IJZERVLECHTEN. Cursuscode: 0002/C/07 Uitgave: Juni 03. Deze cursus is eigendom van de VDAB. PS artikelnummer: Wettelijk Depot: D2003/5535/263

Transcriptie

1 111 Cursuscode: 0002/C/07 Uitgave: Juni 03 PS artikelnummer: Wettelijk Depot: D2003/5535/ Deze cursus is eigendom van de VDAB

2 2 INHOUDSOPGAVE 1. Gewapend beton blz Soorten ijzer 2.1 Glad ijzer blz Staven met verbeterde hechting blz Gelaste netten blz Planaanduidingen blz Soorten wapening 4.1 Hoofdwapening blz Verdeelwapening blz Beugels blz Montagewapening - Ophangstaven blz Dwarskrachtwapening blz Drukwapening blz Wachtstaven blz Wapeningsstaat blz Berekenen van de kniplengte blz Knippen van ijzer 7.1 Manueel blz Machinaal blz Plooien van ijzer 8.1 Manueel blz Machinaal blz Vlechten van wapening 9.1 Enkelvoudige binding blz Enkelvoudige binding met rondslag blz Broekbinding (open) blz Broekbinding met kruising achteraan blz Broekbinding met kruising vooraan blz Stalen bindsels met 2 ogen blz. 23

3 3 10. Betondekking 10.1 Wat is betondekking blz Doel van betondekking blz Hoeveel betondekking blz Nadelen van te grote en te kleine betondekking blz Afstandhouders 11.1 Staanders voetjes blz Ringvormige blz Overige blz Plaatsen van wapening 12.1 Overlapping van rechte staven blz Overlapping van netten blz Minimale afstand tussen wapeningsstaven blz Plaatsing hoofd en verdeelwapening bij wanden blz Oefeningen 13.1 Kolom 1 blz Balk 1 blz Kolom 2 blz Balk 2 blz Kolom 3 blz Balk 3 blz Kolom 4 blz Kolommen + balk blz. 34 Colofon blz. 35

4 4 1. GEWAPEND BETON Een betonconstructie waarin wapening is aangebracht op plaatsen waar men bij belasting trekspanningen verwacht, noemt men gewapend beton. * Eigenschappen beton staal: a. Goede hechting van beton aan staal. b. Cement belet roestvorming. c. Thermische uitzetting en krimp is voor beide materialen quasi gelijk - beton: 0,12 mm/m C, - staal: 0,14 mm/m C.

5 5 2. SOORTEN IJZER 2.1 Glad ijzer BE 220 B = warm gewalst betonstaal E = elasticiteitsgrens Symbool : Gebruik : - komt nog weinig voor als betonstaal in België, - wel nog om bekistingen af te binden met betonspansloten, - (bijv. onderaan: om opwaartse druk bij conische wanden en muurkolommen tegen te gaan.)

6 6 2.2 Staven met verbeterde hechting - Torstaal: - Gekarteld: BE 400 (wordt nog weinig gebruikt in België) BE 500 BE 500 S (S staat voor lasbaar staal) - Symbool: BE 500S: naargelang de fabrikant kan het profiel van het geribd ijzer variëren. in mm MASSA Kg/m TOTALE NOMINALE OPPERVLAKTE BIJ GEBRUIK VAN x IDENTIEKE STAVEN (mm²) , , , , (*) 1, , (*) 2, , , , , (*) De diameters 14 mm en 18 mm behoren niet tot de reeks voorkeursdiameters en worden beter niet gebruikt. VERVANGTABEL VOOR STAVEN Bijvoorbeeld: 3 staven van 20 mogen vervangen worden door 5 staven van 16 (nominale opp. is groter).

