Beoordeling. Doelstellingen

Transcriptie

1 Advies van de beoordelingscommissie onderzoeksmasteropleidingen Maatschappijwetenschappen van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen ten behoeve van de Nederlands-Vlaamse Accreditatie Organisatie over de aanvraag om accreditatie van de onderzoeksgerichte masteropleiding Economics van het Tinbergen Instituut Procedure De beoordelingscommissie onderzoeksmasteropleidingen Maatschappijwetenschappen van de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen heeft de beoordeling van de aanvraag om accreditatie van de onderzoeksmasteropleiding Economics verricht en haar advies opgesteld aan de hand van de criteria die zijn geformuleerd in het Accreditatiekader bestaande opleidingen: domeinspecifieke uitwerking voor onderzoeksmaster dat op 12 oktober 2007 door het bestuur van de Nederlands-Vlaamse Accreditatie Organisatie is vastgesteld. De voorzitter van de commissie, prof. dr. G.A. van der Knaap, heeft zich bij deze beoordeling laten verschonen vanwege zijn banden met de Erasmusuniversiteit, een van de drie grondleggers van het Tinbergen Instituut. Desgevraagd heeft prof. dr. W. Raub, hoogleraar theoretische sociologie aan de Universiteit Utrecht, zich bereid verklaard als voorzitter op te treden. De KNAW-commissie is in haar werkzaamheden versterkt met de heer drs. K. Beumer, medewerker bij de Adviesraad Wetenschaps- en Technologiebeleid (AWT) en alumnus van de onderzoeksmasteropleiding Culturele Wetenschappen van de Universiteit Maastricht, die als student-lid van de commissie optrad. De commissie heeft het aanvraagdossier bestudeerd en in een eerste vergadering op 8 oktober 2008 de aanvraag besproken. Tevens heeft zij op basis van het aanvraagdossier besloten extern advies in te winnen bij een specialist met kennis van deze opleiding. Dit advies is ontvangen op 6 oktober 2008 en betrokken bij de beoordeling. De aan de commissie voorgelegde aanvraag gaf aanleiding tot het schriftelijk inwinnen van nadere informatie bij de initiatiefnemers. Het ging om een aantal inhoudelijke en feitelijk/organisatorische vragen, ook over de status van de nieuwe track Finance. Tevens werd een zestal scripties opgevraagd en verdeeld over de commissieleden; zij hebben de scripties bestudeerd en geëvalueerd. De antwoorden op de schriftelijke vragen zijn ontvangen op 14 november De bijkomende informatie is door de commissie besproken tijdens een bijeenkomst op 18 november 2008, voorafgaand aan de hoorzitting ten kantore van de KNAW. De commissie heeft op 18 november 2008 gesproken met respectievelijk het management van de opleiding, de docenten en een delegatie van studenten. De helft van het aantal studenten met wie de commissie gesproken heeft, werd ad random geselecteerd door de secretaris. De commissie heeft op basis van het aanvraagdossier, de schriftelijke toelichting bij de door haar gestelde vragen, het advies van de externe referent en de hoorzitting haar advies vastgesteld. Voor de goede orde wil de commissie nog de volgende toelichting geven bij de bijlage waarin haar oordeel per onderwerp en per facet is vermeld. Bij onderwerpen is conform de NVAO-spelregels alleen het oordeel voldoende of onvoldoende mogelijk. Bij de facetten wordt gewerkt met een vierpuntsschaal: onvoldoende, voldoende, goed of excellent. Bepaalde facetten zoals duur lenen zich slechts tot het oordeel voldoende of onvoldoende. De score voldoende wordt bovendien als basisnorm gehanteerd. Dit houdt volgens de NVAO-spelregels in dat aan de hoge eisen van een researchmaster wordt voldaan en moet dus niet als een diskwalificatie gelezen worden. De oordelen goed en excellent zijn dan ook (zeer) zeldzame uitzonderingen. De researchmasteropleiding Economics wordt georganiseerd door het onderzoeksinstituut en de graduate school Tinbergen Instituut (ook als TI aangeduid) van de Erasmus Universiteit Rotterdam, de Universiteit van Amsterdam en de Vrije Universiteit Amsterdam. Het bij onderhavige opleiding betrokken onderzoekprogramma kent vier thema s: Institutions and Decision Analysis, Financial and International Markets, Labour, Region and the Environment en Econometrics. 1

