SCHEIDING EN INZAMELING HUISHOUDELIJK AFVAL

Transcriptie

1 SCHEIDING EN INZAMELING HUISHOUDELIJK AFVAL Bewonerspeiling in gemeente Wormerland Januari

2 COLOFON Uitgave I&O Research Piet Heinkade GM Amsterdam Rapportnummer 2017/015 Datum Januari 2017 Opdrachtgever Gemeente Wormerland Auteurs: Femke van Schelven, MSc Het overnemen uit deze publicatie is toegestaan, mits de bron duidelijk wordt vermeld. Scheiding en inzameling huishoudelijk afval Bewonerspeiling in de gemeente Wormerland

3 Inleiding Aanleiding Momenteel wordt in Nederland circa 50 procent van het afval gescheiden opgehaald. De staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu heeft de doelstelling dat dit percentage in 2020 verhoogd is naar 75 procent (uit: Rapport van Afval naar Grondstof van 2014). Deze doelstelling is gesteld om te voorkomen dat in 2050 sprake is van een grondstoffen- en energietekort. Ook zijn er nu in Europees verband ideeën bedacht om van een lineaire economie met beperkte recyclingmogelijkheden naar een circulaire economie te gaan. In Wormerland scheiden bewoners op dit moment circa 51 procent van hun huishoudelijk afval. Om te voldoen aan de richtlijnen van de staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu moet de gemeente Wormerland nieuwe manieren van afvalinzameling onderzoeken. Het is van groot belang dat bij de inwoners draagvlak bestaat voor het scheiden van huishoudelijk afval. Dat betekent dat inwoners goed ingelicht moeten worden over het nut en de noodzaak van afvalscheiding, de drempel voor afvalscheiding zo laag mogelijk moet worden gemaakt en de kosten voor de inwoners zo beperkt mogelijk gehouden moeten worden. Daarom ontstond de behoefte bij de gemeente Wormerland om een burgerraadpleging te doen. Vanwege het grote aantal bewoners dat heeft gereageerd op de vragenlijst is het mogelijk om betrouwbare uitspraken te doen. Ook is de respons representatief voor de bewoners van Wormerland wat betreft het woongebied, het woningtype en het geslacht. Wat betreft leeftijd zijn de jongste bewoners (tot 35 jaar) enigszins ondervertegenwoordigd in dit onderzoek. Mogelijk zijn de resultaten daarom niet geheel representatief voor deze bevolkingsgroep. Dat deze bevolkingsgroep ondervertegenwoordigd is in dit onderzoek is geen uitzondering: in andere onderzoeken blijkt het ook vaak lastig om deze leeftijdsgroep te bereiken. Resultaten De belangrijkste resultaten van het onderzoek staan in dit rapport gepresenteerd. Niet alleen worden de totaalresultaten van de respondenten gepresenteerd, maar indien mogelijk ook relevante verschillen tussen groepen (binnen en buiten de woonkernen, type woning en leeftijd). Doel Het hoofddoel van dit onderzoek is inzicht krijgen in het huidige inzamelgedrag, de houding ten opzichte van nieuwe manieren van inzamelen en de prikkels die tot een betere inzameling kunnen leiden onder inwoners van de gemeente Wormerland. Onderzoeksaanpak Voor dit onderzoek zijn inwoners per brief uitgenodigd om deel te nemen aan dit onderzoek. In totaal hebben inwoners in reactie hierop de online vragenlijst ingevuld. Dit is een respons van 15%. Scheiding en inzameling huishoudelijk afval Bewonerspeiling in de gemeente Wormerland 3