7 7 2.3 Gelaste netten De voornaamste afmeting van de standaardnetten is 5.00 m op 2.00 m. Doch bestaan er maatnetten in alle afmetingen, vormen en diameters. Om netten eenvoudig te kunnen overlappen, gebruikt men netten met stekeinden. Overlappingslengte = 40x. Netten zonder stekeinden Netten met stekeinden (Spaarnetten) VERVANGTABEL VOOR NETTEN Bijvoorbeeld: netten van 10 met maasopening 200 mogen vervangen worden door netten van 8 met maasopening 125 (= nominale opp. is groter). MASSA TOTALE NOMINALE OPPERVLAKTE (mm²) PER STREKKENDE METER (mm) (kg/m) , ,5 0, , ,5 0, , ,5 0, , ,5 0, , ,5 0, , ,5 0, , ,5 0, , ,5 0, , , , ,

8 8 3. PLANAANDUIDINGEN Daar er nog geen algemene normen bestaan in het bouwkundig tekenen, hanteert ieder tekenbureau z n eigen legendes, afhankelijk van het tekenprogramma. Daarom zijn andere planaanduidingen mogelijk. Rechte doorlopende staaf VAR Bundel variabele staven Staaf met haak naar U toe Staaf met haak weg van U Een op het plan afgebroken staaf die in werkelijkheid doorloopt Wanneer meerdere staven naast elkaar liggen worden de uiteinden van een rechte staaf met een schuin streepje aangegeven Strook waarover de wapening is verdeeld 15 Ø10 A 20 1,95 m = 15 staven met verbeterde hechting, diameter 10, alle 20, lengte 1,95 meter 10 Ø8 5pm 2,10 m = 10 gladde staven, diameter 8, 5 stuks per meter = alle 20, lengte 2,10 meter Plaat: bovenwapening 4 de laag vanonder gezien Wand: voorwapening, 4de laag van de achterkant gezien Plaat: bovenwapening 3 de laag vanonder gezien Wand: voorwapening, 3de laag van de achterkant gezien Plaat: onderwapening 2 de laag vanonder gezien Wand: achterwapening, 2de laag van de achterkant gezien Plaat: onderwapening 1ste laag vanonder gezien Wand: achterwapening, 1ste laag van de achterkant gezien

9 9 Voorbeeld: Vloerplaat met trapopening VL ,20 m 32,00 m I 3,20 m ,00 m 18,00 m I 2,00 m ,16 m 32,40 m I 2,16 m ,20 m 46,20 m I 4,20 m

10 10 Varianten op aanduidingen van wapening op een tekening Onder -en voorwapening in de buitenste laag Het driehoekje wijst naar binnenzijde wand of plaat of Boven en achterwapening in de buitenste laag Het driehoekje wijst naar binnenzijde wand of plaat of of Onder -en voorwapening in de 2de laag van buitenaf De driehoekjes wijzen naar binnenzijde wand of plaat of Boven en achterwapening in de 2de laag van buitenaf De driehoekjes wijzen naar binnenzijde wand of plaat of Onder -en voorwapening in de 3de laag van buitenaf = extra bijlegwapening De driehoekjes wijzen naar binnenzijde wand of plaat of Boven en achterwapening in de 3de laag van buitenaf = extra bijlegwapening De driehoekjes wijzen naar binnenzijde wand of plaat Bovenwapening 1 e laag Bovenwapening 2 e laag Onderwapening 3 e laag = extra laag Onderwapening 2 e laag Onderwapening 1 e laag Planaanduiding op vloerplaten ,20 of PL Vloerplaat met als plaatdikte: 12 cm en met plaatpeil (niveau bovenkant vloerplaat) m. Vloerplaat nr.: 1 met als plaatdikte: 12 cm en met plaatpeil (niveau bovenkant vloerplaat) m.

11 11 Planaanduidingen bij netten Voorbeeld van een net vermeld op het plan met volgende eigenschappen: Gelast wapeningsnet DE 500 BS /150 X 250 / 10 X 6 / 3875 X Afmetingen net: 3875 mm op 2500 mm. Maasgrootte 150 mm op 250 mm. Diameters van de staven met verbeterde hechting: 10 mm en 6 mm. Vloerplaat met netten Ø x 150

12 12 4. SOORTEN WAPENING 4.1 Hoofdwapening Is de wapening die wordt aangebracht met als doel de voornaamste trekspanningen in de betonconstructie op te nemen.

