Zelfbesef. Zelfmanagement Besef van de ander Relaties hanteren Keuzes maken. Mijn inspiratie en 16 maart 2017 Sociaal-emotioneel leren:

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Zelfbesef. Zelfmanagement Besef van de ander Relaties hanteren Keuzes maken. Mijn inspiratie en 16 maart 2017 Sociaal-emotioneel leren:"

Transcriptie

1 14 en 16 maart 2017 Sociaal-emotioneel leren: ontwikkeling van fundamentele levensvaardigheden door gerichte, planmatige en systematische acties Mijn inspiratie Zelfbesef 1

2 Emotie : chemische reactie op prikkel; onbewust; 6 seconden Gevoel: vanuit emotie; bewust; cognitief Intensiteit Blij verdrietig boos bang beschaamd Emotietaal Harriet Tenenbaum (2014): over moeders, emoties en kinderen 30 miljoen woorden minder Kathryn Hirsh-Pasek: kwaliteit belangrijker dan kwantiteit Hoog Gemiddeld Laag opgetogen opgewonden dolblij blij extatisch uitbundig in vuur en vlam gepassioneerd houden van verliefd geweldig Vrolijk bevredigd goed opgelucht tevreden trots verrast Blij tevreden aangenaam teder prettig voldaan kalm ontspannen leuk depressief smart eenzaam in pijn terneergeslagen zonder hoop diepbedroefd miserabel afgewezen buitengesloten bedroefd boos somber ontzet verloren verontrust in de steek gelaten melancholiek Ongelukkig humeurig verstoord teleurgesteld ontevreden neerslachtig moe woedend ziedend kokend verraden verbolgen toornig kwaad haten boosaardig gefrustreerd geagiteerd walgend van streek hekel hebben aan doodsbang geschokt versteend paniek verschrikt ongerust bedreigd ongemakkelijk geïntimideerd onveilig verstoord voorzichtig geërgerd nerveus gespannen bezorgd gevoelig geïrriteerd timide geprikkeld onzeker angstig opstandig niet op je gemak naar verrast treurig berouwvol belasterd waardeloos onterend gekrenkt terecht gewezen pijnlijk vernederd verontschuldigend onwaardig schuldig beschaamd geheimzinnig gluiperig verlegen belachelijk spijtig medelijden oncomfortabel onnozel dwaas Leren luisteren naar je lichaam Leerlijn emotiewoorden aanbieden Leren nuanceren 2

3 Marshmallow experiment Whether you eat the marshmallow at age 5 it isn t your destiny. Self-control can be taught. (Mischel) Emotionele gijzeling 3

4 Onderzoek Linebarger Meer focus op zelfmanagement Van grote waarde voor schoolse prestaties Zeker bij leerling met speciale onderwijsbehoeften Maar: vroeg beginnen! Triggers leren herkennen Stopmoment leren herkennen Verbale zelfspraak aanleren (Aandacht voor executieve functies) Sociaal begrijpend lezen 44 spieren in het gezicht Ruim uitdrukkingen! Social cues 4

5 Empathie: 3 vormen Cognitief: hoe kijkt en denkt de ander? (begrip) Emotioneel: hoe voelt die ander zich? (chemie) Empathic concern > caring classroom 5

6 Gesprekken over wat anderen > denken > voelen Lessen over non-verbaal gedrag Sociale vaardigheid Jezelf voorstellen Deelstappen 1. Loop naar de andere persoon 2. Maak oogcontact 3. Groet hem of haar 4. Geef een hand 5. Zeg je naam Acquisition can t do Sociaal niet vaardig Kennis Motivatie - + Anderen groeten 1. Loop naar de andere persoon 2. kijk de ander aan 3. Zeg hallo Performance won t do + - Sociaal niet vaardig Sociaal niet vaardig Kennis Motivatie Kennis Motivatie Acquisition can t do * Expliciet aanleren * Bespreken wanneer toepassen + Acquisition can t do * Expliciet aanleren * Bespreken wanneer toepassen + Performance won t do + - Performance won t do + * Pre-correctie * Belonen, corrigeren, straffen 6

7 Vaardig omgaan met anderen Aandacht voor coöperatief leren Leren omgaan met sociale druk Morele gevoeligheid Schaamte Schuld Mededogen Betrokkenheid op de ander Praten over morele kwesties Complexe emoties bespreken zoals schuld en schaamte 7

Wat is SEL? Sociaal-emotioneel leren: ontwikkeling van fundamentele levensvaardigheden door gerichte, planmatige en systematische acties

Wat is SEL? Sociaal-emotioneel leren: ontwikkeling van fundamentele levensvaardigheden door gerichte, planmatige en systematische acties Leer leerlingen levensvaardigheden Dr. Kees van Overveld www.keesvanoverveld.nl Wat is SEL? Sociaal-emotioneel leren: ontwikkeling van fundamentele levensvaardigheden door gerichte, planmatige en systematische

Nadere informatie

Zelfbesef. Zelfmanagement Besef van de ander Relaties hanteren Keuzes maken. Sociaal emotioneel leren en gedrag Preventiemodel

Zelfbesef. Zelfmanagement Besef van de ander Relaties hanteren Keuzes maken. Sociaal emotioneel leren en gedrag Preventiemodel Sociaal emotioneel leren en gedrag Preventiemodel Tertiaire preventie Enkele leerlingen (3-5%) Secundaire preventie Kwetsbare leerlingen (7-10%) Primaire preventie Aanpak voor alle leerlingen Dr. Kees

Nadere informatie

Sociaal emotioneel leren (en gedragsproblemen) Dr. Kees van Overveld;

Sociaal emotioneel leren (en gedragsproblemen) Dr. Kees van Overveld; Sociaal emotioneel leren (en gedragsproblemen) Dr. Kees van Overveld; www.keesvanoverveld.nl 1 Tekorten in psychosociale vaardigheden (naar: Scholte & Van der Ploeg, 2017) ADHD Oppositioneel, Angstig,

Nadere informatie

Studiemiddag Dr. Kees van Overveld

Studiemiddag Dr. Kees van Overveld Studiemiddag 15-10-2018 Dr. Kees van Overveld www.keesvanoverveld.nl 1 Gelaagde gedragsstructuur Tertiaire preventie Enkele leerlingen (3-5%) Secundaire preventie Kwetsbare leerlingen (7-10%) Primaire

Nadere informatie

Preventie daar moet je wat mee?! Doel. Leven en leren in een positief, veilig schoolklimaat Columbine High School

Preventie daar moet je wat mee?! Doel. Leven en leren in een positief, veilig schoolklimaat Columbine High School Preventie daar moet je wat mee?! Doel Leven en leren in een positief, veilig schoolklimaat Dr. Kees van Overveld www.keesvanoverveld.nl Columbine High School 20-4-1999 1 Nieuwe competenties Teamtraining

Nadere informatie

Drietallen komen bij elkaar voor de oefening.

