WERKBOEK AANBIEDERS RONDE 1 WERKBOEK AANBIEDERS RONDE 1

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "WERKBOEK AANBIEDERS RONDE 1 WERKBOEK AANBIEDERS RONDE 1"

Transcriptie

1 WERKBOEK AANBIEDERS RONDE 1

2 2 /16 Beschrijving van het spel Doel van het spel Het spel Op Stap is bedoeld om gemeentelijke beleidsmakers en aanbieders van zorg en welzijn te helpen bij de voorbereiding op hun nieuwe taken in het kader van de decentralisatie van de functie extramurale begeleiding. Binnen een fictieve gemeente met fictieve aanbieders ervaren de deelnemers de gevolgen van de nieuwe situatie. Het spel brengt de belangrijkste betrokken partijen bij elkaar en laat ze met elkaar ervaren hoe ze in de toekomst met elkaar moeten gaan samenwerken. Doel van het spel is gevoel te krijgen bij de belangrijkste beslismomenten aan de hand van het formele stappenplan van het TransitieBureau: welke stappen moeten we doorlopen, waar gaan we tegen aan lopen en waar moeten we beslissingen over nemen?het spel laat de deelnemers oefenen met de stappen die genomen moeten worden, zodat de deelnemers goed voorbereid zijn op de decentralisatie. Waarom spelen we een spelsimulatie? Over de decentralisatie van de functie extramurale begeleiding wordt al veel gesproken en vergaderd. Naast praten en denken over de veranderende situatie is het leerzaam de nieuwe situatie ook alvast te ervaren. Deze spelsimulatie biedt je de mogelijkheid te oefenen met de praktijk. De praktijk is immers vaak de beste leermeester. Een spelsimulatie is een vereenvoudigde weergave van de nieuwe werkelijkheid. Het bied je lessen die kunnen worden vertaald naar de eigen praktijk. Naast inhoudelijke oplossingen, geeft het spel je ook inzicht in het gedrag van de verschillende betrokken partijen. Het laat je ervaren waarom partijen op een bepaalde manier handelen en waarom samenwerken soms best lastig is. Context van het spel Het spel speelt zich af in een fictieve gemeente. In deze gemeente staan de gemeente en de aanbieders samen voor de opgave om de decentralisatie van de functie extramurale begeleiding te gaan regelen. Deze decentralisatie moet afgerond zijn voor 1 januari Er staat dus een flinke tijdsdruk op om alles op tijd geregeld te krijgen. Een aantal cliëntgroepen maken gebruik van deze extramurale begeleiding. In totaal is dit 1% van de totale Nederlandse bevolking. Het gaat om cliënten met een: - psychogeriatrische aandoening van 65 jaar en ouder (PG 65+) - somatische aandoening van 65 jaar en ouder (SOM 65+) - somatische aandoening tot 64 jaar (SOM 65-) - psychiatrische problematiek van 18 jaar en ouder (PSY) - verstandelijk beperking tot 18 jaar (VB 18-) - verstandelijke beperking van 18 jaar en ouder (VB 18+) - zintuiglijke beperking (ZB) - lichamelijke beperking (LB). Deze indeling wordt op dit moment binnen de AWBZ gehanteerd. De WMO biedt de kans om de groepen anders in te delen. Gemakshalve gaan we in Op Stap echter nog uit van deze indeling.

3 3 /16 Beschrijving van het spel (2) Met elkaar moeten de gemeente en de aanbieders de begeleiding voor deze cliënten gaan regelen. Om goed voorbereid te zijn op de inkoop van deze zorg, moeten zij drie stappen doorlopen. Deze drie stappen leiden tot een goed bestek van de gemeente en een goed zorgaanbod van de aanbieder. Deze stappen zijn beschreven door het TransitieBureau. - Fase 1: inventarisatie en analyse uitvoeren: kennen we de context, wie zijn de betrokken partijen? - Fase 2: visie en keuzes maken: hoe gaan we het beleid en het zorgaanbod inrichten? - Fase 3: uitwerking van het bestek en het zorgaanbod. De spelsimulatie doorloopt deze drie fases en eindigt bij de totstandkoming van het aanbestedingsdocument, op het moment dat het bestek daadwerkelijk moet worden uitgevoerd. Rollen in het spel In het spel zijn de volgende rollen aanwezig: - De gemeente De deelnemers aan de tafel van de gemeente bekijken het vraagstuk vanuit het ambtelijk apparaat van de gemeente: wat zou de gemeente doen in de verschillende fases? - De aanbieders De deelnemers aan de tafel van de aanbieders bekijken het vraagstuk vanuit de aanbieders in de gemeente: wat zouden de aanbieders doen in de verschillende fases? - Spelleider Deze deelnemer begeleidt het spel en vertegenwoordigt de besluitvormende partij. Het is de bedoeling dat de deelnemers de situatie beschouwen als de gemeente en de aanbieders. Het is niet de bedoeling dat ze deze rollen ook daadwerkelijk gaan spelen, als in een rollenspel. goed bestek en een goed zorgaanbod voor de functie extramurale begeleiding in jullie gemeente. Spelverloop Het spel heeft een speelduur van 4 uur. Het wordt gespeeld in drie rondes van een uur. Aan het einde van de drie rondes evalueren de deelnemers met elkaar de geleerde lessen. In elke speelronde doorlopen de deelnemers met elkaar de eerste drie fasen uit het stappenplan van het TransitieBureau. - Inventarisatie en analyse uitvoeren: kennen we de context? - Visie en keuzes maken: hoe gaan we het beleid en het zorgaanbod inrichten? - Uitwerking van het bestek en het zorgaanbod. Elke fase duurt één kwartier. Dat betekent dat er flink moet worden doorgewerkt. Voorafgaand aan iedere speelronde wordt met elkaar de context van die ronde bepaald. In welke gemeente spelen we deze ronde, welke cliënten wonen er in deze gemeente en met welke aanbieders heeft deze gemeente contact? Dit gebeurt door middel van het trekken van kaartjes. Elke ronde speelt zich dus af in een andere gemeente, met andere aanbieders en andere cliënten. Spelregels Elk spel heeft spelregels, zo ook dit spel. Het is belangrijk deze spelregels te kennen. Als iedereen zich aan deze regels houdt dan zorg je met elkaar voor een prettige en veilige leeromgeving. - Er zijn geen andere regels dan de regels in dit boekje of in het boekje van de spelleider, ga dus ook geen andere regels bedenken. Vraagstelling voor de spelers Doorloop met elkaar de stappen om te komen tot een

4 4 /16 Beschrijving van het spel (3) - Het is niet de bedoeling dat er toneel gespeeld wordt. Je speelt in het spel allemaal een rol, maar dat doe je vanuit je eigen persoonlijkheid. Ga geen typetjes spelen of stemmetjes opzetten. - Sportiviteit en inzet is van het grootste belang, als er iemand niet volledig meedoet, heeft iedereen daar last van. - Ga met elkaar tijdens het spel niet in gesprek over het spel, bewaar je opmerkingen en vragen over het spel tot het einde. - Het is niet de bedoeling dat er toeschouwers zijn bij het spel. Iedereen die aanwezig is doet mee aan het spel. - Geheimhouding en vertrouwelijkheid zijn erg belangrijk, alles wat er tijdens het spel gebeurt blijft binnenskamers, het is ten slotte een leeromgeving. - Mobiele telefoons staan uit, dan is iedereen echt betrokken bij het spel en wordt niemand afgeleid. - Het laatste woord ligt altijd bij spelleiding.

