Rapport van het 2 e hertoets inspectiebezoek aan De Woonsprong te Hoogvliet op 9 december 2015

Transcriptie

1 Rapport van het 2 e hertoets inspectiebezoek aan De Woonsprong te Hoogvliet op 9 december 2015 Utrecht, december 2015

2 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Bevindingen Quick Scan inspectiebezoek Thema 1. Veiligheid Thema 2. Toepassen van vrijheidsbeperking Thema 3. Uitvoering van het ondersteuningsplan Thema 4. Kwaliteit van personeel en organisatie 16 3 Conclusie 19 4 Handhaving Maatregel 20 Bijlage 1 Bijlage 2 Overzicht wetten, veldnormen en rapporten 21 Geraadpleegde documenten 30 Pagina 2 van 30

3 Rapport 2 e hertoets inspectiebezoek aan De Woonsprong te Hoogvliet op 9 december Inleiding Op 1 september 2014 en 4 juni 2015 bracht de Inspectie voor de Gezondheidszorg (hierna: de inspectie) inspectiebezoeken bezoeken aan De Woonsprong te Hoogvliet en constateerde dat een groot aantal normen niet nageleefd werden. Op 9 december 2015 heeft de inspectie deze normen opnieuw beoordeeld. De inspectie beoordeelde tijdens dit 2 e hertoetsbezoek in principe alleen de normen die tijdens het eerste twee bezoeken voldoet niet scoorden of in de eerdere bezoeken niet zijn beoordeeld. Indien hiervan is afgeweken is dit in de toelichting bij de norm nader gemotiveerd. De rapportage van de eerdere bezoeken kan niet los worden gezien van de rapportage van het onaangekondigde 2 e hertoetsbezoek. In dit rapport wordt eerst het kader uiteengezet waarin de inspectie het bezoek bracht. Achtereenvolgens worden in de volgende hoofdstukken beschreven de conclusie, de handhaving (met daarin de te nemen maatregelen) en de resultaten. Op basis van de bevindingen tijdens het onderhavige bezoek beoordeelt de inspectie per thema in welke mate De Woonsprong voldoet aan wetgeving, aan veldnormen van koepelorganisaties en beroepsverenigingen en aan zorgvuldigheidsnormen van de inspectie zelf 1. De in dit rapport genoemde normen zijn normen die toezien op veilige en verantwoorde zorg. Werkwijze De inspecteurs gebruiken tijdens het inspectiebezoek een Quick Scan instrument dat is ontwikkeld om de uitvoering van de zorg te beoordelen en dat is gebaseerd op de in de bijlage genoemde wetgeving, veldnormen en zorgvuldigheidsnormen van de inspectie. Om tot een verantwoord oordeel te komen, gebruikte de inspectie verschillende informatiebronnen. Door de informatie uit deze bronnen te vergelijken en te wegen, beoordeelde de inspectie opnieuw of de door De Woonsprong geboden zorg voldeed aan relevante wet- en regelgeving, (beroeps)normen, richtlijnen en standaarden. De inspectie raadpleegde de volgende informatiebronnen: de vastgestelde rapporten van eerdere inspectiebezoeken; signalen over De Woonsprong die bij de inspectie binnen zijn gekomen; het resultaatsverslag 29 oktober 2015; gesprekken met twee cliënten; gesprek met zorgondernemer en zorgcoördinator; het inzien van cliëntdossiers; het inzien van documenten; een rondgang door de locatie. De aard van het onaangekondigde Quick Scan bezoek brengt met zich mee dat niet alle thema s uitputtend aan de orde kunnen komen. De inspectie stelt daarom prioriteiten. 1 Zie bijlage 1 Pagina 3 van 30

4 De inspecteurs kijken naar de aanwezigheid van risico s op de volgende vier thema s die betrekking hebben op de randvoorwaarden voor het bieden van veilige en verantwoorde zorg en ondersteuning: Veiligheid; Toepassen van vrijheidsbeperking; Uitvoering van het ondersteuningsplan; Kwaliteit van personeel en organisatie. De inspectie toetst aan de hand van de in de bijlage genoemde normen of er sprake is van veilige en verantwoorde zorg en ondersteuning aan cliënten. Daar waar de instelling niet voldoet aan deze normen geeft de inspectie in hoofdstuk 2 een toelichting. Als de norm niet van toepassing is dan is de kolom nvt aangevinkt. Indien de norm niet is beoordeeld, dan is de kolom nb aangevinkt. In hoofdstuk 3 van dit rapport staat het oordeel van de inspectie, waarbij ook ruimte is voor het benoemen van andere aspecten die tijdens het inspectiebezoek zijn opgevallen. Hoofdstuk 4 van dit rapport gaat over de handhaving van de inspectie naar aanleiding van het onderhavige bezoek. Pagina 4 van 30

5 2 Bevindingen Quick Scan inspectiebezoek Naam instelling Adresgegevens Bezochte locatie Beschrijving van de bezochte locatie De Woonsprong Scherpgras 35, 3206 SL te Spijkenisse Marthalaan 160, 3194 EK te Hoogvliet Kamer van Koophandel De Woonsprong is een eenmanszaak met twee handelsnamen: De Woonsprong en Spijkklus. Deze eenmanszaak staat bij de Kamer van Koophandel onder nummer ingeschreven als een organisatie met 1 werkzame persoon met de volgende activiteiten: - Low budget klusbedrijf voor allerhande klussen in en rondom het huis. - Kleinschalig begeleid woonproject. Begeleiding voor jongeren. - Dagbesteding voor jongeren. De Woonsprong Volgens de website biedt De Woonsprong beschermd wonen aan jongeren vanaf 18 jaar met cognitieve en/of psychische problematiek, die ondersteuning behoeven bij het zelfstandig wonen. Contra-indicaties zijn: zeer agressief gedrag; problematisch (hard- drugs) gebruik; verzorging- en verplegingswensen door lichamelijke oorzaak; onvermogen om zich begeleidbaar op te stellen. Het zorgaanbod van De Woonsprong bestaat uit een combinatie van wonen, begeleiding en dagbesteding. Daarnaast wordt er ook ambulante begeleiding en gezinsbegeleiding aangeboden. De zorgverlening wordt op basis van een PGB financiering aangeboden. Volgens de informatie op de website werkt De Woonsprong ter bevordering van de cliënt samen met andere hulpverlenende instanties en worden cliënten actief betrokken bij de invulling van hun hulpvraag. Per januari 2016 zal de mogelijkheid bestaan op De Woonsprong dagbesteding te volgen. Locatie De Woonsprong huurt een bedrijfspand zonder woonbestemming aan de Marthalaan 160 te Hoogvliet. De M&V Handelsonderneming B.V. te Willemstad heeft een wijziging van het bestemmingsplan bij de Gemeente Rotterdam aangevraagd. In september 2014 is dit verzoek afgewezen door de Gemeente Rotterdam. Ook een bezwaar bij de Gemeente Rotterdam tegen deze afwijzing is in juni 2015 afgewezen. Pagina 5 van 30