Drietallen komen bij elkaar voor de oefening. Met aandacht vragen Mindful Movements. Bewust gaan zitten. Stiltemeditatie. Ga met je aandacht terug naar jouw ervaringen in de afgelopen weken. Hoe heb je de beide Kerstdagen ervaren en hoe de Jaarwisseling?

Nadere informatie

Kleine momenten, grote waarde!

Kleine momenten, grote waarde! Kleine momenten, grote waarde! Voorbij onze ideeën van wat goed of verkeerd is, is een andere plek. Ik zal je daar ontmoeten. soefidichter Rumi 2 3 Luister naar wat mensen nodig hebben! te verhinderen

Nadere informatie

Werkboek LEF methode

Werkboek LEF methode Werkboek LEF methode Lef in sales: De LEF-methode Wat is de LEF-methode? De LEF-methode is een methode waarbij je nagaat welke gedachten van invloed zijn op je commercieel functioneren. Zolang je functioneren

Nadere informatie

Hoe je je voelt. hoofdstuk 10. Het zal je wel opgevallen zijn dat je op een dag een heleboel verschillende gevoelens hebt. Je kunt bijvoorbeeld:

Hoe je je voelt. hoofdstuk 10. Het zal je wel opgevallen zijn dat je op een dag een heleboel verschillende gevoelens hebt. Je kunt bijvoorbeeld: hoofdstuk 10 Hoe je je voelt Het zal je wel opgevallen zijn dat je op een dag een heleboel verschillende gevoelens hebt. Je kunt bijvoorbeeld: zenuwachtig wakker worden omdat je naar school moet, vrolijk

Nadere informatie

Vine training en coaching. Gevoelens

Vine training en coaching. Gevoelens Gevoelens Gevoelens die aanwezig kunnen zijn als behoeften ingevuld worden of zijn. Deze lijst is bedoeld om je woordenkennis over gevoelens te verhelderen en te vergroten. Deze opsomming heeft niet de

Nadere informatie

Flow. Drama. ONGewenste resultaten: Je doel bereiken Oplossingen Blije vrienden Tevreden medewerkers Overeenkomst De feiten op een rij Blije gezichten

Flow. Drama. ONGewenste resultaten: Je doel bereiken Oplossingen Blije vrienden Tevreden medewerkers Overeenkomst De feiten op een rij Blije gezichten Flow Gewenste resultaten: Je doel bereiken Oplossingen Blije vrienden Tevreden medewerkers Overeenkomst De feiten op een rij Blije gezichten Positieve acties: Objectief waarnemen De waarheid spreken Waarderen

Nadere informatie

Prikkelmijders+en+Prikkelzoekers+

Prikkelmijders+en+Prikkelzoekers+ Prikkelmijders+en+Prikkelzoekers+ Vandaag heb je kennis gemaakt met Daan en Sterre. Als Daan te veel prikkels krijgt dan sluit hij zich af. Hij krijgt op dat moment zoveel prikkels binnen dat hij even

Nadere informatie

Inleiding GA BIJ VERDRIET LINKSAF NAAR WOEDE, GA. METEEN RECHTSAF gps-systemen? NAAR DE STRAAT Het is wel zo

Inleiding GA BIJ VERDRIET LINKSAF NAAR WOEDE, GA. METEEN RECHTSAF gps-systemen? NAAR DE STRAAT Het is wel zo Emotie is het moment waarop staal en steen elkaar ontmoeten en een vonkje ontstaat, want emotie is de voornaamste bron van alle bewustwording. Carl Gustav Jung Inleiding Vreugde, angst, boosheid, verdriet,

Nadere informatie

Intakeformulier Coaching

Intakeformulier Coaching Intakeformulier Coaching Vul dit formulier zo zorgvuldig mogelijk in, het is de basis van je coaching. Gebruik indien nodig de achterkant voor extra informatie. Personalia (je kan desgewenst je CV bijsluiten

Nadere informatie

Rand Mental Health Inventory Dutch Version

Rand Mental Health Inventory Dutch Version Rand Mental Health Inventory Dutch Version Hoe gelukkig, tevreden of voldaan was u gedurende de afgelopen maand? 1. Uiterst gelukkig erg gelukkig 3. Over het geheel genomen tevreden ongelukkig of ontevreden

Nadere informatie

Weet waarom je eet Ontdek in 4 stappen de oorzaak van jouw eetgewoontes

Weet waarom je eet Ontdek in 4 stappen de oorzaak van jouw eetgewoontes Weet waarom je eet Ontdek in 4 stappen de oorzaak van jouw eetgewoontes Introductie Heb je bepaalde eetgewoontes die er voor zorgen dat je eet terwijl je geen trek hebt? Eetgewoontes waardoor je je na

Nadere informatie

Trainingscyclus zinnen Mededogen uiten

Trainingscyclus zinnen Mededogen uiten Trainingscyclus zinnen Mededogen uiten Identificeer het waarneembaar gedrag zie Als ik hoor mij herinner mij voorstel Mijn gevoelens uiten Voel ik (mij) Mijn behoefte(n) / voorkeur(en) uitspreken Omdat

Nadere informatie

Blok 4 - we hebben hart voor elkaar.

