de Hogeschoolmedezeggenschapsraad van A, verweerder, hierna te noemen de HMR

Transcriptie

1 Instemmingsgeschil begroting School HBO S AMENV ATTING De deelraad heeft geweigerd in te stemmen met de begroting omdat volgens hem uit de begroting blijkt dat het taakbeleid van de School is gewijzigd, waar de deelraad het niet mee eens is. Naar het oordeel van de Commissie is het aan de hogeschool centraal vastgestelde taakbeleid dermate ruim geformuleerd dat daarvan noodzakelijkerwijze op Schoolniveau een nadere uitwerking van beleidsmatige aard dient plaats te vinden. Het rekenmodel voor de invulling van de normjaartaak van de docenten dat jaarlijks bij de Schoolbegroting is gevoegd, is volgens de Commissie een beleidsstuk van de directeur van de School waarin het centrale taakbeleid op Schoolniveau wordt geconcretiseerd. Aldus ligt er tussen het centraal vastgestelde beleid en de concrete taaktoedeling van de docent klaarblijkelijk door de directeur vastgesteld beleid, inhoudende nadere uitgangspunten bij de invulling van de concrete taaktoedeling van de docent. Dit kan naar het oordeel van de Commissie niet anders worden aangemerkt dan als taakbelastingsbeleid. Op grond van artikel G-2 lid 4 CAO-HBO jo artikel 33.1 aanhef en onder h jo artikel 43.7 onder a van het sreglement heeft de personeelsgeleding van de SMR instemmingsrecht op het taakbelastingsbeleid. Het terugbrengen door de directeur van de uren 'Algemeen beheer' in het rekenmodel van 166 naar 80 klokuur, is derhalve een wijziging in het taakbelastingsbeleid. Die wijziging is ten onrechte niet ter instemming voorgelegd aan de personeelsgeleding van de deelraad. De deelraad is slechts naar aanleiding van het verzoek tot instemming met de begroting en dus via deze omweg op de hoogte gebracht van deze wijziging in het taakbelastingsbeleid. Onder deze omstandigheden berust het personele deel van de Schoolbegroting op een rechtens niet juist gewijzigd schooltaakbeleid en is het belang van de van het personeel onvoldoende in de voorgestelde vaststelling van de begroting meegewogen. Het instellingsbestuur heeft bij afweging van de betrokken belangen niet in redelijkheid tot de voorgestelde begroting heeft kunnen komen UITSPRAAK in het geding tussen: het College van Bestuur van A, gevestigd te B, verzoeker, hierna te noemen het instellingsbestuur dan wel het College van Bestuur gemachtigde: mr. W.E. Pors en de Hogeschoolsraad van A, verweerder, hierna te noemen de HMR 1. VERLOOP VAN DE PROCEDURE Bij verzoekschrift met bijlagen van 5 juli 2007, ingekomen op 6 juli 2007, heeft het College van Bestuur een instemmingsgeschil aan de Commissie voorgelegd met betrekking tot de begroting van het studiejaar van de School of Economics te C van A, hierna te noemen de School of Economics of School. De HMR heeft een verweerschrift d.d. 7 september 2007 met bijlagen ingediend, ingekomen op 10 september De mondelinge behandeling vond plaats op 8 november Pagina 1 van 5

2 Het College van Bestuur werd vertegenwoordigd door zijn gemachtigde, vergezeld van D, secretaris College van Bestuur en E, directeur School of Economics. De HMR werd vertegenwoordigd door F, voorzitter HMR, G, voorzitter Schoolsraad School of Economics (SMR), H, secretaris SMR en J, ambtelijk secretaris HMR. Het College van Bestuur heeft een pleitnotitie overgelegd. De HMR heeft een pleitnotitie overgelegd. De inhoud van voornoemde stukken geldt als hier herhaald en ingelast. 