Handleiding BAG Extract Conversie (BEC) en Mutatieverwerker (BMV)

Transcriptie

1 Handleiding BAG Extract Conversie (BEC) en Mutatieverwerker (BMV) In dit document vindt u alle informatie die u nodig heeft voor de installatie en het gebruik van de BAG Extract Conversie tool en de BAG Mutatieverwerker. Daarnaast is ook een workshop opgenomen opdat u de resultaten van de conversie kunt inzien en gebruiken. Heeft u desondanks nog vragen, kunt u voor technische en functionele vragen contact opnemen met Ronald Mulder (r.mulder@geon.nl) of Wim Blanken (w.blanken@geon.nl). Indien u informatie wilt over het inzetten van de applicaties bij uw eigen organisatie neem dan contact op met Chris Stiggelbout (c.stiggelbout@geon.nl). Inhoud Installatie... 2 Invoer licentie... 2 Gebruik applicaties... 2 Toepassen van de "BAG Extract Conversie" applicatie... 3 Start de 'BAG Extract Conversie' applicatie (BEC) Laad een BAG Extract... 3 Indexeer het BAG Extract... 4 Maak een selectie... 4 Start de conversie... 5 Uitvoer naar Shapefiles... 5 Uitvoer naar PostGIS... 6 Uitvoer naar Oracle (Spatial of Locator)... 8 Instellingen Stuur het door Help en instructie Toepassen van de BAG Mutatieverwerker (BMV) Workshop - BAG Extract Conversie Installatie Converteren van een BAG Extract naar ESRI Shapefiles Laad een BAG Extract Indexeer het BAG Extract Maak een selectie Start de conversie Bekijk de shapefiles met BAG data

2 Installatie Voor de goede werking van de applicaties is het volgende nodig. De applicatie zelf (deze kunt u downloaden vanaf de Geon website) Een BAG-Extract (op onze website staan twee voorbeeldbestanden) Een Windows PC of Server inclusief: o.net Framework 4 o 4 Gigabyte werkgeheugen Voldoende vrije ruimte op de harde schijf (voor Nederland is dat ongeveer 65 GB) 1. Voordat u een nieuwe versie wilt installeren dient u eerst eventuele oude versies van de software te verwijderen. Dit kan door de Windows functie "Programma's en onderdelen" in het Windows Configuratiescherm te gebruiken. 2. Pak het installatiebestand uit (zipfile) en start vervolgens het uitgepakte installatiebestand: 'GeonBAGExtractConversie300.msi' 3. Volg de installatiestappen na het starten van het installatiebestand. U dient de leveringsovereenkomst te accepteren tijdens de installatie. 4. Na de installatie heeft u in uw programmalijst een nieuwe groep met de naam 'geon'. In de subgroep 'BAG Extract Conversie' kunt u twee applicaties vinden namelijk de 'BAG Extract Conversie' en de 'BAG Mutatieverwerker' applicatie. Invoer licentie Indien u enkel gebruik wilt maken van de gratis functionaliteit hoeft u geen licentie aan te vragen of in te voeren. Voor het gebruik van de 'BEC-Pro' of 'BMV' applicaties dient u een betaalde licentie aan te schaffen. Hiervoor kunt u contact opnemen met Chris Stiggelbout (c.stiggelbout@geon.nl). Na ontvangst van het licentiebestand dient u deze in de programma directory te plaatsen (dus in de directory: BAG Extract Conversie). Na het opnieuw opstarten van de applicatie (BEC of BMV) kunt u rechts onderin het programmascherm zien of de licentie goed is opgepakt (groen stoplicht met daarnaast de tekst 'Geldige Licentie'). Gebruik applicaties Voor het converteren van een BAG-Extract van het kadaster dient u gebruik te maken van de 'BAG Extract Conversie' applicatie (BEC). Bestaande Shapefiles en databaserecords worden overschreven tijdens het gebruik van deze applicatie. Indien u de mutaties wilt verwerken die door het kadaster worden geleverd dient u gebruik te maken van de tweede applicatie namelijk de 'BAG Mutatieverwerker' (BMV). Voor organisaties die bijvoorbeeld één keer per maand de registratie met BAG data compleet willen vernieuwen is de BEC applicatie voldoende. Om de BAG registratie dagelijks (of wekelijks) te actualiseren dient u gebruik te maken van de BMV applicatie. Dit laatste is alleen mogelijk indien u gebruik maakt van een PostgreSQL of Oracle database