5 5 /16 Spelverloopschema 15 min 5 m 15 min 15 min 15 min 10 min 45 min Ronde Gemeente Fase 3 Gemeente Fase 2 Gemeente Fase 1 Korte evaluatie Uitwerken van het bestek Matchen Visie vormen Keuzes maken Inventarisatie en analyse uitvoeren De context begrijpen Nabespreking Aanbieders Fase 3 Aanbieders Fase 2 Aanbieders Fase 1 Voorbereiding ronde Introductie Vooraf Welkom Uitleg en spelinstructies Korte evaluatie Uitwerken van het zorgaanbod Matchen Visie vormen Keuzes maken Inventarisatie en analyse uitvoeren De context begrijpen Presentatie: Decentralisatie begeleiding naar gemeenten Doornemen stappenplan Bekijken filmpjes 3 rondes

6 6 /16 Voorbereiding Tijd: 5 minuten Wat moet ik doen? - Trek bij de spelleider 4 aanbiederkaarten. Deze kaarten geven een beschrijving van die aanbieders waar de gemeente contact mee heeft. - Trek bij de spelleider samen met de gemeente 1 cliëntenkaart. Deze kaarten geeft de verdeling weer van de cliënten die extramurale begeleiding krijgen in de gemeente. LET OP! Het totale aantal cliënten is 1% van de totale bevolking in de gemeente. De percentages op de kaart geven de verdeling weer van deze 1%. Fase 1 Inventarisatie en analyse uitvoeren De context begrijpen Tijd: 15 minuten Wat moet ik doen? Doel van deze fase is om begrip te krijgen voor de context. Welke aanbieders zijn er in de gemeente aanwezig? In welke gemeente zijn de partijen werkzaam? Welke type cliënten wonen er in deze gemeente? - Zorg dat je zicht krijgt op de context. - Vul hiervoor het dossier in, dit zijn de invulformulieren van Fase 1 op de volgende pagina s van je boekje. - Verzamel in je dossier de informatie van de verschillende betrokken partijen. - Ga hierover met elkaar in gesprek. - Formuleer met elkaar aan je tafel voor welke opgave de aanbieders staan. Resultaat van deze fase: - Inzicht in de context en de betrokken partijen - De opgave voor de aanbieders.

7 7 /16 Fase 1: Dossier Wie zijn de aanbieders? - Plak of niet hieronder de kaartjes van de aanbieders. - Lees de kaartjes zorgvuldig en zorg dat je de inhoud van deze kaartjes goed kent. plak hier uw aanbiederkaartjes

8 8 /16 In welke gemeente zijn de aanbieders werkzaam? - Ga op zoek naar informatie over de gemeente. - Vul hieronder in het lege kaartje de gegevens van de gemeente in. - Zorg dat je deze informatie goed kent. Gemeente Inwoners: Politieke kleur: Sociaal economische status: Ambitieniveau: Stedelijkheid: Bijzonderheden:

9 9 /16 Welke cliënten wonen er in de gemeente? - Plak of niet hieronder het kaartje van de cliënten. - Lees het kaartje zorgvuldig en zorg dat je de inhoud van het kaartje goed kent. LET OP! Het totale aantal cliënten is 1% van de totale bevolking in de gemeente. De percentages op de kaart geven de verdeling weer van deze 1%. plak hier uw cliënten kaartje

10 10 /16 Voor welke opgave staan de aanbieders?: Vul hieronder de opgave voor de aanbieders in

11 11 /16 Fase 2 Visie vormen Keuzes maken Tijd: 15 minuten Wat moet ik doen? Doel van deze fase is om de bouwstenen voor de strategie van de aanbieders te verzamelen. Wat is de visie van de zorgaanbieders en welke strategische keuzes maken zij voor het zorgaanbod van de aanbieders? - Hoe gaan de aanbieders de zorgvraag in de gemeente invullen? - Lukt dat met het bestaande aanbod van de aanbieders? - Moeten aanbieders nieuw zorgaanbod creëren of moeten aanbieders misschien stoppen met het bestaande zorgaanbod en deze gaan afstoten? - Moeten aanbieders gaan samenwerken? - Bepaal met elkaar de strategie van de aanbieders - Vul de tabellen in op het strategiedocument, het invulformulier van Fase 2. LET OP! Het is niet de bedoeling om met elkaar de markt te gaan verdelen, het is wel de bedoeling om met elkaar voor iedere aanbieder de beste strategie te ontwikkelen Resultaat van deze fase: - Een heldere visie op het zorgaanbod wat de aanbieders willen leveren - Het strategiedocument. Fase 2: Strategiedocument Wat wordt het zorgaanbod per aanbieder? - Bespreek met elkaar de visie van de verschillende aanbieders en de strategische keuzes en vul de tabel in. - Maak een realistisch zorgaanbod op basis van de gegevens van de vorige ronde. - Zet de namen van de aanbieders in de linker kolom. - Vul per aanbieder in voor welke cliëntengroep men zorgaanbod gaat leveren. - Geef daarbij met een tekentje aan om wat voor type aanbod het gaat: het bestaande aanbod blijft gehandhaafd: het bestaande aanbod wordt gestopt of afgestoten naar een andere aanbieder: X er wordt nieuw aanbod ontwikkeld: 0 - Het kan zijn dat de gemeente gedurende deze fase nieuwe aanbieders aandraagt, deze moeten ook worden meegenomen in het strategiedocument. - Als de aanbieders nieuwe aanbieders willen betrekken dan kun je deze ophalen bij de spelleiding. Geef dit dan ook door bij de gemeente. U kunt op pagina 12 het invulschema vinden.

12 12 /16 Fase 2: Strategiedocument Invulschema - Bestaand aanbod: - Aanbod wordt gestopt: X - Nieuw aanbod: 0 Naam aanbieder PG 65+ SOM 65- SOM 65+ PSY VG 18- VG 18+ ZG LG Samenwerken met andere aanbieders? - Bespreek met elkaar of de aanbieders voor bepaalde cliëntgroepen willen samenwerken met andere aanbieders. - Zo ja, geef dat dan weer in de onderstaande tabel. Vul de namen in van de aanbieders en geef aan voor welke cliëntgroepen men wil samenwerken. Naam aanbieder Naam aanbieder Cliëntgroep

13 13 /16 Fase 3 Uitwerken van het bestek en het zorgaanbod Matchen Tijd: 15 minuten Wat moet ik doen? Doel van deze fase is te bepalen of er een match is tussen het bestek van de gemeente en het zorgaanbod van de aanbieders. - Bereid met elkaar een korte presentatie voor over het zorgaanbod van de aanbieders. - Instructies over de presentatie vind je in het zorgaanbod, het invulformulier van Fase 3. - Lever het strategiedocument in bij de spelleider, scheur dit uit je boekje - Luister naar de presentatie van het bestek van de gemeente. - Reageer hierop met je eigen presentatie. Let op, deze presentatie mag inhoudelijk niet afwijken van wat je op hebt geschreven in je strategiedocument. - Bespreek kort aan jullie tafel of de aanbieders in gaan op het bestek van de gemeente. Resultaat van deze fase: - Een presentatie van het zorgaanbod van de aanbieders. Fase 3: Bestek Richtlijnen voor de presentatie - Bespreek met elkaar de inhoud van het zorgaanbod. - In het zorgaanbod formuleer je met elkaar het concrete aanbod van de aanbieders. Gebruik hiervoor de strategie van fase 2 als basis. - Gebruik onderstaand aantekeningenblad om de belangrijkste punten op te schrijven. - Bereid met elkaar een korte presentatie voor van maximaal 2 minuten over het zorgaanbod van de aanbieders. - Bespreek met elkaar wie de presentatie zal houden. LET OP! Twee minuten is erg kort! Bereid je daarop voor. Gebruik pagina 14 voor het invullen van de belangrijkste punten van je presentatie.