2. DE FEITEN De begroting van de School of Economics is in september 2006 door de directeur van de School aan de toen nieuw geïnstalleerde SMR ter instemming voorgelegd. De SMR heeft diverse malen geweigerd in te stemmen met de begroting omdat volgens hem uit de begroting blijkt dat het taakbeleid van de School is gewijzigd, en de SMR het niet met deze wijziging eens is. In verband met de instemmingsweigering is tussen de directeur van de School en de SMR herhaaldelijk overleg gevoerd. Nadat de SMR 12 april 2007 wederom had medegedeeld niet in te stemmen, is op 13 april 2007 voor het laatst overleg gevoerd. Ten slotte is het geschil conform artikel lid 3 WHW gemeld aan het College van Bestuur en de HMR waarna het College van Bestuur het instemmingsgeschil bij verzoekschrift van 5 juli 2007 aan de Commissie heeft voorgelegd. 3. KERNPUNTEN STANDPUNTEN VAN PARTIJEN Het College van bestuur stelt dat het voorgenomen bestreden besluit de begroting van de School of Economics en niet de taakbelasting betreft. Het geschil gaat echter over het taakbelastingsbeleid, en weigering van instemming met de begroting is oneigenlijk, omdat het taakbelastingsbeleid centraal door het College van Bestuur na overleg met de HMR wordt vastgesteld en bij de vaststelling van de Schoolbegroting dus een gegeven is. In het nieuwe centrale taakbelastingsbeleid is algemeen beheer geen aparte taak meer waarvoor uren aan docenten worden toegedeeld. In de CAO-HBO en aan de hogeschool geldt thans dus een ander model. De 166 uur algemeen beheer van het vorige model zijn nu in het centraal vastgestelde model opgenomen in de verschillende rollen van de docenten. De vaststelling van het centrale taakbeleid valt niet onder de bevoegdheid van de Schooldirecteur en dus heeft de SMR op dat punt geen instemmingsrecht. Vaststelling door de directeur van een decentrale uitwerking van het taakbeleid is niet aan de orde; het centrale taakbeleid wordt op Schoolniveau niet nader uitgewerkt. Dit standpunt is door het College van Bestuur en de directeur duidelijk aangegeven. Als de SMR zich daar niet mee had kunnen verenigen, had hij de HMR een interpretatiegeschil aanhangig kunnen laten maken of zelfs een vordering tot naleving van de wet kunnen laten instellen. Dat is evenwel niet gebeurd. Een directeur kan wel rollen en taken op individueel niveau vaststellen. Daarbij vindt dan echter geen vaststelling van een regeling plaats, maar een toedeling die individuele medewerkers betreft. Uitgangspunt van modern personeelsbeleid is dat er een totale normjaartaak is waarbinnen geen sprake meer is van afgebakende taakgebieden; medewerkers worden zo efficiënt mogelijk in het onderwijsproces ingezet. Daarbij wordt in het algemeen overigens niet verlangd meer dan de normjaartaak te werken, zodat er van werkdrukverhoging geen sprake kan zijn. Tenslotte is de onthouding van de instemming in maart en april 2007 niet redelijk, aangezien toen het begrotingsjaar al voor een groot deel voorbij was en wijziging van de begroting zou dus geen gevolg meer kunnen hebben voor de taakbelasting, aldus het College van Bestuur. De HMR voert daartegen aan dat de wijze waarop de directeur op Schoolniveau een nadere invulling geeft aan het centraal vastgestelde taakbeleid aanleiding is voor het geschil. De normering van taken van docenten op individueel niveau wordt niet centraal maar op Schoolniveau vastgesteld. Die normering op Schoolniveau betreft beleid dat bepalend is voor de werkdruk van onderwijzend personeel. Het centrale taakbeleid geeft slechts een globale richtlijn voor de begrotingen van de Schools en zegt niets over de wijze waarop de normering van docententaken wordt vastgesteld. Uit het stuk Taaktoedeling , School of Economics C-Z blijkt dat de normering per School wordt vastgesteld en zelfs per opleiding kan verschillen. Uitgaande van de centraal vastgestelde Pagina 2 van 5

