Algemene en artikelsgewijze toelichting

Transcriptie

1 Algemene en artikelsgewijze toelichting Algemeen Deze verordening regelt de ondersteuning die de gemeente biedt bij de arbeidsinschakeling van werkzoekenden die horen tot de doelgroep. De opdracht om die ondersteuning te bieden is geregeld in artikel 7 van de WWB. Het voorschrift om een verordening vast te stellen waarin deze ondersteuning nader vorm wordt gegeven volgt uit artikel 8 WWB. Artikelsgewijs Artikel 1 Artikel 2 Artikel 3 Artikel 4 Artikel 5 Definities In dit artikel worden definities gegeven van begrippen die meer dan eens in de verordening voorkomen, en waarvan geen definitie in de WWB is gegeven. Bij deze onderwerpen is het van belang dat er telkens hetzelfde onder wordt verstaan. Taak gemeente De WWB geeft aan het College de verantwoordelijkheid om ondersteuning te bieden bij arbeidsinschakeling. Hoewel belanghebbenden aanspraak kunnen maken op ondersteuning, is er geen afdwingbaar recht op ondersteuning op de manier zoals de belanghebbende dat het liefst zou zien. Het is aan het College om te zorgen voor een voldoende aanbod van reïntegratie-instrumenten, waardoor individueel maatwerk zoveel mogelijk geboden kan worden. Het College acht inspraak van de klant wezenlijk voor het welslagen van een reïntegratietraject. Het College streeft naar duurzame arbeid, in die zin dat de belanghebbende tenminste 6 maanden een reguliere baan vervult (en in die periode geen enkele uitkering ontvangt). Reïntegratiebeleid Het College stelt jaarlijks als onderdeel van het Beleidsplan Sociale Zaken, een reïntegratiebeleidsplan op, waarin de doelstellingen, de doelgroep of doelgroepen en het beschikbare budget worden aangegeven. Het College legt dit beleidsplan ter vaststelling voor aan de gemeenteraad. Eigen verantwoordelijkheid De WWB legt de eerste verantwoordelijkheid voor de arbeidsinschakeling en het verkrijgen van algemeen geaccepteerde arbeid neer bij de uitkeringsgerechtigde. Het College sluit met haar ondersteuningsbeleid aan bij deze eigen verantwoordelijkheid van de belanghebbende, zodoende dat hij 1 die verantwoordelijkheid ook kan waarmaken. Rechten, plichten en individueel maatwerk De uitkeringsgerechtigde is verplicht naar vermogen algemeen geaccepteerde arbeid te verkrijgen en deze te aanvaarden. De belanghebbende kan om dit te bereiken aanspraak maken op ondersteuning vanuit de gemeente. De belanghebbende wordt niet als object, maar als individu gezien. De klant kan daarbij rekenen op individueel maatwerk en heeft het recht op inspraak op het ontwerp van het in te zetten reïntegratietraject. De klant en de casemanager van Sociale zaken bepalen tevens samen welk reïntegratiebedrijf het beste bij de klant past. Daarbij wordt gestreefd naar één vaste contactpersoon voor de 1 In deze toelichting staat voor de leesbaarheid hij als de belanghebbende wordt bedoeld, men leze hij/zij.

