Leeropdracht Perception and action problems

Transcriptie

1 Bijeenkomst VMT/LZK 3 Delden, 6 februari 2009 Behavioural Science Institute Leeropdracht Perception and action problems Bert Steenbergen

2 Inhoud Even voorstellen (achtergrond) Onderzoeksthema s (Prof. Jan de Moor, Dr. Jan van der Burg, Prof. B. Steenbergen, e.a.) Formeel (organisatie, congressen, stages, promoties e.d.)

3 Inhoud Even voorstellen (achtergrond) Onderzoeksthema s (Prof. Jan de Moor, Dr. Jan van der Burg, Prof. B. Steenbergen, e.a.) Formeel (organisatie, congressen, stages, promoties e.d.)

4 Loopbaan in vogelvlucht 1992: Studie Bewegingswetenschappen, Vrije Universiteit Amsterdam (hoofdrichting Psychologie, bijvak Filosofie) 1993: Werkenrode (tegenwoordig Pluryn) (onderzoekscoördinator, onderzoek naar handfunctie en motoriek bij jongeren met een lichamelijke beperking: voornamelijk CP) 2000: Radboud Universiteit (Universitair docent NICI, Cognitieve Psychologie)

5 2001: VENI + VIDI projecten ( Adaptation in movement disorder ) Onderzoek naar adaptiviteit bij kinderen met hersenletsel: CP (cerebrale parese), NAH (niet aangeboren hersenletsel), Spina Bifida DCD (Developmental Coordination Disorder) 2006-: Verschillende promotie-projecten op het gebied van fundamenteel en toegepast onderzoek bij perceptie-actie stoornissen 2009: Behavioural Science Institute Leeropdracht: Perception and Action Disorders Afdeling Orthopedagogiek: Leren en Ontwikkeling

6 Inhoud Even voorstellen (achtergrond) Onderzoeksthema s (Prof. Jan de Moor, Dr. Jan van der Burg, Prof. B. Steenbergen, e.a.) Formeel (organisatie, congressen, stages, promoties e.d.)

7 Leeropdracht: Perception and Action Disorders Taken Onderzoek Onderwijs (orthopedagogiek, specialisatie Lichamelijke Handicaps) Bestuur / Management Patiëntenzorg

8 Leeropdracht: Perception and Action Disorders Belangrijk: Koppeling tussen Praktijkveld (VMT/LZK3-BOSK) en Behavioural Science Institute (Radboud Universiteit) onderzoek (thema Learning and plasticity ) onderwijs (orthopedagogiek en psychologie) Door contact met het veld is er een closing of the loop tussen onderzoek en de praktijk INFORMATIE/KENNIS/IMPLEMENTATIE

9 Theoretisch kader Een individueel persoon (en zijn/haar complexe visuo-motorische processen) tracht in relatie met de omgeving zo optimaal mogelijk te functioneren. Individu GEDRAG/FUNCTIONEREN Omgeving

10 Theoretisch kader Uitval van één van de modaliteiten (b.v. door hersenschade in de motorische of visuele gebieden) leidt tot een beperking in gedrag/functioneren: Hoe kan dit functioneren weer worden geoptimaliseerd binnen het gezin, op school en door revalidatie? Vragen die mede beantwoord kunnen worden door gebruik te maken van moderne theoretische/wetenschappelijke inzichten.

11 Theoretisch kader (schematisch) Individu

12 Revalidatie Onderwijs Individu Opvoeding

13 Onderzoek Revalidatie Onderwijs Individu Opvoeding Onderzoek Onderzoek

14 Onderzoeksthema s Lopend onderzoek Thema: Onderwijs + gedragsproblemen cluster 3 (J. de Moor) - Passend en inclusief onderwijs J. de Moor - Ontwikkeling van rekenen K. Jenks - Leren lezen M. Peeters - Autisme en neuro-feedback M. Kouijzer - Gedragsproblemen in onderwijs L. Hendriks - Slaapproblemen en aandachts-concentratie bij epilepsie J. de Moor.

15 Onderzoeksthema s Lopend onderzoek Thema: Sociale Participatie (J. van der Burg) - (ondersteunende) Communicatie - Internetgebruik K. Lathouwers - Eenzaamheid en transitie K. Lathouwers/J. de Moor - Sociale stigmatisering bij kwijlen J. van der Burg - Seksualiteit en meervoudig gehandicapten J. van der Burg.

16 Onderzoeksthema s Lopend onderzoek Thema: Revalidatie (B. Steenbergen) - Ontwikkeling en evaluatie van behandelingen J. van der Burg - Ontwikkeling en evaluatie van leestrainingen B. Steenbergen - Ontwikkeling en evaluatie van behandeling voor kwijlen J. van der Burg..

