Ontwikkelen en testen van e-business: beheerste dynamiek
|
|
- Brecht Vos
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Ontwikkelen en testen van e-business: beheerste dynamiek Het ontwikkelen en gestructureerd testen van administratieve systemen is gebaseerd het watervalprincipe. Bij het ontwikkelen volgens het watervalprincipe worden een aantal fases achter elkaar doorlopen. Deze fasen worden afgesloten met een mijlpaalproduct. Bij de ontwikkeling van e-business applicaties wordt over het algemeen systeemontwikkelingsmethodes gebruikt die gebaseerd zijn op Rapid Application Development (RAD) of een daarvan afgeleide methodein dit artikel gaan de auteurs in op de fasering van het ontwikkelen en testen van een e-business applicatie conform RAD. Bij de ontwikkeling van een e-businessapplicatie wordt een aantal eisen gesteld aan het ontwikkel- en testproces. In de eerste plaats dient de applicatie aan een aantal belangrijke kwaliteitscriteria te voldoen, zoals juistheid, snelheid, beveiliging en gebruikersvriendelijkheid. Ook op het internet geldt: There is never a second chance for a first impression. Als de gebruiker niet tevreden is over de applicatie omdat deze niet werkt zoals de gebruiker verwacht de applicatie is bijvoorbeeld niet gebruikersvriendelijk is of te langzaam klaagt deze potentiële klant niet; hij zapt. De kwaliteit van de applicatie dient dus hoog te zijn omdat het afbreukrisico op internet bijzonder hoog is. In de tweede plaats is in de internetwereld de time to market belangrijk. Als wel ruim de tijd wordt genomen om een applicatie te ontwikkelen, heeft de concurrentie eventueel haalbare voordelen ingevuld. Deze eisen aan het ontwikkelproces hebben tot gevolg dat er feitelijk veel behoefte is aan gestructureerd ontwikkelen en gestructureerd testen; maar daar is hier beperkt de tijd voor. Een dilemma waar met watervalmethoden zoals SDM en de huidige testmethoden niet uit te komen is. Rapid Application Development (RAD) heeft als voordeel dat in korte tijd een werkend systeem kan worden opgeleverd, dit voordeel mag niet teniet worden gedaan door een langdurig testtraject. Daarom dient het testen te worden afgestemd op RAD. In dit artikel wordt allereerst op de hoofdlijnen van systeemontwikkeling conform RADprincipes ingegaan. Daarna wordt er een alternatieve testaanpak gepresenteerd die de geschetste nadelen ondervangt. Ontwikkelen conform RAD. Het ontwikkelproces conform RAD-principes kenmerkt zich door: 1. hoge betrokkenheid van de opdrachtgever en gebruikers; 2. toepassing van time-box principes; 3. iteratief ontwikkelen. De hoge betrokkenheid van de opdrachtgever komt tot uitdrukking in de aanwezigheid en actieve participatie van de opdrachtgever in alle fases van systeemontwikkeling. Volgens RAD dienen de gebruikers betrokken te zijn. Bij e-business geldt het praktische probleem dat de gebruikers een grote, soms anonieme groep vormen. De opdrachtgever, of vertegenwoordigers van de opdrachtgever, vervullen dan deze rol en treden op alsof zij de gebruikers zijn. Als de toekomstige gebruiker wel bekend is kan hij benaderd worden en gevraagd worden deel te nemen in het project. Per zogenaamde timebox, een vaststaande hoeveelheid tijd die over het algemeen redelijk kort is, wordt getracht een afgebakende hoeveelheid functionaliteit te realiseren. De lengte van de timebox staat vast, als er tijdsdruk ontstaat wordt er minder ontwikkeld, de timebox wordt niet verlengd. Het iteratieve karakter van RAD komt tot uiting in de ontwerp- en ontwikkelfasen van de systeemontwikkeling. Het iteratieve karakter houdt het continue, achterelkaar herhalen van ontwerp en bouw in. Steeds wordt in een timebox een nieuw stukje functionaliteit gerealiseerd of de functionaliteit die in een eerdere timebox is gerealiseerd aangepast of uitgebreid. Door het werken in timeboxen en iteratief ontwikkelen ontstaan voordelen: het systeem wordt snel gerealiseerd, overengineering wordt voorkomen en er wordt veel
2 doelgerichter gewerkt. Om commerciële redenen kan eventueel gestart worden met een beperkte versie van het systeem. Het ontwikkelproces conform RAD bestaat uit de volgende fases: joint requirements planning (JRP); joint application design (JAD); prototyping; realisatie; implementatie; o verall planning en beheer. JRP JAD Prototype Realisatie Implementatie Overall Planning en Beheer Realisatieproces Joint requirements planning (JRP) Doel van de JRP-fase is dat opdrachtgever en project overeenstemming bereiken over de te bouwen functionaliteit, kwaliteitseisen, het ontwikkelproces en de projectorganisatie. De JRP is het beste te vergelijken met de definitiestudie uit SDM. Tijdens de JRP worden één of meerdere workshops georganiseerd. Deelnemers zijn het management van de opdrachtgever,bij voorkeur vertegenwoordigers van de gebruikers en enkele leden van het realisatieteam. De workshop staat onder leiding van een onafhankelijke workshop leider, ook wel vaak facilitator genoemd. Tijdens de JRP wordt de rechtvaardiging dat het systeem gebouwd gaat worden en de requirements vastgesteld. Vervolgens worden de functies die het systeem uit gaat voeren vastgesteld. Over het algemeen levert de JRP de rechtvaardiging, requirements en de architectuur van het systeem op. Joint application design (JAD) Doelstelling van de JAD-fase is het gezamenlijk ontwerpen van verschillende functies van het systeem. JAD gebeurt eveneens in workshopsessies onder leiding van een facilitator. Deelnemers zijn in dit geval de ontwerpers/ontwikkelaars (bij RAD zijn deze functies soms gecombineerd), de opdrachtgever en mogelijk eindgebruikers en eventueel de architect. Tijdens de sessie worden de functies tot op detail ontworpen. Hierbij wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van hulpmiddelen zoals brown paper of ontwerptools. Doel is dat de ontwerpers/ontwikkelaars een goed besef krijgen van wat de eisen en wensen van de opdrachtgever en de gebruikers zijn, en er een ontwerp gerealiseerd wordt dat aan deze eisen voldoet. Door de actieve manier van samenwerken wordt getracht de communicatiemuur te doorbreken. Bij e-businessapplicaties proberen de deelnemers dus gezamenlijk vanuit de uiteindelijke gebruiker de applicatie te bekijken. Prototyping Doel van de fase prototyping is het gezamenlijk ontwerpen van een prototype van het systeem. Prototyping is een technieken om snel een ruwe versie van het ontworpen systeem te bouwen. Prototyping is vooral geschikt voor het ontwerpen van de user interface. Op basis van het prototype kan de opdrachtgever en, indien aanwezig, de gebruiker het toekomstige systeem beoordelen en eventuele verbeteringen aanbrengen. Omdat het succes van e- businessapplicaties in hoge mate afhankelijk is van de user interface, is het toepassen van