2 klant bij zowel Sociale Zaken als bij het reïntegratiebedrijf. Indien de klant en de casemanager het niet eens zijn over de passendheid van het individueel maatwerk, staat voor de klant de gebruikelijke bezwaar- en beroepsprocedure open. Met het ondertekenen van het trajectplan verplichten de klant en het College zich tot het nakomen van de vastgelegde afspraken. Voor diegenen zonder uitkering zijn er ook rechten en plichten aan het reïntegratietraject gekoppeld. Verder mag de belanghebbende natuurlijk zaken van de gemeente verwachten die vallen onder behoorlijk bestuur en/of zijn neergelegd in de Algemene Wet bestuursrecht, zoals een goede informatievoorziening, een zorgvuldige omgang met persoonsgegevens, een goede klachtenregeling en dat alle belangrijke besluiten worden vastgelegd in een beschikking waartegen bezwaar en beroep mogelijk is. Artikel 6 Artikel 7 Ontheffing van arbeidsverplichtingen Met de komst van de WWB wordt er alleen in individuele gevallen, tijdelijk ontheffing van arbeidsplicht verleend. Een speciale groep vormen de éénoudergezinnen met kinderen tot 12 jaar, bij hen zal nadrukkelijk naar zorgtaken gekeken worden. Zonder uitputtend te willen zijn, kan een aantal andere speciale groepen worden benoemd, zoals mensen met bepaalde zwaarwegende zorgtaken, uitkeringsgerechtigden in de leeftijd van 57,5 jaar en ouder, mensen met medische en/of psychosociale belemmeringen etc. Uitgangspunt bij de verlening van een tijdelijk ontheffing van arbeidsplicht is dat de mogelijkheden tot arbeidsinschakeling in plaats van de beperkingen centraal staan, zonder de belemmeringen uit het oog te verliezen. Na maximaal één jaar of een door het College per individu te bepalen langere periode zal de tijdelijke ontheffing opnieuw beoordeeld en eventueel verlengd worden. Reïntegratietraject Van de belanghebbende wordt verwacht dat hij eerst zelf naar vermogen tracht arbeid te verwerven. De gemeentelijke ondersteuning is erop gericht deze eigen verantwoordelijkheid waar te maken en de belanghebbende te helpen bij zijn inzet om arbeid te verwerven en uit de uitkering te geraken. Werk boven inkomen staat daarbij centraal. Om dit beleid kracht bij te zetten zal direct na de melding van de belanghebbende voor een uitkering met de betrokkene gesproken worden over reïntegratie en (eventueel) al een traject worden gestart parallel aan de periode waarin de uitkeringaanvraag wordt afgehandeld en het recht definitief wordt vastgesteld. Vanzelfsprekend zonder dat dit de ingangsdatum van het recht op uitkering beïnvloedt. Als de belanghebbende het College om ondersteuning vraagt en deze ook wordt verleend, vraagt het College van de belanghebbende inzet om het traject richting werk effectief te laten zijn. Het College heeft hiertoe een palet aan reïntegratie-instrumenten beschikbaar. De inhoud van reïntegratietraject wordt in samenspraak met de belanghebbende vormgegeven. Het reïntegratieplan heeft de vorm van een overeenkomst tussen gemeente en belanghebbende, waarin naast de inhoud van het traject ook de spelregels, rechten en plichten zijn vastgelegd. Reïntegratie-instrumenten worden alleen ingezet als zonder die middelen het vinden van algemeen geaccepteerde arbeid niet mogelijk is of aanzienlijk minder snel verloopt. Bovendien worden de instrumenten alleen ingezet als aan de hand van onderzoek is gebleken dat door de inzet van die instrumenten het vinden van algemeen geaccepteerde arbeid binnen afzienbare tijd mogelijk wordt. Reïntegratie moet bovendien de 2