3 Toepassen van de "BAG Extract Conversie" applicatie Start de 'BAG Extract Conversie' applicatie (BEC). De applicatie start op met het volgende scherm: Laad een BAG Extract Kies de eerste knop "BAG Extract Openen" om een BAG Extract te openen. U kunt een zip bestand aanwijzen van geheel Nederland of een Woonplaats Extract. Een levenscyclus bestand wordt ook ondersteund. Nadat u het bestand geopend heeft, zal de applicatie het bestand doorzoeken op inhoud. Voor een bestand van heel Nederland kan dit even duren. Links in de applicatie ziet u dat de tool een lijst vult met aangetroffen gemeenten. Rechts ziet u dat de aangetroffen gemeenten geel ingekleurd worden in het kaartscherm. Dit levert voor een bestand van respectievelijk geheel Nederland en een Woonplaats Extract de volgende resultaten op

4 Indexeer het BAG Extract Een BAG Extract bestand (zeker van geheel Nederland) bevat meerdere ingepakte bestanden. Een typisch bestand is (op moment van schrijven) al zo'n 1,2 GigaByte! De applicatie kan hier selecties uit converteren mits eenmalig het bestand wordt uitgepakt en doorzocht (indexering). Dit hoeft u per BAG Extract bestand slechts eenmaal te doen! Het uitpakken en doorzoeken van een NL BAG Extract bestand kan 1 à 2 uren in beslag nemen en rond de 35 GigaByte aan ruimte innemen. Hierna kunt u echter meerdere malen selecties (van 1 of meerdere gemeenten ineens) uit het bestand binnen enkele minuten converteren. Kies de tweede knop "Uitpakken + indexeren" en wijs een map aan waar de uitgepakte bestanden kunnen worden weggeschreven. Houdt nogmaals rekening met voldoende vrije ruimte. Het proces van uitpakken en indexeren start nu op en kunt u volgen in het voortgangsscherm. Naast de uitgepakte bestanden wordt ook een IDX bestand naast het BAG Extract ZIP bestand geplaatst. Dit bestand bevat de genoemde index. Maak een selectie U kunt nu een selectie maken in de linker lijst of interactief in de kaart. De geselecteerde gemeenten lichten blauw op. U kunt ook direct kiezen voor een conversie van het gehele bestand. Hiervoor dient u boven de lijst een vinkje te plaatsen naast de tekst 'Converteer alles uit dit bestand'. Uiteraard kunt u dan niet meer enkele selecties maken in de lijst daaronder

5 Start de conversie U kunt middels de derde knop "Selectie converteren" de conversie starten. Het volgende scherm met uitvoeropties wordt geopend: U kunt zien dat u uit drie verschillende uitvoerformaten kunt kiezen namelijk Shapefiles, PostGIS of Oracle Spatial. Voor de gratis versie van de BEC applicatie zijn de twee laatste formaten enkel in de vorm van een demo beschikbaar (beperkt gebied). Let op!! Bestaande informatie (zowel shapefiles als databaserecords worden overschreven tijdens de conversie! Uitvoer naar Shapefiles Indien u de conversie wilt uitvoeren naar het ESRI Shapefile formaat dient u een map te kiezen (of in te typen) waar de bestanden kunnen worden weggeschreven (Shapefiles uitvoer folder). Klik vervolgens op de knop 'Converteer'. Tijdens de verwerking wordt de voortgang getoond: Let op dat een grote selectie ook een grote uitvoer en verwerkingstijd oplevert(!)

