Pensioen Flash NIEUWE PENSIOENWETGEVING IN Onderwerpen van deze pensioenflash

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Pensioen Flash NIEUWE PENSIOENWETGEVING IN 2015. Onderwerpen van deze pensioenflash"

Transcriptie

1 23 september 2015 Pensioen Flash Onderwerpen van deze pensioenflash Overzicht wetgeving 2015 Overzicht wetsvoorstellen 2015 Onderzoeken AFM Stand van zaken nationale pensioendialoog Rechtspraak goedkoopmansgebruik voorwaardelijk pensioen Opleiding pensioenfondsbestuurders geschiktheidsniveau A NIEUWE PENSIOENWETGEVING IN 2015 In 2014 zijn de volgende wetsvoorstellen aangenomen die in 2015 of later in werking (zijn ge)treden. Onderstaand een overzicht met een korte beschrijving. De wet verlaging maximumopbouw- en premiepercentages pensioen en maximering pensioengevend inkomen, ook wel aangeduid als Witteveen 2015, is per 1 januari 2015 in werking getreden. Op basis daarvan geldt bij een pensioenrichtleeftijd van 67 jaar voor een middelloonregeling een maximum opbouwpercentage van 1,875% en voor een eindloonregeling een maximum opbouwpercentage van 1,657%. Voor beschikbare premieregelingen geldt voor de premiestaffels, dat wordt uitgegaan van het voormelde opbouwpercentage voor een middelloonregeling. Tevens geldt een maximum pensioengevend loon, voor 2015 vastgesteld op Boven dit maximum pensioengevend loon kan de werkgever een netto pensioenregeling aanbieden in de vorm van een beschikbare premieregeling. De werknemer bepaalt zelf of hij wil deelnemen aan deze regeling. Het werknemersdeel van de premie voor de netto pensioenregeling wordt op het netto loon ingehouden. Daar staat tegenover dat het pensioen te zijner tijd ook netto (zonder belastinginhouding) wordt uitgekeerd. De waarde van het netto pensioen valt voor de werknemer in box 3, maar door een extra vrijstelling telt het niet mee voor de vermogensrendementsheffing.

2 Het nieuw financieel toetsingskader voor pensioenfondsen is per 1 januari 2015 gedeeltelijk in werking getreden. Voor een aantal onderwerpen geldt een latere ingangsdatum. Uiterlijk 1 juli 2015 diende een pensioenfonds een nieuw herstelplan in te dienen, de actuariële en bedrijfstechnische nota (abtn) en het financieel crisisplan aangepast te hebben. De haalbaarheidstoets dient het fonds uiterlijk op 1 oktober 2015 te hebben uitgevoerd. De Wet pensioencommunicatie is op 1 juli 2015 gefaseerd in werking getreden. Fase 1: Per 1 juli 2015 gelden de algemene eisen aan pensioencommunicatie, de ruimere mogelijkheden voor digitale communicatie, de bevoegdheid van DNB om statistische informatie over individuele fondsen te publiceren en wordt gestart met de uitbreiding van het pensioenregister. Fase 2: Op 1 januari 2016 komt er een nieuwe kortere UPO (uniform pensioenoverzicht) voor deelnemers. Op 1 juli 2016 wordt de nieuwe startbrief, in de vorm van de Pensioen ingevoerd en geldt tevens de verplichting om bepaalde informatie beschikbaar te stellen op de website van de pensioenuitvoerder. Fase 3: in de loop van 2017 wordt in het pensioenregister het te bereiken pensioen weergegeven in een optimistisch, pessimistisch en een verwacht pensioenbedrag. Tevens start dan in het pensioenregister de zogenaamde ingroei van pensioengerechtigden. Deze ingroei houdt in dat alle (gewezen) deelnemers die dan met pensioen gaan ook hun gegevens in het pensioenregister kunnen inzien en dat langzaam aan voor alle pensioengerechtigden gaat gelden. De Wet versnelde verhoging AOW-leeftijd is op 2 juni 2015 door de Eerste Kamer aangenomen. Vanaf 2016 gaat de AOW-leeftijd versneld stapsgewijs omhoog naar 66 in 2018 en naar 67 in De AOW-leeftijd wordt vanaf 2016 in stappen van 3 maanden verhoogd, vanaf 2018 in stappen van 4 maanden en vanaf 2022 gekoppeld aan de levens verwachting. Ook de overbruggingsregeling die in 2019 zou eindigen is verlengd tot 2023, waarmee mensen die geen of te weinig inkomen hebben om de verhoogde AOW-leeftijd te overbruggen een uitkering op minimumniveau wordt geboden. Pensioenontslag vanaf 1 juli 2015 Met ingang van 1 juli 2015 is de WWZ (Wet Werk en Zekerheid) in werking getreden. Een werkgever heeft nu de mogelijkheid om een arbeidsovereenkomst op te zeggen tegen of na de pensioengerechtigde leeftijd. Een werkgever kan dan zonder tussenkomst van een rechter of het UWV de arbeidsovereenkomst opzeggen wegens het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd. Een transitievergoeding is dan eveneens niet verschuldigd. De werkgever is niet verplicht om op de pensioendatum van deze ontslagmogelijkheid gebruik te maken, een later moment is ook mogelijk. Voorwaarde is wel dat de arbeidsovereenkomst is aangegaan voor het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd. De pensioengerechtigde leeftijd is in ieder geval de voor de werknemer geldende AOW-leeftijd maar kan ook de ingangsdatum op grond van een geldende pensioenovereenkomst zijn. Als dat moment is gelegen voor de geldende AOW-leeftijd kan overigens de vraag worden gesteld of de opzegging geen leeftijdsdiscriminatie oplevert. Besluit DNB inzake UFR Op 14 juli 2015 heeft De Nederlandsche Bank (DNB) het besluit bekend gemaakt over de aanpassing van de Ultimate Forward Rate (UFR) voor pensioenfondsen. Met deze aanpassing volgt DNB het advies van de Commissie UFR die adviseerde tot deze realistischer vaststelling van de gebruikte rekenrente. 2

3 In het kader van de wet aanpassing financieel toetsingskader zou de UFR per 1 januari 2015 aangepast worden. Omdat op dat moment de UFR die in Europees verband voor verzekeraars wordt vastgesteld nog niet bekend was en voorkomen diende te worden dat pensioenfondsen mogelijk twee maal in korte tijd met een nieuwe UFR werden geconfronteerd, is dit uitgesteld. Na het verschijnen van de UFR voor verzekeraars, op 28 februari 2015, heeft DNB nader onderzoek gedaan naar de samenhang tussen de UFR voor verzekeraars en die van pensioenfondsen die door DNB wordt vastgesteld. Op grond van de bevindingen heeft DNB met ingang van 15 juli 2015 een nieuwe UFR voor pensioenfondsen vastgesteld, welke ten opzichte van de oude UFR van 4,2% verlaagd is naar 3,3%. Pensioenfondsen zijn verplicht om bij de berekening van hun financiële verplichtingen gebruik te maken van de door DNB vastgestelde UFR, die afgeleid is van de rentes voor verschillende looptijden in de markt. Het is van belang dat de rente waarmee pensioenfondsen moeten rekenen zo realistisch mogelijk, op een objectieve en onafhankelijke wijze wordt vastgesteld, zodat het vermogen van een fonds evenwichtig over de verschillende generaties van deelnemers wordt verspreid. Een te hoge of te lage UFR leidt tot een vertekend beeld van de financiële positie van een fonds dat bij een te hoge UFR nadelig kan zijn voor jongeren en bij een te lage UFR nadelig kan zijn voor ouderen. De verlaging van de UFR heeft gevolgen voor de berekening van de financiële verplichtingen van pensioenfondsen en kan zowel effect hebben op de dekkingsgraad, op de hoogte van de benodigde kostendekkende pensioenpremies als op de opbouwpercentages. De effecten op de dekkingsgraad zijn ook afhankelijk van de specifieke situatie en samenstelling van het fonds evenals van de marktrentes. De effecten van de rentedalingen worden door het nieuwe FTK wel gespreid door de nieuwe herstelsystematiek en de ingevoerde beleidsdekkingsgraad op basis van een 12-maands gemiddelde. Uit berekeningen van de Pensioenfederatie blijkt dat de kostendekkende premie gemiddeld met 5 procentpunt zal stijgen en er een geleidelijke daling van 10 á 25 procent punt zal optreden van de dekkingsgraad in 2020 ten opzichte van de dekkingsgraad van eind mei 2015, afhankelijk van de mate van afdekking van het renterisico. PENSIOENWETSVOORSTELLEN IN 2015 De volgende wetsvoorstellen liggen ter behandeling bij de Tweede of Eerste Kamer: Wetsvoorstel algemeen pensioenfonds De Tweede Kamer heeft op 19 juni 2015 ingestemd met het wetsvoorstel algemeen pensioenfonds en het wetsvoorstel ter behandeling doorgestuurd naar de Eerste Kamer. Doel van deze wet is een extra keuzemogelijkheid te bieden voor werkgevers en werknemers om een kwalitatief hoogstaande en veilige pensioenuitvoering tegen een scherpe prijs te realiseren. De huidige keuzemogelijkheden voor de pensioenuitvoering, door pensioenfonds, verzekeraar, premiepensioeninstelling en multi-ondernemingspensioen, kennen beperkingen in de mogelijkheden tot bundeling van verschillende pensioenregelingen. Door gescheiden uitvoering van pensioenregelingen in een algemeen pensioenfonds kan enerzijds de eigen identiteit en solidariteit van de collectiviteitskring in stand blijven en anderzijds schaalvoordelen worden bereikt waarmee bestuurlijke lasten en uitvoeringskosten kunnen worden beperkt. Een algemeen pensioenfonds kan gescheiden vermogens aanhouden (ringfencing), mag verschillende pensioenregelingen uitvoeren en is niet beperkt tot een bepaalde sector. Het algemeen pensioenfonds ziet niet alleen op ondernemingspensioenfondsen, maar ook op beroepspensioenregelingen niet verplichte bedrijfstakpensioenfondsen. Ook rechtstreeks verzekerde pensioenregelingen kunnen door een algemeen pensioenfonds worden uitgevoerd. Voor de verplichtgestelde bedrijfstakpensioenfondsen staat (vooralsnog) de keuze voor een algemeen pensioenfonds niet open. 3