3 kortste weg naar arbeid zijn. Daarmee wordt niet alleen de tijd tussen de inzet van het instrument en de werkaanvaarding bedoeld, maar ook de inspanningen die het kost om dat doel te bereiken. De inspanningen zijn gericht op duurzame uitstroom, waaronder wordt verstaan het vervullen van een reguliere baan voor tenminste 6 maanden (waarbij uitkeringsgerechtigde geen enkele uitkering meer ontvangt). Artikel 8 Artikel 10 Werkervaringscomponent binnen een traject In het kader van het individuele maatwerk kan het College een werkervaringscomponent binnen het reïntegratietraject aanbieden aan de uitkeringsgerechtigde. Deelname aan de werkervaringscomponent binnen het reïntegratietraject zorgt voor behoud dan wel opdoen van arbeidsritme en daarmee voor vergroting van de arbeidsinschakelingskansen. De werkervaringscomponent dient een aantoonbare meerwaarde in het reïntegratietraject te bieden en moet zoveel mogelijk aansluiten bij de wensen en mogelijkheden van de belanghebbende (individueel maatwerk). De werkcomponent heeft een maximale duur van 6 maanden. Het laatste lid geeft aan dat er het inzetten van een werkervaringscomponent geen verdringing mag plaatsvinden en dat de concurrentieverhoudingen niet significant nadelig mogen worden beïnvloed. Daarbij kan bijvoorbeeld gekeken worden of de werkervaringcomponent die verricht gaat worden niet volledig productief is en/of dat er recent geen ontslagen hebben plaatsgevonden. Scholingscomponent binnen een traject Scholing is bij uitstek een maatwerkinstrument, waarbij het moeilijk is om vooraf algemene richtlijnen aan te geven die in een verordening kunnen worden opgenomen. Het afmaken van een cursus, opleiding of taaltraject (inburgering) is op zich geen reden om algemeen geaccepteerde arbeid te weigeren als dit zich voordoet. Er zal een afweging gemaakt moeten worden tussen het belang van de opleiding en de baan (individueel maatwerk). Het behalen van startkwalificaties en het voltooien van inburgeringcursussen is belangrijk. Waar mogelijk zal gekeken worden of het aanvaarden van een baan samen kan gaan met het afmaken hiervan. Artikel 11/12 Opstapbanen en loonkostensubsidie aan de werkgever De opstapbaan is de opvolger van de verschillende vormen van gesubsidieerde arbeid. De opstapbaan is bedoeld om de uitkeringsgerechtigde en de jongere tot 27 jaar zonder een uitkering, die zonder aanvullende maatregelen niet direct de stap naar een reguliere baan kan maken, toch die stap te laten maken. Zij is alleen bedoeld voor mensen waarvan redelijkerwijs kan worden verwacht dat ze met ondersteuning op middellange termijn naar regulier werk kunnen uitstromen. Middellange termijn houdt in 24 maanden. De opstapbaan is per belanghebbende op maat gesneden en kan worden vooraf gegaan door een werkstage, waarin de werkgever en werknemer wederzijds kunnen bekijken of het bevalt. De werkstage geschiedt met behoud van uitkering. De opstapbaan kent de vorm van een CAO conforme arbeidsovereenkomst bij een (private) werkgever. Het College draagt voor de duur van de opstapbaan partieel en aflopend bij aan de loonkosten voor de werkgever door middel van een loonkostensubsidie. De hoogte van deze loonkostensubsidie is afhankelijk van de mogelijkheden van de werknemer. Aan de opstapbaan is een arbeidsontwikkelingsplan van de werkgever ten behoeve van de werknemer gekoppeld. Het College draagt zorg voor de ondersteuning van de werknemer en de werkgever. Voor het in reguliere 3

4 dienst nemen van een opstapbaner of het leveren van een bijdrage aan de uitstroom naar een ongesubsidieerde dienstbetrekking kan de gemeente een eenmalige vergoeding aan de werkgever verstrekken. Het laatste lid van artikel 10 geeft aan dat het College bij plaatsing zou kijken of er geen verdringing plaatsvindt c.q. de concurrentieverhoudingen niet significant nadelig worden beïnvloed. Daarbij kan bijvoorbeeld gekeken worden of er recent geen ontslagen hebben plaatsgevonden. Artikel 12 Artikel 13 Artikel 14 Sociale activering Sociale activering als reïntegratie-instrument kan worden ingezet als uitstroom naar algemeen geaccepteerde arbeid pas op middellange of lange termijn mogelijk is. Sociaal activering in het kader van een reïntegratietraject heeft de ontwikkeling naar betaald werk als einddoel, maar indien dit niet haalbaar blijkt te zijn, kan ook sociaal zelfstandiger of actiever functioneren het doel zijn. Sociale activering wordt gestart als een