3 prototyping dus belangrijk. Bij RAD dienen de gebruikers het prototype te beoordelen. Bij e- business zijn de eindgebruiker niet altijd bekend, ze vormen zeker geen onderdeel van de organisatie van de opdrachtgever. Indien de toekomstige gebruikers uit een beperkte groep bekende personen of organisaties bestaan, kan de opdrachtgever proberen een vertegenwoordiging hiervan uit te nodigen om het prototype te beoordelen. Als vanzelfsprekend heeft dit ook commerciële voordelen. Als de groep toekomstige gebruikers niet bestaat uit een beperkte groep bekende personen of organisaties, kan getracht worden een representatieve afvaardiging van (potentiële) gebruikers het prototype te laten beoordelen. Realisatie Op basis van de requirements (JRP), het ontwerp (JAD) en het prototype wordt de e- businessapplicatie ontwikkeld. Delen van het systeem kunnen beoordeeld worden door de opdrachtgever; dit kan ook geïntegreerd worden in het testproces. Implementatie De implementatie kan plaatsvinden als het hele systeem af is, het kan gefaseerd gebeuren. Als vanzelfsprekend dienen de afzonderlijke delen bruikbaar te zijn en meerwaarde te hebben voor de gebruiker. Het kan bij e-business zelfs voordelen hebben het systeem in delen beschikbaar te stellen. Iedere keer als er weer een deel is geïmplementeerd, zijn de gebruikers aangenaam verrast en kunnen zij meer. Voorwaarde is wel dat de eerste versie voldoende functionaliteit bevat zodat de gebruiker voldoende redenen heeft het systeem te gebruiken. Ook is het een eis dat nieuwe versies foutloos zijn. Eén slechter ervaring kan het verlies van gebruikers veroorzaken. Het testproces Het ontwikkelproces is bij e-business, zoals uit bovenstaande blijkt, een dynamisch, flexibel proces met hoge betrokkenheid van de opdrachtgever en mogelijke gebruikers. Dat geldt niet voor het klassieke testproces zoals we dat kennen. Bij het testproces zoals wij dat kennen is sprake van een aantal fases die elkaar opvolgen. Daarom dient het testproces aangepast te worden bij het toepassen van RAD of een daarvan afgeleide methode. Het testproces bestaat uit de volgende fases: teststrategie voorbereiding specificatie uitvoering testafronding Inzet testtools Test Strategie Voorbereiding Specificatie Uitvoering Test Afronding Overall Planning en Beheer Testproces Teststrategie Het testproces start met het opstellen van een teststrategie. In de teststrategie wordt gesteld wat het doel van de test is en wat op welke manier getest gaat worden. Als input hiervoor worden de rechtvaardiging en de requirements van het systeem genomen. Tijdens de test dient namelijk vastgesteld te worden of het uiteindelijke systeem tegemoet komt aan de rechtvaardiging en de requirements. Eén van de eindproducten van de teststrategie is een lijst eisen en acceptatiecriteria die alle stakeholders aan het systeem stellen (H.J.J.
4 Cannegieter, kwaliteitszorg in ICT-projecten, 2001). Tevens is in de teststrategie aangegeven op welke wijze wordt vastgesteld hoe aan de eisen en acceptatiecriteria is voldaan. Voorbereiding Nu bekend is wat getest moet worden, wordt het testproces verder ingericht. Zaken als organisatie, infrastructuur, mijlpalen en bijbehorende producten worden gedefinieerd. Bij voorkeur worden ook sjablonen en andere hulpmiddelen gemaakt om de testspecificatie en uitvoering te ondersteunen. Een andere belangrijke activiteit is de beoordeling of testtools bij dit project meerwaarde hebben. De implementatie van testtools wordt dan tijdens deze fase voorbereid (Één, twee, drie, test, Computable 25 februari 2000). Specificatie Het hart van testen is en blijft het specificeren van testgevallen. In de klassieke testaanpak gebeurt dat nadat het ontwerp is gemaakt. Mede hierdoor kost het testtraject, mits het om een kwalitatief goed testtraject gaat, veel tijd, wat een negatief effect heeft op de doorlooptijd. Daarom dient er bij RAD in combinatie met e-business eerder gestart te worden met het specificeren van testgevallen. Het specificeren van testgevallen dient dus gelijk op te lopen met het ontwerp en de bouw. Dit pleit ervoor dat de tester ook aanwezig is bij de JADsessies. Op basis van de informatie uit de JAD-sessies kan de tester direct testgevallen maken. Door de testspecificaties naast de functionele specificaties te leggen kunnen lacunes en misinterpretaties in beide documenten gevonden worden. Als de testspecificaties toch gebaseerd worden op de functionele specificaties is er een kortere tijd voor de testvoorbereiding. Mogelijk is het natuurlijk wel, het specificeren van testgevallen is dan eenvoudiger. Het specificeren van testgevallen kan door (vertegenwoordigers van) gebruikers gebeuren. Het professioneel toepassen van testtechnieken blijft echter van groot belang. Het gebruik van testtechnieken bepaalt in hoge mate de professionaliteit van de test. Toekomstige gebruikers kunnen daarom opgeleidt worden tot tester. Gegeven het eerder genoemde afbreukrisico is het inzetten van professionele testers vaak te prefereren. Bij e-business kunnen testers zich over het algemeen makkelijk in de rol van gebruiker plaatsen. Uitvoering De uitvoering van testgevallen dient zo vroeg mogelijk plaats te vinden. Het beoordelen van de user interface is bij e-business al mogelijk als het prototype klaar is. De eerste versie van het systeem kan ook direct getest worden. Bevindingen worden dan direct meegenomen. Ook in de uitvoeringsfase heeft de inzet van professionele testers een kwaliteitsverhogend effect op het testproces. Bij nieuwe versies van het systeem wordt de uitgebreide of aangepaste software getest. Het is, zeker als het om een nieuwe implementatie bij e-business gaat, echter minstens zo belangrijk dat de onveranderde delen van het systeem ook onveranderd werken. Dit betekend dus regressietesten. Daarom is het conserveren van testscripts van groot belang. Als bij de regressietest blijkt dat delen van de testscripts niet worden bewaard, dan wel onduidelijk of onjuist zijn, kost dit direct meer tijd. Testafronding Een deel van de testafronding, het conserveren van testware, dient te gebeuren tijdens de specificatie en uitvoeringsfase. Bij het afsluiten van het traject dient het echter zodanig geconserveerd te worden dat ook andere partijen gebruik kunnen maken van de testware. Inzet testtools Door het grote aantal hertests bij RAD, en dus vaak bij e-business, is de inzet van testtools die de testuitvoering automatiseren mogelijk zeer voordelig. Het onderzoek of testtools ingezet dienen te worden gebeurt tijdens de voorbereiding. De inzet vindt plaats tijdens de specificatie en uitvoering. De voordelen worden vooral benut tijdens de uitvoering.