6 De zorgondernemer en oprichter van De Woonsprong is met deze onderneming gestart op 1 april 2014 en september 2014 ingetrokken in het pand aan de Marthalaan. De zorgondernemer huurt nog een leeg gezondheidscentrum aan de Mercuriusstraat 8 te Spijkenisse, maar deze is niet bewoond. Cliënten verblijven hier een enkele keer. De zorgondernemer geeft aan nu geen uitbreidings- of verhuisplannen te hebben. Het pand aan de Marthalaan 160 is een voormalig huisartsenpraktijk. In het pand ontbrak vloerbedekking en cliënten hadden geen gordijnen voor de ramen van hun kamer. De trap naar de bovenverdieping had geen goede leuning. Ten tijde van het inspectiebezoek was de gemeenschappelijke eetkamer op de bovenverdieping niet in gebruik door bewoners. De betonnen vloer was van een coatinglaag voorzien. In deze ruimte verbleven wel 6 honden. Urine van de honden lag op de grond. Er stond een gasfles voor het koken. Tijdens het bezoek werd door de zorgondernemer aangegeven dat de gasaanvoer voor koken gewijzigd zal worden aangezien deze niet veilig is. Op de begane grond was één gang ook van een coatinglaag voorzien en werd met een grote doos afgezet om betreden te voorkomen. In de gemeenschappelijk benedenruimte stond een gaskachel op gasflessen te branden. Alle ruimtes waren rommelig en de ramen erg vies. Ook in de benedenruimtes liepen de honden vrij rond. Organisatie De zorgondernemer heeft geen achtergrond in de zorg. Naast zijn eenmanszaak is de zorgondernemer met een technisch beroep in loondienst bij een chemisch bedrijf. Als hij niet elders is ondersteunt hij zijn partner en begeleidt cliënten op De Woonsprong. Het onderdeel Spijkklus als klussenbedrijf in de vorm van dagbesteding voor cliënten is op dit moment niet actief. De zorgcoördinator, tevens partner van de zorgondernemer, heeft geen achtergrond in de zorg. Zowel zorgondernemer als de zorgcoördinator geven aan dat de zorgcoördinator niet op de loonlijst staat maar wel medeverantwoordelijk is en dezelfde bevoegdheden heeft als de zorgondernemer. De zorgcoördinator heeft een aantal trainingen voor massage met certificaten afgerond. De opleiding tot sportmasseur is vrijwel afgerond, naar zeggen van de zorgcoördinator. Cliënten kunnen in een daarvoor ingerichte ruimte worden gemasseerd als vorm van ontspanning. De zorgcoördinator neemt het merendeel van de zorgverlening voor haar rekening. Ze coördineert daarbij ook de inzet van drie vrijwilligers. Sinds kort is ze gestart met de 9 maanden durende MBO opleiding Maatschappelijk werk en gezinsbegeleiding. Daarnaast is ze contactpersoon voor de behandelaren van de cliënten, zoals bijvoorbeeld de huisarts en andere ketenpartners als dit van toepassing is. Pagina 6 van 30

7 De zorgcoördinator presenteert zich in documenten als vertegenwoordiger van de cliënten. In tegenstelling tot het inspectiebezoek van 4 juni 2014 zijn er ten tijde van inspectiebezoek geen medewerkers meer in dienst. Er is sinds 27 november 2015 contact met een orthopedagoog op vrijwillige basis. Zorgverlening door De Woonsprong Aan de Marthalaan 160 woonden ten tijde van het inspectiebezoek drie cliënten van De Woonsprong en daarnaast twee asielzoekers/vluchtelingen. De cliënten varieerden in leeftijd tussen 18 en 35 jaar. Een cliënt had zorgprofiel VG6: wonen met intensieve begeleiding, verzorging en gedragsregulering, een andere cliënt had zorgprofiel VG3: wonen met begeleiding en verzorging. Daarnaast was een derde cliënt met een indicatie GGZ 3c die onder de Wmo viel. De 3 cliënten ontvangen allen een Wajong uitkering. De zoon van de zorgcoördinator verbleef ook aan de Marthalaan 160 maar staat nog ingeschreven op het privéadres van de zorgondernemers. De zoon heeft een verstandelijke beperking en is geïndiceerd voor 9 uur zorg/begeleiding, maar staat niet ingeschreven bij De Woonsprong. Voor hem was een herindicatie aangevraagd. Naast de cliënten met zorg werden er twee bewoners opgevangen met een asielzoekers- of vluchtelingstatus. Eén van deze bewoners was minderjarig. Cliënten kochten zorg en begeleiding in bij De Woonsprong middels een persoongebonden budget (PGB) in het kader van de Wlz of Wmo en betaalden daarnaast huur voor de kamer en gemeenschappelijke ruimtes. Om in de begeleidingsfunctie en nachtwachtfunctie van De Woonsprong te voorzien verbleef de zorgondernemer en zorgcoördinator met zoon 24 uur per dag op de locatie. De zorgondernemer heeft voor zijn baan bij een chemisch bedrijf een werkschema van 2 ochtenddiensten, 2 middagdiensten en 2 nachtdiensten, daarna is hij 4 dagen vrij. Dagbesteding Dagbesteding bestond uit ADL, huishoudelijke taken, honden uitlaten, folders rondbrengen, sieraden en zeepjes maken. In de gemeenschappelijke ruimte beneden stond een TV. Financiën Alle cliënten hebben een bewindvoerder. Cliënten dragen het gehele PGB af zonder dat er een overzicht is van de geleverde uren en begeleiding. De cliënten betalen huur vanuit de Wajong. De gelden die worden ontvangen uit het dagbesteding zoals folders rondbrengen worden overgemaakt naar de zorgondernemer die vanuit dit bedrag de cliënten 10 euro zakgeld verstrekt. Pagina 7 van 30

8 Governance Uit de zorgdossiers blijkt dat de zorgcoördinator ook optreedt als vertegenwoordiger van de cliënt bij het regelen van indicaties en gelden ontvangt vanuit het SVB. ja Nee Bopz aanmerking Binnen de locatie worden fiatiebanden, zoals bijvoorbeeld Zweedse-, brate- of posey banden, gebruikt om cliënten vast te binden. Binnen de locatie worden separeerruimtes, afzonderingsruimtes of andere ruimtes gebruikt waar cliënten worden ingesloten. 2.1 Thema 1. Veiligheid Aanwezig Norm ja nee nvt nb 1.1 Medewerkers melden incidenten. De organisatie heeft hiervoor een operationeel meldingsysteem. Meldingen worden in de teams besproken. Er is een aandachtsfunctionaris of commissie die meldingen analyseert en de uitkomsten terugkoppelt aan de teams. Meldingen en analyses leiden tot verbeteracties. 1.2 Apparatuur die in beheer is van de locatie, zoals tillift, thermostaatkraan, zuurstofapparaat, elektrische rolstoel etc. is voorzien van een gebruiksaanwijzing en wordt structureel onderhouden en gekeurd. 1.3 De middelen die bij het toepassen van vrijheidsbeperking in het kader van de wet Bopz worden ingezet (bijvoorbeeld Zweedse band, afzonderingsruimte, separeerruimte), worden met regelmaat gecontroleerd en verkeren in goede staat. 1.4 Alleen bij 24 uurszorg: Op de locatie is bedrijfshulpverlening georganiseerd, worden periodiek ontruimingsoefeningen gehouden en zijn er vrije doorgangen naar de nooduitgangen. Pagina 8 van 30