4 In verband met een amendement waarmee de mogelijkheid wordt gecreëerd dat fuserende verplichte bedrijfstakpensioenfondsen afgescheiden vermogens aanhouden, heeft de Eerste Kamer de behandeling van het wetsvoorstel uitgesteld. De verwachte datum van inwerkingtreding was 1 januari Het is nu de vraag of dat nog gehaald kan worden. Wetsvoorstel werken na de AOW-gerechtigde leeftijd Dit wetsvoorstel wijzigt een aantal arbeidsrechtelijke bepalingen in verschillende wetten om het werken na de AOWgerechtigde leeftijd te vergemakkelijken. Het wetsvoorstel bevat tevens maatregelen om verdringing van jongeren werknemers door (door)werkende AOW-gerechtigden tegen te gaan. Het wetsvoorstel is op 17 maart 2015 door de Tweede Kamer aangenomen en zal in de Eerste Kamer op 22 september 2015 plenair behandeld worden. De verwachte inwerkingtreding is 1 januari Ontwerpbesluit waardeoverdracht Met de inwerkingtreding van de wet aanpassing financieel toetsingskader pensioenfondsen is het niet langer noodzakelijk om een verzoek tot waardeoverdracht binnen zes maanden nadat de nieuwe dienstbetrekking is begonnen, te doen. Daarbij was geen overgangsrecht geformuleerd, wat tot onverwachte uitkomsten kan leiden. Om die reden wordt middels een ontwerpbesluit enerzijds bepaald dat de nieuwe regels uitsluitend gelden voor waardeoverdrachten die betrekking hebben op pensioenregelingen waarin de deelname na 1 januari 2015 is gestart. Anderzijds voorziet het besluit erin dat werkgevers niet verplicht kunnen worden meer dan EUR bij te betalen voor een waardeoverdracht. Deze beperking van de bijbetalingsplicht bestond al voor kleine werkgevers, maar nu ook voor alle werkgevers. Het ontwerpbesluit is in behandeling bij de Raad van State maar zal met terugwerkende kracht van toepassing worden. Daarom mag er ook reeds naar gehandeld worden. INTERNETCONSULTATIES Voor de volgende wetsvoorstellen is een internetconsultatie uitgeschreven. Wetsvoorstel instemmingsrecht ondernemingsraad Concept voorstel van wet tot wijziging van de Wet op de ondernemingsraden en de Pensioenwet in verband met de bevoegdheden van de ondernemingsraad inzake de beloningen van bestuurders en inzake de arbeidsvoorwaarde pensioen. Het wetsvoorstel betreft de uitbreiding van het instemmingsrecht van de ondernemingsraad bij het wijzigen van de pensioenovereenkomst, ongeachte wie de pensioenuitvoerder is, ondernemingspensioenfonds, verzekeraar, premiepensioeninstelling, vrijwillige pensioenregeling bij verplicht bedrijfstakpensioenfonds of vrijwillig bedrijfstakpensioenfonds. Nu heeft de ondernemingsraad alleen een instemmingsrecht bij het wijzigen van de pensioenovereenkomst als de pensioenuitvoerder een verzekeraar is. De internetconsultatie is op 17 maart 2015 gesloten. Er is nog geen wetsvoorstel bij de Tweede Kamer ingediend. Concept wetsvoorstel variabele pensioenuitkering Concept voorstel van wet tot wijziging van de Pensioenwet, de Wet verplichte beroepspensioenregeling en de Wet op de loonbelasting 1964 in verband met invoering van een variabele uitkering (Wet variabele pensioenuitkering). 4

5 Het voorstel neemt de belemmeringen weg om pensioenkapitaal, opgebouwd in het kader van een premie- of kapitaalovereenkomst om te zetten in een variabele, risicodragende pensioenuitkering. Op de pensioendatum wordt de keuze geboden tussen een gegarandeerde maar relatief lage vaste uitkering of een hogere, maar risicodragende variabele pensioenuitkering. Mee- of tegenvallers in het beleggingsresultaat of bij de levensverwachtingen kunnen dan over maximaal 5 jaar worden gespreid. Verder mag het beleggingsrisico of het macro langlevenrisico collectief worden gedeeld met alle deelnemers binnen een toedelingskring, mits aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan. Deelnemers van wie de pensioendatum vóór 1 januari 2017 ligt, kunnen gebruik maken van de tijdelijke regeling Pensioenknip en de pensioenuitkering te splitsen in een in een direct ingaande tijdelijke uitkering van maximaal twee jaar en een daarop volgende levenslange uitkering. De termijn van twee jaar is gekozen, gelet op de termijn die naar verwachting nodig is om de periode tot aan inwerkingtreding van de wet te overbruggen. In 2009 is was er een tijdelijke regeling Pensioenknip tot stand gekomen, ter voorkoming dat de pensioenuitkering op één moment moest worden ingekocht. Die regeling maakte het mogelijk om bij premie- en kapitaalovereenkomsten de uitkering op de ingangsdatum te knippen in een direct ingaande tijdelijke uitkering van maximaal vijf jaar en een daarop aansluitende levenslange uitkering. Tot 1 januari 2014 kon van deze regeling gebruikt gemaakt worden. Uit de evaluatie van de regeling Pensioenknip bleek dat met de regeling het beoogde doel niet is gerealiseerd. Er is zeer beperkt gebruik van gemaakt en bovendien hebben de gebruikers van de regeling door de voortgaande daling van de marktrente er uiteindelijk waarschijnlijk geen financieel voordeel van gehad. Tot 16 augustus 2015 was het mogelijk te reageren op het concept wetsvoorstel dat variabele pensioenuitkeringen bij premie- of kapitaalregelingen mogelijk maakt. AFM Rapport onderzoek digitale pensioencommunicatie Nu de Wet Pensioencommunicatie per 1 juli 2015 in werking is getreden wordt digitale pensioencommunicatie een steeds vaker voorkomend fenomeen. Digitaal communiceren moet makkelijker worden en moet er tevens toe leiden dat de deelnemer overzicht en inzicht krijgt in zijn pensioen en desgewenst tot actie kan overgaan. Eind 2014, begin 2015 deed de AFM al onderzoek naar de digitale pensioencommunicatie door de zes grootste verzekeraars om te peilen wat de sector zelf al had ontwikkeld. Daarbij is overigens niet gekeken naar correctheid en tijdigheid van de communicatie. Wel of de informatie duidelijk en evenwichtig was. De verzekeraars hadden veelal een digitale omgeving, alleen het ertoe bewegen dat de deelnemer ook daadwerkelijk inlogt, blijkt erg moeilijk. De AFM constateert dat er veel informatie digitaal beschikbaar is, waaronder ook, zoals mijnpensioenoverzicht.nl straks ook moet gaat bevatten, waaronder ook overzichten met de uitkomsten voor de hoogte van het pensioen uitgaande van een pessimistisch, normaal en optimistisch scenario. Als aanbevelingen geeft de AFM: verbetering van de overzichten van gescheiden deelnemers, inzicht geven in de risico s zoals koopkrachtverlies, inzicht in toereikendheid, inzicht in voor- en nadelen en het geven van handelingsperspectief, zowel binnen als buiten de pensioenregeling. 5

