NIFP ZORG IN DETENTIE. - Basiszorg. - Behandelaanbod NIFP. - Expertise FORENSISCHE INDICATIESTELLING BEST PRACTICE

Transcriptie

1 JANUARI 2008 T HEMANUMMER FORENSISCHE ZORG NIFP M A G A Z I N E ZORG IN DETENTIE - Basiszorg - Behandelaanbod NIFP - Expertise FORENSISCHE INDICATIESTELLING BEST PRACTICE SAMENWERKING MET RECLASSERING NEDERLAND NIFP PORTEFEUILLE ZORG EN REGIE

2 INHOUDSOPGAVE Voorwoord 3 Zorg in detentie 4 Behandelaanbod NIFP ISD 5 Vernieuwing Forensische zorg 6 Forensische Indicatiestelling DBBC s Zorgcentra Zorgcentra 7 NIFP in cijfers 8 Samenwerking met Reclassering Nederland 9 NIFP Portefeuille Zorg en Regie 10 2

3 Effectieve detentie is onze zorg Veel personen die in detentie verblijven hebben een psychiatrische stoornis. De inspectie voor de gezondheidszorg, de Raad voor de Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming en ook de Tweede Kamer constateerden dat er nog te weinig behandeling wordt geboden. Ook gevangenen hebben recht op goede zorg. Daarbij lijkt behandeling de beste manier om recidive te voorkomen. De politiek wil daarom extra middelen vrijmaken om gedetineerden met een psychiatrische stoornis meer behandeling te bieden. Zo zijn er mogelijkheden voor behandeling en begeleiding gekomen voor psychisch zieke veelplegers in het kader van de zogenaamde ISD-plaatsing (Inrichting voor Stelselmatige Daders). In de Detentiecentra voor vreemdelingen wordt sinds kort een behandelprogramma geboden. En het project Vernieuwing Forensische Zorg (VFZ) zet in op een verdere professionalisering van zorgcentra binnen het gevangeniswezen met zo n 600 behandelplaatsen. Daarnaast is er ruimte voor 350 extra behandelplaatsen in detentie en evenzovele detentievervangende plaatsen in de GGZ in het kader van transmurale behandeling. Vanaf 2008 zullen op basis van het forensische indicatiestellingssysteem door de gevangenispsychiaters en -psychologen de patiënten naar deze behandelvoorzieningen worden toegeleid. Dit zijn belangrijke initiatieven. Maar veel mensen die voor lichtere vergrijpen met Justitie in aanraking komen, kampen eveneens met soms ernstige psychiatrische problemen. De kans op herhaling en verharding van de gedragsproblematiek is aanzienlijk als de stoornis niet behandeld wordt. Voor de GGZ is het lastig om deze mensen in de vrije samenleving adequaat te behandelen aangezien juist deze groep zich dikwijls aan behandeling onttrekt. Detentie biedt voor veel gedetineerden met een psychiatrische stoornis de kans om deze negatieve spiraal te doorbreken. Er is tijd en gelegenheid om goede diagnostiek te plegen, ` ook fysiek weer op orde te komen, en het psychiatrische `` ziekteproces te stabiliseren. In deze context waarin medische dienst, psychiaters en psychologen nauw samenwerken is het mogelijk patiënten te motiveren voor verdere behandeling en door te geleiden naar de reguliere GGZ en/of verslavingszorg. Het NIFP zet dan ook nadrukkelijk in op deze integrale vorm van zorg als fundament en uitgangspunt voor verdere behandeling in de keten: stabilisatie middels medicatie en psycho-educatie; uitgebreide diagnostiek en indicatiestelling en waar mogelijk overdracht aan behandelaren in de (forensische) GGZ en verslavingszorg. Dit vraagt van Justitie dat zij investeert in de basiszorg in detentie door gevangenispsychiaters en psychologen. Het NIFP heeft een nieuw behandelaanbod voor de basisregimes in detentie, dat sterk inzet op dit type zorg. Meer hierover leest u in dit magazine. Het is noodzakelijk dat het NIFP, het gevangeniswezen, de GGZ, de TBS en de reclassering met name in de forensische poliklinieken en de ACT-teams van de GGZ en reclasseringsprojecten, tot goed afgestemde zorgtrajecten komen die al vanuit de basiszorg in detentie kunnen worden geïndiceerd en opgestart. Dat zal onze inzet zijn voor de komende jaren. 3 Voor de zwaardere delictplegers, veelplegers, vreemdelingen en de ernstig psychiatrisch zieken zijn zorgvoorzieningen beschikbaar. Daan Daniëls Directielid NIFP, portefeuillehouder Forensische Zorg & Regie in detentie