9 1.5 Medewerkers kunnen aantonen dat zij met/bij cliënten aandacht besteden aan de onderwerpen vriendschap, intimiteit, seksualiteit en het voorkómen van seksueel grensoverschrijdend gedrag. 1.6 Medewerkers kennen het protocol dat beschrijft hoe ze moeten handelen als er sprake is van (een vermoeden van) seksueel grensoverschrijdend gedrag/misbruik. 1.7 Medewerkers zijn geïnstrueerd over en in staat tot het hanteren van de meldcode huiselijk geweld. (verplicht sinds 1 juli 2013) 1.8 Alle medicatie staat op naam van cliënten. Er zijn geen voorraden zonder naam, m.u.v. een werkvoorraad die voldoet aan de handreiking werkvoorraad geneesmiddelen. 1.9 Medicatie wordt onder de goede condities bewaard. Bij ja is aan alle onderstaande elementen voldaan (indien van toepassing): temperatuur, vochtigheidsgraad, hygiëne, licht en veiligheid zijn passend; medicatie in de koelkast gescheiden van voedingsmiddelen; houdbaarheidsdata zijn actueel Medicatie is niet toegankelijk voor onbevoegden. Bij ja is aan alle onderstaande elementen voldaan (indien van toepassing): - medicatie bevindt zich in een afgesloten medicijnkast; - sleutelbeheer is adequaat geregeld; - de voorraad Opiumwetmiddelen (lijst I) wordt bewaard in een afgesloten kast/kist gescheiden van de overige medicatie Voor iedere cliënt is een actuele, door een apotheker verstrekte en geprinte toedienlijst aanwezig Per medicijn is op de toedienlijst afgetekend dat de medicatie is verstrekt. Toelichting 1.1 De Woonsprong had sinds kort afspraken om meldingen te registreren. Tijdens het inspectiebezoek kon worden getoond dat één melding was geregistreerd. Er konden geen overzichten en analyses worden getoond over een langere periode, waarna verbeteracties waren ingezet. Pagina 9 van 30

10 1.2 Voor het bedrijfspand bestond geen bestemmingsvergunning voor wonen. Er was door de brandweer geen verklaring voor brandveilig gebruik afgegeven. Het was onduidelijk of het calamiteitenplan aan de voorwaarden voldeed. De cv-ketel was volgens de aanwezige monteur niet regelmatig onderhouden en de laatste jaren niet meer gekeurd. Uit het logboek op de cv-ketel kon niet worden opgemaakt dat deze was onderhouden. In de centrale woonkamer brandde een gaskachel. Meldapparatuur voor koolmonoide was onjuist dan wel onvoldoende aangebracht. 1.5 Er bestond een protocol huiselijk geweld en kindermishandeling, geweld in afhankelijkheidsrelaties en grensoverschrijdend gedrag. De onderwerpen waren niet opgenomen in de begeleidingsplannen van de cliënten van wie de dossiers zijn ingezien Cliënten hadden volgens de zorgcoördinator in principe hun medicatie in eigen beheer, maar het was niet duidelijk op basis van welke criteria en met welke deskundigheid bepaald werd dat cliënten hun medicatie op verantwoorde wijze in eigen beheer konden hebben. Medewerkers zouden toezien op het aftekenen van dagelijkse inname door de cliënt. Uit inzage in cliëntdossiers werd duidelijk dat een cliënt meerdere dagen niet had afgetekend. De zorgcoördinator gaf aan dat de cliënt daar aan het eind van de week op aangesproken zou worden. De werkwijze zoals uitgelegd door de zorgcoördinator kwam niet overeen met het medicatiebeleid van de organisatie. Er bleek onvoldoende besef van de werking en aandacht voor bijverschijnselen van medicatie. Zo trof de inspectie medicatie aan die bij voorkeur geleidelijk moet worden afgebouwd en niet ineens een aantal dagen kan worden nagelaten in te nemen. Pagina 10 van 30

11 2.2 Thema 2. Toepassen van vrijheidsbeperking Aanwezig Norm ja nee nvt nb 2.1 De medewerkers kunnen voorbeelden noemen van vrijheidsbeperkende maatregelen 2 die op de locatie worden toegepast en hoe ze er in de praktijk bij de begeleiding van cliënten mee omgaan. (De inspectie toetst hiermee de mate van bewustwording bij medewerkers) 2.2 De toegepaste vrijheidsbeperkende maatregelen 2 zijn in de ondersteuningsplannen opgenomen en beargumenteerd. 2.3 Uit het ondersteuningsplan blijkt dat bij de toepassing van de vrijheidsbeperking 2 minder ingrijpende alternatieven zijn overwogen. 2.4 De inbreng van betrokken disciplines en van niet bij de behandeling betrokken deskundigen ten aanzien van vrijheidsbeperking 2 is in het ondersteuningsplan zichtbaar. 2.5 In het ondersteuningsplan is de inbreng van de cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger zichtbaar ten aanzien van de toepassing van vrijheidsbeperking 2 en de evaluatie daarvan. Ook is in het ondersteuningsplan zichtbaar of er sprake is van overeenstemming met de cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger over de toepassing en of er bij de toepassing sprake is (geweest) van verzet door de cliënt. 2.6 Als ingeval van moeilijk verstaanbaar gedrag wordt gekozen voor toepassing van een vrijheidsbeperkende maatregel 2, dan wordt altijd een multidisciplinaire analyse gemaakt ter preventie en vermindering van dit gedrag. Ook wordt zichtbaar gezocht naar alternatieven. 2 Onder de term vrijheidsbeperking of vrijheidsbeperkende maatregelen verstaat de inspectie: alle vormen van vrijheidsbeperking. Daar waar de reikwijdte van normen wordt beperkt tot de meest ingrijpende vormen van vrijheidsbeperking wordt dit aangegeven met de term ingrijpende vrijheidsbeperkende maatregelen (zie 4 e noot). Pagina 11 van 30

12 2.7 Individuele uitvoeringsafspraken voor het toepassen van ingrijpende vrijheidsbeperkende maatregelen 3 zijn beschreven in het cliëntdossier. 2.8 Bij de toepassing van ingrijpende vrijheidsbeperkende maatregelen 3 is een afbouwplan op cliëntniveau aanwezig, ofwel beargumenteerd niet aanwezig. 2.9 Bij het gebruik van onrustbanden 4 is er voor elke individuele cliënt aantoonbaar eterne deskundigheid geraadpleegd. Toelichting 2.1 / 2.2 De Woonsprong had geen geschreven beleid over vrijheidsbeperking. De zorgondernemer en zorgcoördinator gaven aan dat De Woonsprong geen vrijheidsbeperkende maatregelen toepast. Cliënten hadden zelf een sleutel van de voordeur en van hun kamer. De cliënten van 18 jaar en ouder waarvoor geen verklaring van (deels) wilsonbekwaamheid was afgegeven konden slechts ten dele bepalen hoe hun zorg er uitziet. Onduidelijk bleef waar zij zelf in mogen beslissen en wat de begeleiding bepaalt vanuit hun visie op de zorgvraag. 3 Onder ingrijpende vrijheidsbeperkende maatregelen verstaat de inspectie: fiatie met onrustband in bed, fiatie met onrustband in stoel, fysieke fiatie, separatie in daarvoor bestemde ruimte, afzondering in daarvoor bestemde ruimte, insluiting in eigen kamer/appartement, psychofarmaca, gedwongen medicatie en gedwongen vocht/voeding. 4 De inspectie verstaat hieronder alle fiatiemateriaal waarmee mensen anders dan op grond van de WGBO (uit rolstoel glijden bijv.) worden vastgebonden om onrust weg te nemen. Dit kan zijn in bed, op een stoel, in een rolstoel, aan een muur, met losse polsbanden en enkelbanden of anderszins. Pagina 12 van 30

