Deze examenopgave bestaat uit 6 pagina s, inclusief het voorblad. Het examen bestuut uit een case met 10 vragen.

Transcriptie

1 SPD Bedrijfsadministratie Examenopgave ORGANISATIE & MANAGEMENT DONDERDAG 23 JUNI UUR UUR Belangrijke informatie Deze examenopgave bestaat uit 6 pagina s, inclusief het voorblad. Het examen bestuut uit een case met 10 vragen. Dit examen bestaat uit de volgende documenten: examenopgaven Controleer of alle pagina's aanwezig zijn. Het aantal te behalen punten is 100. Geef niet meer antwoorden dan er worden gevraagd. Als er bijvoorbeeld drie redenen worden gevraagd en u geeft er meer dan drie, dan worden alleen de eerste drie door u genoemde redenen beoordeeld. Lever beider exemplaren van het examenpapier in. Lever ook het kladpapier na afloop van het examen in bij de toezichthouder. Dit wordt vernietigd en niet meegenomen in de beoordeling. Schrijf zo duidelijk mogelijk. Schrijf met een blauw- of zwartschrijvende pen. Motiveer altijd uw antwoorden, ook als dat niet expliciet wordt gevraagd. De toegestane hulpmiddelen bij dit examen zijn: Woordenboek Niet-programmeerbare rekenmachine SPD Bedrijfsadministratie Organisatie & management donderdag 23 juni 2016 B / 6

2 2016 NGO-ENS B / 6

3 Opgave Boskalis: het nieuwe normaal komt eraan*. Koninklijke Boskalis Westminster NV is een toonaangevende internationale dienstverlener op het gebied van baggeren en inland infra & offshore energy. Het bedrijf concentreert zich op projecten in de markt voor energie en de markt voor havens. De voornaamste opdrachtgevers zijn oliemaatschappijen, havenexploitanten, overheden, rederijen, internationale projectontwikkelaars, verzekeraars en mijnbouwbedrijven. Als gevolg van de overname in 2009 van Smit Internationale is Boskalis eveneens actief in sleepdiensten en scheepsbergingen. In maart 2013 volgt de overname van Dockwise. Deze overname bood nieuwe strategische mogelijkheden voor een versnelde groei van de offshoredienstverlening aan klanten in de olie- en gassector. In 2014 komt bodemonderzoeker Fugro in de problemen en verwerft Boskalis via de aankoop van aandelen Fugro een minderheidsbelang van ruim 25%. Net als alle internationaal opererende ondernemingen worstelt Boskalis met de veranderende trends. De terugval van de olieprijs maakt oliemaatschappijen terughoudend in het doen van investeringen in olievelden. Ook overheden van olieproducerende landen schroeven hun investeringen in baggerwerkzaamheden en inland infrastructuur noodgedwongen terug. De mondiale discussie over de beperking van CO2-uitstoot wakkert de investeringen in de groei naar wind- en zonne-energie aan. Bevolkingsgroei en de opkomst van een aantal ontwikkelingslanden als Vietnam en India zorgen daarentegen voor extra vraag naar energie. Door middel van een uitgebreid R&D-programma investeert Boskalis in nieuwe methoden en technologie. Op deze wijze hoopt de onderneming de concurrentie voor te blijven. De lage olieprijs dwingt tot kostenbesparingen en het uit de vaart nemen van schepen, zowel bij de offshore- als bij de baggeractiviteiten. De onderneming verwacht dat topjaren vanaf nu verleden tijd zijn en de raad van bestuur spreekt van het nieuwe normaal. De raad van bestuur is verantwoordelijk voor de dagelijkse leiding. Binnen de raad heeft elk van de drie directieleden een divisie onder zijn hoede. De divisies zijn: Baggeren Inland infrastructuur & offshore energy Sleepdiensten & scheepsbergingen De raad wordt bijgestaan door twee stafdiensten met functionele bevoegdheden, te weten Corporate Support en Business Support. Onder Corporate Support vallen onder andere de afdelingen Treasury en Legal. Onder Business Support vallen R&D, P&O en ICT. De stafafdelingen verdelen hun werkzaamheden over de drie divisies. Klaas is directeur van de divisie Baggeren. Ook binnen deze divisie is er sprake van een slinkende orderportefeuille en druk op de marges. Dit vraagt om onorthodoxe maatregelen. Gedwongen ontslagen worden dan ook niet uitgesloten. SPD Bedrijfsadministratie Organisatie & management donderdag 23 juni / 6