4 Zorg in detentie HET NIFP BIEDT EXPERTISE VOOR ZORG IN DETENTIE De zorg en behandeling van gedetineerden vraagt om een multidisciplinaire aanpak en wordt in detentie verzorgd door een team van gevangenispsychologen, psychiaters van het NIFP en de medische dienst van de inrichting. Naast een goed zorgaanbod in detentie is het overdragen van de patiënt aan de maatschappelijke zorginstellingen (GGz en Verslavingszorg) een belangrijk oogmerk De expertise die de psychiaters van het NIFP inbrengen bestaat uit: Doelgroepspecifieke kennis. Deskundigheid op het gebied van risicotaxatie en -management. Kennis over de impact van de gevangenissetting op de gedetineerde, de stoornis en de behandeling. Kennis van de juridische kaders. Kennis van het behandel- en beveiligingsaanbod door (f)ggz, Verslavingszorg, Reclassering, Rijks Instellingen voor Begeleid Wonen. Best Practice Psycho Medisch Overleg (PMO) De psychomedische zorg in de penitentiaire inrichtingen is een multidisciplinaire aangelegenheid. De gevangenispsychologen, psychiaters van het NIFP, inrichtingshuisarts en medische dienst zijn daartoe georganiseerd in een psychomedisch overleg (PMO). NIEUW BEHANDELAANBOD NIFP Het NIFP pleit ervoor dat het overgrote deel van de gedetineerden in de reguliere detentie zorg en behandeling wordt geboden. De behandeling richt zich op stabilisatie en verbetering van de psychische conditie. Deze behandeling is niet alleen nodig vanuit medisch oogpunt, maar ook voor het behoud van een veilig detentieklimaat en toeleiding naar de GGz. In aansluiting op de eerder beschreven ontwikkelingen heeft het NIFP een nieuw behandelaanbod ontwikkeld. Dit biedt meer ruimte en producten om de psychomedische basiszorg effectiever en doelmatiger in te richten. Het bevatuitgebreide mogelijkheden voor diagnostiek, psychofarmacotherapie, psychiatrische gesprekstherapie en de inzet van Sociaal Psychiatrisch Verpleegkundigen. Tevens zijn aanvullende doelgroepspecifieke behandelmodules opgenomen. Verwijsmodules voorzien in aanvullende diagnostiek ten behoeve van forensische indicatiestelling in het kader van isd, Voorwaardelijke Invrijheidsstelling en Terugdringen Recidive. Dit pakket moet bijdragen aan beter zorg in detentie en een betere toeleiding naar nazorg door GGZ. Met de implementatie van het nieuwe behandelaanbod zal in de loop van 2008 worden gestart. Meer informatie over het behandelaanbod NIFP vindt u op U kunt ook contact opnemen met de NIFP-locatie bij u in de buurt. Wekelijks spreekt het PMO de patiëntenlijst door en maakt het op basis van diagnostiek afspraken over de behandeling en het opzetten van een nazorgtraject. In het voorjaar van 2007 is een Best Practice PMO vastgesteld. Hierin is de verdeling van taken en verantwoordelijkheden tussen de verschillende disciplines geregeld en vastgelegd hoe het individueel behandelplan wordt vastgesteld. In de komende tijd worden de werkprocessen volgend uit deze Best Practice met TNO tot op detailniveau uitgewerkt. De Best Practice PMO is te vinden op 4 Verruiming mogelijkheden voor dwangbehandeling in detentie Psychiaters lopen in detentiesituaties vaak tegen de grenzen van de wettelijke mogelijkheden voor het inzetten van dwangbehandeling. Op de zwaarste zorgafdeling van het gevangeniswezen (Forensische Observatie en Begeleidingsafdeling, FOBA) kunnen psychiaters aan eenderde van de populatie geen medicatie toedienen, ook al is dat naar hun mening wel geïndiceerd, omdat de patiënt medicatie weigert en niet voldaan wordt aan de gevaarscriteria (gevaar voor zichzelf of voor anderen) op grond waarvan dwangmedicatie mag worden toegediend. Bijkomend probleem voor het inzetten van dwangmedicatie is dat de detentiesetting (met name in de FOBA) sterk gevaarafwendend is. Dit probleem speelt het zwaarst bij ernstig psychotisch gestoorde patiënten, bij wie wantrouwen tegen de buitenwereld een symptoom van de ziekte vormt. Bij tweederde van de patiënten die wel op antipsychotische medicatie worden ingesteld is na één week het ziekteproces doorbroken en kan herstel worden ingezet.