13 2.3 Thema 3. Uitvoering van het ondersteuningsplan Aanwezig Norm ja nee nvt Nb 3.1 Alle cliënten hebben een actueel ondersteuningsplan* - Uit de evaluatiecyclus blijkt dat het ondersteuningsplan jaarlijks wordt geëvalueerd; - De datum van de eerstvolgende evaluatie staat in het ondersteuningsplan of er wordt aantoonbaar met een jaarplanning gewerkt. NB het ondersteuningsplan van kinderen moet ten minste tweemaal per jaar worden geëvalueerd. 3.2 Het ondersteuningsplan bevat minimaal de volgende onderdelen*: - een persoonsbeeld; - een lange termijn perspectief; - een beschrijving van de gewenste bejegening van de cliënt; - (hoofd)doelen en afspraken; - SMART werkdoelen; - vermelding van de verantwoordelijke behandelaar (gedragswetenschapper en/of arts). 3.3 Medewerkers kunnen aannemelijk maken dat het ondersteuningsplan in dialoog met de cliënt of zijn/haar cliëntvertegenwoordiger is opgesteld.* 3.4 De toestemming van de cliënt/cliëntvertegenwoordiger is zichtbaar.* 3.5 De inbreng van het multidisciplinaire team is (in ieder geval vanaf ZZP met behandeling VG3, LVG1, LG3, ZGaud1, ZGvis3 en SGLVG1) zichtbaar in het ondersteuningsplan. 3.6 Het ondersteuningsplan bevat een risico-inventarisatie op die onderwerpen die voor de cliënt van toepassing zijn. Deze inventarisatie leidt tot passende/concrete begeleidingsafspraken om gewogen risico s hanteerbaar te maken en vermijdbare risico s te voorkomen. 3.7 Cliënten hebben passende dagbesteding in lijn met de afgegeven indicatie, of hier wordt in het belang van de cliënt beargumenteerd van afgeweken. Dit is zichtbaar in het ondersteuningsplan. 3.8 De uitvoering van de doelen en afspraken over de zorg Pagina 13 van 30

14 en ondersteuning is zichtbaar in de rapportage. Uit de rapportage blijkt dat deze afspraken en doelen regelmatig worden geëvalueerd volgens een Plan-Do- Check-Act cyclus. Toelichting 3.1 / 3.2 De inspectie heeft met toestemming van de cliënten drie zorgdossiers ingezien. Het cliëntdossier bestond uit meerdere mappen. De zorgdossiers waren sinds het vorige inspectiebezoek opnieuw ingedeeld en de zorgplannen herschreven. De zorgdoelen waren onvoldoende beschreven of onvoldoende afgestemd op de individuele cliënt en soms complee zorgvragen. Zeker twee cliënten hadden naast een verstandelijke beperking psychiatrische problematiek. De zorgacties betroffen met name begeleiding en ondersteunen van de ADL. Een lange termijn perspectief en gewenste bejegening stond niet in alle drie de zorgdossiers vermeld. Ook waren zowel de doelstellingen van behandelaars als de resultaten en de voortgang van deze behandelingen niet in het zorgplan opgenomen of onvoldoende uitgewerkt. Tussentijdse evaluaties die de inspectie heeft gezien betrof een aantal standaard vragen met telkens dezelfde score, zonder dat er verandering dan wel ontwikkeling werd gesignaleerd. De evaluatie betrof geen inhoudelijke beoordeling van de ontwikkeling van de cliënt met betrekking tot zijn/haar zorgvragen en zorgdoelen. 3.4 Twee cliënten hadden een bewindvoerder, bij de andere cliënten waren de ouders betrokken. Onduidelijk was met wie de zorg werd afgestemd. Bij geen van de cliënten van 18 jaar en ouder werd duidelijk of zij zelf over de zorg mochten beslissen. De zorgcoördinator bepaalde grotendeels wat goed voor de cliënten was zonder dat duidelijk werd op welke gronden dit plaats vond. Cliënten ondertekenden hun zorg/begeleidingsplan. 3.5 Multidisciplinaire afstemming vond niet aantoonbaar plaats en ook de beschikbaarheid van voldoende professionele deskundigheid bij de intake, bij het opstellen en evalueren van de zorg-/begeleidingplannen en bij de begeleiding van de cliënten kon niet worden aangetoond. Er waren geen aantoonbare samenwerkingsovereenkomsten met ketenpartners. 3.6 In de drie zorgplannen die door de inspectie zijn bestudeerd, is geen risicoinventarisatie aangetroffen. 3.7 De cliënten hadden beperkte keuze uit dagbesteding: huishouden, tuinieren, hondenverzorging, sieraden en zeepjes maken, folders rondbrengen en sporten. Een toelichting met betrekking tot dagbestedingactiviteiten en/of betaalde nevenwerkzaamheden in relatie tot de te bereiken doelen per cliënt, kon niet gegeven worden en stond niet op schrift. Het was niet duidelijk op welke wijze de activiteiten en/of werkzaamheden bijdroegen aan het realiseren van doelen, zoals die geformuleerd zouden moeten worden in het kader van de ondersteuning van de cliënten. Pagina 14 van 30

15 De cliënten waren verantwoordelijk voor de boodschappen en het koken van de maaltijden. Zij ontvingen hiervoor een zeer beperkt bedrag van de instelling en verzorgden de maaltijd voor zowel de cliënten als de zorgondernemer en zorgcoördinator en hun zoon. Het uitlaten van de honden en hun verzorging werd gezien als een belangrijke begeleidings- en behandelcomponent. 3.8 Over de uitvoering van de zorg werd niet gerapporteerd in relatie tot de doelen zoals die geformuleerd stonden in het zorgplan. Voor deze normen geldt een afwijkend handhavingbeleid voor cliënten die zorg ontvangen vanuit een Persoonsgebonden Budget/PGB. Het recht op een zorgplanbespreking en een zorgplan zoals omschreven in de Wlz geldt niet voor deze groep cliënten. Het toezicht op de zorg aan deze cliënten blijft, voor wat betreft de normen en beoordelingsaspecten die specifiek over het zorgplan gaan, beperkt tot toetsen en zo nodig het geven van het advies om bepaalde zaken te verbeteren. Verdergaande handhavingmaatregelen zullen achterwege blijven. Dit neemt niet weg dat ook de zorg aan deze groep cliënten aantoonbaar van goed niveau, doeltreffend, doelmatig en cliëntgericht moet zijn, afgestemd op de reële behoefte van de cliënt. Pagina 15 van 30