4 Samenvatting Het hoofddoel van dit onderzoek is om inzicht te krijgen in de huidige afvalscheiding door bewoners, de houding ten opzichte van nieuwe manieren van inzamelen van afval en de prikkels die tot een betere inzameling kunnen leiden. In totaal hebben bewoners van Wormerland meegedaan aan dit onderzoek. Dit aantal is voldoende om betrouwbare uitspraken te kunnen doen. Ook is de respons representatief voor de bewoners van Wormerland wat betreft het woongebied, het woningtype en het geslacht. Wat betreft leeftijd zijn de jongste bewoners enigszins ondervertegenwoordigd, waardoor de resultaten mogelijk niet geheel representatief zijn voor deze groep. aparte container krijgen. Bijna drie tiende twijfelt wel eens over wat er onder plastic-afval valt. Oud papier en karton Bijna alle respondenten scheiden papier en karton van het restafval. Zij doen dit vooral, omdat zij het belangrijk vinden om papier te hergebruiken en omdat het goed is voor het milieu. Ook willen ruim de helft hiermee de lokale verenigingen helpen. Redenen om het oud papier en karton niet te scheiden zijn vooral dat bewoners te weinig oud papier hebben of dat zij het te veel moeite vinden. Afval scheiden Bewoners van Wormerland geven zichzelf een acht voor de mate waarin zij bezig zijn met het scheiden van afval. Daarnaast denkt de helft van de bewoners dat zijzelf hun afval niet verder kunnen scheiden. Bewoners die nog ruimte voor verbetering zien in hun afvalscheidgedrag, denken met name dat containers voor plastic en een beter inzicht in de gevolgen van afvalscheiding hieraan zullen bijdragen. Drie kwart van de bewoners is bereid om mee te werken aan het verder verbeteren van de afvalscheiding in de gemeente. Een groot deel van de bewoners vindt het dan ook acceptabel als containers minder vaak geleegd worden of als zij naar een ondergrondse container moeten lopen om hun afval weg te brengen. Plastic, metalen en drankenkartons Bijna negen op de tien inwoners scheiden plastic, metalen en drankenkartons van het restafval. De meesten doen dit, omdat het goed is voor het milieu. Redenen om het niet te doen zijn vooral een gebrek aan ruimte en de stank van volle plastic zakken. Drie vijfde is tevreden met de huidige manier van plastic inzamelen. Toch is ruim de helft bereid om meer plastic-afval te scheiden, wanneer zij daardoor een Bijna negen op de tien bewoners is tevreden met de huidige manier van inzamelen van oud papier en karton. Iets minder dan een kwart zou dit meer gaan scheiden, wanneer zij hier een extra container voor krijgen. Bijna niemand twijfelt over welk afval onder oud papier en karton valt. Groente-, fruit- en tuinafval Het overgrote deel van de bewoners (84 procent) heeft een container voor groente-, fruit- en tuinafval (GFT). Veertien procent weet waar zij een gezamenlijke container hiervoor kunnen vinden. Dit percentage is hoger onder de bewoners die geen eigen container hebben. Zo n gezamenlijke container staat voor alle bewoners tezamen op gemiddeld 104 meter afstand van het huis, voor bewoners zonder eigen container is dit gemiddeld 50 meter. Bijna drie kwart van de bewoners scheidt GFT-afval van het restafval. Zij doen dit vooral, omdat het goed is voor het milieu. Redenen om het niet te doen zijn meestal de stank en het ongedierte dat in de container komt of het niet hebben van een GFT-container. Veertien procent van de bewoners is bereid het GFT-afval meer te scheiden, als zij daar een aparte container voor krijgen. HVC Ongeveer zes op de tien inwoners maken gebruik van de digitale HVCafvalkalender. Veertien procent maakt gebruik van de app. Scheiding en inzameling huishoudelijk afval Bewonerspeiling in de gemeente Wormerland 4

5 Afval scheiden Bewoners oordelen positief over de mate waarin zij afval scheiden Bewoners van Wormerland oordelen positief over de mate waarin zij bezig zijn met het scheiden van afval. Zij geven zichzelf gemiddeld een acht. Oudere bewoners geven hogere cijfers dan jongere bewoners en bewoners van eengezinswoningen zijn positiever over hun eigen afvalscheiding dan flatbewoners. Daarnaast geven bewoners van de buitengebieden zichzelf een hoger cijfer dan bewoners van de kernen. Ondanks de verschillen tussen de groepen, geven wel alle groepen zichzelf gemiddeld een ruime voldoende. 8,0 Meeste bewoners willen meewerken aan het verder scheiden van afval Ongeveer drie kwart van de bewoners geeft aan bereid te zijn om mee te werken aan het verder verbeteren van het scheiden van afval. Twaalf procent wil dit niet en veertien procent weet het niet of heeft er geen mening over. Inwoners tot 64 jaar geven vaker aan dat zij zich willen inzetten voor het verder verbeteren van het scheiden van afval dan inwoners van 65 jaar en ouder. 74% is het rapportcijfer dat bewoners zichzelf geven voor de mate waarin zij bezig zijn met het scheiden van afval is bereid mee te werken aan het verder scheiden van afval Helft van de bewoners vindt dat zij afval al zo goed mogelijk scheiden Aan de bewoners is gevraagd wat henzelf zou helpen om afval (nog) meer te scheiden. Bijna de helft geeft aan dat niets hen daarbij zou helpen, omdat zij het afval al zo goed mogelijk scheiden. Bewoners die hun afval nog meer zouden kunnen gescheiden geven vooral aan dat zij behoefte hebben aan aparte containers voor plastic en drankenkartons en inzicht in wat er gebeurt met het gescheiden afval, de kosten en opbrengsten van afvalscheiding en de milieueffecten. Voorwaarden die onder de categorie anders vallen zijn vooral het (financieel) belonen van bewoners die bewust met hun afval omgaan en het plaatsen van meer ondergrondse afvalcontainers. De verschillende groepen bewoners hebben verschillende voorkeuren en voorwaarden om hun afval verder te scheiden. Zo speelt het gemak en betere informatie over plaatsen van de afvalcontainers een grotere rol bij flatbewoners dan bij bewoners van eengezinswoningen. De bewoners van eengezinswoningen willen juist meer inzicht in de kosten en opbrengsten van afvalscheiding en aparte containers voor de verschillende typen afval. Ook voor de verschillende leeftijdsgroepen bestaan verschillen: 65-plussers vinden het vaakst dat zij het al goed genoeg doen. Inwoners onder de 65 jaar willen juist vaker aparte containers en inwoners onder de 35 jaar denken ook dat er meer controle en toezicht moet komen op afvalscheiding. Figuur 1. Wat zou u helpen om het afval (nog) meer te scheiden? (n=1063) niets, ik scheid afval al zo goed mogelijk als plastic en drankenkartons worden ingezameld met een aparte container als ik beter weet wat er met gescheiden afval gebeurt als ik meer inzicht heb in kosten en opbrengsten als milieu-effecten duidelijker zouden zijn als het scheiden van afval makkelijker wordt gemaakt als oud papier wordt ingezameld met een aparte container als ik beter weet hoe ik afval moet scheiden als er meer controle en toezicht is als ik beter weet waar verzamelcontainers staan niets, ik zie de meerwaarde van afvalscheiding niet anders 5% 3% 11% 10% 10% 12% 16% 15% 24% 29% 28% 47% 0% 10% 20% 30% 40% 50% Scheiding en inzameling huishoudelijk afval Bewonerspeiling in de gemeente Wormerland 5