5 Inrichting voor stelselmatige daders (isd) Op 1 oktober 2004 is een strafrechtelijke maatregel ingesteld die het mogelijk maakt om veelplegers voor een periode van twee jaar te plaatsen in een inrichting voor stelselmatige daders (isd). Legitimatie van de maatregel is beveiliging van de samenleving door langdurige opsluiting en het tussentijds bevorderen van een gedragsverandering en resocialisatie. Inmiddels hebben circa achthonderd veelplegers in meerdere penitentiaire inrichtingen in het land een isd-plaats. Voor de komende jaren is een uitbreiding tot circa vijftienhonderd isd-plaatsen voorzien. Een recente quick scan van DJI wijst uit dat de isd-populatie een hoge mate van psychiatrische stoornissen en verslavingsproblematiek kent: 90% verslaving, 40% schizofrenie en 60% persoonlijkheidsstoornissen. De Raad voor de Strafrechtstoepassing en Jeugdsancties (RSJ) constateerde in de zomer van 2007 dat het zorg- en behandelaanbod voor de isd-gestelden ontoereikend is. DETENTIECENTRA Op 12 oktober tekenden de directies van het NIFP en de Directie Bijzondere Voorzieningen een convenant voor de psychiatrische zorg in de detentiecentra. De capaciteit van de detentiecentra in Rotterdam, Dordrecht, Alphen aan den Rijn, Zeist, Schiphol en Zaandam groeit in 2009 naar verwachting door naar vierduizend plaatsen. In het convenant voor de psychiatrische zorg is nadrukkelijk gekeken naar de kwaliteit van de psychomedische zorg. Zo wordt het PMO-zorgmodel als uitgangspunt genomen. Daarnaast is vastgelegd dat buiten kantoortijden telefonische bereikbaarheid via het NIFP en beschikbaarheid via de GGz-crisisdiensten georganiseerd wordt. Het NIFP draagt zorg voor intervisie een bijscholing voor psychiaters werkzaam in de detentiecentra. Mogelijk schuiven in een later stadium ook overige PMO-leden aan. In 2008 zullen het NIFP en de Directie Bijzondere Voorzieningen het convenant implementeren en evalueren. De isd-populatie vereist meer zorg dan is voorzien. Als gevolg hiervan blijft de inzet van gekwalificeerd personeel en de toeleiding naar zorgtrajecten achter bij de gesignaleerde zorgbehoefte, waardoor mogelijkheden voor een kansrijke behandeling van psychische en verslavingsproblematiek nog te zeer worden begrensd. Door deze tekortkomingen slaagt de isd er volgens de RSJ niet in om de ziekte- en leefpatronen te doorbreken die tot criminaliteit leiden. Daarmee gaat de isd-uitvoering voorbij aan haar doelstelling. Tijdens een aantal rondetafelbijeenkomsten bevestigden psychiaters van het NIFP, werkzaam in de isd-inrichtingen, het beeld dat de RSJ schetst. Zij signaleerden de volgende knelpunten: de ernst van de psychiatrische stoornissen (triple cripple); het gebrek aan (vroegtijdige) diagnostiek; het gebrek aan uren voor verantwoorde zorgverlening en indicatiestelling; het gebrek aan behandelinhoudelijk voldoende verwijsmogelijkheden; het gebrek aan afstemming met de isd-trajectbegeleider cq. invloed op het isd-trajectplan. Het NIFP formuleerde een aantal verbeterpunten die zij zelf kan realiseren, zoals vroegtijdige diagnostiek (in het strafrechtelijk voortraject), meer mogelijkheden voor diagnostiek en zorg in de inrichting en monitoring van de behandeleffectiviteit. In overleg met DJI wordt thans gewerkt aan uitvoering van deze aanbevelingen. In de loop van 2008 zal het zorg- en behandelaanbod voor de isd-gestelden structureel worden 5

