernstig misdraagt tegenover het college of zijn ambtenaren wordt een maatregel opgelegd van 80% van de bijstandsnorm gedurende een maand. 3. De duur van de maatregel als bedoeld in het eerste en tweede lid wordt verdubbeld, indien de belanghebbende zich binnen 12 maanden na bekendmaking van een besluit waarbij een maatregel is opgelegd, opnieuw schuldig maakt aan eenzelfde misdraging. 4. Indien een belanghebbende binnen de in lid 3 genoemde periode zich meermalen fysiek, -al of niet in combinatie met verbaal-, zeer ernstig misdraagt tegenover het college of zijn ambtenaren wordt een individueel afstemmingsbesluit genomen over de op te leggen maatregel. Tijdelijke uitsluiting van het recht op bijstand behoort daarbij tot de mogelijkheden. Hoofdstuk 4 Slotbepalingen Artikel 13: Hardheidsclausule 1. Het college kan in bijzondere gevallen afwijken de bepalingen in deze verordening, indien onverkorte toepassing zou leiden tot onredelijkheid of onbillijkheid. 2. In gevallen waarin deze verordening niet voorziet, beslist het college. Artikel 14: Citeertitel Deze verordening kan worden aangehaald als: Afstemmingsverordening WWB Sluis Artikel 15: Inwerkingtreding Deze verordening treedt in werking op 1 januari 2013, onder gelijktijdige intrekking van de Afstemmingsverordening WWB Oostburg, 20 december 2012 DE RAAD VOORNOEMD, De griffier, De voorzitter, mr. P.T.G. Claeijs J. Suurmond

5 Algemene toelichting Artikel 18 WWB bevat de opdracht aan gemeenten om een verlagingenbeleid in een verordening vastte leggen. In het eerste lid van artikel 18 WWB wordt gesproken over het afstemmen van de bijstand en de daaraan verbonden verplichtingen op de omstandigheden, mogelijkheden en middelen van de belanghebbende. In deze bepalingen wordt benadrukt dat het vaststellen van de hoogte van de uitkering en de daaraan verbonden verplichtingen voor de uitkeringsgerechtigde maatwerk is, waarbij recht wordt gedaan aan de individuele situatie en de persoonlijke omstandigheden van uitkeringsgerechtigden. In het tweede lid wordt een directe koppeling gelegd tussen de rechten en verplichtingen van de uitkeringsgerechtigden: het recht op een uitkering is altijd verbonden aan de plicht om zich in te zetten om weer onafhankelijk van de uitkering te worden. Dit betekent dat de vaststelling van de hoogte van de uitkering niet alleen afhangt van de toepasselijke uitkeringsnorm en de beschikbare middelen van de belanghebbende, maar ook van de mate waarin de toegepaste verplichtingen worden nagekomen. Wanneer het college tot het oordeel komt dat een bijstandsgerechtigde zijn verplichtingen niet of in onvoldoende mate nakomt, wordt de uitkering verlaagd. Er is dus geen sprake van een bevoegdheid, maar van een verplichting. Alleen wanneer iedere vorm van verwijtbaarheid ontbreekt of indien zij daarvoor zeer dringende redenen aanwezig acht, ziet het college af van het opleggen van een maatregel. De reden dat een nieuwe verordening dient te worden vastgesteld is de inwerkingtreding op 1 januari 2013 van de Wet aanscherping handhaving en sanctiebeleid SZW wetgeving. Hierdoor is de boete teruggekeerd in de WWB voor schendingen van de inlichtingenplicht, zoals bedoeld in artikel 17, eerste lid WWB of de verplichtingen, bedoeld in artikel 30c, tweede en derde lid, van de Wet structuur uitvoeringsorganisatie werk en inkomen. Dit betekent dat de wetgever zelf heeft voorzien in de afstemming van schendingen van de inlichtingenplicht (middels een boete, artikel 18a WWB). Als gevolg hiervan dient dit niet meer te worden opgenomen in de Afstemmingsverordening. Artikelsgewijze toelichting Artikel 1: Algemene bepalingen Artikel 2: Het opleggen van een maatregel In dit artikel wordt algemeen aangegeven wanneer een maatregel van toepassing is. Ook wordt aangegeven dat de maatregel wordt afgestemd op de ernst van de gedraging, de mate van verwijtbaarheid