16 2.4 Thema 4. Kwaliteit van personeel en organisatie Aanwezig Norm ja nee nvt Nb 4.1 Er worden op het juiste moment voldoende deskundige en vertrouwde medewerkers ingezet ter uitvoering van de dagelijkse zorg. (Dit is een belangrijke norm vanuit cliëntvertegenwoordigers) 4.2 De medewerkers vinden dat zij voldoende tijd hebben om de in het ondersteuningsplan gemaakte afspraken na te komen. 4.3 Medewerkers kennen de grenzen van hun verantwoordelijkheden en bevoegdheden en schakelen tijdig leidinggevenden en/of vakinhoudelijke specialisten in. 4.4 Alle medewerkers die vanaf 2008 in dienst zijn getreden, hebben een verklaring omtrent gedrag overlegd (VOG). 4.5 Medewerkers zijn zich bewust van de bejegening die cliënten nodig hebben in relatie tot hun problematiek en ondersteuningsbehoefte. 4.6 Medewerkers zijn aantoonbaar geschoold om aan de ondersteuningsbehoefte van cliënten te kunnen voldoen. 4.7 De bekwaamheid van medewerkers in voorbehouden en risicovolle handelingen wordt met voldoende regelmaat (door de organisatie concreet vastgelegd in een plan) getoetst en geregistreerd. 4.8 De organisatie biedt medewerkers via georganiseerde overlegstructuren zoals teamoverleg en intervisie de gelegenheid te bespreken welk effect hun bejegening en handelen heeft op de cliënt. 4.9 Er vindt tussen wonen en dagbesteding structureel afstemming plaats over de uitvoering van de zorg De organisatie heeft aantoonbaar medezeggenschap van cliënten en/of cliëntvertegenwoordigers geregeld Kwaliteitsverbeteringen op basis van signalen van Pagina 16 van 30

17 cliënten, cliëntvertegenwoordigers, medewerkers en/of interne audits zijn zichtbaar. (De inspectie toetst dit om te kunnen beoordelen of er ook op locatieniveau aandacht is voor continue verbetering van de kwaliteit van de zorg) 4.12 De klachtencommissie van de organisatie is: - direct toegankelijk voor cliënten en cliëntvertegenwoordigers; - bekend bij cliënten en cliëntvertegenwoordigers; de organisatie heeft hen over het bestaan, de werkwijze en de rechtstreekse toegang geïnformeerd; - het klachtenreglement van de klachtencommissie is gemakkelijk vindbaar op de website; - het adres van de klachtencommissie is gemakkelijk vindbaar op de website Medewerkers hebben toegang tot een kwaliteitssysteem dat o.a. beleidsnota s, protocollen en procedures bevat die niet ouder zijn dan drie jaar. Toelichting 4.1 / 4.6 De Woonsprong heeft met een viertal contra-indicaties beperkte uitsluitingscriteria omschreven. De zorgondernemer heeft een eterne functie en was daardoor beperkt aanwezig. De zorgcoördinator vervult vrijwiligersdiensten bij het rode kruis in de opvang aan asielzoekers. De zorgondernemer en zorgcoördinator geven aan dat zij er voor zorgen dat er 24 uur per dag, 7 dagen per week één van hen aanwezig is op De Woonsprong. Er werd gebruikgemaakt van drie vrijwilligers. Eén van de vrijwilligers was sinds 27 november 2015 beschikbaar en zou als orthopedagoog een rol krijgen in de inhoudelijke advisering en evaluatie van de zorgverlening. Achtergrond en inzet van de andere vrijwilliger werd tijdens het bezoek niet duidelijk. Er bestond geen scholingsplan noch een visie op scholing. 4.5 Tijdens het inspectiebezoek toonden de zorgondernemer en zorgcoördinator zich in hun communicatie naar de cliënten zich onvoldoende bewust te zijn van de bejegening die cliënten nodig hebben in relatie tot hun problematiek en ondersteuningsbehoefte. 4.8 / 4.9 Er zijn geen teamgesprekken. De enige medewerker die tot de zomer in dienst was had de map met aantekeningen van de teambesprekingen tot dan meegenomen. Daarna had er geen overleg meer plaatsgevonden. Er was ten tijde van het inspectiebezoek geen aantoonbare systematische evaluatie en intervisie tussen medewerkers, om het effect van de begeleiding op de cliënten te bespreken. Pagina 17 van 30

18 4.10 Er was een cliëntenoverleg ingesteld in de vorm van huiskameroverleg tussen de cliënten. Van deze overleggen werden afsprakenformulieren bijgehouden door cliënten. De overleggen vonden niet regelmatig plaats. Onduidelijk is hoe de organisatie de resultaten uit dit overleg werden gebruikt voor het doorontwikkelen van de organisatie / 4.13 De Woonsprong had geen operationeel kwaliteitshandboek. Procedures en protocollen werden verzameld in een ordner. Inhoudelijk sloten de procedures en protocollen niet aan op de situatie van De Woonsprong. De protocollen leken te zijn overgenomen van andere instellingen of internet zonder vertaling naar de situatie van De Woonsprong en zonder dat duidelijk is geworden hoe deze in de uitvoering werden toegepast De Woonsprong is aangesloten bij de Stichting Klachtencommissie Gezondheidszorg. De klachtenprocedure zoals vermeld in de folder klachtenregeling voor cliënten en wettelijke vertegenwoordigers staat niet op de website. Onduidelijk is wat de status van dit document is en hoe cliënten en wettelijk vertegenwoordigers hierover zijn of worden geïnformeerd. Op de website wordt niet weergegeven bij welke klachtencommissie De Woonsprong is aangesloten en hoe deze is te bereiken, dan wel hoe en waar een eventuele klacht ingediend kan worden. Pagina 18 van 30

19 3 Conclusie In hoofdstuk 2 staan de bevindingen van de inspectie tijdens het 2e hertoetsbezoek aan De Woonsprong. In het eerste inspectiebezoek op 18 september 2014 voldeed De Woonsprong aan 7 van de 32 toepasbare normen en werd aan 25 normen niet voldaan. Op basis van de bevindingen uit het 1 e hertoetsbezoek concludeerde de inspectie dat De Woonsprong wederom niet voldeed aan de meerderheid van de getoetste normen. Aan 24 normen werd niet voldaan. Naar aanleiding van het 2 e hertoetsbezoek concludeert de inspectie dat nog altijd aan 22 normen niet wordt voldaan. In vergelijking met de bezoeken van 18 september 2014 en 4 juni 2015 zijn er onvoldoende afdoende verbeteringen geconstateerd. Naar aanleiding van de eerdere inspectiebezoeken heeft u nagelaten de benodigde maatregelen te treffen om de patiëntveiligheid te borgen. De instelling beschikt over onvoldoende en onvoldoende deskundig personeel om verantwoorde zorg aan te bieden. Bovendien is bij het laatste inspectiebezoek gebleken dat de kwaliteit van de zorgverlening zodanig is verslechterd dat de structurele en bijkomende tekortkomingen tezamen maken dat er sprake is van een acuut risico voor de patiëntveiligheid voor kwetsbare cliënten. De conclusie van de inspectie luidt dat u, gelet op alle bovenstaande bevindingen die tezamen een ernstig en acuut gevaar inhouden voor de patiëntveiligheid, artikelen 2, 3 en 4 van de Kwaliteitswet zorginstellingen niet, dan wel in onvoldoende mate, naleeft. Pagina 19 van 30