17 Onderzoeksthema s Nieuw onderzoek Thema: Schoolse leren (neuropsychologische factoren) (B. Steenbergen) - Individuele assessment met behulp van ERP-onderzoek N. Davids - Effect van type instructie en aandachtsprocessen B. Steenbergen - Impliciet en expliciet leren en de rol van het werkgeheugen I. Roozen - Cognitieve factoren en complexe taakoplossing C. Crajé - Embodied cognition B. Steenbergen.

18 Effect van type instructie en aandachtsprocessen Een voorbeeld uit de praktijk: Onderzoek bij het nationale CP voetbal-elftal (zie: en Steenbergen, Crajé, van der Kamp, 2007: Motor Control) m.m.v. Tom Lange (Bondscoach, KNVB) John van der Kamp (VU Amsterdam; University of Hong Kong) Céline Crajé (DCC, RU)

19 Het aanleren van motorische acties I: stages of learning Fitts & Posner (1967) Verbal-cognitive stage : Het beginstadium van het leren Veel aandacht voor het verbaliseren van (b.v. tegen zichzelf praten), en denken over (b.v. wat is de beste strategie) de taak(oplossing). Associative-motor stage : Het tweede stadium van het leren Aandacht richt zich op het verfijnen van de vaardigheid door bijvoorbeeld effectievere bewegingsuitvoering ( skill refinement ), en meer consistentie in de uitvoering. Autonomous stage : Het laatste leerstadium Gekenmerkt door automatische bewegingsuitvoering die vrijwel geen moeite of aandacht kost.

20 Het aanleren van motorische acties II: Aandacht en vaardigheidsnivo Vaardigheidsnivo Aandacht Interferentie? Taak relevant NEE Beginner Verbal-cognitive stage Taak irrelevant JA Gevorderde Autonomous stage Taak relevant Taak irrelevant JA NEE

21 DUS.. Afhankelijk van het vaardigheidsnivo is er een specifieke invloed van het richten van de aandacht Voorspelling bij gevorderde sporters: # negatieve invloed op de taakuitvoering bij taak relevante aandacht # geen negatieve invloed op de taakuitvoering taak irrelevante aandacht Onderzoeksvraag bij het CP-voetbal: Welke invloed heeft een hersenbeschadiging op deze aandachtsprocessen? Zijn er verschillen wanneer de hersenschade links of rechts is gelocaliseerd?

22 Taak: Zo snel mogelijk om de pionnen dribbelen

23 Conditie 1: Zo snel mogelijk. Controle Conditie 2: Zo snel mogelijk, maar als je een piepje hoort rapporteer je aan welke kant van je voet de bal is. Taak relevante aandacht Conditie 3: Zo snel mogelijk, maar als je het doelwoord hoort, dan ja roepen. Taak irrelevante aandacht

24 Resultaten I Bewegingstijd Controle Taak irrelevant Taak relevant Zelfde patroon als bij gevorderde sporters zonder hersenbeschadiging: Taak relevante aandacht interfereert met primaire taak bij gevorderde sporters

25 Resultaten II Voetballers met schade aan de linker hemisfeer Controle Taak irrelevant Taak relevant Geen negatieve gevolgen van de taak relevante aandacht: (Komt overeen met eerdere suggesties dat de herinvestering van procedurele kennis een links-gelateraliseerde functie is: schade aan de linker hemisfeer reduceert de herinvestering)

26 Resultaten II Relatie met het schoolse leren: Effect van aandacht en type instructie tijdens de les is afhankelijk van localisatie van hersenbeschadiging

27 Inhoud Even voorstellen (achtergrond) Onderzoeksthema s (Prof. Jan de Moor, Dr. Jan van der Burg, Prof. B. Steenbergen, e.a.) Formeel (organisatie, congressen, stages, promoties e.d.)

28 Organisatie Leeropdracht Commissie van toezicht: Controlerende functie: 1 x per jaar vergadering Stuurgroep: Formuleren korte- en lange termijn doelen: 2x per half jaar vergadering

29 Organisatie congressen Eerst volgende congres: Inauguratie 25 september 2009 Tentatieve programma: Speciaal onderwijs: Theorie en praktijk Blinden/slechtzienden: Theorie en praktijk

30 Starten van projecten rondom thema s Stage-projecten: bachelor of master Opleidingen: orthopedagogiek, neuro- revalidatie psychologie, cognitieve psychologie, bewegingswetenschappen Promotie-projecten: Schrijven voorstel, aanvragen financiering (1 e, 2 e, of 3 e geldstroom), coördinatie promotie onderzoek

31 De langere termijn.