Het eventueel sluiten van de kleine spoorbomen voor autoverkeer ligt ook sociaal en politiek gevoelig.

Transcriptie

1 Gemeente Hilversum Quickscan Kleine spoorbomen Notitie Utrecht, 24 september 2013

2

3 1. Inleiding De aanleiding en vraagstelling De kleine spoorbomen in Hilversum bieden de mogelijkheid voor het verkeer om het spoor te kruisen tussen het gebied rondom de Hoge Larenseweg en het centrum van Hilversum. Momenteel zijn deze spoorbomen ongeveer 24 minuten per uur dicht vanwege passerende treinen. In de (nabije) toekomst worden de frequenties van de treinen verhoogd, in het kader van het project OV-SAAL en door ontwikkelingen op de Gooilijn. Hierdoor zullen de spoorbomen vaker dicht gaan. De verwachting is dat de dichtligtijd verder gaat toenemen. De spoorkruising staat hoog op de landelijke lijst van onveilige spoorwegovergangen. Daarom willen de gemeente Hilversum en ProRail de spoorwegovergang aanpakken. Gemeente en ProRail hebben afzonderlijk meerdere plannen en varianten opgesteld, met daarbij zowel korte als lange termijn oplossingen. De gemeente Hilversum heeft XTNT gevraagd om een quickscan uit te voeren en alle varianten onafhankelijk te beoordelen. Daarnaast heeft de gemeente gevraagd om ook alle andere mogelijke opties voor de spoorwegovergang op papier te zetten. Probleemschets Momenteel maken gemiddeld 8000 motorvoertuigen per etmaal gebruik van de spoorkruising. De spoorwegovergang wordt ook intensief gebruikt door fietsers, het is zelfs één van de drukste fietsroutes van Hilversum. Na de openstelling van het fietspad Langs de Lijn is het fietsverkeer nog drukker geworden rondom de spoorwegovergang. Hoewel de spoorwegovergang nog voldoende theoretische capaciteit heeft, is het er vaak druk en zijn er verschillende conflictpunten. In de periode hebben zich 7 letselongevallen voorgedaan, waardoor de locatie kan worden aangemerkt als blackspot. Naar alle waarschijnlijkheid maken niet alleen automobilisten tussen het gebied rondom de Hoge Larenseweg en het centrum gebruik van de spoorwegovergang, ook ongewenst verkeer met andere herkomsten en bestemmingen passeert de spoorwegovergang. Dit verkeer hoeft in principe geen gebruik te maken van de spoorwegovergang en heeft bijvoorbeeld de buitenring als goed alternatief. Zo kan verkeer vanaf de Raadhuisbuurt richting oostkant van het spoor en A27 de kleine spoorbomen gebruiken, terwijl men net zo makkelijk via de ring kan rijden. Veel mensen doen dit waarschijnlijk uit gewoonte en denken dat dit een snellere route is dan via de ring. Om het aantal conflictpunten op de kleine spoorbomen drastisch te verminderen zou je de kleine spoorbomen kunnen afsluiten voor het autoverkeer en de spoorwegovergang alleen voor langzaam verkeer kunnen openstellen. Echter, dit leidt tot capaciteitsproblemen op de twee alternatieven voor autoverkeer, de Beatrixtunnel en de Johannes Geradtsweg. Ook Connexxionbussen die van en naar de busremise rijden, maken nu gebruik van de spoorwegovergang. Kortom: naast een verkeersveiligheidsissue is de problematiek rondom de kleine spoorbomen ook een bereikbaarheidsvraagstuk wat zich niet alleen beperkt tot de direct aangrenzende gebieden. Het eventueel sluiten van de kleine spoorbomen voor autoverkeer ligt ook sociaal en politiek gevoelig. In deze quickscan beoordelen we de verschillende opgestelde varianten en geven we nog enkele aanvullende ideeën voor andere oplossingen. In het volgende hoofdstuk (2) geven we in een Quickscan Kleine spoorbomen 3

4 toetsingskader allereerst aan op welke criteria wij toetsen. Vervolgens beoordelen we in hoofdstuk 3 de beschikbare varianten en geven we door middel van een overzichtstabel aan hoe de verschillende varianten ten opzichte van elkaar scoren. In hoofdstuk 4 geven we nog enkele nieuwe ideeën, waarna we vervolgens in hoofdstuk 5 afsluiten met enkele conclusies en aanbevelingen. Quickscan Kleine spoorbomen 4

5 2. Toetsingskader Voor het beoordelen van alle opgestelde varianten hanteren we één set van voorwaarden en uitgangspunten. In dit hoofdstuk geven we aan welke criteria onderdeel zijn van het toetsingskader. Doelstelling Gezien de probleemschets zijn er twee hoofddoelstellingen, namelijk het verbeteren van de verkeersveiligheid en het garanderen van bereikbaarheid, met name voor langzaam verkeer. Toetsen varianten De twee doelstellingen zijn uitgewerkt in toetsingscriteria. Verkeersveiligheid is daarbij uitgewerkt in de volgende criteria: het verminderen van het aantal conflictpunten; een logische routering voor langzaam verkeer; het beperken van het aantal wachtpunten voor het langzaam verkeer; een duidelijke inrichting zodat weggebruikers weten wat de gevaarlijke punten zijn; optimale sociale veiligheid; het verminderen van de blokkadekansen van het spoor. Bereikbaarheid is uitgewerkt in de vorm van de volgende toetsingscriteria: de opstoppingskansen voor auto s te verminderen; het faciliteren van de gewenste routes voor langzaam verkeer (de routes Professorenbuurt Centrum en Professorenbuurt Raadhuisbuurt). het faciliteren van de gewenste routes voor autoverkeer (Professorenbuurt Centrum) het tegengaan van ongewenst verkeer de gevolgen voor de bereikbaarheid van de busremise. Daarnaast is als criterium nog de realisatiekans beschouwd. Dit is gescoord in de vorm van: het minimaliseren van kosten en risico s. Alle bovenstaande elementen zijn onderdeel van de toetsing van de verschillende beschikbare varianten. Daarbij geven we aan welke effecten de variant kan behalen (ten opzichte van de beoogde doelen), de voor- en nadelen en de eventuele aanpassingen die het ontwerp beter maken. In figuur 1 hebben we de bereikbaarheidsdoelstellingen geïllustreerd. Daarbij is onderscheid gemaakt naar verbindingen waarvan we het gebruik willen tegengaan (ongewenst verkeer) en verbindingen die we juist beter beschikbaar willen maken voor fietsers en auto s. Quickscan Kleine spoorbomen 5