traject met een duur van 12 maanden, die kan worden verlengd met nog eens 12 maanden, indien het persoonlijke einddoel nog niet is bereikt, maar er wel duidelijk een ontwikkeling in die richting is. Sociaal activering als instrument in het kader van een traject bestaat uit begeleiding (voor het individu zelf of als ondersteuning bij de opvoeding) en het ontplooien van een activiteit. Indien het traject wordt beëindigd, maar de belanghebbende de vervolgstap richting werk niet kan maken, dan wordt de begeleiding afgebouwd en gestopt, maar de ontplooide activiteit kan en mag gewoon doorlopen. Vrijwilligerswerk/ Maatschappelijke participatie Voor personen waarbij het arbeidsperspectief nihil is, zal participatie (via het verrichten van vrijwilligerswerk of een activiteit) niet de vorm hebben van sociale activering in het kader van een reïntegratietraject, maar voornamelijk of alleen bestaan uit het ontplooien van een activiteit in het kader van maatschappelijke participatie. Bij deze groep zal meer op afstand periodiek worden bekeken of er nieuwe ontwikkelingen of nieuwe reïntegratieperspectieven en/of -wensen zijn. Met de instellingen waarbij maatschappelijke activiteiten worden ontplooid, zullen eventueel werkafspraken gemaakt worden om eventuele nieuwe ontwikkelingen en voortgang te melden. De belanghebbende dient in verband met een eventuele ontheffing van de arbeidsverplichtingen wel toestemming te vragen voor het verrichten van activiteiten in het kader van maatschappelijke participatie. Het gaat daarbij niet zozeer om toestemming ten aanzien van de inhoud van de activiteit, maar om het verrichten van een activiteit op zich. Jongeren van 16 tot 27 jaar Het College werkt in haar reïntegratiebeleid met een sluitende aanpak voor jongeren van 16 tot 27 jaar, om jeugdwerkeloosheid tegen te gaan. Bij de ondersteuning van arbeidsinschakeling van jongeren in de leeftijd van 16 tot - 27 jaar zonder startkwalificatie gaat de voorkeur uit naar een gecombineerde inzet van reïntegratiemiddelen op het gebied van leren en werken. Gezien het belang van het voorkomen van jeugdwerkeloosheid biedt de gemeente ook actief ondersteuning aan jongeren in de leeftijd van 16 en de 18 jaar zonder een uitkering. Zij komen - in afwijking van de gehele groep nietuitkeringsgerechtigden en de Anw-ers - wel in aanmerking voor het instrument Opstapbaan. 4

5 Artikel 15 Artikel 16 Artikel 17 Uitkeringsgerechtigden ouder dan 57,5 jaar Dit artikel dient gelezen te worden als een nadere uitwerking van artikel 6 van de verordening. In artikel 6 is aangegeven dat met de komst van de WWB er alleen in individuele gevallen, tijdelijk ontheffingen van arbeidsverplichtingen worden verleend. Bij het verlenen van een dergelijke ontheffing wordt een afweging gemaakt tussen het belang van arbeidsinschakeling en de mogelijkheden daartoe in verband met diens leeftijd. Het College besteedt daarbij specifieke aandacht aan uitkeringsgerechtigden met de leeftijd van 57,5 jaar of ouder. Alleenstaande ouders met kinderen tot 12 jaar Ook dit artikel dient gelezen te worden als een nadere uitwerking van artikel 6 van de verordening. In artikel 6 is aangegeven dat met de komst van de WWB er alleen in individuele gevallen, tijdelijk ontheffingen worden verleend. Bij het verlenen van een dergelijke ontheffing wordt bij alleenstaande ouders een afweging gemaakt tussen het belang van arbeidsinschakeling en de mogelijkheden daartoe in verband met de zorg voor de kinderen en de beschikbaarheid van kinderopvang. De alleenstaande ouder is in de eerste plaats zelf verantwoordelijk voor het organiseren van kinderopvang. De voorziene Wet Basisvoorziening Kinderopvang (WBK, invoering waarschijnlijk per ) zal de wijze van bekostiging van kinderopvang van bijstandsgerechtigden per 2005 beschrijven. Omdat het nog een wetsontwerp betreft, is er in de verordening aangegeven dat het College nadere regels zal stellen omtrent de financiële ondersteuning van kinderopvang. Voor 