Correctievoorschrift VWO 2016

Transcriptie

1 Correctievoorschrift VWO 06 tijdvak wiskunde B (pilot) Het correctievoorschrift bestaat uit: Regels voor de beoordeling Algemene regels 3 Vakspecifieke regels 4 Beoordelingsmodel 5 Inzenden scores Regels voor de beoordeling Het werk van de kandidaten wordt beoordeeld met inachtneming van de artikelen 4 en 4 van het Eindexamenbesluit VO. Voorts heeft het College voor Toetsen en Examens op grond van artikel lid d van de Wet College voor toetsen en examens de Regeling beoordelingsnormen en bijbehorende scores centraal examen vastgesteld. Voor de beoordeling zijn de volgende aspecten van de artikelen 36, 4, 4a en 4 van het Eindexamenbesluit VO van belang: De directeur doet het gemaakte werk met een exemplaar van de opgaven, de beoordelingsnormen en het proces-verbaal van het examen toekomen aan de examinator. Deze kijkt het werk na en zendt het met zijn beoordeling aan de directeur. De examinator past de beoordelingsnormen en de regels voor het toekennen van scorepunten toe die zijn gegeven door het College voor Toetsen en Examens. De directeur doet de van de examinator ontvangen stukken met een exemplaar van de opgaven, de beoordelingsnormen, het proces-verbaal en de regels voor het bepalen van de score onverwijld aan de directeur van de school van de gecommitteerde toekomen. Deze stelt het ter hand aan de gecommitteerde. VW-05-f-6--c lees verder

2 3 De gecommitteerde beoordeelt het werk zo spoedig mogelijk en past de beoordelingsnormen en de regels voor het bepalen van de score toe die zijn gegeven door het College voor Toetsen en Examens. De gecommitteerde voegt bij het gecorrigeerde werk een verklaring betreffende de verrichte correctie. Deze verklaring wordt mede ondertekend door het bevoegd gezag van de gecommitteerde. 4 De examinator en de gecommitteerde stellen in onderling overleg het behaalde aantal scorepunten voor het centraal examen vast. 5 Indien de examinator en de gecommitteerde daarbij niet tot overeenstemming komen, wordt het geschil voorgelegd aan het bevoegd gezag van de gecommitteerde. Dit bevoegd gezag kan hierover in overleg treden met het bevoegd gezag van de examinator. Indien het geschil niet kan worden beslecht, wordt hiervan melding gemaakt aan de inspectie. De inspectie kan een derde onafhankelijke corrector aanwijzen. De beoordeling van deze derde corrector komt in de plaats van de eerdere beoordelingen. Algemene regels Voor de beoordeling van het examenwerk zijn de volgende bepalingen uit de regeling van het College voor Toetsen en Examens van toepassing: De examinator vermeldt op een lijst de namen en/ nummers van de kandidaten, het aan iedere kandidaat voor iedere vraag toegekende aantal scorepunten en het totaal aantal scorepunten van iedere kandidaat. Voor het antwoord op een vraag worden door de examinator en door de gecommitteerde scorepunten toegekend, in overeenstemming met het bij de toets behorende correctievoorschrift. Scorepunten zijn de getallen 0,,,..., n, waarbij n het maximaal te behalen aantal scorepunten voor een vraag is. Andere scorepunten die geen gehele getallen zijn, een score minder dan 0 zijn niet geoorlod. 3 Scorepunten worden toegekend met inachtneming van de volgende regels: 3. indien een vraag volledig juist is beantwoord, wordt het maximaal te behalen aantal scorepunten toegekend; 3. indien een vraag gedeeltelijk juist is beantwoord, wordt een deel van de te behalen scorepunten toegekend in overeenstemming met het beoordelingsmodel; 3.3 indien een antwoord op een open vraag niet in het beoordelingsmodel voorkomt en dit antwoord op grond van aantoonbare, vakinhoudelijke argumenten als juist gedeeltelijk juist aangemerkt kan worden, moeten scorepunten worden toegekend naar analogie in de geest van het beoordelingsmodel; 3.4 indien slechts één voorbeeld, reden, uitwerking, citaat andersoortig antwoord gevraagd wordt, wordt uitsluitend het eerstgegeven antwoord beoordeeld; 3.5 indien meer dan één voorbeeld, reden, uitwerking, citaat andersoortig antwoord gevraagd wordt, worden uitsluitend de eerstgegeven antwoorden beoordeeld, tot maximaal het gevraagde aantal; 3.6 indien in een antwoord een gevraagde verklaring uitleg afleiding berekening ontbreekt dan wel foutief is, worden 0 scorepunten toegekend tenzij in het beoordelingsmodel anders is aangegeven; VW-05-f-6--c lees verder