20 4 Handhaving Bij het inspectiebezoek op 9 december 2015 aan De Woonsprong te Hoogvliet zijn zeer ernstige tekortkomingen in de kwaliteit van zorg vastgesteld. De inspectie heeft geconstateerd dat de zorg zoals aangeboden door de instelling op meerdere cruciale aspecten niet verantwoord is. De constateringen van het bezoek heeft de inspectie tot het voornemen gebracht om een bevel op basis van de Kwaliteitswet zorginstellingen te geven aan De Woonsprong. Dit voornemen is op 11 december 2015 aan De Woonsprong medegedeeld. De Woonsprong heeft daarop zijn zienswijze schriftelijk kenbaar gemaakt. De inspectie concludeert, mede na weging van de zienswijze, dat de oplegging van het bevel in een redelijke verhouding staat tot de noodzaak om de cliëntveiligheid te beschermen. 4.1 Maatregel Op basis van de in het bevel genoemde geconstateerde ernstige tekortkomingen heeft de inspectie op 15 december 2015 een bevel e Kwaliteitswet zorginstellingen gegeven om binnen een termijn van zeven dagen, gerekend vanaf 16 december 2015 om 09:00 uur: a. de cliënten van uw instelling die op basis van de Wlz zorg ontvangen, over te dragen aan een andere zorgaanbieder die passende en verantwoorde zorg levert; b. de cliënten en hun vertegenwoordigers alsmede het zorgkantoor van de inhoud van dit bevel op de hoogte te stellen. Bovenstaande houdt eveneens in dat de instelling vanaf 16 december 2015 om 09:00 uur geen nieuwe Wlz-cliënten meer aanneemt, totdat naar het oordeel van de inspectie wordt voldaan aan de eisen van artikelen 2, 3, en 4 van de Kwaliteitswet zorginstellingen, dan wel van artikel 2, 3 en 7 van de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg. Het bevel heeft een geldigheidsduur van zeven dagen. De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport kan de geldigheidsduur verlengen. Zodra u van oordeel bent dat u adequate verbetermaatregelen heeft gerealiseerd om de in het bevel genoemde tekortkomingen op te heffen, kunt u dit schriftelijk aan de inspectie kenbaar maken. De inspectie zal dan oordelen of met de door u getroffen maatregelen voldaan wordt aan de voorwaarden voor verantwoorde zorg en of de werking van het bevel kan worden opgeheven. Pagina 20 van 30

21 Bijlage 1 Overzicht wetten, veldnormen en rapporten De in hoofdstuk 2 genoemde beoordelingsaspecten zijn gebaseerd op wet- en regelgeving en de daarvan afgeleide veldnormen van de koepelorganisaties en beroepsverenigingen binnen de gehandicaptenzorg en aan zorgvuldigheidsnormen van de inspectie zelf, waarvan de belangrijkste hieronder worden genoemd. Wetgeving: Kwaliteitswet zorginstellingen; Besluit vaststelling van de minimumeisen voor de (verplichte) meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling, 18 maart 2013; Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg (Wet BIG); Wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst (WGBO): Wijzigingswet Burgerlijk Wetboek; Wet klachtrecht cliënten zorgsector (WKCZ); Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen (WMCZ); Wet bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen (Wet Bopz); Besluit klachtenbehandeling Bopz; Besluit rechtspositieregelen Bopz; Besluit middelen en maatregelen Bopz; Besluit patiëntendossier Bopz; Algemene wet bijzondere ziektekosten (AWBZ): Besluit zorgplanbespreking AWBZ-zorg; Circulaire Care/AWBZ/13/05c, Beleidsregels en regelingen Care 2013 en 2014, NZa, 28 juni 2013; Beleidsregel CA , Prestatiebeschrijvingen en tarieven zorgzwaartepakketten Dit is bijlage 8 bij Circulaire Care/AWBZ/13/05c, NZa, 28 juni 2013; Zorgzwaartepakketten Sector GZ, versie Dit is bijlage 1 bij Beleidsregel CA , NZa, 28 juni 2013; Geneesmiddelenwet; Opiumwet; Arbeidsomstandighedenwet. Veldnormen: Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg ; Harmonisatie kwaliteitsbeoordeling in de zorgsector (HKZ), versie gehandicaptenzorg 2008; Handreiking ondersteuningsplannen, VGN, 2013; Beleidsdocument veilig melden, KNMG, 2007; Veldnorm Nationaal Epilepsiefonds voor het baden van mensen met epilepsie, ongedateerd; Handreiking medicatiebeleid Gehandicaptenzorg, VGN, mei 2011; Handreiking werkvoorraad geneesmiddelen, Actiz, GGZ Nederland, VGN, 2010; Richtlijn Overdracht van medicatiegegevens in de keten, ActiZ, GGZ Ned., IGZ, KNMG, KNMP, LEVV, LHV, NFU, NHG, NICTIZ, NPCF, NVVA, NVZ, NVZA, Orde, V&VN, VWS,ZN, FNT, NMT en VGN, 2008; Van incident naar fundament, Movisie, 2005; Convenant preventie seksueel misbruik, VGN, Chronisch Zieken en Gehandicaptenraad, MEE Ned., Landelijk Steunpunt Cliëntenraden, CNV Publieke Zaak, Nu91, ABVA/KABO FNV, F.B.Z. 2007; Pagina 21 van 30

22 Handreiking seksualiteit en seksueel misbruik, VGN, Kennisplein gehandicaptenzorg, 2011; Sturen op aanpak van seksueel misbruik, VGN, Kennisplein gehandicaptenzorg, 2011; Intentieverklaring Zorg voor Vrijheid, samen naar minder vrijheidsbeperking, CGraad, LOC-LPR, Platform VG, NIP-NVO, NVAVG, NVVA, Sting, V&VN, ActiZ, VGN en IGZ, 2008; Nadenken over vrijheidsbeperking van de cliënt, VGN, 2009; Voorlopige richtlijn wettelijk kader orthopedagogische behandelcentra, VOBC LVG januari 2011; Veldnorm voor afzonderings- en separeervoorzieningen in de Gehandicaptenzorg, TNO, 12 november 2012; Competentiebo; Competentieprofielen VGN, 2009; Hygiënerichtlijnen voor de zorg van mensen met een lichamelijke en verstandelijke handicap, Landelijk Centrum Hygiëne en Veiligheid (LCHV), december 2010; Klachtenrichtlijn gezondheidszorg versie 3.0, KNMG, Aanvullende circulaires en rapporten: Etra inspanning noodzakelijk voor terugdringen vrijheidsbeperking in langdurige zorg, IGZ, 2012; Cultuuromslag terugdringen vrijheidsbeperking bij kwetsbare groepen in langdurige zorg volop gaande, duidelijke ambities voor 2011 nodig, IGZ, december 2010; Richtinggevend kader vrijheidsbeperking, VWS, 26 maart 2008; Brandveiligheid van zorginstellingen, onderzoek van de VROM-Inspectie, de Arbeidsinspectie, de Inspectie Jeugdzorg en de Inspectie voor de Gezondheidszorg, december 2011; Checken brandveiligheid en oefenen bedrijfshulpverlening, dàt maakt zorg beter, brochure i-szw, juli 2012; Medicatieveiligheid flink verbeterd in herbeoordeelde instellingen langdurige zorg en zorg thuis, IGZ, 2011; Bulletin Het mag niet, het mag nooit: seksuele intimidatie door hulpverleners in de gezondheidszorg, IGZ, augustus 2004; Verantwoord richtlijngebruik in de gehandicaptensector, NIVEL, 2010; De dagelijkse bezetting en kwaliteit van zorg in instellingen voor langdurige zorg, Nivel, Bronnen per thema en per norm Thema Veiligheid Norm 1.1: artikelen 4 Kwaliteitswet zorginstellingen paragrafen 1.4, 3.4 en 4.3.2, HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 pagina 7 en 8, Handreiking Medicatiebeleid Gehandicaptenzorg, VGN, 2011 Nadenken over vrijheidsbeperking van de cliënt, VGN, 2009 hoofdstuk 5, en bijlage 3, punten 10 en 11, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg Norm 1.2: artikel 3 Kwaliteitswet zorginstellingen Pagina 22 van 30