6

7 3. De beoordeling van de varianten Movares 1 Verkeersveiligheid Conflictpunten In dit ontwerp zijn feitelijk geen conflictpunten tussen langzaam verkeer en gemotoriseerd verkeer. Logische inrichting voor langzaam verkeer Hoewel het ontwerp verkeersveilig is, zit er één onlogisch element in. Je kunt niet vanaf de Hoge Larenseweg en de Noorderweg-zuid de tunnel inrijden als fietser. Naar verwachting gaan fietsers dit wel doen, en dan ontstaat er een groot verkeersveiligheidsprobleem. Beperken wachtpunten langzaam verkeer Qua wachttijden is het ontwerp logisch: er zijn geen wachttijden. Duidelijkheid gevaarlijke punten Volgens het ontwerp wordt er een 30 km/h regime toegepast. De feitelijke inrichting en uitstraling van het gebied past echter niet bij een 30 km/h regime. We adviseren om te onderzoeken of een VRI nodig is op de kruising Noorderweg Schoolstraat om het verkeer te regelen. Voor de veiligheid is een VRI in ieder geval nodig, er is slecht uitzicht, waardoor het verkeer geregeld moet worden. Sociale veiligheid De sociale veiligheid van de fiets- en voetgangerstunnel is matig. Je rijdt namelijk als fietser, in westelijke richting, tegen een tunnelwand aan waardoor er weinig zicht is. Ook de bocht in de fietstunnel draagt niet bij aan de sociale veiligheid. Quickscan Kleine spoorbomen 7

8 Bereikbaarheid Blokkadekans spoor Er zijn geen blokkadekansen van het spoor. Opstoppingskansen auto s Het kruispunt Noorderweg Schoolstraat heeft geen opstelstroken zodat afslaand verkeer richting tunnel het rechtdoorgaand verkeer op de Noorderweg kan hinderen. Er zijn daarom kansen op opstoppingen op de Noorderweg. Onderzocht moet worden of een VRI dit probleem kan verhelpen. Faciliteren routes langzaam verkeer Deze variant faciliteert de gewenste routes voor langzaam verkeer tussen de Professorenbuurt en Centrum / Raadhuisbuurt matig. Daarnaast is er geen uitwisseling met fietspad Langs de Lijn. Faciliteren gewenste autoroutes Tegengaan ongewenst verkeer De Hoge Larenseweg is niet meer voor auto s toegankelijk. Verder zijn er weinig aanmerkingen over dit onderwerp. Deze variant stimuleert het autogebruik via de kleine spoorbomen tussen oostkant en westkant spoor. De Schoolstraat wordt de hoofdroute. Bereikbaarheid busremise De bereikbaarheid van het station vanaf het busstation verandert doordat bussen bij de kleine spoorbomen niet meer linksaf richting Koninginneweg kunnen afslaan. Overig Kosten en risico s Aanvullende ideeën voor verbetering van het ontwerp De kosten voor de tunnel zullen hoog zijn. Daarnaast is het noodzakelijk om grond aan te kopen. 1. Aansluiting maken met fietspad Langs de Lijn. 2. Een VRI is noodzakelijk op het kruispunt Schoolstraat Noorderweg vanwege de verkeersveiligheid en ook om het autoverkeer goed te kunnen verwerken. Quickscan Kleine spoorbomen 8

9 Movares 2 Verkeersveiligheid Conflictpunten Logische inrichting voor langzaam verkeer In dit ontwerp zijn er geen conflictpunten tussen langzaam verkeer en gemotoriseerd verkeer. Hoewel het ontwerp verkeersveilig is, zit er één onlogisch element in. Je kunt als fietser niet vanaf de Hoge Larenseweg en de Noorderweg-zuid de tunnel inrijden. Naar verwachting gaan fietsers dit wel gaan, en dan ontstaat er een groot verkeersveiligheidsprobleem. Beperken wachtpunten langzaam verkeer Qua wachttijden is het ontwerp logisch: er zijn geen wachttijden. Duidelijkheid gevaarlijke punten Sociale veiligheid Volgens het ontwerp wordt er een 30 km/h regime toegepast. De feitelijke inrichting en uitstraling van het gebied past echter niet bij een 30 km/h regime. We adviseren om te onderzoeken of een VRI nodig is op de kruising Noorderweg Schoolstraat om het verkeer te regelen. Voor de veiligheid is een VRI in ieder geval nodig, er is slecht uitzicht, waardoor het verkeer geregeld moet worden. Dit conflict is minder groot dan in Movares 1 omdat er éénrichtingsverkeer is op de Noorderweg. De dubbele opstelstroken op de Schoolstraat zijn overbodig, je kunt immers alleen naar links. De sociale veiligheid van de fiets- en voetgangerstunnel is matig. Je rijdt namelijk als fietser in westelijke richting tegen een wand aan waardoor er weinig zicht is. Ook de bocht in de fietstunnel draagt niet bij aan de sociale veiligheid. Quickscan Kleine spoorbomen 9

10 Bereikbaarheid Blokkadekans spoor Er zijn geen blokkadekansen van het spoor. Opstoppingskansen auto s Door de bypass en het éénrichtingsverkeer is de kans op opstoppingen veel lager dan in de vorige variant. Faciliteren routes langzaam verkeer Deze variant faciliteert matig de gewenste routes voor langzaam verkeer tussen de Professorenbuurt en Centrum / Raadhuisbuurt. Bovendien is er geen uitwisseling met fietspad Langs de Lijn. Faciliteren gewenste autoroutes De Hoge Larenseweg is niet meer voor toegankelijk. De route Professorenbuurt Centrum wordt in deze variant niet meer gefaciliteerd. Tegengaan ongewenst verkeer Deze variant gaat het ongewenste verkeer redelijk tegen. Bereikbaarheid busremise De bereikbaarheid van het station vanaf het busstation verandert doordat bussen bij de kleine spoorbomen niet meer linksaf richting Koninginneweg kunnen afslaan. De terugrichting is niet meer mogelijk vanwege het eenrichtingsverkeer op de Noorderweg. Overig Kosten en risico s Aanvullende ideeën voor verbetering van het ontwerp De kosten voor de tunnel zullen hoog zijn. Daarnaast is het noodzakelijk om grond aan te kopen. 1. Aansluiten Hoge Larenseweg op de bypass langs de Noorderweg. 2. Een VRI is noodzakelijk op het kruispunt Schoolstraat Noorderweg vanwege het slechte uitzicht. Quickscan Kleine spoorbomen 10

11 Movares 3 Verkeersveiligheid Conflictpunten Logische inrichting voor langzaam verkeer Beperken wachtpunten langzaam verkeer Er is één groot conflictpunt voor fietsers: de rechtdoorgaande fietsstroom op de Noorderweg dat kruist met het autoverkeer. Dit ontwerp is voor fietsers niet logisch ingericht. Het is niet duidelijk of het fietspad langs de Noorderweg geschikt is voor tweerichtingsfietsverkeer. Dit lijkt wel het geval te zijn en leidt tot vreemde oversteekbewegingen en onverwachte verkeerssituaties, ook vanwege het slechte uitzicht uit de tunnel. Fietsers kunnen niet meer van en naar de Hoge Larenseweg rijden en moeten omrijden. Er zijn beperkte wachttijden voor overstekende fietsers die aan het einde van de tunnel een linksaf beweging maken. Duidelijkheid gevaarlijke punten Volgens het ontwerp wordt er een 30 km/h regime toegepast. De feitelijke inrichting en uitstraling van het gebied past echter niet bij een 30 km/h regime. We adviseren om te onderzoeken of een VRI nodig is op de kruising Noorderweg Schoolstraat om het verkeer te regelen. Voor de veiligheid is een VRI in ieder geval nodig omdat het zicht niet goed is en er bovendien fietsers kunnen kruisen. Voor de capaciteit zal een VRI niet nodig zijn. Daarnaast hebben de twee hellingbanen aan de Noorderweg twee rijstroken richting tunnel (twee rijstroken die naar beneden hellen). Op de kruising conflicteren deze met elkaar. Sociale veiligheid De sociale veiligheid van deze tunnel is beter dan in de vorige twee varianten. Er wordt één gecombineerde tunnelbuis gebruikt in plaats van een aparte auto en fiets buis. Quickscan Kleine spoorbomen 11