6 6 Vernieuwing Forensische Zorg (VFZ) In 2006 startte het Ministerie van Justitie het project Vernieuwing Forensische Zorg (VFZ). Doel van dit project is het verbeteren van de psychiatrische zorg in detentie en een betere aansluiting te realiseren met de GGz. Justitie koopt de forensisch psychiatrische zorg in bij de geëigende zorginstanties, met name GGz, Verslavingszorg en Reclassering. Zij doet dat zoveel mogelijk op basis van onafhankelijke forensische indicatiestelling met name door het NIFP. Deze forensisch psychiatrische zorg omvat hetgeen de rechter in het vonnis oplegt (zoals de tbs, art. 37-plaatsing, bijzondere voorwaarden), maar ook om zorg die psychiaters en psychologen in het gevangeniswezen nodig achten, zoals intensieve zorg in de Zorgcentra en de inrichtingen voor stelselmatige daders (isd). Ook kan worden geïndiceerd voor nazorgtrajecten in het kader van Vervroegde Invrijheidsstelling. FORENSISCHE INDICATIESTELLING BIJ HET NIFP Bij de forensische indicatiestelling vervult het NIFP een belangrijke rol. Op basis van (forensische) diagnostiek en de indicaties die worden gesteld door psychiaters van het NIFP kan Justitie het benodigde zorg- en beveiligingsarrangement voor betrokkene inkopen. De nieuwe werkwijze van indiceren komt grofweg langs de volgende lijnen tot stand: A. INDICATIES VOOR ZORG IN DE PENITENTIAIRE INRICHTINGEN Psychiaters van het PMO kunnen op basis van eigen diagnostiek indiceren voor specialistische behandeling die met name in de justitiële zorgcentra kan worden geboden. De verwachting is dat de mogelijkheden voor intensieve behandeling binnen detentie toeneemt aangezien er extra capaciteit voor behandeling beschikbaar komt in de vijf zorgcentra (totaal 600 plaatsen) en (f)ggz (350 extra forensische plaatsen). B. INDICATIES VOOR ZORGEXTRAMURALE ZORG DOOR DE GGZ (inclusief verslavings- en verstandelijk gehandicaptenzorg) Daarnaast zullen de psychiaters van het NIFP op basis van diagnostiek uit het PMO en op basis van de informatie uit de Pro Justitia-rapportages indiceren voor klinische behandeling buiten de Penitentiaire Inrichting. Indicaties voor ambulante begeleidingstrajecten worden opgesteld door reclassering, verslavingszorg of het Psycho Medisch Overleg (als er geen reclasseringsbemoeienis is). Een format verduidelijkt op welke wijze diagnostiek en indicaties voor behandeling worden aangeleverd. Ook de mogelijkheid voor behandeling door forensische poliklinieken van de GGz zal komende jaren naar verwachting toenemen. COÖRDINATOR INDICATIESTELLING FORENSISCHE ZORG (CIF) Alle indicaties voor psychiatrische behandeling worden doorgeleid naar één van de vijf Coördinatoren Indicatiestelling Forensische zorg (CIF) van het NIFP, die ze administratief afrondt. Dit betekent dat de CIF op basis van de verwijsbrief de formulierenset invult, toetst aan de criteria die justitie hanteert en de indicatie formeel bekrachtigt. Elke CIF wordt inhoudelijk aangestuurd door een psychiater. Als de indicatie onvolledig is, of er is twijfel over de rechtmatigheid of kwaliteit van de indicatie, kan de CIF in overleg met zijn aansturend psychiater een (onafhankelijke) herindicatie aanvragen. Het indicatiebesluit wordt overgedragen aan de Directie Forensisch Zorg van de Dienst Justitiële Inrichtingen, die verantwoordelijk is voor de uitvoering van het indicatiebesluit in termen van inkoop en de plaatsing van de cliënten. Bij spoedverwijzingen naar de penitentiaire zorgcentra en de (forensische)ggz wordt niet gewacht op de verdere administratieve afwikkeling via DJI, deze worden direct doorgeleid voor plaatsing. Voor meer informatie kunt u terecht op DIAGNOSE BEHANDEL EN BEVEILIGINGS COMBINATIE (DBBC) Justitie koopt de geïndiceerde zorg- en beveiligingsarrangementen in bij de geëigende zorginstellingen van Gevangeniswezen (de vijf Zorgcentra, zie onder), GGz (incl. verstandelijk gehandicaptenzorg), verslavingszorg en reclassering. Zij volgt hierbij de methodiek Diagnose Behandeling en Beveiligings Combinatie (DBBC). Een DBBC is een behandel- en beveiligingsarrangement dat bij een specifieke diagnoses kan worden geïndiceerd. De arrangementen zijn gebaseerd op de DBC s die de GGz reeds gebruikt. In de nieuwe werkwijze stelt de indicerende psychiater volgens een nieuw format het zorg- en beveiligingsprofiel vast. Op grond daarvan koopt Justitie een bijpassend zorg- en beveiligingsarrangement in. De behandelinstelling opent vervolgens bij het inzetten van de behandeling de DBBC. Om de inkoop en plaatsing goed te organiseren is bij Dienst Justitiële Instellingen (DJI) per 1 januari 2008 een Directie Forensische Zorg (DFZ) ingericht, waarin ook de voormalige sectordirectie tbs wordt ondergebracht. De DFZ wordt verantwoordelijk voor aansturing van de tbs-klinieken, de penitentiaire zorgcentra, de inkoop van zorg- en behandelarrangementen bij de GGz en de individuele plaatsing van de patiënt.