5 Overall planning en beheer Het gehele testproject dient optimaal afgestemd te worden op de overige projectactiviteiten. Bij e-business zijn de eisen aan snelheid en kwaliteit zodanig hoog dat goede afstemming en strakke organisatie onontbeerlijk zijn. Bovenstaande testfasering leidt tot een testtraject wat aan de ene kant aansluit op de flexibiliteit en dynamiek van een e-businessproject. Aan de andere kant biedt bovenstaande testfasering voldoende zekerheden dat aan de vaak hoge kwaliteitseisen van een e- businessapplicatie wordt voldaan. Dit wordt bereikt door de testers vroeg te betrekken bij het ontwikkelproces en de specificatie en uitvoering mee te laten itereren met het ontwerp en ontwikkeling van de applicatie. Op deze manier draagt testen bij tot het succes van e- business in plaats van een remmende factor te zijn. Jan Gieles en Jan Jaap Cannegieter. Jan Gieles is directeur van SYSQA B.V. Jan Jaap Cannegieter is productmanager van SYSQA B.V.
RAD Rapid application development. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V.
RAD Rapid application development Een introductie Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V. Organisatie SYSQA B.V. Pagina 2 van 10 Inhoudsopgave 1 INLEIDING... 3 1.1 ALGEMEEN... 3 1.2 VERSIEBEHEER...
Nadere informatieTESTEN VOLGENS TMAP, EEN KORTE INTRODUCTIE. 1. Inleiding. 2. TMap methode. Kwaliteit zonder gestructureerd testen is toeval.
TESTEN VOLGENS TMAP, EEN KORTE INTRODUCTIE Kwaliteit zonder gestructureerd testen is toeval Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. De TMap methode 3. De fase Planning & Beheer 4. De fase testspecificatie 5. De
Nadere informatieRegressietesten. De aanpak en aandachtspunten. Algemene informatie voor medewerkers van: SYSQA B.V.
Regressietesten De aanpak en aandachtspunten Algemene informatie voor medewerkers van: SYSQA B.V. Organisatie SYSQA B.V. Pagina 2 van 8 Inhoudsopgave 1 INLEIDING...3 1.1 ALGEMEEN...3 1.2 VERSIEBEHEER...3
Nadere informatieRAD en testen. Een aanpak. Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V.
RAD en testen Een aanpak Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V. Organisatie SYSQA Pagina 1 van 23 Managementsamenvatting Rapid Application Development (RAD) is een systeem-ontwikkelingsmethode
Nadere informatieEvo Evolutionary Project Management. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V.
Evo Evolutionary Project Management Een introductie Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V. Organisatie SYSQA B.V. Pagina 2 van 10 Inhoudsopgave 1. INLEIDING... 3 2. EVO... 4 3. FASERING...
Nadere informatieAnko Tijman Een agile teststrategie op basis van MoSCoW
Titel, samenvatting en biografie Anko Tijman Een agile teststrategie op basis van MoSCoW Samenvatting: Deze presentatie behandelt de toepassing van de teststrategie vanuit een agile perspectief: welke
Nadere informatieTestaanpak: leidraad voor het kiezen van een testtechniek
Testaanpak: leidraad voor het kiezen van een testtechniek SYSQA B.V. Almere Datum : 18 november 2012 Status : Definitief Opgesteld door : Organisatie: SYSQA B.V. Pagina 2 van 9 Inhoudsopgave 1 Inleiding...
Nadere informatieSjabloon detailtestplan. <<Organisatie>>
Sjabloon detailtestplan SYSQA B.V. Almere Datum : Status : Opgesteld door : Organisatie SYSQA B.V. Pagina 2 van 18 Inhoudsopgave 1 Managementsamenvatting...
Nadere informatieEISEN AAN TESTPLANNEN
EISEN AAN TESTPLANNEN Auteur : Datum : Versie :.. Status :.. Datum overdracht : Overgedragen aan : Inhoudsopgave 1 Inleiding...
Nadere informatieMastertestplan <<Naam project>> <<Organisatie>>
Mastertestplan SYSQA B.V. Almere Datum : Status : Opgesteld door : Organisatie Pagina 2 van 17 Inhoudsopgave 1 Management
Nadere informatiePROQA Project Quality Assurance. Checklist. Behorend bij het PROQA-assessment SYSQA B.V.