12 Bereikbaarheid Blokkadekans spoor Er zijn geen blokkadekansen van het spoor. Opstoppingskansen auto s Een VRI is naar verwachting nodig vanwege de verkeersveiligheid. Faciliteren routes langzaam verkeer Deze variant is niet logisch. Het faciliteert niet de gewenste routes voor langzaam verkeer tussen de Professorenbuurt en Centrum / Raadhuisbuurt. Bovendien is er geen uitwisseling met fietspad Langs de Lijn. De hellingen (7%) zijn te steil voor fietsers. Faciliteren gewenste autoroutes De Hoge Larenseweg is niet meer voor autoverkeer bruikbaar. Verder is zoals eerder al genoemd een VRI noodzakelijk. Tegengaan ongewenst verkeer Bereikbaarheid busremise Deze variant stimuleert het ongewenste verkeer omdat de capaciteit voor auto s toeneemt. Een voordeel is dat de Koninginneweg autoluw wordt. De bereikbaarheid van het station vanaf de busremise verbetert ten opzichte van de huidige situatie. Bussen kunnen via de tunnel nog steeds de Koninginneweg bereiken om vanaf daar richting station te rijden. Overig Kosten en risico s De kosten voor deze tunnel zullen zeer hoog zijn (hoger dan de vorige varianten). Daarnaast is ook grondaankoop noodzakelijk. Aanvullende ideeën voor verbetering van het ontwerp 1. Zorgen voor aansluiting met fietspad Langs de Lijn 2. Een VRI is noodzakelijk op het kruispunt Schoolstraat Noorderweg vanwege het slechte uitzicht. Quickscan Kleine spoorbomen 12

13 Movares 4 Verkeersveiligheid Conflictpunten Logische inrichting voor langzaam verkeer Beperken wachtpunten langzaam verkeer De enige conflictpunten zijn de twee T-splitsingen op de Noorderweg. De inrichting is vanuit verkeersveiligheidsoogpunt logisch. Onduidelijk is of de Noorderweg aparte fietsvoorzieningen heeft die aansluiten op het fietspad richting tunnel. Langzaam verkeer zal af en toe moeten wachten bij de twee T- splitsingen. Duidelijkheid gevaarlijke punten De T-splitsingen kunnen voor enig gevaar zorgen. Er kan een file in de bocht (hellingbaan) ontstaan, deze wachtrij is slecht zichtbaar voor achteropkomend verkeer. Sociale veiligheid De helling ligt in een bocht, zodat je geen goed zicht hebt. Bereikbaarheid Blokkadekans spoor Er zijn geen blokkadekansen van het spoor. Opstoppingskansen auto s Faciliteren routes langzaam verkeer Op de T-splitsingen kunnen auto s blokkades optreden van auto s. Onderzocht moet worden of VRI s noodzakelijk zijn op de T-splitsingen. Dit is afhankelijk van de intensiteiten. In deze variant wordt de route via de Hoge Larenseweg wel gefaciliteerd. Maar, de routes voor fietsers zijn lang en zorgen voor een merendeel van de gebruikers voor een (extra) omweg. Het toevoegen van een luie trap naar de Noorderweg-noord bij de onderdoorgang kan dit bezwaar deels verhelpen. Er is slechts een beperkte uitwisseling mogelijk met Langs de Lijn. Daarnaast ligt het begin van de Quickscan Kleine spoorbomen 13

14 hellingbaan relatief dichtbij de reeds bestaande fietstunnel onder het station (hemelsbreed 250 meter). Faciliteren gewenste autoroutes Tegengaan ongewenst verkeer Deze variant faciliteert de gewenste autoroutes redelijk goed. Ook in deze variant wordt ongewenst verkeer eerder gestimuleerd dan tegengegaan. Bereikbaarheid busremise De bereikbaarheid van het station vanaf de busremise verbetert ten opzichte van de huidige situatie. Bussen kunnen via de tunnel nog steeds de Koninginneweg bereiken om vanaf daar richting station te rijden. Ook de terugrichting verbetert. Overig Kosten en risico s Er is veel grondaankoop nodig voor deze variant. Aan beide zijden van de spoorlijn is veel grond nodig waar momenteel bebouwing staat. Aanvullende ideeën voor verbetering van het ontwerp 1. Luie trappen realiseren aan beide zijden, onder andere voor een betere aansluiting met Langs de Lijn. Quickscan Kleine spoorbomen 14

15 Movares 5 Verkeersveiligheid Conflictpunten Het fietspad langs de Lijn heeft een conflict met het autoverkeer dat op maaiveld blijft rijden. Het doorgaande fietsverkeer via de tunnel kan wel conflictvrij doorrijden. Logische inrichting voor langzaam verkeer Omdat de route voor autoverkeer op maaiveldniveau open blijft, is het voor fietsers van en naar de Noorderweg onlogisch om door de fietstunnel te gaan. Dit geldt ook voor fietsers van en naar de Koninginneweg en Langs de Lijn. Deze fietsers zullen naar verwachting ook op maaiveld het spoor oversteken. De voorrang voor fietspad Langs de Lijn ter hoogte van de spoorkruising is slecht geregeld. Beperken wachtpunten langzaam verkeer Fietsers die door de tunnel rijden hoeven niet meer op gesloten spoorbomen te wachten. Duidelijkheid gevaarlijke punten Het oversteken van fietsers op fietspad Langs de Lijn is een gevaarlijk punt omdat de voorrang niet duidelijk is. Sociale veiligheid De sociale veiligheid is redelijk en met de nodige middelen (verlichting) goed oplosbaar. Bereikbaarheid Blokkadekans spoor De blokkadekans van het spoor is afhankelijk van de regeling die op de Koninginneweg staat. Het is redelijk vergelijkbaar met de huidige situatie. Quickscan Kleine spoorbomen 15