14 14 /16 De belangrijkste punten van het zorgaanbod

15 15 /16 Terugblik Korte evaluatie Tijd: 10 minuten Wat moet ik doen? Met elkaar blik je kort terug op ronde 1. - Wat deden we goed? - Welke afspraken maken we met elkaar voor de volgende ronde? Aantekeningen

16 Deze simulatie is gemaakt door: In opdracht van:

WERKBOEK GEMEENTE RONDE 1

WERKBOEK GEMEENTE RONDE 1 2 /18 Beschrijving van het spel Doel van het spel Het spel Op Stap is bedoeld om gemeentelijke beleidsmakers en aanbieders van zorg en welzijn te helpen bij de voorbereiding op hun nieuwe taken in het

Nadere informatie

WERKBOEK AANBIEDERS RONDE 3 WERKBOEK AANBIEDERS RONDE 1

WERKBOEK AANBIEDERS RONDE 3 WERKBOEK AANBIEDERS RONDE 1 WERKBOEK AANBIEDERS RONDE 1 2 /12 Ronde 3 Voorbereiding Tijd: 5 minuten Voorbereiding: Fase 1: Fase 2: Fase 3: Korte evaluatie: Totale duur: 5 minuten 15 minuten 15 minuten 15 minuten 10 minuten 60 minuten

Nadere informatie

HANDLEIDING SPELLEIDER

HANDLEIDING SPELLEIDER 2 /18 Inleiding In dit boekje vind je een beschrijving van wat je als spelleider van Op Stap! moet doen. Het boekje spreekt voor zich, stap voor stap word je door het spel geloodst zodat je de deelnemers

Nadere informatie

WERKBOEK GEMEENTE RONDE 2

WERKBOEK GEMEENTE RONDE 2 2 /14 Ronde 2 Voorbereiding Tijd: 5 minuten Voorbereiding: Fase 1: Fase 2: Fase 3: Korte evaluatie: Totale duur: 5 minuten 15 minuten 15 minuten 15 minuten 10 minuten 60 minuten Wat moet ik doen? - Trek

Nadere informatie

PRAKTISCHE HANDLEIDING

PRAKTISCHE HANDLEIDING 2 /8 1. Waarom dit spel? Doel van het spel Het spel Op Stap is bedoeld om gemeentelijke beleidsmakers en aanbieders van zorg en welzijn te helpen bij de voorbereiding op hun nieuwe taken in het kader van

Nadere informatie

Informatie kaart. Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport

Informatie kaart. Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Informatie kaart Afbakening Wet maatschappelijke ondersteuning 2015 en wijkverpleging Zorg verzekerings wet Deze informatiekaart gaat in op de verantwoordelijkheidsverdeling tussen zorgverzekeraars en

Nadere informatie

Algemene gegevens Om te beginnen willen wij graag wat algemene informatie van u ontvangen. Uw gegevens worden geanonimiseerd verwerkt.

Algemene gegevens Om te beginnen willen wij graag wat algemene informatie van u ontvangen. Uw gegevens worden geanonimiseerd verwerkt. VRAGENLIJST Quickscan voorbereiding decentralisatie begeleiding Algemene gegevens Om te beginnen willen wij graag wat algemene informatie van u ontvangen. Uw gegevens worden geanonimiseerd verwerkt. Vraag

Nadere informatie

Najaarscongres Decentralisatie AWBZ-begeleiding een kans om het anders te doen. Door: Carla van de Brake

Najaarscongres Decentralisatie AWBZ-begeleiding een kans om het anders te doen. Door: Carla van de Brake Najaarscongres Decentralisatie AWBZ-begeleiding een kans om het anders te doen Door: Carla van de Brake Wat gaat er veranderen Extramurale begeleiding (inclusief vervoer) van AWBZ naar WMO AWBZ WMO Individueel

Nadere informatie

Decentralisatie begeleiding Amstelland en de Meerlanden (A&M) 20 juni 2011 S. van de Loosdrecht Sr. Zorginkoper Care

Decentralisatie begeleiding Amstelland en de Meerlanden (A&M) 20 juni 2011 S. van de Loosdrecht Sr. Zorginkoper Care Decentralisatie begeleiding Amstelland en de Meerlanden (A&M) 20 juni 2011 S. van de Loosdrecht Sr. Zorginkoper Care Inhoud Cijfers en statistieken over de regio A&M Demografie Begeleiding Dagbesteding

Nadere informatie

( ) Anja Tissen - PPT Huisstijl[1].ppt Pagina 1. Welkom bij Gemeente Haaren

( ) Anja Tissen - PPT Huisstijl[1].ppt Pagina 1. Welkom bij Gemeente Haaren (06-02-2012) Anja Tissen - PPT Huisstijl[1].ppt Pagina 1 Welkom bij Gemeente Haaren (06-02-2012) Anja Tissen - PPT Huisstijl[1].ppt Pagina 2 TRANSITIE AWBZ Aanleiding: Forse groei aanspraken AWBZ Maatregelen:

Nadere informatie

Begeleide interne stage

Begeleide interne stage Ik, leren en werken Begeleide interne stage Deel 2 Colofon Uitgeverij: Edu Actief b.v. 0522-235235 info@edu-actief.nl www.edu-actief.nl Auteur: Marian van der Meijs Inhoudelijke redactie: Titel: Ik, leren

Nadere informatie

Raadsledendag 20 september

Raadsledendag 20 september Raadsledendag 20 september Wet langdurige zorg & Zorgverzekeringswet Marlies Kamp Manon Jansen Programmamanagement HLZ 3 Presentatie 1. Wet langdurige zorg 2. Zorgverzekeringswet 3. Implementatie 4. Communicatie

Nadere informatie

Team 6: Zonnepanelen. Onderzoek naar het gebruik van zonnepanelen

Team 6: Zonnepanelen. Onderzoek naar het gebruik van zonnepanelen Zonnepanelen op school Team 6: Zonnepanelen Onderzoek naar het gebruik van zonnepanelen Jullie gaan onderzoeken welke producten er zijn op zonnecellen 1. SAMENWERKEN IN EEN TEAM Jullie gaan samenwerken

Nadere informatie

Werkvorm: Bekend, Benieuwd en Bewaard.