3 begrotingsrichtlijnen dient 70% van het personele deel van het budget besteed te worden aan onderwijs. Binnen die richtlijnen is de decentraal vastgestelde taaktoedeling en normering bepalend voor de wijze waarop de begroting is samengesteld. Een andere normering leidt tot een anders opgebouwde begroting. Aan de School of Economics wordt de jaarbelasting van een docent dan ook nog steeds bepaald op basis van een decentraal taaklastmodel. Tot het studiejaar was in alle taaklastmodellen van alle docenten van deze School 166 uur voor algemeen beheer opgenomen. Gebleken is dat niet alle 166 uur algemeen beheer in de rollen zijn opgenomen, hetgeen een taakverzwaring inhoudt. De SMR is het niet eens met deze gewijzigde taaktoedeling en normering op Schoolniveau en heeft geen ander middel dan de weigering in te stemmen met de begroting. De personeelsgeleding van de SMR heeft op grond van artikel 33 onder h van het sreglement instemmingsrecht op zaken waarvan in de cao is bepaald dat zij in overleg met personeelsgeleding nader geregeld moeten worden. Artikel G-2 CAO-HBO geeft aan dat wijziging van het taakbelastingsbeleid onder het instemmingsrecht van de personeelsgeleding valt. Tot slot wordt aangegeven dat het niet aan de SMR ligt dat de onthouding van instemming zo laat heeft plaatsgevonden: de SMR heeft in november een opening geboden maar de directeur wilde daar niet op ingaan. Voorts had het instemmingsgeschil eerder bij de geschillencommissie aanhangig gemaakt moeten worden. Feitelijk is het voorgenomen besluit vervallen en is het ten onrechte uitgevoerd. De HMR hecht aan een uitspraak van de Commissie omdat hier wezenlijke vragen aan de orde zijn die het instemmingsrecht van de SMR betreffen. 4. OVERWEGINGEN VAN DE COMMISSIE De bevoegdheid en de ontvankelijkheid De instelling is aangesloten bij deze Commissie. Het geschil heeft betrekking op de vaststelling van de begroting studiejaar van de School of Economics. De vaststelling van de Schoolbegroting behoort tot de bevoegdheid van de directeur. Op grond van artikel 32.1 aanhef en onder f van het sreglement behoeft het College van Bestuur de instemming van de HMR voor elk voorgenomen besluit tot vaststelling of wijziging van de begroting. Ingevolge artikel 43.7 sreglement oefent de SMR tegenover de directie van de School het instemmingsrecht uit dat toekomt aan de HMR voor zover het aangelegenheden betreft die de School in het bijzonder aangaan en de desbetreffende bevoegdheden aan de directie van de School zijn toegekend. Aldus heeft de SMR instemmingsrecht ten aanzien van de begroting van de School of Economics. De SMR heeft geweigerd de vereiste instemming te verlenen en het geschil is conform artikel lid 3 WHW en artikel 43.8 van het reglement aangemeld bij het College van Bestuur. Vervolgens heeft het College van Bestuur het geschil aan de Commissie voorgelegd. Het geschil is in een erg laat stadium aan de Commissie voorgelegd. Oorzaak daarvan is evenwel dat de directeur van de School en de SMR steeds opnieuw overleg gevoerd hebben in de hoop een oplossing in der minne te bereiken. De SMR heeft voor het laatst op 12 april 2007 niet ingestemd met de voorgelegde begroting. Het geschil is vervolgens binnen 3 maanden ná 12 april 2007 aan de Commissie voorgelegd. De Commissie oordeelt dat dit derhalve binnen de in artikel WHW gestelde termijn heeft plaatsgevonden. Hoewel het instemmingsgeschil betrekking heeft op de begroting van een inmiddels reeds afgelopen studiejaar oordeelt de Commissie het verzoek ontvankelijk. Door het ontbreken van de instemming is de begroting immers niet definitief vastgesteld en kan het boekjaar niet worden afgesloten. Voorts hebben beide partijen benadrukt dat een uitspraak van de Commissie ook van belang is voor de toekomst. Toetsingskader Op grond van artikel lid 3 WHW dient de Commissie te beoordelen of het instellingsbestuur bij afweging van de betrokken belangen in redelijkheid tot de voorgestelde begroting studiejaar van de School of Economics heeft kunnen komen. Pagina 3 van 5

4 Het geschil Commissie geschillen Uit de overgelegde stukken en het verhandelde ter zitting is de Commissie gebleken dat partijen het erover eens zijn dat het overgelegde document Taaktoedeling van 1 juni 2006 het centrale taakbeleid bevat waarmee de HMR heeft ingestemd. Dit stuk bevat een aantal uitgangspunten voor taaktoedeling binnen de afzonderlijke Schools, waaronder de normjaartaak, de inzet van docenten vanuit bepaalde docentenrollen waarbij de taaktoedeling niet is gebaseerd op algemeen geldende rekeneenheden, de inzet bij teamlidactiviteiten, het principe van ongeveer gelijke inzet bij gelijke functies en centraal vastgestelde minimumpercentages van het personeelsbudget voor bepaalde activiteiten en voor deskundigheidsbevordering. De individuele taaktoedeling vindt plaats door voor elke medewerker per onderwijsperiode een takenpakket op te stellen waarvan de omvang in overeenstemming is met de normjaartaak. De minimumpercentages die in het personeelsdeel van de begroting van een School moeten worden aangehouden zijn volgens genoemd taakbeleid: - professionalisering: 5 % - innovatie (buiten hogeschoolprojecten): 5 % - onderwijs: 70 % Het stuk vermeldt voorts dat onder Onderwijs moet worden verstaan de reguliere onderwijsverzorging en studentenbegeleiding, inclusief de daaraan gekoppelde onderwijs- en organisatiebeheerstaken en werkoverleg alsmede management en ondersteuning. Voorts is in het stuk vermeld dat met deze regeling met de HMR heldere uitgangspunten zijn afgesproken over het taaktoedelingsbeleid en gezien het feit dat de SMR-en instemmingsrecht hebben op de begroting waarin dus ook de beschikbare formatie in relatie tot het te verzorgen onderwijs aan instemming onderhevig is, het instemmingsrecht op het taaktoedelingsbeleid uitsluitend is toe te kennen aan de HMR. De vraag die de Commissie thans eerst dient te beantwoorden is, of tussen het in het document Taaktoedeling van 1 juni 2006 centraal vastgestelde taakbeleid en de taaktoedeling aan de individuele docent nog beleidsruimte is die door de directeur van de School wordt benut om bepaalde keuzes te maken die gelden als uitgangspunten bij de vaststelling van de individuele taaktoedeling. Naar het oordeel van de Commissie is het centraal vastgestelde taakbeleid als hierboven aangegeven, dermate ruim geformuleerd dat daarvan noodzakelijkerwijze op Schoolniveau een nadere uitwerking van beleidsmatige aard dient plaats te vinden. Ter adstructie daarvan kan een rekenmodel gehanteerd worden. Ter zitting heeft de SMR een stuk overgelegd dat blijkens verklaring van beide partijen jaarlijks als bijlage bij de Schoolbegroting is gevoegd. Dat stuk is een rekenmodel voor de invulling van de normjaartaak van de docent; het model gaat uit van een bepaald aantal uren voor bepaalde taken. Bij de begroting zijn in dat model de uren voor algemeen beheer verminderd. Volgens de SMR betreft het een jaartaaklastmodel dat de basis vormt voor de takentoedeling aan de individuele docenten. Volgens het College van Bestuur en de directeur van de School is het model evenwel niet meer dan een rekenmodel voor de begroting waarin de directeur laat zien hoe 70 % van het personeelsbudget wordt ingezet voor onderwijsactiviteiten. Dat betekent volgens het College van Bestuur dat een individuele medewerker daar geen recht aan kan ontlenen. Uit het verhandelde ter zitting is de Commissie duidelijk geworden dat het pijnpunt voor het College van Bestuur met name gelegen is in het feit dat individuele werknemers bij de rechter loonvorderingen hebben ingesteld waarbij zij zich er op hebben beroepen dat zij, conform het rekenmodel, voor bepaalde taken recht hebben op een bepaald maximum aantal uren en bij overschrijding daarvan hebben overgewerkt. Thans is evenwel niet de beoordeling van deze loonvorderingen aan de orde; evenmin is de individuele taaktoedeling aan de orde. Wel ter beoordeling is of het rekenmodel dat jaarlijks als bijlage bij de Schoolbegroting is gevoegd kan worden aangemerkt als een beleidsstuk van de directeur van de School waarin het centrale taakbeleid op Schoolniveau wordt geconcretiseerd. De Commissie beantwoordt die vraag bevestigend. Ter zitting is immers gebleken dat het model leidraad is bij het overleg tussen de opleidingsmanager en de individuele docent van de School over de concrete invulling van de normjaartaak van de docent. Zo heeft de directeur ter zitting bevestigd dat de 80 klokuur die in het rekenmodel bij de begroting zijn opgenomen voor organisatie uren zijn waarvoor de docenten worden vrijgeroosterd, tenzij de docent coördinerende taken heeft. Pagina 4 van 5

5 Aldus ligt er tussen het centraal vastgestelde beleid en de concrete taaktoedeling van de docent klaarblijkelijk door de directeur vastgesteld beleid, inhoudende nadere uitgangspunten bij de invulling van de concrete taaktoedeling van de docent. Dit kan naar het oordeel van de Commissie niet anders worden aangemerkt dan als taakbelastingsbeleid. Op grond van artikel G-2 lid 4 CAO-HBO jo artikel 33.1 aanhef en onder h jo artikel 43.7 onder a van het sreglement heeft de personeelsgeleding van de SMR instemmingsrecht op het taakbelastingsbeleid. De vermelding in de met de HMR afgesproken Taaktoedeling van 1 juni 2006 dat de bevoegdheid van instemmingsrecht op het taaktoedelingsbeleid zoals dit voortvloeit uit de CAO uitsluitend is toe te kennen aan de HMR acht de Commissie onverbindend wegens strijd met het systeem van de zoals voortvloeit uit de WHW, het sreglement en de CAO: artikel G-2 lid 4 CAO-HBO vermeldt uitdrukkelijk dat afspraken over taakbelastingsbeleid of wijzigingen daarvan ter instemming worden voorgelegd aan de personeelsgeleding van de MR op het niveau waarop het beleid is vastgesteld. Het terugbrengen door de directeur van de uren Algemeen beheer in het rekenmodel van 166 naar aanvankelijk 0 en vervolgens 80 klokuur, is derhalve een wijziging in het taakbelastingsbeleid. Die wijziging is ten onrechte niet ter instemming voorgelegd aan de personeelsgeleding van de SMR. De SMR is slechts naar aanleiding van het verzoek tot instemming met de begroting en dus via deze omweg op de hoogte gebracht van deze wijziging in het taakbelastingsbeleid. Onder deze omstandigheden berust het personele deel van de Schoolbegroting op een rechtens niet juist gewijzigd schooltaakbeleid en is het belang van de van het personeel onvoldoende in de voorgestelde vaststelling van de begroting meegewogen. Anders dan het College van Bestuur heeft betoogd, is de Commissie van oordeel dat de SMR niet kan worden verweten dat hij terzake niet heeft aangestuurd op een interpretatiegeschil of een vordering tot naleving van de wet. De directeur en de SMR hebben immers tot medio april overleg gevoerd en de directeur heeft het taakbelastingsbeleid naar aanleiding van dat overleg ook bijgesteld. Het is ook vanwege datzelfde overleg dat de aanmelding van het instemmingsgeschil op een zeer laat tijdstip heeft plaatsgevonden. Alles overziende komt de Commissie tot de conclusie dat het instellingsbestuur bij afweging van de betrokken belangen niet in redelijkheid tot de voorgestelde begroting heeft kunnen komen. 5. OORDEEL Op grond van bovenstaande overwegingen is de Commissie van oordeel dat het instellingsbestuur bij afweging van de betrokken belangen niet in redelijkheid tot de voorgestelde begroting studiejaar van de School of Economics heeft kunnen komen. Aldus gedaan te Utrecht op 14 december 2007 door prof. mr. drs. B.P. Vermeulen, voorzitter, mr. W.P. van Lammeren en mr. ing. A.J.J. Megens, leden, in aanwezigheid van mr. H.E. Mertens, secretaris. prof. mr. drs. B.P. Vermeulen voorzitter mr. H.E. Mertens secretaris Pagina 5 van 5