7 PSYCHIATRISCHE ZORGCENTRA IN DETENTIE In het kader van Vernieuwing Forensische Zorg worden in 2008 en 2009 zorgcentra ingericht in Zwolle, Den Bosch, Den Haag, Amsterdam en Maastricht. Zij zullen over zeshonderd behandelplaatsen beschikken. De zorgcentra komen in de plaats van de huidige zorgafdelingen in het gevangeniswezen, zoals de Individuele Behandelafdeling, de Forensische Observatie en Begeleidingsafdeling en de Forensische Schakel Unit. Door de schaalvergroting, die met de concentratie van deze verschillende afdelingen in vijf centra wordt bereikt, kan meer expertise in huis worden gehaald. In de zorgcentra worden gedetineerden geplaatst die het PMO in de reguliere detentie indiceert voor intensieve zorg en beveiliging. Zij ontvangen stoornisgerichte behandeling, ondermeer bestaand uit aanvullende diagnostiek, activerende en ondersteunende begeleiding, deeltijdactiviteiten en vaktherapie. De behandeling is gericht op stabilisatie en verbetering van de psychische conditie (inclusief persoonlijkheidsstoornissen). Het terugdringen van recidive is geen doel op zich, maar de behandeling zal veelal een gunstig effect hebben hierop. Naast het zorgprofiel en beveiligingsniveau is de strafduur mede bepalend voor de te ontwikkelen behandelprogramma s. Voor patiënten met een korte strafduur is toegeleiding naar GGz in de eigen verblijfregio doel van de interventie. Continuïteit van de zorg staat voorop. Chronisch zieke patiënten met een langer strafrestant zullen binnen de muren van de zorglocaties langdurige zorg en behandeling ontvangen. Indien zij voldoende verbetering van de psychische conditie bereiken, volgt terugplaatsing naar reguliere detentie of doorplaatsing naar de GGz. Naar verwachting zijn de eerste zorgcentra in de tweede helft van 2008 operationeel. 7