PROQA Project Quality Assurance Checklist Behorend bij het PROQA-assessment SYSQA B.V. Organisatie SYSQA B.V. Pagina 2 van 9 Inhoudsopgave 1 INLEIDING CHECKLIST WERKEN VOLGENS PROQA... 3 1.1 DE 5 FASEN
Nadere informatieTesten bij DWH-projecten
Testen bij DWH-projecten Snelheid, Kwaliteit, Flexibiliteit onder úw regie Armando Dörsek, Software Control 18-09-2007 Wat gaat u horen? Testen van DW/BI > Structureren & Plannen Project- en teamstructuur
Nadere informatieTesting University. A fool with a tool is still a fool
Testing University A fool with a tool is still a fool Test Tooling is een must Must? Test Tooling? 2 Als je iets moet kun je dan wel de juiste keuzes maken? Moeten Willen 3 Van moeten naar willen Moeten
Nadere informatieExamen TMPA Test Management Approach (TMap) Professional Advanced
Examen TMPA Test Management Approach (TMap) Professional Advanced Publicatiedatum Startdatum 6 juni 2003 1 mei 2003 Doelgroep De module is bestemd voor (beginnende) professionele testers met een ½ tot
Nadere informatieAgile systeemontwikkeling. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V.
Agile systeemontwikkeling Een introductie Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V. Organisatie SYSQA B.V. Pagina 2 van 10 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Terminologie... 4 3. Uitgangspunten...
Nadere informatieVan Risicoanalyse tot Teststrategie
Van Risicoanalyse tot Teststrategie Cees Dulfer, Sr. Testconsultant Rabobank Nederland TestNet, 2 november 2005 1/28 TestNet, 2 november 2005 2/28 Agenda Historie Testproces en positionering Product Risico
Nadere informatieTesten. Presentatie. Open-i Software Services BV, Maarssen Datum : 06-07-2013 Versie : 1.2
Testen Presentatie Open-i Software Services BV, Maarssen Datum : 06-07-2013 Versie : 1.2 Algemeen Tegenwoordig behoeft het belang van testen nauwelijks nog te worden uitgelegd. Binnen organisaties speelt
Nadere informatieTESTAUTOMATISERING IN EEN ETL-OMGEVING
Pagina 21 TESTAUTOMATISERING IN EEN ETL-OMGEVING Door John Kronenberg John.Kronenberg@bartosz.nl @johnkronenberg Edward Crain Edward.crain@divetro.nl Welke groeifasen werden doorlopen in testautomatisering
Nadere informatieChecklist risicofactoren IT-projecten
Organisatie SYSQA B.V. Pagina 1 van 5 Checklist risicofactoren IT-projecten In onderstaande checklists zijn de factoren die het slagen van een project beïnvloeden opgenomen. Projectomvang Hoe groot is
Nadere informatieTestplan IpMEDT3 project
Testplan IpMEDT3 project Versie: 1.0 Groepsbegeleider: Bob Zadok Blok Groepsleden: Luuk Gortzak (s1062708) Jens Brokaar (s1066589) Ellis Stroet (s1066586)
Nadere informatieSmartTestAssistant. Het slimme testhulpmiddel. door Frank Stolker
SmartTestAssistant Het slimme testhulpmiddel door Frank Stolker Inhoud Waarom wéér een ander tool? Omdat dit is wat we willen Wat is SmartTestAssistant dan? Hoe zit het in elkaar? Hoe werkt het? Schematische
Nadere informatie14/11/2010. Een duurzame testaanpak voor een veranderd informatiesysteem. Agenda. Wie is Albert?
Een duurzame testaanpak voor een veranderd informatiesysteem Albert Mohan & Han Toan Lim Agenda Introductie Koffiepauze Afronding testproject Afsluiting No. 2 Wie is Albert? Albert Mohan Testmanager, Testadviseur
Nadere informatieSjabloon testplan op basis van SYSQA -teststrategieaanpak. <<Organisatie>>
Sjabloon testplan op basis van SYSQA -teststrategieaanpak SYSQA B.V. Almere Datum : Status : Opgesteld door : Organisatie Sjabloon detailtestplan op basis
Nadere informatieData Warehouse. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V.
Data Warehouse Een introductie Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V. Organisatie SYSQA B.V. Pagina 2 van 9 Inhoudsopgave 1 INLEIDING... 3 1.1 ALGEMEEN... 3 1.2 VERSIEBEHEER... 3 2 DOEL VAN
Nadere informatieISTQB Foundation level. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van: SYSQA B.V.
ISTQB Foundation level Een introductie Algemene informatie voor medewerkers van: SYSQA B.V. Organisatie SYSQA B.V. Pagina 2 van 10 Inhoudsopgave 1 INLEIDING... 3 1.1 ALGEMEEN... 3 1.2 VERSIEBEHEER... 3
Nadere informatieEen duivelse samenwerking (Projectmanagement vs. Testmanagement) Albrie Beemer & Erik Bits 18 april 2012
Een duivelse samenwerking (Projectmanagement vs. Testmanagement) Albrie Beemer & Erik Bits 18 april 2012 Het duivelsvierkant Agenda Introductie 19.00u 19.10u Klassiek Projectmanagement: Prince 2 Testmanagement:
Nadere informatieOrganisatie SYSQA B.V. Pagina 1 van 6 Titel Overzicht Versie 1.0 Onderwerp Overzicht blackbox testtechnieken Datum 15 februari 1996
Organisatie SYSQA B.V. Pagina 1 van 6 Black-Box Test Technieken Er zijn een aantal test specificatie technieken, verder testtechnieken genoemd, die bruikbaar zijn binnen het black-box acceptatietesten.
Nadere informatieProcesvisie op Maat. Op basis van het Master Test Plan wordt een gedetailleerd testplan voor elke fase opgesteld.
1. 1.1. Inleiding Doel In de discipline vindt de validatie van datgene wat binnen het project is gerealiseerd plaats. Dit bestrijkt het gebied van unittest tot en met acceptatie door gebruikers en beheerorganisatie.
