Patiënteninformatie. Ademhalingsgecontroleerde bestraling DIBH

Transcriptie

1 Patiënteninformatie Ademhalingsgecontroleerde bestraling DIBH

2 2

3 Inleiding Deze brochure biedt u de nodige informatie over ademhalingsgecontroleerde bestraling. U leest hierin meer over deze techniek. Het is onmogelijk om in deze brochure alle details voor elke situatie te beschrijven. Aarzel daarom niet om zo nodig bijkomende vragen te stellen aan uw arts of verpleegkundige. Omschrijving en doel Wat is ademhalingsgecontroleerde borstbestraling? Ademhalingsgecontroleerde borstbestraling (of deep inspiration breath hold = DIBH) is een methode waarbij de bestralingsbehandeling op basis van de ademhaling wordt toegediend. Methode Ademhalingsgecontroleerde borstbestraling is een techniek die bij een bepaalde groep patiënten een mogelijk voordeel biedt. Bij deze techniek is het de bedoeling om zo diep mogelijk in te ademen en deze inademing gedurende een korte tijd vast te houden, maar wel op een comfortabele manier zodat u dit enige tijd kan aanhouden. Hierbij is het belangrijk dat u gebruikt maakt van een borstademhaling en niet van een buikademhaling. Om deze techniek thuis te oefenen, neemt u plaats op een rustige plek, best met het bovenlichaam in een schuine helling en beide armen boven het hoofd. U neemt een diepe inademing en houdt deze gedurende een 10-tal seconden vast. Vervolgens probeert u de tijd dat u uw adem kan vasthouden te verlengen tot min 30 seconden. Dit herhaalt u 3 à 4 keer na elkaar en dit meermaals per dag tot aan de dag van simulatie. Door te oefenen gaat u zich rustiger en meer zelfzeker voelen. 3

4 Waarom gebruiken we deze ademhalingsgecontroleerde borstbestraling? Bij diep inademen en het vervolgens vasthouden van de adem blijft de borstwand stabiel en zetten de longen uit. Hierdoor vergroot de afstand tussen de borstwand en het hart. In sommige gevallen is dit nuttig om de dosis die het hart en of de longen krijgt te verminderen, terwijl we er voor zorgen dat de borst toch de voorgeschreven dosis krijgt. Wat kan u verwachten tijdens de voorbereidende CT-scan (simulatie)? Tijdens de simulatie laten we u plaatsnemen op de CT-tafel in bestralingshouding (u komt op een schuine helling te liggen met beide armen boven het hoofd). De verpleegkundigen oefenen samen met u de diepe borstademhaling alvorens te starten met de scan. Uw borstademhaling wordt geregistreerd door middel van een laser. U kan ook zelf uw borstademhaling volgen op een klein beeldscherm. Zo kan u zien of uw inademing diep genoeg is en of u deze op een correcte manier kan vasthouden. Bij de simulatie zijn steeds twee scans voorzien, namelijk één met en één zonder ademhalingsmethode. Nadien zal bij de planning berekend worden welke van deze 2 methodes gebruikt zal worden voor uw bestraling. De hele simulatie duurt een klein uur. 4

5 Wat kan u verwachten tijdens de bestraling? Tijdens de bestraling wordt u op dezelfde manier gepositioneerd als tijdens de simulatie. Bij de bestraling wordt de laser terug gebruikt om uw borstademhaling te registreren. Via het kleine beeldscherm kan u uw borstademhaling zelf volgen en zien of u diep genoeg inademt en deze kan vasthouden. Voordat de bestraling start, oefent u nogmaals de borstademhaling met behulp van de instructies op het beeldscherm. De verpleegkundige kijkt even met u mee en verlaat dan de bestralingsruimte. Tijdens de bestraling volgt u de ademhalingsinstructies via het kleine beeldscherm. Een computer registreert uw ademhaling en stuurt een signaal door naar het bestralingstoestel wanneer de bestraling gestart kan worden. U zal enkel bestraald worden als uw borstademhaling diep genoeg is. Het toestel stopt automatisch met de bestraling als de borstademhaling niet correct gebeurt of als u de diepe ademhaling beëindigt. De bestraling gebeurt enkel tijdens de diepe borstinademingen en het gehele proces duurt ongeveer minuten. 5

6 Tot slot Heeft u na het lezen van deze brochure nog vragen of opmerkingen, dan kunt u terecht bij uw behandelend arts of de verpleegkundigen. Wij hopen van harte dat deze brochure u wegwijs heeft gemaakt in het verloop van ademhalingsgecontroleerde bestraling. Wie contacteren bij vragen / problemen? Heeft u voor of tijdens uw behandeling nog vragen of problemen dan kunt u steeds terecht bij de verpleegkundigen/radiotherapeuten of u kan rechtstreeks telefonisch contact opnemen: Contactgegevens Dienst radiotherapie Campus Sint-Elisabeth Rubensstraat Turnhout Polikliniek Oncologie Simulatie Toestel Artiste

7 Persoonlijke notities / vragen 7

8 AZ Turnhout vzw Campus Sint-Jozef Steenweg op Merksplas Turnhout Campus Sint-Elisabeth Rubensstraat Turnhout V.U. : Jo Leysen gedelegeerd bestuurder AZ Turnhout vzw Steenweg op Merksplas Turnhout Versie: 30/03/2017