2004 zijn er door diensten SOZA en C&E voorzieningen getroffen om alleenstaande ouders te faciliteren. Indien kinderopvang aantoonbaar beschikbaar is, wordt in principe trajectdeelname en eventueel arbeidsinschakeling mogelijk geacht. Bij alleenstaande ouders met kinderen onder de 5 jaar is naast kinderopvang ook de zorgwens van de ouder van belang bij het realiseren van traject- of arbeidsdeelname. Deze eventuele zorgwens zal worden gerespecteerd. Wel zal de ouder nadrukkelijk worden gestimuleerd om door kinderopvang aan een traject deel te nemen. Bij alleenstaande ouders met schoolgaande kinderen tussen de 5 en 12 jaar wordt in de regel de mogelijkheid om aan een traject deel te nemen (onder schooltijden) aanwezig geacht. Bij de ouders met kinderen in deze leeftijdsgroep wordt een afweging gemaakt tussen de beschikbaarheid van naschoolse kinderopvang en volledige arbeidsdeelname. Aan alleenstaande ouders die voor minimaal 12 uur per week deeltijdwerk verrichten en vanwege zorgtaken niet in staat zijn om voltijds te werken, wordt er een premie vanwege het verrichten van deeltijdwerk verstrekt (zie artikel 22). Niet-uitkeringsgerechtigden en Anw-ers De ondersteuning van werkzoekenden die behoren tot de groep nietuitkeringsgerechtigden en de Anw-ers geschiedt op verzoek van de betrokkene. Net als bij uitkeringsgerechtigde geldt dat deze groep belanghebbenden aanspraak kan maken op ondersteuning. Dit betekent niet dat de belanghebbende een afdwingbaar recht op ondersteuning heeft op de manier zoals hij het liefst zou zien. Echter ook bij deze groep staat individueel maatwerk voorop. De inhoud van reïntegratietraject wordt in samenspraak met de belanghebbende vormgegeven. Reïntegratie-instrumenten worden alleen ingezet als zonder die middelen het vinden van algemeen geaccepteerde 5

6 arbeid niet mogelijk is of aanzienlijk minder snel verloopt. Het College zet alleen voorzieningen in voor niet-uitkeringsgerechtigden en de Anw-ers, waarvan het bruto-inkomen en indien van toepassing het inkomen van de partner inbegrepen, niet hoger is dan 130% van bruto wettelijk minimumloon. Een andere beperking betreft het reïntegratie-instrument Opstapbaan: Die zal niet voor deze doelgroep worden ingezet. Ook verstrekt het College geen premies aan deze specifieke doelgroep. De reden daarvoor is dat de financiële middelen van de gemeente voor reïntegratie schaars zijn en niet-uitkeringsgerechtigden en Anw-ers met een inkomen daarboven geacht worden zelf middelen vrij te kunnen maken voor hun arbeidsinschakeling. Het College beperkt haar ondersteuning bij betrokkenen met een hoger inkomen tot een adviesgesprek met een casemanager. Ook het reïntegratietraject van een nugger heeft de vorm van een overeenkomst tussen gemeente en belanghebbende, waarin naast de inhoud van het traject ook de spelregels, rechten en plichten zijn vastgelegd. Het College beschikt bij deze doelgroep niet over het middel afstemming van de uitkering daar deze groep geen uitkering ontvangt. Het College houdt zich echter het recht voor over te gaan tot het invorderen van de gemaakte en nog verschuldigde kosten in kader van het reïntegratietraject, conform artikel 30 van de verordening. De niet-uitkeringsgerechtigden en Anw-ers kunnen slechts één keer in de vijf jaar aanspraak maken op ondersteuning door het College, dat wil zeggen indien bij verwijtbaar gedrag een traject voortijdig wordt gestopt, zal er geen nieuw traject worden aangeboden, zolang de betrokkene gedurende die periode als nugger of Anw-ers aan te merken blijft (en niet vanwege veranderde omstandigheden bijstandsgerechtigd zijn geworden). Artikel 18 Nieuwkomers Ook de nieuwkomer kan aanspraak maken op ondersteuning door de gemeente bij het verkrijgen van algemeen geaccepteerde arbeid. Er zal per individu worden bekeken of verdere inburgering opweegt tegen de inzet van de reïntegratie-instrumenten dan wel het aanvaarden van beschikbare betaalde arbeid. Het voltooien van de