Nadere informatieISACA round-table 7 december 2009 Rik Marselis
ISACA round-table 7 december 2009 Rik Marselis Senior Testconsultant bij Sogeti Penningmeester van BNTQB, de member board voor België en Nederland van de International Software Testing Qualifications Board
Nadere informatieMartin van Leeuwen Happy Testing
Titel, samenvatting en biografie Samenvatting: Deze presentatie beschrijft een aantal test maatregelen die in een RUP nieuwbouw project zijn genomen, om ervoor te zorgen dat het testen aan het eind van
Nadere informatieProject methodiek. Auxilium BV Oude Delft 48 2611 CD Delft. T: 015-261 23 16 F: 015-213 34 83 E: info@auxilium.nl
Project methodiek Auxilium BV Oude Delft 48 2611 CD Delft T: 015-261 23 16 F: 015-213 34 83 E: info@auxilium.nl Inhoud 1 PROJECTMETHODIEK... 3 1.1 TIME-BOXING... 3 1.2 USER-STORIES EN STORY-POINTS... 3
Nadere informatieTitel, samenvatting en biografie
Titel, samenvatting en biografie \ Peter Wanders De Black Box Dialog methode Voorjaarsevent Testnet: 22 juni 2009 Samenvatting Nog nooit heb ik heb een klant horen zeggen: Enorm vervelend dat het IT project
Nadere informatieVoorbeeldexamen. Testen Foundation. Editie maart 2012
Voorbeeldexamen Testen Foundation Editie maart 2012 Copyright 2012 EXIN All rights reserved. No part of this publication may be published, reproduced, copied or stored in a data processing system or circulated
Nadere informatieTestFrame. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van: SYSQA B.V.
TestFrame Een introductie Algemene informatie voor medewerkers van: SYSQA B.V. Organisatie SYSQA B.V. Pagina 2 van 13 Inhoudsopgave 1 INLEIDING... 3 1.1 ALGEMEEN... 3 2 TESTFRAME... 4 2.1 TESTFRAME ALS
Nadere informatieAdding value to test tooling Hoe en waarom DevOps de wereld van performance testen verandert
Hoe en waarom DevOps de wereld van performance testen verandert Najaarsevenement 14 oktober 2015 Inleiding Wie zijn we Marc Koper: Specialist in performancetesten / testautomatisering HenkJaap van den
Nadere informatieSubwerkgroep Methoden. Toelichting inhoud en voortgang tot nu toe
SPIDER werkgroep Requirements Management Subwerkgroep Methoden Toelichting inhoud en voortgang tot nu toe donderdag 17 januari 2008 Frans van Veen Bert Dubbelman Robert van Lieshout Erwin Bolwidt Jan-Willem
Nadere informatieUnified Process. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V.
Unified Process Een introductie Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V. Organisatie SYSQA B.V. Pagina 2 van 10 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Unified Process... 4 3. Fasering... 5 3.1.
Nadere informatieWoordenlijst bij TMap
Woordenlijst bij TMap Acceptatietest De door de toekomstige gebruiker(s) en beheerder(s) in een zoveel mogelijk als-ware-het-productie omgeving uitgevoerde test, die moet aantonen dat het ontwikkelde systeem
Nadere informatieBijlage 3: Master testplan
Bijlage 3: Master testplan KIS Testplan Inaxion Lelystad Adres: Jol -20 Postbus : 609 Postcode Plaats 8483 ED Lelystad I www.inaxion.nl Plaats Lelystad Datum 22 maart 200 Auteur Saidou Diallo Status Finaal.0
Nadere informatieWebtesten onder schaarste
Testnet najaarsevenement 2005 B e y o n d t h e o r d i n a r y Webtesten onder schaarste Vincent Staal ORDINA NV Ringwade 1 Postbus 7101 3430 JC Nieuwegein Tel: 030 6637000 Fax: 030 6637099 www.ordina.nl
Nadere informatieTESTEN IN DE LOGISTIEKE E-COMMERCEKETEN
TESTEN IN DE LOGISTIEKE E-COMMERCEKETEN Productinformatie Testen in de logistieke e-commerceketen Inhoudsopgave 1 Waarom testen in de logistieke e-commerceketen?... 4 1.1 Verschillende klantperspectieven...
Nadere informatieVrijgaveadvies. Project <naam project>
Vrijgaveadvies Project SYSQA B.V. Almere Datum : 08-02-2013 Status : Versie : Opgesteld door : Organisatie Project Pagina 2 van 16 Inhoudsopgave 1 Management samenvatting...
Nadere informatieKwaliteitsbewaking en testen in ICT beheerorganisaties
DKTP Informatie Technologie Veembroederhof 1 1019 HD Amsterdam Telefoon 020 427 52 21 Kwaliteitsbewaking en testen in ICT beheerorganisaties Voor de meeste projectgroepen die software ontwikkelen vormt
Nadere informatieSjabloon testplan o.b.v. situationeel testen. <<Organisatie>>
Sjabloon testplan o.b.v. situationeel testen SYSQA B.V. Almere Datum : Status : Opgesteld door : Organisatie SYSQA B.V. Pagina 2 van 11 Over dit sjabloon Dit
Nadere informatieWorkshop verkrijgen requirements. Draaiboek requirementsontwikkeling sessie. SYSQA B.V. Almere
Workshop verkrijgen requirements Draaiboek requirementsontwikkeling SYSQA B.V. Almere Organisatie SYSQA B.V. Pagina 2 van 6 Titel Workshop verkrijgen requirements Versie 1.1 Onderwerp Datum 16-03-2011
Nadere informatieKwaliteit van testen. Onbeheersbaar of ongecontroleerd? thema
thema Kwaliteit van testen Onbeheersbaar of ongecontroleerd? Testtrajecten hebben de naam moeilijk planbaar en beheersbaar te zijn. Vraag aan tien willekeurige testmanagers naar de oorzaken die hieraan
Nadere informatieTe hoog gemikte silver bullets missen doel Te hoog gemikte silver bullets missen doel
Te hoog gemikte silver bullets missen doel TestNet Voorjaarsevenement 2013 13-05-2013 Tom Heintzberger Praegus Ltd. Te hoog gemikte silver bullets missen doel 1-4-2013 1 Agile & testen? Want Geen geautomatiseerde
Nadere informatieWhitepaper. Exploratory Testing. Waarom doen we dat niet altijd? door Dennis Joele
Whitepaper Exploratory Testing Waarom doen we dat niet altijd? door Dennis Joele Dennis Joele is werkzaam als test designer bij TriOpSys en heeft als zodanig voor de Dienst der Hydrografie van de Koninklijke
Nadere informatieTESTEN % ITIL & ASL & BISL WAT HEEFT EEN TESTER AAN ITIL? EEN PRAKTISCH HULPMIDDEL OF BUREAUCRATISCHE BALLAST?