6 De uitvoer bestaat uit een set ESRI Shapefiles en een los DBase bestand met data t.a.v. openbareruimte. De volgende bestanden worden weggeschreven. ligplaatsen.shp nummer.shp panden.shp standplaatsen.shp vbo.shp woonplaatsen.shp openbareruimte.dbf U kunt deze bestanden in de meeste GIS applicaties gebruiken. U kunt bijvoorbeeld de opensource software QGIS hiervoor gebruiken ( In het gevolgde voorbeeld ziet het resultaat er zo uit: Het Shapefile formaat heeft overigens zijn beperkingen. Indien u bijvoorbeeld de helft of zelfs heel Nederland wilt converteren naar dit formaat worden de bestanden te groot. De oplossing hiervoor hebben wij gevonden door een maximum bestandsgrootte te hanteren voor Shapefiles. Deze kunt u opgeven in het instellingenscherm. Indien het bestand groter wordt dan deze waarde wordt er een nieuw bestand gemaakt met een volgnummer. Op deze wijze is het mogelijk toch heel Nederland naar Shapefiles te converteren. Uitvoer naar PostGIS PostGIS is een toevoeging op de opensource databasesoftware PostgreSQL. Hiermee wordt het mogelijk ruimtelijke informatie op te slaan in deze database. In deze handleiding wordt ervan uitgegaan dat zowel PostgreSQL als PostGIS correct zijn geïnstalleerd. Zie hiervoor de websites en postgis.refractions.net. Indien u ondersteuning nodig hebt bij de keuze voor -of installatie van- deze uitstekende software kunt u terecht bij Geon bv. Ook voor ondersteuning bij de koppeling van de BEC applicatie op PostGIS kunt u contact met ons opnemen. De gratis (vrije) versie bevat enkel de demo functionaliteit voor dit uitvoerformaat. Indien u voor de conversie gebruik maakt van de gratis applicatie kunt u - 6 -

7 namelijk zelf geen selectie maken maar wordt automatisch een door Geon bv voorgeselecteerde gemeenten geconverteerd. In dit geval is dit de gemeente Groningen. Aangezien in het voorbeeld woonplaatsextract enkel de gemeente Oldambt is opgenomen dient u (in de gratis versie) voor de conversie naar PostGIS gebruik te maken van het landelijk voorbeeldextract! Kies voor het tabblad PostGIS. U ziet het onderstaande invulscherm: U dient hier de volgende gegevens in te vullen: Host: Naam of IP-adres van de server Poort: Poortnummer (dit is voor PostgreSQL standaard: 5432) Database: Naam van de database waaronder het schema komt te vallen Schema: Naam van het databaseschema waarin de gegevens worden opgeslagen Gebruikersnaam: Naam van de gebruiker die schrijfrechten op het schema heeft. Wachtwoord: Wachtwoord van bovenstaande gebruiker Na invoer van deze gegevens kunt u gebruik maken van de knop 'Test connectie' om er zeker van te zijn dat de ingevoerde gegevens kloppen en u via de BEC applicatie contact kunt leggen met de database. Mocht er iets fout gaan is het goed mogelijk dat u de firewall instellingen op de databaseserver moet aanpassen (of het bestand pg_hba.conf). Indien de connectie is geslaagd kunt u met de knop 'Converteer' de gegevens converteren naar de database. De voortgang kan worden gevolgd in het voortgangsvenster. U kunt het resultaat van de conversie in GIS applicaties gebruiken die ondersteuning bieden voor PostGIS. U kunt bijvoorbeeld de opensource software QGIS hiervoor gebruiken ( Zie hieronder een schermvoorbeeld van het gebruik van QGIS in combinatie met de geconverteerde BAG gegevens in PostgreSQL/PostGIS

8 Uitvoer naar Oracle (Spatial of Locator) Oracle biedt ondersteuning voor ruimtelijke gegevens (Locator of Spatial). In deze handleiding wordt ervan uitgegaan dat de Oracle software en database correct zijn geïnstalleerd. Indien u ondersteuning nodig hebt bij de koppeling van de BEC applicatie op Oracle kunt u contact met ons opnemen. De gratis (vrije) versie bevat enkel de demo functionaliteit voor dit uitvoerformaat. Indien u voor de conversie gebruik maakt van de gratis applicatie kunt u namelijk zelf geen selectie maken maar wordt automatisch een door Geon bv voorgeselecteerde gemeenten geconverteerd. In dit geval is dit de gemeente Groningen. Aangezien in het voorbeeld woonplaatsextract enkel de gemeente Oldambt is opgenomen dient u (in de gratis versie) voor de conversie naar Oracle gebruik te maken van het landelijk voorbeeldextract! Kies voor het tabblad Oracle. U ziet het onderstaande scherm: - 8 -