3 3.7 indien in het beoordelingsmodel verschillende mogelijkheden zijn opgenomen, gescheiden door het teken /, gelden deze mogelijkheden als verschillende formuleringen van hetzelfde antwoord onderdeel van dat antwoord; 3.8 indien in het beoordelingsmodel een gedeelte van het antwoord tussen haakjes staat, behoeft dit gedeelte niet in het antwoord van de kandidaat voor te komen; 3.9 indien een kandidaat op grond van een algemeen geldende woordbetekenis, zoals bijvoorbeeld vermeld in een woordenboek, een antwoord geeft dat vakinhoudelijk onjuist is, worden aan dat antwoord geen scorepunten toegekend, tenminste niet de scorepunten die met de vakinhoudelijke onjuistheid gemoeid zijn. 4 Het juiste antwoord op een meerkeuzevraag is de hodletter die behoort bij de juiste keuzemogelijkheid. Voor een juist antwoord op een meerkeuzevraag wordt het in het beoordelingsmodel vermelde aantal scorepunten toegekend. Voor elk ander antwoord worden geen scorepunten toegekend. Indien meer dan één antwoord gegeven is, worden eveneens geen scorepunten toegekend. 5 Een fout mag in de uitwerking van een vraag maar één keer worden aangerekend, tenzij daardoor de vraag aanzienlijk vereenvoudigd wordt en/ tenzij in het beoordelingsmodel anders is vermeld. 6 Een zelfde fout in de beantwoording van verschillende vragen moet steeds opnieuw worden aangerekend, tenzij in het beoordelingsmodel anders is vermeld. 7 Indien de examinator de gecommitteerde meent dat in een examen in het beoordelingsmodel bij dat examen een fout onvolkomenheid zit, beoordeelt hij het werk van de kandidaten als examen en beoordelingsmodel juist zijn. Hij kan de fout onvolkomenheid mededelen aan het College voor Toetsen en Examens. Het is niet toegestaan zelfstandig af te wijken van het beoordelingsmodel. Met een eventuele fout wordt bij de definitieve normering van het examen rekening gehouden. 8 Scorepunten worden met inachtneming van het correctievoorschrift toegekend op grond van het door de kandidaat gegeven antwoord op iedere vraag. Er worden geen scorepunten vooraf gegeven. 9 Het cijfer voor het centraal examen wordt als volgt verkregen. Eerste en tweede corrector stellen de score voor iedere kandidaat vast. Deze score wordt meegedeeld aan de directeur. De directeur stelt het cijfer voor het centraal examen vast op basis van de regels voor omzetting van score naar cijfer. NB Het College voor Toetsen en Examens heeft de correctievoorschriften bij regeling vastgesteld. Het correctievoorschrift is een zogeheten algemeen verbindend voorschrift en valt onder wet- en regelgeving die van overheidswege wordt verstrekt. De corrector mag dus niet afwijken van het correctievoorschrift. NB Het aangeven van de onvolkomenheden op het werk en/ het noteren van de behaalde scores bij de vraag is toegestaan, maar niet verplicht. Evenmin is er een standaardformulier voorgeschreven voor de vermelding van de scores van de kandidaten. Het vermelden van het schoolexamencijfer is toegestaan, maar niet verplicht. Binnen de ruimte die de regelgeving biedt, kunnen scholen afzonderlijk in gezamenlijk overleg keuzes maken. VW-05-f-6--c 3 lees verder

