Video 3: De Voedselpyramide

Transcriptie

1 Video 3: De Voedselpyramide Het ideale eetpatroon valt niet in twee zinnen samen te vatten. En dieetgoeroes, schrijvers en zogenaamde voedingsdeskundigen die dit wel denken te kunnen, doen vaak niets meer dan hun eigen boeken en cursussen promoten, door een quick fix te beloven. De waarheid is echter dat gezonde voeding, hoewel makkelijk te begrijpen, niet zo simpel met een paar regeltjes valt uit te leggen. Dit is meteen de reden waarom overheden en instanties als het voedingscentrum de totale overweldiging aan onderzoeken en claims aangaande gezonde voeding, overzichtelijk probeert weer te geven in een schema. De meeste overheden kiezen voor een voedseldriehoek, die uit een aantal (meestal 4-6) lagen bestaat, waarin een voedselgroep wordt omschreven. In Nederland hebben we de schijf van vijf. Een cirkel waarin een aantal taartstukken uit zijn gesneden, die ieder een voedselgroep vertegenwoordigen. Prima, zou je zeggen, dan zijn we klaar. Was het maar zo eenvoudig. Het is namelijk zo dat de aanbevelingen die door deze instanties gegeven worden, sterk zijn beïnvloed door economische belangen. Zo wordt de Amerikaanse voedseldriehoek samengesteld door het ministerie van Landbouw (waarin de vlees-, zuivel-, graan- en maisindustrieën het grootste deel van uitmaken) en niet door het ministerie van Volksgezondheid, zoals je misschien zou verwachten. Het Voedingscentrum op haar beurt, neemt het gros van haar aanbevelingen over van de Gezondheidsraad, waar ook grote namen als Unilever en Campina een rol spelen in de besluitvorming. Zelfs als dat niet zo zou zijn, dan is het verbazingwekkend hoe het toch komt dat er zoveel producten als gezond beschouwd worden door de schijf van vijf, die helemaal niet oorspronkelijk in de natuur voorkomen, maar in de fabriek wordt gemaakt door mensen. Een blik op de schijf van vijf hieronder, maakt al duidelijk dat halvarine, slaolie, brood, pasta, zuivel en tofu sowieso niet thuishoren in een gezonde maaltijdschijf. Dit zijn allemaal producten die behoorlijk ver afstaan van hun oorspronkelijke vorm in de natuur, dankzij verhitting, chemische behandelingen en additieven. Met alle goede wil van de wereld kan ik niet begrijpen hoe producten, waarmee mensen zoveel geknoeid hebben, als gezond aangemerkt worden. Daarnaast lijkt het me niet zo handig om net zoveel koolhydraten te eten als groente en fruit, omdat dit wel een heel hoog aandeel is. Mensen zijn over het

2 algemeen niet actief genoeg om dit te verbranden en hier valt dan ook meteen een grote oorzaak van het overgewicht van meer dan de helft van de Nederlandse bevolking aan te wijten. En drinken is een veel te klein aandeel in het totale patroon. Op deze manier zorg je ervoor dat mensen veel meer gaan eten, omdat ze eigenlijk te weinig drinken. Het signaal dat je hersenen afgeeft, voelt voor veel mensen als een hongergevoel. Terwijl ze eigenlijk zouden moeten drinken, gaan mensen vervolgens eten, terwijl het lichaam hier helemaal niet om vraagt! Als je kritisch gaat kijken naar wat echt gezond is aan de schijf van vijf, dan kun je dit beperken tot: vis, groente, fruit, water en thee en bonen. De rest kun je meteen een dikke streep door zetten. Dan blijft er weinig over. Dus de schijf van vijf zal je geen honderd laten worden (en slank trouwens ook niet).

3 Voedseldriehoek Dan de voedseldriehoeken zoals je ze vaak tegenkomt. De Amerikaanse driehoek had in eerste instantie maar vier lagen. De basis lag op zetmeelrijke producten als brood, granen, pasta, rijst en aardappelen. Het advies was dus om het grootste gedeelte van je maaltijd uit zetmeelrijke producten te laten bestaan! We komen er in de volgende video op terug, waarom dit niet gezond is. Vervolgens een laag met groente en fruit, daarboven zuivel, vlees en vleesvervangers (vis, peulvruchten, soja?). Dit was verder ook niet uitgelegd en mensen moesten maar zelf kiezen wat ze goed vonden. Dus het gros van de amerikanen koos voor vlees (Mcdonalds etc.) De bovenste laag bestond uit vetten en suikers. Er werd dus gezegd dat suiker in beperkte mate ok was. We zullen zien, dat dit niet het geval is en dat het aandeel gezonde vetten best groter mag zijn. Dat met deze aanbevelingen de gezondheid van de gemiddelde Amerikaan niet echt verbeterde, mag duidelijk zijn. Vervolgens zijn talloze Universiteiten op de proppen gekomen met hun eigen versie van de Food Pyramid. De beste, maar vooral meest bekende komt van Harvard. Deze komt al redelijk in de buurt van waar het om draait, wanneer je gezond wilt gaan eten. Deze heeft in ieder geval vijf lagen, in plaats van vier. De basis: voldoende bewegen, letten op je gewicht en gevarieerd eten. Daarboven een laag met groente, fruit, essentiele vetten en granen. Daarboven vetten in de vorm van noten, zaden, bonen en tofu, vlees, vis, en eieren, daarboven zuivel 9of vitamine D/Calcium Supplementen) en de top met rood vlees, boter, witte graanproducten en witte rijst, aardappelen en zoetigheid. En een glaasje alcohol mag ook op zijn tijd (niet voor iedereen).