16 Opstoppingskansen auto s Faciliteren routes langzaam verkeer De opstoppingskansen voor auto s zijn iets beter dan in de huidige situatie omdat er (in theorie) geen fietsers meer over het spoor rijden. Auto s kunnen hierdoor makkelijker wegrijden. De gewenste route Professorenbuurt - Centrum wordt goed bediend. Nadeel is dat de aansluiting met Noorderweg-noord en Langs de Lijn slecht is. Faciliteren gewenste autoroutes De route Professorenbuurt Centrum voor auto's is prima. Andere routes zijn minder goed geregeld, sommige automobilisten moeten omrijden. De Schoolstraat is niet meer toegankelijk voor auto s. Als verbeterpunt zien wij het omdraaien van de rijrichting op de Koninginneweg (Noord) ten opzichte van de huidige situatie. Hiermee verminder je het aantal conflictpunten. Tegengaan ongewenst verkeer Deze variant gaat het ongewenste verkeer redelijk tegen. Bereikbaarheid busremise De route van station naar busremise is niet meer mogelijk via de kleine spoorbomen. Overig Kosten en risico s Deze tunnel is relatief goedkoop omdat hij veel kleiner qua omvang is (alleen fietstunnel) en er relatief minder grond hoeft worden aangekocht (ten opzichte van de eerdere varianten). Aanvullende ideeën voor verbetering van het ontwerp 1. Omdraaien rijrichting op de Koninginneweg. Quickscan Kleine spoorbomen 16

17 Movares 6 Verkeersveiligheid Conflictpunten Logische inrichting voor langzaam verkeer Het fietspad langs de Lijn conflicteert met het autoverkeer. Dit conflictpunt is complex omdat daar precies de aansluiting is tussen fietspad Langs de Lijn en het begin van de hellingbaan van de tunnel. Het doorgaande fietsverkeer via de tunnel kan wel conflictvrij doorrijden. Omdat de route voor autoverkeer op maaiveldniveau open blijft, is het voor een deel van het fietsverkeer onlogisch om door de fietstunnel te gaan. Dit geldt voor fietsers van en naar de Noorderweg, Koninginneweg en Langs de Lijn. Deze fietsers zullen naar verwachting op maaiveldniveau het spoor oversteken. De voorrang voor fietspad Langs de Lijn ter hoogte van de spoorkruising is slecht geregeld. Als laatste is het onduidelijk hoe fietsers vanuit de tunnel en/of Langs de Lijn richting de Schoolstraat kunnen rijden, er staat immers aangegeven dat dit verboden is voor fietsers. Beperken wachtpunten langzaam verkeer Fietsers die door de tunnel rijden hoeven niet meer op gesloten spoorbomen te wachten. Duidelijkheid gevaarlijke punten Het oversteken van fietsers op fietspad Langs de Lijn is een gevaarlijk punt omdat de voorrang slecht is geregeld. Sociale veiligheid De sociale veiligheid is matig en minder dan in de vorige variant. Dit heeft te maken met de twee bochten in de fietstunnel. Quickscan Kleine spoorbomen 17

18 Bereikbaarheid Blokkadekans spoor De blokkadekans van het spoor is afhankelijk van de regeling die op de Koninginneweg staat. Het is redelijk vergelijkbaar met de huidige situatie. Opstoppingskansen auto s Faciliteren routes langzaam verkeer De opstoppingskansen voor auto s zijn minder goed dan de vorige variant omdat al het fietsverkeer vanuit tunnel en Langs de Lijn het autoverkeer kruist. In theorie kan het autoverkeer hierdoor vaker worden geblokkeerd. Deze variant voorziet zeer matig in de gewenste fietsverbindingen. De route Hoge Larenseweg - Schoolstraat is zeer omslachtig geworden voor fietsers, men moet relatief ver omfietsen om via de tunnel het spoor te kunnen kruisen. Daarnaast is het ook verboden om vanaf het spoor de Schoolstraat in te rijden. Hier zouden ook fietsvoorzieningen moeten komen om dit ontbrekende deel in te vullen. Faciliteren gewenste autoroutes Tegengaan ongewenst verkeer Behalve de knip op de Noorderweg-noord is deze situatie redelijk vergelijkbaar met de huidige situatie. Deze variant gaat het ongewenste verkeer niet meer tegen dan in de huidige situatie. Bereikbaarheid busremise De situatie blijft voor bussen hetzelfde als in de huidige situatie. Overig Kosten en risico s Voor het realiseren van deze tunnel is iets meer grondaankoop nodig dan de vorige variant. Aanvullende ideeën voor verbetering van het ontwerp 1. Fietsvoorzieningen maken tussen Schoolstraat en spoorkruising. Quickscan Kleine spoorbomen 18

19 Movares 7 Verkeersveiligheid Conflictpunten Logische inrichting voor langzaam verkeer Beperken wachtpunten langzaam verkeer Het fietspad Langs de Lijn heeft een conflict met het autoverkeer op maaiveld. Dit conflictpunt is complex omdat het samenvalt met het begin van de hellingbaan van de tunnel. Ten opzichte van de vorige variant ontstaat er een extra conflictpunt: de T-splitsing Noorderweg-noord en het begin van de hellingbaan richting tunnel. Omdat het autoverkeer op maaiveld blijft rijden is het voor een deel van het fietsverkeer onlogisch om door de fietstunnel te gaan. Dit geldt voor fietsers van en naar de Noorderweg, Koninginneweg en Langs de Lijn. Deze fietsers zullen naar verwachting ook op maaiveld het spoor oversteken. De voorrang voor fietspad Langs de Lijn ter hoogte van de spoorkruising is slecht geregeld. Als laatste is het onduidelijk hoe fietsers vanuit de tunnel en/of Langs de Lijn richting de Schoolstraat kunnen rijden, er staat immers aangegeven dat dit verboden is voor fietsers. Fietsers die door de tunnel rijden hoeven niet meer op de trein te wachten. Duidelijkheid gevaarlijke punten Sociale veiligheid Het oversteken van fietsers op het fietspad Langs de Lijn is een gevaarlijk punt omdat de voorrang slecht is geregeld. De sociale veiligheid is matig en minder dan in de variant Movares 5. Dit heeft te maken met de twee bochten in de tunnel. Quickscan Kleine spoorbomen 19

20 Bereikbaarheid Blokkadekans spoor De blokkadekans van het spoor is afhankelijk van de regeling die op de Koninginneweg staat. Het is redelijk vergelijkbaar met de huidige situatie. Opstoppingskansen auto s Faciliteren routes langzaam verkeer De kans dat auto s hinder ondervinden is vergelijkbaar met de vorige variant. Het is afhankelijk van de voorrangsregeling met Langs de Lijn. In theorie kan het autoverkeer hierdoor vaker worden geblokkeerd. Deze variant voorziet zeer matig in de gewenste fietsverbindingen. De route Hoge Larenseweg - Schoolstraat is erg lang en indirect. Men moet relatief ver omfietsen om via de tunnel het spoor te kunnen kruisen. Daarnaast is het ook verboden om vanaf het spoor de Schoolstraat in te rijden. Hier zouden ook fietsvoorzieningen moeten komen om dit ontbrekende deel in te vullen. Faciliteren gewenste autoroutes Tegengaan ongewenst verkeer De Noorderweg blijft berijdbaar voor auto s en deze variant is daarmee vergelijkbaar met de huidige situatie. Deze variant gaat het ongewenste verkeer niet of nauwelijks tegen. Bereikbaarheid busremise De situatie blijft voor bussen hetzelfde als in de huidige situatie. Overig Kosten en risico s Voor deze variant is nog meer grondaankoop nodig dan de vorige variant. Aanvullende ideeën voor verbetering van het ontwerp 1. Fietsvoorzieningen maken tussen Schoolstraat en spoorkruising. Quickscan Kleine spoorbomen 20