2 Beoordeling Doelstellingen Het tweejarige masterprogramma Economics (120 ECTS) is een onderzoeksmasteropleiding met als eerste doelstelling het opleiden van toekomstige promovendi (aio s). Het programma wil voldoen aan de hoge eisen van topuniversiteiten in Europa en de Verenigde Staten van Amerika. Het aanvraagdossier geeft uitvoerig aan dat het aangeboden programma een vergelijking met internationaal erkende topuniversiteiten kan doorstaan. Daarbij baseert de opleiding zich mede op een externe audit georganiseerd door de KNAW in De opleiding concurreert nu met de Europese top, en de ambitie is om met de Amerikaanse te concurreren (Chicago en Harvard). De commissie heeft met instemming kennisgenomen van deze ambities; zij heeft veel vertrouwen in de opleiding. Met ingang van het studiejaar wordt vanaf het eerste jaar de track Finance aangeboden. Deze wijkt niet meer dan 20 ECTS af van het oorspronkelijke studieprogramma (waarbinnen deze track vanaf het tweede jaar begon) en voldoet daarmee aan de eis van de NVAO dat nieuwe tracks binnen een geaccrediteerde opleiding niet meer dan 40% mogen afwijken van het bestaande programma. De commissie heeft waardering voor dit initiatief en begrijpt ook dat dit vanuit overwegingen van concurrentie is genomen. Deze track wordt mede gefinancierd door een externe geldgever (Duisenberg School of Finance). Er is een aparte directeur voor deze track aangesteld. De commissie heeft ook kennis genomen van de brochure die informatie geeft over de studieprogramma s in , maar acht het onjuist dat zowel op de kaft als in de tekst grafisch de indruk wordt gewekt dat Finance een aparte researchmaster is. De commissie zou graag zien dat dit verhelderd wordt. Het grootste verschil met de initiële aanvraag voor de toets nieuwe opleiding Economics is de bovengenoemde genoemde track Finance. Er zijn daarnaast enkele kleinere verschillen, zoals het niet meer inschakelen van het Netherlands Network of Economics (NAKE), omdat het TI het niveau daarvan niet in volle breedte hoog genoeg acht voor zijn researchmaster. Programma Het programma kent in het eerste jaar drie onderdelen (elk 20 ECTS): Micro-economie, Macro-economie en Econometrie. In het tweede jaar kiest de student een major (vier cursussen van elk 3 ECTS) en een minor (drie cursussen van elk 3 ECTS) met andere cursussen naar keuze, waarmee hij 30 ECTS invult. De scriptie telt 30 ECTS; deze moet publicabel zijn. De studieadviseurs wijzen de student er met nadruk op dat er voor de scriptie niet meer dan een half jaar in het programma ingeschreven staat. De commissie heeft, met de opleiding, geconstateerd dat er wel veel tijd kan verlopen tussen het afsluiten van de scriptie en de publicatie waarin deze moet resulteren. Het programma is ingebed in een onderzoeksomgeving van zeer hoog niveau. De onderzoekers van deze instelling opereren internationaal uitstekend, publiceren in toptijdschriften en staan hoog aangeschreven. Er is sprake van uitstekende internationale contacten Er is een actief recruteringsbeleid zowel onder de betrokken faculteiten als in het buitenland. Ook de netwerken van docenten en onderzoekers worden daartoe gebruikt. De website van het TI wordt zorgvuldig bijgehouden en geeft uitvoerig informatie over de mogelijkheid tot inschrijving. De toelatingsprocedure is duidelijk en adequaat. De commissie heeft waardering voor de goede selectieprocedure. 1 op de 2 studenten krijgt een beurs toegewezen. De studenten die worden toegelaten behoren tot de top 10% van degenen die de Graduate Record Examinations (GRE) hebben afgelegd, wat het kwantitatieve deel van de test betreft. Tot nu toe heeft het TI geen wiskunde cursus voor studenten met een deficiëntie op dat gebied aangeboden, maar overwogen wordt dit wel te gaan doen. Programma, didactisch concept, werkvormen en toetsing weerspiegelen de te bereiken eindkwalificaties van de opleiding. Het programma vertoont een goede samenhang en is toegespitst op kennismaking met, en training in onderzoek. 2