Werkvorm: Bekend, Benieuwd en Bewaard. Werkvorm: Bekend, Benieuwd en Bewaard. Doel: Eén van jullie groep gaat opschrijven wat jullie al weten over De Tweede Wereldoorlog (bekend). Daarna schrijven jullie op wat jullie graag willen weten over

Nadere informatie

Formulier bij bijlage 1 Deelovereenkomst Maatwerkvoorziening Begeleiding

Formulier bij bijlage 1 Deelovereenkomst Maatwerkvoorziening Begeleiding Formulier bij bijlage 1 Deelovereenkomst Maatwerkvoorziening Begeleiding Gebruik van dit formulier: Met het sluiten van de Deelovereenkomst Maatwerkvoorziening Begeleiding vragen wij u diensten en activiteiten

Nadere informatie

Decentralisatie begeleiding naar gemeenten Wat houdt het in? Wat gaat er veranderen?

Decentralisatie begeleiding naar gemeenten Wat houdt het in? Wat gaat er veranderen? Decentralisatie begeleiding naar gemeenten Wat houdt het in? Wat gaat er veranderen? Mark van den Einde ministerie van VWS PIANOo-bijeenkomst Hoorn (8 februari 2012) Transitie: wat verandert er? Regeer-

Nadere informatie

TEAMSPEL: UNDERCOVER

TEAMSPEL: UNDERCOVER TEAMSPEL: UNDERCOVER Voorwoord In dit draaiboek vind je alle gegevens die je nodig hebt om eenvoudig een geslaagd uniek spel te organiseren. Het spel kan gespeeld worden als teambuildingsopdracht, maar

Nadere informatie

Training. Vergaderen

Training. Vergaderen Training Vergaderen Halide Temel 1-5-2014 Inhoudsopgave Inleiding 3 Doelen 4 Deelnemers 4 Werkvormen 4 Programma 4 Voorstellen & introductie 5 Opdracht Luciferspel 6 Theorie 7 Opdracht - Vergaderen 12

Nadere informatie

Overheveling begeleiding Zuid-Holland Noord (ZHN) 14 juni 2011 A. Augustinus Manager Care

Overheveling begeleiding Zuid-Holland Noord (ZHN) 14 juni 2011 A. Augustinus Manager Care Overheveling begeleiding Zuid-Holland Noord (ZHN) 14 juni 2011 A. Augustinus Manager Care Inhoud Cijfers en statistieken over de regio ZHN Demografie Begeleiding Dagbesteding Kaders voor inkoop van extramurale

Nadere informatie

Workshop Tweede Kamerverkiezingen

Workshop Tweede Kamerverkiezingen Workshop Tweede Kamerverkiezingen Korte omschrijving workshop In deze workshop leren de deelnemers wat de Tweede Kamer doet, hoe ze moeten stemmen en op welke partijen ze kunnen stemmen. De workshop bestaat

Nadere informatie

F O C U S O P G R O E I V A N J E B E D R I J F

F O C U S O P G R O E I V A N J E B E D R I J F werkboek F O C U S O P G R O E I V A N J E B E D R I J F W W W. M A R L O E S H A L M A N S. C O M Om je bedrijf gezond te laten groeien mag je 4 fases doorlopen: L E I D E R S C H A A L B A A R H E I

Nadere informatie

Rapportage decentralisatie monitor Gemeente Eijsden-Margraten

Rapportage decentralisatie monitor Gemeente Eijsden-Margraten Rapportage decentralisatie monitor Gemeente Eijsden-Margraten 2013 2 Hoofdstuk 1: Totaaloverzichten (Begeleiding + Persoonlijke Verzorging) Totaaloverzichten (begeleiding + Persoonlijke Verzorging) Begeleiding

Nadere informatie

WikiKids Atlas. Lerarenhandleiding Project WikiKids Atlas

WikiKids Atlas. Lerarenhandleiding Project WikiKids Atlas WikiKids Atlas Lerarenhandleiding Project WikiKids Atlas 1. Inhoudsopgave. 1. Inhoudsopgave. p. 43 2. Inleiding. p. 44 3. Uitleg en kerndoelen WikiKids Atlas. p. 46 3.1. Inleiding. p. 46 3.2. Uitleg WikiKids.

Nadere informatie

Nederlands in Uitvoering

Nederlands in Uitvoering Nederlands in Uitvoering Leerjaar 1 Sport & spel Een mondelinge instructie begrijpen Algemene modulegegevens Leerjaar: 1 Taaltaak: Een mondelinge instructie begrijpen Thema: Sport & spel Leerstijlvariant:

Nadere informatie

Ik geloof, geloof ik. Levensbeschouwelijk dossier Griftland college Bovenbouw. Mijn naam en klas:

Ik geloof, geloof ik. Levensbeschouwelijk dossier Griftland college Bovenbouw. Mijn naam en klas: Ik geloof, geloof ik Levensbeschouwelijk dossier Griftland college Bovenbouw Mijn naam en klas: Bezinningsmomenten In de godsdienstlessen stonden de afgelopen jaren verhalen centraal en de verschillende

Nadere informatie

Startbijeenkomst Decentralisatie AWBZ A2-gemeenten

Startbijeenkomst Decentralisatie AWBZ A2-gemeenten Startbijeenkomst Decentralisatie AWBZ A2-gemeenten Agenda Opening Toelichting algemene ontwikkelingen (Ilse Vos); Project ondersteuningsarrangementen (Anne Rademakers); Onderzoek kortdurend verblijf (Anne

Nadere informatie

De Drakendokter: Gideon

De Drakendokter: Gideon De Drakendokter: Gideon Om hulp vragen Vervolgverhalen Groep 5 en 6 (SO en SBO) Overzicht De opdrachten zijn het leukst om te doen, als het hele boek in de klas is voorgelezen. Dit kan door elke dag in

Nadere informatie

Het Zenuwslopende Zenuwstelsel

Het Zenuwslopende Zenuwstelsel Het Zenuwslopende Zenuwstelsel In het schooljaar 2013-2014 is op de locatie Fedde Schurer van OSG Sevenwolden de opzet van de profielwerkstukken van de havo natuurprofielen aangepast. De speerpunten van

Nadere informatie

Sectorwerkstuk 2010-2011

Sectorwerkstuk 2010-2011 Sectorwerkstuk 2010-2011 Namen: ---------------------------------------------------------------------------------------- Klas: -------------------- Sector: --------------------------------------------

Nadere informatie

Stappenplan voor je spreekbeurt in groep 3/4

Stappenplan voor je spreekbeurt in groep 3/4 Stappenplan voor je spreekbeurt in groep 3/4 Naam: Hallo allemaal, Dit boekje heb ik gemaakt om je te helpen bij het maken van je spreekbeurt. Want het is best lastig, zeker als je het voor het eerst gaat

Nadere informatie

Opbrengstgericht werken bij andere vakken. Martine Amsing, Marijke Bertu, Marleen de Haan

Opbrengstgericht werken bij andere vakken. Martine Amsing, Marijke Bertu, Marleen de Haan Opbrengstgericht werken bij andere vakken Martine Amsing, Marijke Bertu, Marleen de Haan Doel Leerkrachten kunnen een les tekenen of geschiedenis ontwerpen volgens de uitgangspunten van OGW die ze direct

Nadere informatie

Decentralisatie begeleiding naar gemeenten Wat houdt het in? Wat gaat er veranderen?