6 Afval scheiden Bewoners zijn bereid om extra moeite te doen voor afvalscheiding Een gevolg van het scheiden van afval kan zijn dat het restafval minder vaak wordt opgehaald of dat het naar een ondergrondse container gebracht moet worden. Het overgrote deel van de bewoners vooral inwoners binnen de kernen en inwoners jonger dan 65 jaar vindt dit een acceptabel gevolg. Ruim twee vijfde wil in dat geval het liefst een container aan huis hebben en een iets kleiner deel loopt liever naar een ondergrondse container voor het restafval. De voorkeur voor de ondergrondse containers is het grootst bij flatbewoners, bewoners van eengezinswoningen hebben liever een eigen container. Figuur 2. Wat vindt u ervan als uw container voor restafval minder vaak geleegd zou worden of als u naar een ondergrondse container moet lopen als gevolg van afvalscheiding? (n=1062) Acceptabel, maar het liefst een container aan huis Acceptabel en het liefst een ondergrondse container Nee, er wordt al genoeg van bewoners gevraagd 13% 38% 43% Weet niet 6% 0% 10% 20% 30% 40% 50% Actie (nog) onbekend onder inwoners Van 1 april tot 9 juli 2016 is de actie gehouden. Tijdens deze actie hebben 100 mensen in de gemeente gedurende 100 dagen 100 procent van hun afval gescheiden. Vier procent van de respondenten uit dit onderzoek heeft meegedaan aan deze actie. Voor de meeste respondenten die niet hebben meegedaan aan het project is de reden dat zij nog niet eerder van het project hebben gehoord. Ook noemt een deel dat het te veel gevraagd of zelfs onmogelijk is om alle afval te scheiden en dat zij geen interesse hebben. Scheiding en inzameling huishoudelijk afval Bewonerspeiling in de gemeente Wormerland 6