3 De opleiding acht het van groot belang dat de thesis een hoofdstuk wordt van het proefschrift. Hierop wordt studenten ook in colleges gewezen. Bij bijna 70% van de Ph.D-studenten (cohorten 2003 en 2004) gebeurt dit ook. Personeel De kwaliteit van de onderzoeksgroepen die bij de onderzoeksmaster betrokken zijn, is van hoog niveau. Binnen de academische omgeving waarin de opleiding is ingebed, is voldoende onderzoekscapaciteit van bewezen goed tot uitstekend niveau aanwezig. Uit de informatie en gesprekken met studenten is gebleken dat docenten als rolmodel fungeren voor beginnende onderzoekers. De studenten worden gestimuleerd in het doen van zelfstandig onderzoek. Er is voldoende personeel om het programma inhoudelijk, onderwijskundig en organisatorisch te realiseren. Voorzieningen De voorzieningen zijn goed. De universiteit waar de student staat ingeschreven (EUR, UvA of de VU) zorgt voor de benodigde faciliteiten. Aan financiële middelen lijkt geen gebrek. De track Finance wordt ook extern gefinancierd. Interne Kwaliteitszorg Er is sprake van een systematische aanpak van de kwaliteitszorg. Evaluaties worden ter harte genomen en gebruikt als uitgangspunt voor het doorvoeren van aanpassingen en verbeteringen. De studenten met wie de commissie heeft gesproken, hebben dit beeld bevestigd. Bij de interne kwaliteitszorg worden studenten en medewerkers actief betrokken. Er wordt gewerkt aan het meer en beter betrekken van alumni bij de kwaliteitszorg. Resultaten De opleiding kent een groeiend aantal studenten dat zich aanmeldt (van 53 studenten in 2004 tot 115 in 2008). In de aanvangsjaren was het rendement laag; in 2003 (instroom 18 studenten) was er een 40% drop-outs en in 2004 ( instroom 13 studenten) een 50%. In alle gevallen verlieten de studenten de opleiding vóór het tweede jaar. De opleiding erkent dat zij de eerste twee jaar na de start in 2003 minder effectief is geweest dan zij had gewenst. Cohort 2005 (17 studenten) was beter geïnformeerd over de opleiding en doorliep een strengere toelatingsprocedure, hetgeen resulteerde in 18% drop-outs. Het cohort van 2006 (met een instroom van 32 studenten) kende een drop-out percentage van 30%. Dit is nog steeds meer dan het streefcijfer van maximaal 20%. De studieduur is goed, veruit de meeste studenten studeren binnen 26 maanden af. De commissie complimenteert de opleiding daarmee. De studenten worden zo nodig intensief begeleid, er is ook een prikkel voor de docent om de studenten binnen de gestelde tijd te laten afstuderen omdat er dan een PhD plaats kan worden bezet. Er zijn elk jaar promotieplaatsen beschikbaar bij de drie betrokken faculteiten voor studenten die met vrucht het Tinbergen programma hebben afgesloten. Er worden zware eisen aan de studenten gesteld: de scriptie moet van zodanig niveau zijn dat deze gebruikt kan worden in het proefschrift. De scripties die de commissie heeft bestudeerd waren van hoog niveau en in de toegekende cijfers kon de commissie zich vinden. De commissie beoordeelt het gerealiseerde eindniveau positief en heeft tot haar tevredenheid gezien dat een zeer groot aantal afgestudeerden doorstroomt naar een promotietraject. 3

4 Opmerking De commissie merkt op dat zij grote waardering heeft voor het zorgvuldig samengestelde aanvraagdossier dat de opleiding heeft aangeboden. Dat geldt ook voor de aangeleverde schriftelijke antwoorden op de aanvullende vragen van de commissie alsmede voor het optreden van de delegaties tijdens de hoorzitting. Advies De commissie komt op basis van de informatie in het zelf-evaluatierapport, de antwoorden op de schriftelijke vragen en de hoorzitting tot een positief eindoordeel over de aanvraag. Concluderend is de commissie van oordeel dat de onderzoeksmaster Economics voldoet aan de door de Nederlands Vlaamse Accreditatie Organisatie gestelde eisen aan onderzoeksmasters, zoals neergelegd in het Accreditatiekader bestaande opleidingen: domeinspecifieke uitwerking voor onderzoeksmaster van 12 oktober Amsterdam, 23 januari 2009 Namens de Commissie Beoordeling onderzoeksmasteropleidingen Maatschappijwetenschappen Prof. dr. W. Raub Plv. voorzitter J.W.Meijer, secretaris 4

5 Bijlage: Overzicht van beoordelingen door de KNAW-commissie Maatschappijwetenschappen Onderwerp Facet Beoordeling door de KNAW-Commissie 1. Doelstellingen 1.1 domeinspecifieke eisen G 1.2 niveau onderzoeksmaster G 1.3 oriëntatie wo G 2. Programma 2.1 eisen wo E 2.2 relatie doelstellingen programma E 2.3 samenhang programma E 2.4 studielast V 2.5 instroom G 2.6 duur V 2.7 afstemming vormgeving en inhoud G 2.8 beoordeling en toetsing G 3. Inzet personeel 3.1 eisen wo G 3.2 kwantiteit personeel V 3.3 kwaliteit personeel E 4. Voorzieningen 4.1 materiële voorzieningen G 4.2 studiebegeleiding G 5. Interne kwaliteitszorg 5.1 evaluatie resultaten E 5.2 maatregelen tot verbetering G 5.3 betrokkenheid medewerkers, studenten, alumni en beroepenveld G 6. Resultaten 6.1 gerealiseerd niveau G 6.2 onderwijsrendement G E=excellent; G=goed; V=voldoende =O=onvoldoende 5