8 Forensische zorg in cijfers Nederland telt ongeveer vijftig penitentiaire inrichtingen, waar jaarlijks ongeveer personen passeren. Dagelijks verblijven gemiddeld personen in detentie: in het kader van een uitzettingsprocedure, de overigen in het kader van een strafrechtelijke afdoening. Een aanzienlijk deel van de gedetineerdenpopulatie kampt met psychi(atri)sche problemen. Internationaal en landelijk onderzoek wijst op 70% prevalentie van psychiatrische stoornissen in detentie (Fazel en Danesh 2002; Schoenmaker en Van Zessen 1997; Bulten 1998; Bulten ea. 1999). Daarbij hanteren de onderzoekers echter een ruime definitie, waarbij ook persoonlijkheidsstoornissen (65%) worden inbegrepen. Daarnaast zou 4-6% van de populatie aan een psychotische stoornis lijden, dat is zo n tien tot vijftien keer meer dan onder de gewone bevolking (RMO 2007). Depressie komt voor bij 14-35% van de gedetineerden (Bulten en Van Kordelaar 2005), bij 10% in ernstige mate (Fazel en Danesh 2002). Tenslotte heeft 17% van de gedetineerden een (licht) verstandelijke handicap in de vorm van een IQ onder de 80 (vier keer meer dan onder de gewone bevolking, RMO 2007). In totaal lijkt 70 tot 80% van de gedetineerden een specifieke zorgbehoefte te hebben (Schoenmaker en Van Zessen 1997; Bulten 1998). Justitie hanteerde tot voor kort het uitgangspunt dat in detentie niet wordt behandeld. De vraag is gerechtvaardigd of dat een goede keuze is. Zo boekt tbs bijvoorbeeld een aanmerkelijk beter resultaat ten aanzien van recidieven dan reguliere detentie (35% tegen 70% na zes jaar). Hieruit kan men opmaken dat behandeling en begeleide terugkeer van psychiatrisch zieke justitiabelen juist effectief is. Het is dan ook hoopgevend dat in het huidige tijdsgewricht meer oog komt voor het organiseren van behandeltrajecten, die al tijdens de detentie worden ingezet. HET NIFP IN CIJFERS 2006 Aantal Behandelcontacten Aantal patiënten man 91 % Vrouw 9 % Leeftijd 12 t/m 20 6 % 21 t/m % 26 t/m % 30 t/m % 40 t/m % % Diagnostische beelden psychotisch beeld 31 % affectieve beelden 16 % persoonlijkheidsstoornis 34 % middelen (hard) 25 % alcohol 10 % zwakbegaafd 3 % Medicatie antipsychotica 30 % antidepressiva 16 % benzodiazepinen 12 % methadon detox 1 % overig 32 % geen medicatie 9 % 8 De penitentiaire inrichtingen lijken vooralsnog nauwelijks in staat om (psychi(atri)sch zieke) gedetineerden beter op weg te helpen. Van de ex-gedetineerden is binnen één jaar 17%, binnen twee jaar 29% opnieuw ingesloten (Linckens 2003). Na vier jaar wordt ruim 65% opnieuw vervolgd voor het plegen van een nieuw delict (RMO 2007). Deze cijfers leidden tot het cynische geluid dat het beste middel tegen recidive de afschaffing van de gevangenisstraf is. De realiteit is echter dat het aantal gevangenisstraffen sinds 1987 met 50% is toegenomen.

9 Samenwerking NIFP en Reclassering Nederland De reclassering heeft een belangrijke en moeilijke taakstelling op het gebied van advisering aan de rechtelijke macht en toezicht op tbs-gestelden en gedetineerden die met een voorwaardelijk traject terugkeren in de samenleving. Voor de uitvoering van deze taakstelling heeft de reclassering behoefte aan forensisch psychiatrische en psychologische diagnostiek en advies. In het voorjaar 2007 spraken de directies van het NIFP en Reclassering Nederland de intentie uit om hun onderlinge dienstverlening op dit terrein te versterken. Hierdoor zal de kwaliteit van forensisch advies en het toezicht verbeteren. Als vervolg op de intentieverklaring organiseerde het NIFP op 30 mei een samenwerkingsconferentie met de drie reclasseringsorganisaties (3RO: Reclassering Nederland, Leger des Heils en Stichting Verslavingsreclassering GGz). Dertig professionals en beleidsmedewerkers onderzochten op welke taakgebieden en op welke wijze het NIFP de reclassering optimaal kan bijstaan. Hun bevindingen worden op dit moment uitgewerkt tot een concreet en passend dienstverleningspakket, dat in een convenant tussen NIFP en de 3RO wordt vastgelegd. Het zal bestaan uit een psychiatrisch en psychologisch consulentschap voor het tbs-toezicht en overige advies- en toezichttaken. Ook komt er een breed aanbod voor forensische diagnostiek rond het tbstoezicht, het isd-traject en de voorwaardelijke invrijheidsstelling. Voorts is er een pilot in voorbereiding voor een BooG- Reclasseringsmodule, die de reclasseringswerker moet helpen om vroeg in het strafrechtelijk traject psychiatrische problematiek te onderkennen, op grond waarvan hij naar het NIFP kan verwijzen voor diagnostiek en advies. In de loop van 2008 zal de samenwerking met Reclassering concreet vorm op basis van het nieuwe centrale convenant met de Reclasseringsinstellingen. Edwin Gons (NIFP) coördineert de samenwerking met de Reclassering en werkt de diverse onderdelen (veelal vanuit de diverse portefeuilles) uit. 9