en de omstandigheden van de belanghebbende. Op deze aspecten moet altijd worden ingegaan. Dus altijd moet op deze individualiseringsgronden worden ingegaan in de rapportage en ook moet een melding plaatsvinden in de beschikking aan de belanghebbende. Artikel 3: Berekeningsgrondslag Artikel 4: Het besluit tot opleggen van een maatregel Het verlagen van de bijstand omdat een maatregel wordt toegepast, vindt plaats door middel van een besluit. Wanneer de verlaging bij een lopende uitkering wordt toegepast, wordt een besluit tot vaststelling van de algemene bijstand op grond van artikel 45 WWB genomen. In dit artikel wordt aangegeven wat in het besluit in ieder geval moet worden vermeld. Deze eisen vloeien rechtstreeks voort uit de Algemene Wet Bestuursrecht en dan met name uit het motiveringsbeginsel. Het motiveringsvereiste houdt onder andere in dat een besluit kenbaar is en van een deugdelijke motivatie wordt voorzien. Artikel 5: Horen van belanghebbende Op grond van de Algemene Wet Bestuursrecht is een aantal gevallen het horen van de belanghebbende verplicht bij de voorbereiding van beschikkingen. Deze hoorplicht geldt echter niet bij de voorbereiding van beschikkingen die betrekking hebben op een financiële aanspraak (artikel4:12 Awb). In dit artikel wordt het horen van de belanghebbende voordat een verlaging wordt toegepast in beginsel voorgeschreven.het tweede lid bevat een aantal uitzonderingen op deze hoorplicht. De onderdelen a. en b. staan ook genoemd in artikel 4:11 Awb. Artikel 6: Afzien van het opleggen van een maatregel Het artikel is dusdanig geformuleerd dat het college de mogelijkheid heeft belanghebbende schriftelijk te informeren over het afzien van de maatregel. Dit zal met name aan de orde zijn indien er sprake is van

6 dringende redenen. Dit artikel biedt tevens de mogelijkheid om belanghebbende een waarschuwingsbrief te sturen. Artikel 7: Ingangsdatum en tijdvak Op grond van het tweede lid is het mogelijk om een opgelegde maatregel over een bepaalde maand ook in die maand daadwerkelijk uit te voeren (in afwijking van lid 1), als dit besluit aan belanghebbende kenbaar is gemaakt voordat de betaling over de betreffende maand heeft plaatsgevonden. In de praktijk komt het regelmatig voor dat een maatregel feitelijk niet geëffectueerd kan worden, omdat belanghebbende in de maand waarin de maatregel opgelegd wordt tijdelijk meer inkomsten heeft of de uitkering inmiddels beëindigd is. Voor deze situaties biedt het derde lid de mogelijkheid om een maatregel met terugwerkende kracht op te leggen. Een besluit tot verlaging met terugwerkende kracht kan alleen met een besluit tot herziening van bijstand worden genomen (artikel 54 lid 3 WWB).Recidive leidt, ondanks een eventueel eerder genomen en niet geëffectueerd maatregelbesluit, tot verhoging van de op te leggen maatregel. Artikel 8: Samenloop van gedragingen Artikel 9: Indeling in categorieën Bij het benoemen van deze gedragingen is zoveel mogelijk aangesloten bij de Wet werk en bijstand, de tot op heden ontwikkelde jurisprudentie, de gemeentelijke re-integratievisie en de in de Reintegratieverordening WWB 2012 genoemde voorzieningen. Artikel 10: De hoogte en duur van de maatregel Deze bepaling bevat de verlaging voor de drie categorieën van gedragingen die verband houden met het geen of onvoldoende medewerking verlenen aan het verkrijgen of behouden van algemeen geaccepteerde arbeid of een traject in het kader van de Verordening WI. Op basis van het tweede lid kan de duur van een maatregel worden verdubbeld indien binnen twee jaar na een eerste verwijtbare gedraging sprake is van een herhaling van de verwijtbare gedraging. Met de eerste verwijtbare gedraging wordt de eerste gedraging verstaan die aanleiding is geweest tot een verlaging, ook indien de verlaging wegens dringende redenen niet is geëffectueerd. Voor het bepalen van de