4 NB3 Als het College voor Toetsen en Examens vaststelt dat een centraal examen een onvolkomenheid bevat, kan het besluiten tot een aanvulling op het correctievoorschrift. Een aanvulling op het correctievoorschrift wordt zo spoedig mogelijk nadat de onvolkomenheid is vastgesteld via Examenblad.nl verstuurd aan de examensecretarissen. Soms komt een onvolkomenheid pas geruime tijd na de afname aan het licht. In die gevallen vermeldt de aanvulling: NB Als het werk al naar de tweede corrector is gezonden, past de tweede corrector deze aanvulling op het correctievoorschrift toe. Een onvolkomenheid kan ook op een tijdstip geconstateerd worden dat een aanvulling op het correctievoorschrift te laat zou komen. In dat geval houdt het College voor Toetsen en Examens bij de vaststelling van de N-term rekening met de onvolkomenheid. 3 Vakspecifieke regels Voor dit examen kunnen maximaal 8 scorepunten worden behaald. Voor dit examen zijn de volgende vakspecifieke regels vastgesteld: Voor elke rekenfout verschrijving in de berekening wordt scorepunt in mindering gebracht tot het maximum van het aantal scorepunten dat voor dat deel van die vraag kan worden gegeven. De algemene regel 3.6 geldt ook bij de vragen waarbij de kandidaten de grafische rekenmachine gebruiken. Bij de betreffende vragen geven de kandidaten een toelichting waaruit blijkt hoe zij de GR hebben gebruikt. VW-05-f-6--c 4 lees verder

5 4 Beoordelingsmodel Vraag Antwoord Scores De derde macht maximumscore 3 Er moet dan gelden f( gx ( )) = x( g( f( x)) f gx ( x ) ( x ) = x) ( ( )) = + + = + f( gx ( )) = x+ = x(dus g is de inverse functie van f ) Spiegeling van het punt ( x, y ) op de grafiek van f geeft Dit geeft 3 3 x= ( y+ ) x+ = ( y+ ), dus 3 x+ = y+ 3 Dus y = x+, dus ( y, x ) ligt op de grafiek van g (dus g is de inverse functie van f ) maximumscore 6 Opgelost moet worden Hieruit volgt Hieruit volgt ( x+ ) = x+, dus ( x+ ) = x+ 9 ( x+ ) = x+ ( x+ = x+ ) 8 ( x+ )(( x+ ) ) = 0 8 Dus x + = 0 ( x + ) = Dit geeft x =, x = x = 0 De gemeenschappelijke punten zijn (, ), (, ) en (0, 0) De gemeenschappelijke punten liggen op de lijn y = x Uit f( x) = xvolgt 3 x + 3x + x= 0 Hieruit volgt xx ( + 3x+ ) = 0 Dus xx ( + )( x+ ) = 0 Dit geeft x =, x = x = 0 De gemeenschappelijke punten zijn (, ), (, ) en (0, 0) VW-05-f-6--c 5 lees verder

6 De gemeenschappelijke punten liggen op de lijn y = x Uit f( x) Hieruit volgt = x volgt 3 ( x+ ) = x+ ( x+ )(( x+ ) ) = 0 Dus x + = 0 ( x + ) = Dit geeft x =, x = x = 0 De gemeenschappelijke punten zijn (, ), (, ) en (0, 0) Opmerking Als één van de drie oplossingen van de op te lossen vergelijking ontbreekt, voor deze vraag maximaal 4 scorepunten toekennen. Als twee oplossingen ontbreken, voor deze vraag maximaal scorepunten toekennen. Spots 3 maximumscore 4 r = x + d (en dus = ) r x + d x cosα= r x x = r x + d Ispot x Ispot x E 3 4π 4 x + d x + d π x + d 4 maximumscore 7 ( ) 3 de Ispot ( ) ( ) = 3 4 dx π ( x + 00) de 0 dx = geeft ( x ) x ( x ) ( ) x 00 ( x 00 3x ) 0 x x = 0 (omdat ( ) x + 00 x x + 00 x = = x + ) x = 50 dus (omdat x > 0 ) x = 50 Het antwoord: 7, (mm) VW-05-f-6--c 6 lees verder