7 Plastic, metalen en drankenkartons Meeste bewoners scheiden plastic, metalen en drankenkartons Bijna negen op de tien bewoners geeft aan dat zij plastic, metalen en drankenkartons (PMD) van het andere afval scheiden. Ongeveer acht op de tien doet dit zelfs (vrijwel) altijd. Bewoners van eengezinswoningen en 65-plussers doen dit over het algemeen vaker dan flatbewoners en bewoners tot 65 jaar. Figuur 3. In hoeverre scheidt u plastic afval van het restafval? (n=1063) 79% 8% 13% 0% 20% 40% 60% 80% 100% Te weinig ruimte de belangrijkste reden om PMD-afval niet te scheiden Bijna de helft van de bewoners die hun PMD-afval nooit scheiden van het restafval geven aan dat zij hiervoor te weinig ruimte hebben. Dit argument speelt vooral een rol onder inwoners uit de kernen en flatbewoners. Drie tiende vindt dat de volle zakken plastic te veel gaan stinken. Ongeveer een vijfde weet niet hoe zij aan de plastic zakken voor PMD-afval komen en/of hebben te weinig plastic afval om het apart weg te gooien. Een beperkter deel vergeet de inzameldata en/of vindt het te veel moeite. Bewoners die een andere reden geven vinden vooral dat de huidige manier van inzameling onpraktisch is: de plastic zakken gaan kapot en waaien weg. Een kleiner deel denkt dat PMD-afval scheiden geen zin heeft, omdat het bij de verwerking van het afval weer bij het restafval terecht zou komen. (vrijwel) altijd soms nooit Meeste inwoners scheiden afval voor het milieu Vier op de vijf van de bewoners die hun PMD-afval (wel eens) scheiden doet dit, omdat het goed is voor het milieu. Vooral onder bewoners tussen 35 en 65 jaar speelt deze reden een rol. Iets meer dan de helft scheidt het PMD-afval, zodat hun restafval beperkt wordt. Deze reden is het populairst onder inwoners onder de 35 jaar. Ongeveer twee vijfde scheidt PMD-afval, omdat zij menen dat dit een positief effect heeft op de afvalstoffenheffing en drie tiende doet dit uit gewoonte. Figuur 5. Waarom houdt u plastic afval niet (altijd) apart? (n=219) er is te weinig ruimte de volle zakken plastic gaan stinken ik weet niet hoe ik aan de plastic zakken kom ik heb niet zoveel plastic afval ik vergeet de inzameldata ik vind het te veel moeite 16% 14% 21% 19% 31% 46% Figuur 4. Waarom houdt u plastic afval apart? (n=924) ik vind aparte inzameling niet nodig 7% ik ben slecht ter been / gezondheid laat het niet toe 3% goed voor het milieu 80% anders 26% scheelt restafval 55% 0% 10% 20% 30% 40% 50% positief effect op afvalstoffenheffing vanzelfsprekend / uit gewoonte 39% 29% anders 2% 0% 20% 40% 60% 80% 100% 28% twijfelt wel eens over wat onder PMD-afval valt. Zij twijfelen vooral over hard plastic, metaal (zoals aluminium), cellofaan, chipszakken, drankenkartons, medicijnstrippen en combinaties van materialen met plastic Scheiding en inzameling huishoudelijk afval Bewonerspeiling in de gemeente Wormerland 7

8 Plastic, metalen en drankenkartons Meerderheid is positief over de huidige manier van inzamelen Ongeveer zes op de tien bewoners is tevreden met de huidige manier van inzamelen van PMD-afval. Over het algemeen geldt dat hoe ouder de bewoner is, hoe positiever deze oordeelt over de inzameling. Ruim de helft is bereid meer te scheiden als zij aparte container krijgen Ruim de helft van de bewoners geeft aan dat zij bereid zijn om (meer) PMD-afval te scheiden, wanneer zij daarvoor een aparte container krijgen. Deze bereidheid is het grootst onder bewoners van het buitengebied, bewoners van eengezinswoningen en bewoners tot 65 jaar. 61% is tevreden over de huidige manier van plastic inzamelen met plastic tassen 56% is bereid om (meer) plastic-afval te scheiden, wanneer zij daarvoor een aparte container krijgen Meningen van bewoners over de huidige manier van inzamelen Inwoners die positief oordelen: Er komt steeds meer plastic als verpakkingsmateriaal gekomen bij, daarom ben ik blij dat ik het apart kan inleveren. Het ophalen een keer per twee weken bevalt mij prima. Het wordt aan huis opgehaald en we krijgen gratis de plastic zakken. De zakken kunnen gratis worden besteld en de ophaaldata zijn duidelijk. Het is relatief eenvoudig, dus het kost mij weinig moeite. Het scheelt een container in mijn tuin en mijn grijze container zit minder snel vol. Ik hoef nergens naartoe om het in te leveren. Inwoners die negatief oordelen: Een keer in de twee weken ophalen is niet voldoende. Ik heb geen ruimte om het zo lang te bewaren. Alle plastic zakken die op de ophaaldag urenlang langs de straat liggen oogt slordig. De zakken waaien weg bij slecht weer. De zakken zijn erg dun en scheuren snel door bijvoorbeeld scherpe randen van drankenkartons. Voorkeur voor ondergrondse containers. De zakken zijn te snel vol. Dit vraagt veel extra ruimte en de inhoud gaat stinken. Toelichtingen van bewoners Inwoners die meer zouden scheiden als zij een aparte container krijgen: Containers zijn sterker dan plastic zakken. Een container kan buiten staan in plaats van binnen. Dan staat het niet meer zo rommelig op de weg. Dan gooi ik misschien ook de vieze verpakkingen hierin. Het is handiger en minder gevoelig voor de wind. Het stinkt minder. Containers zijn minder snel vol dan de plastic zakken. Het maakt het scheiden makkelijker. Inwoners die niet meer zouden scheiden als zij een aparte container krijgen: Ik heb al twee containers. Een derde is te veel. Bij een flat is daar geen mogelijkheid voor. Anders graag. Dat neemt te veel plaats in. De zakken voldoen prima en ik wil niet nog een container. Die moeten buiten staan. Ik scheid mijn afval liever binnen. Neem te veel ruimte in. Het huidige systeem is makkelijker dan het ophalen en brengen van een container. Scheiding en inzameling huishoudelijk afval Bewonerspeiling in de gemeente Wormerland 8