Decentralisatie begeleiding naar gemeenten Wat houdt het in? Wat gaat er veranderen? Decentralisatie begeleiding naar gemeenten Wat houdt het in? Wat gaat er veranderen? Mark van den Einde ministerie van VWS PIANOo- Marktontmoeting Wmo (9 december 2011) Het regeer- en gedoogakkoord De

Nadere informatie

Cynthia A.M. Slomp I.S.M. Brede School Emmen

Cynthia A.M. Slomp I.S.M. Brede School Emmen Cynthia A.M. Slomp I.S.M. Brede School Emmen De doelstelling van Sociaal Weerbaar is het versterken van de sociale weerbaarheid van kinderen, binnenschools binnenschools maar ook buiten de school. Weerbaarheid

Nadere informatie

Van AWBZ naar Wmo. Nieuwe Wmo

Van AWBZ naar Wmo. Nieuwe Wmo Van AWBZ naar Wmo Factsheet oktober 213 Nieuwe Wmo Gemeenten krijgen in de nieuwe Wmo-wetgeving (concept-wetvoorstel Wmo 215) meer zorgtaken. Het kabinet wil de AWBZ vanaf 215 ingrijpend hervormen. Dit

Nadere informatie

OPDRACHTEN BIJ THEMA 11 BELEID

OPDRACHTEN BIJ THEMA 11 BELEID OPDRACHTEN BIJ THEMA 11 BELEID Beleid is alleen nodig als je iets gaat veranderen. INLEIDING Het beleid van een organisatie bepaalt hoe je moet werken en wat de bestuurders belangrijk vinden. Dat beleid

Nadere informatie

Raadsinformatiebrief B&W vergadering 13 maart 2012

Raadsinformatiebrief B&W vergadering 13 maart 2012 Raadsinformatiebrief B&W vergadering 13 maart 2012 Steller : W. van den Hatert Telefoonnummer: 0343-565817 E-mailadres : willem.van.den.hatert@heuvelrug.nl Onderwerp : Beleidsvoorbereiding decentralisatie

Nadere informatie

Wat gaat er in de zorg veranderen en waarom?

Wat gaat er in de zorg veranderen en waarom? Wat gaat er in de zorg veranderen en waarom? Het ministerie van VWS heeft wee websites in het leven geroepen die hierover uitgebreid informatie geven www.dezorgverandertmee.nl en www.hoeverandertmijnzorg.nl

Nadere informatie

Reflectiegesprekken met kinderen

Reflectiegesprekken met kinderen Reflectiegesprekken met kinderen Hierbij een samenvatting van allerlei soorten vragen die je kunt stellen bij het voeren van (reflectie)gesprekken met kinderen. 1. Van gesloten vragen naar open vragen

Nadere informatie

Doe een beroep op de adviseurs van AVI bij uw voorbereiding op de komende decentralisaties

Doe een beroep op de adviseurs van AVI bij uw voorbereiding op de komende decentralisaties AVI-nieuwsbrief 7 (24 juli 2012) Adviseurs Versterking Wmo ondersteunen bij beleidsbeïnvloeding Doe een beroep op de adviseurs van AVI bij uw voorbereiding op de komende decentralisaties Geachte Het uitstel

Nadere informatie

Ontwikkelingskansen voor ieder kind! Boodschappen. Kansen in kinderen. Boodschappen. voor ouders. Kansen in kinderen

Ontwikkelingskansen voor ieder kind! Boodschappen. Kansen in kinderen. Boodschappen. voor ouders. Kansen in kinderen Ontwikkelingskansen voor ieder kind! voor ouders Voorwoord doen met kinderen in de supermarkt is heel leuk. Je moet alleen geen haast hebben! In het thema staat de supermarkt en alles wat je daar kunt

Nadere informatie

Decentralisatie extramurale begeleiding. Drechtstedencaroussel 4 oktober 2011

Decentralisatie extramurale begeleiding. Drechtstedencaroussel 4 oktober 2011 Decentralisatie extramurale begeleiding Drechtstedencaroussel 4 oktober 2011 1 Opzet inleiding 1. Wat komt er op gemeenten af? 2. Waar liggen de kansen? 3. En de uitdagingen/vraagstukken? 4. Hoe pakken

Nadere informatie

Scholings- en trainingsmateriaal bij het traject Zelfmanagement in de praktijk

Scholings- en trainingsmateriaal bij het traject Zelfmanagement in de praktijk Scholings- en trainingsmateriaal bij het traject Zelfmanagement in de praktijk Inhoudsopgave: Presentatie Zelfmanagement in de Praktijk Doortje Boshuizen Vilans pag. 2 Werkwijze Introductie van het IZP

Nadere informatie

Leren als een expert!

Leren als een expert! Leren als een expert! Welk vak vind jij lastig? Wiskunde, of juist Frans? Ken je iemand die heel goed is in dat vak? En heb je wel eens aan diegene gevraagd hoe hij/zij voor dat vak leert? Als je dat weet,

Nadere informatie

2 > Kerndoelen 11. 4 > Aan de slag 15. 5 > Introductie van de manier van werken 22. 6 > Mogelijke werkvormen en de plaats op het rooster 27

2 > Kerndoelen 11. 4 > Aan de slag 15. 5 > Introductie van de manier van werken 22. 6 > Mogelijke werkvormen en de plaats op het rooster 27 Inhoud 1 > Uitgangspunten 9 2 > Kerndoelen 11 3 > Materialen 12 4 > Aan de slag 15 5 > Introductie van de manier van werken 22 6 > Mogelijke werkvormen en de plaats op het rooster 27 7 > Waarom samenwerkend

Nadere informatie

Alles op een rij voor de leerkracht van groep 4

Alles op een rij voor de leerkracht van groep 4 Alles op een rij voor de leerkracht van groep 4 Binnenkort krijgt uw groep een praktische verkeersles op het Verkeersplein van Veilig Verkeer Nederland en Shell. Om te zorgen dat uw leerlingen optimaal

Nadere informatie

Groep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis (dubbele les) Groep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis voorbereiding. Leerkrachtinformatie

Groep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis (dubbele les) Groep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis voorbereiding. Leerkrachtinformatie Leerkrachtinformatie (dubbele les) Lesduur: 2 x 50 minuten (klassikaal) Introductie van de activiteit 1. Deze klassikale les bestaat uit twee delen: Voorbereiding Uitvoering voorbereiding Lesduur: 50 minuten

Nadere informatie

Docentenhandleiding Rollenspel Politiek

Docentenhandleiding Rollenspel Politiek Docentenhandleiding Rollenspel Politiek Voorbereiding 1. Bepaal hoeveel tijd er is: kies voor 45, 60 of 90 uten versie 2. Deel tijdschema uit en bespreek dit met de leerlingen 3. Verdeel de rollen, zie

Nadere informatie

Persona s maken in het sociale domein

Persona s maken in het sociale domein Persona s maken in het sociale domein 10/8/2015 Else Boss vertelt - Waarom persona s maken in het sociale domein? - De stappen in het methode - De kracht van het methode - Wat kan je ermee? - Waar moet