4 Zoals je ziet, past niet alles wat Harvard wilde vermelden in de pyramide, dus een zesde laag was sowieso niet overbodig geweest. Daarbij komt dat er over water nooit gesproken wordt (vreemd, op zijn zachtst gezegd) en dat de basis nog altijd voor een derde bestaat uit granen, pasta en rijst. De complete voedselpyramide Alle bovenstaande schematische weergaven hebben iets gemeen: ze nemen ongezonde voeding nog altijd op in hun aanbevelingen met betrekking tot een gezond eetpatroon. Nu begrijp ik de beredenering dat de bovenste laag van de pyramide de minst gezonde is, maar dit is natuurlijk niet voor iedereen het geval. Hierdoor zullen veel mensen dit toch nog (te vaak) opnemen in hun eetpatroon, terwijl ze misschien toch gezonder wilden leven. Bij de schijf van vijf is het al helemaal niet duidelijk wat de minst gezonde factor is. Hoewel ik altijd een groot liefhebber ben van benadrukken wat gezond is ten opzicht wat niet gezond is, kan het echt geen kwaad om mensen een goed beeld te geven wat nu de verschillen zijn. Daarom gebruik ik alle vlakken van de pyramide om de verschillen in diverse eetpatronen aan te geven. Een echte pyramide is immers driedimensionaal en zal daarom vier vlakken hebben. Vlak 1 is het vlak dat weergeeft hoe mensen het beste kunnen eten om optimaal gezond te leven. (zoals besproken in de video) Vlak 2 is het vlak dat weergeeft hoe je wel de principes van gezonde voeding toepast, maar sommige producten niet op wil geven. (80% van de tijd gezond eten. Dit is wat de meeste van mijn coaching klanten uiteindelijk doen.

5 Vlak 3 is het vlak van de mensen die denken dat ze gezond eten, maar dit in werkelijkheid maar maximaal de helft van de tijd doen. Vlak 4 is niets meer dan het spiegelbeeld van het eerste vlak, namelijk uit iedere laag een voorbeeld van producten die je zou moeten vermijden. Tegelijkertijd is dit vlak dus het toonbeeld van ongezonde voeding. Hieronder zie je de vier vlakken. In de rest van de video s zullen we alle voedingsstoffen behandelen en zullen de verschillende vlakken uitgebreider uitgelegd worden. Voedings- Supplementen Kruiden, specerijen, Gezonde oliën, Stevia Noten, zaden, zwarte chocolade (>70% cacao) Vette Vis en biologisch gevogelte, eieren en rauwmelkse, gerijpte kaas Groente, Ha fruit, peulvruchten, paddenstoelen Water, thee (witte, groene, gember, kruiden) rode wijn (met mate), koffie, vers geperste vruchtensappen Vlak 1.

6 Bunkerdag* Kruiden, specerijen, gezonde olie, supplementen Noten, zaden, zwarte chocolade (>70% cacao) Alle soorten vlees en vis, bij voorkeur biologisch, eieren Groente Ha en fruit, peulvruchten, paddenstoelen W Water, verse vruchtensappen, plantaardige melk, thee, koffie, rode Br wijn. Vlak 2: 80 % Gezond, 20 % minder gezond * Bunkerdag: Dit is overgenomen uit het eetpatroon van de Buikspier Bijbel. Om te voorkomen dat mensen op onverwachte momenten verkeerde voedingskeuzes gaan maken, plan je een vast dag in de week in, waarop je ongezond eet. Dit zorgt voor een reset in je hormoonbalans en voorkomt plateauvorming wanneer je gewicht wilt verliezen. Bovendien is het gewoon lekker om een keer gepland ongezond te eten. Dat houdt je in balans.

7 Medicatie Suiker, fastfood, snoep, ijs Boter, omega- 6 rijke olien, olijfolie, tofu, soja Groente, fruit, vlees, vis en eieren Volkoren granen, pasta en rijst, gepureerde of gebakken aardappelen Ha Niet verse vruchtensappen, zuivel, gezoete thee, water uit plastic flessen Vlak 3 Meer ongezond dan gezond

8 Medicatie, chemische reiniging Omega- 6 rijke oliën, margarine, boter, vette sauzen,zout Suiker, snoep, koekjes, ijs, gebak, drop etc. Snoep, Fastfood (Friet, hamburgers, pizza s, snacks, rood vlees (varken, rund, schaap, hert etc. ) Granen, pasta, rijst, brood, aardappelen Ha Frisdranken, zuivel, vruchtensappen (niet vers) Vlak 4 Ongezonde voeding