6 AFM rapport uitkeringsinformatie (december 2014) De Autoriteit Financiële Markten (AFM) heeft na onderzoek de normen verduidelijkt waaraan informatie aan pensioendeelnemers rondom pensionering moet voldoen. De informatie moet duidelijk en begrijpelijk zijn en tijdig aan de deelnemers worden verstrekt. De verduidelijking van de normen heeft de AFM neergelegd in een rapport dat met de pensioensector is gedeeld. Tot nu toe was het aan de pensioenuitvoerders zelf om te bepalen wanneer, in welke vorm en met welke inhoud uitkeringsinformatie verstrekt werd aan deelnemers. Hierin staat onder andere dat pensioengerechtigden er belang bij hebben dat pensioenuitvoerders hen op tijd informeren over hun aanstaande pensionering, waardoor zij in staat zijn weloverwogen keuzes te maken. Ook moet aan hen inzicht geboden worden over de (financiële) gevolgen van die keuzes op de definitieve pensioenuitkering. Nationale Pensioendialoog en advies Toekomst Pensioenstelsel De Nationale Pensioendialoog is een initiatief van Staatssecretaris Klijnsma van SZW. Nadat het kabinet eerder al de knelpunten in het pensioenstelsel had geïnventariseerd, is er op 29 augustus 2014 een speciale website opengesteld waarop iedereen werd uitgenodigd zijn mening te geven over de toekomst van het pensioenstelsel. Ook waren er in de periode september tot en met december 2014 in het land vier dialoogsessies. De Nationale Pensioendialoog leverde 5 rode draden op voor de versterking van het pensioenstelsel: 1. Maak de pensioenen transparanter en minder complex; 2. Speel in op de veranderende arbeidsmarkt; 3. Zorg voor een betere aansluiting van het aanvullend pensioen op individuele behoeftes; 4. Bekijk hoe en met wie solidariteit duurzaam kan worden georganiseerd; 5. Overheid, sociale partners en burger zijn samen verantwoordelijk. Op verzoek van het kabinet heeft de Sociale Economische Raad (SER) In het kader van de Nationale Pensioendialoog in februari 2015 het advies Toekomst Pensioenstelsel uitgebracht. De SER is van mening dat aanpassing en versterking van het pensioenstelsel nodig is, gezien de economische ontwikkelingen, de demografie, ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en veranderende behoeften van mensen. De SER heeft de fundamenten van een toekomstig pensioenstelsel geanalyseerd aan de hand van vier hoofdvarianten: Uitkeringsovereenkomst met degressieve opbouw; Nationale pensioenregeling; Persoonlijk pensioenvermogen met vrijwillige risicodeling; Persoonlijk pensioenvermogen met collectieve risicodeling. De laatste variant zal de SER nader uitwerken. Tevens heeft het Centraal Planbureau (CPB) in juni 2015 een onderzoek gedaan naar pensioenstelsels in Denemarken, Zweden, Chili en Australië. Daaruit kwam naar voren dat er grote verschillen tussen landen zijn. De historische en culturele achtergrond van een land bepaalt in grote mate hoe wordt omgegaan met elementen zoals deelname, solidariteit, risicodeling en verantwoordelijkheid. De ideeën uit de dialoog, het SER-rapport Toekomst pensioenstelsel van februari 2015 en een onderzoek van het Centraal Planbureau naar pensioenstelsels in ander landen vormen, input voor de Hoofdlijnennotitie met bouwstenen voor een mogelijk toekomstig pensioenstelsel, die de staatssecretaris van op 6 juli 2015 aan de Tweede Kamer heeft aangeboden. Als richtinggevende hoofdlijnen voor een toekomstbestendig pensioenstelsel noemt de staatssecretaris daarin: 6

7 1. Een gedifferentieerde aanpak: een toereikend aanvullend pensioen voor alle werkenden; 2. Overgang naar een actuarieel correcte systematiek van pensioenopbouw; 3. Naar een transparanter en eenvoudiger pensioen; 4. Meer ruimte voor maatwerk en keuzemogelijkheden. Het kabinet gaat de komende periode aan de slag met de verdere uitwerking van de hoofdlijnen van een toekomstbestendig pensioenstelsel en komt in het najaar met een werkprogramma, waarin de staatsecretaris uiteenzet welke stappen het kabinet de aankomende tijd gaat nemen. RECHTSPRAAK Goed koopmansgebruik bij voorziening voorwaardelijke pensioenverplichtingen (Sociaal akkoord 2004-rechten) Per 1 januari 2006 is de fiscale facilitering van vroegpensioenregelingen geëindigd. Voor werknemers geboren na 1949 bestond op grond van het Sociaal Akkoord 2004 de mogelijkheid om voorwaardelijk extra pensioen toe te kennen ter compensatie. De definitieve toekenning en financiering van dit voorwaardelijke ( zachte ) pensioen vindt plaats de dag voorafgaande aan de ingangsdatum van het pensioen. Bij voortijdig einde van het dienstverband vervalt het recht op het extra pensioen. Een werkgever heeft in 2005 zacht pensioen toegekend aan zijn werknemers en daarvoor een kostenegalisatiereserve gevormd. Het zachte pensioen wordt in de toekomst pas definitief toegekend maar de hoogte ervan is gerelateerd aan de dienstjaren gelegen voor 31 december Bij volledige toerekening van deze toekomstige uitgaven aan verstreken dienstjaren levert de grootste voorziening op voor de werkgever. Bij volledige toerekening aan toekomstige jaren is de voorziening nihil op 31 december In lijn met de uitgangspunten die de Hoge Raad formuleerde ten aanzien van het in aanmerking nemen van bedragen voor VUT-regelingen, oordeelt de Hoge Raad dat de uitgaven voor zacht pensioen moeten worden toegerekend aan de periode vanaf het begin waarop voor de werknemer recht bestond op deelname aan de VUT-regeling waarvoor het zachte pensioen nu de compensatie vormt. De lasten kunnen in aanmerking worden genomen over de verstreken diensttijd tot aan het moment dat deelname aan de VUT-regeling ontstond en niet over de volledige diensttijd van de werknemer. Interessant detail in deze uitspraak is nog dat de behandeling van deze zaak lang heeft geduurd. De Procureur-Generaal bepaalt of de Advocaat-Generaal een conclusie neemt in een belastingprocedure. Aanvankelijk was deze zaak dan ook niet geselecteerd voor het nemen van een conclusie maar in verband met de mogelijk grote budgettaire implicaties is door de belastingkamer van de Hoge Raad verzocht om alsnog een conclusie te nemen in deze zaak. (vindplaats: ECLI:NL:HR:2015:467, Uitspraak, Hoge Raad, ) Opleiding pensioenfondsbestuurders geschiktheidsniveau A Vandaag is de eerste module van de opleiding Besturen van een pensioenfonds van start gegaan. Het doel van de opleiding is ervoor te zorgen dat deelnemers voldoende kennis bezitten om de geschiktheidstoets van DNB met goed gevolg te kunnen afleggen. In acht modules worden de deelnemers wegwijs gemaakt in de complexe wereld van pensioenen. In januari 2016 start de volgende opleiding. 7

8 Colofon De Pensioen Flash is een uitgave van het Team Pensioenen & Pensioenfondsen van Loyens & Loeff. Dit team bundelt de specialistische kennis op fiscale, juridische en regulatoire aspecten en adviseert pensioenfondsen, uitvoeringsorganisaties en aangesloten instellingen als werkgevers en werknemersorganisaties. Voor meer informatie over ons team, klik hier. Redactie: Marianne Meijer- Zaalberg Disclaimer Hoewel deze publicatie met grote zorgvuldigheid is samengesteld, aanvaarden Loyens & Loeff N.V. en alle andere entiteiten, samenwerkingsverbanden, personen en praktijken die handelen onder de naam Loyens & Loeff, geen enkele aansprakelijkheid voor de gevolgen van het gebruik van de informatie uit deze uitgave zonder hun medewerking. De aangeboden informatie is bedoeld ter algemene informatie en kan niet worden beschouwd als advies.