9 Oud papier en karton Bijna alle bewoners scheiden oud papier en karton Bijna alle respondenten geven aan dat zij oud papier en karton scheiden van het restafval. Slechts twee procent doet dit nooit. Inwoners van 35 jaar en ouder scheiden over het algemeen vaker hun afval dan jongere inwoners. Figuur 6. In hoeverre scheidt u oud papier en karton van het restafval? (n=1062) 95% Geen oud papier hebben en te veel moeite zijn belangrijkste redenen om niet te scheiden Een derde van de bewoners die hun oud papier en karton niet van het restafval scheidt doet dit niet, omdat zij niet genoeg oud papier en karton hebben of omdat zij het te veel moeite vinden. Drie op de tien heeft niet genoeg ruimte om het afval apart te verzamelen. De redenen die gegeven worden onder de categorie anders gaan meestal over het ontbreken van een papierbak of container en de afwezigheid van een papiercontainer in de buurt. 0% 20% 40% 60% 80% 100% Figuur 8. Waarom houdt u oud papier en karton niet (altijd) apart?* (n=49) (vrijwel altijd) soms nooit Bewoners scheiden papier en karton vooral voor hergebruik en milieu Twee derde van de bewoners die hun oud papier en karton scheiden geeft aan dat dit doen, omdat zij het belangrijk vinden om papier te hergebruiken. Een iets kleiner deel doet het om milieuredenen. Ook de andere genoemde redenen worden regelmatig genoemd. De redenen die bewoners hebben om hun oud papier en karton te scheiden zijn enigszins afhankelijk van de leeftijd. Zo doen inwoners tot 65 jaar het vaker om milieuredenen, het beperken van het restafval, vanzelfsprekendheid en het belang om papier te hergebruiken. Inwoners van 65 jaar en ouder doen het vooral om de lokale verenigingen te helpen. ik heb niet zoveel oud papier ik vind het te veel moeite er is te weinig ruimte ik weet niet waar ik het kan inleveren ik ben slecht ter been / gezondheid laat het niet toe ik vind aparte inzameling niet nodig 5% 3% 7% 31% 34% 34% Figuur 7. Waarom houdt u oud papier en karton apart van het restafval? (n=1036) anders 27% belangrijk om papier te hergebruiken goed voor het milieu belangrijk om lokale verenigingen te helpen 58% 62% 67% * Vanwege het lage aantal respondenten dat deze vraag heeft ingevuld, zijn deze resultaten mogelijk niet geheel betrouwbaar. 0% 10% 20% 30% 40% scheelt restafval vanzelfsprekend / uit gewoonte positief effect op afvalstoffenheffing 48% 42% 33% anders 3% 0% 20% 40% 60% 80% 4% twijfelt wel eens over wat onder oud papier en karton valt. Zij twijfelen vooral over grote kartonnen dozen, combinatie van materiaal met papier, drankenkartons en dozen met etensresten (zoals pizzadozen). Scheiding en inzameling huishoudelijk afval Bewonerspeiling in de gemeente Wormerland 9