Nadere informatie

Sectorwerkstuk 2012-2013

Sectorwerkstuk 2012-2013 Sectorwerkstuk 2012-2013 Namen: ---------------------------------------------------------------------------------------- Klas: -------------------- Sector: --------------------------------------------

Nadere informatie

Signalering en zorgcoördinatie bij begeleiding in de Wmo voor specifieke groepen

Signalering en zorgcoördinatie bij begeleiding in de Wmo voor specifieke groepen Signalering en zorgcoördinatie bij begeleiding in de Wmo voor specifieke groepen Specifieke groepen voor de extramurale begeleiding vanuit Wmo zintuiglijk gehandicapten (ZG) mensen met complex niet aangeboren

Nadere informatie

Rapportage Impactmonitor begeleiding

Rapportage Impactmonitor begeleiding Rapportage Impactmonitor begeleiding Valkenswaard, Heeze-Leende en Cranendonck Enschede, 31 januari 2012 SS/12/259/ova2 drs. Sylvia Schutte Inhoudsopgave Inleiding... 3 1. Aantal cliënten met begeleiding...

Nadere informatie

Zonnepanelen op school. Team 1: Meten Onderzoek naar de opbrengst van zonnepanelen. Jullie gaan meten wat zonnepanelen aan energie opbrengen

Zonnepanelen op school. Team 1: Meten Onderzoek naar de opbrengst van zonnepanelen. Jullie gaan meten wat zonnepanelen aan energie opbrengen Zonnepanelen op school Team 1: Meten Onderzoek naar de opbrengst van zonnepanelen Jullie gaan meten wat zonnepanelen aan energie opbrengen 1. SAMENWERKEN IN EEN TEAM Jullie gaan samenwerken in een team.

Nadere informatie

Informatiemanagement, -processen en -implementaties

Informatiemanagement, -processen en -implementaties Informatiemanagement, -processen en -implementaties Spelsimulatie en Organisatieverandering imvalues Presentatie Inhoud Introductie Spelsimulatie Aanpak Toepassing Meer informatie Introductie imvalues

Nadere informatie

Proces 3 Decentralisaties Samen optrekken in de Achterhoek

Proces 3 Decentralisaties Samen optrekken in de Achterhoek Workshop 3 Gemeenten werken samen in de regio Proces 3 Decentralisaties Samen optrekken in de Achterhoek Eindhoven 17 juni 2013 Arne van Hout casus Achterhoek Caroline Mobach procesbegeleiding Aanleiding

Nadere informatie

Grenzeloze vrijheid? Discussiebijeenkomst tienerclub

Grenzeloze vrijheid? Discussiebijeenkomst tienerclub Grenzeloze vrijheid? Discussiebijeenkomst tienerclub Leeftijd: 12-16 jaar Tijdsduur: 1 uur Doelen - De jongeren denken na over de betekenis van de muur tussen Israël en de Palestijnse gebieden in het dagelijks

Nadere informatie

Beroepenwerkstuk 3 MAVO

Beroepenwerkstuk 3 MAVO Beroepenwerkstuk 3 MAVO 2015 2016 1 INLEIDING Het beroepenwerkstuk: Een van de onderdelen van het programma beroepenoriëntatie in 3 mavo is het maken van een beroepenwerkstuk en het presenteren hiervan

Nadere informatie

Het Sectorwerkstuk 2015-2016

Het Sectorwerkstuk 2015-2016 Het Sectorwerkstuk 2015-2016 Inhoud Inleiding... 3 Het Sectorwerkstuk... 4 De opbouw... 4 De voorbereiding... 5 Het onderzoek... 6 De verwerking... 7 De presentatie... 7 Het filmpje... 7 Het werkstuk...

Nadere informatie

Een goed leven voor.

Een goed leven voor. Een goed leven voor. Juultje Holla - Perspectief - maart 2013 Als onderdeel van het ZonMW project Zeggenschap en Inclusie Met dank aan Rob, die mij hierbij enorm geholpen heeft. Een goed leven voor. Een

Nadere informatie

Docentenhandleiding Rollenspel Politiek

Docentenhandleiding Rollenspel Politiek Docentenhandleiding Rollenspel Politiek Voorbereiding 1. Bepaal hoeveel tijd er is: kies voor 45, 60 of 90 uten versie 2. Deel tijdschema uit en bespreek dit met de leerlingen 3. Verdeel de rollen, zie

Nadere informatie

KRINGLOOPSPEL Afval=Grondstof

KRINGLOOPSPEL Afval=Grondstof KRINGLOOPSPEL Afval=Grondstof Colofon: Het Kringloopspel is ontwikkeld in opdracht van MARN, ARN, Dar, Gemeente Ede en ACV jan 2014 Het Kringloopspel is ontwikkeld door MEC Nijmegen en Het Dijkmagazijn

Nadere informatie

Team 5: Natuur. Onderzoek naar de natuurlijke zonnecel

Team 5: Natuur. Onderzoek naar de natuurlijke zonnecel Zonnepanelen op school Team 5: Natuur Onderzoek naar de natuurlijke zonnecel Jullie gaan onderzoeken of de plant een zonnecel is en wie daar gebruik van maken 1. SAMENWERKEN IN EEN TEAM Jullie gaan samenwerken

Nadere informatie

Veranderingen binnen het Sociale Domein. Een forse opgave voor Gouda!!

Veranderingen binnen het Sociale Domein. Een forse opgave voor Gouda!! Veranderingen binnen het Sociale Domein Een forse opgave voor Gouda!! Herinrichting Sociaal Domein De decentralisaties: -Extramurale begeleiding vanuit de AWBZ -Wet Werken naar Vermogen -Jeugdzorg Filmpje

Nadere informatie

Project Alcohol 2014

Project Alcohol 2014 Project Alcohol 2014 Naam: Jong geleerd is oud gedaan!!!! Laat je niet Naam: F L s E s E N Klas:!!! 1 Inleiding De carnaval komt eraan. Een feest dat gevierd moet worden. Maar is het feestje van plezier

Nadere informatie

Regionale Bijeenkomsten Zorgkantoorregio s

Regionale Bijeenkomsten Zorgkantoorregio s Regionale Bijeenkomsten Zorgkantoorregio s Regio: Rotterdam (gemeenten Rotterdam, Capelle a.d. IJssel en Krimpen a.d IJssel) John Boumans Accountmanager VV&T Achmea Zorgkantoor Agenda Vormen van begeleiding,

Nadere informatie

WERKBLADEN Seksuele intimidatie

WERKBLADEN Seksuele intimidatie WERKBLADEN Seksuele intimidatie 1 Waarom dit boekje? 1.1 Zet een rondje om het goede antwoord. Seksuele intimidatie komt vaak voor. Ja Nee Seksuele intimidatie komt weinig voor. Ja Nee Mannen worden vaker

Nadere informatie

Thema Op het werk. Demet TV. Lesbrief 8. De eerste werkdag

Thema Op het werk. Demet TV. Lesbrief 8. De eerste werkdag Thema Op het werk. Demet TV Lesbrief 8. De eerste werkdag Deze les gaat over de eerste werkdag. gaat voor het eerst werken bij een snoepfabriek. Hij komt binnen en maakt kennis met de chef. De chef vertelt

Nadere informatie

CREATIEF CONCEPTEN OP BASIS VAN CREATIVITEIT HOE? ZO!