Wetsvoorstel aanpassing financieel toetsingskader pensioenfondsen / Marianne Meijer-Zaalberg

Wetsvoorstel aanpassing financieel toetsingskader pensioenfondsen / Marianne Meijer-Zaalberg 17 december 2014 Pensioen Flash Onderwerpen van deze Pensioenflash: Wetsvoorstel aanpassing financieel toetsingskader aangenomen Wetsvoorstel versnelde verhoging AOW-leeftijd ingediend Wetsvoorstel pensioencommunicatie

Nadere informatie

Overzicht Beleid & Wet- en regelgeving pensioenen

Overzicht Beleid & Wet- en regelgeving pensioenen Overzicht Beleid & Wet- en regelgeving pensioenen 14 september 2015 VERD VERD VERD VERD GEWIJZI Vooraf VERD VERD 08 VERD Herziening IORP-richtlijn VERD G 01 02 03 04 05 VERD Toekomst pensioenstelsel Algemeen

Nadere informatie

Overzicht Beleid & Wet- en regelgeving pensioenen

Overzicht Beleid & Wet- en regelgeving pensioenen Overzicht Beleid & Wet- en regelgeving pensioenen 15 december 2015 GEWIJZI Vooraf 08 Herziening IORP-richtlijn G 01 Toekomst pensioenstelsel 09 Payroll - motie Hamer G 02 03 04 05 Algemeen pensioenfonds

Nadere informatie

Pensioenactualiteiten

Pensioenactualiteiten Pensioenactualiteiten Medezeggenschap Waterbedrijven, Waterschappen, Netwerkbedrijven 16-05-2013 Agenda Dekkingsgraad en financiële positie fonds Wijzigingen in 2012 Ontwikkelingen en gevolgen voor ABP

Nadere informatie

1. In het opschrift wordt aan pensioengerechtigden bij pensioeningang vervangen door: voorafgaand aan de pensioeningang.

1. In het opschrift wordt aan pensioengerechtigden bij pensioeningang vervangen door: voorafgaand aan de pensioeningang. 34 008 Wijziging van de Pensioenwet en de Wet verplichte beroepspensioenregeling in verband met verbetering van de pensioencommunicatie (Wet pensioencommunicatie) Nota van wijziging Het voorstel wordt

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 32 043 Toekomst pensioenstelsel Nr. 338 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer

Nadere informatie

Wijzigingen in de pensioenwetgeving... 2. Belangrijke gevolgen van de pensioenwijzigingen... 4

Wijzigingen in de pensioenwetgeving... 2. Belangrijke gevolgen van de pensioenwijzigingen... 4 UPDATE Pensioenspecial september 2014 Sneller op de hoogte zijn van het nieuws? Volg ons op Social Media! Mandema & Partners helpt u graag bij het interpreteren van de pensioenwijzigingen die voor u en

Nadere informatie

Op koers blijven voor een goed pensioen: een update van het bestuur

Op koers blijven voor een goed pensioen: een update van het bestuur Op koers blijven voor een goed pensioen: een update van het bestuur Agenda Stand van zaken PPF APG: kerngegevens, beleggingsresultaten dekkingsgraadontwikkeling Deelnemerstevredenheidsonderzoek Effecten

Nadere informatie

Nieuwsbericht 27 maart 2018

Nieuwsbericht 27 maart 2018 Nieuwsbericht 27 maart 2018 Dit is de meest recente actualisering van ons eerdere nieuwsbericht over het Wetsvoorstel waardeoverdracht klein pensioen van 28 december 2017. Waardeoverdracht klein pensioen

Nadere informatie

WAT SPEELT ER ROND UW PENSIOEN BIJ SPUN?

WAT SPEELT ER ROND UW PENSIOEN BIJ SPUN? WAT SPEELT ER ROND UW PENSIOEN BIJ SPUN? Bijeenkomst voor pensioengerechtigden Dick Vis, voorzitter Stichting Pensioenfonds Urenco Nederland 20 september 2016 Agenda 1. Samenvatting jaarverslag 2015 2.

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamerder Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamerder Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamerder Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

Een nieuwe pensioenregeling

Een nieuwe pensioenregeling Een nieuwe pensioenregeling De pensioenregeling van Pensioenfonds voor de Accountancy wordt per 1 januari 2015 aangepast. Het bestuur heeft inmiddels de hoofdlijnen van de nieuwe regeling vastgesteld.

Nadere informatie

nieuwsplus Pensioenwijzigingen in 2014 en 2015 Inhoud 1. Wijzigingen in 2014

nieuwsplus Pensioenwijzigingen in 2014 en 2015 Inhoud 1. Wijzigingen in 2014 s-gravenhage, 21 mei 2013 Pensioenwijzigingen in 2014 en 2015 De gevolgen van het regeerakkoord VVD-PvdA zijn groot voor de AOW en de opbouw van pensioen in de tweede pijler. In deze tweede editie van

Nadere informatie

Fiscale kader aanvullende pensioenen minder beperkt

Fiscale kader aanvullende pensioenen minder beperkt Govert Terlouwstraat 6 3065 GH Rotterdam T 0103418732 Het Rietveld 55A 7321 CT Apeldoorn T 055-2018885 F 084-8671670 E info@hertgerspensioenadvies.nl I www.hertgerspensioenadvies.nl Fiscale kader aanvullende

Nadere informatie

Pensioenen. Datum: januari/februari 2013

Pensioenen. Datum: januari/februari 2013 Pensioenen Datum: januari/februari 2013 2 Wat staat ons te wachten in 2013? 1. Verhoging AOW-leeftijd en pensioenrichtleeftijd 2. Korten/afstempelen van pensioen 3. Update pensioenakkoord 4. Regeerakkoord

Nadere informatie

Nieuwsbericht 28 december 2017

Nieuwsbericht 28 december 2017 Nieuwsbericht 28 december 2017 Waardeoverdracht klein pensioen en (interne) collectieve waardeoverdracht Dit nieuwsbericht behandelt het Wetsvoorstel waardeoverdracht klein pensioen, waarin ook bepalingen

Nadere informatie

Versobering van de fiscale pensioenopbouw

Versobering van de fiscale pensioenopbouw Versobering van de fiscale pensioenopbouw 1. Hoofdlijnen van het wetsvoorstel Als het aan het kabinet ligt, dan wordt het Witteveenkader op drie manieren aangepast: verhoging van de pensioenrichtleeftijd,

Nadere informatie

Op de voordracht van de Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid van [[Datum openlaten]], nr. [[nr invullen]];

Op de voordracht van de Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid van [[Datum openlaten]], nr. [[nr invullen]]; Ontwerpbesluit van [[ ]] tot wijziging van het Besluit uitvoering Pensioenwet en Wet verplichte beroepspensioenregeling in verband met de Wet pensioencommunicatie Op de voordracht van de Staatssecretaris

Nadere informatie

Wijziging CDC-regeling TBI

Wijziging CDC-regeling TBI Wijziging CDC-regeling TBI Voorlichtingssessie tijdens deelnemersvergadering Stichting Pensioenfonds TBI 18 november 2014 Copyright 2014 Sprenkels & Verschuren. Geen enkele reproductie van het document

Nadere informatie

Wijziging pensioenregeling

Wijziging pensioenregeling Stichting Pensioenfonds TNO Wijziging pensioenregeling 2014 Wat vindt u in deze brochure? In deze brochure vindt u een overzicht van de wijzigingen van de pensioenregeling per 1 januari 2014. Introductie