TESTEN % ITIL & ASL & BISL WAT HEEFT EEN TESTER AAN ITIL? EEN PRAKTISCH HULPMIDDEL OF BUREAUCRATISCHE BALLAST? ITIL INFORMATION TECHNOLOGY INFRASTRUCTURE LIBRARY OPGEKOMEN IN DE JAREN 1980 ITIL V2 IN 2001
Nadere informatieEibert Dijkgraaf Kijk verder dan je test neus lang is: Life Cycle Testing Scan Voorjaarsevent Testnet: 30 juni 2008
Titel, samenvatting en biografie Eibert Dijkgraaf Kijk verder dan je test neus lang is: Life Cycle Testing Scan Voorjaarsevent Testnet: 30 juni 2008 Samenvatting: Eibert Dijkgraaf (testconsultant Test
Nadere informatieSmartTestAssistant. Het slimme testhulpmiddel. door Frank Stolker
SmartTestAssistant Het slimme testhulpmiddel door Frank Stolker Inhoud Waarom wéér een ander tool? Omdat dit is wat we willen Wat is SmartTestAssistant dan? Hoe zit het in elkaar? Hoe werkt het? Schematische
Nadere informatieRiskpoker - Confirmation - Planningpoker. Opfrissing TMap NEXT in scrum en toelichting op de opdracht Leo van der Aalst - Jos Punter - Hans Lantink
Riskpoker - Confirmation - Planningpoker 10-7-2013 Opfrissing TMap NEXT in scrum en toelichting op de opdracht Leo van der Aalst - Jos Punter - Hans Lantink 1 Presentatie (sprint) backlog items 1 2 3 4
Nadere informatieAuteur Kenmerk Versie 1.0 Datum Bestandnaam Status Definitief. NK Software Testen 2017
Auteur Versie 1.0 Datum 01-05-2017 Bestandnaam Definitief NK Software Testen 2017 Inhoudsopgave 1 Distributie lijst 3 2 Management samenvatting 4 2.1 Opdracht 4 2.2 Scope van de opdracht 4 2.3 tabel 5
Nadere informatieWij testen..maar....wat test jij?
Wij testen..maar....wat test jij? Wij testen maar wat test jij? Harm Pul, Busineslinemanager Functioneel Beheer TMAP dag 2015, 29 september 2015 Bussum 2 Herkent u dit? De gebruikers testen dit straks
Nadere informatieTest Process Improvement Benchmark. SPIder Conferentie 23 september Wim van Uden
Test Process Improvement Benchmark SPIder Conferentie 23 september Wim van Uden Agenda Korte inleiding TPI -model TPI benchmark overall Vergelijking branches DO s& DON Ts Test Process Improvement Optimaliseren
Nadere informatieNajaarsspecial Oktober 2013
Najaarsspecial Oktober 2013 Pagina 12 TESTEN IS GEEN KUNSTJE ; ADAPTIVITEIT MAAKT VAN TESTEN IN JOUW CONTEXT EEN KUNDE! Door Leo van der Aalst en Rik Marselis leo.vander.aalst@sogeti.nl rik.marselis@sogeti.nl
Nadere informatieProcesvalidatie voor een veiliger ketentest
Procesvalidatie voor een veiliger ketentest Johan Vink TestNet Voorjaarsevenement 2010 Agenda Inleiding Typering project & testaanpak Werkwijze business proces Probleem De opdracht voor het testteam Probleemanalyse
Nadere informatieAandachtspunten inzet testtool. Een aanpak. Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V.
Aandachtspunten inzet testtool Een aanpak Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V. Organisatie SYSQA BV Pagina 2 van 12 INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING...3 1.1 DOEL EN AFBAKENING...3 1.2 CAPTURE
Nadere informatieOfferte / Gemeente Breda / Versie 2.0
Gemeente Breda t.a.v. mevrouw J de Bruijn Postbus 90156 4800 RH BREDA Breda, 9 juli 2007 Betreft : Referentie: Offerte ontwerpfase websites GemeenteBreda002 Geachte mevrouw De Bruijn, Met plezier sturen
Nadere informatieSjabloon testspecificatie. <<Organisatie>>
Sjabloon testspecificatie SYSQA B.V. Almere : Status : Opgesteld door : Organisatie Pagina 2 van 5 Inhoudsopgave Inleiding...3 1 Analyse functiebeschrijving...4
Nadere informatieChecklist basisontwerp SDM II
Organisatie SYSQA B.V. Pagina 1 van 5 Checklist basisontwerp SDM II Documentatie. Zijn de uitgangspunten voor het basisontwerp Is een plan van aanpak Zijn er wijzigingen op het Software Quality Assurance
Nadere informatiePragmatischer en flexibeler testen, mét zekerheid
Pragmatischer en flexibeler testen, mét zekerheid Situationeel testen It s all in the mix Colofon Titel Pragmatischer en flexibeler testen, mét zekerheid! Versie 1.0 oktober 2013 Uitgebracht door SYSQA
Nadere informatieBDD/Gherkin. Een introductie
BDD/Gherkin Een introductie Organisatie SYSQA B.V. Pagina 2 van 10 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. BDD... 4 3. Gherkin... 5 4. BDD-Tools... 6 5. Voordelen... 7 6. Benodigde kennis en vaardigheden...
Nadere informatieAgenda. Introductie Aan het werk Conclusie / restrospective
Agenda Introductie 13.45 14.30 Aan het werk 14.30 16.30 Conclusie / restrospective 16.30 17.00 Introductie High performance Testing Voorstellen Waar ben je echt goed in (3 minuten) Teams vormen op basis
Nadere informatieSensemaking en technologische waarde bij GUItestautomatiseringstools
Sensemaking en technologische waarde bij GUItestautomatiseringstools Onderzoek naar de technologische waarde en sensemaking ten aanzien van een GUI testautomatiseringstool Datum: 23 november 2017 Opleiding:
Nadere informatiePortal Planning Process
BROCHURE Portal Planning Process SAMENWERKEN AAN EEN WAARDEVOL PORTAAL BROCHURE PORTAL PLANNING PROCESS 2 Axians PORTAL PLANNING PROCESS BROCHURE Inhoud Introductie 4 3 Portal Planning Process 5 4 Uitdagingen
Nadere informatieXP Extreme Programming. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V.
XP Extreme Programming Een introductie Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V. Organisatie SYSQA B.V. Pagina 2 van 10 Inhoudsopgave 1. INLEIDING...3 2. EXTREME PROGRAMMING...4 3. FASERING...5
Nadere informatieBetere dienstverlening financiële organisaties met continuous delivery Flexibeler, efficiënter en in kort tijdsbestek software ontwikkelen
Betere dienstverlening financiële organisaties met continuous delivery Flexibeler, efficiënter en in kort tijdsbestek software ontwikkelen Sinds de kredietcrisis en door opkomende technologieën staan banken
Nadere informatieScrum. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V.
Scrum Een introductie Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V. Organisatie SYSQA B.V. Pagina 2 van 10 Inhoudsopgave 1 INLEIDING... 3 2 SCRUM... 4 3 FASERING... 5 4 KENMERKEN... 6 4.1 DE SCRUM-MEETING...
Nadere informatieVerschillen in QA aanpak tussen ERP projecten en niet-erp projecten
Verschillen in QA aanpak tussen ERP projecten en niet-erp projecten SYSQA B.V. Almere Datum : 06 mei 2013 Status : definitief Versie : 2.0 Opgesteld door : Organisatie SYSQA B.V. Pagina 2 van 5 Overzicht
Nadere informatieTest Automatisering? Mislukken Slagen gegarandeerd! Ruud Teunissen - Polteq Test Services BV
Test Automatisering? Mislukken Slagen gegarandeerd! Ruud Teunissen - Polteq Test Services BV Mislukken Slagen gegarandeerd 2 Mislukken Slagen gegarandeerd Management verwacht onmiddellijk R.O.I. Doel:
Nadere informatievoorbeeldexamen I-Tracks Project Participation Foundation (PPF) voorbeeldexamen PPF uitgave oktober 2007
voorbeeldexamen Project Participation Foundation (PPF) I-Tracks Project Participation Foundation (PPF) voorbeeldexamen PPF uitgave oktober 2007 Inhoud inleiding 2 voorbeeldexamen 3 antwoordindicatie 12
Nadere informatieScrum. Een introductie
Organisatie SYSQA B.V. Pagina 1 van 10 Scrum Een introductie Almere 1999 Proud of it Pagina 1 van 10 Organisatie SYSQA B.V. Pagina 2 van 10 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 2 Scrum... 4 3 Scrum rollen...
Nadere informatieTool Ambitie Resultaat
Tool Ambitie Resultaat Testautomatisering door eindgebruikers en regressietesten in de keten Praktijkvoorbeelden van Tosca Ferrie Wolff - Practice lead Tosca - Implementation Partner Tricentis ferrie.wolff@sogeti.com
Nadere informatie14-9-2015. Je kunt de presentatie na afloop van elke les downloaden. Ga naar : www.gelsing.info Kies voor de map Systeemontwikkeling
Les 1 Docent: Marcel Gelsing Je kunt de presentatie na afloop van elke les downloaden. Ga naar : www.gelsing.info Kies voor de map Systeemontwikkeling Je kunt hier (optioneel) ook een gratis tool downloaden
Nadere informatieWelkom. Great SAP Test Experience. 23 maart 2015
Welkom Great SAP Test Experience 23 maart 2015 Sogeti PowerPoint Referentie 2014 2 5 5 Sogeti PowerPoint Referentie 2014 3 Sogeti PowerPoint Referentie 2014 4 Sogeti PowerPoint Referentie 2014 5 En toch
Nadere informatie8-12-2015. Hoe test je een pen? Je kunt de presentatie na afloop van elke les downloaden. Ga naar : www.gelsing.info Kies voor de map Acceptatietesten
Les 1 Docent: Marcel Gelsing Je kunt de presentatie na afloop van elke les downloaden. Ga naar : www.gelsing.info Kies voor de map Acceptatietesten Hoe test je een pen? 1 Bekijk eerst het filmpje over
Nadere informatieTesten en QA bij pakketimplementaties
Testen en QA bij pakketimplementaties Eric Begeer Sogeti Nederland B.V. Testnet 5 november 2003 Agenda Waarom maken organisaties gebruik van pakketten? Welke risico s lopen ze hierbij? Welke maatregelen
Nadere informatieSamenvatting TMap Next Voor resultaatgericht testen
SAMENVATTING Samenvatting TMap Next Voor resultaatgericht testen Versie 1.0 ML september & oktober 2010 Inhoudsopgave ALGEMEEN... 4 1. INLEIDING... 4 2. KADER EN BELANG VAN TESTEN... 5 2.1. PLAATS VAN
Nadere informatieTesten = Monitoren. Hoe de werkzaamheden van de boodschapper van de koning gaan veranderen. Datum: 30 April 2015
Testen = Monitoren Hoe de werkzaamheden van de boodschapper van de koning gaan veranderen. Spreker: Ide Koops Datum: 30 April 2015 1 2 Agenda Testrapportages in het verleden Impact nieuwe ontwikkelingen
Nadere informatieEXIN Projectmanagement Foundation
EXIN Projectmanagement Foundation Voorbeeldexamen Editie 201608 Copyright 2016 EXIN PRINCE2 is a registered trade mark of AXELOS Limited. All rights reserved. No part of this publication may be published,
Nadere informatieTestrapport NK Softwaretesten. Team: Testwerk1
Testrapport NK Softwaretesten Team: Testwerk1 Versie: 1.0 Definitief Auteur: Richard Braun, Peter Huisman, Marc Kuper, John van der Molen Datum: 1 mei 2017 Inhoudsopgave 1. Inleiding en toelichting...