Blok 4 - we hebben hart voor elkaar. Blok 4 - we hebben hart voor elkaar. In dit blok hebben we het over onze gevoelens. In de vorige les hadden we besproken welke gevoelens je kunt hebben. Bij de binnenkomer van deze les noemde ik een gevoel

Nadere informatie

Lucy heeft een ballon

Lucy heeft een ballon Caro Kindercoach & begeleiding Maasdijk 16 4283 GA Giessen 0620380336 info@carokindercoach.nl www.carokindercoach.nl heeft een ballon Handleiding Doelgroep: Kinderen van 3 tot 6 jaar. Doel van het lezen

Nadere informatie

Ooijenintermediair Professionele begeleiding van personeel en management

Ooijenintermediair Professionele begeleiding van personeel en management Respectvolle communicatie Ooijenintermediair Inleiding Als mens hebben we de beschikking over een lichaam en geest, welke allerlei signalen afgeven, zoals emoties, gevoelens en lichamelijke pijn. Dit zijn

Nadere informatie

De leerlingen leren dat gedachten invloed hebben op gevoelens

De leerlingen leren dat gedachten invloed hebben op gevoelens Gebied 4 Beseffen hoe gedachten emoties beïnvloeden Activiteit 4.1 Ik denk en voel Individueel Tweetallen Groepje Hele groep Doel van de activiteit De leerlingen leren dat gedachten invloed hebben op gevoelens

Nadere informatie

Zelfsturing betekent openstaan voor een duurzame verandering: GRIP op ZELFSTURING

Zelfsturing betekent openstaan voor een duurzame verandering: GRIP op ZELFSTURING Zelfsturing betekent openstaan voor een duurzame verandering: GRIP op ZELFSTURING 12 april 2014 Waarom is ZELFSTURING ineens zo MODERN? Wat is het belang van het ZELF? WHO noemt 2 belangrijke aspecten

Nadere informatie

NASLEEP VAN EEN RUZIE OF EEN BETREURENSWAARDIG

NASLEEP VAN EEN RUZIE OF EEN BETREURENSWAARDIG NASLEEP VAN EEN RUZIE OF EEN BETREURENSWAARDIG INCIDENT Toelichting Deze brochure is een vertaling van de handleiding van Gottman (www.gottman.com) voor het verwerken van ruzies uit het verleden en betreurenswaardige

Nadere informatie

Hoe goed kun jij mensen lezen?

Hoe goed kun jij mensen lezen? Doelgroep: Jongeren Hoe goed kun jij mensen lezen? Ovo lice izražava http://greatergood.berkeley.edu/ei_quiz/ Een pakket van 10 workshops i.v.m. het ontwikkelen van de sociale en emotionele vaardigheden

Nadere informatie

Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken

Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken Mensen zoeken hulp omdat ze overhoop liggen met zichzelf of met anderen. Dit kan zich op verschillende manieren uiten. Sommige mensen worden

Nadere informatie

Marijke Van Moldergem. Verandering. & Veerkracht. Marijke Van Moldergem

Marijke Van Moldergem. Verandering. & Veerkracht. Marijke Van Moldergem Marijke Van Moldergem Verandering & Veerkracht Marijke Van Moldergem Marijke Van Moldergem Gecertificeerde coach 20 jaar bedrijfservaring Professional trainer Marijke Van Moldergem Padstelling We worden

Nadere informatie

Mijn behoefte(n) / voorkeur(en) uitspreken. Doe mijn verzoek in het heden en in actietaal

Mijn behoefte(n) / voorkeur(en) uitspreken. Doe mijn verzoek in het heden en in actietaal Appendix A: Trainingscyclus zinnen Mededogen uiten Identificeer het waarneembaar gedrag zie Als ik hoor mij herinner mij voorstel Mijn gevoelens uiten Voel ik (mij) Mijn behoefte(n) / voorkeur(en) uitspreken

Nadere informatie

Sociaal op social media

Sociaal op social media groepsfase performing VOORBEREIDING Lesdoel Nodig Kwink van de Week Een sterke groep Kwink thuis Emotiewoordenschat Mediawijsheid: Ik houd rekening met de gevoeligheden van de ander. - Downloads Poster

Nadere informatie

Generatie Vragenlijst voor leerkrachten

Generatie Vragenlijst voor leerkrachten Generatie 2020 - Vragenlijst voor leerkrachten Welkom bij de vragenlijst voor de leerkracht. Het is mogelijk om te pauzeren en de vragenlijst later te hernemen door de code opnieuw in te vullen op de startpagina.

Nadere informatie

WORD GROTER DAN DAT WAT JOU KLEIN HOUDT. Ann Weiser Cornell en Egbert Monsuur

WORD GROTER DAN DAT WAT JOU KLEIN HOUDT. Ann Weiser Cornell en Egbert Monsuur WORD GROTER DAN DAT WAT JOU KLEIN HOUDT Ann Weiser Cornell en Egbert Monsuur 1 Les twee Welkom bij les twee van deze e-cursus waarin we je willen laten zien hoe je groter kunt worden zodat je problemen

Nadere informatie

Emoties. 1. De eerste stap is dat je je eigen emoties moet kunnen waarnemen. Dit doe je door veranderingen in je

Emoties. 1. De eerste stap is dat je je eigen emoties moet kunnen waarnemen. Dit doe je door veranderingen in je Emoties In deze module wordt ingegaan wat emoties zijn en op welke manier mensen met een autismespectrumstoornis emoties verwerken. Er zal worden stilgestaan bij hoe gebeurtenissen en gedachten van invloed

Nadere informatie

Een dierbare verliezen. Informatie voor nabestaanden

Een dierbare verliezen. Informatie voor nabestaanden 00 Een dierbare verliezen Informatie voor nabestaanden Deze folder is bedoeld voor nabestaanden. U leest hierin over de gevoelens die u kunt ervaren, en hoe u in deze moeilijke tijd goed voor uzelf kunt

Nadere informatie

TIPS VOOR DOCENTEN. Kim Koelewijn. Nu met nog meer tranen! HUIL! Het lucht op Vergroot je woordenschat rondom emoties, en laat je lekker gaan

TIPS VOOR DOCENTEN. Kim Koelewijn. Nu met nog meer tranen! HUIL! Het lucht op Vergroot je woordenschat rondom emoties, en laat je lekker gaan TIPS VOOR DOCENTEN HUIL! Het lucht op Nu met nog meer tranen! Kim Koelewijn Vergroot je woordenschat rondom emoties, en laat je lekker gaan 9-99 TIPS VOOR DOCENTEN Dichtbij en verder weg Wanneer je met

Nadere informatie

Module 21: Gevoelsvermijding. Gevoelsvermijding. Beperkende gedragspatronen 1/5. Leer omgaan met afwijzing Module 21

Module 21: Gevoelsvermijding. Gevoelsvermijding. Beperkende gedragspatronen 1/5. Leer omgaan met afwijzing Module 21 Module 21: Gevoelsvermijding Gevoelsvermijding Een van de belangrijkste basisemoties is verdriet. De emotie verdriet ontstaat bij een nare gebeurtenis. Verdriet is een golf van onbegrip en heeft als doel

Nadere informatie

EEN DIERBARE VERLIEZEN

EEN DIERBARE VERLIEZEN EEN DIERBARE VERLIEZEN 994 Inleiding Deze folder is bedoeld voor nabestaanden. U leest hierin over de gevoelens die u kunt ervaren en hoe u in deze moeilijke tijd goed voor uzelf kunt zorgen. U heeft kort

Nadere informatie

stine jensen Alles wat ik voel Het grote emotieboek Met illustraties van Marijke Klompmaker

stine jensen Alles wat ik voel Het grote emotieboek Met illustraties van Marijke Klompmaker stine jensen Alles wat ik voel Het grote emotieboek Met illustraties van Marijke Klompmaker inhoud inleiding Moed Angst Melancholie Kalm Verliefd Verdrietig eenzaam thuis Hoop jaloers 11 19 27 35 41 47

Nadere informatie

Emoties, wat is het signaal?

Emoties, wat is het signaal? Emoties, wat is het signaal? Over interpretatie en actieplan dr Frits Winter Functie van Emoties Katalysator, motor achter gedrag Geen emoties, geen betrokkenheid, geen relaties Te veel emoties, te veel

Nadere informatie

Respectvol in gesprek over gewicht en leefstijl

Respectvol in gesprek over gewicht en leefstijl Introductie Respectvol in gesprek over gewicht en leefstijl 08/03/2018 SANNE NIEMER Onderzoeker kinderen en obesitas VU-projectleider LEFF 2 Waarom lastig om te bespreken? Vrees voor negatieve reacties

Nadere informatie

artikel Verbindend Communiceren Inleiding

artikel Verbindend Communiceren Inleiding artikel Verbindend Communiceren Inleiding Onszelf kunnen en mogen zijn en daarin ook gehoord en gezien worden, is een belangrijke drijfveer voor ieder mens. Het vraagt om het herkennen van onze eigenheid,

Nadere informatie

Emotionele Stabiliteit.

Emotionele Stabiliteit. Emotionele Stabiliteit. Nieuwsflits 67 - Mei 2017 Gert Anbeek, Esmiralda Borgt, Ron van Eijk, Patrick Lybaert, Bert Muetstege, Gerard Schoemaker, Harry de Weerd. Kopiëren en vrij gebruik vinden wij prima.

Nadere informatie

een dierbare verliezen

een dierbare verliezen een dierbare verliezen een dierbare verliezen U heeft kort geleden iemand verloren. Dat kan heel verwarrend zijn. Vaak is het moeilijk te accepteren dat iemand er niet meer is. Soms is het verdriet of

Nadere informatie

HOLEBI'S EN TRANSGENDERS: OOG OP WELZIJN. Katrien Vanleirberghe beleidsmedewerker Çavaria Ilse Conserriere CGG-SP medewerker

HOLEBI'S EN TRANSGENDERS: OOG OP WELZIJN. Katrien Vanleirberghe beleidsmedewerker Çavaria Ilse Conserriere CGG-SP medewerker HOLEBI'S EN TRANSGENDERS: OOG OP WELZIJN. Katrien Vanleirberghe beleidsmedewerker Çavaria Ilse Conserriere CGG-SP medewerker INHOUD 1. Stellingen: juist of fout? 2. Cijfers en risicofactoren 3. Casussen

Nadere informatie

Dagelijkse Vermelding van de Ernst van Problemen bij Premenstruele Dysfore Stoornis

Dagelijkse Vermelding van de Ernst van Problemen bij Premenstruele Dysfore Stoornis PATIËNTENDAGBOEKKAART Dagelijkse Vermelding van de Ernst van Problemen bij Premenstruele Dysfore Stoornis Geef aan in welke mate u last heeft gehad van de hieronder genoemde klachten. Noteer elke avond

Nadere informatie

WORD GROTER DAN DAT WAT JOU KLEIN HOUDT. Ann Weiser Cornell en Egbert Monsuur

WORD GROTER DAN DAT WAT JOU KLEIN HOUDT. Ann Weiser Cornell en Egbert Monsuur WORD GROTER DAN DAT WAT JOU KLEIN HOUDT Ann Weiser Cornell en Egbert Monsuur 1 Les één Welkom bij deze e-cursus waarin we je zullen laten zien hoe jij groter kunt worden en je problemen kleiner! Zijn er

Nadere informatie

Geweldloze communicatie

Geweldloze communicatie Geweldloze communicatie De tekst in dit artikel is gebaseerd op het werk van Marshall Rosenberg. Voor hart-tot-hart communicatie. Door je te richten op achterliggende gevoelens en behoeften zorgen dat

Nadere informatie

Luisteren en spreken vanuit het hart. VERBINDENDE EN GEWELDLOZE COMMUNICATIE (naar het model van Marshall B. Rosenberg)

Luisteren en spreken vanuit het hart. VERBINDENDE EN GEWELDLOZE COMMUNICATIE (naar het model van Marshall B. Rosenberg) COLLOQUIUM DIRECTIES HOUFFALIZE van woensdag 22 tot vrijdag 24 november 2017 Luisteren en spreken vanuit het hart VERBINDENDE EN GEWELDLOZE COMMUNICATIE (naar het model van Marshall B. Rosenberg) Uit het