aanvang van de termijn van 24 maanden, geldt het tijdstip waarop het besluit waarmee de verlaging is toegepast, bekend is gemaakt. Op basis van het derde lid kan de maatregel bij herhaalde recidive worden verzwaard in duur. De hoogte en duur van de verlaging zal individueel moeten worden vastgesteld, waarbij gekeken zal moeten worden naar de ernst van de gedraging, de mate van verwijtbaarheid en de individuele omstandigheden van de betrokkene. Artikel 11: Tekortschietend besef van verantwoordelijkheid De verplichting om voldoende besef van verantwoordelijkheid te tonen voor de voorziening in het bestaan, geldt reeds voordat de bijstandsuitkering wordt aangevraagd. Dit betekent dat wanneer iemand in de periode voorafgaand aan de bijstandsaanvraag een tekortschietend besef van verantwoordelijkheid heeft getoond, waardoor hij niet langer beschikt over de middelen om in de kosten van het bestaan te voorzien en als gevolg daarvan een bijstandsuitkering aanvraagt, de gemeente bij de toekenning van de bijstand hiermee rekening kan houden door het toepassen van een verlaging. Een tekortschietend besef van verantwoordelijkheid kan uit allerlei gedragingen blijken, zoals bijvoorbeeld: - een onverantwoorde besteding van vermogen (interen); - geen of een te late aanvraag doen voor een voorliggende voorziening; - het niet nakomen van de verplichting tot het instellen van een alimentatievordering. Artikel 12: Zeer ernstige misdragingen Onder de term zeer ernstig misdragen kunnen diverse vormen van agressie worden verstaan, zij het dat er sprake moet zijn van verwijtbaarheid en van gedrag dat in het normale menselijke verkeer in alle gevallen als onacceptabel kan worden beschouwd. De gemeente kan alleen een verlaging toepassen indien er een verband bestaat tussen de ernstige misdraging en (mogelijke) belemmeringen voor de gemeente bij het vaststellen van het recht op een uitkering. Vandaar dat in dit artikel wordt bepaald dat de zeer ernstige misdragingen moeten hebben plaatsgevonden onder omstandigheden die rechtstreeks verband houden met de uitvoering van de WWB. In artikel 18, tweede lid WWB wordt gesproken over het zich jegens het college zeer ernstig misdragen. Dit betekent dat alleen (zeer) agressief gedrag tegenover leden van het college en hun ambtenaren aanleiding zijn voor het toepassen van een verlaging. Er kan dus geen verlaging worden toegepast als een klant zich agressief heeft gedragen tegenover een medewerker van een andere organisatie die belast is met de uitvoering van de WWB (bijvoorbeeld een re-integratiebedrijf). Het is in dat geval wellicht wel mogelijk om een verlaging op te leggen wegens het niet of onvoldoende gebruik maken van een voorziening gericht op arbeidsinschakeling (artikel 9, tweede lid van deze verordening).

7 Bij het vaststellen van de verlaging in de situatie dat een uitkeringsgerechtigde zich ernstig heeft misdragen, zal gekeken moeten worden naar de ernst van de gedraging, de mate van verwijtbaarheid en de persoonlijke omstandigheden van de betrokkene. Wat betreft het vaststellen van de ernst van de gedraging, kunnen de volgende vormen van agressief gedrag in een oplopende reeks (steeds ernstiger) worden onderscheiden: Verbaal geweld (schelden); Discriminatie; Intimidatie en verbale bedreiging (uitoefenen van psychische druk); Zaakgericht fysiek geweld (vernielingen); Mensgericht fysiek geweld; Combinatie van agressievormen. Het toepassen van een verlaging staat geheel los van het doen van aangifte bij de politie. Het college legt een verlaging op, terwijl de functionaris tegen wie de agressie zich richtte aangifte kan doen bij de politie. Hierbij kan verwezen worden naar het bij de gemeente aanwezige agressieprotocol. Hierin is aangegeven hoe wordt omgegaan met lastige en agressieve klanten. Artikel 13: Hardheidsclausule Artikel 14: Citeertitel Artikel 15: Inwerkingtreding

8