7 5 maximumscore 6 De horizontale afstand (in mm) van de rechterspot tot P is 40 d De totale verlichtingssterkte in P is π d π 5 + (40 d) ( ) ( ) Beschrijven hoe het maximum 0,074 ( nauwkeuriger) gevonden kan worden Beschrijven hoe het minimum 0,06 ( nauwkeuriger) gevonden kan worden Het minimum is 8% ( nauwkeuriger) (: 80% van het maximum is 0,059), dus het deel van het werkoppervlak tussen de spots wordt voldoende gelijkmatig belicht Opmerkingen De factor 500 4π mag, mits toegelicht, in de berekening buiten beschouwing worden gelaten. Als wordt aangenomen dat Etotaal = E, voor deze vraag geen scorepunten toekennen. VW-05-f-6--c 7 lees verder

8 Twee snijdende cirkels 6 maximumscore 4 (Pythagoras in driehoek NDA geeft) (Pythagoras in driehoek MDA geeft) AD + DN = r AD + ( DN ) = Samen geeft dit ( DN ) = r DN Herleiden tot DN = r 7 maximumscore 4 DM = DN = r CD CM ( r ) CD = DM geeft r r = 0 Exact oplossen geeft r = + 5 ( een gelijkwaardige uitdrukking) ( r = 5 voldoet niet) DM = DN = r ( ) CD = CN DM MN = r r = r r CD = DM geeft r r = 0 Exact oplossen geeft r = + 5 ( een gelijkwaardige uitdrukking) ( r = 5 voldoet niet) r DM + = DN, dus DM = CD + DM + = CN, dus DM + = r Samen geeft dit r r = 0 Exact oplossen geeft r = + 5 ( een gelijkwaardige uitdrukking) ( r = 5 voldoet niet) Een redenering waaruit volgt NCA AMC AC AN r Hieruit volgt = dus = CM AC r Dit geeft r r = 0 Exact oplossen geeft r = + 5 ( een gelijkwaardige uitdrukking) ( r = 5 voldoet niet) VW-05-f-6--c 8 lees verder

9 Sinusoïde met perforaties 8 maximumscore 5 De noemer is nul als cos( x ) = 0, dus als x = π x = π + cos ( x) f( x) = + cos( x) Dit is gelijk aan cos( x ) + (voor x π, x π) lim cos( x) + = en x π lim cos( x) + = (: als x nadert tot π tot x π π, dan nadert f( x ) tot ), π en ( π, ) Dus de coördinaten van de perforaties zijn ( ) Opmerking Als het stelsel { + cos( x) = 0, cos( x ) = 0} opgelost wordt, resulterend in x= π, x= π, zonder daarna op exacte wijze tot y = te komen, hiervoor hoogstens scorepunten toekennen. VW-05-f-6--c 9 lees verder

10 Getransformeerde grafiek 9 maximumscore 3 AP ( p ) = ln + en ( ) e BP = ln p + BP ln ( e ) ln ( p ) BP ( p ) ( p ) = + = + ln + = ln + ( = AP ) De y-coördinaat van het midden van lijnstuk AB is f( p) + g( p) e ( p + ) + p + ln ( p + ) + ln ( p + ) ln ln f( p) + g( p) = = ln ( e ) ( ) f( p) + g( p) = =, dus het midden van lijnstuk AB is P, dus AP = BP 0 maximumscore 5 (Vanwege de symmetrie in de lijn met vergelijking y = geldt) de inhoud is gelijk aan y ln ( x ) π x y, met y ln ( x ) d = + herleiden tot 0 = + y x = e Een primitieve van e y is e y y De inhoud is π( e ) VW-05-f-6--c 0 lees verder

11 maximumscore 8 ( ) Een vergelijking van de verschoven grafiek is y ( x ) Voor de x-coördinaat van het snijpunt geldt ( ) x = ln + + = x + Hieruit volgt x = x f ( x) = x + De richtingscoëfficiënt van de raaklijn aan de grafiek van f in het snijpunt is f () = De richtingscoëfficiënt van de raaklijn aan de verschoven grafiek is ( ) f ( ) = ( = ) ( ) + Het product van de richtingscoëfficiënten is, dus de grafieken snijden elkaar loodrecht ( ) Een vergelijking van de verschoven grafiek is y ( x ) Voor de x-coördinaat van het snijpunt geldt ( ) x = ln + + = x + Hieruit volgt x = x f ( x) = x + De richtingscoëfficiënt van de raaklijn aan de grafiek van f in het snijpunt is f () = dy ( x ) De afgeleide die hoort bij de verschoven grafiek is = d x ( x ) + ( een gelijkwaardige uitdrukking) De richtingscoëfficiënt van de raaklijn aan de verschoven grafiek is ( ) ( = ) ( ) + Het product van de richtingscoëfficiënten is, dus de grafieken snijden elkaar loodrecht VW-05-f-6--c lees verder