9 Klik vervolgens op de knop 'Nieuw'. Het onderstaande invulscherm komt naar voren: U dient hier de volgende gegevens in te vullen: Naam: De naam van de connectie. U kunt namelijk meerdere connecties aanmaken Server: Naam of IP-adres van de server Methode: U kunt ofwel via een SID of een Service connectie leggen met Oracle Poort: Poortnummer (Voor Oracle is dat standaard 1521) Gebruikersnaam: Naam van de gebruiker die voldoende rechten bezit Wachtwoord: Wachtwoord van bovenstaande gebruiker Na invoer van deze gegevens kunt u gebruik maken van de knop 'Test connectie' om er zeker van te zijn dat de ingevoerde gegevens kloppen en u via de BEC applicatie contact kunt leggen met de database. Mocht er iets fout gaan is het goed mogelijk dat u de firewall instellingen of de instellingen van Oracle cq. de gebruiker moet aanpassen. Indien de connectie is geslaagd kunt u op de knop 'OK' drukken. Hiermee komt u weer terug in het Oracle tabblad. U dient de verbinding te kiezen met de connectienaam die u heeft aangemaakt. Vervolgens kunt u met de knop 'Testen' voor de zekerheid testen of de connectie werkelijk goed gaat naar de database. Daarna kunt u met de knop 'Converteer' de gegevens converteren naar de database. De voortgang kan worden gevolgd in het voortgangsvenster. Het uitvoeren kan enige tijd duren. U kunt het resultaat van de conversie in GIS applicaties gebruiken die ondersteuning bieden voor Oracle Locator of Spatial. Als voorbeeld kunnen we bijvoorbeeld noemen Geoserver (geoserver.org) waarmee u de data vanuit Oracle kunt serveren middels open standaarden (WMS/WFS). Geon kan u daarbij helpen!. Ook kunt u de betreffende Oracle tabellen registreren in ArcSDE voor gebruik met ESRI ArcGIS software

10 Voor ervaren gebruikers is het in dit tabblad ook mogelijk de Oracle scripts aan te passen die zowel voor als na het laden van de BAG data worden uitgevoerd. Hiermee wordt op dit moment bijvoorbeeld de tabel met nummeraanduidingslocaties aangemaakt. Indien u weer terug wilt naar de standaard scripts kunt u gebruik maken van de 'Reset' knop. U kunt ook het al dan niet standaard toepassen van deze scripts tijdens de conversie instellen door deze aan of uit te vinken. Met de knop 'Nu uitvoeren' kunt u tenslotte een script ook direct uitvoeren op de database. Instellingen In de applicatie kunt u enkele instellingen aanpassen via de knop "Instellingen". Zo kunt u bijvoorbeeld de automatische updatecontrole aan- of uitzetten. Deze controle vindt plaats bij het opstarten van de applicatie. Hierdoor krijgt u eventuele foutoplossingen of aanvullingen in latere versies beschikbaar gesteld. De volgende instellingen kunt u wijzigen: Controleer op updates: De applicatie kan hiermee automatisch controleren op updates

11 Converteer historie: Converteer ook historie vanuit het BAG extract. Converteer inactieve objecten: Converteer ook inactieve objecten vanuit het BAG extract. Creëer zoekstring: Maak (enkel voor Shapefiles) in de nummertabel een zoekstring aan. Conversie typen: Kies hier welk type objecten moeten worden geconverteerd. ShapeMaximum: Maximum aantal objecten dat in één Shapefile wordt opgeslagen. Stuur het door Indien u denkt dat de applicatie ook voor een collega of kennis interessant is, dan kunt u de (link naar de) applicatie doorsturen middels de knop "Stuur het door"! Hiermee wordt een mailvenster geopend waarin u het bericht dat via wordt verzonden kunt aanpassen en verzenden. Help en instructie De knop "Help en instructie" rechtsboven in het scherm linkt u door naar het artikel op de Geon website waar u deze handleiding kunt downloaden en meer informatie kunt vinden

12 Toepassen van de BAG Mutatieverwerker (BMV) Met de 'BAG Mutatieverwerker' kunt u de BAG mutatieberichten van het kadaster handmatig of automatisch laten verwerken op de BAG database die initieel met de 'BAG Extract Conversie' applicatie is ingericht. Heeft u interesse in een BMV licentie dan kunnen wij u op aanvraag voorzien van een handleiding van de werking van de BMV applicatie