CREATIEF CONCEPTEN OP BASIS VAN CREATIVITEIT HOE? ZO! CREATIEF CONCEPTEN OP BASIS VAN CREATIVITEIT HOE? ZO! INHOUDSOPGAVE STARTFASE VOORAF - IS HET EEN ONDERWERP VOOR CREATIVITEIT? - ANALYSEVRAGEN - BRIEFING MET PROBLEEMEIGENAAR DE CREATIEVE SESSIE - SPELREGELS

Nadere informatie

Wat ga je schrijven: een verklarende tekst. Een oorzaak-gevolg-schema maken met je schrijfmaatje

Wat ga je schrijven: een verklarende tekst. Een oorzaak-gevolg-schema maken met je schrijfmaatje Les 1: Een verklarende tekst schrijven Wat ga je schrijven: een verklarende tekst 1. Bekijk het filmpje van Nieuwsbegrip. Praat erover met je schrijfmaatje of met de klas. - Wat is plastic soep? - Wat

Nadere informatie

Mijn computer is leuk

Mijn computer is leuk Handleiding Mijn computer is leuk Ouders praten samen over computers, kinderen en opvoeding Pharos, 2014 Marjolijn van Leeuwen INHOUDSOPGAVE Inleiding blz. 3 De themabijeenkomst blz. 5 Thema 1, oefeningen

Nadere informatie

Lesbrief bij Mijn broer is een boef van Netty van Kaathoven voor groep 7 en 8

Lesbrief bij Mijn broer is een boef van Netty van Kaathoven voor groep 7 en 8 Lesbrief bij Mijn broer is een boef van Netty van Kaathoven voor groep 7 en 8 Inhoud van deze lesbrief - Thema s in het boek - Lesopzet - Doel van de les - Uitwerking - Bijlage: opdrachtenblad Thema s

Nadere informatie

Hoe stel je prioriteiten?

Hoe stel je prioriteiten? Hoe stel je prioriteiten? Wat heb je eraan? In deze les leer je hoe je prioriteiten stelt, dus te kiezen welke dingen het belangrijkst zijn om te doen. Dat is handig als je meer moet doen dan waar je eigenlijk

Nadere informatie

Begeleiding AWBZ Ontwikkelingen aanspraak AWBZ-functie BG Gemeente 's-gravenhage

Begeleiding AWBZ Ontwikkelingen aanspraak AWBZ-functie BG Gemeente 's-gravenhage Begeleiding AWBZ 2009 Ontwikkelingen aanspraak AWBZ-functie BG Gemeente 's-gravenhage Eerste kwartaal 2009 Inhoudsopgave 0. Voorwoord 2 1. Inleiding 3 2. Cliënten met BG op 1 januari 4 3. Cliënten met

Nadere informatie

Wet langdurige zorg (Wlz) Van aanvraag tot besluit

Wet langdurige zorg (Wlz) Van aanvraag tot besluit Wet langdurige zorg (Wlz) Van aanvraag tot besluit Wanneer kan ik Wlz aanvragen? Als u blijvend intensieve zorg nodig heeft, dan kan het zijn dat u in aanmerking komt voor zorg vanuit de Wet langdurige

Nadere informatie

Diagnose-instrument decentralisatie begeleiding

Diagnose-instrument decentralisatie begeleiding Diagnose-instrument decentralisatie begeleiding Auteurs MOVISIE: Karin Sok Anne Lucassen Rebekka Munster Programma VCP: Nienke van der Veen Utrecht, april 2012 Inhoudsopgave Diagnose-instrument decentralisatie

Nadere informatie

SPELREGELS GO! INHOUD SPEL. PER SCHOOLTEAM (MAXIMAAL 28 TEAMLEDEN) 2 overzichtslijnen. 8 inhoudslijnen. spelregels

SPELREGELS GO! INHOUD SPEL. PER SCHOOLTEAM (MAXIMAAL 28 TEAMLEDEN) 2 overzichtslijnen. 8 inhoudslijnen. spelregels INHOUD SPEL PER SCHOOLTEAM (MAXIMAAL 28 TEAMLEDEN) 2 overzichtslijnen 8 inhoudslijnen spelregels PER SPELGROEP (MAXIMAAL 4 SPELERS) 1 stippendobbelsteen 4 x 7 rolkaarten 2 stickervellen rolstickers en

Nadere informatie

SPELVARIANTEN. Bonus: Ondertussen oefen je met het geven en ontvangen van feedback en bouw je aan het vertrouwen in jouw team.

SPELVARIANTEN. Bonus: Ondertussen oefen je met het geven en ontvangen van feedback en bouw je aan het vertrouwen in jouw team. SPELVARIANTEN Wil jij weten waar je in jouw huidige werk goed in bent? Hoe jij communiceert en je gedraagt en vooral hoe de ander dat ziet? En wil jij dit graag uitwisselen met je teamgenoten zodat jullie

Nadere informatie

Educatief programma Feiten & meningen

Educatief programma Feiten & meningen Educatief programma Feiten & meningen Handleiding voor docenten De tentoonstelling Zwart&Wit is een tentoonstelling die vragen oproept, meningen laat horen en feiten presenteert. Het educatief programma

Nadere informatie

Mentor Datum Groep Aantal lln

Mentor Datum Groep Aantal lln Lesvoorbereidingsformulier Fontys Hogeschool Kind en Educatie, Pabo Eindhoven Bron: Didactisch model van Gelder Student(e) Klas Stageschool Plaats Rachel van der Pijl P14EhvADT De Springplank. Eindhoven

Nadere informatie

In je kracht. Werkboek voor deelnemers

In je kracht. Werkboek voor deelnemers In je kracht Werkboek voor deelnemers Uitleg Mijn toekomst! Benodigdheden: Werkblad Mijn toekomst! (je kunt het Werkblad meegeven om thuis na te lezen, maar dit is niet noodzakelijk) Voor iedere deelnemers

Nadere informatie

Lesbrief bij Ik weet je te vinden van Netty van Kaathoven voor groep 6, 7 en 8

Lesbrief bij Ik weet je te vinden van Netty van Kaathoven voor groep 6, 7 en 8 Lesbrief bij Ik weet je te vinden van Netty van Kaathoven voor groep 6, 7 en 8 Inhoud van deze lesbrief - Thema s in het boek - Lesopzet - Doel van de les - Uitwerking - Bijlage: opdrachtenblad Thema s

Nadere informatie

Tentoonstelling Beeldende Kunst Middeleeuwen

Tentoonstelling Beeldende Kunst Middeleeuwen Tentoonstelling Beeldende Kunst Middeleeuwen De Middeleeuwen kennen verschillende stijlen en uitingsvormen van religieuze thema s Om de leerlingen hier een goed inzicht in te geven en zelf mee aan te slag

Nadere informatie

project: Introductie Helpende Zorg & Welzijn

project: Introductie Helpende Zorg & Welzijn project: Introductie Helpende Zorg & Welzijn. > Cas us Vmbo Morgenland heeft een afdeling Zorg & Welzijn. De school merkt dat de leerlingen van deze afdeling graag wat meer willen weten over het beroep