4 Klaas vindt het belangrijk dat de medewerkers meedenken en meebeslissen over de invulling van de noodzakelijke veranderingen. Hiertoe nodigt hij eens per twee weken een aantal medewerkers uit voor een lunch. Tijdens deze lunchbijeenkomsten licht hij toe waar de organisatie naartoe gaat, maar vraagt hij ook nadrukkelijk naar de mening van de aanwezigen. De veranderende marktomstandigheden worden uitgebreid besproken. Klaas hanteert hierbij een open vorm van communicatie omdat hij van mening is dat zijn ondergeschikten zelf ook moeten nadenken over de huidige situatie. Niet iedereen weet dit te waarderen, maar volgens Klaas is het de enige manier om de medewerkers te laten wennen aan het nieuwe normaal. Vraag 1 Vraag 1a Vraag 1b Vraag 2 Vraag 2a Vraag 2b Vraag 2c Vraag 3 Vraag 3a Vraag 3b Vraag 4 Vraag 4a Vraag 4b Vraag 5 Vragen Noem twee redenen waarom het voor een onderneming van belang is regelmatig een SWOT-analyse uit te voeren. Benoem op basis van de case voor Boskalis twee kansen en twee bedreigingen. Boskalis mag zich maritiem marktleider noemen. Naast marktleider zijn er nog drie rollen te onderscheiden die organisaties op basis van hun positie in de markt kunnen innemen. Noem en beschrijf deze drie rollen. Marktleiders kunnen op een aantal manieren hun positie in de markt bewaken. Welke drie strategieën kunnen worden onderscheiden? Licht deze kort toe. Voor welke strategie uit vraag 2b heeft Boskalis gekozen? Motiveer uw antwoord.. Beschrijf de essentie van het Ansoff-model Welke groeistrategie van Ansoff heeft Boskalis toegepast? Motiveer uw antwoord. Wat is een interdependentie? Van welke vorm van interdependentie is binnen Boskalis sprake? Motiveer uw antwoord. SPD Bedrijfsadministratie Organisatie & management donderdag 23 juni / 6

5 Vraag 5a Vraag 5b Vraag 6 Vraag 6a Vraag 6b Vraag 6c Vraag 7 Vraag 7a Vraag 7b Vraag 8 Vraag 8a Vraag 8b Vraag 8c Vraag 9 Vraag 9a Vraag 9b Vraag 9c Vraag 9d Vraag 10 Wat wordt verstaan onder een stafafdeling met functionele bevoegdheden? Teken het organogram van Boskalis. Wat wordt in het kader van structurering van organisaties met functionalisatie bedoeld? Van welke vorm van interne structurering is sprake binnen Boskalis? Motiveer uw antwoord. Noem twee voordelen en een nadeel van deze vorm van structurering. Hoe wordt volgens de typologie van Mintzberg de structurering van Boskalis genoemd? Motiveer uw antwoord. Welk coördinatiemechanisme in de terminologie van Mintzberg past het best bij Boskalis? Motiveer uw antwoord. McGregor heeft een theorie ontwikkeld over hoe medewerkers zich in organisaties kunnen opstellen. Geef aan hoe deze theorie wordt genoemd. Noem van beide opvattingen twee uitgangspunten. Welke van de twee opvattingen sluit het best aan bij de aansturing door Klaas? Motiveer uw antwoord. Wat is het verschil tussen macht en gezag? (8 punten) Leidinggevenden kunnen op verschillende wijzen omgaan met gezag. Licht de vier management- of leiderschapsstijlen toe. (1 + 1 punt) Welke leiderschapsstijl wordt door Klaas gehanteerd? Motiveer uw antwoord. Noem twee voorwaarden waaraan moet worden voldaan, wil deze leiderschapsstijl effectief zijn. SPD Bedrijfsadministratie Organisatie & management donderdag 23 juni / 6

6 Vraag 10a Vraag 10b Wat is het essentiële verschil tussen informeren en communiceren? Licht uw antwoord toe. Communicatie kan in een aantal richtingen verlopen. Geef van de volgende situaties aan van welke communicatierichting sprake is. 1. Maandelijks overleg tussen de divisiedirecteuren. 2. Lunchbijeenkomst van Klaas met de medewerkers. 3. Overleg tussen de P&O-manager en het hoofd van de afdeling Legal. 4. Afstemming tussen de afdeling Treasury en de divisiecontroller. * bronnen: diverse internetartikelen en internetsite Boskalis; vereenvoudigd en bewerkt voor onderwijskundige doelen. Einde examen SPD Bedrijfsadministratie Organisatie & management donderdag 23 juni / 6