13 Workshop - BAG Extract Conversie In deze workshop gaan we een voorbeeld BAG extract met adressen en gebouwen converteren en vervolgens bekijken. We gebruiken in de workshop de gratis versie van de 'BAG Extract Conversie'. Met de Pro versie kunt u direct converteren naar een ruimtelijke database (PostgreSQL of Oracle). Indien u géén idee heeft wat de BAG is kunt u dit in vijf minuten leren: Zie: Installatie Voor deze workshop wordt ervan uitgegaan dat de 'BAG Extract Conversie' applicatie correct is geïnstalleerd. Mocht u dat nog niet hebben gedaan kunt u in het eerste hoofdstuk van deze handleiding lezen hoe u deze applicatie kunt installeren (Installatie). Converteren van een BAG Extract naar ESRI Shapefiles. Allereerst zullen we met de 'BAG Extract Conversie' applicatie het voorbeeld woonplaats extract converteren naar het ESRI Shapefile formaat. Indien u dit nog niet gedaan heeft kunt u een voorbeeld Woonplaats Extract downloaden door de volgende url te gebruiken. Start de 'BAG Extract Conversie' applicatie De applicatie start op met het volgende scherm:

14 Laad een BAG Extract Kies de knop "BAG Extract Openen" om een BAG Extract te openen. Open het woonplaats extract. Vervolgens laad de applicatie dit extract en wordt het volgende scherm weergegeven. Links in de applicatie ziet u dat het extract gegevens bevat van de gemeente Oldambt. Rechts ziet u de locatie van deze gemeente (gele gebied). Indexeer het BAG Extract Een BAG Extract ZIP bestand moet voordat u hieruit gegevens kunt converteren door de applicatie worden uitgepakt en geïndexeerd. Dit hoeft u per BAG Extract bestand slechts eenmaal te doen! Aangezien we in deze workshop met een beperkt extract werken duurt het uitpakken en indexeren niet lang. Kies de knop "Uitpakken + indexeren" en wijs een map aan waar de uitgepakte bestanden kunnen worden weggeschreven. Het beste is om hiervoor een lege map aan te maken aangezien er meerdere bestanden in de directory worden aangemaakt. Het proces start nu en duurt afhankelijk van het type BAG Extract dus even. Een Woonplaats Extract is vaak binnen één of enkele minuten uitgepakt en geïndexeerd

15 Maak een selectie U kunt nu een selectie maken in de linker lijst of interactief in de kaart. Selecteer de gemeente Oldambt door deze in de lijst aan te vinden of in de kaart op deze gemeente te klikken. De geselecteerde gemeente(n) licht(en) blauw op, zoals u in onderstaande afbeelding kunt zien. Start de conversie U kunt middels de knop "Selectie converteren" de conversie starten. Wijs hiervoor vervolgens een map aan waar de bestanden kunnen worden weggeschreven en klik vervolgens op de knop 'Converteer'. Bij voorkeur is dit niet dezelfde map als waarin de applicatie de index heeft aangemaakt. Ook hier kunt u het beste dus weer een nieuwe map aanmaken. Tijdens de verwerking wordt de voortgang getoond:

16 De uitvoer van de conversie bestaat uit een set ESRI Shape Files en één afzonderlijk DBase bestand (openbare ruimte). Het gaat om de volgende bestanden: Het gaat te ver om hier een complete verhandeling te houden over het BAG model en de wijze waarop deze applicatie dit model omzet in ESRI Shapefiles. Wat wel prettig is om te weten om welke bestanden het hier nu precies gaat. In de tabel hieronder is een omschrijving opgenomen van de verschillende bestandstypen. Daarbij is handig om te weten dat één enkele ESRI shapefile bestaat uit een aantal bestanden. Als voorbeeld noemen we de Shapefile 'woonplaatsen'. Deze bestaat uit vijf bestanden (.shp,.shx,.shx,.qpj,.prj,.dbf) die allemaal de naam 'woonplaats' hebben. Een shapefile bevat zowel de geometrie als de attribuutinformatie van ruimtelijke objecten. Zo bevat in dit voorbeeld de shapefile 'woonplaatsen' zowel de ruimtelijke grens als de attribuutinformatie (bijvoorbeeld de naam van de woonplaats) van alle woonplaatsen in de gemeente Oldambt