inburgeringcursus is belangrijk. Waar mogelijk zal gekeken worden of het aanvaarden van een baan samen kan gaan met het afmaken hiervan. Op dit moment is er een nieuwe Inburgeringwet (invoering waarschijnlijk per 1 januari 2006) in de maak. Het voorlopige wetsontwerp legt de verantwoordelijkheid voor het regelen van een inburgeringtraject en de bekostiging ervan bij de nieuwkomer neer. De wijze van bekostiging van de inburgering van bijstandsgerechtigden en de rol van de gemeente zal blijken uit het definitieve wetsvoorstel. Omdat het hier gaat om een wetsontwerp, is er in de verordening aangegeven dat het College nadere regels zal stellen omtrent het verstrekken van een premie voor het succesvol behalen van het staatsexamen Nederlands als tweede taal. In 2004 zal hiervoor 300,00 aan premie worden verstrekt (basisbedrag stimuleringspremie artikel 23). Artikel 19 Oudkomers Oudkomers komen op eigen verzoek in aanmerking voor ondersteuning bij het verkrijgen van algemeen geaccepteerde arbeid, indien het College daarbij het aanbieden van een voorziening gericht op arbeidsinschakeling noodzakelijk acht. Voor oudkomers met een uitkering zijn aan een reïntegratietraject dezelfde rechten en plichten verbonden als bij de trajecten voor andere uitkeringsgerechtigden. Het reïntegratietraject van een oudkomer kenmerkt 6

7 zich door een duaal karakter. Centraal staat de taalcomponent met daarnaast een werkervaringsbestandsdeel en/of een opleiding of training en/of sociale activering en/of opvoedingsondersteuning. De oudkomers zonder uitkering hebben dezelfde rechten en plichten als andere nuggers. Om inburgering te stimuleren, bijvoorbeeld van opvoeders, is evenwel de genoemde inkomensgrens voor nuggers niet van toepassing op oudkomers zonder uitkering. Voor wat betreft het vijfde lid van het artikel is voor dezelfde vorm gekozen als in artikel 18 over oudkomers. In 2004 zal voor het behalen van het staatsexamen Nederlands als tweede taal een premie van 300,00 worden verstrekt. Artikel 20 Artikel 21 Artikel 23: Nadere doelgroepen formuleren In artikel 14 tot en met 19 is een aantal specifieke doelgroepen benoemd. Ook binnen deze groepen gaat het om het individu en individueel maatwerk. Dit artikel schept de ruimt om eventueel, indien gewenst, nog andere doelgroepen te benoemen. Inkomstenvrijlating De WWB voorziet in de mogelijkheid inkomsten uit deeltijdarbeid gedurende zes maanden vrij te laten. Het College zal deze mogelijkheid toepassen en in beleidsregels nader omschrijven welke doelgroepen en in welke omstandigheden een belanghebbende in aanmerking komt voor een tijdelijke vrijlating van inkomsten. Deze vrijlating bedraagt 25% van de inkomsten uit deeltijdarbeid, met een maximum bedrag, zoals vermeld in de WWB, artikel 31 lid 2 sub 0, per maand (peildatum 1 januari 2004: 166,00). In het premiestelsel is opgenomen dat diegene die deeltijd werkt en niet meer in aanmerking komt voor de vrijlating vanwege het verstrijken van deze 6 maanden, in aanmerking kan komen voor een stimuleringspremie. Dit geldt alleen als voor diegene die om bepaalde redenen (zorgtaken, medische beperkingen), niet zijnde het aanbod van uren door de werkgever, (tijdelijk) niet in staat is om meer te werken. Het verstrekken van een onkostenvergoeding voor het verrichten van vrijwilligerswerk door de gemeente zelf is door WWB niet meer toegestaan. Het verstrekken van een premie voor het verrichten van vrijwilligerswerk door de gemeente is echter niet door de wetgever uitgesloten. Het College heeft bovendien de mogelijkheid om een onkostenvergoeding voor het verrichten van vrijwilligerswerk verstrekt vanuit de instelling waar de activiteit wordt verricht als inkomsten vrij te laten tot een in artikel 31 lid 2 sub k van de WWB genoemde maximum bedrag per jaar (peildatum 1 januari 2004: 711,00). Het is evenwel niet bedoeling dat premie voor het vervullen van vrijwilligerswerk en ontvangen van een onkostenvergoeding naast elkaar bestaan. Premie