13 Verdeelwapening In vloerplaten en wanden ligt deze haaks op de hoofdwapening Doel: - De trekspanning over meerdere hoofdwapeningsstaven te verdelen. - Op de plaats houden van de hoofdwapening bij het storten van beton. bovenhoofdwapening bovenverdeelwapening onderverdeelwapening onderhoofdwapening 4.3 Beugels In kolommen zijn de beugels een soort verdeelwapening die het knikken van de hoofdwapening (langsstaven) beletten. In balken verbinden ze de trekzone met de drukzone, ze houden tevens ook de hoofdwapening op de plaats.

14 Montagewapening - ophangstaven Zijn wapeningsstaven die ertoe dienen een volledige montage van de constructie te verkrijgen. Bij balken dienen zij om de beugels aan op te hangen. 4.5 Dwarskrachtwapening Extra wapening om trekspanningen op te vangen. Bijvoorbeeld: extra beugels, hellende staven.

15 Drukwapening Bij grote kolommen en balken worden soms extra beugels (spelden) geplaatst. 4.7 Wachtstaven Zorgt voor de verbinding van 2 constructiedelen die in verschillende fases worden gebetonneerd. Bijvoorbeeld: vloer en kolom - vloer en wand - wand en trap Lengte wachtstaaf onder betonopp.: min. 40x Lengte wachtstaaf boven betonoppervlakte: min. 40x

16 16 5. WAPENINGSSTAAT Studie, datum, dossier nr., plan nr., ijzerlijst nr. zijn gegevens die betrekking hebben met het studiebureau. Zoals naam, opmaakdatum en nummering van plans, enz. Onderdeel = naam van het deel van de constructie: vb. Kolom 1, Vloer 3. Staafmerk = nr. van de staaf vb. 1 of a. Aantal = aantal constructiedelen vb 2 kolommen. Hoeveelheid per onderdeel = aantal staven per constructiedeel vb. 14 beugels van een kolom. Hoeveelheid totaal = aantal x hoeveelheid per onderdeel: vb. 2 kolommen x 14 beugels = 28. BE 500 = diameter en kwaliteit van het ijzer. Kniplengte per staaf = totale lengte van de staaf. Kniplengte totaal = totale hoeveelheid x kniplengte. Vorm = model van de staaf: in code of getekend. ONDERAAN: Diameter = de verschillende diameters die gebruikt zijn. Tot. lengte in m. = per de tot. Lengte van de wapeningsstaat. Tot. massa in kg. = per het totale gewicht. Massa buigstaat = Totale gewicht van de wapeningsstaat. Totale massa = Totale gewicht van het totale aantal wapeningsstaten.

17 17 6. BEREKENEN VAN DE KNIPLENGTE Plooien van een rechte hoek Plooien van een hoek 135 B B A -2 A+B A 1x -1 A + B 2x A + B 1x Kniplengte van een rechte haak (voor beugel) Kniplengte van een schuine A A A + 8x hoogte A = hoogte x 1.41 x 1.41 Berekenen van een open beugel Berekenen van een gesloten beugel B B A A 1x A + 2x B + 12 x 2x A + 2x B + 10x

18 18 7. KNIPPEN VAN IJZER 7.1 Manueel: met de ijzerschaar 7.2 Machinaal

19 19 8. PLOOIEN VAN IJZER 8.1 Manueel: met de plooiplaat en het plooiijzer B L L.haak FIG.5 FIG.1 A FIG.2 FIG.6 FIG.3 B 2O A A FIG.7 B FIG.4

20 Machinaal - Plooien van een beugel R2 R1 A B A R1 B R2 draaispil R1 d = diameter beugel (staafdiameter) D = diameter draaispil van de plooimachine WERKVOLGORDE 1. Machine instellen op het plooien van een rechte hoek Aftekenen lengte R1 en R2 (van tegen de draaispil). R1 = lengte beugel (d + D). R2 = breedte beugel (d + D). 3. Plooien van een haak ± 5 maal de staafdiameter (d). 4. Buitenkant van de rechte hoek tot aan punt R1 schuiven + plooien 2 de hoek. 5. Buitenkant van de 2 de hoek tot aan punt R2 schuiven + plooien 3 de hoek. 6. Buitenkant van de 3 de hoek tot aan punt R1 schuiven + plooien 4 de hoek. 7. Buitenkant van de 4 de hoek tot aan punt R2 schuiven + plooien 5 de hoek. 8. Nameten en zo nodig de merktekens aanpassen.

21 21

22 22 9. VLECHTEN VAN WAPENING 9.1 Enkelvoudige binding 9.2 Enkelvoudige binding met rondslag 9.3 Broekbinding (open)

23 Broekbinding met kruising achteraan 9.5 Broekbinding met kruising vooraan 9.6 Stalen bindsels met 2 ogen

24 BETONBEDEKKING 10.1 Wat is betondekking Afstand tussen het buitenste vlak van de wapening en het dichtst bijzijnde betonoppervlakte Doel van betondekking Het beschermen van de wapening tegen roestvorming. Een goede hechting van de wapening met het beton verzekeren. betondekking

25 Hoeveel betondekking Kan variëren van 15 mm tot 45 mm naar gelang de diameter en omgevingsvoorwaarden: ook blootstellingsklasse genoemd. Droog milieu tot chemisch agressief milieu. 1. Droge omgeving - bijvoorbeeld: binnenkant van gebouwen. 2. a : Vochtige omgeving zonder vorst - bijv. binnenkant gebouw met hoge vochtigheidgraad. b : Vochtige omgeving met vorst - bijv. buitenkant van een gebouw blootgesteld aan vorst. 3. Vochtige omgeving met vorst en ontdooiingmiddelen bijv. betonnen wegen. 4. a : Zeewateromgeving zonder vorst - bijv. (of elementen ondergedompeld in zeewater). b : Zeewateromgeving met vorst - bijv. gebouwen aan de kust. 5. a : Agressieve chemische omgeving zwak. b : Agressieve chemische omgeving matig. c : Agressieve chemische omgeving sterk. BLOOTSTELLINGSKLASSE 1 PLATEN 2a OVERIGE ELEMENTEN PLATEN 2b of 5b OVERIGE ELEMENTEN 5b PLATEN OVERIGE ELEMENTEN 3, 4a en 4b, 5c OVERIGE PLATEN ELEMENTEN dg 32 >32 32 >32 32 >32 32 >32 32 >32 32 > dg : maximale diameter van de granulaten, in mm : diameter van de staven, in mm

26 Nadelen van te grote en te kleine betondekking Te weinig betondekking: snellere roestvorming. slechte hechting van de wapening aan het beton. Te veel betondekking: verlies van nuttige hoogte. verzwakking van de constructie. = snellere scheurvorming Goede betondekking.

27 AFSTANDHOUDERS 11.1 Staanders - voetjes 11.2 Ringvormige 11.3 Overige

28 PLAATSEN VAN WAPENING 12.1 Overlappen van rechte staven Overlappingslengte = 40x 12.2 Overlappen van netten Overlappingslengte = 40x 12.3 Minimale afstand tussen wapeningsstaven Stortsleuf min. 50 mm d d = betondekking min. afstand = 0.75 x de grootste diameter 0.50 x de grootste afmeting van het granulaat min. afstand = de diameter van beide staven de max. afmeting van het granulaat

29 Plaatsing hoofd en verdeelwapening bij wanden De verdeelwapening komt aan de buitenzijde van de hoofdwapening ( van de norm NBN B ). Verdeelwapening Detail verticale doorsnede Hoofdwapening Detail: horizontale doorsnede met eindkop. hoekwand T-wand

30 OEFENINGEN 13.1 Kolom 1 betondekking 3cm 13.2 Balk 1 betondekking 3cm

31 Kolom Balk 2

32 Kolom Balk 3

33 Kolom 4

34 Kolommen + balk OPDRACHT 1: Maak van deze oefeningen de borderel. VERGEET DE SAMENVATTING NIET ONDERAAN DE BORDEREL OPDRACHT 2: Bereken de hoeveelheid beton.

35 35 COLOFON Sectorverantwoordelijke: Cursusverantwoordelijke: Didactiek en lay-out: Remi Cornelis De Bock Johan Steynen Geert De Bock Johan Steynen Geert Medewerkers: Versie: Juni 2003 Nummer dotatielijst: 29049