Nadere informatie

organisatie LOTUS LANDELIJKE OPLEIDING TOT UITBEELDING VAN SLACHTOFFERS

organisatie LOTUS LANDELIJKE OPLEIDING TOT UITBEELDING VAN SLACHTOFFERS Emoties: Een reactie van onze hersenen op een positieve of negatieve gebeurtenis. Heftig van aard!! Reacties Emotionele reacties zijn voor een deel aangeboren en voor een deel aangeleerd. Angst of vrees

Nadere informatie

Les 4. Stap Drie van Innerlijke Verbinding

Les 4. Stap Drie van Innerlijke Verbinding Les 4 Stap Drie van Innerlijke Verbinding Ga op een meedogende manier de dialoog aan met uw Innerlijke Kind, om uw gedachten / valse overtuigingen te ontdekken en de gedragingen die daaruit voortvloeien,

Nadere informatie

Een dierbare verliezen

Een dierbare verliezen Algemeen Een dierbare verliezen www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl ALG042 / Een dierbare verliezen / 14-07-2015 2 Een dierbare verliezen U heeft

Nadere informatie

Wie is wel en niet een leider? 29 december 2011

Wie is wel en niet een leider? 29 december 2011 Wie is wel en niet een leider? 29 december 2011 Eddy de Pender Netwerk Vredestichters Geloven op Maandag Wie is wel en niet een leider? IEDEREEN Presentatie: www.2xf.nl Wat is leiding geven? Leadership

Nadere informatie

Kwaliteit van leven Een hulpmiddel bij de voorbereiding van een zorgplan

Kwaliteit van leven Een hulpmiddel bij de voorbereiding van een zorgplan Kwaliteit van leven Een hulpmiddel bij de voorbereiding van een zorgplan De zorg en begeleiding van mensen met een verstandelijke beperking moet erop gericht zijn dat de persoon een optimale kwaliteit

Nadere informatie

Cambriana online hulpprogramma

Cambriana online hulpprogramma Dit is deel 1 van het online hulpprogramma van Cambriana. Verwerking van een scheiding 'Breaking up is hard to do' Neil Sedaka Een scheiding is een van de pijnlijkste ervaringen die je kunt meemaken in

Nadere informatie

WORD GROTER DAN DAT WAT JOU KLEIN HOUDT Ann Weiser Cornell

WORD GROTER DAN DAT WAT JOU KLEIN HOUDT Ann Weiser Cornell WORD GROTER DAN DAT WAT JOU KLEIN HOUDT 2011 Ann Weiser Cornell 1 Deel één Welkom bij deze e-cursus waarin we je zullen laten zien hoe jij groter kunt worden en je problemen kleiner! Zijn er op dit moment

Nadere informatie

LESSUGGESTIES BIJ PRENTENBOEK

LESSUGGESTIES BIJ PRENTENBOEK LESSUGGESTIES BIJ PRENTENBOEK Inhoud: rekenen: meten (lengte), redeneren, begrippen groot en klein Sociaal emotionele ontwikkeling: 4 basisemoties DE KLEINE WALVIS DE KLEINE WALVIS: Boy woont samen met

Nadere informatie

KINDEREN LEKKER IN HUN VEL

KINDEREN LEKKER IN HUN VEL KINDEREN LEKKER IN HUN VEL 1. Welkom wij zijn Karin Hallegraeff en Noelle van Delden van Praktijk IKKE Karin stelt zich voor en er komt een foto van Karin in beeld. Noelle stelt zich voor en er komt een

Nadere informatie

Inleiding Agenda van vandaag

Inleiding Agenda van vandaag Inleiding Agenda van vandaag Werkgebied GGD Deelname aan het ZAT Afname KIVPA vragenlijst Jongerenspreekuur op aanvraag (per mail aangevraagd) overleg mentoren, zorg coördinator en vertrouwenspersoon Preventief

Nadere informatie

VERLIES VAN EEN DIERBARE INFORMATIE OVER ROUWVERWERKING FRANCISCUS VLIETLAND

VERLIES VAN EEN DIERBARE INFORMATIE OVER ROUWVERWERKING FRANCISCUS VLIETLAND VERLIES VAN EEN DIERBARE INFORMATIE OVER ROUWVERWERKING FRANCISCUS VLIETLAND Verlies lijden en verdriet hebben Verlies lijden is iets dat de meeste van ons op een bepaald moment in hun leven meemaken en

Nadere informatie

Mindfulness Training. & Creativiteit [traineeboek] Dit boek is van: maandag uur Inloophuis Wij Allemaal

Mindfulness Training. & Creativiteit [traineeboek] Dit boek is van: maandag uur Inloophuis Wij Allemaal Mindfulness Training & Creativiteit [traineeboek] Dit boek is van: Tijdstip: Locatie: Trainer: maandag 10.00 12.30 uur Inloophuis Wij Allemaal Patricia M. Aarts 1 Mindfulness & Creativiteit P.M. Aarts

Nadere informatie

TOOLKIT ROUW EN VERDRIET

TOOLKIT ROUW EN VERDRIET TOOLKIT ROUW EN VERDRIET ALS JE IEMAND DICHTBIJ VERLIEST. Rouwen: een werkwoord waarvan je de betekenis pas leert kennen als je voor het eerst iemand verliest die veel voor jou betekende. Misschien wil

Nadere informatie

Vragenlijst patiëntgerapporteerde uitkomsten en ervaringen Zwangerschap en Geboorte Meetmoment 4: 6 weken na de bevalling

Vragenlijst patiëntgerapporteerde uitkomsten en ervaringen Zwangerschap en Geboorte Meetmoment 4: 6 weken na de bevalling Vragenlijst patiëntgerapporteerde uitkomsten en ervaringen Zwangerschap en Geboorte Meetmoment 4: 6 weken na de bevalling De volgende vragen gaan over uw gezondheid over het algemeen 1. Hoe vindt u over

Nadere informatie

Vragenlijst Depressie

Vragenlijst Depressie Vragenlijst Depressie Deze vragenlijst bestaat uit een aantal uitspraken die in groepen bij elkaar staan (A t/m U). Lees iedere groep aandachtig door. Kies dan bij elke groep die uitspraak die het best

Nadere informatie

Zelfbeeld. Het zelfvertrouwen wordt voor een groot deel bepaald door de ideeën die het kind over zichzelf heeft: het zelfbeeld.