21 Gemeente 1 Verkeersveiligheid Conflictpunten Logische inrichting voor langzaam verkeer Het aantal conflictpunten neemt toe ten opzichte van de huidige situatie door de tweerichtings fietsoversteek op de Noorderweg. Echter door het gebruik van fietspaden in plaats van fietsstroken worden de fietsvoorzieningen verbeterd. De oversteek voor fietsers vanaf Koninginneweg-zuid richting Schoolstraat is niet logisch, fietsers moeten eerst rechtsaf buigen, de weg oversteken en dan linksaf slaan. Hier zullen er ook fietsers tegen de richting in gaan rijden vanaf de Koninginneweg richting het tweerichtings fietspad aan noordzijde van de spoorwegovergang. Ook de voorrang is niet duidelijk op kruising Schoolstraat / Langs de Lijn. Positief is de opstelgelegenheid voor fietsers op Noorderweg-noord en de ruimere fietsvoorzieningen die fietsers krijgen ten opzichte van de huidige situatie. Beperken wachtpunten langzaam verkeer De voorrang voor 2-richtingen fietsoversteek Noorderweg is niet duidelijk. Het is onduidelijk wie waar moet wachten. Duidelijkheid gevaarlijke punten Sociale veiligheid Zie logische inrichting en beperken wachtpunten De sociale veiligheid is goed. Quickscan Kleine spoorbomen 21

22 Bereikbaarheid Blokkadekans spoor Het afrijden (linksaf slaan) richting de Noorderweg kan blokkades opleveren door de tweerichtings-fietsoversteek. Hetzelfde geldt bij fietspad Langs de Lijn voor links afslaand verkeer richting Koninginneweg. Opstoppingskansen auto s De situatie is vergelijkbaar met de huidige situatie, maar afhankelijk van de voorrang fietsoversteek Noorderweg. Faciliteren routes langzaam verkeer Dit is vergelijkbaar met de huidige situatie. Faciliteren gewenste autoroutes Tegengaan ongewenst verkeer Dit is vergelijkbaar met de huidige situatie. Dit is vergelijkbaar met de huidige situatie. Bereikbaarheid busremise De situatie blijft voor bussen hetzelfde als in de huidige situatie. Overig Kosten en risico s De kosten voor deze variant zijn lager dan alle tunnelvarianten. De kosten voor de gemeente zijn laag. ProRail heeft extra kosten om dat er een wissel moet worden verlegd. Aanvullende ideeën voor verbetering van het ontwerp 1. Onderzoek of het tweerichtingsfietspad aan de noordzijde van de spoorwegovergang een éénrichtingsfietspad kan worden. Dit vermindert het aantal conflictpunten. Quickscan Kleine spoorbomen 22

23 ProRail 1 Verkeersveiligheid Conflictpunten Het aantal conflictpunten neemt toe ten opzichte van de huidige situatie door de tweerichtings-fietsoversteek op de Noorderweg. Echter door het gebruik van fietspaden in plaats van fietsstroken worden de fietsvoorzieningen verbeterd. Logische inrichting voor langzaam verkeer Ten opzichte van de vorige variant (Gemeente 1) heeft deze variant een éénrichtingsoversteek bij de Noorderweg. Hierdoor is deze variant iets logischer ingericht omdat daarmee de onduidelijkheid van de voorrang op de Noorderweg vervalt. De vrijliggende fietspaden op de spoorwegovergang zorgen voor meer ruimte voor de fiets, hoewel de vorige variant meer ruimte voor de fiets heeft. Het middeneiland op de Noorderweg is ongelukkig gesitueerd, deze zal moeten opschuiven in verband met de fietsoversteek. Beperken wachtpunten langzaam verkeer Vergelijkbaar met de huidige situatie. Duidelijkheid gevaarlijke punten Sociale veiligheid Vergelijkbaar met de huidige situatie. De sociale veiligheid is goed. Bereikbaarheid Blokkadekans spoor Het afrijden (linksaf slaan) richting de Koninginneweg levert blokkades op door het fietspad Langs de Lijn. Quickscan Kleine spoorbomen 23

24 Opstoppingskansen auto s Faciliteren routes langzaam verkeer Faciliteren gewenste autoroutes Tegengaan ongewenst verkeer Bereikbaarheid busremise Vergelijkbaar met de huidige situatie. Vergelijkbaar met de huidige situatie. Vergelijkbaar met de huidige situatie. Vergelijkbaar met de huidige situatie. De situatie blijft voor bussen hetzelfde als in de huidige situatie. Overig Kosten en risico s Aanvullende ideeën voor verbetering van het ontwerp De kosten zijn relatief laag. Het midden eiland opschuiven zodat deze niet conflicteert met fietsoversteek Noorderweg. Quickscan Kleine spoorbomen 24

25 Samenvattend: Overzichtstabel van de voorliggende varianten De beoordeling van de alternatieven is samenvattend weergegeven in onderstaande tabel. Daarbij is de huidige situatie als referentie ( 0 ) gehanteerd en is met --, -,0,+ en ++ aangegeven of een alternatief (veel) slechter, gelijk of (veel) beter scoort. Alternatief M1 M2 M3 M4 M5 M6 M7 G1 P1 Verkeersveiligheid Aantal conflictpunten Logische inrichting fietsers Beperken wachtpunten fiets Duidelijke veilige inrichting Sociale veiligheid Bereikbaarheid Blokkeringskans spoor Opstoppingen auto Routes fiets faciliteren Routes auto faciliteren Tegengaan ongewenst verkeer Bereikbaarheid busremise Overig: Risico s en kosten Quickscan Kleine spoorbomen 25

26 Deelconclusie op basis van de voorliggende varianten De verschillende bestaande varianten zijn hierboven beoordeeld ten opzichte van het toetsingskader. Op basis daarvan kunnen we verschillende (deel)conclusies trekken: De beoordeelde varianten zijn in te delen in drie categorieën: 1. Opheffen van de spoorwegovergang: Varianten waarbij de Kleine Spoorbomen zijn opgeheven. Al het verkeer rijdt door een tunnel (Movares 1 t/m 4). 2. Fietstunnel: Varianten met langzaam verkeer in een tunnel en auto s op maaiveld (Movares 5 t/m 7). 3. Vormgeving: Varianten met een aanpassing aan de vormgeving op maaiveld, waarbij al het verkeer op maaiveld wordt afgewikkeld (Gemeente1 en ProRail1). Voorkeur vanuit doelstellingen Omdat voor elk van deze drie categorieën een ander uitgangspunt geldt, kan alleen binnen de categorie een voorkeur worden uitgesproken. Categorie 1 (opheffen overgang) verbetert de veiligheid optimaal, maar trekt in alle gevallen meer ongewenst verkeer aan. Categorie 2 (de fietstunneloplossingen) verbeteren de veiligheid voor de fiets, maar er verandert weinig of niets aan de spoorkruising. Deze oplossingen hebben vaak negatieve gevolgen voor de bereikbaarheid voor de fiets. Categorie 3 (vormgeving) betreft een verbetering van de situatie en doet daarmee ook niets voor bereikbaarheid van auto en fiets. Daarmee is een keuze voor een oplossing uit categorie 1 vanuit de doelstellingen (toetsingskader) te verkiezen boven een uit categorie 3. De oplossingen uit categorie 2 genieten minder de voorkeur dan de andere. Voorkeur binnen de categorieën 1 Opheffen overgang: Varianten met al het verkeer in een tunnel De voorkeursvariant in deze categorie is Movares 4 (tunnel Noorderweg (bocht) Schoolstraat). Deze faciliteert de fietsroutes het beste, maar kan dit nog beter als er aanvullende voorzieningen komen (luie trappen). Movares 1,2 en 3 zijn geen goede opties omdat deze het gewenste fietsverkeer niet goed faciliteren (route Hoge Larenseweg, steile hellingen, gevaarlijke oversteken). Groot aandachtspunt bij alle varianten is de uitwisseling met Langs de Lijn, die in geen van deze varianten goed is geregeld. Hier moet nog aandacht aan worden besteed. 2 Fietstunnel: Varianten met langzaam verkeer in een tunnel en auto s op maaiveld De voorkeur in deze categorie is Movares 5 (fietstunnel Schoolstraat- Hoge Larenseweg): deze faciliteert de grootste groep fietsers in de juiste richting, Movares 6 en 7 zijn uitgesproken negatief beoordeeld: niet alleen faciliteren ze niet het gewenste fietsverkeer, er zitten intrinsiek onveilige en onlogische situaties in het ontwerp. In alle varianten is het voorkomen van het gebruik door langzaam verkeer van de spoorovergang (op maaiveld) een aandachtspunt. 3 Vormgeving: Varianten met een aanpassing aan de vormgeving op maaiveldniveau, waarbij al het verkeer op maaiveld wordt afgewikkeld De oplossing van ProRail en Gemeente ontlopen elkaar niet veel. De gemeenteoplossing geeft de meeste ruimte aan de fiets, maar het tweerichtingenfietspad aan de noordzijde van de spoorwegovergang kan leiden tot meer conflicten. Het ontwerp van ProRail kent minder risico s en Quickscan Kleine spoorbomen 26

27 lijkt duidelijker voor de weggebruiker. De beste oplossing is de variant van de gemeente, waarbij het tweerichtingenfietspad aan de noordzijde van de spoorwegovergang wordt omgevormd tot éénrichtingsfietspad. Op die manier ontstaat een oplossing met de minste conflictpunten en de meeste ruimte voor fietsers. Quickscan Kleine spoorbomen 27

28 4. Andere ideëen voor de spoorwegovergang In het vorige hoofdstuk zijn al verschillende varianten en oplossingen aan bod gekomen. In de samenvattende tabel is aangegeven wat de plus- en minpunten zijn per variant. Er zijn echter ook nog andere varianten en oplossingen denkbaar. In dit hoofdstuk gaan we daar op in. Daarmee ontstaat een volledig beeld van de mogelijke oplossingsrichtingen, allen met specifieke voor- en nadelen. Welke varianten liggen er tot nu toe? In het vorige hoofdstuk zijn verschillende varianten aan bod gekomen: 1. Oplossingen die uitgaan van het opheffen van de Kleine Spoorbomen met al het verkeer in een tunnel. Alle mogelijke denkbare varianten van deze oplossingsrichting zijn aan bod gekomen, en variant Movares 4 is daarvan de meest optimale variant (zie vorig hoofdstuk). 2. Oplossingen met fietstunnels en auto s op maaiveld. Ook van deze variant zijn alle mogelijke oplossingen aan bod gekomen, variant Movares 5 heeft hierbij de voorkeur (zie vorig hoofdstuk). 3. Oplossingen met een aanpassing aan de vormgeving op maaiveldniveau, waarbij al het verkeer op maaiveld wordt afgewikkeld. Variant ProRail 1 en gemeente 1 zijn beide om andere redenen goede oplossingen. Welke overige oplossingsrichtingen zijn ook nog mogelijk? Naast de drie onderzochte categorieën kunnen ook oplossingen worden gezocht vanuit enkele andere benaderingen, zo ontstaan nieuwe er drie nieuwe categorieën: 4. Autotunnel: Oplossingen met juist auto's in een tunnel en langzaam verkeer op maaiveld. 5. Circulatie: Oplossingen waarbij de circulatie en toegankelijkheid van de wegen voor auto s worden beperkt en veranderd. 6. Fietsbrug: Oplossingen waarbij fietsers en voetgangers via een brug over het spoor worden geleid. Categorie 4: Autotunnel Dit type variant is ingegeven door de bereikbaarheidsdoelstellingen. De gedachte hierachter is dat voor autoverkeer minder routes (richtingen) gefaciliteerd moeten worden dan voor de fiets. Een tunnel beperkt het aantal richtingen, en kan daarom beter voor de auto worden aangelegd. De fiets blijft op maaiveld en kan via korte directe routes in alle richtingen de spoorkruising benaderen. Ook de kruising met Langs de Lijn is veilig en comfortabel vorm te geven. Nadeel is dat fietsers nog steeds te maken krijgen met gesloten spoorbomen op momenten dat treinen passeren. Beschrijving (voorkeurs)oplossing: In figuur 2 is de voorkeursvariant weergegeven. Voor de auto wordt een tunnel aangelegd tussen Schoolstraat en Noorderweg-noord. Autoverkeer kan zo vrij uitwisselen tussen Centrum en de Professorenbuurt. Fietsers kunnen in alle richtingen de spoorwegovergang blijven gebruiken. De spoorovergang wordt dan 8 meter breed (2 x 2 meter voetpad en centraal fietspad van 3,50 met middengeleider. Een nadeel is dat de busroute van de remise naar de Koninginneweg vervalt. Dit kan eventueel gecompenseerd worden door een bus doorsteek via de spoorwegovergang aan te leggen. Quickscan Kleine spoorbomen 28

29 Figuur 2: Autotunnel en langzaam verkeer op maaiveld Voor- en nadelen ten opzichte van het toetsingskader Criteria toetsingskader Aantal conflictpunten + Logische inrichting fietsers + Beperken wachtpunten fiets 0 Duidelijke veilige inrichting + Sociale veiligheid 0 Blokkeringskans spoor + Opstoppingen auto ++ Routes fiets faciliteren ++ Routes auto faciliteren ++ Tegengaan ongewenst verkeer + Bereikbaarheid busremise -- Risico s en kosten - Quickscan Kleine spoorbomen 29