23 Veldnorm Nationaal Epilepsiefonds voor het baden van mensen met epilepsie, ongedateerd artikel 7.1.3, HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 Norm 1.3: artikelen 2 en 3, Kwaliteitswet zorginstellingen artikel en paragraaf 7.2, HKZ, versie gehandicaptenzorg 2008 Veldnorm voor afzonderings- en separeervoorzieningen in de Gehandicaptenzorg, TNO, 2012 Norm 1.4: artikelen 3 en 4, Kwaliteitswet zorginstellingen artikelen 3, 10 en 15, Arbeidsomstandighedenwet Brandveiligheid van zorginstellingen, onderzoek van de VROM- Inspectie, de Arbeidsinspectie, de Inspectie Jeugdzorg en de Inspectie voor de Gezondheidszorg, december 2011 Checken brandveiligheid en oefenen bedrijfshulpverlening, dàt maakt zorg beter, brochure i-szw, juli 2012 artikelen 4.1, , 3.4, 3.5, 7.1 en 10.1 HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 bijlage 2, en bijlage 3, punten 6 en 10, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg Norm 1.5: Norm 1.6: Handreiking seksualiteit en seksueel misbruik, VGN, 2011 Convenant preventie seksueel misbruik, VGN, Chronisch Zieken en Gehandicaptenraad, MEE Ned., Landelijk Steunpunt Cliëntenraden, CNV Publieke Zaak, Nu91, ABVA/KABO FNV, F.B.Z., 2007 bijlage 3, punt 11, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg artikelen 2, 3 en 4a Kwaliteitswet zorginstellingen Handreiking seksualiteit en seksueel misbruik, VGN 2011 Sturen op aanpak seksueel misbruik, VGN, 2011 Convenant preventie seksueel misbruik, VGN, Chronisch Zieken en Gehandicaptenraad, MEE Ned., Landelijk Steunpunt Cliëntenraden, CNV Publieke Zaak, Nu91, ABVA/KABO FNV, F.B.Z., 2007 bijlage 3, punt 11, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg Norm 1.7: artikel 3a, Kwaliteitswet zorginstellingen Besluit vaststelling van de minimumeisen voor de (verplichte) meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling, 18 maart 2013 Norm 1.8: Norm 1.9: Handreiking Medicatiebeleid Gehandicaptenzorg, VGN, 2011 Handreiking werkvoorraad geneesmiddelen, Actiz, GGZ Ned., VGN, 2010 Richtlijn Overdracht van medicatiegegevens in de keten, ActiZ, GGZ Ned., IGZ, KNMG, KNMP, LEVV, LHV, NFU, NHG, NICTIZ, NPCF, NVVA, NVZ, NVZA, Orde, V&VN, VWS,ZN, FNT, NMT en VGN, 2008 Pagina 23 van 30

24 Norm 1.10: Handreiking Medicatiebeleid Gehandicaptenzorg, VGN, 2011 artikel 7.1.4, HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 artikelen 6.1 en 6.3, Hygiënerichtlijnen voor de zorg van mensen met een lichamelijke en verstandelijke handicap, LCHV, 2010 Handreiking Medicatiebeleid Gehandicaptenzorg, VGN, 2011 artikel 2 en 3a, Opiumwet (lijst I) Norm 1.11: Norm 1.12: Handreiking Medicatiebeleid Gehandicaptenzorg, VGN, 2011 Richtlijn Overdracht van medicatiegegevens in de keten, ActiZ, GGZ Ned., IGZ, KNMG, KNMP, LEVV, LHV, NFU, NHG, NICTIZ, NPCF, NVVA, NVZ, NVZA, Orde, V&VN, VWS,ZN, FNT, NMT en VGN, 2008 Handreiking Medicatiebeleid Gehandicaptenzorg, VGN, 2011 Richtlijn Overdracht van medicatiegegevens in de keten, ActiZ, GGZ Ned., IGZ, KNMG, KNMP, LEVV, LHV, NFU, NHG, NICTIZ, NPCF, NVVA, NVZ, NVZA, Orde, V&VN, VWS,ZN, FNT, NMT en VGN, 2008 Thema Vrijheidsbeperking Norm 2.1: Norm 2.2: Norm 2.3: artikel 1.3.1, HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 Nadenken over vrijheidsbeperking van de cliënt, VGN, 2009 Etra inspanning noodzakelijk voor terugdringen vrijheidsbeperking in langdurige zorg, IGZ, 2012 Intentieverklaring Zorg voor Vrijheid, samen naar minder vrijheidsbeperking, CG-raad, LOC-LPR, Platform VG, NIP-NVO, NVAVG, NVVA, Sting, V&VN, ActiZ, VGN en IGZ, 2008 artikel 454 WGBO artikelen 37a, 38 en 56, Wet Bopz artikel 2, Besluit rechtspositieregelen Bopz artikel 2 Besluit patiëntendossier Bopz paragraaf 2.6, HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 Nadenken over vrijheidsbeperking van de cliënt, VGN, 2009 Handreiking ondersteuningsplannen, VGN, 2013 artikel 454 WGBO artikelen 37a, 38 en 56, Wet Bopz artikel 2 Besluit patiëntendossier Bopz Nadenken over vrijheidsbeperking van de cliënt, VGN, 2009 Etra inspanning noodzakelijk voor terugdringen vrijheidsbeperking in langdurige zorg, IGZ, 2012 Intentieverklaring Zorg voor Vrijheid, samen naar minder vrijheidsbeperking, CG-raad, LOC-LPR, Platform VG, NIP-NVO, NVAVG, NVVA, Sting, V&VN, ActiZ, VGN en IGZ, 2008 Pagina 24 van 30

25 Norm 2.4: Norm 2.5: Norm 2.6: Norm 2.7: Norm 2.8: Artikelen 37, 37a, 38 en 56 Wet Bopz artikel 2, Besluit rechtspositieregelen Bopz Besluit zorgplanbespreking AWBZ-zorg Nadenken over vrijheidsbeperking van de cliënt, VGN, 2009 Etra inspanning noodzakelijk voor terugdringen vrijheidsbeperking in langdurige zorg, IGZ, 2012 paragraaf 2.12, HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 paragrafen 1.2 en 4.4, Handreiking ondersteuningsplannen, VGN, 2013 bijlage 3, punten 9 en 12, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg artikelen 447, 450 en 465 WGBO artikel 38 Wet Bopz Besluit zorgplanbespreking AWBZ-zorg Nadenken over vrijheidsbeperking van de cliënt, VGN, 2009 Etra inspanning noodzakelijk voor terugdringen vrijheidsbeperking in langdurige zorg, IGZ, 2012 paragrafen 2.6 t/m 2.8, HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 Handreiking ondersteuningsplannen, VGN, 2013 bijlage 2, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg Visiedocument 2.0, 2013 artikel 38 en 39 Wet Bopz Nadenken over vrijheidsbeperking van de cliënt, VGN, 2009 Etra inspanning noodzakelijk voor terugdringen vrijheidsbeperking in langdurige zorg, IGZ, 2012 Intentieverklaring Zorg voor Vrijheid, samen naar minder vrijheidsbeperking, CG-raad, LOC-LPR, Platform VG, NIP-NVO, NVAVG, NVVA, Sting, V&VN, ActiZ, VGN en IGZ, 2008 Handreiking ondersteuningsplannen, VGN, 2013 bijlage 3, punten 10, 11 en 12, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg artikel 454 WGBO artikelen 37a en 56 Wet Bopz artikel 2 Besluit rechtspositieregelen Bopz artikel 2 Besluit patiëntendossier Bopz Nadenken over vrijheidsbeperking van de cliënt, VGN, 2009 Etra inspanning noodzakelijk voor terugdringen vrijheidsbeperking in langdurige zorg, IGZ, 2012 Handreiking ondersteuningsplannen, VGN, 2013 bijlage 3, punten 10 en 11, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg artikel 38 Wet Bopz Nadenken over vrijheidsbeperking van de cliënt, VGN, 2009 Etra inspanning noodzakelijk voor terugdringen vrijheidsbeperking Pagina 25 van 30