Zelfbeeld. Het zelfvertrouwen wordt voor een groot deel bepaald door de ideeën die het kind over zichzelf heeft: het zelfbeeld. Zelfbeeld Het zelfvertrouwen wordt voor een groot deel bepaald door de ideeën die het kind over zichzelf heeft: het zelfbeeld. Een kind dat over het algemeen positief over zichzelf denkt, heeft meer zelfvertrouwen.

Nadere informatie

Een dierbare verliezen

Een dierbare verliezen Een dierbare verliezen Over de gevoelens die u kan ervaren en tips om goed voor uzelf te zorgen INFORMATIEBROCHURE VOOR DE NABESTAANDEN Een dierbare verliezen U hebt kort geleden iemand verloren. Dat

Nadere informatie

AGRESSIE? PRAAT VOOR JE DOOR-SLAAT

AGRESSIE? PRAAT VOOR JE DOOR-SLAAT AGRESSIE? PRAAT VOOR JE DOOR-SLAAT 3 AGRESSIE? PRAAT VOOR JE DOOR-SLAAT 4 VOEL JIJ JE VEILIG OP JE WERK? een praat-oefening 6 KAN JIJ JE HART LUCHTEN? een praat-oefening 8 HET BELANG VAN OPVANG een praat-oefening

Nadere informatie

Verbindend Communiceren in je klas en in je team Katrien Vergauwen Kortrijk, 10 april 2019

Verbindend Communiceren in je klas en in je team Katrien Vergauwen Kortrijk, 10 april 2019 Verbindend Communiceren in je klas en in je team Katrien Vergauwen Kortrijk, 10 april 2019 Focus Workshop Introductie in het GEDACHTENGOED van M. Rosenberg aan de hand van een oefening Gedachtengoed versus

Nadere informatie

Workshopavond 1 Persoonlijkheid & Motivatie 16/01/2017

Workshopavond 1 Persoonlijkheid & Motivatie 16/01/2017 Workshopavond 1 Persoonlijkheid & Motivatie 16/01/2017 -> voorstelling 1 e week februari 2017 + 1 contact / maand GEZOND BEWEGEN maaike@nudgeme.be maaike@koslearning.be want verandering begint bij jezelf

Nadere informatie

kwaliteitskaart Sociaal-emotionele competenties Omgaan met verschillen

kwaliteitskaart Sociaal-emotionele competenties Omgaan met verschillen kwaliteitskaart Omgaan met verschillen SBO, SO & VSO Bij leerlingen in het speciaal basisonderwijs of speciaal onderwijs is er vaak sprake van een complexe gedragsproblematiek. In de schoolpraktijk leidt

Nadere informatie

Emotionele Balans. Een aantal psychologische stromingen onderscheiden tot wel acht basis of kern emoties.

Emotionele Balans. Een aantal psychologische stromingen onderscheiden tot wel acht basis of kern emoties. Emotionele Balans Werken met kern emoties in hulpverlenings en coaching processen Achtergrond informatie 1 Als het hulpverlenings proces zich richt op gevoelens, zijn het vaak niet de eigenlijke gevoelens

Nadere informatie

Regionaal Integratiecentrum Foyer, Brussel. Opleiding Leeftijd Werkvorm Duur Materiaal Ontwikkelingsdoelen. Ik voel me zo

Regionaal Integratiecentrum Foyer, Brussel. Opleiding Leeftijd Werkvorm Duur Materiaal Ontwikkelingsdoelen. Ik voel me zo Opleiding Leeftijd Werkvorm Duur Materiaal Ontwikkelingsdoelen Alle opleidingen (les ASV) 12-18 Klasgesprek Individueel werk Duowerk Groepswerk Spel 110 Computer Internet 36 afdekschijfjes Sociaal-emotionele

Nadere informatie

Ontdek je kracht voor de leerkracht

Ontdek je kracht voor de leerkracht Handleiding les 1 Ontdek je kracht voor de leerkracht Voor je ligt de handleiding voor de cursus Ontdek je kracht voor kinderen van groep 7/8. Waarom deze cursus? Om kinderen te leren beter in balans te

Nadere informatie

TACQOL. Vragenlijst. voor de ouders / verzorgers van kinderen van 6 tot en met 15 jaar. Wat is de geboortedatum van het kind?... (dag) (maand) (jaar)

TACQOL. Vragenlijst. voor de ouders / verzorgers van kinderen van 6 tot en met 15 jaar. Wat is de geboortedatum van het kind?... (dag) (maand) (jaar) Nummer: [ ] TACQOL Vragenlijst voor de ouders / verzorgers van kinderen van 6 tot en met 15 jaar Wilt u eerst onderstaande vragen beantwoorden? Is het kind, waarover u deze lijst invult een jongen of een

Nadere informatie

BIJLAGEN Pestprotocol

BIJLAGEN Pestprotocol BIJLAGEN Pestprotocol Basisschool De Horizon -Versie 1-02-02-2014 Ouderbladzijde: Wat verstaan we onder pesten? Wat is het verschil tussen plagen en pesten. Plagen is : Pesten is : onschuldig - met opzet

Nadere informatie

VROLIJKE VRIENDEN SOCIALE VAARDIGHEDEN KINDEREN MET GEBREK AAN VANUIT WELKE ERVARING POSITIEF OUDERSCHAP: FOCUS OP VERZET TEGEN RIDICULE REGELS

VROLIJKE VRIENDEN SOCIALE VAARDIGHEDEN KINDEREN MET GEBREK AAN VANUIT WELKE ERVARING POSITIEF OUDERSCHAP: FOCUS OP VERZET TEGEN RIDICULE REGELS SOCIALE VAARDIGHEDEN VROLIJKE VRIENDEN Kinderen sociale vaardigheden leren door middel van spel Bewust zijn van je gedrag Goed luisteren Wederkerigheid Goede observeren Non verbale communicatie Verbale

Nadere informatie

ZML SO Leerlijn Sociale en emotionele ontwikkeling: zelfbeeld en sociaal gedrag

ZML SO Leerlijn Sociale en emotionele ontwikkeling: zelfbeeld en sociaal gedrag ZML SO Leerlijn Sociale en emotionele ontwikkeling: zelfbeeld en sociaal gedrag Leerlijnen Kerndoelen 1.1. Jezelf presenteren 1.2. Een keuze maken 1.3. Opkomen voor jezelf 1.4. Omgaan met gevoelens 2.1.