Nadere informatie

Veranderingen in de Pensioenwereld

Veranderingen in de Pensioenwereld Veranderingen in de Pensioenwereld Veranderingen in de Pensioenwereld staan voor de deur U hebt er vast al van gehoord, de pensioenwereld gaat de komende tijd drastische veranderingen doormaken. Zowel

Nadere informatie

IORP II De implementatie is nu een feit: Communicatie

IORP II De implementatie is nu een feit: Communicatie Nieuwsbericht Datum: 28 januari 2019 Van: Swalef pensioenjuristen en academie Onderwerp: IORP II De implementatie is nu een feit: Communicatie Nieuwsbericht 2 van 4 In werking! Op 13 januari 2019 is de

Nadere informatie

PENSIOEN UPDATE In Nederland

PENSIOEN UPDATE In Nederland PENSIOEN UPDATE In Nederland Oktober 2015 Het pensioenlandschap in het algemeen, maar ook hoe werknemers naar pensioen kijken, verandert in rap tempo. Zowel in 2014 als in 2015 zijn grote bezuinigingen

Nadere informatie

Overzicht Beleid & Wet- en regelgeving pensioenen

Overzicht Beleid & Wet- en regelgeving pensioenen Overzicht Beleid & Wet- en regelgeving pensioenen 19 februari 2016 NIEUW VERNIEUWD ONGEWIJZIGD Vooraf VERNIEUWD 08 Payroll motie Hamer ONGEWIJZIGD 01 02 03 04 05 Toekomst pensioenstelsel Verbetering beschikbare

Nadere informatie

Doorwerken na pensioendatum eenvoudiger

Doorwerken na pensioendatum eenvoudiger Doorwerken na pensioendatum eenvoudiger Het wordt eenvoudiger om door te werken na de AOW-ingangsdatum. Het kabinet vindt het belangrijk dat AOW ers gemakkelijker kunnen doorwerken op basis van een arbeidsovereenkomst.

Nadere informatie

PENSIOEN ACTIE- EN AANDACHTSPUNTEN Hans Kennis. 24 september 2015

PENSIOEN ACTIE- EN AANDACHTSPUNTEN Hans Kennis. 24 september 2015 PENSIOEN ACTIE- EN AANDACHTSPUNTEN Hans Kennis 24 september 2015 Pensioen ALGEMEEN 1 e pijler OVERHEID AOW ANW 2 e pijler WERKGEVER Pensioen 3 e pijler ZELF Lijfrente Banksparen 2 Een jaar geleden... Pensioen

Nadere informatie

Uw persoonlijke gegevens De heer X. Deelnemer Geboren op: 2 januari 1972 Deelnemersnummer: Uw partner Y. Partner Geboren op: 5 februari 1975

Uw persoonlijke gegevens De heer X. Deelnemer Geboren op: 2 januari 1972 Deelnemersnummer: Uw partner Y. Partner Geboren op: 5 februari 1975 pagina 1 van 7 Uniform Pensioenoverzicht 2019 Stand per: 1 januari 2019 Uw persoonlijke gegevens De heer X. Deelnemer Geboren op: 2 januari 1972 Deelnemersnummer: 999999 Relatienummer: xyz123456 Uw partner

Nadere informatie

PENSIOEN ACTIE- EN AANDACHTSPUNTEN Hans Kennis. 22 september 2016

PENSIOEN ACTIE- EN AANDACHTSPUNTEN Hans Kennis. 22 september 2016 PENSIOEN ACTIE- EN AANDACHTSPUNTEN Hans Kennis 22 september 2016 Wat ik met u wil bespreken Wetgeving pensioencommunicatie Wetgeving verbeterde premieregeling Instemmingsrecht ondernemingsraden Korten

Nadere informatie

68 De Pensioenwereld in 2014

68 De Pensioenwereld in 2014 09 68 De Pensioenwereld in 2014 Pensioenregeling 69 Aanpassingen van het fiscale (Witteveen-)kader Auteurs: Ivar Sintemaartensdijk en Jan Stigter Pensioenen mogen zich nog altijd verheugen in de warme

Nadere informatie

BLAUWDRUK VOOR EEN TRANSPARANT, UITVOERBAAR EN TOEKOMSTBESTENDIG PENSIOENSTELSEL; POSITION PAPER AEGON NEDERLAND

BLAUWDRUK VOOR EEN TRANSPARANT, UITVOERBAAR EN TOEKOMSTBESTENDIG PENSIOENSTELSEL; POSITION PAPER AEGON NEDERLAND BLAUWDRUK VOOR EEN TRANSPARANT, UITVOERBAAR EN TOEKOMSTBESTENDIG PENSIOENSTELSEL; POSITION PAPER AEGON NEDERLAND I. Inleiding Al geruime tijd discussiëren we in Nederland over de toekomst van ons pensioenstelsel.

Nadere informatie

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 2015 259 Besluit van 24 juni 2015 tot wijziging van het Besluit uitvoering Pensioenwet en Wet verplichte beroepspensioenregeling in verband met de

Nadere informatie

1. In het eerste en tweede lid wordt schriftelijk vervangen door: schriftelijk of elektronisch.

1. In het eerste en tweede lid wordt schriftelijk vervangen door: schriftelijk of elektronisch. CONCEPT Voorontwerp van het voorstel van wet tot wijziging van de Pensioenwet en de Wet verplichte beroepspensioenregeling in verband met verbetering van de pensioencommunicatie (Wet pensioencommunicatie)

Nadere informatie

Seminar MontClair. pensioenrichtleeftijd

Seminar MontClair. pensioenrichtleeftijd Seminar MontClair Verschuiving WIJZIGING AOW- VAN DEen pensioenrichtleeftijd ARBEIDSVOORWAARDE PENSIOEN Woensdag 5 juni 2013 Pensioenopleidingen in het groene hart 1 Welkom! Leeswijzer Stand van zaken

Nadere informatie

Van gegarandeerd pensioen naar een pensioenspaarpot

Van gegarandeerd pensioen naar een pensioenspaarpot Van gegarandeerd pensioen naar een pensioenspaarpot Ons pensioenstelsel is van oudsher een stelsel dat voor werknemers zekerheden biedt. Met zekerheden wordt hier verstaan: de werknemer weet al ruim voor

Nadere informatie

Ontwikkelingen in DC-landschap

Ontwikkelingen in DC-landschap Ontwikkelingen in DC-landschap KWPS seminar Finish op tijd Dirk de Wit / Patricia Zonneveld Amsterdam, 20 april 2017 Onze presentatie 1. Hoe ziet het DC-landschap eruit? 2. Recente ontwikkelingen in DC-landschap

Nadere informatie

stichting jan huysman wz.fonds

stichting jan huysman wz.fonds Koog aan de Zaan, mei 2015 Beste deelnemer van Stichting Jan Huysman Wz. Fonds, In deze brief willen wij uw aandacht voor de volgende drie items: 1 Nieuw mailadres en nieuwe naam voor de uitvoerder van

Nadere informatie

Eerste Kamer der Staten-Generaal

Eerste Kamer der Staten-Generaal Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2014 2015 34 008 Wijziging van de Pensioenwet en de Wet verplichte beroepspensioenregeling in verband met verbetering van de pensioencommunicatie (Wet pensioencommunicatie)

Nadere informatie

Communicatieregels IORP II. mr. Monica Swalef

Communicatieregels IORP II. mr. Monica Swalef Communicatieregels IORP II mr. Monica Swalef donderdag 14 november 2018 1 Samen werken aan een hoger niveau 2 Leeswijzer Deze presentatie is opgemaakt naar de laatste stand van zaken Pensioenontwikkelingen

Nadere informatie

Nieuwsbericht 13 februari 2017

Nieuwsbericht 13 februari 2017 Nieuwsbericht 13 februari 2017 Pensioenwetsvoorstellen 2017 en stand van zaken herziening pensioenstelsel UPDATE Pensioenwetgeving is vrijwel continue aan verandering onderhevig. In dit nieuwsbericht gaan

Nadere informatie

Pensioenactualiteiten in vogelvlucht. Monica Swalef

Pensioenactualiteiten in vogelvlucht. Monica Swalef Pensioenactualiteiten in vogelvlucht Monica Swalef Agenda Inleiding Algemeen Pensioenfonds Uitbreiding instemmingsrecht ondernemingsraad Wet verbeterde premieregeling Wet pensioencommunicatie Inleiding

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2013 2014 34 008 Wijziging van de Pensioenwet en de Wet verplichte beroepspensioenregeling in verband met verbetering van de pensioencommunicatie (Wet pensioencommunicatie)

Nadere informatie

Uniform Pensioenoverzicht 2019 Stand per: 31 december 2018

Uniform Pensioenoverzicht 2019 Stand per: 31 december 2018 Uniform Pensioenoverzicht 2019 Stand per: 31 december 2018 Uw persoonlijke gegevens Mevrouw C.M. Voorbeeld Geboren op: 17 september 1964 Werkgever: Example Kliniek Klantnummer: 640917999 Uw partner D.