30 Als alternatief voor deze variant kun je ook nog een ontwerp maken waarbij al het verkeer door een tunnel gaat, met een aparte buis voor auto s en fietsers. De spoorwegovergang gaat dan dicht voor al het verkeer. Het uitgangspunt blijft dan de aparte auto en fietstunnel die alleen de gewenste routes faciliteren, zie figuur 3. Deze variant is enigszins vergelijkbaar met Movares 1 en 2 waarbij de tunnelbuizen voor de auto en de fiets worden omgewisseld. De noordelijke tunnelbuis tussen Schoolstraat en Noorderweg-noord is bedoeld voor auto s. De zuidelijke buis kan voor fietsers worden gebruikt, waarbij je op de Noorderweg in twee richtingen een hellingbaan hebt, zodat de tunnel vanuit verschillende richtingen bereikbaar is. Figuur 3: Auto- en fietstunnel Voor- en nadelen ten opzichte van het toetsingskader Criteria toetsingskader Aantal conflictpunten + Logische inrichting fietsers 0 Beperken wachtpunten fiets + Duidelijke veilige inrichting + Sociale veiligheid - Blokkeringskans spoor ++ Quickscan Kleine spoorbomen 30

31 Opstoppingen auto ++ Routes fiets faciliteren + Routes auto faciliteren ++ Tegengaan ongewenst verkeer + Bereikbaarheid busremise -- Risico s en kosten - Categorie 5: Circulatievarianten Deze categorie van oplossingen beoogt de situatie veiliger en minder complex te maken door het aantal mogelijke richtingen voor de auto te beperken. De Kleine Spoorbomen blijven toegankelijk voor het langzaam verkeer. Hierbij zijn twee denkrichtingen mogelijk: a) De complexiteit van de kruisingen verminderen door de linksaf bewegingen voor de auto te verbieden. b) De circulatie zo in te richten dat alleen de voorkeursroutes voor auto s toegankelijk zijn (Centrum - Professorenbuur en vice versa). Van beide denkrichtingen is een variant uitgewerkt. Oplossing 5a: Complexiteit verminderen In deze oplossing komt de fietsoversteek centraal op de spoorwegovergang te liggen, zie figuur 4. Autoverkeer kan vanaf de Koninginneweg-noord linksaf slaan (voor de fietsroute langs) en kan dan alleen linksaf de Noorderweg-noord op. Vanaf de Noorderweg-zuid kan autoverkeer linksaf (voor de fietsoversteek langs) en kan dan alleen de Koninginneweg-zuid op. Het aantal conflictpunten vermindert, maar de routes voor autoverkeer zijn niet hetzelfde in de heen en terug richting. Vanuit de Professorenbuurt naar het centrum moet men omrijden. Quickscan Kleine spoorbomen 31

32 Figuur 4: circulatievariant a (geel = auto, rood = fiets) Voor- en nadelen ten opzichte van het toetsingskader Criteria toetsingskader Aantal conflictpunten + Logische inrichting fietsers + Beperken wachtpunten fiets 0 Duidelijke veilige inrichting + Sociale veiligheid 0 Blokkeringskans spoor 0 Opstoppingen auto 0 Routes fiets faciliteren + Routes auto faciliteren -- Tegengaan ongewenst verkeer + Bereikbaarheid busremise -- Risico s en kosten ++ Quickscan Kleine spoorbomen 32

33 Oplossing 5b: Alleen autoverkeer op de voorkeursroute faciliteren Een andere circulatievariant is schetsmatig weergegeven in figuur 5. Er is voor auto s alleen een route tussen Noorderweg-noord en Schoolstraat mogelijk. Fietsers kunnen wel van alle kanten de spooroverweg benaderen. Door tweerichtingsfietspaden aan één zijde aan te leggen kan het aantal oversteken van rijbanen worden beperkt. Figuur 5: circulatievariant b (geel = auto, rood = fiets) Voor- en nadelen ten opzichte van het toetsingskader Criteria toetsingskader Aantal conflictpunten + Logische inrichting fietsers + Beperken wachtpunten fiets 0 Duidelijke veilige inrichting + Sociale veiligheid + Blokkeringskans spoor 0 Opstoppingen auto 0 Routes fiets faciliteren + Quickscan Kleine spoorbomen 33

34 Routes auto faciliteren -- Tegengaan ongewenst verkeer + Bereikbaarheid busremise -- Risico s en kosten ++ Categorie 6: Fietsbruggen Dit zijn oplossingen met bruggen in plaats van tunnels. Omdat er bij een brug meer mogelijkheden zijn om hellingen en hellingbanen in te passen kan een oplossing worden gemaakt waarbij fietsverkeer in alle richtingen wordt gefaciliteerd. Bovendien zijn deze oplossingen goedkoper ten opzichte van tunneloplossingen. Nadeel is dat een brug voor een fietser moeilijker is te nemen dan een tunnel. Er moet immers 6 meter hoogteverschil worden overbrugd naar de brug, en maar 3 meter naar de tunnel. Een comfortabele helling naar 6 meter hoogte is al snel meer dan 200 meter lang. Daarom zal een dergelijke oplossingen een grote stedenbouwkundige impact hebben op het gebied. In figuur 6 hebben we een schetsmatig aangegeven hoe het er uit kan komen te zien. Figuur 6: oplossingsvariant met fietsbrug Deze oplossing kan functioneren met het volledig afsluiten van de spoorwegovergang, maar kunnen ook als variant van categorie 2 worden beschouwd (een fietsbrug en autoverkeer op maaiveld via de kleine spoorbomen). Maar, dan hebben ze hetzelfde nadeel als categorie 2: namelijk dat de gelijkvloerse oversteek altijd de voorkeur zal blijven genieten voor langzaam Quickscan Kleine spoorbomen 34

35 verkeer. Zeker door het grote hoogteverschil zal een gelijkvloerse kruising voor fietsers de voorkeur genieten. In de schets van figuur 6 loopt er een H-vormige fietsbrug met hellingen aan beide zijden parallel aan het spoor. Er komt ook een hellingbaan naar de Schoolstraat en er komen luie trappen naar de Koninginneweg en Hoge Larenseweg. Er is ook een mogelijkheid om gebruik te maken van tapis roulants (automatische rolbanden), waar ook fietsen op kunnen worden getransporteerd. Voor- en nadelen ten opzichte van het toetsingskader Criteria toetsingskader Aantal conflictpunten + Logische inrichting fietsers + Beperken wachtpunten fiets + Duidelijke veilige inrichting + Sociale veiligheid + Blokkeringskans spoor ++ Opstoppingen auto + Routes fiets faciliteren + Routes auto faciliteren -- Tegengaan ongewenst verkeer + Bereikbaarheid busremise -- Risico s en kosten 0 Quickscan Kleine spoorbomen 35