Nadere informatie

De psychologie van emoties

De psychologie van emoties De psychologie van emoties Wat zijn emoties Er is weinig overeenstemming over een goede definitie van emotie omdat de lichamelijke en hersenprocessen die betrokken zijn bij emoties nog onvoldoende begrepen

Nadere informatie

Visie. Wat is dementie?

Visie. Wat is dementie? Visie Opdrachthoudende vereniging VitaS staat open voor gebruikers met dementie. Binnen onze dagverzorgingscentra worden alle ouderen met dementie opvangen ongeacht hun zorgnoden. Wij streven naar een

Nadere informatie

Wat is assertiviteit en hoe kan het je helpen met je persoonlijke wellness?

Wat is assertiviteit en hoe kan het je helpen met je persoonlijke wellness? Wellness Ontwikkelings Activiteit Assertief zijn Hoe deze techniek je leven kan verbeteren Voordelen Meer zelfvertrouwen Meer geloof in je eigen kunnen Eerder nee durven te zeggen Vermindering van Weinig

Nadere informatie

luisterwijzer 2 Geweldloze communicatie

luisterwijzer 2 Geweldloze communicatie luisterwijzer 2 Geweldloze communicatie 1 Geweldloze communicatie, wat is dat? Geweldloze Communicatie is gespreksvoering zonder geweld. Geweld kan een verwijt zijn, kritiek of een oordeel, iets wat voelt

Nadere informatie

GEZOND BEWEGEN.

GEZOND BEWEGEN. GEZOND BEWEGEN maaike@nudgeme.be maaike@koslearning.be want verandering begint bij jezelf We worden geboren als een blanco blad = onze persoonlijkheid, gedrag, waarden, worden gevormd door onze omgeving

Nadere informatie

Negatieve factoren bij het ontstaan van onveilige hechting en faalangst

Negatieve factoren bij het ontstaan van onveilige hechting en faalangst Negatieve factoren bij het ontstaan van onveilige hechting en faalangst. I Kind - afwezig ontmoediging van eigen initiatief - onvoorspelbaar cognitie wordt vertraagd - onverschillig minder lust aan eigen

Nadere informatie

Inhoud. Inleiding... 6 Test: ben jij hooggevoelig? Tips van meisjes en jongens... 16

Inhoud. Inleiding... 6 Test: ben jij hooggevoelig? Tips van meisjes en jongens... 16 Inhoud Inhoud... 6 Test: ben jij hooggevoelig?.... 10 Tips van meisjes en jongens... 16 Positief beeld van een hooggevoelig iemand... 21 De negatieve kant van hooggevoeligheid... 25 Aanvaard je gevoeligheid...

Nadere informatie

Informatie Methodische werkwijze Cavent

Informatie Methodische werkwijze Cavent Informatie Methodische werkwijze Cavent Marion Barendrecht Mei 2019 OPENHEID GELIJK- WAARDIGHEID RESPECT VOOR EIGENHEID Cavent heeft de afgelopen jaren een visiekanteling gerealiseerd en een methodische

Nadere informatie

Nazorg na een ingrijpende gebeurtenis Informatie voor ouders

Nazorg na een ingrijpende gebeurtenis Informatie voor ouders Nazorg na een ingrijpende gebeurtenis Informatie voor ouders Uw kind heeft een ongeluk gehad en is behandeld op de Spoedeisende Hulp (SEH) van het Radboudumc. Naast lichamelijke gevolgen kan het ongeluk

Nadere informatie

WANNEER VERTEL JE HET AAN JE KINDEREN? Als de beslissing om te gaan scheiden eenmaal genomen is, dan kun je dit het beste zo snel mogelijk aan de

WANNEER VERTEL JE HET AAN JE KINDEREN? Als de beslissing om te gaan scheiden eenmaal genomen is, dan kun je dit het beste zo snel mogelijk aan de OVER EN UIT OVER EN UIT Welkom bij de e-training Over en uit. In deze training leer je beter om te gaan met je scheiding. Je leert hoe je het beste het nieuws van de scheiding aan je kind kan vertellen,

Nadere informatie

Brief voor ouder over thema 1

Brief voor ouder over thema 1 Brief voor ouder over thema 1 Steeds meer scholen besteden aandacht aan sociaal-emotionele vaardigheden en gezondheidsvaardigheden. Niet alleen om probleemgedrag te bestrijden en om ongewenst gedrag te

Nadere informatie

Emotional Expressiveness (part 1)

Emotional Expressiveness (part 1) Emotional Expressiveness (part 1) Vragenlijst afgenomen in het LISS-I panel datum april 2012 versie 1.0 auteur(s) Miquelle Marchand T: +31 13 466 8323 E: m.marchand@uvt.nl Postbus 90153, 5000 LE Tilburg

Nadere informatie

Zelfbeschadiging; wat kun jij doen om te helpen?