Nadere informatie

Er zal een novelle worden ingediend die zal voorzien in een wijziging van de wetsvoorstellen. De novelle zal de volgende maatregelen bevatten:

Er zal een novelle worden ingediend die zal voorzien in een wijziging van de wetsvoorstellen. De novelle zal de volgende maatregelen bevatten: 20 december 2013 Pensioen Flash Pensioenakkoord / Petra van Straten In eerdere pensioenflashes berichtten we al over de wetsvoorstellen, Wetsvoorstel Wet verlaging maximumopbouw- en premiepercentages pensioen

Nadere informatie

Pensioen Informatie sessie

Pensioen Informatie sessie Pensioen Informatie sessie Pensioenreglement B Oktober 2013 Voorbehoud De tekst in deze presentatie is louter ter informatie bedoeld. Er kunnen dan ook geen rechten aan worden ontleend. Bij onduidelijkheden

Nadere informatie

6.3.1 De vorm van het pensioencontract en de mate van zekerheid

6.3.1 De vorm van het pensioencontract en de mate van zekerheid H6 Conclusies en aanbevelingen 6.1 De probleemstelling Het veelgeprezen Nederlandse pensioenstelsel kraakt in zijn voegen. Het Pensioenakkoord moet er voor zorgen dat het pensioenstelsel houdbaar blijft.

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland Nieuwsbrief

Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland Nieuwsbrief Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland Nieuwsbrief NUMMER 16 > JAARGANG 12 > APRIL 2015 INHOUD > Hoe is de nieuwe pensioenregeling tot stand gekomen? [p.1] Fiscaal kader per 1 januari 2015 [p.2]

Nadere informatie

Wetsvoorstel variabele pensioenuitkering in verband met premieen kapitaalovereenkomsten (wetsvoorstelnummer )

Wetsvoorstel variabele pensioenuitkering in verband met premieen kapitaalovereenkomsten (wetsvoorstelnummer ) UPDATE: Pensioenbericht 10 februari 2016 Wetsvoorstel variabele pensioenuitkering in verband met premieen kapitaalovereenkomsten (wetsvoorstelnummer 34.344) Dit is de meest recente actualisering van ons

Nadere informatie

Memo. Van TKP. Kenmerk. Datum 15 juni Onderwerp Communicatie-verplichtingen IORP II. Aantal pagina s 7 1/7

Memo. Van TKP. Kenmerk. Datum 15 juni Onderwerp Communicatie-verplichtingen IORP II. Aantal pagina s 7 1/7 Van TKP Datum Onderwerp Communicatie-verplichtingen IORP II Aantal pagina s 7 Inleiding Deze notitie gaat in op de informatieverplichtingen die voortvloeien uit de IORP II-richtlijn en het wetsvoorstel

Nadere informatie

Het Nedlloyd Pensioenfonds van nu en in de toekomst

Het Nedlloyd Pensioenfonds van nu en in de toekomst Het Nedlloyd Pensioenfonds van nu en in de toekomst Jaarvergadering DNP 25 maart 2015 Frans Dooren, directeur 1 Agenda - Even voorstellen - Terugblik 2014 - Organisatie, Dekkingsgraad, Rente, Verplichtingen,

Nadere informatie

Witteveen 2015. 1. Algemeen

Witteveen 2015. 1. Algemeen Witteveen 2015 1. Algemeen Eind vorig jaar zijn tussen de regeringsfracties van de VVD en de PvdA enerzijds en de oppositiepartijen D66, de SGP en de CU anderzijds pensioenafspraken gemaakt. Een groot

Nadere informatie

Datum 2 september 2015 Betreft Kamervragen van de leden Omtzigt (CDA), Ulenbelt (SP) en Krol (50PLUS)

Datum 2 september 2015 Betreft Kamervragen van de leden Omtzigt (CDA), Ulenbelt (SP) en Krol (50PLUS) > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4

Nadere informatie

Overzicht Beleid & Wet- en regelgeving pensioenen

Overzicht Beleid & Wet- en regelgeving pensioenen Overzicht Beleid & Wet- en regelgeving pensioenen 17 maart 2015 GEWIJZIGD GEWIJZIGD GEWIJZI Vooraf 08 GEWIJZIGD FATCA G 01 Pensioencommunicatie 09 GEWIJZIGD Waardeoverdracht G 02 03 04 Versnelde verhoging

Nadere informatie

Overzicht Nederlands sociaal en arbeidsrecht en voorschriften van informatieverstrekking

Overzicht Nederlands sociaal en arbeidsrecht en voorschriften van informatieverstrekking Bij de uitvoering van de pensioenregeling van een in Nederland gevestigde werkgever door een pensioeninstelling uit een andere lidstaat blijven, op grond van de Europese Richtlijn EU 2016/2341/EU, het

Nadere informatie

Toelichting Uniform Pensioenoverzicht Voor wie is deze toelichting? Het Uniform Pensioenoverzicht. Uw persoonlijke gegevens

Toelichting Uniform Pensioenoverzicht Voor wie is deze toelichting? Het Uniform Pensioenoverzicht. Uw persoonlijke gegevens Toelichting Uniform Pensioenoverzicht 2018 Uitkeringsovereenkomst Voor wie is deze toelichting? - U bent gewezen deelnemer (slaper), u neemt niet meer deel aan deze pensioenregeling; - U bent gewezen deelnemer

Nadere informatie

NIEUWSBRIEF (2 augustus 2017)

NIEUWSBRIEF (2 augustus 2017) Korte Grafte 9 7321 ZD Apeldoorn T 055-7851377 F 084-8671670 E info@hertgerspensioenadvies.nl I www.hertgerspensioenadvies.nl NAW NIEUWSBRIEF (2 augustus 2017) Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 1 Inleiding...

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 34 344 Wijziging van de Pensioenwet, de Wet verplichte beroepspensioenregeling en de Wet op de loonbelasting 1964 in verband met invoering van

Nadere informatie

152 De Pensioenwereld in 2015

152 De Pensioenwereld in 2015 16 152 De Pensioenwereld in 2015 Ontwikkelingen in de pensioenmarkt 153 Pensioenproducten standaardiseren, gedegen vergelijking blijft noodzakelijk Auteurs: Olivier Roodenburg en Marcel Schep Het pensioenlandschap

Nadere informatie

Vragen & antwoorden over uw pensioen en de kredietcrisis

Vragen & antwoorden over uw pensioen en de kredietcrisis Vragen & antwoorden over uw pensioen en de kredietcrisis Corporate Pensioen 4 Juni 2009 Vragen 1. Hoe zeker is mijn toekomstige pensioenvoorziening bij Nationale-Nederlanden? 3. Hoe weet ik hoeveel pensioen

Nadere informatie

Pensioenbericht 9 oktober 2015

Pensioenbericht 9 oktober 2015 Pensioenbericht 9 oktober 2015 Algemeen Pensioenfonds (APF) Dit pensioenbericht is een update van het gelijknamige pensioenbericht van 19 maart 2015. Inleiding Het APF creëert een extra keuzemogelijkheid

Nadere informatie

Toelichting Uniform Pensioenoverzicht 2017 Uitkeringsovereenkomst

Toelichting Uniform Pensioenoverzicht 2017 Uitkeringsovereenkomst Toelichting Uniform Pensioenoverzicht 2017 Uitkeringsovereenkomst Voor wie is deze toelichting? - U bent actief deelnemer aan deze pensioenregeling; - U bent arbeidsongeschikt. Het Uniform Pensioenoverzicht