Nadere informatie

Hoe leer ik kinderen rekenen in groep 3 en 4? Weekschema PABWJ314X1 2015-2016

Hoe leer ik kinderen rekenen in groep 3 en 4? Weekschema PABWJ314X1 2015-2016 Hoe leer ik kinderen rekenen in groep 3 en 4? Weekschema PABWJ314X1 2015-2016 Cursusdoelen 1. De student heeft kennis van getalfuncties, inzicht in de telrij, (structuur van) getallen en getalrelaties

Nadere informatie

Instructie 1. Heb jij je voelsprieten uitstaan? De relatie met je cliënt

Instructie 1. Heb jij je voelsprieten uitstaan? De relatie met je cliënt Instructie 1 De relatie met je cliënt Heb jij je voelsprieten uitstaan? Met behulp van dit werkblad onderzoek je of je je voelsprieten hebt uitstaan naar de cliënt. Kies een cliënt en vul met die cliënt

Nadere informatie

BREEK DE MACHT KORTE OMSCHRIJVING SPEL SPELDOELEN LEERDOELEN AANTAL DEELNEMERS

BREEK DE MACHT KORTE OMSCHRIJVING SPEL SPELDOELEN LEERDOELEN AANTAL DEELNEMERS BREEK DE MACHT KORTE OMSCHRIJVING SPEL Breek de Macht is een spel waarin leerlingen ervaren wat het betekent als er geen rechtsstaat is. Breek de Macht speel je met een hele klas. Aan het begin van elke

Nadere informatie

Kwartet Hofcultuur. Willemien Cuijpers en Marie Thérèse van de Kamp, Interfacultaire Lerarenopleiding, UvA

Kwartet Hofcultuur. Willemien Cuijpers en Marie Thérèse van de Kamp, Interfacultaire Lerarenopleiding, UvA Expertisecentrum Kunsttheorie www.expertisecentrum-kunsttheorie.nl. Kwartet Hofcultuur Middels deze opdracht vatten de leerlingen eerst voor henzelf een aantal belangrijke aspecten omtrent de kunst en

Nadere informatie

zestien bewezen werkvormen voor corporaties

zestien bewezen werkvormen voor corporaties zestien bewezen werkvormen voor corporaties Traditionele aanpak: wat gaan we doen? Informatie halen (naast brengen) - Breng belanghouders bijeen - Stel de vraag wat wil je dat ik doe? - Verken de antwoorden,

Nadere informatie

2: vergaderen VASTE VOORZITTER EN NOTULIST

2: vergaderen VASTE VOORZITTER EN NOTULIST 2: vergaderen Als je lid bent van een studentenraad, vergader je vaak. Je hebt vergaderen met de studentenraad, maar ook vergaderingen met het College van Bestuur en de Ondernemingsraad (OR). Gemiddeld

Nadere informatie

Wat gaan we doen en voor wie? Cliënten, Transitie en Innovatie

Wat gaan we doen en voor wie? Cliënten, Transitie en Innovatie Wat gaan we doen en voor wie? Cliënten, Transitie en Innovatie Uitgangspunten Begeleiding Individueel, Groep Volwassenen Thuisbegeleiding Welzijnsvoorzieningen die hiermee samenhangen We verwachten samenwerking,

Nadere informatie

HOE BEREIK IK STAP VOOR STAP MIJN DOEL?

HOE BEREIK IK STAP VOOR STAP MIJN DOEL? HOE BEREIK IK STAP VOOR STAP MIJN DOEL? ANN DE SCHEPPER HOE BEREIK IK STAP VOOR STAP MIJN DOEL? 1 INLEIDING Je hebt een bepaal d concreet doel voor ogen. Misschien probeerde je al vaak om het te bereiken

Nadere informatie

Factsheet Begeleiding onder de Wmo in de Hoeksche Waard

Factsheet Begeleiding onder de Wmo in de Hoeksche Waard Factsheet onder de Wmo in de Hoeksche Waard Alexander Neels 9 april 0 Analyse dataset naar Wmo In het kader van de overheveling van begeleiding en van de AWBZ naar de Wmo is er per gemeente een tweede

Nadere informatie

Decentralisatie begeleiding naar de Wmo

Decentralisatie begeleiding naar de Wmo Oktober 2011 Decentralisatie begeleiding naar de Wmo Plan van aanpak TransitieBureau Inhoudsopgave Aanleiding Ambitie en Visie van het TransitieBureau Werkwijze TransitieBureau Activiteiten TransitieBureau

Nadere informatie

TRAJECT WELZIJN_METHODIEK VAN BEGELEIDEN_9789006815597_INHOUD_KORT

TRAJECT WELZIJN_METHODIEK VAN BEGELEIDEN_9789006815597_INHOUD_KORT TRAJECT WELZIJN_METHODIEK VAN BEGELEIDEN_9789006815597_INHOUD_KORT Thema 1 Methodisch handelen 1 Methodisch handelen: wat is het? 1.1 Kenmerken 1.2 Stappenplan 2 Voor wie? 2.1 Doelgroep 2.2 Functionele

Nadere informatie

Red met jouw klas de wereld! Handleiding van het digitale educatiepakket bij de voorstelling: Wij redden de wereld

Red met jouw klas de wereld! Handleiding van het digitale educatiepakket bij de voorstelling: Wij redden de wereld Red met jouw klas de wereld! Handleiding van het digitale educatiepakket bij de voorstelling: Wij redden de wereld Kom op, trek je jas aan. 't Is tijd dat er een stap wordt gezet. In regen en zonnestralen.

Nadere informatie

Spelenderwijs Crises Managen

Spelenderwijs Crises Managen Eva Keeris Eva Keeris, Play & Game Researcher 1 Wie bent u? Wie ben ik? Mijn aannames over u: Redelijke tot goede voorkennis didactiek Domeinkundige expert Weinig voorkennis over spelen en digitale media

Nadere informatie

Studievaardigheden. BEN/LO/ADHD/14/0003j April 2014

Studievaardigheden. BEN/LO/ADHD/14/0003j April 2014 Studievaardigheden N.B.: de inhoud van dit programma is slechts van adviserende aard en dient niet als vervanging voor professioneel en/of medisch advies. Als u verdere consultatie wenst, of wanneer u

Nadere informatie

IK-DOELEN BIJ DE DALTONUITGANGSPUNTEN

IK-DOELEN BIJ DE DALTONUITGANGSPUNTEN IK-DOELEN BIJ DE DALTONUITGANGSPUNTEN 1 2 3 4 5 A Samen werken (spelen) Hierbij is het samenwerken nog vooral doel en nog geen middel. Er is nog geen sprake van taakdifferentiatie. De taak ligt vooraf

Nadere informatie

Vroeg vreemd (buur)taalonderwijs

Vroeg vreemd (buur)taalonderwijs Vroeg vreemd (buur)taalonderwijs in het basisonderwijs met ELENA Ellen Rusman & Stefaan Ternier Welten instituut, Open Universiteit 7 november 2014 Evoluon, Eindhoven http://www.elena learning.eu/ Programma

Nadere informatie