12 f( x) = ln(( x) + ) = f( x) (voor elke waarde van x) Uit de verschuiving (en de symmetrie) volgt x = x f ( x) = x + De richtingscoëfficiënt van de raaklijn aan de grafiek van f in het snijpunt is f () = De richtingscoëfficiënt van de raaklijn aan de verschoven grafiek is ( ) f ( ) = ( = ) + ( ) Het product van de richtingscoëfficiënten is, dus de grafieken snijden elkaar loodrecht VW-05-f-6--c lees verder

13 Droogligtijd maximumscore 4 De vergelijking ( t) π 5cos = 40 moet worden opgelost Beschrijven hoe deze vergelijking opgelost kan worden t 47,6 en t 597,4 Het antwoord: 450 (minuten) 3 maximumscore 5 Op t = t is h z =, dus π z 5cos( t ) = Een redenering waaruit volgt dat t = D π 5cos = geeft Substitutie van t = D in z ( t ) z 5cos( π ( D )) Hieruit volgt π z 5cos( D) = = π 4 maximumscore 5 Voor de formule van de grafiek van figuur geldt dz = 5sin( π π D ) π dd dz 5π D = 37,5 geeft = ( (ongeveer) 0,53) dd Dus de helling bij de grafiek van figuur 3 is, 9 5π Voor de formule van de grafiek van figuur 4 geldt dd 4 =, 4 0 z +, 7 ( een gelijkwaardige uitdrukking) dz De helling bij de grafiek van figuur 4 voor z = 0 is, 7 VW-05-f-6--c 3 lees verder

14 Punt bewegend over een lijn 5 maximumscore 5 AP = ( + 4 t) + (5t ) BP = (4t 4) + (5t + ) AP = BP herleiden tot een lineaire vergelijking Dit geeft t = 3 7 P 3 5,3 Invullen in de vectorvoorstelling van k geeft ( ) 7 7 Een vergelijking van lijn k is y = x 4 AP = x + ( x 3 ) en ( ) 4 BP = ( x 6) + x 4 AP = BP herleiden tot een lineaire vergelijking 5 Dit geeft x = 3 7 Invullen in de vergelijking van k geeft 3 7 y = (dus ( 3 5,3 ) P ) 7 7 Een vergelijking van lijn k is y = x 4 Een vergelijking van de middelloodlijn n van lijnstuk AB is van de vorm 6x y+ c= 0 Het punt (3, ) ligt op n; hieruit volgt voor n de vergelijking y = 3x 8 3x 8 x 4 = exact oplossen geeft x = 5 Invullen in de vergelijking van k geeft y = (dus ( 3 5,3 ) P ) 7 7 Een vergelijking van lijn k is y = x 4 ( ) Een richtingsvector van de middelloodlijn n van lijnstuk AB is 6 Een vectorvoorstelling van de middelloodlijn is x 3 ( ) ( ) t ( 6) 6t (3 t) ,3 7 7 y = + + = + exact oplossen geeft t = 5 ; dit geeft x = 5 y = (dus ( ) P ) VW-05-f-6--c 4 lees verder

15 6 maximumscore 7 Er moet gelden dpm (, ) = dpy (, -as) dpy (, -as) ( de straal) is gelijk aan + 4t ( + 4t ) Lijn m heeft vergelijking x+ 3y = 6 + 4t+ 3(+ 5 t) 6 9t dpm (, ) = ( = ) Beschrijven hoe de vergelijking dpm (, ) = dpy (, -as) kan worden opgelost Dit geeft t 0,7 t,5 Invullen in + 4t geeft stralen,33 en 6,6 Opmerking Als door tussentijds afronden een afwijkend antwoord wordt gevonden, hiervoor scorepunt in mindering brengen. 5 Inzenden scores Verwerk de scores van alle kandidaten per examinator in het programma WOLF. Zend de gegevens uiterlijk op 8 juni naar Cito. VW-05-f-6--c 5 lees verder einde