17 Shapefile / Dbase bestand Omschrijving woonplaatsen.shp Alle woonplaatsgrenzen en bijbehorende informatie ligplaatsen.shp Alle ligplaatsen en bijbehorende informatie standplaatsen.shp Alle standplaatsen en bijbehorende informatie. In onze voorbeeldgemeente zijn geen standplaatsen en deze shapefile is dan ook niet aangemaakt. panden.shp Alle panden en bijbehorende informatie vbo.shp Alle verblijfsobjecten (punten) en bijbehorende informatie nummer.shp Een uit bovenstaande gegevens afgeleide shapefile met huisnummers en bijbehorende informatie. openbareruimte.dbf Géén shapefile maar een Dbase bestand met daarin een lijst van alle straten (openbareruimtes) inclusief aanvullende informatie De gratis versie van de 'BAG Extract Conversie' kan heel Nederland naar Shapefiles converteren. Indien u echter belang heeft bij een conversie naar een ruimtelijke database waarbij het originele BAG model in tact blijft kunt u een betaalde versie van deze applicatie aanschaffen. Meer informatie vindt u op de website van Geon bv. ( Bekijk de shapefiles met BAG data U dient in het bezit te zijn van aanvullende software om deze BAG gegevens te kunnen bekijken en gebruiken. Hiervoor is uitstekende opensource software beschikbaar. Wij raden het programma 'Quantum GIS' aan en gebruiken dit dan ook in deze workshop. Download en installeer de Quantum GIS applicatie. Download de stand-alone versie op:

18 U hoeft de voorbeelddata niet te installeren deze gebruiken wij niet in deze workshop. Na installatie van Quantum GIS kunnen we dit programma opstarten. Na het opstarten ziet uw scherm er als volgt uit:

19 We gaan nu de BAG gegevens aan onze kaart toevoegen. Hiervoor kiezen we in QGIS voor de menuoptie Kaartlagen en dan de optie Vector laag toevoegen. Klik op de knop 'Bladeren'. Selecteer in het keuzescherm dat geopend wordt alle shapefiles die u met de 'BAG Extract Conversie' applicatie hebt weggeschreven. Klik vervolgens op de knop 'Openen'. Klik daarna nogmaals op 'Openen'. Vervolgens U ziet dat er in het kaartscherm vijf nieuwe kaartlagen worden weergegeven

20 Wellicht moet u de volgorde van de kaartlagen in de kaartenlijst links in het scherm aanpassen. U kunt een kaartlaag slepen naar een gewenste locatie. De kaartlaag die bovenaan staat wordt het laatste in de kaart opgenomen. Indien u bijvoorbeeld de kaartlaag met woonplaatsen bovenaan de kaartenlijst heeft staan bedekt deze de overige kaartlagen waardoor deze niet meer zichtbaar zijn. Probeer eens in en uit te zoomen op het kaartbeeld. Hiervoor kunt u het muiswieltje gebruiken. Als alternatief kunt u ook gebruik maken van de inzoom knop. Middels de Tool (Objecten identificeren) kunt u de administratieve informatie opvragen bij een kaartlaag. Hiervoor moet u eerst de kaartlaag welke u wilt bevragen actief maken. Dit doet u door één keer op de naam van de kaartlaag te klikken bijvoorbeeld de laag met woonplaatsen. Vervolgens klikt u in de kaart op een willekeurige woonplaatsgrens en de gegevens hiervan worden getoond op het scherm in een informatievenster. Probeer dit maar eens

21 Met QGIS kunt u naast shapefiles ook PostGIS gegevens bekijken of externe services die middels open standaarden door andere organisaties zijn vrijgegeven. Als voorbeeld noemen we de luchtfoto service (WMS) die op dit moment ook door het kadaster wordt gehost. Deze service kan in QGIS als kaart worden toegevoegd en is te vinden op de volgende URL: Zie als voorbeeld de screendump hieronder. Zelfs de buienradar kunt u op een dergelijke wijze in het kaartbeeld opnemen. Geon kan uw organisatie van dienst zijn bij de afname van dergelijke services die inmiddels door veel overheidslagen worden ontsloten. Ook verzorgen wij opleidingen en workshops waarbij u hiermee zelf aan de slag gaat. Er is zelfs al een workshop van 1 dag waarmee wij u volledig op de hoogte brengen van de nieuwste ontwikkelingen op het vlak van de Geo-ICT. Aan het einde van die dag gaat u naar huis met een schat aan kennis èn opensource software. Zie: