Regels voor de goede uitvoering van beton. ir. Bram Dooms

Transcriptie

1 Regels voor de goede uitvoering van beton ir. Bram Dooms 1

2 Context Normen betreffende Betonconstructies NBN EN 1990 (Eurocode) Ontwerp Grondslagen van het constructief ontwerp NBN EN 1992 (Eurocode 2) Ontwerp en berekening van betonconstructies Uitvoering NBN EN NBN B Uitvoering van betonconstructies Producten Beton NBN EN 206 NBN B Voorspanstaal en naspankits CWA ETAG 013 NBN I /002/003/008 Betonstaal NBN A à 304 PTV 301 à 304 Geprefabriceerde betonproducten NBN EN NBN B

3 Context Toepassingsgebied Van toepassing op zowel de werken ter plaatse als op constructies met prefabelementen in beton. Dekt niet de specificatie en de productie noch de conformiteit van het beton Niet van toepassing op de productie van prefabelementen 3

4 Context Inhoud van de normen NBN EN Toepassingsgebied 2. Normatieve verwijzingen 3. Termen en definities 4. Beheer van de uitvoering 5. Schoringen en bekistingen 6. Betonwapening 7. Voorspanning 8. Betonstorten 9. Plaatsing van prefabelementen 10. Geometrische toleranties Bijlage A (informatief) Richtlijnen betreffende de documentatie Bijlage B (informatief) Richtlijnen betreffende het kwaliteitsmanagement Bijlage C (informatief) Richtlijnen betreffende schoringen en bekistingen Bijlage D (informatief) Richtlijnen betreffende betonwapening Bijlage E (informatief) Richtlijnen betreffende het voorspannen Bijlage F (informatief) Richtlijnen betreffende het betonstorten Bijlage G (informatief) Richtlijnen betreffende geometrische toleranties Bijlage H (informatief) Richtlijnen betreffende de nationale bijlage Bibliografie NBN B Toepassingsgebied 2. Normatieve verwijzingen 3. Termen en definities 4. Beheer van de uitvoering 5. Schoringen en bekistingen 6. Betonwapening 7. Voorspanning 8. Betonstorten 9. Plaatsing van prefabelementen 10. Geometrische toleranties Bijlage B (informatief) Richtlijnen betreffende het kwaliteitsmanagement Bijlage E (normatief) Richtlijnen betreffende het voorspannen Bijlage F (informatief) Richtlijnen betreffende het betonstorten Bijlage G (informatief) Richtlijnen betreffende geometrische toleranties Bijlage I (normatief) Opspannen door naspanning 4

5 Context Technische Voorlichting (in voorbereiding) 1. Inleiding 2. Kwaliteitsmanagement 3. Betonspecificatie 4. Planning en rendement 5. Bekistingen 6. Betonwapening 7. Het betonstorten 8. Ontkisten 9. Nabehandeling en bescherming 10. Montage van prefabelementen 11. Toleranties 12. Controles 5

6 Beheer van de uitvoering Bekistingen Betonstorten Nabehandeling en bescherming Toleranties 6

7 Beheer van de uitvoering Documentatie Uitvoeringsspecificaties Bouwplannen, technische gegevens en voorschriften, nodig voor de uitvoering van een specifiek project 7

8 Beheer van de uitvoering Documentatie Uitvoeringsspecificaties 8

9 Beheer van de uitvoering Kwaliteitsmanagement 3 uitvoeringsklassen 1 (minst veeleisende) 2 3 te specificeren in de uitvoeringsspecificaties lijst met te controleren punten (materialen, producten en uitvoering) in functie van de klasse: type controle (zelfcontrole, interne controle, externe controle) verplichting van een controleverslag uitvoeringsdocumentatie 9

10 Beheer van de uitvoering Kwaliteitsmanagement Bv. uitvoeringsklassen 2 en 3: controleverslagen zijn verplicht uitvoeringsdocumentatie: non-conformiteiten en correctieve acties weersomstandigheden tijdens het betonstorten en de nabehandeling Keuze in functie van het draagvermogen, de duurzaamheid, esthetische eisen standaard: uitvoeringsklasse 1 elementen in voor- of nagespannen beton: uitvoeringsklasse 2 ANB 10

11 Beheer van de uitvoering Bekistingen Betonstorten Nabehandeling en bescherming Toleranties 11

12 Bekistingen Ontkistingstermijn Ontkisten wanneer het beton voldoende sterkte heeft ontwikkeld: om losrukken bij het ontkisten te voorkomen om te weerstaan aan de in dit stadium toegepaste krachten om overmatige doorbuiging te vermijden om beschadigingen aan het oppervlak, als gevolg van de weersomstandigheden, te voorkomen 12

13 Losrukken van het oppervlak bij het ontkisten 13 13

14 Bekistingen Ontkistingstermijn NBN EN (informatieve bijlage): R c = 5 MPa om losrukken bij het ontkisten te voorkomen NBN B (afwezigheid van gedetailleerde gegevens): Ontkistingstermijn bij gemiddelde temperatuur T van het beton > 20 C ANB Snelle ontwikkeling van de betonsterkte Gemiddelde ontwikkeling van de betonsterkte Trage ontwikkeling van de betonsterkte Beschouwde bekistingselementen 2 dagen 2 dagen 4 dagen 4 dagen 5 dagen 8 dagen 9 dagen 10 dagen 14 dagen Verticale bekistingen (kolommen, pijlers, wanden, zijvlakken van balken) Horizontale bekistingen met behoud van de stutten Alle stutten op voorwaarde dat de enige last het eigengewicht is van het ontkiste element 14