10 Oud papier en karton Meerderheid is positief over de huidige manier van inzamelen In totaal is 87 procent van de bewoners tevreden over de huidige manier van inzamelen van oud papier en karton. Dertien procent is hier negatief over. Over het algemeen zijn inwoners uit de dorpskernen positiever over de inzamelingsmethode dan inwoners uit het buitengebied. Ook geldt: hoe ouder bewoners zijn, hoe positiever zij oordelen over de huidige inzameling. 87% is tevreden over de huidige manier van oud papier en karton inzamelen Bijna een kwart is bereid meer te scheiden als zij aparte container krijgen Bijna een kwart van de bewoners is bereid om oud papier en karton meer te scheiden, als zij een aparte container krijgen hiervoor. Ruim drie kwart is dit niet. De bereidheid is het grootst onder inwoners uit de buitengebieden en inwoners jonger dan 64 jaar. 23% is bereid om (meer) papier en karton te scheiden, wanneer zij daarvoor een aparte container krijgen Toelichtingen van bewoners Meningen van bewoners over de huidige manier van inzamelen Inwoners die positief oordelen: De container is dichtbij en vrijwel altijd leeg genoeg. Containers van de gemeente en verenigingen zijn goed bereikbaar. De inzamelende vereniging nooit verzaakt. De opbrengst ten goede komt aan de jeugd van de gemeente. Zowel de verenigingen als de afvalscheiding wordt hiermee bevorderd. Er voldoende verzamelcontainers in de gemeente aanwezig zijn waar je op elk moment dat je dat wilt/je tijd hebt even langs kunt rijden. Het wordt elke maandag opgehaald dus ik hoef nooit veel op te slaan. Inwoners die negatief oordelen: De containers zijn vaak te vol. De grote lokale bakken staan iets te ver weg voor mensen met een fysieke beperking. We hebben geen aparte bakken of containers om oud papier in te verzamelen. Ik wist helemaal niet dat verenigingen het op konden komen halen. Wordt te weinig opgehaald, daarom gooi ik het ook wel eens in de papiercontainer. Mijn schuur is te klein om alles op te sparen. Inwoners die meer zouden scheiden als zij een aparte container krijgen: Container kan buiten. Scheelt ruimte in het huis. Beter dan elke keer een doos zoeken waar het in kan. Voorwaarde is wel dat het nog steeds opgehaald kan worden door de verenigingen. Handiger in gebruik dan elke keer doosjes en tasjes. Het papier wordt dan niet nat als het opgehaald wordt in slecht weer en het geeft minder rommel. Dat lijkt me een uitstekend idee. De vraag is alleen waar ik al die containers moet laten? Inwoners die niet meer zouden scheiden als zij een aparte container krijgen: Een extra container wordt echt te veel. Ik heb daar geen ruimte voor! Dan steunen we de verenigingen niet meer. De hoeveelheid oud papier is op dit moment onvoldoende voor een container. De huidige manier van inzamelen voldoet. Ik wil geen extra containers in de tuin, maar extra ondergrondse containers in de buurt. Geen meerwaarde, zonde van het geld. Wij verzamelen nu in een mand, ziet er nog beter uit ook! Scheiding en inzameling huishoudelijk afval Bewonerspeiling in de gemeente Wormerland 10

11 Groente-, fruit- en tuinafval Meeste bewoners hebben een eigen container voor GFT In totaal heeft 84 procent van de bewoners een eigen container voor groente-, fruit- en tuinafval (GFT). Bewoners uit buitengebieden en bewoners van eengezinswoningen bezitten het vaakst een eigen container. Veertien procent van de bewoners weet waar zij een gezamenlijke groencontainer kunnen vinden. Onder bewoners die geen eigen container hebben is dit 41 procent. Het aandeel bewoners dat een gezamenlijke container kent is (logischerwijs) groter onder inwoners uit de dorpskernen en flatbewoners. Bewoners die een gezamenlijke groencontainer kennen moeten gemiddeld 104 meter lopen om deze te bereiken. Deze afstand is gemiddeld korter voor bewoners zonder eigen container, namelijk 50 meter. GFT-afval wordt vooral apart gehouden om milieuredenen Bijna drie kwart van de bewoners die het GFT-afval scheiden van het restafval doet dit, omdat dat goed is voor het milieu. Een iets kleiner deel drie vijfde scheidt het afval, omdat het restafval scheelt. Ongeveer de helft doet het uit gewoonte. Bewoners die een andere reden hebben gegeven zeggen vooral dat het GFT-afval te veel gaat stinken om het bij het restafval te doen en dat zij GFT-afval apart houden om het te gebruiken als compost. Figuur 10. Waarom houdt u uw groente-, fruit- en tuinafval apart? (n=939) goed voor het milieu 73% 84% heeft een eigen container voor GFT-afval Bijna negen op de tien bewoners scheidt het GFT-afval Bijna drie kwart van de bewoners scheidt het groente-, fruit- en tuinafval (vrijwel) altijd van het restafval. Vijftien procent scheidt dit soms. Inwoners uit de buitengebieden en bewoners van eengezinswoningen scheiden het groenafval het vaakst. Ook scheiden bewoners over het algemeen meer, wanneer zij ouder zijn. scheelt restafval vanzelfsprekend / uit gewoonte 52% 61% Figuur 9. In hoeverre scheidt u uw groente-, fruit- en tuinafval van het restafval? (n=1063) anders 9% 0% 20% 40% 60% 80% 73% 15% 12% 0% 20% 40% 60% 80% 100% (vrijwel) altijd soms nooit 4% twijfelt wel eens over wat onder groente-, fruit- en tuinafval valt. Zij twijfelen vooral over theezakjes en koffiepads en etensresten Scheiding en inzameling huishoudelijk afval Bewonerspeiling in de gemeente Wormerland 11