Nadere informatie

Update! WIJZIGINGEN PENSIOENREGELING PER 1 JANUARI 2015. bpfhibin.nl

Update! WIJZIGINGEN PENSIOENREGELING PER 1 JANUARI 2015. bpfhibin.nl Update! bpfhibin.nl stichting bedrijfstakpensioenfonds voor de handel in bouwmaterialen December 2014 Kunt u uw werknemers uitleggen wat er per 1 januari 2015 is veranderd aan hun pensioen? WIJZIGINGEN

Nadere informatie

Op de voordracht van van Sociale Zaken en Werkgelegenheid van [[Datum openlaten]], nr. [[nr invullen]];

Op de voordracht van van Sociale Zaken en Werkgelegenheid van [[Datum openlaten]], nr. [[nr invullen]]; Ontwerpbesluit van [[ ]] tot wijziging van het Besluit uitvoering Pensioenwet en Wet verplichte beroepspensioenregeling vanwege wijziging van het inkooptarief voor nettopensioen Op de voordracht van van

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2016 2017 32 043 Toekomst pensioenstelsel Nr. 348 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer

Nadere informatie

Actualiteiten pensioenen. Marcel van de Grift Senior pensioenadviseur

Actualiteiten pensioenen. Marcel van de Grift Senior pensioenadviseur Actualiteiten pensioenen Marcel van de Grift Senior pensioenadviseur 1. Algemeen 2. Rol OR 3. Pensioenregelingen Agenda 4. Fiscale wijzigingen 2015 (rol OR bij compensatiemaatregelen) 5. Pensioenuitvoerders

Nadere informatie

OR-minicongres Johan van Soest, 16 juni 2016. Belangrijkste ontwikkelingen rondom pensioen

OR-minicongres Johan van Soest, 16 juni 2016. Belangrijkste ontwikkelingen rondom pensioen OR-minicongres Johan van Soest, 16 juni 2016 Belangrijkste ontwikkelingen rondom pensioen Agenda Belangrijkste ontwikkelingen rondom pensioen Resultaten mini-enquête Rol OR bij wijziging pensioenregeling

Nadere informatie

2020 in de (fiscale) praktijk. Amsterdam, 8 november 2016 Jan-Olivier Kuijkhoven

2020 in de (fiscale) praktijk. Amsterdam, 8 november 2016 Jan-Olivier Kuijkhoven 2020 in de (fiscale) praktijk Amsterdam, 8 november 2016 Jan-Olivier Kuijkhoven Inhoud 1. Hoe hoog is de maximale gelijkblijvende premie in 2020 2. Gelijkblijvende premie inzetten voor degressief middelloon

Nadere informatie

Onderzoek draagvlak keuzevrijheid en solidariteit

Onderzoek draagvlak keuzevrijheid en solidariteit In deze nieuwsbrief: Onderzoek draakvlak keuzevrijheid en solidariteit Wet Variabele pensioenuitkering AFM doet aanbevelingen aan pensioenverzekeraars Einde doorsneepremie pensioen in zicht Algemeen Pensioenfonds

Nadere informatie

Pensioen Flash 2010 nr. 2

Pensioen Flash 2010 nr. 2 Team Pensioenen & Pensioenfondsen, 28 september 2010 Concept-wetsvoorstel geïntegreerde Algemene wet gelijke behandeling Fusie Koepels Dekkingsgraad pensioenfondsen Nieuwe UPO-modellen 2011 beschikbaar

Nadere informatie

Actualiteiten week 10 maart tot en met 16 maart 2015

Actualiteiten week 10 maart tot en met 16 maart 2015 UW PENSIOENBUREAU Actualiteiten week 10 maart tot en met 16 maart 2015 Jan Nijssen, senior partner bij Montae Wetsvoorstel Pensioencommunicatie en Eerste Kamer In ons vorige overzicht hebben wij u gemeld

Nadere informatie

REGLEMENT AANVULLEND PENSIOEN STICHTING PENSIOENFONDS ALLIANCE

REGLEMENT AANVULLEND PENSIOEN STICHTING PENSIOENFONDS ALLIANCE REGLEMENT AANVULLEND PENSIOEN STICHTING PENSIOENFONDS ALLIANCE 1 INHOUDSOPGAVE REGLEMENT AANVULLEND PENSIOEN Inhoudsopgave BEGRIPSOMSCHRIJVINGEN... 3 ARTIKEL 1. AANSPRAKEN... 3 ARTIKEL 2. VARIABEL PENSIOENGEVEND

Nadere informatie

1. Waarom moet het pensioenfonds ANWB extra maatregelen nemen?

1. Waarom moet het pensioenfonds ANWB extra maatregelen nemen? 1. Waarom moet het pensioenfonds ANWB extra maatregelen nemen? Het pensioenfonds staat er financieel niet goed voor. De twee belangrijkste oorzaken: 1. Nederlanders worden steeds ouder. Met name de laatste

Nadere informatie

Datum 24 november 2015 Betreft Kamervragen van het lid Krol over het bericht 'In 2020 veel meer mensen gekort dan ufr-rapport veronderstelt'

Datum 24 november 2015 Betreft Kamervragen van het lid Krol over het bericht 'In 2020 veel meer mensen gekort dan ufr-rapport veronderstelt' > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

Wat kunt ú doen voor uw eigen pensioen. Ruben Stam

Wat kunt ú doen voor uw eigen pensioen. Ruben Stam Wat kunt ú doen voor uw eigen pensioen Ruben Stam Programma Er was eens. - ons huidige pensioenstelsel nader belicht Roerige tijden - het pensioenstelsel onder hoogspanning Wat ú kunt doen! - Úw keuzes

Nadere informatie

Help, pensioenregels (weer) op de schop?! Mr. Marin van Esterik CPL

Help, pensioenregels (weer) op de schop?! Mr. Marin van Esterik CPL Help, pensioenregels (weer) op de schop?! Mr. Marin van Esterik CPL Onderwerpen 1. Pensioen, wat is pensioen? 2. Wijziging Wet op de ondernemingsraden 3. Outsourcing vanuit zorg en overheid OR (opeens)

Nadere informatie

Toelichting Uniform Pensioenoverzicht 2015. Wat heeft u aan het Uniform Pensioenoverzicht? Welke gebeurtenissen beïnvloeden uw pensioen?

Toelichting Uniform Pensioenoverzicht 2015. Wat heeft u aan het Uniform Pensioenoverzicht? Welke gebeurtenissen beïnvloeden uw pensioen? Wat heeft u aan het Uniform Pensioenoverzicht? Het Uniform Pensioenoverzicht geeft u inzicht in wat u krijgt bij pensionering en arbeidsongeschiktheid. In dit overzicht staat ook wat uw eventuele partner

Nadere informatie

- U bent actief deelnemer - U bent actief deelnemer én u neemt via uw werkgever deel aan de aanvullende pensioenregeling - U bent arbeidsongeschikt

- U bent actief deelnemer - U bent actief deelnemer én u neemt via uw werkgever deel aan de aanvullende pensioenregeling - U bent arbeidsongeschikt Toelichting Uniform Pensioenoverzicht 2018 Uitkeringsovereenkomst Voor wie is deze toelichting? - U bent actief deelnemer - U bent actief deelnemer én u neemt via uw werkgever deel aan de aanvullende pensioenregeling

Nadere informatie

Pensioen Maandag 4 juli Extern actuarieel adviseur

Pensioen Maandag 4 juli Extern actuarieel adviseur Pensioen 2016 Maandag 4 juli 2016 Jan Raaijmakers Voorzitter Michel Stok Extern actuarieel adviseur Spelregels en webinar C Ga naar de helpbutton voor problemen met beeld en geluid U kunt vragen stellen

Nadere informatie

ALUMNIDAG RECHTEN 2016 PENSIOENRECHT ACTUALITEITEN PROF. ERIK LUTJENS PROF. HERMAN KAPPELLE

ALUMNIDAG RECHTEN 2016 PENSIOENRECHT ACTUALITEITEN PROF. ERIK LUTJENS PROF. HERMAN KAPPELLE ALUMNIDAG RECHTEN 2016 PENSIOENRECHT ACTUALITEITEN PROF. ERIK LUTJENS PROF. HERMAN KAPPELLE DEEL 1 Prof. Erik Lutjens Onderwerpen: 1. Hoofdlijnen huidige pensioenstelsel 2. Knelpunten > toekomstdiscussie.