10 Nederlands Instituut voor Forensische Psychiatrie en Psychologie Daan Daniels Edwin Gons Het Nederlands Instituut voor Forensische psychiatrie en psychologie (NIFP) is het kennisinstituut voor forensische psychiatrie en psychologie. Het is een landelijke dienst van het Ministerie van Justitie, ondergebracht bij de Dienst Justitiële Inrichtingen. Het NIFP biedt onafhankelijke psychiatrische en psychologische expertise (diagnostiek, zorg en advies) aan justitiële en maatschappelijke ketenpartners. Op die manier levert het een bijdrage aan een zorgvuldige rechtsgang, een effectieve uitvoering van de justitiële psychiatrische zorg en behandeling, en een veiliger samenleving. PORTEFEUILLE ZORG & REGIE Het NIFP biedt forensische psychiatrische zorg en behandeling aan gedetineerden. Ongeveer 25 tot 50% van alle gedetineerden heeft te maken met psychische problemen; een kleine 10% van alle gedetineerden wordt door de psychiaters van het NIFP behandeld. De behandeling van deze gedetineerden wordt gecoördineerd door een psychomedisch team van de afdeling in de penitentiaire inrichting, bestaande uit een psychiater, een gevangenispsycholoog, de inrichtingshuisarts en de medische dienst. Dit team is verantwoordelijk voor een goede zorgverlening aan de gedetineerden en voor een goed klimaat in de penitentiaire inrichting. Het werkt nauw samen met de GGz voor aanvullende behandeling tijdens de detentie. Na de detentie wordt de behandeling overgedragen aan de GGz. Jan Cees Zwemstra Simone Gooren De portefeuille Forensische Zorg en Zorgregie bestaat uit: Daan Daniels, portefeuillehouder Edwin Gons, secretaris Jan Cees Zwemstra (aandachtsthema: Forensische Indicatiestelling) Joseph de Man (aandachtsthema: Detentiecentra) Simone Gooren, portefeuillejurist De portefeuille Zorg wordt ten aanzien van het beleid op het gebied van de verslavingszorg bijgestaan door verslavingsdeskundige Hein de Haan. Daarnaast wordt de commissie ondersteund door een Begeleidingscommissie bestaande uit: Clementa Veldman (NIFP Assen), Koos Westendorp (NIFP Den Haag), Paul Frodl (NIFP Flevoland), Joop Suithoff (NIFP Breda), Sip de Jong (NIFP Arnhem), Els Carlier (NIFP Zwolle), Luc van Seggelen (NIFP Rotterdam) en Gerlach Degen (NIFP Alkmaar). De portefeuille Zorg spreekt twee maal per jaar met de klankbordgroep de beleidsagenda door. Daarnaast kunnen leden van de begeleidingscommissie worden ingezet in werkgroepen. Voor vragen en opmerkingen kunt u zich wenden tot Edwin Gons (e.gons@dji.minjus.nl). 10

11 COLOFON Het NIFP magazine is een uitgave van het Nederlands Instituut voor Forensische Psychiatrie en Psychologie. Tekst en redactie: Edwin Gons en Bas de Koning Fotografie: Norbert Waalboer Fotografie Studio 236, Bas de Koning Opmaak: Studio Meter Druk: Plantijn Casparie Meer informatie: NIFP Postbus LJ Utrecht Telefoon: Deze uitgave is zuiver informatief. Er kunnen geen rechten aan worden ontleend. 11

12