12 Groente-, fruit- en tuinafval Stank en ongedierte belangrijkste reden om GFT-afval niet te scheiden Twee vijfde van de bewoners die GFT-afval niet scheiden van het restafval geven stank en ongedierte als reden. Vooral inwoners tot 65 jaar noemen deze reden. Drie tiende vooral flatbewoners en 65-plussers scheidt het afval niet, omdat zij geen GFT-container hebben. Een iets kleiner deel geeft aan dat zij te weinig GFT-afval hebben of zij te weinig ruimte hebben om het apart te houden. Deze laatste reden speelt vooral onder flatbewoners een rol. Ook de moeite om het afval te scheiden worden door een aantal bewoners vooral tot 65 jaar als reden genoemd. Redenen die vaak gegeven worden onder de categorie anders zijn dat de containers te weinig geleegd worden, dat bewoner zien dat in gezamenlijke GFT-containers ook veel ander afval wordt gegooid en dat een gezamenlijke container niet (in de buurt) aanwezig is. Figuur 11. Waarom houdt uw huishouden GFT-afval niet altijd apart? (n=283) Veertien procent wil meer scheiden als zij een aparte container krijgen Veertien procent van de bewoners is bereid om GFT-afval meer te scheiden van het restafval, als zij daarvoor een aparte container krijgen. Dit aandeel is het grootst onder bewoners van de buitengebieden en inwoners tot 64 jaar. 14% is bereid om (meer) GFT-afval te scheiden, wanneer zij daarvoor een aparte container krijgen Toelichtingen van bewoners Inwoners die meer zouden scheiden als zij een aparte container krijgen: Een container is vaak te weinig voor twee weken. De huidige groene container is vaak te klein. Dan hoef ik minder vaak naar de werf met tuinafval. gft-container gaat stinken / komt ongedierte in ik heb geen gft-container ik heb te weinig gft-afval er is te weinig ruimte 30% 28% 27% 41% Inwoners die niet meer zouden scheiden als zij een aparte container krijgen: Een container voor GFT-afval is voor mij voldoende. Al die containers op ons kleine erf nemen al genoeg ruimte in. Bestaande situatie voldoet. Grotere in plaats van kleine container zou wat mij betreft beter zijn. Er is geen ruimte bij mijn flat. Ik heb geen tuin en dus te weinig afval. het is te veel moeite om gft te scheiden 13% het is te veel moeite / te duur om gftcontainer schoon te maken ik heb nog een kleine gft-container dus past niet altijd 10% 2% ik vind aparte inzameling niet nodig 2% anders 18% 0% 10% 20% 30% 40% 50% Scheiding en inzameling huishoudelijk afval Bewonerspeiling in de gemeente Wormerland 12

13 HVC Meerderheid maakt gebruik van de digitale HVC-afvalkalender Bijna drie vijfde van de bewoners maakt gebruik van de digitale HVC-afvalkalender. Bewoners van eengezinswoningen doen dit vaker dan flatbewoners. Ook hangt het gebruik samen met de leeftijd: wanneer een bewoner tot een hogere leeftijdsgroep behoort, maakt deze over het algemeen meer gebruik van de digitale kalender. Klein deel maakt gebruik van de HVC-app Veertien procent van de bewoners maakt gebruik van de HVC-app om de ophaaldata van afval te achterhalen. 14% maakt gebruik van de HVC-app 59% maakt gebruik van de HVC-afvalkalender Redenen om geen gebruik te maken van de HVC-app Redenen om geen gebruik te maken van de digitale afvalkalender Die ken ik niet. De ophaaldata zijn duidelijk genoeg. De ene week wordt de grijze bak opgehaald, de andere week de groene. Simpeler kan het toch niet? Gebruik geen internet. Ik heb liever een papieren versie. Ik kijk wat de buren doen. Ik heb al te veel apps. Ik ken de app niet. Ik heb geen smartphone of tablet. Ik ben een digibeet. Ik kan de kalender digitaal raadplegen als ik dat wil en ik heb al genoeg apps. Ik print hem liever uit en doe hem dan in mijn agenda als herinnering. De digitale kalender werkt al prima. Ik ken de ophaaldagen uit mijn hoofd. Scheiding en inzameling huishoudelijk afval Bewonerspeiling in de gemeente Wormerland 13