36 5. Conclusies en aanbevelingen In deze notitie zijn verschillende bestaande oplossingen voor de Kleine Spoorbomen in Hilversum beoordeeld, en zijn daarnaast ook verschillende nieuwe ideeën aangedragen. Daarmee zijn alle soorten oplossingsrichtingen nu in beeld. Voordat we tot een eindconclusie komen is het volgende van belang om te weten: Verschillende oplossingen gaan uit van een volledige sluiting van de spoorwegovergang, waarbij het verkeer via tunnels of bruggen wordt afgewikkeld. Andere oplossingen gaan uit van de huidige spoorwegovergang die (deels) open blijft. Het is belangrijk om te weten dat een volledige sluiting van de spoorwegovergang gevolgen heeft voor de bereikbaarheid en circulatie in een groot gebied rondom het centrum van Hilversum. Autoverkeer gaat dan meer gebruik maken van de Beatrixtunnel en de Johannes Geradtsweg, waardoor de intensiteiten daar toe zullen nemen. Er is een groot verschil in de realisatietermijnen van de verschillende oplossingen. De oplossingen uit categorie 3 (vormgeving) zijn relatief snel te realiseren. De verschillende tunneloplossingen hebben een veel langere realisatietermijn. Daarom geven we hieronder aan wat op korte en lange termijn het meest gewenst is. In deze quickscan is niet onderzocht wat de uitvoeringskosten zijn van de verschillende oplossingen. Het enige wat we weten is dat hier grote verschillen in zullen zitten. We hebben dan ook geen rekening gehouden met de beschikbare financiën. In deze conclusie geven we aan welke oplossingen het meest aansluiten bij het toetsingskader, zonder daarbij rekening te houden met de kosten. Hieronder geven we twee voorkeursvarianten: 1. Een oplossing die op lange termijn kan worden gerealiseerd en een duurzame oplossing biedt voor de kleine spoorbomen. 2. Een oplossing die op korte termijn al voor resultaten kan zorgen. Duurzame oplossing die op lange(re) termijn kan worden gerealiseerd Onze voorkeursoplossing is de auto en fietstunnel uit categorie 4. Deze oplossing (figuur 3, pagina 30) voldoet volgens ons het beste aan de gestelde criteria uit het toetsingskader. Het biedt een goede en veilige oplossing voor langzaam verkeer, er zijn weinig conflictpunten, en het autoverkeer wordt alleen in de gewenste richting gefaciliteerd. Bovendien kan de spoorwegovergang op maaiveldniveau worden afgesloten. De enige twee nadelen van deze oplossing zijn de minder goede uitwisseling met fietspad Langs de Lijn en de bereikbaarheid vanuit de busremise. Dit nadeel zou je kunnen wegnemen door alleen de autotunnel uit te voeren en het langzaam verkeer op maaiveld af te wikkelen via de spoorwegovergang (figuur 2, pagina 29). Hierdoor blijven de kleine spoorbomen open, zodat fietsers ook regelmatig moeten wachten voor de dichte spoorbomen. Dit vinden wij echter niet opwegen tegen de twee genoemde nadelen, vandaar dat onze voorkeursvariant figuur 3 is. Voorkeursvariant die al op korte termijn kan worden gerealiseerd Voor de korte termijn geven wij de voorkeur aan de oplossing Gemeente 1, mits het tweerichtingsfietspad aan de noordzijde van de spoorwegovergang een 1-richtingsfietspad wordt, waardoor het aantal conflictpunten wordt verminderd. Quickscan Kleine spoorbomen 36

37 Met deze aanpassing, geeft deze oplossing de meeste voordelen gezien het toetsingskader: meer ruimte voor de fiets en het behouden van de optimale bereikbaarheid, met name voor langzaam verkeer. Echter: wij zien in deze oplossing echt een korte termijnoplossing die al snel gerealiseerd zou moeten worden. Eén van de noodzakelijke werkzaamheden voor het uitvoeren van Gemeente 1 is het verleggen van een wissel. Onze voorkeur voor deze oplossing vervalt als blijkt dat het verleggen van de wissel niet (op korte termijn) kan. Als blijkt dat het nog jaren duurt voordat de wissel kan worden verlegd, dan geven wij de voorkeur aan een geoptimaliseerde versie van ProRail 1 waarbij het midden eiland anders wordt uitgevoerd. Het is volgens ons immers niet zinvol om de oplossing Gemeente 1 pas over een aantal jaar uit te voeren, terwijl mogelijk enkele jaren daarna al de lange termijn oplossing kan worden uitgevoerd. Quickscan Kleine spoorbomen 37

38 Bijlage: Overige varianten (denkrichtingen) Hieronder staan verschillende overige varianten die in deze quickscan aan bod zijn gekomen. Deze varianten zijn minder ver uitgewerkt en betreffen een aantal denkrichtingen. Per variant is op hoofdlijnen een aantal op- en aanmerkingen gegeven. Plaatje variant Op- en aanmerkingen (op hoofdlijnen) Tunnel op oude locatie grote spoorbomen. Nieuwe fietstunnel onder station ligt erg dichtbij. Meer verkeer via Centrumring. Als de kleine spoorbomen geheel worden gesloten is deze route erg om voor fietsers, het faciliteert slechts zeer beperkt de gewenst fietsroutes Twee tunnels met éénrichtingsverkeer, fietsers mogelijk in twee richtingen? Gevolgen voor circulatie, onder andere in Professorenbuurt zijn onduidelijk. Twee tunnels bouwen betekent extra kosten en risico s. Quickscan Kleine spoorbomen 38

39 Twee tunnels met éénrichtingsverkeer. Ingaand verkeer via oude locatie grote spoorbomen. Deze tunnel kan alleen voor auto s dienen, nieuwe fietstunnel onder station ligt immers dichtbij. Noordelijke tunnel voor uitgaand verkeer moet wel voor fietsers in twee richtingen berijdbaar zijn. Of: is dit ook een circulatievariant voor autoverkeer: in via grote spoorbomen, uit via kleine spoorbomen? Veel gelijkenis met variant Movares 4, maar dan met een andere draai van de helling. Veel grondaankoop noodzakelijk. Lange tunnel, zal ingrijpend zijn om te bouwen, veel grondaankoop nodig. Voor fietsers is deze tunnel niet aantrekkelijk, omdat het niet de gewenste routes faciliteert. De inen uitgang aan de oostkant ligt te ver weg voor fietsers. Quickscan Kleine spoorbomen 39

40 Veel gelijkenis met variant Movares 4, maar dan met een andere draai van de helling. Veel grondaankoop noodzakelijk. Quickscan Kleine spoorbomen 40

41 Colofon XTNT EXPERTS IN TRAFFIC AND TRANSPORT Utrecht 2013 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, scan, fotokopie of op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande toestemming van XTNT. Titel Quickscan Kleine spoorbomen Gemeente Hilversum Samengesteld door Huib Beets Joep Lax Projectnaam Quickscan kleine spoorbomen Hilversum Projectnummer 207Y Datum 24 september 2013 Bestandsnaam P:\2013\207Y Gem Hilversum Kleine spoorbomen\notitie\quickscan kleine spoorbomen - Definitief docx Contactadres voor deze publicatie XTNT Experts in Traffic and Transport St. Jacobsstraat 16 Postbus AB UTRECHT Quickscan Kleine spoorbomen 41