Zelfbeschadiging; wat kun jij doen om te helpen? Zelfbeschadiging; wat kun jij doen om te helpen? Familie of naaste zijn van iemand die zichzelf beschadigt kan erg moeilijk zijn. Iemand van wie je houdt doet zichzelf pijn en het lijkt alsof je niks kunt

Nadere informatie

Cursus Omgaan met klachten

Cursus Omgaan met klachten Cursus Omgaan met klachten Aanleg beplantingen en grasvelden AOC Oost Almelo C. ter Steege Doel van deze les Je leert in deze cursus over: - Klachten - Klachten ontvangen - Valkuilen - Emoties opvangen

Nadere informatie

Concrete tips. Concrete tips. Concrete tips. Concrete tips. Concrete tips

Concrete tips. Concrete tips. Concrete tips. Concrete tips. Concrete tips 1 Ouderavond Geluk onder Druk Voorstellen Inhoud Kelly Roelofs Kelly.roelofs@stichting-be-aware.nl 2 Onderdelen Kennis Hoe pakken we dit aan Stemkastjes 2 Stemkastjesvraag Wie maakt zich zorgen om zijn/haar

Nadere informatie

Terrorisme en dan verder

Terrorisme en dan verder Terrorisme en dan verder Hoe kunt u omgaan met de gevolgen van een aanslag? - Ga zo veel mogelijk door met uw normale dagelijkse activiteiten. Dat geeft u het gevoel dat u de baas bent over de situatie.

Nadere informatie

Werkboek bij e-book Hoe wordt je een gelukkiger mens met jouw emoties en gevoelens? Hoe word je een gelukkiger mens met jouw emoties en gevoelens

Werkboek bij e-book Hoe wordt je een gelukkiger mens met jouw emoties en gevoelens? Hoe word je een gelukkiger mens met jouw emoties en gevoelens Werkboek bij het e-book Hoe word je een gelukkiger mens met jouw emoties en gevoelens (om te printen en in te vullen!) Tip: het bestand is opgemaakt in A5 (stel je printer in op twee pagina s per vel!).

Nadere informatie

E-BOOK 10 GOUDEN TIPS OVER KINDEREN EN EMOTIES. kinderen en Emoties 10 GOUDEN TIPS OVER KINDEREN EN EMOTIES

E-BOOK 10 GOUDEN TIPS OVER KINDEREN EN EMOTIES. kinderen en Emoties 10 GOUDEN TIPS OVER KINDEREN EN EMOTIES E-BOOK 10 GOUDEN TIPS OVER KINDEREN EN EMOTIES VOORWOORD In 2016 schreef ik de Gids over emoties bij kids 80 praktische tips. Mijn kennis en ervaring blijft zich echter door ontwikkelen. Daarom deel ik

Nadere informatie

Allereerst bedankt voor je belangstelling voor geweldige communicatie die geweldloze communicatie heet.

Allereerst bedankt voor je belangstelling voor geweldige communicatie die geweldloze communicatie heet. G Geweldloze communicatie Allereerst bedankt voor je belangstelling voor geweldige communicatie die geweldloze communicatie heet. In dit E book zul je kennismaken met geweldloze communicatie en leer je

Nadere informatie

Affirmaties, welke passen bij mij?

Affirmaties, welke passen bij mij? Affirmaties, welke passen bij mij? Veel mensen maken gebruik van affirmaties, om hun gevoel, zelfbeeld en gedachten positief te beïnvloeden. Regelmatig hoor ik van cliënten, dat hoe vaak ze ook affirmeren,

Nadere informatie

Workaholic. Egoïstisch. Opgewekt. Agressief. Sociaal. Koppig. Zorgzaam. Opvliegend. Karakterkaarten

Workaholic. Egoïstisch. Opgewekt. Agressief. Sociaal. Koppig. Zorgzaam. Opvliegend. Karakterkaarten Egoïstisch Workaholic Omschrijving: Iemand die egoïstisch is, denkt meer aan de bevrediging van zijn eigen belangen dan aan die van anderen. Voorbeeld: Een kind dat zijn speelgoed niet wil delen met anderen.

Nadere informatie

Pijnkliniek AZ Klina. Dr. M. Dingens Dr. B. Ickx Dr. K. Lauwers

Pijnkliniek AZ Klina. Dr. M. Dingens Dr. B. Ickx Dr. K. Lauwers Dr. M. Dingens Dr. B. Ickx Dr. K. Lauwers Pijnkliniek AZ Klina Augustijnslei 100 2930 Brasschaat Secretariaat Pijnkliniek bereikbaar: elke werkdag tussen 9u en 13u en tussen 14u en 17u, behalve woensdagnamiddag,

Nadere informatie

Pestprotocol ICBS de Tweemaster, Naarden

Pestprotocol ICBS de Tweemaster, Naarden Inleiding: Hoe gaan we om met pesten en agressief gedrag? Wij beseffen dat het klimaat van de school grote invloed heeft op de ontwikkeling van het kind. Wij stellen daarom een vriendelijk en veilig klimaat

Nadere informatie

Signaleringslijst voor leerlingen met autisme!

Signaleringslijst voor leerlingen met autisme! Signaleringslijst voor leerlingen met autisme! Wennen en je begrepen voelen op je nieuwe school. De overgang van de basisschool naar het voortgezet onderwijs is voor iedereen even wennen. Zeker als je

Nadere informatie

6,6. Werkstuk door een scholier 2141 woorden 6 januari keer beoordeeld. Nederlands

6,6. Werkstuk door een scholier 2141 woorden 6 januari keer beoordeeld. Nederlands Werkstuk door een scholier 2141 woorden 6 januari 2007 6,6 478 keer beoordeeld Vak Nederlands Voorwoord Ik heb het onderwerp pesten bedacht voor mijn werkstuk. Ik heb dat gedaan omdat ik meer over pesten

Nadere informatie

Onzichtbare koffer WERKBLAD 1. De onzichtbare koffer van. Overtuigingen over zichzelf: Overtuigingen over anderen: Overtuigingen over de wereld:

Onzichtbare koffer WERKBLAD 1. De onzichtbare koffer van. Overtuigingen over zichzelf: Overtuigingen over anderen: Overtuigingen over de wereld: WERKBLAD 1 Onzichtbare koffer De onzichtbare koffer van Overtuigingen over zichzelf: Overtuigingen over anderen: Overtuigingen over de wereld: Wat kan ik doen om de koffer van deze leerling opnieuw in

Nadere informatie