Nadere informatie

Uniform Pensioenoverzicht <eejj>

Uniform Pensioenoverzicht <eejj> Uniform Pensioenoverzicht Stand per Pensioenovereenkomst

Nadere informatie

Actualiteiten week 18 december 2014 tot en met 5 januari 2015. Voorbeeldrekenrente bij aanwending van kapitaal voor pensioen

Actualiteiten week 18 december 2014 tot en met 5 januari 2015. Voorbeeldrekenrente bij aanwending van kapitaal voor pensioen Actualiteiten week 18 december 2014 tot en met 5 januari 2015 Jeroen Dejalle en Vandena van der Meer, adviseurs bij Montae Voorbeeldrekenrente bij aanwending van kapitaal voor pensioen Voor de voorbeeldberekeningen

Nadere informatie

Pensioennieuwsbrief AC Rijksvakbonden. Februari 2012. Ferry Pereboom Angelique Kansouh

Pensioennieuwsbrief AC Rijksvakbonden. Februari 2012. Ferry Pereboom Angelique Kansouh Pensioennieuwsbrief AC Rijksvakbonden Ferry Pereboom Angelique Kansouh Februari 2012 De AC Rijksvakbonden zijn een initiatief van NCF, Juvox, VPW en VCPS Inhoudsopgave 0. Voorwoord......... 3 1. Lage dekkingsgraad

Nadere informatie

Pensioenfonds DSM Nederland

Pensioenfonds DSM Nederland Pensioenfonds DSM Nederland door Ton de Boer op verzoek van VDP 12-12-2016 Pensioenfonds DSM Nederland 1 AGENDA 1. Inleiding 2. Huidige situatie a) Financieel b) Uitkomsten deelnemersonderzoek c) Besluiten

Nadere informatie

134 De Pensioenwereld in 2015

134 De Pensioenwereld in 2015 14 134 De Pensioenwereld in 2015 Ontwikkelingen in de pensioenmarkt 135 Het nieuwe FTK: oude wijn in nieuwe zakken? Auteurs: Gijs Hoedemaker, Machiel Koper en Alexander van Stee Na de crisis leek er een

Nadere informatie

De beschikbare premieregeling: de feiten op een rij

De beschikbare premieregeling: de feiten op een rij De beschikbare premieregeling: de feiten op een rij 3 De beschikbare premieregeling In Nederland bestaan grofweg twee categorieën pensioenregelingen: beschikbare premieregelingen enerzijds en middelloon-

Nadere informatie

Nieuwsbericht / 5 augustus Wet verbeterde premieregeling

Nieuwsbericht / 5 augustus Wet verbeterde premieregeling Nieuwsbericht / 5 augustus 2016 Wet verbeterde premieregeling Op 14 juni 2016 nam de Eerste Kamer de Wet verbeterde premieregeling aan. Per brief van 4 juli 2016 heeft Staatssecretaris Jetta Klijnsma laten

Nadere informatie

Pensioen Flash 2012 / 1

Pensioen Flash 2012 / 1 Pensioen Flash 2012 / 1 Team Pensioenen en Pensioenfondsen Internetconsultatie premiepensioeninstellingen Wetsvoorstel Versterking bestuur pensioenfondsen Round tables Internetconsultatie premiepensioeninstellingen

Nadere informatie

70 De Pensioenwereld in 2015

70 De Pensioenwereld in 2015 07 70 De Pensioenwereld in 2015 Fiscaliteiten & grensoverschrijding 71 Effect van pensioenwijzigingen 2015 op de loonbelasting Auteurs: Ivar Sintemaartensdijk en Jan Stigter Pensioenen genieten nog steeds

Nadere informatie

DNB en AFM zijn op grond van de Europese pensioenrichtlijn (2003/31/EG) verplicht om te dit overzicht te publiceren.

DNB en AFM zijn op grond van de Europese pensioenrichtlijn (2003/31/EG) verplicht om te dit overzicht te publiceren. Overzicht van het toepasselijke sociaal en arbeidsrecht, de informatievoorschriften en beleggingsrestricties die van toepassing zijn op Nederlandse pensioenregelingen die worden uitgevoerd door een pensioeninstelling

Nadere informatie

Wat betekenen de nieuwe eisen voor pensioencommunicatie voor u als bestuurder?

Wat betekenen de nieuwe eisen voor pensioencommunicatie voor u als bestuurder? Wat betekenen de nieuwe eisen voor pensioencommunicatie voor u als bestuurder? Programma van de workshop 1. Bespreking van de belangrijkste wijzigingen: a) Algemene eisen aan pensioeninformatie b) Pensioenregister

Nadere informatie

Voorbeeld Toelichting Uniform Pensioenoverzicht Model 1 <Uitkeringsovereenkomst> <Premieovereenkomst>

Voorbeeld Toelichting Uniform Pensioenoverzicht Model 1 <Uitkeringsovereenkomst> <Premieovereenkomst> Voorbeeld Toelichting Uniform Pensioenoverzicht Model 1 Wat heeft u aan het Uniform Pensioenoverzicht? Het Uniform Pensioenoverzicht geeft u inzicht in wat

Nadere informatie

Pensioenen Oktober 2015

Pensioenen Oktober 2015 Pensioenen Oktober 2015 Agenda Waarom deze bijeenkomst? Waarom Pensioenfonds PGB? Pensioenregelingen 2016 Volgende stappen Vragen 2 Waarom deze bijeenkomst? Informeren over veranderingen op pensioengebied

Nadere informatie

REGLEMENT AANVULLEND PENSIOEN STICHTING PENSIOENFONDS ALLIANCE

REGLEMENT AANVULLEND PENSIOEN STICHTING PENSIOENFONDS ALLIANCE REGLEMENT AANVULLEND PENSIOEN STICHTING PENSIOENFONDS ALLIANCE 1 INHOUDSOPGAVE REGLEMENT AANVULLEND PENSIOEN BEGRIPSOMSCHRIJVINGEN... 3 ARTIKEL 1. AANSPRAKEN... 3 ARTIKEL 2. VARIABEL PENSIOENGEVEND SALARIS...

Nadere informatie

Toelichting Uniform Pensioenoverzicht

Toelichting Uniform Pensioenoverzicht Toelichting Uniform Pensioenoverzicht Wat u moet weten over uw pensioen Op het Uniform Pensioenoverzicht staan de bedragen die u ontvangt bij pensionering

Nadere informatie

1 Inleiding. Wanneer ga jij met pensioen Versie: 4 17-07-2015 Pagina: 3 van 7

1 Inleiding. Wanneer ga jij met pensioen Versie: 4 17-07-2015 Pagina: 3 van 7 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 2 AOW-gerechtigde leeftijd... 4 2.1 Algemeen... 4 2.2 Verhoging van 65 naar 67... 4 2.3 Verdere verhoging op basis van de levensverwachting... 4 3 Pensioenleeftijd... 6 3.1

Nadere informatie

Verslag Mandema Update mei 2014

Verslag Mandema Update mei 2014 Verslag Mandema Update mei 2014 Terwijl de leden van de Eerste Kamer zich op 20 mei jl. bogen over de Wet verlaging maximumopbouw- en premiepercentages pensioen, kregen onze relaties te horen wat de consequenties

Nadere informatie

Communicatieplan. Stichting Pensioenfonds NEG Nederland. Communicatieplan Pensioenfonds NEG v

Communicatieplan. Stichting Pensioenfonds NEG Nederland. Communicatieplan Pensioenfonds NEG v Communicatieplan Stichting Pensioenfonds NEG Nederland Vastgesteld in de vergadering van het bestuur van 19 januari 2017 Eerste revisie vastgesteld in de bestuursvergadering van 15 januari 2018 Communicatieplan

Nadere informatie

Pensioenwijzigingen 2014. en verder?

Pensioenwijzigingen 2014. en verder? Pensioenwijzigingen 2014 en verder? Agenda Lenteakkoord AOW Lenteakkoord pensioen Pensioenakkoord wat (voorlopig?) niet doorgaat Aanpassingen Varia Lenteakkoord - AOW Vanaf 2013: AOW in stapjes naar 67

Nadere informatie

Uniform Pensioenoverzicht <eejj>

Uniform Pensioenoverzicht <eejj> Uniform Pensioenoverzicht Stand per Pensioenovereenkomst

Nadere informatie