26 in langdurige zorg, IGZ, 2012 Handreiking ondersteuningsplannen, VGN, 2013 Norm 2.9: artikel 2 Besluit middelen en maatregelen Bopz Etra inspanning noodzakelijk voor terugdringen vrijheidsbeperking in langdurige zorg, IGZ, 2012 Intentieverklaring Zorg voor Vrijheid, samen naar minder vrijheidsbeperking, CG-raad, LOC-LPR, Platform VG, NIP-NVO, NVAVG, NVVA, Sting, V&VN, ActiZ, VGN en IGZ, 2008 Thema Ondersteuningsplan Norm 3.1: artikelen 38 en 56 Wet Bopz Besluit zorgplanbespreking AWBZ-zorg paragrafen 2.6, 2.10, 2.12 en 2.13 HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 hoofdstuk 3, Handreiking ondersteuningsplannen, VGN, 2013 hoofdstuk 5, en bijlage 3, punt 9, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg Norm 3.2: Norm 3.3: artikelen 36 en 38 Wet Bopz Besluit zorgplanbespreking AWBZ-zorg Circulaire Care/AWBZ/13/05c inzake beleidsregels en regelingen Care 2013 en 2014, NZa, 28 juni 2013 Beleidsregel CA , Prestatiebeschrijvingen en tarieven zorgzwaartepakketten Dit is bijlage 8 bij Circulaire Care/AWBZ/13/05c, NZa, 28 juni 2013 Zorgzwaartepakketten Sector GZ, versie Dit is bijlage 1 bij Beleidsregel CA , NZa, 28 juni 2013 paragraaf 2.6 HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 paragraaf 1.1, Handreiking ondersteuningsplannen, VGN, 2013 bijlage 3, punt 9, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg Visiedocument 2.0, 2013 artikelen 448, 450 en 465 WGBO artikelen 37 en 38 Wet Bopz Besluit zorgplanbespreking AWBZ-zorg paragrafen 2.6 t/m 2.8, HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 p.6 punt 3, paragraaf 1.1, paragraaf 2.2, paragraaf 3.1.2, Handreiking ondersteuningsplannen, VGN, 2013 bijlage 2, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg Visiedocument 2.0, 2013 Norm 3.4: artikelen 450 en 465 WGBO artikel 38 Wet Bopz Pagina 26 van 30

27 Besluit zorgplanbespreking AWBZ-zorg paragraaf 2.7, HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 Norm 3.5: Norm 3.6: Besluit zorgplanbespreking AWBZ-zorg paragraaf 2.12, HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 paragrafen 1.2 en 4.4, Handreiking ondersteuningsplannen, VGN, 2013 bijlage 3, punten 9 en 12, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg Besluit zorgplanbespreking AWBZ-zorg paragraaf 2.5, HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 paragraaf 3.1.2, Handreiking ondersteuningsplannen, VGN, 2013 bijlage 3, punt 10, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg Norm 3.7: bijlage 3, punt 4, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg Visiedocument 2.0, 2013 Norm 3.8: artikel 454 WGBO artikelen 37a en 56 Wet Bopz artikel 2 Besluit rechtspositieregelen Bopz artikel 2 Besluit patiëntendossier Bopz Besluit zorgplanbespreking AWBZ-zorg paragraaf 3.2.3, Handreiking ondersteuningsplannen, VGN, 2013 paragraaf 2.13, HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 bijlage 2, en bijlage 3, punten 11 en 12, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg Thema Kwaliteit van personeel en organisatie Norm 4.1: artikelen 2 en 3 Kwaliteitswet zorginstellingen paragrafen 1.2, 3.2, 4,7, 5,1, 5,2, 5,3, 5,7, HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 bijlage 3, punt 11, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg De dagelijkse bezetting en kwaliteit van zorg in instellingen voor langdurige zorg, Nivel, 2012 Norm 4.2: artikelen 2 en 3 Kwaliteitswet zorginstellingen paragraaf 5.5, HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 bijlage 3, punt 11, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg De dagelijkse bezetting en kwaliteit van zorg in instellingen voor langdurige zorg, Nivel, 2012 Pagina 27 van 30

28 Norm 4.3: artikelen 2 en 3 Kwaliteitswet zorginstellingen paragraaf 4.2, artikel 5.1.3, HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 bijlage 3, punt 11 en 12, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg Competentiebo; Competentieprofielen, VGN, 2009 Norm 4.4: artikel 4.3, Convenant preventie seksueel misbruik, VGN, Chronisch Zieken en Gehandicaptenraad, MEE Ned., Landelijk Steunpunt Cliëntenraden, CNV Publieke Zaak, Nu91, ABVA/KABO FNV, F.B.Z., 2007 Norm 4.5: Norm 4.6: Norm 4.7: Norm 4.8: Norm 4.9: Norm 4.10: artikelen 2 en 3 Kwaliteitswet zorginstellingen paragrafen 1.3, 5.2, 5.3, HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 bijlage 2, en bijlage 3, punten 10, 11 en 12, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg artikelen 2 en 3 Kwaliteitswet zorginstellingen paragrafen 5.2, 5.3, HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 bijlage 3, punt 11, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg Competentiebo; Competentieprofielen, VGN, 2009 artikelen 2 en 3 Kwaliteitswet zorginstellingen artikelen 35 en 38, Wet BIG paragraaf 5.2, HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 bijlage 3, punt 11, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg artikelen 2 en 3 Kwaliteitswet zorginstellingen paragraaf 5.6, HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 bijlage 3, punten 11 en 12, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg Nadenken over vrijheidsbeperking van de cliënt, VGN, 2009 paragrafen 1.5, 2.9, 3.3, HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 bijlage 3, punt 12, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg artikel 2 e.v. WMCZ artikel 5 Kwaliteitswet zorginstellingen Paragrafen 1.3, 3.2, 4.7, HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 bijlage 2 en bijlage 3, punt 8, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg Pagina 28 van 30

29 Norm 4.11: artikelen 2, 3 en 4 Kwaliteitswet zorginstellingen paragrafen 3.2, 4.4, 4.6, 5.5, 5.7, 5.8, 6.3, 6.4, HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 hoofdstuk 5, paragraaf Verantwoorden in het verlengde van verbeteren, en bijlage 2 Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg Norm 4.12: Norm 4.13: artikel 2, WKCZ artikelen 1 t/m 3 en 5 Klachtenrichtlijn gezondheidszorg artikelen 37 en 41 e.v. Wet Bopz artikelen 2, 3 en 4 Besluit klachtenbehandeling Bopz paragraaf 2.1, HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 artikelen 2 en 3, Kwaliteitswet zorginstellingen paragrafen 4.3, 9.1 t/m 9.3, HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 bijlage 2 en bijlage 3, punten 11 en 12, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg Pagina 29 van 30