Nadere informatieRisk And Requirement Based Testing bij Acerta
Risk And Requirement Based Testing bij Acerta Bart.Dooms@acerta.be Testverantwoordelijke Acerta November 2005 RRBT bij Acerta AGENDA Acerta? Risk en Requirements Based Testing (RRBT)? Hoe? Risicoanalyse
Nadere informatieInhoudsopgave 1. Opdrachtformulering Beschouwingsgebied Binnen de opdracht Buiten de opdracht
Test rapport Dit document beschrijft de testopdracht voor het Nederlands Kampioenschap software testen 2017. De website Fructasys (Software Under Test SUT) is een totaal backoffice pakket waarmee je bestellingen
Nadere informatieTestrapport Fructasys
Testrapport Fructasys Asjemenou Watvindiknou Naam Patrick Vos Ide Koops Mark van Kessel Ronald Keuning Jan Bertijn Functie Product owner Tester Tester Tester Tester 1 Advies: Aangezien de ontwikkeling
Nadere informatieTest rapportage Waarom eigenlijk?
Testrapportage Boodschappers van de koning? Test rapportage Waarom eigenlijk? TestNet voorjaarsevenement 2015 Jurian van de Laar Jurian van de Laar @JurianvdL 30 april 2015 @JurianvdL Jurian van de Laar
Nadere informatieDe tester als bruggenbouwer
De tester als bruggenbouwer Tim Koomen Testnet voorjaarsevenement 9 juni 2004 Agenda Bruggen Enkele bruggen toegelicht De bruggenbouwer Trends Sogeti Nederland B.V. Pagina 1 Bruggen Systeem Beheer Stuur
Nadere informatieBetreft: Verzoek tot Offerte AmersfoortBreed Cultuureducatie / Website Scholen in de Kunst Datum: 10 oktober 2011
Betreft: Verzoek tot Offerte AmersfoortBreed Cultuureducatie / Website Scholen in de Kunst Datum: 10 oktober 2011 Geachte heer, mevrouw, Gemeente Amersfoort is in 2010 gestart met het project AmersfoortBreed.
Nadere informatieC.A.S.T. Make it as simple as possible, but not simpler. Make IT as simple as possible, but not simpler. Complexiteit. Einstein maakte het simpel
Geautomatiseerd Testen Complexiteit Valori Meeting of Minds, 28 juni 2011 1 2 Einstein maakte het simpel Make it as simple as possible, but not simpler (Einstein) 3 4 Waar staat dit voor? Make IT as simple
Nadere informatieInhoud. 1. Agile werken. 2. Het belang van Agile werken. 3. Basisprincipes van Agile werken. 4. De meest gebruikte Agile methode: Scrum
Inhoud 1. Agile werken 2. Het belang van Agile werken 3. Basisprincipes van Agile werken 4. De meest gebruikte Agile methode: Scrum 5. Drie rollen binnen een Scrum squad De wereld waarin je leeft verandert
Nadere informatieRUP Rational Unified Process. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V.
RUP Rational Unified Process Een introductie Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V. Organisatie SYSQA B.V. Pagina 2 van 14 Inhoudsopgave 1 INLEIDING... 3 1.1 ALGEMEEN... 3 1.2 VERSIEBEHEER...
Nadere informatieTMapNext. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van: SYSQA B.V.
TMapNext Een introductie Algemene informatie voor medewerkers van: SYSQA B.V. Organisatie SYSQA B.V. Pagina 2 van 15 Inhoudsopgave 1 INLEIDING... 3 1.1 ALGEMEEN... 3 1.2 VERSIEBEHEER...FOUT! BLADWIJZER
Nadere informatieSmartTestAssistant. Het slimme testhulpmiddel. door Frank Stolker
SmartTestAssistant Het slimme testhulpmiddel door Frank Stolker Inhoud Wat is SmartTestAssistant? Achtergrond Opzet Werking Schematisch overzicht Onderscheidend vermogen Status en vervolgstappen Wat is
Nadere informatieGrenzeloos vertrouwen in een tool!?
Grenzeloos vertrouwen in een tool!? TestNet voorjaarsevenement Maandag 30 juni 2008 Rick de Jong Agenda Korte introductie Kritische kijk op het gebruik van tools Intake en selectie van tools Het omarmen
Nadere informatieVAN USE CASE NAAR TEST CASE ORDINA SMART COMPETENCE CENTER
VAN USE CASE NAAR TEST CASE ORDINA SMART COMPETENCE CENTER Sander Hoogendoorn Versie 1.0 15 april 2002 Documentbeheer Versie Datum Auteur Omschrijving 0.1 15 April 2002 Sander Hoogendoorn 0.2 15 april
Nadere informatieAgile in Projecten minimalisme of strak pak? Richard Weber PMP
Agile in Projecten minimalisme of strak pak? Richard Weber PMP De Spreker Richard Weber Directeur & oprichter Adviseur & coach Projectmanagement Profile Dynamics ICT & Bedrijfskundige achtergrond Trainer
Nadere informatieWhitepaper Test Management Business case voor geautomatiseerd testen
Whitepaper Test Management Business case voor geautomatiseerd testen Waarom we informatiesystemen testen behoeft geen uitleg: Testen is nodig om inzicht te geven in de kwaliteit. Het voorkomen van risico
Nadere informatievoorbeeldexamen TMap TMap NEXT Foundation editie juli 2009 inhoud 2 inleiding 3 voorbeeldexamen 15 antwoordindicatie 33 evaluatie TMPF_2.
voorbeeldexamen TMPF_2.0 TMap TMap NEXT Foundation editie juli 2009 inhoud 2 inleiding 3 voorbeeldexamen 15 antwoordindicatie 33 evaluatie EXIN Hét exameninstituut voor ICT ers Janssoenborch, Hoog Catharijne
Nadere informatieTesten+ Testaanpak Sogeti testteam bij de Friesland Bank. Versie: 13 februari 2012 André Louwes / Arjan van der Haar
Testen+ Testaanpak Sogeti testteam bij de Friesland Bank Versie: 13 februari 2012 André Louwes / Arjan van der Haar Testen+ Voorstellen André Louwes Senior Testmanager (Sogeti) Manager testline (Friesland
Nadere informatieGoed functioneel beheer noodzaak voor effectievere SPI
getronicspinkroccade.nl Goed functioneel beheer noodzaak voor effectievere SPI Machteld Meijer Zeist, 3 oktober 2006 Inhoud Domeinen en modellen Functioneel beheer en BiSL Rol van BiSL in SPI 1 Goed functioneel
Nadere informatie