bij deeltijdarbeid De wetgever heeft iedereen die deeltijd werkt en aanvullend bijstand ontvangt, uitgesloten van het recht op de langdurigheidstoeslag. Ten aanzien van een specifieke groep deeltijdwerkers, te denken valt aan personen met medische beperkingen of de zorg voor kinderen of naasten, kan worden gesteld dat zij voor langere tijd gewoon weg niet in staat zijn om voltijds te werken. In deze situatie is er sprake van een maximale inzet qua het verrichten van werk, maar ook van langdurige bijstand, (nog) geen kans op volledige uitstroom uit de bijstand en vanwege de Rijksregels dus geen recht op de langdurigheidstoeslag. Deze regel werpt een belemmering op voor personen met een aantoonbare beperking of zorgtaak om wel te gaan werken, omdat zij 7

8 met dat werk direct of op termijn de langdurigheidstoeslag mislopen, terwijl zij wel op de bijstand aangewezen blijven. Om dit te voorkomen zal aan deze specifieke groep deeltijdwerkers een stimuleringspremie worden verstrekt ter hoogte van de langdurigheidstoeslag die op hen van toepassing zou zijn geweest als ze niet zouden werken. Het zal hierbij gaan om diegenen die deeltijd arbeid verrichten van minimaal 12 uur per week. Er ontstaat pas recht op de premie in het jaar nadat het recht op vrijlating van inkomsten voor de wettelijke duur van 6 maanden is komen te vervallen. Mochten de Rijksregels op dit punt worden gewijzigd en deze specifieke groep deeltijdwerkers wel in aanmerking kunnen komen voor de langdurigheidstoeslag, dan zal deze premievorm komen te vervallen. Artikel 24: Artikel 24: Stimuleringspremie Het College verstrekt voor belangrijke mijlpalen in het reïntegratietraject c.q. ontwikkeling van uitkeringsgerechtigde een stimuleringspremie. Een dergelijke stimuleringspremie mag maximaal één keer per kalenderjaar worden verstrekt en is voor 2004 vastgesteld op 300,00 (ongeveer gelijk aan 15% van het in de WWB genoemde maximum bedrag voor premieverstrekking). In de verordening zijn drie omstandigheden opgenomen waarin een stimuleringspremie aan de orde is (en er is ruimte gelaten om nadere omstandigheden uit te werken in beleidsregels): 1. het afronden van in het trajectplan overeengekomen opleiding door een alleenstaande ouder met kinderen jonger dan 12 jaar zonder startkwalificatie; 2. het aanvaarden van vrijwilligerswerk als onderdeel van een reïntegratietraject voor minimaal 12 uur per week; 3. het zich verder ontwikkelen binnen het vervullen van vrijwilligerswerk voor minimaal 12 uur per week, indien er geen sprake is een onkostenvergoeding voor het verrichten van vrijwilligerswerk, zoals bedoeld in artikel 21 van de verordening en er geen recht op de langdurigheidstoeslag bestaat. Met het laatste onderdeel wordt gebruik gemaakt van de beleidsruimte die de wetgever biedt op het gebied van het verstrekken van premies. De toelichting op de wet spreekt van een opwaartse ontwikkeling in de weg van de betrokkene naar betaalde arbeid. Dit is voor dit item geïnterpreteerd als dat een ieder die vrijwilligerswerk verricht en nog geen 5 jaar bijstand ontvangt, deze ontwikkeling in potentie nog doormaakt. Er zal wel per kalenderjaar een nieuwe beoordeling plaatsvinden om aan de voorwaarden van de wet te voldoen. Na 5 jaar bijstand ontstaat (volgens vaststaande regels) eventueel recht op de langdurigheidstoeslag. Vanaf dat moment wordt er geen premie meer verstrekt, omdat dan de ontwikkeling richting arbeid en het arbeidsmarktperspectief als gering wordt aangemerkt (de filosofie achter de langdurigheidstoeslag). Indien een onkostenvergoeding en stimuleringspremie samengaan, dan, zo heeft de wetgever bepaald, wordt de premie belastbaar. Om negatieve gevolgen op inkomensafhankelijke regelingen (vanwege een stijging van het belastbaar inkomen) voor de betrokkene te voorkomen, is hier samenloop uitgesloten. Uitstroompremie Aan diegene die vanuit de bijstand uitstroomt naar betaalde arbeid kan een uitstroompremie worden verstrekt. De hoogte van de uitstroompremie is afhankelijk van de uitkeringsduur. Bij een uitkeringsduur minder dan één jaar 8