14 Conclusies Het hoofddoel van dit onderzoek was om inzicht te krijgen in het huidige inzamelgedrag, de houding ten opzichte van nieuwe inzamelmanieren en de prikkels die tot een betere inzameling kunnen leiden onder bewoners van de gemeente Wormerland. Hieronder worden de verkregen inzichten beschreven. 1. Inzamelgedrag: bewoners van Wormerland zijn zich bewust van het belang van afvalscheiding De bewoners van Wormerland geven aan dat zij afval al in hoge mate scheiden: plastic, papier en groente-, fruit- en tuinafval worden allemaal door bijna alle inwoners (wel eens) apart ingezameld. Het overgrote deel van hen doet dit (vrijwel) altijd. Ouderen en bewoners van eengezinswoningen zeggen het meest hun afval te scheiden. Het aandeel dat afval scheidt lijkt in dit onderzoek veel hoger te liggen dan in de inleiding werd beschreven. Hier stond dat momenteel 51 procent van het huishoudelijk afval in Wormerland wordt gescheiden. Dit verschil is te verklaren, doordat in dit onderzoek vooral naar het eigen beeld van de bewoners van hun inzamelgedrag is gekeken. Een grote groep die weinig ruimte voor verbetering ziet, zal in de praktijk nog altijd beter en vaker afval kunnen scheiden. Men is zich hier niet altijd van bewust, heeft hier de faciliteiten niet voor of ziet hier de noodzaak niet toe. De frequentie en kwaliteit waarmee bewoners afval scheiden zal moeten toenemen om de doelstelling te behalen. Een andere mogelijke aanvullende reden voor het relatief grote deel dat afval scheidt in dit onderzoek is dat de vragenlijst vooral is ingevuld door bewoners die afvalscheiding een belangrijk thema vinden. 2. Prikkels voor betere inzameling: bewoners werken graag mee aan het verder verbeteren van de afvalinzameling De bereidheid om afval te scheiden is dus aanwezig. Ook geeft drie kwart van de bewoners aan dat zij zich willen inzetten voor het verbeteren van de afvalscheiding. Opvallend is echter dat bijna de helft al vindt dat zijzelf hun afval al genoeg scheiden. Veel bewoners zien dus waarschijnlijk weinig marge voor verbetering in hun eigen handelen. Daarom zijn de belangrijkste aanknopingspunten voor verbetering aspecten waarvan bewoners verwachten dat anderen er (ook) bij gebaat zijn. Bewoners die hun eigen afvalscheiding verder willen verbeteren hebben (naast een extra container voor plastic) vooral behoefte aan meer inzicht in de processen en gevolgen van het scheiden van afval. Daarnaast geven bewoners van de kernen en flatbewoners aan dat zij afval nu nog niet altijd kunnen scheiden, omdat zij daar te weinig ruimte voor hebben. Een oplossing voor dit probleem zoals het plaatsen van extra gezamenlijke containers bij flats of betere informatie over waar de dichtstbijzijnde containers zijn zou voor hen een extra prikkel zijn om meer afval te scheiden. 3. Nieuwe inzamelmanieren: bewoners van Wormerland zijn al redelijk tevreden over de huidige manieren van inzamelen Het grootste deel van de bewoners is al tevreden met de huidige manier waarop het gescheiden huishoudelijk afval wordt opgehaald. Hierdoor hebben bewoners het gevoel dat zij hun afval goed kunnen scheiden en heeft het grootste deel geen behoefte aan extra containers voor de verschillende soorten afval om het afval nog beter te scheiden. Alleen voor plastic afval bestaat relatief veel animo om een extra container te krijgen. De plastic zakken waarmee het afval met de huidige inzamelmethode wordt opgehaald worden namelijk ervaren als erg kwetsbaar en rommelig. Een extra container zou dit probleem kunnen verhelpen. Ouderen zijn het positiefst over de huidige manieren van inzamelen. Jongeren zijn meer bereid extra moeite te doen voor andere inzamelingsmethoden of zouden meer scheiden bij een extra container. Ook bewoners van eengezinswoningen en bewoners van de buitengebieden geven aan dat zij bij een extra container meer afval zouden scheiden. Scheiding en inzameling huishoudelijk afval Bewonerspeiling in de gemeente Wormerland 14

15 Achtergrondkenmerken Woongebied Aantal Percentage In een van de kernen % In het buitengebied 73 7% Totaal % Type woning Aantal Percentage Flat of appartement % Eengezinswoning % Anders 89 9% Totaal % Leeftijd Aantal Percentage Jonger dan 35 jaar 45 4% 35 tot 64 jaar % 65 jaar en ouder % Totaal % Geslacht Aantal Percentage Man % Vrouw % Totaal % Scheiding en inzameling huishoudelijk afval Bewonerspeiling in de gemeente Wormerland 15