15 Bekistingen Ontkistingstermijn f cm2 /f cm28 * van het beton of R c2 /R c28 ** van het cement 0,5 0,3 en <0,5 0,15 en <0,3 Evolutie van de betonsterkte Snel Gemiddeld Traag ANB <0,15 Zeer traag *f cm : druksterkte volgens NBN EN **R c : druksterkte volgens NBN EN Bij gebruik van toevoegsels: trage/zeer trage sterkteontwikkeling 15

16 Bekistingen Ontkistingstermijn ANB 16

17 Bekistingen Ontkistingstermijn ANB Betontemperatuur > 5 C tijdens de eerste 72 u 17

18 Wand, CEM III/A 42,5 N, zonder vliegas, 5 C 2/0,45 = 4,4 dagen 18 18

19 Beheer van de uitvoering Bekistingen Betonstorten Nabehandeling en bescherming Toleranties 19

20 Betonstorten Plaatsing Vóór het storten en na toevoeging van eventuele hulpstoffen, hermengen gedurende niet minder dan 5 min of 1 min/m³ ANB 20

21 Betonstorten Plaatsing Storthoogte beperken tot 1 m Goten, bakken of kubels voorzien van een rubberen buis ANB Segregatie Verplaatsing wapening Vervorming bekisting 21

22 Betonstorten Plaatsing Aanvulling en verdichting in lagen van 30 tot 50 cm dik ANB 22

23 Betonstorten Verdichting De trilnaald dringt minstens 10 cm in de vorige laag door ANB 6-8 x diam. TV 23

24 Betonstorten Verdichting Beperkingen Niet voor zelfverdichtend en colloïdaal beton Metaalvezel versterkt beton: aangepaste middelen en duur om preferentiële oriëntatie van vezels te vermijden Bedrijfsvloer S4 en S5: trillat of aftreklat ANB 24

25 Beheer van de uitvoering Bekistingen Betonstorten Nabehandeling en bescherming Toleranties 25

26 Nabehandeling en bescherming Uitdroging Stoppen van de hydratatie Plastische krimp Sterkte Duurzaamheid Uitzicht 26

27 Nabehandeling en bescherming Uitdroging Nabehandelingsmethoden Bekisting laten staan Bedekken met zeilen Vochtige doeken Bevochtigen Curing compound 27

28 Nabehandeling en bescherming Uitdroging Minimale nabehandelingsduur: Omgevingsklasse EI = 12 u Behalve voor bedrijfsvloeren en beton met hoge eisen voor de oppervlaktekwaliteit Andere: ANB ANB 28

29 Nabehandeling en bescherming Vorst NBN EN 13670: T omgeving laag Beschermingsmaatregelen treffen T oppervlak beton > 0 C tot f c > 5 MPa Koud weer: ANB T omgeving < 5 C tijdens het storten of binnen 72 uur na het storten Storten tegen wand T < 3 C Thermisch isoleren Een geschikte betonsamenstelling kiezen Transporttijd beperken 29

30 Nabehandeling en bescherming Thermische scheuren T [ C] Tijd ANB Massieve structuren (>50 cm) - Cementgehalte beperken - LH- of VLH-cement - Late ontkisting 30

31 Beheer van de uitvoering Bekistingen Betonstorten Nabehandeling en bescherming Toleranties 31

32 Toleranties Tolerantieklassen Tolerantieklasse 1 = normale tolerantie Grenswaarden voor geometrische afwijkingen die garanderen dat de constructie: beantwoordt aan de ontwerphypothesen van EC2 voldoet aan de andere functionele eisen van het bouwwerk Tolerantieklasse 2 kan worden vereist (in de uitvoeringspecificaties) Voor sommige toepassingen (bv. zichtbeton, betonvloeren) Voor bepaalde afwerkingen (bv. pleisterwerk, schrijnwerk) ANB 32

33 Toleranties Tolerantieklassen NBN EN Stabiliteit en functionaliteit NBN B Geschikt voor verdere afwerking en gebruik Strengere eisen prnbn B Uitzicht 33

34 Toleranties Vlakheid ANB Type afwijking Beschrijving Toegestane afwijking Tolerantieklasse 1 Toegestane afwijking Tolerantieklasse 2 Bekist of glad oppervlak Vlakheid met een liniaal Voorschriften voor bedrijfsvloeren: TV 204 Niet-bekist oppervlak Globaal Lokaal Globaal Lokaal l = 2,0 m l = 0,2 m l = 2,0 m l = 0,2 m 9 mm 4 mm 15 mm 6 mm Voorschriften voor ondergrond van dekvloeren: TV189 Voorschriften voor ondergrond van binnenpleister: TV 199 Voorschriften voor ondergrond van buitenpleister: TV 209 Voorschriften voor zichtbeton: norm in voorbereiding 34

35 Toleranties Vlakheid prnbn B (sept. 2016) Zichtbeton Classificaties en specificaties Maximale afwijking op de vlakheid van een bekist oppervlak Tolerantieklasse Lat van 2 m Lat van 20 cm VF1 9 mm 4 mm VF2 7 mm 3 mm VF3 5 mm 2 mm 35

36 Referenties «beton-mortel-granulaten»: Fiches, artikels, : Publicaties (TV, artikels, normen, ) : ABC van cement en beton, Dossier Cement : webinar, 36