9 wordt geen premie verstrekt. De redenen daarvoor zijn meerledig, waarbij langdurige armoede een belangrijke is. In het eerste jaar bijstand wordt deze nog relatief beperkt geacht. Daarnaast wordt er stevig geïnvesteerd in trajecten voor de klanten die net in de bijstand instromen. De hoogte van de uitstroompremie voor diegenen met een uitkeringsduur van meer dan 1 jaar loopt op. Bij 1 tot 3 jaar bijstand bedraagt de uitstroompremie 600,00 (circa 30% van het wettelijke maximum), bij 3 tot 5 jaar bijstand 1.000,00 (equivalent van ongeveer van het wettelijke maximum) en meer dan 5 jaar bijstand 1.400,00 (circa 70% van het wettelijke maximum). De maximale hoogte van de hoogste uitstroompremie komt overeen met 3x de langdurigheidstoeslag. De premie wordt uitbetaald indien sprake is van een uitstroom naar reguliere arbeid van minimaal 6 maanden. Dit hoeft niet perse een arbeidsovereenkomst van minimaal 6 maanden te zijn. Ook uitzendwerk gedurende tenminste 6 aaneengesloten maanden zonder beroep op bijstand is grond voor premieverstrekking. Artikel 25: Artikel 26: Artikel 27 Artikel 28 Artikel 29 Artikel 30 Samenloop van stimuleringspremie en uitstroompremie Daar het wettelijk alleen mogelijk is op per kalenderjaar één premie te verstrekken zal er in plaats van de uitstroompremie én de stimuleringspremie (wat wettelijk niet kan) een vervangende combinatiepremie ter hoogte van het totaal van beide premies worden verstrekt. Algemene bepalingen ten aanzien van premies Dit artikel schept de mogelijk om de hoogte van de in de verordening genoemde bedragen voor de premies jaarlijks aan te passen aan de algemene prijsontwikkeling. Ook het regelen van de wijze waarop de premie dient te worden aangevraagd wordt overgelaten aan het College. Kinderopvang Het College bekijkt bij het eventueel verlenen van een ontheffing van de arbeidsplicht nadrukkelijk naar de kinderopvangmogelijkheden voor alleenstaande ouders met kinderen jonger dan 12 jaar. Zie ook de toelichting op artikel 16. Het College stimuleert de opvang van kinderen, zodat de ouder een traject kan volgen om de afstand tot de arbeidsmarkt te beperken. De voorziene WBK zal aangeven welke rol de gemeente moet, kan of mag spelen op het gebied van financiële en organisatorische ondersteuning op dit terrein. Nazorg Het College hecht veel belang aan het bieden van voorzieningen gericht op nazorg aan de belanghebbende die volledig uitstroomt naar betaalde arbeid (met name indien het uitstroom betreft in de vorm van een tijdelijk dienstverband). De inzet van nazorgvoorzieningen moet ertoe bijdragen dat een tijdelijk dienstverband blijvende uitstroom zal blijken te zijn. Op dit moment is deze nazorg reeds geregeld in de contracten met de reïntegratiebedrijven. Samenwerking in de keten Bij de reïntegratie van de doelgroep spelen diverse partijen een rol. Indien nodig maakt het College samenwerkingsafspraken met het CWI, het UWV en andere partijen. Mogelijkheid tot afstemming van bijstand en terugvordering van trajectkosten 9

10 Indien het reïntegratietraject vroegtijdig wordt beëindigd dan wel indien de uitstroom naar betaalde arbeid wordt belemmerd en zulks te wijten is aan handelen of het nalaten ervan door of namens belanghebbende, dan kan dit leiden tot afstemming van het recht op uitkering (conform de maatregelenverordening) of het instellen van een vordering op belanghebbende zonder een bijstandsuitkering. Artikel 31,32 en 34: spreken voor zich Artikel 33 Inwerkingtreding De verordening treedt in werking met ingang van 1 juli Voor het onderdeel premies is sprake van een inwerkingtreding met terugwerkende kracht vanaf 1januari 2004, indien het recht is ontstaan op of na deze datum. Dat wil zeggen dat diegene die uitstroomt op 1 januari 2004 en nog immer een betaalde reguliere baan heeft op 1 juli 2004 op dat moment in aanmerking komt voor een uitstroompremie. 10